ΚΑΝΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΒΑΣΙΕΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ

ΤΟ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΟ

Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου

Εις το όνομα του Κοιμητηρίου

ΕΠΕ 35,636-650

 Πολλές φορές συζήτησα με τον εαυτό μου, για ποιόν λόγο τάχα οι πατέρες μας παρέβλεψαν τους άλλους ναούς, που έχουμε στις πόλεις, και όρισαν να εκκλησιαζόμαστε σήμερα εδώ έξω από την πόλη. Νομίζω όμως πως το έπραξαν αυτό όχι χωρίς σκέψη ή τυχαία. Γι’ αυτό και στη συνέχεια ερεύνησα να βρω την αιτία. Ανεκάλυψα όμως ότι με τη χάρη του Θεού είναι δίκαιη, εύλογη και ταιριαστή με την παρούσα εορτή…

Πρόσταξε ο απόστολος Παύλος κι εμείς υπακούσαμε και βγήκαμε έξω από την πόλη.

Για ποιο λόγο όμως ερχόμαστε σε τούτον το ναό του μάρτυρα κι όχι σε κάποιον άλλον; Διότι με την χάρη του Θεού η πόλη μας είναι από κάθε πλευρά περιτειχισμένη με Ιερά Λείψανα αγίων. Γιατί πάλι οι πατέρες μας όρισαν να συναζόμαστε σε τούτο κι όχι σε άλλο μαρτύριο; Διότι εδώ  είναι θαμμένοι πολλοί κεκοιμημένοι.

Επειδή ο Ιησούς σαν σήμερα κατέβηκα στους νεκρούς γι’ αυτό κι εμείς συγκεντρωνόμαστε εδώ. Γι’ αυτόν τον λόγο ο τόπος αυτός ονομάζεται κοιμητήριο. Για να μάθεις ότι πόσοι πέθαναν και θάφτηκαν σε τούτον τον τόπο , δεν πέθαναν , αλλά πλάγιασαν και κοιμήθηκαν.

Προτού να έλθει ο Χριστός ο θάνατος ονομαζόταν θάνατος. Λέγει, «κατά την ημέρα που θα φάτε από τον καρπό του δέντρου αυτού , θα πεθάνετε»(Γένεσι 2,17). Και σε άλλο σημείο λέγει, «ο άνθρωπος που αμαρτάνει θα πεθάνει» (Ιεζεκιήλ 18,20). Κι ο  Δαβίδ λέγει, «ο θάνατος των αμαρτωλών είναι κουραστικός» (Ψαλμός 33,22). Και σε άλλο σημείο «Τίμιος ενώπιον του Κυρίου είναι ο θάνατος των οσίων του» (Ψαλμός 115,6). Και ο Ιώβ λέγει, «ο θάνατος για τον άνθρωπο είναι ανάπαυση» (Ιωβ 3,23)

Όχι όμως μόνο θάνατος αλλά και Άδης ονομάζεται . Άκουσε και τον Δαυίδ να λέγει, «ο Θεός όμως θα λυτρώσει την ψυχή μου από τον Άδη , όταν θα με πάρει». (ψαλμός 48,16 και Ιώβ 17,16). Τέλος ο Ιακώβ λέγει, «Θα κατεβάσετε τα γηρατειά μου με πολλή λύπη στον Άδη» (Γένεσι 42,38).

