Σάββατο 3 Ιουλίου 2010

Η θεολογία της γκρίνιας

http://www.synaxi.gr


του Οσιολογ. Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου
Από καιρό ήθελα να γράψω για το φαινόμενο αυτό. Δίσταζα. Τελικά, όπως βλέπετε, το αποφάσισα. Ίσως με τα παρακάτω να κρίνω και τον εαυτό μου. Μάλλον. Από ετών παρατηρείται το φαινόμενο μιας συνεχούς γκρίνιας για τα εκκλησιαστικά δρώμενα από διάφορους κληρικούς, λαϊκούς και μοναχούς, θεολόγους και μη, γνωστούς, ειδικούς, ονομαστούς (δεν θα ήθελα ν’ αναφέρω ονόματα εδώ), με βιβλία κι άρθρα, σε περιοδικά κι εφημερίδες, για τα κακώς κείμενα, για τους κακούς χριστιανούς, τους λαθεμένους κληρικούς, τους αβαθείς αρχιερείς, τις ανοημάτιστες εορτές, τις αντιπαραδοσιακές εθιμοτυπίες, τις λατρευτικές απροσεξίες, τα αήθη ήθη, τ’ αθεολόγητα κηρύγματα, τη νοσηρή λαϊκή ευσέβεια και λοιπά πολλά γνωστά. Θα προσπαθήσω να ’μαι σύντομος.
Οι ασχολούμενοι αρκετά με αυτή τη μονότονη γκρινιάρικη και παραπονιάρικη κριτική δεν λέγω ότι σε πολλά δεν έχουν και δίκιο, όμως τελικά κουράζονται και κουράζουν και φοβάμαι πως ζητούν πολλά από τους άλλους με περισσή αυστηρότητα, παραβλέποντας τον εαυτός τους, ή βλέποντάς τον με μπόλικη επιείκεια, εύκολα δικαιολογούμενοι και κινούμενοι κάποτε από προσωπικές τους δυσκολίες, ελλείψεις, αστοχίες, λάθη, προβλήματα, προβληματισμούς και κενά. Μακάρι να λαθεύω. Δεν λέγω πως μόνο οι άγιοι μπορούν να κρίνουν, ούτε πως αντικειμενικά δεν υπάρχουν θέματα προς κρίση και διόρθωση. Μιλώ για μια τυπική τακτική μόνιμης σφοδρής κριτικής των πάντων απ΄ ορισμένους, που ξαφνικά ανακάλυψαν την ορθότητα, ωσάν η Εκκλησία επί αιώνες να ήταν σε νάρκη, κι εκείνοι να υπήρξαν οι θεόσταλτοι διορθωτές των κακώς κειμένων της Εκκλησίας, όψιμοι σωτήρες της, θεολόγοι της γκρίνιας, σχολαστικοί, ορθολογιστές, ανελεήμονες, ακριβοδίκαιοι και άτεγκτοι. 

Μάλιστα αυτή η θεολογική γκρίνια, ταπεινόλογη και ταπεινόσχημη ενίοτε κι άλλοτε φαρισαϊκή κι επηρμένη, μένει μόνο σε παρατηρήσεις, δίχως να προσφέρει ουσιαστικές λύσεις και να δίνει κουράγιο κι ελπίδα στον σύγχρονο κουρασμένο άνθρωπο, που, τουλάχιστον στην αρχή, έχει μεγάλη την ανάγκη της παραμυθίας, του κουράγιου και της ελπίδος. Παρουσιάζοντας συνεχώς σκάνδαλα, ξεσκεπάζοντας σκανδαλοποιούς, βάζοντας τον καθένα στη θέση του, σαν μυστικοί σκανδαλοθήρες, μήπως γινόμαστε πρόξενοι σκανδαλισμού; Γνωρίζετε ότι τα πιο αυστηρά λόγια ο Χριστός τα είπε για τους υποκριτές και τους σκανδαλίζοντες…

Οι θεολόγοι της γκρίνιας είναι ορισμένοι. Είναι βέβαια συμπαθείς κι όμως κιόλας είπα λέγουν κι αρκετά ορθά, όμως λέγοντας πάντα πολλά και συνέχεια διορθωτικά κι επιτιμητικά νομίζω χάνουν. Ευτυχώς που δεν λαμβάνουν και καίριες αποφάσεις, γιατί όλοι θα ήμασταν από καιρό απωλεσμένοι. Λίγη συγκατάβαση, επιείκεια, ανεκτικότητα, συγχωρητικότητα και φιλαδελφία δεν βλάπτει. Δηλαδή θα καλύπτουμε τα λάθη και δεν θα διορθώνουμε τα σφάλματα; κανείς ποτέ δεν είπε αυτό. Όμως κι αυτό το συνεχές κυνηγητό και κατηγορητήριο, η υψωμένη βέργα, η ασίγαστη παρατηρητικότητα, η αξεκούραστη αυστηρή κριτική, η διόγκωση των ελλείψεων, μήπως προέρχεται από εσωτερική ακαταστασία, απουσία αυτογνωσίας, προσευχής κι εμπιστοσύνης στον Θεό;

Οι νηπτικοί θεολόγοι για το υπάρχον κακό οίκτειραν τον εαυτό τους κι όλα τα ’βλεπαν καλά λίαν κι ο αδελφός τους ήταν ο Θεός τους και για τις πτώσεις του έκλαιγαν οι ίδιοι ως κύριοι αίτιοι. Μήπως αυτή η θεολογία της γκρίνιας ταυτίζεται μ’ ένα λανθάνοντα φαρισαϊσμό αφιλαδελφείας, αφιλοτεκνίας, αφιλανθρωπίας και τελικά αφιλοθείας; Ας μελετηθεί ξανά η παραβολή των ζιζανίων.

Ένας γέροντας έλεγε: «Συνέχεια περί ηθικής συνήθως ομιλούν οι ανήθικοι». Και: «Το μεγαλύτερο θαύμα της Ορθοδοξίας είναι ότι διαφυλάχθηκε αλώβητη, παρά τους τόσους ανάξιους εκφραστές της». Λέγοντας αυτά ουδόλως μιλούμε περί ψευδοεφησυχασμού, ανόητης οφθαλμαπάτης, δαιμονοκίνητης αγγελολογίας και χαζοχαρούμενης ωραιολογίας, αλλά περί ανδρείας και θεοχαρίτωτης αυτογνωσίας, προς θεοαγάπητη αδελφογνωσία, μετά αγιοπατερικής αλληλοπεριχωρήσεως, αλληλοσεβασμού και αλληλοκατανοήσεως προς θεογνωσία και θεοληψία. Η θεολογία της γκρίνιας ας αφεθεί στους θεολόγους της «χαράς», του «έρωτος» και της «δικαιοσύνης»…

Περιοδικό Σύναξη, Ιανουάριος - Μάρτιος 2003

ΗΛΘΑ, ΓΙΑ ΝΑ ΒΡΕΘΩ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟΝ ΘΕΟ

«Τὴν Κυριακὴ τοῦ Θωµᾶ τοῦ ἔτους 2008, ἐπισκέφτηκε incognito µία ἀπὸ τὶς ἁγιορείτικες µονές, γιὰ τρεῖς µέρες, ὁ τότε πρόεδρος τῆς Ἑλβετίας Pascal Couchepin. Σὲ κάθε Ἀκολουθία πήγαινε ἀπὸ τὴν ἀρχὴ καὶ στεκόταν ὄρθιος. Οἱ Πατέρες εὐγενικὰ τοῦ πρότειναν, ἀφοῦ οὔτε στὴν Ὀρθόδοξη λειτουργικὴ παράδοση ἦταν ἐκτεθειµένος οὔτε καὶ τὴν ἀρχαία ἑλληνικὴ γλώσσα γνώριζε, νὰ νοιώσει ἄνετα νὰ καθυστερεῖ. Τότε τοὺς ἀπάντησε:  “Μπορεῖ νὰ µὴν καταλαβαίνω τὴν γλώσσα τῶν νοηµάτων, αἰσθάνοµαι ὅµως γιὰ πρώτη φορὰ ὅτι ἐδῶ ὅλοι ἀληθινὰ προσεύχονται καὶ ὁ Θεὸς εἶναι παρὼν καὶ τοὺς ἀκούει. Δὲν ἦλθα γιὰ νὰ κάνω µετάφραση οὔτε κάτι νὰ καταλάβει τὸ µυαλό µου· ἦλθα γιὰ νὰ βρεθῶ µπροστὰ στὸν Θεό, µαζὶ µὲ ἀνθρώπους ποὺ καὶ αὐτοὶ τὸ ἴδιο κάνουν. Εἶναι τὸ μόνο μέρος στὸν κόσμο ποὺ αὐτὸ εἶδα νὰ συμβαίνει”». (Νικολάου, Μητροπολ. Μεσογαίας & Λαυρεωτικῆς, Τὸ Ἅγιον Ὄρος πέραν ἀπὸ τὰ σκάνδαλα, ἔκδ. Πανελληνίου Συλλόγου «Οἱ Φίλοι τοῦ Ἁγίου Ὄρους», Ἀθῆναι 2010, σελ. 30.)

http://christianvivliografia.wordpress.com/

Παρασκευή 2 Ιουλίου 2010

Αγιος και Ιερός Αυγουστίνος Επίσκοπος Ιππώνος

"Η ανθρώπινη καρδιά δεν ευρίσκει πουθενά την γαλήνην της έως ότου κατορθώση να αναπαυθή εις Σέ, ω Θεέ μου."


"Δός μου καρδιά να σε διαλογίζεται
ψυχή να σε αγαπά
σκέψι να σε αναπολή 
νου να σε καταλαβαίνη
λόγο, που αδιάσπαστα 
σε σένα, το ακαρότατο αγαθό
νάναι προσκολλημένος και να αγαπά σοφά εσέ,
την απειρόσοφη αγάπη".


Ω και να σ'εβλεπα, φως των ματιών μου!
Έλα χαρά του πνεύματος μου!
Φανερώσου μου , συ, η μεγάλη μου ευφροσύνη
γλυκειά παρηγοριά μου!


"Εγώ είμαι, Κύριε, εγώ η αιτία των πόνων σου, ο υπεύθυνος της σφαγής σου. Εγώ η αφορμή του θανάτου σου. Εγώ ηνόμησα και συ εκάθησες εις το εδώλιον του κατηγορουμένου. Εγώ έκαμα το πονηρόν και συ κατεδικάσθης. Εγώ ημάρτησα και συ εμαστιγώθης με το απαίσιον φραγγέλιον.Επίσκεψαι με διά να σου προσφέρω ολοκαύτωμα εγώ τον εαυτό μου, τον αμαρτωλόν εαυτό μου, τα πάθη μου και τας κακάς επιθυμίας".


"Όπως κάποιος δαμάζει το άλογον του όχι μόνον με το χαλινάρι αλλά και με την μετρημένην τροφήν, που του δίδει, διά να ταξιδεύη με ασφάλειαν, έτσι και ημείς δαμάζομεν με νηστείαν την σάρκα μας, που είαι το υποζύγιον της ψυχής μας, δια να βαδίσωμεν με ασφάλειαν προς την Άνω Ιερουσαλήμ. Χωρίς νηστείαν η σάρξ αφηνιάζει ωσάν ατίθασον ζώον και μας πετά εξω απο τον δρομον. Και ο δρόμος μας είναι ο Χριστός."


"Επάκουσόν μου, γλυκυτάτη Δέσποινα, Υπεραγία Θεοτόκε, Θεοκόσμητε και Θεοχαρίτωτε, μητροπάρθενε Κόρη, Ανύμφευτε Νύμφη , Θεοτόκε Πανάχραντε, η καθαρωτάτη απο πάσαν καθαράν κτίσιν, αισθητήν και νοεράν, των Ουρανών πλατυτέρα, του ηλίου λαμπροτέρα, όλων των κτισμάτων τιμιωτέρα.των Χερουβείμ αγνοτέρα, των Σεραφείμ ενδοξοτέρα .Δέσποινα των Αγγέλων, Κυρία του κόσμου, Παντάνασσα του Ουρανού και της γής, επάκουσον μου. και πρόσδεξαι , ως ευσυμπάθητος την κατ'α δύναμιν μικράν και ταπεινή μου και ευτελή ευχαριστίαν...Επάκουσον μου, γλυκυτάτη μου Δέσποινα, η ελπίς μου και η παρηγορία μου, η προς Θεόν ακαταίσχυντος μεσιτεία μου, απάντων κυριεύουσα και πανταχού προφθάνουσα..."


"Αν και μίαν μόνην ημέραν έμελλον να απολαύσω την Ουράνιον Βασιλείαν, πάντα τα του κόσμου και πάσαν σωματική (θα) καταφρονήσω απόλαυσιν".


