Φαινόμενο "πνευματικών μπαμπουϊνων

Ένας μεγάλος κίνδυνος τής εποχής μας και η κίνηση αυτών πού έρχονται στήν Ορθοδοξία είναι αυτό πού κάποιος μπορεί νά αποκαλέσει, σέ πολύ απλή γλώσσα, φαινόμενο <<πνευματικών μπαμπουϊνων>>, δήλ., ανθρώπων πού είναι φαινομενικά Ορθόδοξοι καί υπερηφανεύονται ακόμη ότι είναι πολύ σωστοί στήν Ορθοδοξία τους, αλλά βαθιά μέσα τους δέν έχουν αλάξει πραγματικά, δέν καλλιεργούνται στήν Ορθοδοξία και παραμένουν κομμάτι τού σύγχρονου κόσμου, τό οποίο έχει βάλει ρίζες στόν αντί-χριστιανισμό. Επειδή δέν καλλιεργούνται, δέν βλέπουν τή σύγκρουση μεταξύ τής αλιθινής Ορθοδοξίας και του κόσμου πού δέν έχουν αφήσει πίσω τους. Σε αντιδιαστολή μέ αυτό, μιά μεταστροφή στήν αληθινή Ορθοδοξία πρέπει να είναι ολοκληρωτική, πρέπει νά έχει επιπτώσεις σε όλα: στόν τρόπο που κάποιος κοιτάζει τα πράγματα και πού αξιολογεί καθετί στήν ζωή του. Αλλιώς, η Ορθοδοξία γίνεται άλλη μία αίρεση, η οποία διαφοροποιείται μόνον εξωτερικά από άλλες αιρέσεις όπως ο Μορμονισμός. Εάν κάποιος κοιτάξει σε όλες τίς αιρέσεις, είναι όλες στό ίδιο επίπεδο, είναι όλες σάν μία μόνο διάσταση, που δέν έχουν τίποτα πιό βαθύ και διαφέρουν μόνο κατά τό δόγμα. Εάν η Ορθοδοξία είναι μία από αυτές, τότε δέν είναι η αλήθεια, αλλά απλώς μία αίρεση μέσα στίς πολλές. Αλλά ή Ορθοδοξία είναι κυρίως ή Αλήθεια, η οποία θά έπρεπε να αλλάξει ολοσχερώς τη ζωή κάποιου. Γι' αυτό, προκειμένου νά έχουμε αυτή τήν ολική Ορθόδοξη άποψη γιά τόν κόσμο, πρέπει συνεχώς νά μορφωνόμαστε, να πηγαίνουμε βαθύτερα καί ευρύτερα...

π. Σεραφείμ Ρόουζ
"Η ζωή και τα έργα του" τόμος Β'

Φως!

«ὁ λαὸς ὁ καθήμενος ἐν σκότει εἶδε φῶς μέγα»

(Ματθ. 4, 16 )

ΕΙΧΑ διαβάσει, αγαπητοί μου, ότι κάποιος πήρε ένα παιδί και το ‘κλεισε σε μια σπηλιά. Δεν το άφησε να πεθάνη. Φρόντιζε για το παιδί που το περιώρισε στο σκοτεινό εκείνο μέρος της γης. Είχε κάποιο σκοπό που το έκανε αυτό. Το παιδί μέσ’  στη σπηλιά δεν έβλεπε τίποτε. Ζούσε στο σκοτάδι. Μέρα και νύχτα εκεί ήταν το ίδιο. Είχε πια συνηθίσει στο σκοτάδι. Αλλ’ όταν το παιδί κάπως μεγάλωσε και ήταν σε θέσι να παρατηρή και να κρίνη, ήρθε εκείνος που το έφερε και το πήρε. Το έβγαλε από τη σπηλιά. Τη στιγμή εκείνη η αυγή γλυκοχάραζε. Ο ήλιος σιγά-σιγά έβγαινε και σκορπούσε το γλυκό του φως στη γη. Το παιδί πρώτη φορά έβλεπε τον ήλιο. Βλέποντάς τον στάθηκε και θαύμαζε . Η πρώτη ερώτηση του παιδιού ήταν∙ «Ποιός έκανε τον ήλιο;». Ο Θεός , παιδί μου», του απάντησαν, «ο Θεός έκανε τον ήλιο, όπως έκανε  και όλα τα άλλα που βλέπεις». «Δόξα σοι, ὁ Θεός∙ δόξα σοι τῷ δείξαντι τὸ φῶς», είπε ο μικρός.

Δυστυχώς εμείς συνηθίσαμε να βλέπουμε κάθε μέρα τον ήλιο που μας φωτίζει και μας θερμαίνει δωρεάν. Ο ήλιος δεν είναι, βλέπετε, εταιρεία εκμεταλλεύσεως, δεν είναι Δ.Ε.Η. , για να μας ζητάη κάθε μέρα πληρωμή για το φως που μας δίνει. Και τί πλούσιο φως είναι αυτό που μας δίνει ο ήλιος! Όλες οι ηλεκτρικές εταιρείες του κόσμου δεν φθάνουν να μας δώσουν το φως  που μας δίνει ο ήλιος σε μια μέρα. Δωρεάν και άφθονο μας στέλνει το φως ο Μεγαλοδύναμος. Κ’ εμείς ένα ευχαριστώ δεν λέμε. Δεν πηγαίνουμε στην εκκλησία για να πούμε κ’ εμείς το «Δόξα σου, τω  δείξαντι το φως». Και είναι ο ήλιος η μόνη ευεργεσία του Θεού;…

Αλλά εγώ δεν θέλω να σας μιλήσω για τον ήλιο. Θέλω να σας μιλήσω για κάποιο άλλο φως, που είναι πολύ ανώτερο από τον ήλιο. Όπως το παιδί ήταν κλεισμένο μέσα στη σπηλιά και δεν έβλεπε τίποτε, έτσι και οι άνθρωποι όλου του κόσμου ζούσαν μέσα σε μια απέραντη σπηλιά, ζούσαν στο σκοτάδι. Σκοτάδι όχι του σώματος αλλά της ψυχής. Δεν γνώριζε ποιος είναι ο αληθινός Θεός. Λάτρευαν τα είδωλα. Θεοί γι’ αυτούς ήταν τα άστρα, τα δέντρα, τα ποτάμια , οι θάλασσες, τα διάφορα ζώα. Λάτρευαν για θεούς τις γάτες, τα φίδια, τα άγρια θηρία. Λάτρευαν τα κρεμμύδια και τα σκόρδα. Λάτρευαν τα πιο ευτελή πράγματα.