Αυτά τα ονόματα είχε ο θάνατος  μας προτού να έλθει ο Χριστός . Αφότου όμως ήλθε ο Χριστός και σταυρώθηκε για την σωτηρία του κόσμου , δεν ονομάζεται πλέον θάνατος, αλλά ύπνος και κοίμηση. Το ότι όμως καλείται κοίμηση, αποδεικνύεται από όσα είπε ο Χριστός, «ο Λάζαρος ο φίλος μας εκοιμήθη» (Ιωάννου 11,11). Δεν είπε «απέθανε», αν και ήταν νεκρός. Για να μάθεις όμως ότι το όνομα της κοιμήσεως ήταν άγνωστο , πόσεξε πως ταράσσονται οι μαθητές και τι απαντούν. «Κύριε, αν εκοιμήθη, θα αναλάβει τις δυνάμεις του» (Ιωάννου 11,12). Τόσο δεν γνώριζαν τι τους έλεγε. Και ο Παύλος λέγει σε κάποιους, «Άρα όσοι εκοιμήθησαν , χάθηκαν» (Ά Κροινθίους 15,18).Και σε άλλο σημείο λέγει για τους νεκρούς, «Εμείς οι ζώντες λέγει δεν θα προφτάσουμε τους κοιμηθέντες» (Ά Θεσσαλονικείς 4,15). Και πάλι αλλού, «Ξύπνα συ που κοιμάσαι». Για να δείξει όμως ότι αναφέρεται σε νεκρό , πρόσθεσε, «Και αναστήσου από τους νεκρούς» (Εφεσίους 5,14).

Πρόσεχε λοιπόν ότι παντού ο θάνατος ονομάζεται ύπνος, γι αυτό και ο τόπος τούτος ονομάζεται κοιμητήριο. Είναι χρήσιμο το όνομα για μας και γεμάτο με πολλά νοήματα. Γι αυτό όταν φέρεις εδώ ένα νεκρό  μην ολοφύρεσαι. Δεν τον έφερες στον θάνατο αλλά για να κοιμηθεί. Ακόμη και το όνομα σου είναι αρκετό για παρηγοριά της συμφοράς.

-Μάθε, που τον φέρεις.

-Στο κοιμητήριο.

-Και πότε τον φέρεις;

-Μετά από τον  θάνατο του Χριστού, που κόπηκαν τα νεύρα του θανάτου.

Ώστε λοιπόν μπορούμε να λάβουμε πολλή παρηγοριά από τον τόπο αλλά και από το καιρό. Ο λόγος μας απευθύνεται ιδιαίτερα προς τις γυναίκες  επειδή  θλίβονται περισσότερο και γλιστρούν εύκολα στην αθυμία. Τώρα όμως έχεις ως δυνατό φάρμακο κατά της αθυμίας το όνομα του κοιμητηρίου. Γι’ αυτόν τον λόγο συναζόμαστε εδώ.   

AΝΑΣΤΑΣΗ ΣΤΗΝ ΑΣΤΟΡΙΑ ΝΕΑΣ ΥΟΡΚΗΣ (Video)

 της Αθηνά Κρικέλη

Χιλιάδες πιστοί ξεχύθηκαν στους δρόμους της Αστόρια να δοξάσουν την Ανάσταση του Κυρίου και να μεταφέρουν το Αγιο Φως όπως είθισται στις οικίες τους!

Εκατοντάδες πιστοί άρχισαν να συγκεντρώνονται στον εικοστό έκτο δρόμο της Αστόρια από τις 11 το βράδυ, εδώ που βρίσκεται ο Ιερός Ναός της Αγίας Μαρκέλας. Στις 12 μέσα στον ναό Ιερείς και πιστοί έψαλλαν το «Δεύτε λάβετε Φως…».  Στον δρόμο  περισσότεροι  από 700 πιστοί αναμένουν την μεγάλη στιγμή της Ορθοδοξίας την Ανάσταση του Κυρίου. Μετά την ανάγνωση του Ευαγγελίου της Αναστάσεως ήχησε στην αμερικανική πόλη το «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος».

Η αστυνομία εξοικιωμένη με το έθιμο δεν αντιδρά όταν βλέπει φλόγες μέσα στα οχήματα ενώ η καλοκαιρία που επικράτησε έδωσε την ευκαιρία στους πεζούς να μεταφέρουν την Ιερή φλόγα της Αναστάσεως στα σπίτια τους για τον καθιερωμένο σταυρό της πόρτας και το άναμα του καντηλιού.