"...Ω μήτερ Ιερουσαλήμ, η πόλις του Θεού η αγία, η του Χριστού πανάμωμος Νύμφη, πόσον σε αγαπά η καρδιά μου, πόσον σε επιθυμεί η ψυχή μου,πόσον ένδοξος, πόσον μεγαλοπρεπής είσαι! Ούκ έστιν εν σοι σκοτία ούτε νύξ...αλλ' ο εκ Θεού Θεός, το εκ του φωτός φως, ο ήλος της δικαιοσύνης, ο Αμνός ο πάλλευκος , ο των βασιλεών Βασιλεύς εν μέσω σου εστιν και παίδες αυτού κύκλων αυτόυ. Εκεί εν σοι αι υμνολόγοι των Αγγέλων χοροστασίαι. Εκεί ο των προφητών προορατικός όμιλος. Εκεί ο  των Αποστόλων δωδεκάριθμος σύλλογος. Εκεί των αναριθμήτων Μαρτύρων ο τροπαιούχος στρατός. Εκεί των αγίων Ομολογητών ο ιερός θίασος. Εκεί οι μονασταί οι αλήθείς και τέλειοι..."


"Ω μακαριότης Βασιλείας ουρανίου, εις την οποίαν Σύ Κύριε, βασιλεύεις εις τον αιώνα και οι Άγιοι Πάντες μετά Σου θα βασιλεύσουν περιβεβλημένοι το φως ώσπερ ιμάτιον , φέροντες επι κεφαλής στέφανον εκ λίθου τιμίου".


" Ο Χριστός , το ωραιότερον παιδί μεταξύ των ανθρώπων, κατέστησε την νύμφην του , την Εκκλησίαν,ομοίαν με την Μητέρα του. Εδημιούργησε μίαν Εκκλησίαν μητέρα δι' ημάς και την διετήρησε διά τον εαυτό της παρθένον."




"Επάκουσόν μου, γλυκυτάτη Δέσποινα, Υπεραγία Θεοτόκε, Θεοκόσμητε και Θεοχαρίτωτε, Μητρόθεε Κόρη, Ανύμφευτε Νύμφη, Θεοτόκε Πανάχραντε, η καθαρωτάτη απο πάσαν καθαράν κτίσιν, αισθητήν και νοεράν, των Ουρανών πλατυτέρα, του ηλίου λαμπροτέρα, όλων των κτισμάτων τιμιωτέρα. των Χερουβείμ αγνοτέρα, των Σεραφείμ ενδοξοτέρα. Δέσποινα των Αγγέλων, Κυρία του κόσμου, Παντάνασσα του Ουρανού και της γής, επάκουσον μου. και πρόσδεξαι, ως ευσυμπάθητος την κατά δύναμιν μικράν και ταπεινήν μου και ευτελή ευχαριστίαν...Επάκουσον μου, γλυκυτάτη μου Δέσποινα, η ελπίς μου και η παρηγορία μου, η προς Θεός ακαταίσχυντος μεσιτεία μου, απάντων κυριεύουσα και πανταχού προφθάνουσα..."


"Παναγία Δέσποινα Θεοτόκε, του κόσμου Κυρία. το καύχημα μου, η ελπίδα μου, η καταφυγή μου, η προστασία μου, η σκέπη, η παραμυθία, το αγαλλίαμα μου. ελέησον και δείξον τα ταχινά σπλάχνα εις εμέ τον αμαρτωλόν και παμβέβηλον".




"Παναγία Δέσποινά μου, φύλαξον με υπο την σκέπη σου. ότι εις τα παναχράντους χείρας σου παρατίθημι το πνεύμα μου. Γενού βοηθός και σκέπη της ψυχής μου εν τη φοβερά ημέρα της Κρίσεως και πρέσβευε υπέρ εμού του αναξίου, ίνα εισέλθω καθαρός και αγνός ειςτον Παράδεισον..."

Περπατούσε ως Επίσκοπος Ιππώνος ο Αυγουστίνος μία ημέρα εις την ακρογιαλίαν απορρηφημένος απο τα μεγάλα θεολογικά του προβλήματα. Εκεί παρετήρησε ένα μιρκό παιδάκι, που έπαιζε. Το αθώον παιδί είχεν ανοίξει μικρόν λάκκον. Παραξενεύτηκεν ο επίσκοπος με το παιγνίδι του μικρού και κουρασμένος απο τους βαθείς του στοχασμούς διέκοψε προς στιγμήν τον περίπατον και το ερώτησε τι προσπαθεί να κάνη. "Θα αδειάσω , απήντησεν εκείνο, την θάλασσαν εις αυτοόν εδώ τον λάκκον". Η αφέλεια του παιδού εφάνηκεν αστεία εις τον Επίσκοπον. Διά τούτο με το χαμόγελο της καλωσύνης του και με την σύνεσιν του ωρίμου το εβεβαίωσε: " Παιδάκι  μου , αυτό είναι αδύνατον να γίνη. Μη κουράζεσαι. Δεν ημπορεί ποτέ η μεγάλη θάλασσα να σωρέση εις τον μιρκόν αυτόν λάκκον σου". Και ο μικρός, με την σύνεσιν πλέον σοφού , απήντησεν εις τον φιλόσοφον Επίσκοπον: "Εάν η θάλασσα είναι αδύνατον να χωρέση εις τον μικρόν  αυτόν λάκκον, πως συ προσπαθείς να χωρέσης εις το μικρό ανθρώπινο μυαλό σου τον απέραντον ωκεανόν των Μυρτηρίων του Θεού;  Και πήρε τότε ο ιερός Πατήρ την απάντησιν που του εχρειάζετο , απο τον μικρόν διδάσκαλόν που δεν ήτο άλλος , παρά Άγγελος απεσταλμένος του Θεού.


"Κανείς δεν θα ήθελα να ασπάζεται όλα τα δκά μου, έτσι ώστε να με ακολουθή σε όλα, αλλά μόνο σ' εκείνα, στα οποία κατανοεί  ότι δεν έσφαλα. Διότι γι' αυτό τώρα γράφω βιβλία (εννοεί τις Retractiones) στα οποία ανέλαβα να αναθεωρήσω τα έργα μου, για να δείξω ότι ούτε εγώ δεν ακολούθησα τα δικά μου κατα πάντα" (Λατιν. Πατρόλ. Migne, τομ. 45, 1027) 

Ω Κύριε Ιησού Χριστέ, Λόγε του Θεού! Ω Θεέ Λόγε! Συ είσαι το φως, δια του οποίου εδημιουργήθη το φως το αισθητόν. Συ είσαι η οδός και η αλήθεια και η ζωή. Εις Σε ούτε σκότος υπάρχει ούτε απάτη και ψεύδος ούτε ματαιότης ούτε θάνατος. Συ είσαι το φως και μακράν από Σε υπάρχει σκότος πνευματικόν. Συ είσαι η οδός της αληθείας και αρετής και χωρίς Σου καταντά ο άνθρωπος εις την πλάνην. Συ είσαι η αλήθεια, έξω από την οποία υπάρχει η ματαιότης. Συ είσαι η ζωή και μακράν από Σου υπάρχει θάνατος.

Ειπέ, Κύριε, εις την ψυχή μου την διαταγήν σου «ας γίνη φως», για να ιδώ το φως το πνευματικόν και ξεφύγω από το σκότος της αγνοίας και της αμαρτίας, για να ιδώ την οδόν της αρετής και της σωτηρίας και επιστρέψω προς αυτήν από εκεί όπου δεν είναι οδός πραγματική, για να ιδώ την αλήθειαν και αποφύγω την ματαιότητα της προσκαίρου ζωής, για να ιδώ την ζωήν την πνευματικήν και αποφύγω τον θάνατον, τον οποίο φέρει η αμαρτία. Λάμψε, Κύριε, πλουσίως εις εμέ το πνευματικόν σου φως. Διότι Συ είσαι ο φωτισμός μου και ο Σωτήρ μου, τον οποίον θα σέβωμαι και θα φοβούμαι. Συ είσαι ο Κύριός μου, εις τον οποίον θα ψάλλω ύμνους. Συ είσαι ο Θεός μου, του οποίου το Όνομα θα ευλογώ και δοξάζω. Συ είσαι ο Πατήρ μου, τον οποίον θα αγαπώ. Συ είσαι ο Νυμφίος μου, εις τον οποίον θα φυλάξω την ψυχήν μου πιστήν και αφωσιωμένην.

Ω Κύριε, το φως της ψυχής μου, λάμψε εις εμέ τον φωτισμό σου. Λάμψε το φως σου εις εμέ τον τυφλόν κατά την ψυχήν, που παρίσταμαι τώρα εν προσευχή ενώπιόν Σου, που κάθημαι εις σκότος πνευματικόν και ευρίσκομαι υπό το κράτος και την δύναμιν του θανάτου. Και οδήγησε τα έργα μου εις την οδό της αρετής, η οποία φέρει την ειρήνην, δια να αξιωθώ να προσέλθω εις την σκηνήν την αξιοθαύμαστον, τον άγιον ναόν σου, που είναι οίκος Θεού, δια να προσφέρω εις Σε με φωνήν χαρμόσυνον λόγους ευχαριστίας και δοξολογίας. Διότι η πραγματική αύτη από καρδιάς δοξολογία είναι οδός και μέσον, δια του οποίου θα ημπορέσω να πλησιάσω προς Σε, οδός και μέσον δια του οποίου θα κατορθώσω να αποσυρθώ μεν από τον κακόν δρόμον της αμαρτίας, προς Σε δε να επιστρέψω. Διότι Συ είσαι πράγματι η οδός που οδηγεί εις την ζωήν.-
Απο:  http://agiabarbarapatras.blogspot.com/2010/06/blog-post_5387.html#ixzz0sR1i1Be2



"Την μεν καινοτομίαν , ως την δεσποτικήν φωνήν κιβδηλεύουσαν και παραχαράσσουσαν αποστρεφόμεθα. τον πατέρα δε αυτήν , σιγώντα μάλιστα και μη παρόν, μηδ' αντιλέγομεν, ου μεν ούν , ου καταδικάζομεν"- Μέγας Φώτιος (Ελλην. Πατρολογία Migne, τόμος 102, σελ 816).

Απο το βιβλιο του Αρχ. Θεόδωρου Κ. Μεράτη
Ο υιός των δακρύων(Ο ιερός Αυγουστίνος)
Εκδόσεις Αδελφότητος Θεολόγων "Ο ΣΩΤΗΡ" 
1982

Πέμπτη 1 Ιουλίου 2010

Ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος στο Neolaia TV!


neolaia.tv | Συζήτηση με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο from neolaia.tv on Vimeo.

Αν είχατε μπροστά σας τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερώνυμο, τι θα θέλατε να τον ρωτήσετε; Σίγουρα πάρα πολλά! Για αυτό κι εμείς, τον επισκεφθήκαμε στη Μητρόπολη Αθηνών και του θέσαμε τους προβληματισμούς μας! Δείτε την αποκλειστική συνέντευξη του Αρχιεπισκόπου στο neolaia.gr, με ερωτήσεις πολιτικές, οικονομικές, θρησκευτικές, κοινωνικές.
Ποια η γνώμη του Αρχιεπισκόπου για τη φορολόγηση της εκκλησίας; Τι πιστεύει για το μάθημα των Θρησκευτικών στα σχολεία; Ποια η θέση του για το διαχωρισμό κράτους εκκλησίας; Θα τιμωρούσε τους «Βατοπεδινούς»; Ποια η γνώμη του για το σκάνδαλο στο Βατικανό; Αυτές είναι μερικές μόνο από τις ερωτήσεις μας, από τις οποία δεν άφησε ούτε μία αναπάντητη. Φιλικός, χαμογελαστός, πράος, πρόθυμος, παρά την επιθετικότητά και την επιμονή μας αρκετές φορές. Αξίζει να δείτε ολόκληρο  το βίντεο. Ή έστω να το αφήσετε να παίζει και να σερφάρετε παράλληλα, αν και θα χάσετε την παραστατικότητα των περιγραφών.
Ελπίζουμε να ευχαριστηθείτε τη συνέντευξη όσο κι εμείς, κι ας χάσαμε το βίντεο της handycam!

Τετάρτη 30 Ιουνίου 2010

Άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός



Οι Άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός (εορτή Κοσμάς, Δαμιανός, Αργύρης)

Οι Άγιοι Ανάργυροι Κοσμάς και Δαμιανός, οι οποίοι έζησαν την εποχή πού αυτοκράτορας των Ρωμαίων ήταν ο Κάρυνος, ήταν γιατροί στο επάγγελμα και παρείχαν ιάσεις σε όλους όσους είχαν ανάγκη, και για αντάλλαγμα δεν έπαιρναν χρήματα, αλλά το μόνο πού ζητούσαν ήταν να πιστέψουν στον Χριστό. Κάποιοι όμως καλοθελητές διέβαλαν τούς αγίους στον αυτοκράτορα και του είπαν ότι οι θεραπείες και τα θαύματα πού επιτελούσαν τα έκαναν με μαγικές τέχνες. Τότε οι Άγιοι Ανάργυροι επειδή δεν ήθελαν να πάνε άλλους αντί αυτών στον αυτοκράτορα, προσήλθαν μόνοι τους ενώπιον του και ο Καρίνος προσπάθησε να τούς μεταπείσει να αρνηθούν τον Χριστό. Εκείνοι όμως όχι μόνο δεν αρνήθηκαν την πίστη τους, αλλά κατάφεραν να μεταπείσουν και να αλλάξουν και τον ίδιο τον αυτοκράτορα, αφού και ο ίδιος δέχτηκε τις θεραπευτικές τους ιάσεις. Συγκεκριμένα, όταν ο Καρίνος ανέκρινε τούς Αγίους, μετατοπίστηκε η θέση του προσώπου του και στράφηκε προς την ράχη του. Αμέσως τότε οι Άγιοι την θεράπευσαν με την προσευχή τους στον Χριστό. Εξαιτίας αυτού του θαύματος, πίστεψαν στον Χριστό όσοι βρίσκονταν εκείνη την στιγμή μπροστά σ' αυτό πού συνέβη και ο ίδιος ο Αυτοκράτορας τούς έστειλε πίσω στους συγγενείς τους με μεγάλες τιμές. Αργότερα όμως, μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα, οι Άγιοι φθονήθηκαν από τον ίδιο τον δάσκαλο πού τούς είχε μάθει την ιατρική επιστήμη, γιατί είχαν αποκτήσει μεγάλη δόξα και φήμη. Γι' αυτό τον λόγο τούς ανέβασε σε κάποιο όρος για να μαζέψουν δήθεν κάποια βότανα και εκεί τούς επιτέθηκε με πέτρες και τούς θανάτωσε.