Μεσάνυχτα είχαν ως προς την πίστι στον αληθινό Θεό κι αυτοί οι πρόγονοί μας, οι αρχαίοι Έλληνες , που είχαν φθάσει σ’ ένα κολοφώνα γνώσεως και επιστήμης και καυχώνταν για τον πολιτισμό τους, και ωνόμαζαν τους άλλους ανθρώπους βαρβάρους. Κι αυτοί στο ζήτημα της θρησκείας δεν διέφεραν  από τους άλλους λαούς. Είχαν άγνοια της αληθινής θρησκείας. Τούτο φανερώνει και ο βωμός που είχαν στήσει στην Αθήνα με την επιγραφή «ἀγνώστῳ Θεῷ» ( Πραξ. 17, 23 ) . Και όχι μόνο ο πολύς λαός ζούσε μέσα στην πλάνη, στην ειδωλολατρία, αλλά κι αυτοί οι μεγαλύτεροι φιλόσοφοι δεν είχαν καθαρή ιδέα για το Θεό. Κάτι βέβαια έλεγαν αλλά δεν είχαν τη δύναμι να το διαδώσουν και να το κάνουν πίστι του λαού. Όταν ο πιο ένδοξος φιλόσοφος της αρχαίας Ελλάδας , ο Σωκράτης , τόλμησε κάτι να πη για τη λατρεία του αληθινού Θεού, οι Αθηναίοι τον καταδίκασαν να πιή το κώνειο, το δηλητήριο με το οποίο θανάτωναν εκείνους που δεν πίστευαν στη θρησκεία των ειδώλων. Αλλ’ ο Σωκράτης προτού να πεθάνη, στην απολογία που έκανε στους δικαστάς του, είπε περίπου τα εξής:

«Εγώ, αγαπητοί μου Αθηναίοι, ήμουν σαν τη βουκέντρα που κρατάει ο γεωργός για να κεντάη τα βόδια να σύρουν το αλέτρι και να καλλιεργήται το χωράφι. Διαρκώς σας ξυπνούσα∙ δεν σας άφηνα να κοιμηθήτε. Τώρα που με καταδικάζετε σε θάνατο θα πέσετε σ’ ένα βαθύ ύπνο, και κανείς πια δεν θα μπορέση να σας ξυπνήση. Θα κοιμάστε μέχρις ότου σας λυπηθή ο Θεός και σας στείλη εκείνον που θα σας ξυπνήση από το λήθαργό σας…».

Και Εκείνος, που κάπως θαμπά τον έβλεπα στο βάθος των αιώνων ο Σωκράτης, Εκείνος, που καθαρώτερα τον έβλεπαν και τον προανήγγελαν πριν  από αιώνες ολόκληρους οι προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης, ήρθε. Είναι ο Χριστός. Ήρθε σαν το λαμπρό φως του ήλιου, που με την ανατολή του σκορπίζει τα σκοτάδια της νύχτας και δίνει ομορφιά σε όλα τα πράγματα και ζεσταίνει αυτούς που κρυώνουν και κάνει τα στάχυα να μεστώνουν και τους καρπούς να ωριμάζουν και τα σταφύλια να γίνωνται γλυκό κρασί. Ναι! Ο Χριστός είναι το φως. Το μέγα φως , που ο Ησαΐας ο προφήτης οκτακόσια χρόνια ενωρίτερα προανήγγειλε ότι θα ανέτελλε στον κόσμο ( βλ. Ησ . 9,2 ) .

Φως είναι ο Χριστός. Φως η διδασκαλία του. Φως τα θαύματά του. Φως ο άγιος βίος του. Φως τα σεπτά του πάθη. Φως η ανάστασί του. Φως η ανάληψί του. Ο Χριστός είναι όλος φως. Ο Χριστός είναι ο ήλιος των ψυχών.

Θέλεις, άνθρωπε, να δης το πνευματικό αυτό φως; Άκουσέ με. Πάρε στα χέρια σου το Ευαγγέλιο, άνοιξέ το και άρχισε να το διαβάζης∙ όχι όπως διαβάζης μια εφημερίδα ή οποιοδήποτε βιβλίο, αλλά να το διαβάζης με την πίστι, ότι στο βιβλίο στο βιβλίο αυτό μιλάει ο Κύριος. Διάβαζέ το με ταπείνωσι. Διάβαζέ το καθημερινώς. Τουλάχιστον ένα κεφάλαιο κάθε μέρα . Θα αισθάνεσαι , ότι ουράνιο φως πλημμυρίζει τον ψυχικό σου κόσμο, και γεμάτος ευγνωμοσύνη θα λες στον Θεό∙ «Δόξα σοι,  τῷ δείξαντι τὸ φῶς». Θέλεις άνθρωπε να δης το πνευματικό  φως; Άκουσέ με. Όταν την Κυριακή ακούς την καμπάνα να χτυπάη , σήκω από το κρεβάτι σου, ντύσου γρήγορα και πήγαινε στην εκκλησία. Άναψε το κερί σου, κάνε κανονικά το σταυρό σου και στάσου με ευλάβεια σε κάποια γωνιά του ναού. Η καρδιά σου στο Χριστό∙ τα μάτια σου στις ιερές εικόνες∙ τα αυτιά σου στα λόγια που ψάλλουν οι ψάλτες και οι ιερείς. Είναι λόγια χρυσά, είναι λόγια φωτεινά, είναι λόγια που παρηγορούν τις πονεμένες ψυχές , είναι λόγια που ξυπνούν τους αμαρτωλούς και φέρνουν δάκρυα στα μάτια τους. Αν έτσι με ευλάβεια και προσοχή παρακολουθήσης όλα όσα λέγονται και γίνονται στη θεία λειτουργία, , τότε στο τέλος θα δης κ’ εσύ μέσ’ στην καρδιά σου το φως του Χριστού . Και μαζί με όλο το εκκλησίασμα θα πης το «Εἴδομεν τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, ἐλάβομεν Πνεῦμα ἐπουράνιον, εὕρομεν πίστιν ἀληθῆ, ἀδιαίρετον Τριάδα προσκυνοῦντες· αὕτη γὰρ ἡμᾶς ἔσωσεν».