Στην καρδιά του Ελληνισμού την Αστόρια υπάρχουν τέσσερεις Ιεροί Ναοί: Αγίου Δημητρίου, Αγίας Αικατερίνης, Αγίας Ειρήνης Χρυσοβαλάντου και Αγίας Μαρκέλας.

Ρίτα Γουίλσον - Τομ Χανκς: "Το Πάσχα το γιορτάζουμε Ελληνικά..."

 

Η Ρίτα Γουίλσον γράφει ένα παθιασμένο άρθρο για το Ελληνικό Πάσχα. Και πώς έχει εμπνεύσει τον Τομ Χανκς και τα παιδιά τους να νιώθουν Ελληνες

Επιμέλεια: Πόλυ Λυκούργου
Ολοι ξέρουμε την ελληνική καταγωγή της Ρίτα Γουίλσον. Και με τις τόσες πια ιστορίες του ζευγαριού από την Αντίπαρο όπου έχουν χτίσει σπίτι, έχουμε πλέον διαπιστώσει πόσο φιλικός με τους κατοίκους και πόσο άνετος με οτιδήποτε ελληνικό είναι κι ο Τομ Χανκς. Πόσο γνωρίζαμε όμως ότι στο σπίτι τους στο Μαλιμπού τηρούνται πιστά τα ελληνικά έθιμα;

Σε κείμενο που έγραψε η Ρίτα Γουίλσον στην Huffington Post εξηγεί τι σημασία που έχουν τα έθιμα του Πάσχα για όλη την οικογένειά της. Και διευκρινίζει: του ελληνικού Πάσχα. «Δεν έχουμε χαριτωμένα λαγουδάκια και κυνήγι κρυμμένων παστέλ αυγών. Εμείς ψήνουμε αρνιά, τσουρέκια και βάφουμε τα αυγά μας πορφυρά. Το αίμα του Χριστού. Την μέρα της Ανάστασης τσουγκρίζουμε τα αυγά μας - όποιος κερδίσει θα έχει καλή τύχη.»

  «Για τους Ελληνες Ορθόδοξους, όλη η Μεγάλη Εβδομάδα είναι η εβδομάδα που δεν προγραμματίζεις τίποτα άλλο. Γιατί θα είσαι κάθε μέρα στην εκκλησία. Και γιατί θα νηστεύεις. Στο σπίτι μας, εκτός από το κρέας και τα γαλακτομικά προϊόντα, η οικογένειά μας νηστεύει το αλκοόλ και τα αναψυκτικά - για όλη τη Μεγάλη Σαρακοστή. Είναι μία θυσία που σκέφτηκαν τα παιδιά μας - γιατί είμαστε όλοι εξαρτημένοι από τα αναψυκτικά....»

Η Γουίλσον εξηγεί με λεπτομέρειες στο άρθρο της τα έθιμα της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας για κάθε μέρα στης Μ. Εβδομάδας. Περιγράφει το στολισμό του επιταφείου, το γονάτισμα και το προσκύνημα, την περιφορά του (ο Τομ Χανκς πάντα σηκώνει τον επιτάφειο του Αγίου Νικολάου στο Λος Αντζελες, μαζί με τον Τζιμ Γιαννόπουλο της Fox) τα αναμμένα κεριά - μέχρι και τα ατυχήματα: «Κάθε Χριστιανός γνωρίζει την μυρωδιά των καμμένων μαλλιών» λέει με χιούμορ.

