Η θρησκεία στις χώρες της Ευρώπης ως βασικό στοιχείο της εθνικής ταυτότητας

Σε έρευνα του Pew Research Center που διεξήχθη μεταξύ 2015 και 2017 σε 56.000 ενήλικες από 34 ευρωπαϊκές χώρες παρουσιάζει ενδιαφέρον  το πόσο συνδέεται η θρησκεία με την εθνική ταυτότητα των λαών.
Για τους περισσότερους που ζουν στο πρώην ανατολικό μπλοκ, το να είναι Χριστιανοί (καθολικοί ή ορθόδοξοι) είναι ένα σημαντικό στοιχείο της εθνικής τους ταυτότητας.

Στη Ελλάδα το 76 % των ερωτηθέντων απάντησαν ότι η θρησκεία είναι πολύ σημαντική έως οπωσδήποτε σημαντική  ενώ  το 23% όχι πολύ σημαντκή  έως καθόλου

Στη Δυτική Ευρώπη, αντιθέτως, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θεωρούν ότι η θρησκεία αποτελεί σημαντικό μέρος της εθνικής τους ταυτότητας. Στη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, για παράδειγμα, οι περισσότεροι λένε ότι δεν είναι έχει σημασία αν είσαι χριστιανός προκειμένου να θεωρείσαι αληθινός Γάλλος η Βρετανός!
Ακολουθεί πινακας





Πηγή :https://www.reader.gr/news/koinonia/89-ton-ellinon-pisteyei-oti-o-politismos-toys-einai-anoteros

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΖ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ – 10 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2019

imsk.gr

ΚΥΡΙΑΚΗ  ΙΖ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

 (Μτθ. ιε΄ 21-28)

Κάποια κόπωση σωματικὴ ἤ καὶ ψυχικὴ ἔκαμε τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ νὰ περάσῃ ἀπὸ τὴν Γαλιλαία στὴν Φοινίκη καὶ νὰ μείνει ἐκεῖ γιὰ λίγο, ἄγνωστος ἀνάμεσα σὲ αγνώστους, ὅπως τὸ ἐπιθυμοῦσε. Ὅμως δὲν μπόρεσε νὰ κρυφτῇ· μιὰ μητέρα, σηκώνοντας τὸν πόνο της καὶ ὁδηγημένη ἀπὸ τὴν πίστη της, τὸν ανακάλυψε. Ἄς ἀκούσουμε την εὐαγγελικὴ περικοπή, ποῦ διαβάσαμε πρὶν ἀπὸ λίγο.

«Ἐκεῖνο τὸν καιρό, ἔφυγε ὁ ᾿Ιησοῦς ἀπὸ τὴν Γαλιλαῖα καὶ πῆγε στὰ μέρη τῆς Τύρου καὶ τῆς Σιδώνας. Καὶ μιὰ γυναίκα Χαναναία ἀπὸ τὴν περιοχὴ ἐκείνη βγῆκε καὶ τοῦ φώναξε λέγοντας· «᾿Ελέησέ με, Κύριε, Υἱὲ τοῦ Δαβίδ. ῾Η θυγατέρα μου βασανίζεται ἀπὸ δαιμόνιο». Ὁ Ἰησοῦς ὅμως δὲν τῆς ἀποκρίθηκε οὔτε λέξη. Τὸν πλησίασαν τότε οἱ μαθητές του καὶ τοῦ εἶπαν· «Διῶξε την, πού φωνάζει ξοπίσω μας». ῾Ο ᾿Ιησοῦς εἶπε· «Δὲν εἶμαι σταλμένος παρὰ στὰ χαμένα πρόβατα τῆς γενιᾶς τοῦ Ἰσραήλ». Καὶ ἡ γυναίκα τὸν πλησίασε, τὸν προσκυνοῦσε καὶ ἔλεγε· «Κύριε, βοήθα με». Τότε ἐκεῖνος τῆς ἀποκρίθηκε καὶ εἶπε· «Δὲν εἶναι σωστὸ νὰ πάρω τὸ ψωμὶ τῶν παιδιῶν καὶ νὰ τὸ ρίξω στὰ σκυλιά». Καὶ ἐκείνη εἶπε· «Ναί, Κύριε· ἀλλὰ καὶ τὰ σκυλιὰ τρῶνε ἀπὸ τὰ ψίχουλα ποὺ πέφτουν ἀπὸ τὸ τραπέζι τῶν ἀφεντικῶν τους». Τότε ὁ ᾿Ιησοῦς Χριστὸς τῆς ἀπάντησε· «Ὦ γυναίκα, εἶναι μεγάλη ἡ πίστη σου! ῍Ας γίνει σὲ σένα ὅπως θέλεις». Κι ἀπὸ κείνη τὴν ὥρα θεραπεύτηκε ἡ θυγατέρα της.»