Πηγή: «ΚΥΡΙΑΚΗ»

ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ Ν. ΚΑΝΤΙΩΤΟΥ

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΡ. ΦΛΩΡΙΝΗΣ

ΕΚΔΟΣΙΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ

ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΟΣ «Ο ΣΤΑΥΡΟΣ»

Εκπληκτικός θαυματουργός

… Σε κάποια άλλη περίσταση ο ίδιος ο Αγ. Σεραφείμ ανέφερε τα ακόλουθα γεγονότα. «Δυο μοναχές , οι οποίες είχαν ανέλθει και οι δύο στο αξίωμα της Ηγουμένης, πέθαναν. Ο Κύριος μου φανέρωσε πως είχαν υποβληθεί οι ψυχές τους στις δοκιμασίες των πνευμάτων του αέρα, πως είχαν δοκιμασθεί και πως είχαν καταδικασθεί. Για τρεις ημέρες και νύχτες προσευχόμουν, ο άθλιος εγώ, ικετεύοντας την Θεομήτορα για αυτές και ο Κύριος με την αγαθότητά Του τις συγχώρησε δια μέσου των προσευχών Της Μητέρας του Θεού∙ πέρασαν όλες τις εναέριες δοκιμασίες και έλαβαν την συγχώρεση μέσω του ελέους του Θεού».

Το νερό της πηγής του Αγ. Σεραφείμ είχε ιδιαίτερη θεραπευτική δύναμη σύμφωνα με την προσευχή του, ακόμη και κατά τη διάρκεια της επίγειας ζωής του.

Ο Ιερομόναχος Αναστάσιος του Σαρώφ ανέφερε ότι κάποτε συνέβη να είναι μαζί με τον π. Σεραφείμ ο οποίος του είπε κατά την διάρκεια της συζητήσεώς τους: «προσευχήθηκα , Πατέρα, ώστε αυτό το νερό της πηγής να έχει την δύναμη να θεραπεύει ασθένειες».

Η προσευχή αυτή του Αγίου, ο οποίος ακόμη και τότε είχε μεγάλη παρρησία προς τον Θεό , εξηγεί δύο γεγονότα: πρώτον: ότι το νερό από την πηγή του Σεραφείμ δεν αποκτά ποτέ δυσωδία , όσον καιρό και αν διατηρηθεί, ακόμη και σε ανοικτό δοχείο∙ και δεύτερον: όσοι επισκέπτονται την Μονή του Σαρώφ και λούζονται μέσα στα περίπτερα που είναι χτισμένα κοντά στην πηγή όλες τις εποχές του χρόνου, δεν δοκιμάζουν κανένα επιβλαβές για την υγεία τους επακόλουθο, αλλά αντίθετα γίνονται καλύτερα και αναλαμβάνουν από τις ασθένειές τους, παρόλο ότι το νερό στην πηγή ακόμα και το καλοκαίρι έχει θερμοκρασία από 6 μέχρι 10 βαθμούς. Ας αναφέρουμε τώρα παραδείγματα θαυματουργικών θεραπειών από το νερό της πηγής του Αγ. Σεραφείμ , τα οποία συνέβησαν τον καιρό που ο Άγιος βρισκόταν εν ζωή.

Στην διάρκεια κάποιας επίσκεψης στον π. Σεραφείμ η Τατιάνα Βασίλιεβνα Μπαρίνοβα παραπονέθηκε σε αυτόν για την ασθένειά της. Είχε έναν ανίατο καρκίνο στο χέρι της και ολόκληρος ο βραχίονάς της ήταν δεμένος με επιδέσμους. Ο π. Σεραφείμ της είπε να πλύνει το χέρι της με νερό από την πηγή. Η  Τατιάνα Βασίλιεβνα στην αρχή σκέφθηκε: «Πώς μπορώ να το κάνω αυτό, όταν το χέρι μου χειροτερεύει από την παραμικρή επαφή με οποιοδήποτε υγρό»; Όμως υπάκουσε και έπλυνε το χέρι της. Αμέσως το λεπιδωτό δέρμα άρχισε να πέφτει από το χέρι της και από τότε και τα δύο της χέρια είναι καλά.

Ο π. Σεραφείμ έλεγε σε πολλούς, ακόμη και σε όσους είχαν πληγές, να χύσουν επάνω τους το νερό από την πηγή του και όλοι θεραπεύονταν από αυτήν από τις διάφορες ασθένειές τους.

«Το 1830», ανέφερε η Ηγουμένη Πουλχερία της Μονής Σλομπόντσκυ, η οποία υπαγόταν στην Δικαιοδοσία της Βιάτκα, «ενώ ζούσα ακόμη στον κόσμο, ανέλαβα, επειδή είχα κάνει κάποιο τάμα, ένα ταξίδι στο Σαρώφ δια θαλάσσης μέσω του Βόλγα. Καθ’ οδόν, αρρώστησα κοντά στο Νίζνι- Νόβγκοροντ και η ασθένειά μου (ένα πρήξιμο σε ολόκληρο το σώμα) σύντομα χειροτέρεψε τόσο πολύ, ώστε αναγκάσθηκα να μείνω στο Νίζνι- Νόβγκοροντ τέσσερις εβδομάδες και να περιμένω εκεί, ή για να αναρρώσω ή για να πεθάνω. Με φιλοξένησαν και με περιέθαλψαν οι φιλόξενες μοναχές της Μονής Κρεστο- Βοζντβιζένσκυ ( Αναλήψεως του Χριστού) και μάλιστα με κοινώνησαν για τελευταία φορά για το πέρασμά μου στην άλλη ζωή με την ευλογία της Ηγουμένης Δωροθέας.