Απολυτίκιον. Ήχος δ'. Ταχύ προκατάλαβε.
Ως θείοι θεράποντες, και ιατήρες βροτών, ανάργυρον βλύζετε, την θεραπείαν ημίν, Ανάργυροι ένδοξοι, όθεν τους προσιόντας, τη σεπτή υμών σκέπη, ρύσασθε νοσημάτων, και παθών ανιάτων, Κοσμά και Δαμιανέ, Ρώμης βλαστήματα.

Κοντάκιον. Ήχος β’.
Οι την χάριν λαβόντες των ιαμάτων, εφαπλούτε την ρώσιν τοις εν ανάγκαις, lατροί θαυματουργοί ένδοξοι, Αλλά τη ημών επισκέψει, και των πολεμίων τα θράση καταβάλλετε, τον κόσμον ιώμενοι εν τοις θαύμασι.
πηγή: ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ

Τρίτη 29 Ιουνίου 2010

Το καύχημα του Αποστόλου Παύλου

Κορινθίους Β΄ (11,16-33)(12,1-10)

                                                                                     Σύγκρισις τοῦ Παύλου μὲ τοὺς ἀντιθέτους του
16 Πάλιν λέγω, μὴ τίς με δόξῃ ἄφρονα εἶναι· εἰ δὲ μή γε, κἂν ὡς ἄφρονα δέξασθέ με, ἵνα κἀγὼ μικρόν τι καυχήσωμαι. 17 ὃ λαλῶ οὐ λαλῶ κατὰ Κύριον, ἀλλ᾿ ὡς ἐν ἀφροσύνῃ, ἐν ταύτῃ τῇ ὑποστάσει τῆς καυχήσεως. 18 ἐπεὶ πολλοὶ καυχῶνται κατὰ τὴν σάρκα, κἀγὼ καυχήσομαι. 19 ἡδέως γὰρ ἀνέχεσθε τῶν ἀφρόνων φρόνιμοι ὄντες· 20 ἀνέχεσθε γὰρ εἴ τις ὑμᾶς καταδουλοῖ, εἴ τις κατεσθίει, εἴ τις λαμβάνει, εἴ τις ἐπαίρεται, εἴ τις ὑμᾶς εἰς πρόσωπον δέρει.
Κίνδυνοι καὶ ταλαιπωρίαι τοῦ Παύλου
21 Κατὰ ἀτιμίαν λέγω, ὡς ὅτι ἡμεῖς ἠσθενήσαμεν. ἐν ᾧ δ᾿ ἄν τις τολμᾷ, ἐν ἀφροσύνῃ λέγω, τολμῶ κἀγώ. 22 ῾Εβραῖοί εἰσι; κἀγώ· ᾿Ισραηλῖταί εἰσι; κἀγώ· σπέρμα ᾿Αβραάμ εἰσι; κἀγώ· 23 διάκονοι Χριστοῦ εἰσι; παραφρονῶν λαλῶ, ὑπὲρ ἐγώ· ἐν κόποις περισσοτέρως, ἐν πληγαῖς ὑπερβαλλόντως, ἐν φυλακαῖς περισσοτέρως, ἐν θανάτοις πολλάκις· 24 ὑπὸ ᾿Ιουδαίων πεντάκις τεσσαράκοντα παρὰ μίαν ἔλαβον, 25 τρὶς ἐρραβδίσθην, ἅπαξ ἐλιθάσθην, τρὶς ἐναυάγησα, νυχθημερὸν ἐν τῷ βυθῷ πεποίηκα· 26 ὁδοιπορίαις πολλάκις, κινδύνοις ποταμῶν, κινδύνοις λῃστῶν, κινδύνοις ἐκ γένους, κινδύνοις ἐξ ἐθνῶν, κινδύνοις ἐν πόλει, κινδύνοις ἐν ἐρημίᾳ, κινδύνοις ἐν θαλάσσῃ, κινδύνοις ἐν ψευδαδέλφοις· 27 ἐν κόπῳ καὶ μόχθῳ, ἐν ἀγρυπνίαις πολλάκις, ἐν λιμῷ καὶ δίψει, ἐν νηστείαις πολλάκις, ἐν ψύχει καὶ γυμνότητι· 28 χωρὶς τῶν παρεκτὸς ἡ ἐπισύστασίς μου ἡ καθ᾿ ἡμέραν, ἡ μέριμνα πασῶν τῶν ἐκκλησιῶν. 29 τίς ἀσθενεῖ, καὶ οὐκ ἀσθενῶ; τίς σκανδαλίζεται, καὶ οὐκ ἐγὼ πυροῦμαι; 30 εἰ καυχᾶσθαι δεῖ, τὰ τῆς ἀσθενείας μου καυχήσομαι. 31 ὁ Θεὸς καὶ πατὴρ τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ οἶδεν, ὁ ὢν εὐλογητὸς εἰς τοὺς αἰῶνας, ὅτι οὐ ψεύδομαι. 32 ἐν Δαμασκῷ ὁ ἐθνάρχης ᾿Αρέτα τοῦ βασιλέως ἐφρούρει τὴν Δαμασκηνῶν πόλιν πιάσαι με θέλων, 33 καὶ διὰ θυρίδος ἐν σαργάνῃ ἐχαλάσθην διὰ τοῦ τείχους καὶ ἐξέφυγον τὰς χεῖρας αὐτοῦ.
῾Υψηλαὶ ὁράσεις καὶ ταπεινωτικαὶ ἀδυναμίαι

ΙΒ´\ΚΑΥΧΑΣΘΑΙ δὴ οὐ συμφέρει μοι· ἐλεύσομαι γὰρ εἰς ὀπτασίας καὶ ἀποκαλύψεις Κυρίου. 2 οἶδα ἄνθρωπον ἐν Χριστῷ πρὸ ἐτῶν δεκατεσσάρων· εἴτε ἐν σώματι οὐκ οἶδα, εἴτε ἐκτὸς τοῦ σώματος οὐκ οἶδα, ὁ Θεὸς οἶδεν· ἁρπαγέντα τὸν τοιοῦτον ἕως τρίτου οὐρανοῦ. 3 καὶ οἶδα τὸν τοιοῦτον ἄνθρωπον· εἴτε ἐν σώματι εἴτε ἐκτὸς τοῦ σώματος οὐκ οἶδα, ὁ Θεὸς οἶδεν· 4 ὅτι ἡρπάγη εἰς τὸν παράδεισον καὶ ἤκουσεν ἄρρητα ρήματα, ἃ οὐκ ἐξὸν ἀνθρώπῳ λαλῆσαι. 5 ὑπὲρ τοῦ τοιούτου καυχήσομαι, ὑπὲρ δὲ ἐμαυτοῦ οὐ καυχήσομαι εἰ μὴ ἐν ταῖς ἀσθενείαις μου. 6 ἐὰν γὰρ θελήσω καυχήσασθαι, οὐκ ἔσομαι ἄφρων· ἀλήθειαν γὰρ ἐρῶ· φείδομαι δὲ μή τις εἰς ἐμὲ λογίσηται ὑπὲρ ὃ βλέπει με ἢ ἀκούει τι ἐξ ἐμοῦ. 7 Καὶ τῇ ὑπερβολῇ τῶν ἀποκαλύψεων ἵνα μὴ ὑπεραίρωμαι, ἐδόθη μοι σκόλοψ τῇ σαρκί, ἄγγελος σατᾶν, ἵνα με κολαφίζῃ ἵνα μὴ ὑπεραίρωμαι. 8 ὑπὲρ τούτου τρὶς τὸν Κύριον παρεκάλεσα ἵνα ἀποστῇ ἀπ᾿ ἐμοῦ· 9 καὶ εἴρηκέ μοι· ἀρκεῖ σοι ἡ χάρις μου· ἡ γὰρ δύναμίς μου ἐν ἀσθενείᾳ τελειοῦται. ἥδιστα οὖν μᾶλλον καυχήσομαι ἐν ταῖς ἀσθενείαις μου, ἵνα ἐπισκηνώσῃ ἐπ᾿ ἐμὲ ἡ δύναμις τοῦ Χριστοῦ. 10 διὸ εὐδοκῶ ἐν ἀσθενείαις, ἐν ὕβρεσιν, ἐν ἀνάγκαις, ἐν διωγμοῖς, ἐν στενοχωρίαις, ὑπὲρ Χριστοῦ· ὅταν γὰρ ἀσθενῶ, τότε δυνατός εἰμι.

Απόδοση

Επαναλαμβάνω, κανείς ας μη με νομίση ανόητον, αλλοιώς δεχθείτε με έστω και ως ανόητον, δια να έχω και εγώ το μικρόν μου καύχημα. Αυτό που λέγω, δεν το λέγω κατ' εντολήν του Κυρίου, αλλά σαν ανόητος ως προς το θέμα αυτό της καυχήσεως.Επειδή πολλοί καυχώνται διά κοσμικά πράγματα, θα καυχηθώ και εγώ. Διότι ευχαρίστως ανέχεσθε τους ανοήτους, σείς που είσθε φρόνιμοι. Δείχνετε υπομονή, εάν σας καταδουλώνη κανείς ή σαν κατατρώγη ή σας εκμεταλλεύεται ή σας φέρνεται υπερήφανα ή σας κτυπά εις το πρόσωπο.

Με εντροπή μου το λέγω, σαν να εφανήκαμε εμείς αδύνατοι. Αλλά για ο,τιδήποτε πράγμα και αν τολμά κανείς να καυχηθή -ομιλώ σαν ανόητος- θα τολμήσω και εγώ. Εβραίοι είναι αυτοί; Και εγώ είμαι. Ισραηλίται είναι; Και εγώ. Απόγονοι του Αβραάμ είναι; Και εγώ. Υπηρέται του Χριστού είναι; Μιλώ σαν παράφρων, εγώ τους υπερτερώ. σε κόπους πολύ περισσότερον, σε μαστιγώσεις σε μεγάλον βαθμόν, σε φυλακίσεις πολύ περισσότερον, πολλές φορές εκινδύνευσα να θανατωθώ. απο τους Ιουδαίους πέντε φορές υπέστην σαράντα παρά μίαν μαστιγώσεις, τρείς φορές ερραβδίσθην, μία φορά με ελιθοβόλησαν, τρείς  φορές εναυάγησα, ένα εικοσιτετράωρον παρασυρόμουν εις το πέλαγος. Σε οδοιπορίες πολλές φορές, με κινδύνους απο ποταμούς, με κινδύνους απο ληστάς, κινδύνους απο τους ομοεθνείς μου, κινδύνους απο τους εθνικούς, κινδύνους εις την πόλιν, κινδύνους σε έρημα μέρη, κινδύνους εις την θάλασσα, κινδύνους μεταξύ ψευδαδελφών, με κόπον και μόχθον, πολλές φορές άϋπνος, με πείναν και δίψαν, πολλές φορές νηστικός, εις το κρύο χωρίς επαρκή ενδύματα. Εκτός των άλλων, η καθημερινή  μου πίεσις, η μέρμνα δι' όλας τας εκκλησίας. Ποιός ασθενεί και δεν ασθενώ και εγώ; Ποιός πέφτει και εγώ δεν καίομαι; Εάν πρέπει να καυχηθώ, θα καυχηθώ για πράγματα που δείχνουν την αδυμαμία μου. Ο Θεός και Πατέρας του Κυρίου μας Ιησού Χριστού, που είναι ευλογητός αιωνίως, ξέρει ότι δεν ψεύδομαι. Εις την Δαμασκόν ο εθνάρχης του Βασιλεώς Αρέτα εφρουρούσε την πόλιν της Δαμασκού , επειδή ήθελε να με πιάση, αλλά με κατέβασαν απο ένα παράθυρο μέσα σε καλάθι, απο το τείχος, και ξέφυγα απο τα χέρια του.