Αὐτὸς ὁ διάλογος εἶναι ἀπὸ τοὺς πιὸ δραματικοὺς στὰ ἱερὰ Εὐαγγέλια. Καὶ αὐτὴ ἡ ἀπάντηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ εἶναι ἀπὸ τὶς πιὸ ἀσυνήθιστες καὶ τὶς πιὸ σκληρές. Τόσο ποῦ νὰ ἀναρωτιόμαστε πῶς καὶ νὰ ἔδωκε μιὰ τέτοια ἀπάντηση «ὁ πρᾶος καὶ ταπεινὸς» Ἰησοῦς. Ἀλλὰ νὰ πῶς ἐρμηνεύει τὸ πρᾶγμα ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος. «Οὐ γὰρ ἐβούλετο κρυβῆναι τοσαύτην γυναικὸς ἀρετήν. Ὥστε οὐχ ὑβρίζοντος ἦν ἅπερ ἔλεγεν, ἀλλὰ ἐκκαλουμένου καὶ τὸν ἀποκείμενον θησαυρόν ἐκκαλύπτοντος». Δεν ήθελε νὰ μείνει κρυμμένη τόση ἀρετὴ μιᾶς γυναίκας, ὥστε μὲ αὐτὰ ποὺ ἔλεγε δὲν τὴν ὕβριζε ἀλλὰ τὴν προκαλοῦσε γιὰ νὰ ξεσκεπάσει τον θησαυρὸ ποὺ εἶχε μέσα της. Καὶ πραγματικὰ αὐτὴ η γυναίκα εἶχε μέσα της ένα μεγάλο θησαυρό, ὄχι μόνο ἀγάπης καὶ στοργῆς γιὰ τὸ παιδὶ της, ἀλλὰ πίστης καὶ υπομονῆς.

Γιὰ τὴν ἀγάπη καὶ τὴν στοργὴ τῆς μητέρας δὲν εἶναι ἀνάγκη νὰ μιλήσουμε. Γιατὶ θὰ ποῦμε πράγματα πολὺ γνωστὰ σὲ ὅλους μας. Ὅλοι μας ἔχουμε προσωπική πείρα τὶ εἶναι ἡ μητέρα καὶ ἡ στοργὴ της, ὁ πόνος καὶ ἡ λαχτάρα της γιὰ τὸ παιδί της. Ο Θεὸς φύτεψε μέσα στὴν γυναῖκα τὸ βαθὺ αἴσθημα τῆς μητρότητας καὶ στὴν μητέρα τὴν στοργὴ γιὰ τὸ παιδὶ της. Πρέπει πολὺ νὰ πορωθῇ ἡ συνείδηση μιᾶς γυναίκας γιὰ νὰ μὴν αἰσθάνεται τὸν ἴδιο τὸν ἐαυτὸ της στὸ ἔμβρυο, πού κυοφορεῖται μέσα της καὶ στὸ βρέφος ὕστερα πού κρατάει στὰ χέρια της. Ὅσα λέγονται, ὅσα γράφονται καὶ ὅσα ἀκόμα νομοθετοῦνται γιὰ ἀμβλώσεις, γιὰ ἐκθέσεις βρεφῶν καὶ γιὰ φόνους νηπίων παιδιῶν ἀπὸ τὶς μητέρες τους, εἶναι τὰ νοσηρὰ συμπτώματα τῆς μεγάλης παρακμῆς τοῦ πολιτισμοῦ μας.