«Αλλά επειδή είχα σταθερή πίστη στην σωτήρια δύναμη των προσευχών του π. Σεραφείμ, του ζήτησα πάνω από μία φορά με δάκρυα, αν και ήταν απών, να προσευχηθεί για εμένα την αμαρτωλή για να παρατείνει ο Κύριος την ζωή μου, έστω και για κάποιο σύντομο διάστημα, ώστε να πάω στο Σαρώφ και να πάρω την ευλογία του Αγίου Γέροντα. Ο Θεός άκουσε τις προσευχές μου∙ η υγεία μου βελτιώθηκε κάπως και αποφάσισα να συνεχίσω το ταξίδι μου, παρά το πρήξιμο ολόκληρου του σώματός μου. Καθ’ οδόν αναγκάσθηκα και πάλι να σταματήσω για δύο εβδομάδες, μένοντας στην κοινότητα Αλεξέιεφσκυ στο Αρζαμάς, εξ αιτίας της τελείας εξάντλησής μου. Έκτος αυτού, επειδή ήμουν πρησμένη και αδύναμη, το σώμα μου κιτρίνισε πολύ και ήταν φανερό ότι υπέφερα από υδρωπικία. Έπειτα από δύο εβδομάδες ένιωσα πάλι κάποια ανακούφιση. Συνέχισα το ταξίδι μου, αν και με υπέρτατη δυσκολία, και επί τέλους με την βοήθεια του Θεού έφθασα στο Σαρώφ.

«Την επόμενη ημέρα, μετά την πρωινή Λειτουργία, πήγαμε την καθορισμένη ώρα στον προθάλαμο του Γέροντα και είδα εκεί , ανάμεσα στο πλήθος των επισκεπτών, έναν άνδρα ο οποίος έκλαιγε πικρά. Ο π. Σεραφείμ τον επέπληττε αυστηρά για κάτι, και όταν αυτός θέλησε να του δώσει κάποιο δώρο, ο Γέροντας απάντησε: “Δεν θα το πάρω τώρα, δεν θα το πάρω τώρα”. Είχα κι εγώ προετοιμάσει κάποιο δώρο, αλλά ακούγοντας τις τελευταίες του λέξεις, δεν τόλμησα να του το προσφέρω, αλλά το έκρυψα και τραβήχθηκα προς τα πίσω στην πόρτα, έτσι ώστε  να στέκομαι πίσω από όλους. Και τι νομίζετε; Ούτε η σκέψη μου ούτε η πράξη μου είχαν διαφύγει την διορατικότητα του π. Σεραφείμ. Ανοίγοντας δρόμο μέσα από το πλήθος των επισκεπτών, με πλησίασε με χαμόγελο και σιωπηλά άπλωσε το χέρι του.

«Μην ξέροντας τί να κάνω από χαρά και έκπληξη , του παρέδωσα με βιασύνη το δώρο μου , μια πετσέτα. Αυτός την πήρε, σκουπίσθηκε με αυτήν τρεις φορές και μου είπε: “Ακολούθησε με, χαρά μου”. Αφού με έφερε μέσα στο κελλί του, με ευλόγησε , μου έδωσε λίγο πρόσφορο και αγιασμό και έπειτα μου είπε: “Θα σε δω αύριο”. Επιστρέφοντας στον ξενώνα αισθάνθηκα ότι η ασθένειά μου, η οποία φαινόταν ότι με είχε αφήσει για κάποιο διάστημα είχε επιστρέψει και πάλι.

«Την επομένη μετά την  πρωινή Θεία Λειτουργία ο π. Σεραφείμ πήγε στο ερημητήριό του ∙ και εμείς έπρεπε να πάμε εκεί για να πάρουμε την ευλογία του. Με δυσκολία κατάφερα μνα ακολουθήσω την σύντροφό μου.

«Καθήσαμε δίπλα στο κελλί του π. Σεραφείμ για μία ώρα περίπου και ενώ τον περιμέναμε να βγει έξω, λέγαμε όλοι την σιωπηλά την ευχή του Ιησού. Επιτέλους εμφανίσθηκε , φορώντας έναν κοντό μανδύα και κρατώντας ένα αναμμένο κερί στα χέρια του, και άρχισε να ευλογεί όλους όσους τον πλησίαζαν  με την  σειρά, λέγοντας στον καθένα κάτι για την ωφέλεια της ψυχής του. Εγώ τον πλησίασα τελευταία από όλους και αφού με κοίταξε είπε: “Δεν είσαι καλά , Μητέρα”  . Έπειτα με ευλόγησε και συνέχισε: “Πήγαινε να λουσθείς στην πηγή, πιες λίγο νερό και θα γίνεις καλά”. Του απάντησα: “Έχω ήδη πιεί και λουσθεί , Γέροντα, όταν έφθασα εδώ”. Σε αυτό, εκείνος πάλι είπε: “Πάρε λίγο νερό από την πηγή μαζί σου, Μητέρα, πιες και πλύσου  και πλύνε το σώμα σου. Οι Απόστολοι του Χριστού θα σε θεραπεύσουν και θα γίνεις καλά”. Όταν του είπα ότι δεν είχα κάτι μαζί μου για να βάλω το νερό , έφερε μία μικρή κανάτα από το κελλί του, επαναλαμβάνοντας , καθώς μου την έδινε, τους προηγούμενους λόγους τους οποίους ξαναείπε, όταν επέστρεψα με το νερό από την πηγή.

«Φθάνοντας στον ξενώνα , εκτέλεσα ακριβώς όλες τις οδηγίες του π. Σεραφείμ, χωρίς τον παραμικρό φόβο ότι χρησιμοποιώ νερό σε περίπτωση υδρωπικίας. Και δια των προσευχών του Αγίου Του ο Κύριος ο Θεός έκανε θαύμα σε εμένα την αμαρτωλή. Προς έκπληξη όλων , ιδιαίτερα εκείνων οι οποίοι μου είχαν απαγορεύσει να χύνω νερό επάνω στο σώμα μου λέγοντας ότι δεν κάνει λόγω της υδρωπικίας, σηκώθηκα την επόμενη ημέρα τελείως θεραπευμένη και είχα αλλάξει τόσο πολύ προς το καλύτερο, ώστε,  όσοι με είχαν δει την προηγούμενη νύχτα, δεν με αναγνώρισαν το πρωί. Όλο το νερό που υπήρχε κάτω από το δέρμα και το οποίο με έκανε να αισθάνομαι αφύσικα παχειά είχε φύγει, το πρήξιμο είχε εξαφανισθεί και το κίτρινο χρώμα του σώματός μου αντικαταστάθηκε από την φυσιολογική επιδερμίδα. Ο πόνος μου έπαυσε εντελώς . Με μια λέξη, έμοιαζα να έχω ξαναγεννηθεί.