Το να καυχώμα λοιπόν δεν είναι συμφέρον μου, αλλά θα έλθω εις οπτασίας και αποκαλυψεις του Κυρίου. Ξέρω ένα άνθρωπο χριστιανόν ο οποίος προ δεκατεσσάρων ετών- είτε με το σώμα , δεν ξέρω, είτε εκτός του σώματος, δεν ξέρω, ο Θεός ξέρει-αρπάχθηκε  έως τον τρίτον ουρανόν. Και ξέρω ότι ο άνθρωπος εκείνος- είτε με το σώμα είτε εκτός του σώματος δεν ξέρω- ο Θεός ξέρει-αρπάχθηκε εις τον παράδεισον και άκουσε ανέκφραστα λόγια τα οποία δεν επιτρέπεται να επαναλάβη  άνθρωπος. Δι' έναν τέτοιο άνθρωπο θα καυχηθώ, δια τον εαυτό μου όμως δεν θα καυχηθώ, παρά μόνον δια τας αδυναμίας μου. Αλλά και αν θελήσω να καυχηθώ, δεν θα είμαι ανόητος, διότι θα πω την αλήθειαν, το αποφεύγω όμως μήπως με θεωρήση κανείς ανώτερον απο ό,τι βλέπετε σ' εμέ ή ακούει απο εμέ. Και διά να μη υπερηφανεύομαι δια τας πολλάς αποκαλύψει, μου εδόθηκε ένα αγκάθι εις το σώμα, ένας άγγελος του Σατανά, δια να με ραπίζη, δια να μη υπερηφανεύομαι. Τρείς φορές παρεκάλεσα τον Κύριον γι' αυτό, δια να φύγη απο εμέ. Και μου είπε, "Σου είναι αρκετή ή χάρις μου, διότι η δύναμίς μου φανερώνεται τέλεια  εκεί που υπάρχει αδυναμία" Πολύ ευχαρίστως λοιπόν θα καυχηθώ δια τας αδυναμίας μου , δια να κατασκηνώση εις εμέ η δύναμις του Χριστού. Διά τουτο είμαι ευχαριστημένος με τας αδυναμίας, τα ύβρεις, τας ταλαιπωρίας, τους διωγμούς και τας στερήσεις προς χάριν του Χριστού, διότι όταν είμαι αδύνατος, τότε είμαι δυνατός.


Κυριακή 27 Ιουνίου 2010

ΡΗΤΑ ΚΑΙ ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΡΑ ΚΑΙ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΑ


 α). Ώσπερ ή γυνή εκ του ανδρός, οϋτω και ό άνήρ δια της γυναικός, τα δε πάντα εκ του Θεοϋ (Α' Κορ. ια' 12)
Όπως ή γυναίκα προήλθε από τον άντρα, έτσι και ό άντρας προέρχεται από τη γυναίκα και όλα προέρχονται από το Θεό.

β). Οί άνδρες ομοίως συνοικούντες κατά γνώσιν, ως άσθενεστέρω σκεύει τω γυναικείω απονέμοντες τιμήν, ως συγκληρονόμοι χάριτος ζωής (Α΄Πέτρ.γ,7)
Οί άντρες να συγκατοικείτε ως συνετοί με τίς συζύγους σας και να αποδίδετε σε αυτές την πρέπουσα τιμή και να μην λησμονείτε ότι ή γυναίκα είναι ασθενέστερη. Έξαλλου και οί γυναίκες σας είναι μαζί με σας κληρονόμοι της ίδιας χάρης και αιώνιας ζωής.

γ). Θα εξαρτιέσαι, Εύα, από τον άντρα σου και αυτός θα είναι κύριος σου.(Γεν.γ΄,16)


δ)Η ενάρετη γυναίκα είναι στεφάνι δόξας για τον άντρα της.Αντίθετα,όπως το σκουλήκι
κατατρώγει το δέντρο,έτσι και κακιά γυναίκα καταστρέφει τον άντρα της.(Παρ ιβ' 4)

ε). Δεν μπορούν οι άντρες να ζήσουν χωρίς τίς γυναίκες. (Α'Έσδρα δ' 17)

ς). "Αντρες είναι οί νομοθέτες και ή νομοθεσία είναι εναντίον των γυναικών.(Γρηγόριος ό Θεολόγος)

ζ). Έσταυρώθηκεν ό Θεός τόσον δι' έσέ, όσον και δι' έκείνην. Πατέρα λέγεις έσύ τον Θεόν, Πατέρα τον λέγει κι εκείνη. Έχετε μίαν πίστιν, ένα βάπτισμα. Δεν την έχει ό Θεός κατωτέραν. 
Αγ.Κοσμάς ο Αιτωλός

η). Κάστρα άπαρτα μιας πόλης είναι οί άντρες της (Αλκαίος)

θ). Γυναικός άρχε. (Πλάτων)
Να κυβερνάς τη γυναίκα σου.

ι). Ό γνωστικός άντρας δεν πρέπει ποτέ να παραδώσει τα ηνία στη γυναίκα καί, παρατώντας τα, ν' αφήσει αυτήν να κυβερνά.(Ευριπίδης)

ία). Οι άντρες κάνουν τα έργα καί οί γυναϊκες κάνουν τους άντρες. (Ισοκράτης)

ιβ). Ή αποστολή του άντρα είναι να κερδίζει και της γυναίκας ν' αποταμιεύει.(Αριστοτέλης)

ιγ). Είναι γνώρισμα του άντρα να υποφέρει με γενναιότητα τίς ατυχίες πού συμβαίνουν στη
ζωή του• (Μένανδρος)

ιδ). Διορθώστε τον άντρα καί θα διορθωθεί μαζί του αναγκαστικά καί ή γυναίκα.(Κικέρων)

ιέ). Ό άντρας αποβλέπει πάντα στο ωφέλιμο καί ή γυναίκα πάντα στο ωραίο.(Βάκων)

ιστ). Κανένας άντρας δεν επιθύμησε ποτέ να είναι γυναίκα. (Έμμαν. Κάντ)

ιζ. Οί μεγάλοι άντρες είναι οί φάροι της ανθρωπότητας. (Σοπενχάσυερ)

ιη). Οί μεγάλοι άντρες διακρίνονται στις δυσκολίες, όπως οί στρατιώτες στον πόλεμο.

ιθ. "Αν πέφτει ό άντρας, τότε πέφτει μόνο ό άντρας. Αν όμως πέφτει ή γυναίκα, τότε πέφτει
ολόκληρος λαός. (Πεσταλότσι)

Απο το Γεροντικό

Όμοιος ειμί ανθρώπω καθημένω υποκάτω δένδρου μεγάλου και θεωρούντι θηρία πολλά και ερπετά ερχόμενα προς αυτόν, και όταν μη δυνηθή στήναι κατ' αυτών τρέχει άνω εις το δέδρον και σώζεται. Ούτω καγώ καθέζομαι εν τω κελίω μου και θεωρώ τους πονηρούς λογισμούς επάνω μου και ότε μη ισχύσω προς αυτούς, καταφεύγω προς τον Θεόν δια προσευχής και σώζωμαι εκ του εχθρού.



Μοιάζω με άνθρωπο που κάθεται κάτω από ένα μεγάλο δέντρο και βλέπει να έρχονται προς αυτόν  πολλά θηρία και ερπετά, και όταν  δεν μπορεί  να τα αντιμετωπίσει, τότε τρέχει και  αναβαίνει πάνω στο δέντρο και σώζεται.
Έτσι και εγώ όταν κάθομαι στο κελί μου και βλέπω τους πονηρούς λογισμούς  πάνω μου και όταν δεν μπορώ να τους νικήσω, τότε  καταφεύγω προς τον Θεό με την προσευχή και σώζομαι από τον εχθρό.

Άγιος Ιωάννης ο Κολοβός

Παρασκευή 25 Ιουνίου 2010

Φώτης Κόντογλου - Δροσίσετε τὴν ψυχή σας στὴν καλωσύνη καὶ ἁγνότητα

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/tributes/fwths_kontogloy/ek-index.htm
Τοῦτος ὁ κόσμος εἶναι ἀνάποδος. Ὅπως καὶ νὰ κάνεις, δὲν τὸν εὐχαριστᾶς. Οὔτε στὸν ἥλιο τὸν βρίσκεις, οὔτε στὸν ἴσκιο. Ὁ κάθε ἕνας λέγει τὸ κοντό του καὶ τὸ μακρύ τους. Γιὰ ὅ,τι ἐνθουσιάζεται ὁ ἕνας, γιὰ ἴδιο στενοχωριέται ὁ ἄλλος. Ἄλλη φορὰ μπορεῖ οἱ ἄνθρωποι νὰ μὴν ἤτανε ὅλοι σύμφωνοι, μὰ γιὰ τοὺς πιὸ πολλοὺς τὸ καλὸ ἤτανε καλὸ καὶ τὸ κακό, κακό. Τώρα ὁ καθένας ἔχει σηκώσει μιὰ παντιέρα καὶ κάνει τὸν καπετὰν Ἕναν.

Μὰ οἱ πιὸ πολλοὶ μποδίζονται ἀπὸ τιποτένια πράγματα: ὁ ἕνας θέλει νὰ φαίνεται πιὸ «βαθυστόχαστος» ἀπὸ ὅ,τι εἶνε, ὁ ἄλλος θέλει νὰ φαίνεται μοντέρνος, νὰ μὴν τὸν πάρουνε γιὰ χωριάτη, ὁ ἄλλος φοβᾶται μὴν τὸν πάρουνε γιὰ «ἀφελῆ», γιὰ ὄχι «σοβαρόν» ἄνθρωπο, ὁ ἄλλος δὲν θέλει νὰ δυσαρεστήσει κάποιον, ἕτερος κολακεύει τὶς γυναῖκες καὶ κάνει τὸν «ἱππότη» μιλώντας μὲ ψεύτικη εὐγένεια κ.λ.π. Ὅσοι εἶναι ἴσιοι καὶ ἁπλοί, δὲν ἔχουνε καμμιὰ σκοτούρα. Ζοῦνε μακρυὰ ἀπὸ λιβανίσματα ἀπὸ πονηριὲς εἰδῶν – εἰδῶν, ἀπὸ δυσπιστίες ποὺ φαρμακώνουνε τὸν ἄνθρωπο, ἀπὸ σκηνοθεσίες, ἀπὸ ψευτιές. Χαίρονται γιὰ τὰ καλά, γιὰ τὰ ἁπλά, γιὰ τὰ ἁγνά, γιὰ τὰ σεμνά, γιὰ τὰ ταπεινά. Ἐνῶ οἱ ἄλλοι ὁλοένα ταράζονται, ὁλοένα ἐξιχνιάζουνε. Πολλοὶ κατατρίβουνται μὲ πράγματα ποὺ δὲν ἔχουν καμμιὰ σημασία. Ρωτᾶνε, νὰ ποῦμε, νὰ μάθουνε γιὰ μένα τί σόι ἄνθρωπος εἶμαι, πὼς εἶναι τὸ σχέδιό μου, ἂν εἶμαι θαλασσινὸς καὶ τοῦτο καὶ κεῖνο. Ἀδελφέ μου ἂν σοῦ ἀρέσει ἡ συντροφιά μου, ἔλα ἐκεῖ ποὺ πηγαίνω, ἔλα νὰ νοιώσεις μαζί μου τὰ ὡραῖα ἔργα τοῦ Θεοῦ, τὸν θησαυρὸ ποὺ ἔχουνε μέσα τους κρυμμένον οἱ ἁπλοὶ ἄνθρωποι... Παράτησε πίσω σου τὴν ὑποκρισία τῆς ζωῆς κι ἔλα νὰ δροσισθεῖς στὴ βρυσούλα ποὺ τρέχει κρυμμένη στὴ ρίζα τοῦ βουνοῦ, κοντὰ στὸ παλιὸ ἐρημοκκλήσι. Τί κάθεσε κι ἐξετάζεις τὰ ἀνεξέταστα; Τί σὲ μέλλει ἂν εἶμαι τὴν ὄψη ἔτσι ἢ ἀλλοιῶς, ἐγὼ καὶ κάθε ἄλλος; Τί ρωτᾶς ἂν εἶμαι ψηλὸς ἢ κοντός, μαῦρος ἢ ἄσπρος; Σ᾿ αὐτὰ ποὺ διαβάζεις βρίσκεται ὁ ἐαυτός μου, τὸ πῶς περπατῶ, τὸ πῶς μιλῶ, δηλαδὴ ὁ σαρκικὸς ἄνθρωπος. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι πνεῦμα ὅπως ὁ Θεός. Αὐτὸ τὸ πνεῦμα νὰ σὲ ἐνδιαφέρει, αὐτὸ εἶναι πνεῦμα ὅπως ὁ Θεός. Αὐτὸ τὸ πνεῦμα νὰ σὲ ἐνδιαφέρει, αὐτὸ εἶναι ἡ ἀληθινὴ σύσταση τοῦ ἀνθρώπου.