Ιδιαίτερα εξηγεί ότι, οικογενειακώς, δεν υπάρχει περίπτωση να χάσουν την Ανάσταση. Οπου κι αν βρισκόμαστε στον κόσμο, πάντα γιορτάζουμε την Ανάσταση. Εχουμε κάνει Ανάσταση σε εκκλησίες στο Λος Αντζελες, στη Νέα Υόρκη, στο Παρίσι, στο Λονδίνο. Ξυπνούσα τα παιδιά μου όταν ήταν ακόμα βρέφη και τα πήγαινα μισοκοιμισμένα στην εκκλησία τα μεσάνυχτα. Ακόμα και σήμερα, θα κάνουμε όλο το έθιμο. Θα πάμε από τις 11 που αρχίζει η λειτουργία, θα πάρουμε το Αγιο Φως και θα το μεταφέρουμε σπίτι. Γελάω πολύ που μας προσπερνούν αυτοκίνητα στο δρόμο και βλέπουν 4 μέλη οικογένειας να κρατούν αναμμένα κεριά μέσα σ' ένα αμάξι. Δεν έχουν ιδέα γιατί. Οπως και οι εργάτες που έρχονται να βάψουν το σπίτι απορούν με τους σταυρούς από καπνό στο κατώφλι της πόρτας μας. Είναι όμως ευλογία: να μας έχει ο Θεός γερούς και την επόμενη χρονιά...»

«Οι Ελληνες είναι αυτοί που ξέρουν πραγματικά να γιορτάζουν το Πάσχα - μην έχετε την παραμικρή αμφιβολία. Είναι η πιο σημαντική γιορτή της θρησκείας μας. Κι όσα σας περιέγραψα δεν είναι παρά ένα μικρό δείγμα των ιεροτελεστιών. Η θρησκεία μας είναι ακόμα πιο βαθειά, πιο πλούσια. Είναι η παράδοσή μας και η ιστορία μας. Είναι μυστηριώδης, μεγαλειώδης και ταυτόχρονα ταπεινή. Κι έχει τη δύναμη να σου δώσει δύναμη. Εχει να κάνει με ανάσταση ψυχής και πίστης στη ζωή...»
«Σε όλους εσάς λοιπόν, αν και είναι ακόμα νωρίς: Χριστός Ανέστη!»
(Πηγή: Flix.gr)

Τη Κυριακή του Πάσχα "Χριστός Ανέστη".

ΤΟ ΑΓΙΟ ΦΩΣ ΣΤΟΝ ΠΑΝΑΓΙΟ ΤΑΦΟ 2015 - HOLY LIGHT

Στο χατζηλίκι για το Άγιο Φως*

Του Μάξιμου Χαρακόπουλου

Το πολύβουο πλήθος που είχε κατακλείσει ασφυκτικά το ναό της Αναστάσεως δεν απείχε στις εκδηλώσεις του από τις βιβλικές περιγραφές του λαού που αναφωνούσε το «ωσαννά» κατά τη θριαμβευτική είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα.

Όλοι ανέμεναν το θαύμα της αφής του Αγίου Φωτός. Από τον κεντρικό εξώστη στο μέσον του μεγαλοπρεπούς ναού που ανέγειρε η Αγία Ελένη όταν βρήκε τον Τίμιο Σταυρό, η επίσημη ελληνική αποστολή είχε το μοναδικό προνόμιο ή μήπως την ψευδαίσθηση της αφ’ υψηλού θέασης των φορτισμένων συναισθηματικά στιγμών που εξελίσσονταν στο εσωτερικό της εκκλησίας.

Σε κατάσταση υστερίας οι περισσότεροι αραβόφωνοι ελληνορθόδοξοι που αποτελούν το λιγοστό πλήρωμα του πατριαρχείου της Αγίας Πόλης χτύπαγαν τύμπανα αλαλάζοντας και φωνάζοντας συνθήματα. Προσκυνητές από την Ελλάδα και τον ορθόδοξο κόσμο –με ιδιαίτερα έντονη την παρουσία των Ρώσων- έψαλαν στις γλώσσες τους θρησκευτικούς ύμνους.