«Λίγο πριν ξεκινήσω το ταξίδι μου της επιστροφής, ο π. Σεραφείμ έστειλε σε μένα και τις δύο συντρόφους μου, με την ευλογία του, ένα συμβολικό σημάδι στην καθεμία από εμάς: σε εμένα μία ποιμαντορική ράβδο, στην άλλη ένα ραβδί με τέσσερα στελέχη και στην τρίτη ένα απλό ραβδί. Δεν καταλάβαμε τότε το νόημα αυτών των συμβόλων, αλλά τα γεγονότα που ακολούθησαν μας έδειξαν και την πλήρη τους σημασία και την διορατικότητα του π. Σεραφείμ. Εγώ  η ανάξια μπήκα σε  μοναστήρι και τώρα κρατώ την ράβδο της Ηγουμένης. Η άλλη μου σύντροφος ασπάσθηκε τον μοναχισμό μαζί με τους δύο γυιούς και την κόρη της και η Τρίτη μπήκε σε μοναστήρι, αλλά μόνη. Και έτσι όλα εκπληρώθηκαν σύμφωνα με την πρόβλεψη του Γέροντα του Θεού»…

Πηγή: Από το βιβλίο: «Ο Άγιος Σεραφείμ του Σαρώφ

Πνευματική Βιογραφία»

Αρχιμανδρίτου π. Λάζαρου Μουρ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΘΩΣ

Αίσιον και ευτυχές;

Ευτυχές το νέον έτος!

Αυτή είναι η ευχή που κυκλοφορεί σε όλα τα χείλη και σε όλες τις καρδιές. Τα παιδιά την λένε στους γονείς , οι γείτονες και οι φίλοι ο ένας στον άλλο. Η ευχή αυτή πλήττει τόσο ευχάριστα κάποια χορδή της ανθρώπινης ψυχής , ώστε αμέσως αρχίζει να πάλλει∙ δημιουργεί ήχο και ηχώ. Συγκινείται , ευχαριστιέται, και αντεύχεται. Ευχαριστώ∙ Επίσης! Από την θέση αυτή θα ευχηθούμε σε όλους τους αναγνώστες . Θα δημιουργήσουμε ήχο για να απολαύσουμε την ηχώ… Προηγουμένως όμως θα ρωτήσουμε, γιατί οι ευχές  μας συγκινούν;

… Τί οδηγεί στην ευτυχία;

1.   Η πίστη σε ένα καλύτερο αύριο. Ο Θεός μας έχει άγνωστο το μέλλον ∙ είναι πιο συμφέρον αυτό για μας . Αδιαφανές παραπέτασμα μας το κρύβει. Πολλοί γυρεύουν να αρθή. Γυρεύουν το κακό τους. Ας πούμε πως στο μέλλον μάθαινες θα έχουν μόνο επιτυχίες και χαρά. Τί λέτε θα ήταν; Ωφέλεια; Καθόλου. Αντιθέτως καταστροφή. Η σιγουριά, η βεβαιότητα καταστρέφει τον ενθουσιασμό, παγώνει την καρδιά και έτσι καταστρέφει την ουσία της ευτυχίας, το σκίρτημα χαράς για την προσδοκία και απόκτηση του αγαθού. Και αν ήταν πόνος; Αυτοκτονία να γλυτώσουμε ; Ο Θεός μας δίνει και χαρά και πόνο με το σταγονόμετρο! Για να μείνουμε και στην χαρά και στον πόνο ευτυχισμένοι με το να πιστεύουμε στο μέλλον. «Πολλά ἔχω λέγειν ὑμῖν, ἀλλ' οὐ δύνασθε βαστάζειν ἄρτι.», είπεν ο Κύριος.

2.   Εμπιστοσύνη στην Θεία Πρόνοια. «᾿Επεφάνη γὰρ ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἡ σωτήριος πᾶσιν ἀνθρώποις» ( Τιτ. 2,11 ) . Το χέρι του Θεού μας οδηγεί. Αυτός κυβερνά τον κόσμο και την ζωή μας . Δεν κάνει πάντοτε θαύματα, είναι όμως πάντοτε κοντά μας ∙ μας προστατεύει. «ὑμεῖς ἐβουλεύσασθε κατ᾿ ἐμοῦ εἰς πονηρά, ὁ δὲ Θεὸς ἐβουλεύσατο περὶ ἐμοῦ εἰς ἀγαθά»∙ λέγει ο δίκαιος Ιωσήφ. «Μὴ φοβεῖσθε ∙ τοῖς ἀγαπῶσι τὸν Θεὸν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν» ( Ρωμ. 8, 27 ) .

3.   Ελπίδα ότι θα αποκτήσουμε την αιώνια ζωή. «Πάντες ὡς ἱμάτιον παλαιωθήσονται, καὶ ὡσεὶ περιβόλαιον ἑλίξεις αὐτούς, καὶ ἀλλαγήσονται· σὺ δὲ ὁ αὐτὸς εἶ, καὶ τὰ ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσι. ( Εβρ. 1, 12 ) . Ταλαίπωρος ο άνθρωπος που ταυτίζει την ευτυχία του με την φθορά και τα φθαρτά. Και σ’ όλη του την ζωή, την ψεύτικη , την χαρά του, αν υπάρχει, θα την κάνει μακάβρια ο φόβος της απότομης μεταβολής: «τεθεμελίωτο γὰρ ἐπὶ τὴν ἄμμον» ! «Μακάριος οὗ ὁ Θεὸς Ἰακὼβ βοηθὸς αὐτοῦ!  ἡ ἐλπὶς αὐτοῦ ἐπὶ Κύριον τὸν Θεὸν αὐτοῦ»!

Θα τελειώσω με μια λογική εξίσωση:

Εάν ,

Νέο έτος= έτος νέας προσευχής∙

Νέο έτος= έτος νέας ελπίδας∙

Νέο έτος= έτος νέας πίστεως∙

τότε γα γίνει έτος ευτυχίας και χαράς!

Μόνο τότε!