Ἀπάνω ἀπ᾿ ὅλα νὰ ἀγαπᾶμε τὴν καλωσύνη. Νὰ χαιρόμαστε νἄμαστε καλοὶ καὶ νοιώθουμε κοντά μας καλοὺς ἀνθρώπους. Κανένα πρᾶγμα δὲν εἶνε σὰν τὴν καλωσύνη. Τὸ πρόσωπό της λαμποκοπᾶ σὰν τὸν ἥλιο ποὺ χρυσώνει τὴν πλάση τὸ πρωὶ τῆς ἔμορφης μέρας τοῦ καλοκαιριοῦ. Τί εὐλογημένοι ποὺ εἶναι οἱ καλοὶ ἄνθρωποι, οἱ πρόσχαροι, οἱ γλυκομίλητοι, οἱ ἁπλοί, οἱ ἀπονήρευτοι, οἱ πονετικοί, οἱ ταπεινοί! Τί ἀληθινὸς πλοῦτος μέσα σὲ μιὰ τέτοια καρδιά! Καὶ τί φτώχεια, τί μιζέρια, τί ἀσχήμια μέσα στὶς κακὲς ψυχές, στὶς ἐγωιστικές, κι᾿ ἂς φουσκώνουνε ἀπ᾿ ἔξω κι᾿ ἂς παραστένουνε τὸν πλούσιο! Πόσο ξεκουράζεται ἡ ψυχή μας ἀπὸ τὴ δροσιὰ τῆς καλωσύνης καὶ πόσο κουράζεται ἡ ψυχή μας ἀπὸ τὸν λίβα τῆς κακίας.

Μὰ οἱ καλοὶ ἄνθρωποι εἶνε δυστυχισμένοι, ὑποφέρουνε, τυραννιοῦνται. Ναί. Ὁ σατανᾶς τοὺς βασανίζει, τοὺς ρίχνει σὲ συμφορές. Μὰ ἔτσι γίνουνται ἀκόμα πιὸ καθαροί, σὰν τὸ χρυσάφι ποὺ πέφτει στὸ χωνευτήρι. Ζοῦνε φτωχικά, μακρυὰ ἀπὸ δόξες, κρυμμένοι, μὰ ζοῦνε ἀληθινά. Νὰ μὴν ζεῖς βουτηγμένος μέσα στὴν ψευτιά. Αὐτὸ εἶνε ποὺ εἶπε ὁ Χριστὸς «Τί θὰ ὠφελήσει τὸν ἄνθρωπο ἂν κερδίσει ὅλον τὸν κόσμο καὶ ζημιωθεῖ τὴν ψυχή του;» Αὐτός, ὁ φτωχός, ὁ παραπεταμένος, κέρδισε τὴν ψυχή του. Ἀφοῦ κέρδισε τὴν ψυχή του, τί ἔχασε; Ὅ,τι ἔχασε εἶνε τιποτένιο μπροστὰ σ᾿ αὐτὸ ποὺ κέρδισε. Κι᾿ ὁ ἄλλος ὁ χοντροπετσιασμένος ἀπὸ τὴ σαρκικὴ καλοπέραση, ἀπὸ τὰ σπόρ, ἀπὸ τὰ λουτρά, ἀπὸ τὶς γυναῖκες, ἀπὸ τὶς διάφορες ματαιότητες, τί κέρδισες ἄραγε, ἀφοῦ ἔχασε τὴν ψυχή του; Πόσοι καὶ πόσοι ὕστερα ἀπὸ μιὰ ζωὴ γεμάτη λογῆς–λογῆς σαρκικὲς ἀπολαύσεις, κοσμικὲς τυμπανοκρουσίες, πλούτη, ρεκλάμες κλπ., ἔρχονται σ᾿ ἕναν λογαριασμὸ καὶ ξεζαλίζουνται ἀπ᾿ αὐτὰ τὰ σπιρτόζα πιστὰ καὶ νοιώθουνε τὴ γύμνια τους καὶ ζητᾶνε τὸν ἑαυτό τους ποῦ βρίσκεται; Μ ἃ δὲν ὑπάρχει πιά. Ἐρημιά, ξέρακας τῆς ἀπελπισίας ζώνει τοὺς ἐγωιστές! Τρομάζουνε μὲ τὴ μοναξιά τους μόλις τὴ νοιώσουνε. Ἀπὸ πάνω τους ὁ οὐρανὸς εἶναι ἔρημος, ἀδειανός, ἡ γῆ ἔρημη, οἱ ἄνθρωποι καρδιὲς ἔρημες, γιατὶ ποτέ τους δὲν γνοιασθήκανε γι᾿ αὐτές, καὶ ἔτσι κόπηκε κάθε τρυφερὴ ἀνταπόκριση μαζί τους. Στὸ τέλος καταλαβαίνουμε οἱ τέτοιοι πὼς μὲ τὰ λεπτὰ δὲν ἀγοράζουνται ὅλα τὰ πάντα. Καὶ πώς, ἴσια – ἴσια, ὅσα δὲν ἀγοράζουνται μὲ τὰ λεφτὰ αὐτὰ εἶνε ποὺ ἔχουνε τὴν πιὸ μεγάλη ἀξία. Καὶ πὼς ἀπ᾿ αὐτὰ ἔχουνε μεγάλη ἀνάγκη, ἀπ᾿ αὐτὰ ποὺ δὲν ἀγοράζουνται. Σὲ ποιὸ μέρος πουλᾶνε τὴν ἡσυχία τῆς ψυχῆς, τὴν ἁγνότητα, τὴν ἁπλότητα, τὴν κρυφὴ χαρὰ ποῦ νοιώθει ὁ ἄνθρωπος κοντὰ στὸν Θεὸ σὲ στιγμὴ ποῦ ζεῖ κρυμμένος ἀπὸ τὸν κόσμο, τὴν πραότητα, τὴν ἀγάπη; Δὲν τὰ πουλᾶνε σὲ κανένα ἀπὸ τὰ μαγαζιὰ κι᾿ ἀπὸ τὰ παζάρια γιὰ τὸ διάφορο, τὴν ἀπονιὰ γιὰ τοὺς ἄλλους, τὴν ψευτιὰ κάθε λογῆς, κι᾿ ὅσα πᾶνε μαζὶ μ᾿ αὐτά, δηλαδὴ τὸν ἐγωισμό, τὴν περηφάνεια, τὴν καταλαλιὰ μ᾿ ἕναν λόγο τὸ χοντροπέτσιασμα τῆς ψυχῆς.

Τί μεγαλομανία σ᾿ ἔχει πιάσει, ἀδελφέ μου, καὶ δὲν βρίσκεις ἡσυχία καὶ χτίζεις πατώματα ἀπάνω στὰ πατώματα, κι᾿ ἔχεις δυὸ τρία αὐτοκίνητα καὶ κότερα καὶ κάθε λογῆς μάταια πράγματα! Γύρισε καὶ κύτταξε καὶ τὸν ἀδελφό σου, νὰ δροσισθεῖ ἡ ψυχή σου μὲ τὴν εὐλογημένη καλωσύνη, ποὺ τὴν ξεράνανε τὰ τσιμέντα, οἱ ψεύτικες κουβέντες, οἱ συμφεροντολογικὲς παρέες, οἱ συνοφρυωμένες ἀξιοπρέπειες. Ἂν δὲν μπορεῖς νὰ κάνεις θυσίες, τουλάχιστον νὰ συχαθεῖς τὴν ἀδικία. Μὴν ἀδικεῖς. Ἡ ἀδικία εἶναι σιχαμερὴ στρίγγλα, χωρίστρα τῶν ἀνθρώπων, ἀνθρωποκτονία σὰν τὸν πατέρα τὸν σατανᾶ.

Τί θὰ δίνανε πολλοὶ ἀπ᾿ αὐτούς, ποὺ κερδίσανε τὸν κόσμο καὶ χάσανε τὴν ψυχή τους, γιὰ νὰ νοιώσουνε ὅ,τι νοιώθουνε οἱ ἄλλοι ποὺ δὲν χάσανε τὴν ψυχή τους! Ἂν τύχει νὰ ξεκόψει κανένας τέτοιος ἀπὸ ψεύτικη παρέα του καὶ βρεθεῖ στὴ συντροφιὰ τῶν ἁπλῶν, τῶν ἀχάλαστων, νοιώθει πὼς ζεῖ ἀληθινὰ καὶ σὰν ἀπογευθεῖ τὰ ἁγνὰ αἰσθήματα ὕστερα ἀπὸ τὴ ψευτιά, καταλαβαίνει τέτοια χαρά, ποὺ κάνει σὰν τὸν ἄνθρωπο ποὺ ξαναγεννήθηκε, σὰν τυφλὸς ποὺ εἶδε τὸ φῶς του. Κάτι τέτοιοι δὲν ξεκολλᾶνε πιὰ οἱ κακόμοιροι ἀπὸ τὴ συντροφιὰ τῶν ἁπλῶν, τῶν γκαρδιακῶν ἀνθρώπων. Ἀλλὰ γιὰ νὰ ξεμακρύνει ἀπὸ τὰ ψεύτικα πρέπει νἄχει λίγη ψυχή. Ἀλλοιῶς δὲν μπορεῖ νὰ ζήσει χωρὶς ψευτιά. Ὁ ἄμμος τῆς Σαχάρας, ὅση βροχὴ κι᾿ ἂν πέσει ἀπάνω του, δὲν φυτρώνει τίποτα.

Ἂν πεῖς πάλι σὲ ἕναν ἀπὸ τοὺς ἄλλους, τοὺς φτωχούς, νὰ περάσει μισὴ ὥρα μὲ τὴν παρέα τῶν κοσμικῶν, καλύτερα ἔχει νὰ τὸ βάλεις στὸ μπουντρούμι, παρὰ νὰ βλέπει καὶ ν᾿ ἀκούγει ἐκεῖνα τὰ ψεύτικα κομπλιμέντα, τὶς ἀνάλατες συζητήσεις, τὰ κρύα χωρατά. Στὴ συναναστροφὴ ποὺ κάνουνε αὐτοὶ οἱ ψευτισμένοι, θαρρεῖς πὼς τοὺς χωρίζει ἕνας τοῖχος τὸν ἕναν ἀπὸ τὸν ἄλλον. Ἐνῶ οἱ ἄλλοι, ποὺ ζοῦνε μακρυὰ ἀπὸ τὸν κόσμο, νοιώθουνε πὼς οἱ καρδιὲς τοὺς γίνονται ἕνα, πὼς ἀκουμπᾶ ὁ ἕνας ἀπάνω στὸν ἄλλον καὶ ξεκουράζεται. Ἀγαπᾶ καὶ ἀγαπιέται, χαίρεται καὶ δίνει χαρά. Ἀπὸ πάνω ἀπὸ τὴ συντροφιὰ τῶν σαρκικῶν ἀνθρώπων στέκεται ὁ διάβολος καὶ τοὺς κάνει νὰ μιλᾶνε ὁλοένα γιὰ λεφτὰ καὶ γιὰ τὰ ὅμοια, γιὰ νὰ μὴ γροικήσουνε οὔτε τὸ φαγὶ ποὺ τρῶνε. Ἀπὸ πάνω ἀπὸ τὴ συντροφιὰ τῶν ταπεινῶν στέκεται ὁ Θεός, κι᾿ ὅλα εἶνε εὐλογημένα.

Πετάξετε ἀπὸ πάνω σας τὴν ψευτιά. Ἀνοίξετε τὰ πανιά, νὰ τὰ φουσκώσει ὁ καθαρὸς ἀγέρας τοῦ πελάγου. Νὰ δροσισθεῖ ἡ ψυχή σας, νὰ νοιώσετε πὼς ζητᾶ ἀληθινὰ κι᾿ ὄχι ψεύτικα.

Μια Ποντιοπούλα στα περίφημα μπαλέτα Μαριίνσκι

της Διαμαντένιας Ριμπά

Με διάταγμα του προέδρου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, το 2009 της απονεμήθηκε ο τίτλος της "Τιμώμενης Καλλιτέχνιδας της Ρωσίας", σε αναγνώριση της προσφοράς της στον τόσο απαιτητικό χώρο του κλασικού μπαλέτου. Με τα περίφημα μπαλέτα Μαριίνσκι έχει περιοδεύσει- μεταξύ άλλων- σε χώρες της Ευρώπης, στις ΗΠΑ, τη Λ. Αμερική, την Κίνα, την Ιαπωνία, σ' ένα ατέρμονο ταξίδι στο δρόμο προς την επαγγελματική καταξίωση. Οι στίχοι του Διονύσιου Σολωμού "Κλείσε μέσα στην ψυχή σου την Ελλάδα και θα αισθανθής μέσα σου να λαχταρίζη κάθε είδος μεγαλείου", την εκφράζουν απόλυτα ως Ελληνίδα και καλλιτέχνιδα, όπως χαρακτηριστικά δηλώνει.

Ο λόγος, για την Αλεξάνδρα Ιωσηφίδη, την πανύψηλη μπαλαρίνα των Μαριίνσκι (ύψος 1,82), που κατάφερε να ξεχωρίσει με το ταλέντο και την έμφυτη μεγαλοπρέπεια που διαθέτει, όπως έχει χαρακτηριστικά πει γι' αυτή η "μούσα" των μπαλέτων Μαριίνσκι, Ουλιάνα Λοπάτκινα, πλάι στην οποία εμφανίστηκε, πέρυσι, στο Ηρώδειο, στους πρωταγωνιστικούς ρόλους στη "Λίμνη των Κύκνων".

Η Λοπάτκινα, φειδωλή στους χαρακτηρισμούς της για άλλους συναδέλφους, είχε πει-μεταξύ άλλων- ότι, "η Αλεξάνδρα έχει έμφυτη μια βασιλική στάση και χάρη στο ελληνικό αίμα έχει ιδιαίτερη ομορφιά".