Αρμένιοι, που λίγες μέρες πριν είχαν για άλλη μια φορά έρθει «στα χέρια» με τους Έλληνες αγιοταφίτες μοναχούς διεκδικώντας για το δικό τους προκαθήμενο το προνόμιο της αφής του Αγίου Φωτός από τον ελληνορθόδοξο πατριάρχη, ανέμεναν ανήσυχοι την είσοδό του στον Πανάγιο Τάφο.

Το κουβούκλιο που περιβάλει τον Τάφο, όπου μετά τη σταύρωση εναποτέθηκε το Σώμα του Κυρίου, αφού ελέγχθηκε εξονυχιστικά και διαπιστώθηκε ότι δεν υπάρχει σε αυτό πυρ ή μηχανισμός πρόκλησής του ασφαλίσθηκε και η είσοδός του σφραγίσθηκε με αγνό κερί. Ανάμεσα στο πολυεθνικό μωσαϊκό του εκκλησιάσματος και αρκετοί τουρίστες που τραβούν φωτογραφίες-πειστήρια της παρουσίας τους στο θρησκευτικό γεγονός.

Η έντονη παρουσία της ισραηλιτικής αστυνομίας και του στρατού, όχι μόνο καθ’ όλη τη διαδρομή από το πατριαρχείο μέχρι το ναό αλλά και εντός αυτού, υπενθυμίζει τους κινδύνους από την έξαρση του θρησκευτικού φονταμενταλισμού

Η Μέση Ανατολή, κοιτίδα τριών θρησκειών, εξακολουθεί να αποτελεί πεδίο αντιπαράθεσης και μήλον της έριδος για Άραβες και Εβραίους, που με τη συμπεριφορά τους σου δίνουν την εντύπωση πως μάλλον θα προτιμούσαν ο Χριστός να είχε γεννηθεί κάπου αλλού και να μην τους ενοχλούμε με την παρουσία μας!

Η πατριαρχική πομπή ξεκινά από την ωραία πύλη του ιερού προς το κέντρο του ναού, όπου κάτω από τον επιβλητικό τρούλο βρίσκεται το κουβούκλιο του Παναγίου Τάφου. Η πομπή εν μέσω ψαλμωδιών που συναντούν φωνές και ήχους τυμπάνων –στοιχεία ξένα προς την εικόνα της θρησκευτική κατάνυξης που έχει κατά νου κάθε χριστιανός-  διασχίζει τον κατάμεστο ναό.

Αφού κάνει τρεις φορές τον κύκλο του Παναγίου Τάφου, ο πατριάρχης θα σταθεί μπρος στην είσοδο. Η συνοδεία του θα του αφαιρέσει τα άμφια και τη μήτρα. Η είσοδος θα αποσφραγισθεί και θα εισέλθει στον Τάφο φορώντας μόνο ένα λευκό χιτώνιο. Στα λεπτά που ακολουθούν η αγωνία και η προσμονή πιστών και απίστων στο θαύμα κορυφώνεται. Χέρια που κρατούν δεσμίδες των 33 κεριών -όσα και τα χρόνια του Ιησού- υψώνονται προς την κατεύθυνση του Τάφου εκλιπαρώντας για το θαύμα, που επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο.

Με άγρυπνο βλέμμα καρφωμένο στον Πανάγιο Τάφο στέκομαι σχεδόν ακίνητος, καθώς πάνω από 15 άτομα μοιραζόμαστε στον εξώστη λιγότερο από δύο τετραγωνικά. Στο νου μου έρχονται εικόνες από τις διηγήσεις της γιαγιά μου της Χατζημαρίας, που ήρθε στο Χατζηλίκι σε ηλικία 10 ετών.

Στα 1936, λίγα χρόνια μετά τη συνθήκη της Λοζάνης και την ανταλλαγή των πληθυσμών, η γιαγιά της, βλέποντας ότι χάνεται η φύτρα τους, μιας και από τις πνευμονίες έθαψε κόρες, εγγόνια και άνδρα που «δεν σήκωσαν το κλίμα» στη νέα πατρίδα και της έμεινε μόνο η μικρή Μαρίκω, έταξε να την πάει στα Ιεροσόλυμα αν γλίτωνε «από του χάρου τα δόντια» και γι’ αυτό ξεπούλησε ότι ζωντανά είχε για τα ναύλα του ταξιδιού.