Πηγή: «Δίψα για ζωή»

Μητροπολίτου Νικοπόλεως

ΜΕΛΕΤΙΟΥ

Έκδοση

Ιεράς Μητροπόλεως Νικοπόλεως

Πρέβεζα 2010

Ο χαρακτήρας αυτού που μεταλαμβάνει επαξίως

Πράγματι! Πόσο ευτυχής και μακάριος πρέπει να θεωρείται αυτός που μεταλαμβάνει επαξίως τα θεία Μυστήρια! Έτσι, εξέρχεται από τον ναό τελείως ανανεωμένος ,γιατί το πυρ της θεότητας έκανε μέτοχο την ψυχή του μέσω της θείας Μεταλήψεως, και τις μεν αμαρτίες κατέκαψε, την δε ψυχή του γέμισε με τη θεία Χάρη. Αγίασε τη διάνοιά του , ενίσχυσε τις δυνάμεις της ψυχής του, διαφώτισε τον νου του, καθήλωσε την καρδιά του με τον φόβο του Θεού και τελικά την ανέδειξε κατοικία του αγίου Πνεύματος

Αυτός που κοινωνεί επαξίως λαμβάνει σαν αρραβώνα την ουράνια Βασιλεία , ενδύεται τη θεία πανοπλία, η οποία τον προφυλάσσει από κάθε κακό και σκευωρία του πονηρού και τον καθιστά φοβερό και γι’ αυτούς τους δαίμονες . Η καρδιά εκείνου που κοινωνεί επαξίως , είναι πλημμυρισμένη από ανείπωτη χαρά και ανέκφραστη ευχαρίστηση. Αυτός μόνο αισθάνεται την αλλοίωση που επήλθε και ευφραίνεται γι’ αυτή την ανανέωση. Όλες οι αρετές στολίζουν την καρδιά του και πόθος του είναι η ένωσή του με τον Κύριο. Η ψυχική γαλήνη , την οποία δίνουν η συναίσθηση της συμφιλιώσεως και κοινωνίας με τον Θεό και η ουράνια ειρήνη που βασιλεύει σ’ αυτόν, καθρεπτίζονται στο πρόσχαρο πρόσωπο εκείνου που κοινώνησε επαξίως. Όλη του η εξωτερική όψη μαρτυράει την εσωτερική του ηθική κατάσταση. Η αγνότητα και η αθωότητα είναι δύο χάριτες που περιστρέφονται γύρω του και μιλούν σε όλους γι’ αυτόν. Αυτός είναι ο χαρακτήρας του επαξίως μεταλαμβάνοντος. Αυτά είναι τα αποτελέσματα της θείας Μεταλήψεως.

Όταν έχει κάποιος αυτά υπόψιν του, πόσο λυπάται, όχι πλέον αυτούς που αναξίως μεταλαμβάνουν ή αυτούς που για λόγους εμποδίων από αμαρτήματα δεν μπορούν να κοινωνήσουν, αλλά αυτούς που δεν προσέρχονται στο Άγιο Ποτήριο μάλλον από αδιαφορία και περιφρόνηση για την ψυχική και σωματική ωφέλεια που θα επέλθει σ’ αυτούς από τη θεία Μετάληψη; Γιατί, καθώς γνωρίζουμε ότι η υγεία της ψυχής επιδρά και στη υγεία  του σώματος και το αντίστροφο, τί να πούμε λοιπόν γι’ αυτούς; Πώς να τους αποκαλέσουμε; Σε ποια τάξη των χριστιανών να τους κατατάξουμε; Η στάση τους προς τον Χριστιανισμό είναι τέτοια την οποία έχουν μόνο οι ψυχροί και οι αδιάφοροι. Αλλά, άραγε, αυτοί είναι αληθινοί χριστιανοί; Αυτό μας είναι άγνωστο. Αυτό που μπορούμε εμείς να γνωρίζουμε είναι ότι αυτοί πελαγοδρομούν χωρίς πυξίδα, χωρίς τιμόνι και χωρίς κυβερνήτη. Αλίμονο δε σ’ αυτούς κατ’ εκείνη την ημέρα που η θάλασσα θα ξεσηκωθεί κατ’ επάνω τους ∙ που θα πνέουν ισχυροί άνεμοι και τα κύματα θα κατακλύζουν το σκάφος τους. Τότε, έρημοι και στερημένοι από τη θεία παρηγοριά, θα ατενίζουν με δακρυσμένα μάτια και βλέμμα απελπισίας τα ανοιγόμενα κάτω από τα πόδια τους βάραθρα που θα τους απειλούν με καταποντισμό και παντελή αφανισμό. Προς αυτούς έχουμε να προτείνουμε μόνο μια αδελφική συμβουλή∙ να σπεύσουν να κοινωνήσουν για να σωθούν∙ γιατί δεν  υπάρχει καμιά διέξοδος…

Πηγή: «Περί επιμελείας ψυχής

ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ

ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ»

Απόδοση στη Νέα Ελληνική:

Ευανθία Χατζή

Επιμέλεια κειμένου- Επίμετρο:

Γιώργος Μπάρλας

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΘΩΣ

Ποιός σου έδωσε τα πλούτη;

Μέγας Βασίλειος

Πόσην μεγάλη χάριν έπρεπε να χρωστάς εις τον ευεργέτην, πόσον να είσαι χαρούμενος και να λαμπρύνεσαι με την τιμήν, διότι ο ίδιος δεν ενοχλείς την πόρταν των άλλων, αλλά άλλοι κρούουν τας ιδικάς σου! Τώρα δε είσαι κατσούφης και αποκρουστικός, αποφεύγων τας απαντήσεις , μη τυχόν κάπου αναγκασθής να βγάλης έστω και ολίγον από τα χέρια σου. Μίαν λέξιν γνωρίζεις∙ δεν έχω∙ Ούτε θα δώσω , διότι είμαι πτωχός. Πράγματι πτωχός είσαι και στερείσαι απ’ όλα τα αγαθά. Πτωχός από φιλανθρωπίαν, πτωχός από πίστιν εις τον Θεόν, πτωχός από ελπίδα αιώνιον. Κάμε συμμέτοχους εις τα σιτηρά τους αδελφούς. Αυτό που αύριον σαπίζει, δώσε το σήμερον εις τον έχοντα ανάγκην. Η χειρότερα μορφή της πλεονεξίας είναι το να μη δίδη κανείς εις τους ενδεείς ούτε από αυτά που φθείρονται.