Η ποντιακής καταγωγής μπαλαρίνα των Μαριίνσκι μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, από την Αγία Πετρούπολη, όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε με τους γονείς της και τις δύο αδελφές της, την Ελισάβετ και τη Ναταλία. Η ιστορία της οικογένειά της, μία από τις χιλιάδες των Ελλήνων του Πόντου, την έχει σημαδέψει από μικρό παιδί, μέσα από τις διηγήσεις του πατέρα.

"Ο πατέρας μου, Αλέξανδρος, κατάγεται από την Κριμαία, όπου οι πρόγονοί μας μεταφέρθηκαν στα τέλη του 19ου αιώνα από την Τραπεζούντα", μας διηγείται η Αλεξάνδρα και συνεχίζει: "Τις παραμονές της Οκτωβριανής Επανάστασης του 1917, πολλοί Έλληνες φεύγουν από την Κριμαία στην Ελλάδα. Η προγιαγιά μου, όμως, μένει στη Ρωσία, λόγω του τραυματισμού του άνδρα της, που είχε τότε καφενείο στη Σεβαστούπολη. Οι τρεις αδελφές της προγιαγιάς μου και ένας αδελφός αναχώρησαν για την Αθήνα".

Είκοσι χρόνια μετά, κατά την περίοδο των σταλινικών εκκαθαρίσεων, χιλιάδες Έλληνες εκτελούνται με την κατηγορία του "εχθρού του λαού" ή εκτοπίζονται σε στρατόπεδα συγκέντρωσης της Σιβηρίας. Έτσι οι πρόγονοί της, αν και Έλληνες υπήκοοι, βρέθηκαν στο Ουζμπεκιστάν, σε μια μικρή πόλη της περιοχής Φεργκάνα, την Κοκάντ, 300 χιλιόμετρα από την Τασκένδη.

"Εκεί γεννήθηκαν ο πατέρας μου και ο αδελφός του. Τα χρόνια εκείνα ήταν πολύ σκληρά. Ο μπαμπάς μας θυμάται πως έκλαιγαν η μάνα του, οι γιαγιάδες του και άλλοι συγγενείς για τη χαμένη πατρίδα. Τα ελληνικά σχολεία ήταν απαγορευμένα και στο σπίτι φοβόντουσαν οι γονείς να διδάσκουν ελληνικά στα παιδιά. Οι μεγάλοι μιλούσαν μόνο μεταξύ τους την ποντιακή γλώσσα. Τα παιδιά ήξεραν μόνο κάποιες φράσεις, όπως 'καλημέρα', 'έλα σ' εμένα', 'κι εσύ δεν ντρέπεσαι', 'καθίστε παρακαλώ', 'μικρό πουλί' κ.ά.. Πήγαν στο σοβιετικό σχολείο, γι αυτό, δυστυχώς, και εμείς σήμερα δεν μιλάμε ελληνικά στο σπίτι. Καμαρώνουμε, βέβαια, που η αδελφή μου, Ελισάβετ, όχι μόνο έμαθε τα ελληνικά, αλλά σήμερα κάνει το διδακτορικό της στην ελληνική γλώσσα, στο πανεπιστήμιο της Αγ. Πετρούπολης".

Παρ' όλα τα βάσανα που πέρασαν οι δικοί της, δεν αρνήθηκαν την ελληνική τους ταυτότητα και διατήρησαν το ελληνικό επώνυμο Ιωσηφίδη. Γι΄ αυτό και αισθάνθηκε ως ένα πολύ σημαντικό γεγονός στη ζωή της την απόκτηση της ελληνικής ιθαγένειας, την άνοιξη του 2009.

"Αποκτήσαμε αυτό που υποχρεώθηκαν να χάσουν οι πρόγονοί μας", τονίζει η Αλεξάνδρα.

"Τα πόδια μου είχαν το άνοιγμα του Σαρλό"

Η Αλεξάνδρα γεννήθηκε στις 30 Ιουνίου 1977 στο Λένινγκραντ (σημερινή Αγία Πετρούπολη), όπου ο πατέρας της πήγε για σπουδές. Εκεί γνώρισε και τη Ρωσίδα μητέρα της. Και οι δύο ασχολήθηκαν έντονα με τον πρωταθλητισμό.

"Η μητέρα μου με έπαιρνε μαζί της, όταν έφευγε για αγώνες σε άλλες πόλεις. Σε ένα από τα ταξίδια αυτά, μια προπονήτρια γυμναστικής πρόσεξε ότι είχα πόδια μπαλαρίνας και συμβούλεψε τη μαμά να με στρέψει στο χορό. Κανείς ως τότε δεν το είχε σκεφθεί, αφού από τη γέννα τα πόδια μου είχαν το άνοιγμα του Σαρλό. Ήμουν και πολύ ψηλή για την ηλικία μου, γεγονός που με έκανε, τότε, να γέρνω την πλάτη μου", μας διηγείται.

Έτσι, στην ηλικία των 10 χρόνων η Αλεξάνδρα πέρασε από διαγωνισμό και εγγράφηκε στην παγκοσμίως γνωστή Ακαδημία Ρωσικού Μπαλέτου της Α. Βαγκάνοβα. Με την αποφοίτησή της, το 1995, πήρε το δίπλωμα του Διεθνούς Διαγωνισμού Βαγκάνοβα (Vaganova-Prix) στην Αγία Πετρούπολη και μπήκε στον θίασο του Θεάτρου Μαριίνσκι.

Το μπαλέτο είναι το παν στη ζωή της Αλεξάνδρας, καθώς, όπως λέει, είναι το εργαλείο επικοινωνίας, που τη φέρνει πιο κοντά στους λάτρεις του είδους, σε όλο τον κόσμο. Το πάθος της είναι τόσο μεγάλο, που μόλις τέσσερις μήνες μετά τη γέννηση της κορούλας της, ξαναεμφανίστηκε στη σκηνή.

"Έχω περιοδεύσει- συνεχίζει- με τα μπαλέτα Μαριίνσκι σε όλο τον κόσμο και δοξάζω το Θεό γι΄ αυτό. Επίσης, έχω λάβει μέρος στο Διεθνές Φεστιβάλ 'Dance Open' και στο Διεθνές Φεστιβάλ Μπαλέτου του Τσεμποκσάρι. Την άνοιξη του 2007 και του 2009 χόρεψα ως προσκεκλημένη σολίστα στο 'Teatro dell'Οpera di Roma' στο μπαλέτο 'Le Sacre du printemps' (The Chosen One) του Β. Νιζίνσκι και στις 'Νύχτες της Αιγύπτου' (Κλεοπάτρα). Η πιο ιδιαίτερη στιγμή, όμως, για εμένα ήταν η εμφάνισή μου στη σκηνή του Ηρωδείου, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, στις 6 και 7 Ιουλίου του 2009, και της Επιδαύρου την ίδια χρονιά".

Το πιο μεγάλο όνειρο της Αλεξάνδρας Ιωσηφίδη, που σήμερα είναι στην κορυφή της τεχνικής της τελειότητας, είναι να κάνει ένα γκαλά μπαλέτου στην ιστορική της πατρίδα και γιατί όχι να εγκατασταθεί στην Ελλάδα και να ανοίξει μια δική της σχολή μπαλέτου.

Σήμερα, παράλληλα με τις εμφανίσεις της με τα Μαριίνσκι, βελτιώνει τη δεξιοτεχνία της ως καθηγήτρια μπαλέτου. Σπουδάζει, ως μεταπτυχιακή φοιτήτρια, στην Ακαδημία Ρώσικου Μπαλέτου της Βαγκάνοβα, που την ανέδειξε.

Έχει χορέψει, ως σολίστ, σε πολλές παραστάσεις, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει "Το σιντριβάνι του Μπαχτσισαράι", την "Ωραία Κοιμωμένη", τον "Δον Κιχώτη", και τον "Καρυοθραύστη", ενώ έχει εμφανιστεί πλάι σε μεγάλους χορευτές: Ζελένσκι, Κουζνεζόφ, Ιβάντσενκο, Περετόκιν, Ζαχάροβα, Λοπάτκινα, Μαχάλινα, Βισνέβα, Νιοράτζε κ.ά.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Δευτέρα 21 Ιουνίου 2010

Χριστιανός στόν 21ο αἰώνα

                                                                               π. Βασιλείου Θερμοῦ *

Α΄
 
Η πρόσκληση τοῦ Θεοῦ στόν καθένα  ἀπό  ἐμᾶς  παραμένει ἴδια σέ ὅλες τίς ἐποχές. Εἶναι ἡ πρόσκληση νά ὑλοποιήσουμε τήν ὕψιστη δωρεά νά εἴμαστε μέλη τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Θεοῦ  καί  νά συμμετέχουμε  στό τριπλό  ἀξίωμα  τοῦ Χριστοῦ,  τό ὁποῖο σύμφωνα μέ τήν Ἁγ. Γραφήκαί τούς Πατέρες, εἶναι τό Βασιλικό, τό Ἱερατικό καί τό Προφητικό. Ὁ Χριστιανός  καλεῖται  νά συμμετέχει σέ αὐτό, μέ τήν ἔννοια ὅτι  γίνεται  βασιλιάς  τῆς  κτίσης καί βασιλιάς τοῦ ἑαυτοῦ του,  δηλαδή, κύριος τοῦ ἑαυτοῦ του, πού δέν  ἄγεται  καί  φέρεται  ἀπό  τά πάθη του. Ἐπίσης γίνεται ἱερέας τῆς  δημιουργίας  τῆς  κτίσης  καί τῆς ζωῆς, δηλαδή προσφέρει τόν ἑαυτό του στό Θεό ὡς Θεία Λει- τουργία μέσα ἀπό  εὐχαριστιακό φρόνημα καί μέ τήν ἄσκηση τῆς ἀγάπης.  Καί  ἐπίσης  προφήτης, μέ  τήν  ἔννοια  ὅτι  μετέχει  στή
βίωση καί στή μετάδοση τῆς ἀλήθειας.

Αὐτή εἶναι ἡ διαχρονική πρόσκληση τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἄνθρωπο. Ὅμως ἐπειδή ἄνθρωπος ἀπό ἄνθρωπο διαφέρει πολύ κατά τό χάρισμα  καί  τόν  χαρακτήρα  καί τίς  ἐμπειρίες  τῆς  ζωῆς,  γι’ αὐτό καί στόν κάθε ἄνθρωπο διαφέρει ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο ὑλοποιεῖται αὐτός ὁ κοινός σκοπός. Γι’ αὐτό ἔχουμε καί ἁγίους οἱ ὁποῖοι διαφέρουν πάρα πολύ μεταξύ τους στό  χαρακτήρα  καί  στή  ζωή. Ἔχουμε ἁγίους μορφωμένους καί ἁγίους ἀγραμμάτους, ἔχουμε ἁγίους  πού  ἔζησαν  σέ  ἐρημιές  καί ἄλλους πού ἔζησαν σέ μεγαλουπόλεις, ἔχουμε ἁγίους ἐξωστρεφεῖς καί ἁγίους μέ κλειστή ζωή. 

Τόν ἴδιο σκοπό τῆς ζωῆς ἐπιτελοῦν ὅλοι οἱ ἅγιοι. Δηλαδή μετέχουν  στό  τριπλό  ἀξίωμα  τοῦ Χριστοῦ,  φανερώνουν τήν ἀλήθεια τοῦ Θεοῦ στήν ζωή τους. Θά λέγαμε,  μέ  μία  λίγο  πιό  τολμηρή ἔκφραση, πώς  οἱ Ἅγιοι φανερώνουν τήν ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ. Καί ὑπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι νά γίνει ἡ ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ, ὅσοι εἶναι καί οἱ ἄνθρωποι. Αὐτό εἶναι χαρακτηριστικό τῆς πίστης μας καί τῆς Ἐκκλησίας μας.

Ὅπως  διαφέρουν  οἱ  χαρακτῆρες, λοιπόν, διαφέρουν καί οἱ ἐποχές. Ἡ πρόσκληση τοῦ Χριστοῦ ἦταν ἡ ἴδια στούς χριστιανούς τοῦ 1ου καί στούς χριστιανούς τοῦ 21ου αἰώνα. Ἀλλά ὁ τρόπος μέ τόν ὁποῖο θά  διαφοροποιηθεῖ αὐτή  ἡ πρόσκληση μπορεῖ νά διαφέρει σέ πολλά. Οἱ χριστιανοί τῶν πρώτων αἰώνων ἀντιμετώπιζαν  τούς  διωγμούς. Εἶναι ἕνα συγκεκριμένο ἄθλημα νά τά βγάλει κανείς πέρα μέ τούς διωγμούς. Οἱ χριστιανοί τῶν Βυζαντινῶν χρόνων ὄχι μόνο δέν ἦταν  ὑπό  διωγμό  ἀλλά  ἡ  πίστη τούς εἶχε γίνει καί ἡ κυρίαρχη πίστη  τῆς  αὐτοκρατορίας. Οἱ  χριστιανοί  βρίσκονταν,  θά  λέγαμε, σέ θέση ὑπεροχῆς καί ἐξουσίας. Ἄλλο ἄθλημα αὐτό ὅπου θά πρέπει νά προσέξουμε τότε προκειμένου νά μήν προδώσουμε τό μήνυμα  τοῦ Χριστοῦ ἀπό  τόν πειρασμό  τῆς  ἄνεσης  καί  τῆς  ὑπεροχῆς.