Ἀλλὰ δὲν θὰ θέλαμε νὰ ἐπιμείνωμε περισσότερο σ΄ αὐτὸ τὸ θέμα. Ἄς ἀφήσουμε λοιπόν τὴν ἀγάπη καὶ τὴν στοργὴ τῆς μητέρας καὶ ἄς ἔλθουμε στὴν πίστη καὶ τὴν ὑπομονὴ της, μὲ τὴν ὁποῖα παρακαλεῖ καὶ ὑπομένει ἡ γυναίκα τῆς σημερινῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς. Ἔτρεχε πίσω ἀπὸ τὸν Ἰησοῦ Χριστὸ καὶ φώναζε· «Ἐλέησόν με Κύριε…» καὶ τόσο περισσότερο φώναζε, ὅσο δὲν ἔπαιρνε ἀπάντηση. Ἔτρεξε λοιπόν, πέρασε μπροστὰ καὶ σταμάτησε τὴν πορεία τοῦ Θεοῦ. Καὶ τὸν ἀνάγκασε νὰ λύσῃ τὴν σιωπὴ του. Καὶ τὶ ἀπάντηση ἦταν ἐκεῖνη πού τῆς ἔδωσε ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς!… Καὶ ὅμως ἐκείνη ἡ μητέρα ἄντεξε γιὰ νὰ τὴν σηκώσει. Πολλὰ ἀντέχει καὶ σηκώνει μιὰ ἀληθινὴ μητέρα γιὰ χάρη τοῦ παιδιοῦ της. Ἀλλὰ ὅποιος ξέρει νὰ λέει ἀληθινὰ «Κύριε, ἐλέησον», αὐτὸς ξέρει νὰ σηκώνῃ καὶ τὴν σιωπὴ καὶ τὴν ἀπάντηση τοῦ Θεοῦ. Γιατὶ ὄχι μόνο τὴν ἀπάντηση, ὅπως τὴν σήκωσε ἡ γυναίκα μὰ καὶ τὴν σιωπὴ τοῦ Θεοῦ χρειάζεται δύναμη καὶ ἀντοχὴ γιὰ νὰ τὴν σηκώσεις. Ἄς ακούσουμε τὶ λέει καὶ τὶ διδάσκει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος μὲ ἀφορμὴ τὸ «Ἐλέησόν με, Κύριε» αὐτῆς τῆς γυναίκας. «Μὴ ζητεῖστε τίποτε ἄλλο ἀπὸ τὸν Κύριο, παρὰ μόνο τὸ ἔλεός του. Καὶ ὅταν ζητεῖτε ἔλεος, νὰ ἔχετε στὴν καρδιὰ σας ταπεινοσύνη καὶ λύπη. Καὶ ἄν εἶναι τρόπος νὰ φωνάζετε ὅλη μέρα καὶ ὅλη νύχτα στὸν λογισμό σας τὸ «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησέ μας…». Σᾶς παρακαλῶ νὰ μὴν χωρίζετε τὴν καρδιὰ σας ἀπὸ τὸν Θεὸ ἀλλὰ νὰ ὑπομένετε καὶ νὰ φυλάγετε αὐτὴν τὴν προσευχὴ μέσα στὸν νοῦ σας μαζὶ μὲ τὴν θύμηση τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ. Σᾶς παρακαλῶ αὐτὸν τὸν κανόνα τῆς προσευχῆς νὰ μὴν τὸν περιφρονήσετε… Ὅ,τι καὶ ἄν κάνετε, ἀδιάλειπτα νὰ λέτε στὸ βάθος τοῦ λογισμοῦ σας· Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησέ μας».

Αὐτὴ εἶναι, ὅπως τὴν διατυπώνει ὁ ἅγιος Ιωάννης ὁ Χρυσόστομος ἡ νοερὴ καὶ μονολόγιστη προσευχὴ τῶν ἁγίων ἡσυχαστῶν, πού τὴν λένε μέσα τους ἀδιάλειπτα καὶ εἶναι στὴν ζωὴ τους ὅπως ἡ ἀναπνοή. Μακάρι νὰ μαθαίναμε καὶ ἑμεῖς, καὶ δὲν εἶναι δύσκολο νὰ λέμε νοερά το «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱὲ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν με».   Καὶ νὰ ζοῦμε πάντα μέσα στὴν θύμηση τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ στὴν αἴσθηση τῆς παρουσίας του στὸν λογισμὸ μας καὶ στὴν καρδιὰ μας. Κι ἄς μὴ μᾶς τρομάζει πώς αὐτὴ ἡ εὐχὴ εἶναι τάχα καλογερική καὶ πώς ἑμεῖς ὁπωσδήποτε δὲν ἔχουμε διάθεση νὰ γίνουμε μοναχοί. Ἕνα πρᾶγμα ὅμως πρέπει νὰ ποῦμε καὶ νὰ τονίσουμε ἐδώ, ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία πάντως εἶναι ἀσκητική. Τῶν ἀληθινῶν ὀρθοδόξων ὁ βίος δὲν διαφέρει πολὺ ἀπὸ τὸν βίο τῶν μοναχῶν. Ἀλλὰ ἑμεῖς βέβαια, κι ὅταν εἶναι γιὰ τὸν βίο μας, κι ὅταν εἶναι γιὰ τὴν σωτηρία μας ἔχουμε πολὺ μεγάλη πεποίθηση καὶ ἐμπιστοσύνη στὸν ἐαυτὸ μας. Ἄς εἶναι καλὰ τὸ μυαλὸ μας καὶ τὰ χέρια μας καὶ δὲν μᾶς χρειάζεται η προσευχὴ καὶ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ ἡ Ἐκκλησία πιστεύει ἀλλιώτικα καὶ πιστεύει σωστά. Γι’ αὐτὸ σὲ κάθε ἱερὴ ἀκολουθία καὶ στὴν Θεία Λειτουργία ἀδιάλειπτα καὶ σὲ ὅλους τοὺς ἤχους ψάλλει τὸ «Κύριε, ἐλέησον». Ἀμήν.