Ποίον, λέγει, αδικώ με το να προστατεύσω τα ιδικά μου; Ποία, πες μου, είναι ιδικά σου; Από πού τα έλαβες και τα έφερες εις την ζωήν; Όπως όταν κάποιος , αφού καταλάβη εις το θέατρον θέσιν  θέας, εμποδίζη έπειτα τους εισερχόμενους με το να νομίζη ιδικόν του αυτό που είναι κοινόν  κατά την χρήσιν  εις όλους, τέτοιοι είναι και οι πλούσιοι. Δηλαδή, αφού εκ των προτέρων εκυρίευσαν τα κοινά αγαθά, τα ιδιοποιούνται λόγω του ότι τα επρόλαβαν. Διότι, εάν ο καθένας , κρατών αυτό που χρειάζεται δια να θεραπεύση τας ανάγκας του, άφηνε το περίσσευμα εις τον έχοντα ανάγκην, τότε κανένας δεν θα ήταν πλούσιος , κανένας δε θα ήταν φτωχός.

Δεν εξήλθες γυμνός από την κοιλίαν; Δεν θα επιστρέψης και πάλιν γυμνός εις την γην; Αυτά δε που έχεις τώρα από πού τα έχεις ; Εάν μεν λέγης ότι από την τύχην είσαι άθεος, διότι δεν γνωρίζεις τον δημιουργόν, ούτε ευχαριστείς τον δοτήρα. Εάν δε αποδέχεσαι ότι από τον Θεόν είναι, πες μου τον λόγον δια τον οποίον τα έλαβες. Μήπως ο Θεός είναι άδικος που άνισα μοιράζει εις ημάς τα αναγκαία δια την ζωήν; Διατί εσύ πλουτείς και εκείνος είναι πτωχός; Δια κανένα άλλον λόγον παρά δια να λάβης εξάπαντος και εσύ τον μισθόν της αγαθότητος και της καλής διαχειρίσεως και εκείνος δια να τιμηθή με τα μεγάλα έπαθλα της υπομονής.  

Πηγή: «ΕΤΣΙ ΘΑ ΒΓΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ!

Ο Ιησούς και οι Άγιοι μιλούν για τους δανειστές ,

τους τόκους, τις τράπεζες, τη φτώχεια,

τους ανάξιους ηγέτες και το «κούρεμα» του χρέους.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΡΙΖΟΥΛΗΣ

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ

Τα νομίσματα και η βασιλόπιτα

Ο Ιουλιανού του Παραβάτη, όταν η Βυζάντινή αυτοκρατορία κήρυξε τον πόλεμο στην Περσία, ο Ιουλιανός πέρασε με τον στρατό του από την Καισαρεία. Τότε διέταξε να φορολογήσουν όλη την επαρχία και τα χρήματα αυτά θα τα έπαιρνε επιστρέφοντας για την Κωνσταντινουπολη. Ετσι, οι κάτοικοι αναγκάσθηκαν να δώσουν ό,τι είχε ο καθένας χρυσαφικά νομίσματα κ.λπ. Όμως ο Ιουλιανός σκοτώθηκε άδοξα σε μια μάχη στον πόλεμο με τους Πέρσες, έτσι δεν ξαναπέρασε ποτέ από την Καισάρεια. Τότε ο Αγιος Βασίλειος έδωσε εντολή και από τα μαζεμένα χρυσαφικά τα μισά να δοθούν στους φτωχούς, ένα μικρό μέρος κράτησε για τις ανάγκες των ιδρυμάτων της Βασιλειάδος , και τα υπόλοιπα τα μοίρασε στους κατοίκους με ένα πρωτότυπο τρόπο: έδωσε εντολή να ζυμώσουν ψωμιά και σε κάθε ψωμί, έβαλε από ένα νόμισμα ή χρυσαφικό μέσα, κατόπιν τα μοίρασε στα σπίτια, έτσι τρώγοντας οι κάτοικοι τα ψωμιά όλο και κάτι έβρισκαν μέσα. Έτσι, γεννήθηκε το έθιμο της πίτας που ονομάσθηκε βασιλόπιτα.

Γεννήθηκε από Άγιους γονείς το 330 στη Νεοκαισάρεια του Πόντου. Ο πατέρας του, Άγιος Βασίλειος, ασκούσε το επάγγελμα του καθηγητή ρητορικής στη Νεοκαισάρεια και η μητέρα του Αγία Εμμέλεια ήταν απόγονος οικογένειας Ρωμαίων αξιωματούχων. Στην οικογένεια εκτός από το Βασίλειο υπήρχαν άλλα οκτώ ή εννέα παιδιά. Μεταξύ αυτών, ο Άγιος Γρηγόριος Νύσσης, ο Ναυκράτιος που έγινε ασκητής και θαυματουργός Άγιος, η Μακρίνα (Οσία Μακρίνα) και ο Πέτρος, Επίσκοπος Σεβαστείας, ενώ κάποιο φαίνεται να πέθανε σε βρεφική ηλικία.

Ο Βασίλειος ανατράφηκε αρχικά από την γιαγιά Μακρίνα μέχρι το θάνατό της και μετέπειτα από την πρωτότοκη αδερφή του Μακρίνα η οποία επηρέασε καθοριστικά τον μικρό Βασίλειο να στραφεί στην Χριστιανική πίστη. Την εγκύκλια παιδεία έλαβε από τον πατέρα του ενώ μετά την εκδημία του μετέβη στην Καισάρεια. Κατόπιν η ανάγκη του για περαιτέρω μόρφωση τον έφερε στην Κωνσταντινούπολη, όπου φοίτησε κοντά στο γνωστό δάσκαλο της εποχής.

Στην Αθήνα γνωρίστηκε με το Γρηγόριο από την Καππαδοκία, αναπτύσσοντας μία μεγάλη φιλία, εγγράφηκε στη σχολή του Χριστιανού φιλοσόφου Προαιρεσίου και παρακολούθησε τη διδασκαλία του καθώς και τη διδασκαλία άλλων φιλοσόφων όπως ο Ιμέριος.

Επέστρεψε στην πατρίδα του το καλοκαίρι του 356, εγκαταστάθηκε στην Καισάρεια και, συνεχίζοντας την παράδοση του πατέρα του, έγινε καθηγητής της ρητορικής. Το 358, επηρεασμένος από το θάνατο του αδερφού του μοναχού Ναυκρατίου, βαπτίζεται Χριστιανός, πιθανόν από τον επίσκοπο Διάνιο, και αποφασίζει να αφιερώσει τον εαυτό του στην ασκητική πολιτεία. Το φθινόπωρο του ίδιου έτους ξεκινά ένα οδοιπορικό σε γνωστά κέντρα ασκητισμού της Ανατολής, επιθυμώντας την ανεύρεση κατάλληλου τόπου διαμονής. Επέστρεψε το 359 στον Πόντο και για μικρό χρονικό διάστημα διέμεινε στην Αριανζό, κοντά στο φίλο του Γρηγόριο.