Ἀπότομα ἀπό αὐτή τήν κατά-σταση πέρασε τό γένος μας στήν Τουρκοκρατία.  Ἄλλα  ἀθλήματα ἐκεῖ χρειάσθηκαν μέσα στίς τόσες δοκιμασίες.  Μετά  πέρασε  στή φάση  τῆς  ἐλεύθερης  ζωῆς, μετά στήν  τεχνολογική  ἐποχή,  τώρα στήν ψηφιακή ἐποχή. Ὅλα αὐτά δημιουργοῦν νέες προκλήσεις. Ἡ ἔμφασή μου δηλαδή σήμερα δέν θά εἶναι νά πῶ τά γενικά στοιχεῖα τά ὁποῖα θεωρῶ δεδομένο ὅτι τά ξέρετε  (τί σημαίνει  νά  εἶναι  κάποιος μαθητής  τοῦ Χριστοῦ,  νά ἔχει πνευματική ζωή, καί νά ἀντα- ποκρίνεται στήν πρόσκληση τοῦ Χριστοῦ), ἀλλά θά προσπαθήσω νά  μιλήσω  γιά  τό  πῶς  καλεῖται νά  εἶναι  στή  σύγχρονη  ἐποχή, στόν 21ο αἰώνα, ὁ χριστιανός. Νά δοῦμε τί ἰδιαιτερότητες ὑπάρχουν σέ αὐτήν τήν ἐποχή καί πῶς ἐπηρεάζουν τήν προσπάθειά μας νά εἴμαστε  ἀληθινοί  μαθητές  τοῦ
Χριστοῦ.

Νομίζω  ὅτι  ἕνα  πρῶτο  θέμα στό ὁποῖο μᾶς καλεῖ ἡ ἐποχή πού ζοῦμε  εἶναι  ἡ  τιμή  καί  ἡ  ἀγάπη πρός  τή φύση,  τήν  κτίση. Αὐτό πάντοτε ὀφείλαμε νά τό ἔχουμε, νά τιμοῦμε τήν κτίση πού ἔφτιαξε ὁ Θεός. Ἀλλά εἶναι ἡ πρώτη φορά στήν  ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητας πού  ἄρχισε  νά  «κτυπᾶ  τό  καμπανάκι» γιά νά μᾶς ὑπενθυμίσει ἕνα ξεχασμένο καθῆκον. Ἡ κτίση ἄρχισε νά ὑποφέρει ἐξ αἰτίας τῆς δικῆς μας ἀφροσύνης, ἀπληστίας, ἐπιπολαιότητας.  Μιλάω  γιά  τό οἰκολογικό  πρόβλημα  τό  ὁποῖο μᾶς φέρνει ἐνώπιον τῶν εὐθυνῶν μας,  ὄχι  ἁπλά  καί  μόνο  νά  σώσουμε μέ  τήν συμπεριφορά μας τή γῆ, ὑπό τήν ἔννοια τή χρηστική, δηλαδή ὅτι «χρειαζόμαστε τό περιβάλλον, ἄς μήν τό χαλάσουμε», ἀλλά στή βάση ὅτι τό περιβάλλον εἶναι ἡ δημιουργία τοῦ Θεοῦ. Ἡ καταστροφή τῆς δημιουργίας τοῦ Θεοῦ εἶναι προσβολή, ἀχαριστία, περιφρόνηση    πρός  τόν  ἴδιο  τό Θεό.

Στό θέμα αὐτό θά  τολμοῦσα νά συμπεριλάβω καί κάτι γενικώτερο, τό ὁποῖο ἐκ πρώτης ὄψεως δέν φαίνεται νά ἔχει σχέση μέ τή φύση, ἔχει ὅμως σχέση μέ τή δημιουργία. Δηλαδή,  ὅπως  ὁ Θεός δημιούργησε τό φυσικό περιβάλλον,  δημιούργησε  καί  τίς  προϋποθέσεις γιά τό ἀνθρώπινο περιβάλλον.  Καί  ὅπως  τό  φυσικό περιβάλλον, διακρίνεται ἀπό θαυμαστή  ποικιλία  ζώων  καί φυτῶν ἔτσι καί τό ἀνθρώπινο περιβάλλον διακρίνεται γιά τήν ποικιλία τῶν πολιτισμῶν.  Τά τελευταῖα χρόνια οἱ ἐξελίξεις τῆς ζωῆς μᾶς καλοῦν νά στραφοῦμε καί πρός τό ἀνθρώπινο  περιβάλλον  τῆς  ποικιλίας τῶν  πολιτισμῶν.  Γιατί;  Δέν ὑπῆρχαν πάντοτε οἱ πολιτισμοί; Πάντοτε  ὑπῆρχαν.  Ἐμεῖς  ὅμως δέν εἴχαμε ἔρθει σέ τόση ἐπαφή ὅση σήμερα. Μέ τίς μεταναστεύσεις  καί  ἐμεῖς  ταξιδεύουμε  σέ ἄλλες χῶρες καί ἄλλοι ἔρχονται σέ μᾶς, μέ τά μέσα ἐπικοινωνίας πού ὑπάρχουν μαθαίνουμε ἐπίσης πολλά πράγματα.

Τί θέλω νά πῶ μέ αὐτά τά δύο θέματα  τά  ὁποῖα  φάνηκαν  λίγο ἀσύνδετα μεταξύ τους, ἀλλά κατ’ ἐμέ ἀνήκουν στήν ἴδια κατηγορία; Θέλω νά ὑπογραμμίσω τήν πρόσκληση  νά  δοῦμε  τήν  ἰδιότητα τοῦ  χριστιανοῦ  στόν  21ο  αἰώνα ὡς τιμή πρός τή δημιουργία τοῦ Θεοῦ, εἴτε πρόκειται γιά τό φυσικό περιβάλλον,  εἴτε  γιά  τό  ἀνθρώπινο.

Νά προσθέσω ἐδῶ ἕνα θεολογικό  σχόλιο,  ὅτι  ἡ  δίψα  μας  γιάτή σωτηρία καί τή μεταμόρφωση
τοῦ κόσμου δέν μπορεῖ νά ἀγνοεῖ τό  γεγονός  τῆς  δημιουργίας.  Ὁ Χριστός ἦρθε ὡς Σωτήρας μέ δεδομένο  τό  γεγονός  τῆς δημιουρ- γίας. Πρῶτα ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά  ἔχει κατάφαση, ἀποδοχή  τῆς δημιουργίας,  καί  μετά  ἀπό  ἐκεῖ θά προχωρήσει στό ἔργο τῆς σωτηρίας,  νά  τό  διακονήσει.  Δέν μποροῦμε  γιά  παράδειγμα,  νά ποῦμε στόν ἀλλοδαπό, στόν ἀλλοεθνῆ  ἤ  τόν  ἀλλόθρησκο,  «εἶσαι χαμένος ἄν δέν γίνεις χριστιανός». Πρῶτα  θά  ἀναγνωρίσουμε  τήν εἰκόνα  τοῦ  Θεοῦ  πού  ἔχει,  ὅτι εἶναι πλάσμα τοῦ Θεοῦ, καί αὐτό στή συνέχεια θά ἀνοίξει τό δρόμο γιά τό ἔργο τῆς σωτηρίας. Ἡ σωτηρία  περνάει  πρῶτα  ἀπό  τήν ἀναγνώριση τῆς δημιουργίας, γατί αὐτή ἦταν καί ἡ χρονολογική σειρά. Τό ἴδιο ἀντίστοιχα ἰσχύει καί γιά τή φύση. Δέν μπορεῖ νά λέει ἕνας πιστός «ἐγώ κοιτάζω τή σωτηρία μου» καί τήν  ἴδια ὥρα νά ρυπαίνει  τό περιβάλλον. Ἡ σωτηρία μας περνάει μέσα ἀπό τή δημιουργία, τή δική μας καί τῶν ἄλλων.

Μόνο  ἄν  ἀναγνωρίσουμε  τήν σφραγίδα τοῦ Θεοῦ στή δημιουργία, εἴτε τῶν ἀνθρώπων εἴτε τῆς φύσης,  μποροῦμε  νά  ὑπηρετήσουμε τό ἔργο τῆς σωτηρίας. Στό  παρελθόν ὁ χριστιανικός κόσμος ἀντέστρεψε τή σειρά καί θεώρησε ὅτι  κάποιοι  θά  σωθοῦν  ἄν  τούς περάσει ἀπό βασανιστήρια ἤ τούς σκοτώσει. Ἔγιναν  τέτοια  πράγματα  σέ  ἰθαγενεῖς  πληθυσμούς. Ἤ  θεώρησε  ὅτι  μπορεῖ  νά  λεη- λατεῖ τή φύση καί ἡ σωτηρία νά προχωρᾶ ἀπό μόνη της χωρίς σεβασμό  στή  δημιουργία. Ἡ  προστασία  τῆς  φύσης,  γιά  νά  εἶναι στάση συνεπής θεολογικά, πρέπει νά συνοδεύεται καί ἀπό καταπολέμηση  τοῦ  ρατσισμοῦ  καί  τοῦἐθνικισμοῦ.

 Δεύτερον, ζοῦμε στή λεγόμενη κοινωνία τοῦ θεάματος. Θά ἔλεγα ὅτι αὐτό κατ’ ἐξοχήν ἀγγίζει τούς νέους. Ὅσο πιό μικρός εἶναι κάποιος τόσο πιό εὔκολα χειρίζεται τίς συσκευές τοῦ θεάματος. Ζοῦμεσέ  μία  ἐποχή  ἡ  ὁποία  μᾶς  βομβαρδίζει μέ ὀπτικές παραστάσεις καί πληροφορίες. Πρέπει νά καταλάβουμε ποιά εἶναι ἡ πρόσκληση πού αὐτή  μᾶς ἀπευθύνει ὡς χριστιανούς. 

Γιά  νά  καταλάβουμε  τί  καινούργιο ἔφερε ἡ κοινωνία τοῦ θεάματος  (ἡ  ὁποία  συμβαδίζει  μέ αὐτό πού λέμε «μετανεωτερικότητα») στόν κόσμο πρέπει νά τή συγκρίνουμε μέ τήν νεωτερικότητα. Ἡ νεωτερικότητα,    ἡ ἰδεολογική κατάσταση πού  ἐπικράτησε στή Δύση ἀπό τόν 17ο αἰώνα καί μετά, ἔγκειται  στήν  ἀνάπτυξη  τοῦ ἀνθρώπινου λογικοῦ, τῆς ἐπιστήμης, τῆς διάνοιας, τῆς φιλοσοφίας καί τῆς ἰδεολογίας. Στή νεωτερικότητα  τό  κυρίαρχο  σημεῖο  τοῦ ἀνθρώπου  εἶναι  ἡ  διάνοια,  γι’ αὐτό  καί  ἡ  ἀνθρώπινη  διάνοια ἀπογειώθηκε ἐκρηκτικά μέ τά ἐπιστημονικά προϊόντα της. Στήν μετανεωτερικότητα ὅμως τό κυρίαρχο σημεῖο τοῦ ἀνθρώπου δέν εἶνα ἡ διάνοια ἀλλά τό θυμικό καί ο αἰσθήσεις μέ ἐπίκεντρο τήν ὅραση Ὅπως λέει ὁ Ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης,  ἡ  ὅραση  εἶναι  τό ὄργανο μέ τό ὁποῖο ὁ ἄνθρωπος μαθαίνει περισσότερα ἀπ’ ὅλες τίς αἰσθήσεις.  Γι᾽ αὐτό τήν ἀγαπάει πιό  πολύ  ὁ  νοῦς τοῦ ἀνθρώπου.

Στήν  νεωτερικότητα, ὁ σκοπός τοῦ  ἀνθρώπου ἦταν νά πεισθεῖ ὁ ἄνθρωπος  μέ  τόν διάλογο  τῶν  ἐπιχειρημάτων.  Στή μετανεωτερικότητα δέν ὑπάρχει κα- μία  πρόθεση  νά πεισθεῖ κανείς. Ἡ πρόθεση  εἶναι  νά ἀποπλανηθεῖ,  νά σαγηνευτεῖ.  Γι’ αὐτό καί τό κύριο μέσο  μέ  τό  ὁποῖο λειτουργοῦσε  ἡ  νεωτερικότητα ἦταν ὁ λόγος, ἐνῶ τό κύριο μέσο μέ τό ὁποῖο λειτουργεῖ ἡ μετανε ωτερικότητα  εἶναι  ἡ  διαφήμιση Ἡ  διαφήμιση  δέν  ἐνδιαφέρετα νά  πείθει,  ἀλλά  νά  σαγηνεύει ὥστε  τελικά νά καταλήξουμε σέ κάποιο  προϊόν  εἴτε  ἐπειδή  μᾶς κέρδισαν  οἱ  ὑποσχέσεις  ὅτι  θά ἀπολαύσουμε-  μετρῆστε  καμιά φορὰ  πόσο  συχνά  ἀκούγεται  ἡ λέξη  «ἀπόλαυση»-,  εἴτε  ἐπειδή κολακεύει  τόν  ναρκισσισμό μας. Ἡ διαφήμιση χαϊδεύει στόν ἄνθρωπο  εἴτε  τίς  αἰσθήσεις  του,  εἴτε τόν ναρκισσισμό του. «Τό ἀξίζετε αὐτό  τό  προϊόν»!  Δέν  ὑπάρχε διαφήμιση πού δέν ἀπευθύνετα σέ ἕνα ἀπό τά δύο. Ἀκόμα καί ἄν τά λόγια της διαφήμισης δέν πε ριέχουν τή λέξη «ἀπόλαυση», τό σκηνικό της εἶναι ἔτσι ὀργανωμένο καί τόσο σκηνοθετημένο ὥστε νά σαγηνεύει.