π. Δ.Χ.Χ. 

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

Στα Άκρα - π. Χαράλαμπος (Λίβυος) Παπαδόπουλος (20 Μαΐου 2018)

6 λόγοι για να αγαπήσετε τους εχθρούς σας!!!

Ο λόγος που κάποιος σας μισεί μπορεί να οφείλεται στο ότι έχετε διαφορετικούς χαρακτήρες και άλλες φορές κάποιοι άνθρωποι καταλήγουν να σας μισούν χωρίς να υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος.
Ανεξάρτητα όμως από το πώς αποκτήσατε εχθρούς, διαβάστε παρακάτω τους πιο βασικούς λόγους για να τους αγαπήσετε.
Είναι ένα πρακτικό μάθημα στη διαχείριση θυμού
Οι εχθροί σας είναι οι κατάλληλοι άνθρωποι για να σας βοηθήσουν στη διαχείριση θυμού.
Η αλήθεια είναι πως δεν μπορείτε να θυμώσετε πραγματικά σε κάποιον που αγαπάτε, μόνο ο εχθρός σας μπορεί να σας δημιουργήσει αυτό το συναίσθημα και να σας μάθει αν το διαχειρίζεστε.

Είναι μια ευκαιρία για υγιή ανταγωνισμό
Μπορεί να μην το γνωρίζετε, αλλά οι εχθροί σας είναι και οι πιο ισχυροί αντίπαλοι. Σας δίνουν ένα κίνητρο για να αγωνιστείτε και αυτό μπορεί να σας ωθήσει στη νίκη. Επίσης ενώ προσπαθείτε να τους συναγωνιστείτε ταυτόχρονα δεν θέλετε να τους μοιάσετε, γιατί είναι η χειρότερη έκδοση του εαυτού σας.
Τα αρνητικά τους σχόλια μπορούν να σας βοηθήσουν να κάνετε μια σημαντική ανακάλυψη
Είναι αλήθεια ότι οι εχθροί σας δεν έχουν πραγματικά κάτι καλό να πούνε για εσάς. Ωστόσο μερικά πράγματα που λένε μπορεί να είναι αληθινά. Έτσι κάθε φορά που ακούτε κάτι αρνητικό για εσάς μπορεί να θελήσετε να κάνετε την αυτοκριτική σας.
Σας δίνουν τη δυνατότητα να δείτε τη θετική πλευρά των πραγμάτων
Μερικές φορές η γνώση του γεγονότος ότι έχετε εχθρούς θα σας βοηθήσει επίσης να εστιάσετε θετικά και καλά πράγματα που υπάρχουν στη ζωή σας.
Σας μαθαίνουν να εκτιμάτε την αγάπη
Η συνεχής υπενθύμιση του γεγονότος ότι υπάρχουν εχθροί θα σας βοηθήσει επίσης να μην έχετε τους ανθρώπους που σας αγαπούν ως δεδομένο. Η αγάπη και το μίσος είναι δύο αντιτιθέμενα συναισθήματα και είναι πιθανό κάποιο να επισκιάσει στιγμιαία το άλλο. Ωστόσο, ενώ θα έχετε πάντα εχθρούς, θα υπάρχουν πάντα άνθρωποι που σας αγαπούν.
Χρειάζεστε πραγματικά το μίσος;
Η αλήθεια είναι ότι οι εχθροί φέρνουν μόνο τοξικά συναισθήματα και δημιουργούν άσκημες αντιδράσεις. Το μίσος είναι κακό και πρέπει να δοκιμάσετε ό, τι μπορείτε για να το ξεφορτωθείτε.