Τον Ιανουάριο του 360 φαίνεται να συμμετείχε, ως παρατηρητής εντεταλμένος από τον επίσκοπο Διάνιο, στην αρειανική Σύνοδο, που συνήλθε στην Κωνσταντινούπολη, για την έριδα μεταξύ Ομοουσιανών και Ομοιανών. Μετά την υπογραφή, από μέρους του Διανίου, του συμβόλου των Ομοιανών, ο Βασίλειος απογοητευμένος αποσύρθηκε στο ησυχαστήριο της αδερφής του εγκαινιάζοντας τη μνημειώδη αλληλογραφία του με το Γρηγόριο.

Το καλοκαίρι του 364 ο Ευσέβιος Καισαρείας τον χειροτόνησε πρεσβύτερο. Μετά το θάνατο του Ευσεβίου, με τη συνδρομή του Ευσεβίου επισκόπου Σαμοσάτων και του Γρηγορίου επισκόπου Ναζιανζού, εκλέγεται διάδοχός του στην επισκοπική έδρα της Καισάρειας και αναλαμβάνει συν τω χρόνω, λόγω του κύρους της προσωπικότητάς του, την εξαρχία της Αρχιεπισκοπής του Πόντου.

Στον εκκλησιαστικό τομέα, ως επίσκοπος πλέον, ο Βασίλειος αντιμετώπισε την προσπάθεια του Αυτοκράτορα Ουάλη να επιβάλει τον Ομοιανισμό, όντας σε επιστολική επικοινωνία με το Μέγα Αθανάσιο, Πατριάρχη Αλεξανδρείας και τον Πάπα Ρώμης Δάμασο. Στην περιφέρεια της ποιμαντικής του ευθύνης είχε να αντιμετωπίσει την έντονη παρουσία του αρειανικού στοιχείου και άλλων χριστιανικών, μη ορθόδοξων, ομολογιών. Σε αυτό τον τομέα έδρασε και ως επίσκοπος, δηλαδή οργανωτικά, αλλά και με την αντιρρητική του γραμματεία. Μέσα από τις επιστολές του φαίνονται οι προσπάθειες που κατέβαλε για την ανάδειξη άξιων κληρικών στο ιερατείο, την καταπολέμηση της σιμωνίας των επισκόπων, την πιστή εφαρμογή των ιερών κανόνων από τους πιστούς καθώς και η ποιμαντική μέριμνα, που επέδειξε έναντι των αποκομμένων και περιθωριοποιημένων μελών της Εκκλησίας. Η όλη του δραστηριότητα επιφέρει τη βαθμιαία αναγνώρισή του ως κοινού έξαρχου ολόκληρου του ασιατικού θέματος της Αυτοκρατορίας αλλά και στην συνείδηση του πληρώματος της Εκκλησίας αναγνωρίζεται ως οικουμενικός διδάσκαλος.

Έργο ζωής και σημαντικό σταθμό στην πορεία του, αποτελεί η ίδρυση και λειτουργία ενός κοινωνικού φιλανθρωπικού συστήματος, της Βασιλειάδας. Εκεί διοχετεύει όλη την ποιμαντική του ευαισθησία, καθιστώντας την πρότυπο κέντρου περίθαλψης και φροντίδας των ασθενέστερων κοινωνικά ατόμων. Ουσιαστικά η Βασιλειάδα υπήρξε ένας πρότυπος οίκος για τη φροντίδα των ξένων, την ιατρική περίθαλψη των φτωχών άρρωστων και την επαγγελματική κατάρτιση των ανειδίκευτων.

Καταπονημένος από την ευρεία δράση που ανέπτυξε σε πολλούς τομείς της χριστιανικής μαρτυρίας καθώς και την ασκητική ζωή, την οποία ακολουθούσε, ο Βασίλειος πεθαίνει την 1 Ιανουαρίου του 379 σε ηλικία 50 ετών. Ο θάνατός του βυθίζει στο πένθος όχι μόνο το ποίμνιό του αλλά και όλο το χριστιανικό κόσμο της Ανατολής. Στην κηδεία του συμμετέχουν Ιουδαίοι, πιστοί της εθνικής θρησκείας και ένα πλήθος ανομοιογενούς θρησκευτικής και εθνικής απόχρωσης. Η παρακαταθήκη του υπήρξε το τεράστιο σε μέγεθος και σημασία θεολογικό – δογματικό του έργο μαζί με τη συμβολή του στη λειτουργική και την πρωτότυπη ανθρωπιστική του δράση.

Για την προσωπικότητα του τι να πει κανείς; Υπήρξε πράγματι οικουμενικός διδάσκαλος και στερέωσε το γνήσιο φρόνημα της Εκκλησίας που βαλλόταν από παντού. Φλογερός ασκητής με μεγάλα μέτρα πνευματικότητος. Αυστηρός με τον εαυτό του, την αμαρτία και την αίρεση, ήπιος και συμπαθής δε, με τον πονεμένο τον πάσχοντα και γενικά με κάθε άνθρωπο. Ήταν σοβαρός αλλά και προσιτός ώστε να σου δίνει την σιγουριά ενός πραγματικού πατέρα και οδηγού. Ήταν ιδιαίτερα αγαπητός από τους ταπεινούς και απλούς ανθρώπους αλλά αγκάθι για τους κακόβουλους και υπερήφανους. Γενναίος και δυνατός στο φρόνημα τόσο ώστε με παρρησία να στέκεται ακόμη και μπροστά σε βασιλείς και άρχοντες και να τους ελέγχει για τις ανομίες τους.

Η μνήμη του τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία την 1η Ιανουαρίου ενώ από το 1081 ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως – Νέας Ρώμης Ιωάννης Μαυρόπους θέσπισε έναν κοινό εορτασμό των Τριών Ιεραρχών, Βασιλείου του Μεγάλου, Ιωάννη Χρυσοστόμου και Γρηγορίου του Θεολόγου, στις 30 Ιανουαρίου ως προστατών των γραμμάτων και της παιδείας.