Γι᾽ αὐτό καί ἡ διαφήμιση δέν λειτουργεῖ μέ ἐπιχειρήματα ἀλλά μέ  τή φαντασίωση. Βλέπεις  ἕνα ἐκπληκτικό αὐτοκίνητο νά κινεῖται σ’ ἕνα ἐρημικό δρόμο, νά στρίβει ἀπότομα, νά φρενάρει ὅπως θέλει κλπ, δηλαδή μέ διάφορα ψηφιακά τεχνάσματα,  γιά  νά  σέ  προσελκύσουν νά ἀγοράσεις τό αὐτοκί νητο. Αὐτό δέν ἔχει νά κάνει μέ τή λογική, δηλαδή τό πῶς θά συμ- περιφερθεῖ  τό  αὐτοκίνητο  στό δρόμο,  ἀλλά  μέ  τή φαντασίωσή σου ὅτι θά ἤθελες νά βρίσκεσαι μέσα σέ ἕνα τέτοιο κατασκεύασμα τό ὁποῖο θά πραγματοποιήσει τά ὄνειρά σου, ἤ θά σοῦ δώσει ἀξία. 

Συνεπῶς,  ἀντιμετωπίζοντας τήν πρόκληση τῆς κοινωνίας τοῦ θεάματος, (καί ἄς ἀφήσουμε προσωρινά  τό ἄν  εἶναι κάποιος  χριστιανός  ἤ ὄχι, ἀλλά ἄς πάρουμε ἁπλά ἕνα ἄνθρωπο πού θέλει νά εἶναι ἀξιοπρεπής καί φυσιολογικός), χρειάζεται νά μάθει κάποιος νά ἀντιστέκεται μπροστά στή σαγήνη. Ἄν δέν τό κάνει, θά φθάσει σέ σημεῖο νά ἀναπτύξει κάποιου εἴδους ἐξάρτηση. Δέν εἶναι τυχαῖο πού  ἡ  ἐποχή  μας  εἶναι  ἡ  ἐποχή τῶν  ἐξαρτήσεων,  ὄχι  μόνο  ἀπό παράνομες οὐσίες, πού ὑπῆρχαν πάντα,  ἀλλά  καί  ἀπό  νόμιμες ἐξαρτήσεις,  ὅπως  τό  κάπνισμα τό ἀλκοόλ, τό φαγητό, τήν τηλεθέαση, τά ἠλεκτρονικά παιγνίδια, τόν  ὑπολογιστή,  τό  διαδίκτυο. Περνοῦμε ὧρες μπροστά ἀπό τήν τηλεόραση  κάθε  μέρα  μόνο  καί μόνο  γιά  νά  χαλαρώνουμε,  νά   ἠρεμοῦμε, νά μᾶς φεύγει τό ἄγχος. Ἐάν  δέν  ἀντισταθεῖ  κάποιος,  ἡ κοινωνία  τοῦ  θεάματος  γίνεται ἐξαρτησιογόνος.    Ἔτσι  λοιπόν, καί νά μήν εἶναι κάποιος χριστιανός, ἁπλῶς νά θέλει νά εἶναι συγ- κροτημένος καί ὥριμος, χρειάζεται νά ἀντισταθεῖ ἀπέναντι στή σα γήνη γιά νά μήν πάθει ἐξάρτηση. 

Τί περισσότερο ἔχει ὁ χριστια νός νά κάνει ἀπέναντι στήν κοινωνία τοῦ θεάματος; Δέν ἐννοοῦμε κατ’  ἀνάγκη  νά  σταματήσει  νά βλέπει τηλεόραση, σοβαρές ται νίες ἤ ἀξιόλογες ἐκπομπές. Μπορεῖ ὅμως νά κάνει ἕνα πρόγραμμα, νά ἐπιβληθεῖ στόν ἑαυτό του καί νά πεῖ: «τώρα τελείωσε, τό κλείνω». 

Ὁ Χριστιανός χρειάζεται ἐπί σης κάτι παραπάνω ἐδῶ νά προ σέξει. Ἡ κοινωνία τοῦ θεάματος, στήν προσπάθειά της νά μᾶς σαγηνεύει, χρησιμοποιεῖ τόν πιό γνώριμο τρόπο σαγήνης πού ξέρει ἡ ἀνθρωπότητα ἀπό τήν ἀρχή της: τόν ἐρωτισμό. Δηλαδή προκειμένου  νά  πετύχει  τό  σκοπό  της, χρησιμοποιεῖ τό ἀνθρώπινο σῶμα καί τά ἀνθρώπινα συναισθήματα. Εἴτε ἐμπορικοποιεῖ τό ἀνθρώπινο σῶμα  μέ  τή  γυμνότητά  του,  καί στηρίζει  διαφημίσεις  πάνω  σ’ αὐτή, εἴτε ἐμπορικοποιεῖ τόν ἔρωτα  δημιουργώντας  ρομαντικές ἱστορίες. Ἐδῶ  ὁ  χριστιανός  ἔχει πολύ μεγάλο ἀγώνα.

Στό παρελθόν εἴχαμε ἀκούσει πάρα πολλές συμβουλές, νά ἀποφεύγουμε  τά  τολμηρά θεάματα, ἐπειδή ἐξάπτουν τά πάθη, ἀλλά αἰσθάνομαι ὅτι δέν εἴχαμε ἀκούσει πειστικές  ἐξηγήσεις  γιατί  εἶναι ἁμαρτία,  γιατί  δέν  ταιριάζει  μέ ἕνα χριστιανό νά τό κάνει αὐτό. Τώρα  τό  καταλάβαμε  καλύτερα στήν  ἐποχή  πού  ζοῦμε,  ὅταν  ἡ κατάχρηση αὐτοῦ τοῦ ἐρωτισμοῦ, ἡ  ὑπερβολή  τοῦ  ἐρωτισμοῦ ἀπό τήν κοινωνία τοῦ θεάματος, ἔφερε τά  πράγματα  σέ  τέτοιο  σημεῖο πού  νά  ἐπιφέρει  δομικές ἀλλοιώσεις στόν ψυχισμό.  Ἡ ἐξάρτηση πού μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νά πάθειἀπό τήν ἐμπορικοποίηση τοῦ σώματος εἶναι δυνατόν νά τόν κάνει ἀνίκανο  ν’  ἀγαπήσει.  Διότι  ἡ ἔμφαση  πού  δίνεται  στήν  ἀπόλαυση τῶν αἰσθήσεων, καταλήγει στό ναρκισσισμό,  ἐνῶ  ἡ  ἀγάπη ἀπαιτεῖ ἄλλες ἱκανότητες. Μερικές φορές μάλιστα γιά νά μπορέσουμε νά ἀγαπήσουμε πρέπει νά μειώσουμε τήν ἀπόλαυση. Μέ τή νηστεία καί κάθε εἴδους ἄσκηση μειώνουμε τίς ἀπολαύσεις γιά νά μπορέσουμε νά ἀγαπήσουμε περισσότερο τό Θεό καί τούς ἀνθρώπους. 

Σήμερα, ἄν προσέξετε τήν ὁρολογία  πού  χρησιμοποιεῖται,  γιά τούς περισσότερους ταυτίζεται ἡ ἀπόλαυση  μέ  τή  χαρά.  Θέλουν νά  μιλήσουν  γιά  ἀπόλαυση  καί λένε «χαρά». Αὐτό  εἶναι  σοβαρότατο λάθος. Διότι τήν ἀπόλαυση τήν δίνει ἡ ἱκανοποίηση τῶν ὁρμῶν τῶν αἰσθήσεων ἤ τῶν ἐγωιστικῶν ὁρμῶν  στόν  ἄνθρωπο,  ἐνῶ  τή χαρά τή δίνει ἡ ἀγάπη. Ἄν τό φιλοσοφήσετε  λίγο  θά  δεῖτε  ὅτι χαρά  νιώσατε  σέ  καταστάσεις πού ὀφείλονται σέ διαπροσωπικές σχέσεις, π.χ. σέ μία ὄμορφη στιγμή μέ τούς γονεῖς σας, ἤ μέ τ’ ἀδέλφια σας, μέ φίλες καί μέ φίλους, ἤ μέσα στό γάμο σας μέ τόν/τήν σύζυγο, ἤ μέ τά παιδιά. Ἡ ἀγάπη μέσα  στή  διαπροσωπική  σχέση εἶναι πού δημιουργεῖ χαρά. 

Ἐνῶ ἀπολαύσεις ἔχουμε πολύ περισσότερες,  ἀλλά  σχετίζονται μέ  τά  ἐπιφανειακά,  δηλαδή  μέ τίς αἰσθήσεις καί μέ τόν ἐγωισμό. Ὑπάρχει βέβαια καί κάτι ἐνδιάμεσο σέ αὐτά τά δύο. Ἄν ἡ χαρά εἶναι  ἡ  ὑψηλότερη  μορφή  τῶν εὐχάριστων  αἰσθημάτων  καί  ἡ ἀπόλαυση  ἡ  κατώτερη,  ὑπάρχει καί ἡ ἐνδιάμεση πού εἶναι ἡ ἱκανοποίηση. Ἱκανοποίηση παίρνουμε ὅταν ἐπιτυγχάνουμε στόχους. Κα- τάφερα π.χ. καί πῆρα ἕνα καλό βαθμό  στίς  ἐξετάσεις:  δέν  εἶναι χαρά αὐτό πού νιώθω, εἶναι ἱκανοποίηση,  κι  ἄς  λέω  «εἶμαι  χαρούμενος». 

Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν γνωρίζει αὐτή τή διάκριση μεταξύ χαρᾶς καί ἀπόλαυσης, πέφτει στήν παγίδα τῶν ἀπολαύσεων (φαγητοῦ, καταναλωτισμοῦ,  ἀνέσεων,  ἐρωτισμοῦ,  δηλαδή  σεξουαλικοποιημένης ἀπόλαυσης  χωρίς συναισθήματα),  ὅποτε  κινεῖται  μόνο στό  ἐπίπεδο  τῆς ἀπόλαυσης,  τή χαρά  δέν  τήν  φτάνει.  Ἐάν  δέ αὐτό  τοῦ  γίνει  καί  συνήθεια  μέ τόν καιρό, δηλαδή ἐάν ὑποταχτεῖ στήν κοινωνία τοῦ θεάματος, καί μέσα του ἐγκατασταθεῖ ἡ συνήθεια τῆς ἀπόλαυσης, εἶναι δυνατόν νά χάσει τήν ἱκανότητά του νά φτάσει τή  χαρά,  νά  ἀνέβει  πιό  πάνω. Κινδυνεύει  νά  γίνει  ἄνθρωπος πού δέν θά εἶναι  ἱκανός νά χαίρεται  καί  νά ἀγαπᾶ. Ἅμα  χάσει τήν ἱκανότητα γιά ἀγάπη ἔχει χαθεῖ τό βασικό στοιχεῖο τοῦ ἀνθρώπου, χάθηκε ἡ χριστιανική ἰδιότητα ἐντελῶς.  Διότι  αὐτή  βασίζεται στήν ἀγάπη: «Ἀγαπήσεις Κύριον τόν Θεόν σου, ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου καί  ἐξ ὅλης  τῆς  ἰσχύος σου καί ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου καί τόν πλησίον σου ὡς σεαυτόν». 

Μόλις  ὑποβαθμιστῆ  ἡ  ἱκανότητα γιά ἀγάπη, ὄχι μόνο  χάνεται ὁ χριστιανός, ἀλλά ξεπέφτει καί ὁ  ἄνθρωπος. Ἄρα  ζοῦμε  σέ  μία κοινωνία  ἡ  ὁποία  μέσα  ἀπό  τό θέαμα  κάνει  ὅ,τι  μπορεῖ  γιά  νά χάσουμε  τήν  ἱκανότητα  νά ἀγαπᾶμε.  Ἑπομένως  πρέπει  νά τό λάβουμε σοβαρά αὐτό ὑπ’ ὄψη στήν  στάση  μας  ἀπέναντι  στήν κοινωνία  τοῦ  θεάματος,  στήν ἀσκητική τήν ὁποία θά ἐφαρμόσουμε ἀπέναντι  στήν  κοινωνία τοῦ θεάματος καί ἀπέναντι στήν κοινωνία  τῆς  κατανάλωσης,  ἡ ὁποία πορεύεται μαζί μέ τήν κοινωνία τοῦ θεάματος. Θέαμα καί κατανάλωση πᾶνε μαζί.

 *Εἰσήγηση στὴν ἡμερίδα ποὺ διοργάνωσε γιὰ τοὺς κατηχητές τὸ Γραφεῖο Νεόητος τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σερβίων καὶ Κοζάνης στὶς 13-3-2010.

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...