Και η Μαρίκω που έγινε Χατζημαρία αξιώθηκε να φέρει στον κόσμο έξι παιδιά και ευλογήθηκε να καμαρώσει εγγόνια και δισέγγονα. Μικρός, παίζοντας στο σπίτι της γιαγιάς φόρεσα τα παπούτσια της και τότε είπε πως μια μέρα θα πάω και εγώ στους Αγίους Τόπους. Και να που βγήκαν τα λόγια της αληθινά.

Η προσευχή του πατριάρχη εντός του Παναγίου Τάφου διήρκησε λιγότερο από 10 λεπτά. Πανδαιμόνιο προκλήθηκε μόλις η λάμψη του Φωτός, έγινε αντιληπτή από το εκκλησίασμα που ξέσπασε σε ζητωκραυγές, τις οποίες ακολούθησαν πανηγυρικές κωδωνοκρουσίες. Ο πατριάρχης έδωσε το ανέσπερο Φως από μια οπή αριστερά του κουβουκλίου, πρώτα στους γηγενείς ορθοδόξους που έσπευσαν να το μοιράσουν στο αριστερό κλίτος του ναού.

Ακολούθως έδωσε το Φως στον Αρμένιο κληρικό που καθήμενος επί των ώμων δύο συμπατριωτών του κατευθύνθηκαν στα δεξιά του ναού. Ο Ελληνορθόδοξος πατριάρχης με τις δύο δεσμίδες των 33 λευκών κεριών ανά χείρας εξήλθε μεγαλοπρεπώς από την είσοδο του Παναγίου Τάφου και μετέδωσε το Άγιο Φως στο εκκλησίασμα κατευθυνόμενος προς το ιερό του ναού.

Σε ελάχιστα δευτερόλεπτα το Άγιο Φως είχε μεταλαμπαδευτεί σε όλους. Θυμήθηκα τα λόγια της γιαγιάς μου ότι το Άγιο Φως δεν σε καίει και πως οι πιστοί για ευλογία το φέρνουν σε επαφή με το πρόσωπο και το σώμα τους. Να πω την αμαρτία μου δεν το τόλμησα.

Ακολουθώντας τον Πατριάρχη μπήκαμε στο ιερό και ίσα που πρόλαβα να προσκυνήσω το σημείο του Γολγοθά όπου στήθηκε ο σταυρός του μαρτυρίου. Έλαβα για ευλογία λίγο από το αγνό κερί με το οποίο είχε σφραγισθεί ο Τάφος και ακολουθώντας τους «καβάσηδες» -τους ραβδούχους με το βυσσινί φέσι που χτυπώντας τα ραβδιά τους στο καλντερίμι ανοίγουν δρόμο για τον Πατριάρχη- εξήλθαμε του ναού και πήραμε το δρόμο της επιστροφής στην πατρίδα μεταφέροντας το ανέσπερο Φως της ελπίδας.

Λίγες ώρες αργότερα ο παπάς του χωριού έψελνε το «Δεύτε λάβετε Φως εκ του ανεσπέρου φωτός». Μ’ αυτό το Φως έκανα το σημείο του σταυρού πάνω από την είσοδο του σπιτιού της γιαγιάς που φέτος δεν μπόρεσε να έρθει στην Ανάσταση.

Πάσχα 2008.

Ο κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας και συγγραφέας.

*Η επιφυλλίδα για την μοναδική εμπειρία της αφής του Αγίου Φωτός στα Ιεροσόλυμα δημοσιεύθηκε στον «Ελεύθερο Τύπο" στις 10-04-2015.