---

 govastileto

Μην έχετε δεδομένη τη ζωή σας, ούτε τους ανθρώπους σας

Να προσέχετε τους εαυτούς σας! Να σας αγαπάτε !

Να δίνετε μέχρι εκεί που μπορείτε, να μη νιώθετε τύψεις όταν ξεμένετε από ενέργεια και δεν μπορείτε να βοηθήσετε κάποιον άλλο.
Η ενέργειά σας είναι πολύτιμη. Να έχετε χρόνο για τον εαυτό σας, να μιλάτε μαζί του, να του ασκείτε κριτική, να τον χαϊδεύετε, να τον μαλώνετε,να είστε πάντα σε επαφή με το είναι σας.
Μη χαραμίζετε τη ζωή σας με ενοχές, κόμπλεξ και ανελέητα… ΑΝ…
Μην υποτιμάτε τον εαυτό σας, μην επιτρέπετε σε ΚΑΝΕΝΑΝ να σας υποτιμάει, λογοκρίνει, μειώνει.
Μην έχετε στη ζωή σας ανθρώπους που σας βάζουν σε διαδικασία να απολογηθείτε.
Η ζωή σας είναι δικιά σας! ΟΧΙ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ! Να κάνετε ότι γουστάρετε ! Να ζείτε όπως γουστάρετε ! Να μη σας στιγματίζει καμία ταμπέλα ! Να είστε ΕΣΕΙΣ και να λέτε : “Χέστηκα σε ποιόν αρέσω, εγώ θα είμαι αυτός που θέλω!”
Να διαφέρετε!

Μην ξοδεύετε δευτερόλεπτο με ανθρώπους που δε σας εκτιμούν.
Μην είστε ζητιάνοι αγάπης, ζητιάνοι ενδιαφέροντος!
Αν σας αγαπάει κάποιος θα είναι στη ζωή σας. Αν θέλει να σας δει, θα σας δει ! Αν θέλει να σας βρει, θα σας βρει.
Μην καταπίνετε αμάσητο ότι σας πουλάνε, ο καλύτερος κριτής είναι το ένστικτό σας!
Μη θεωρείτε λογικό, δεδομένο, αυτονόητο ότι πρέπει να αντέξετε μια ζωή που σας επέβαλαν άλλοι!
Να παλεύετε την αξιοπρέπειά σας, τα δικαιώματά σας για τη ζωή ΣΑΣ ! Μη φοβάστε τα συναισθήματά σας!
Δεν είναι κακό να φοβάσαι, να κλαις, να λυγίζεις.
Αφού είσαι άνθρωπος, ΝΙΩΘΕΙΣ.
Μη φοβάστε να ερωτευτείτε!
Ο έρωτας είναι πηγή ζωής!
Μην παραμελείτε την υγεία σας!
Ειδικά αν είστε γονείς είναι εγκληματικό αν το κάνετε. Προδίδουμε τα παιδιά μας αν δεν προστατεύουμε την υγεία μας.
 Βγάλτε από τη ζωή σας τον εγωισμό.
Είναι καταστροφικός! Τυφλώνει!
Να αγαπάτε με όλη σας την ψυχή και να έχετε δίπλα σας ανθρώπους που σας αγαπάνε για αυτό που είστε! Να αγαπάτε την ευάλωτη πλευρά σας ! Αν υπάρχουν στη ζωή σας άνθρωποι που δε δέχονται-αγαπάνε τη σκοτεινή , ευάλωτη ,παιδική πλευρά σας, να τους πετάτε έξω από τη ζωή σας ! Να αγαπάτε τη ζωή για να σας αγαπάει και αυτή !! Ορμήστε στη ζωή!
Μην περιμένετε την ιδανική στιγμή!
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΙΔΑΝΙΚΗ ΣΤΙΓΜΗ! ΔΕ ΘΑ ΥΠΑΡΞΕΙ ΠΟΤΕ!
Όσο την περιμένεις έχεις χάσει τη μισή ζωή σου στο περίμενε. Μην έχετε δεδομένη τη ζωή σας, ούτε τους ανθρώπους σας.
Να λέτε ασταμάτητα σ’ αγαπάω, συγνώμη, ευχαριστώ.
Μην κάνετε μακροπρόθεσμα σχέδια. Βάλτε κοντινούς στόχους.
Είναι ανόητο να σχεδιάζουμε τη ζωή μας. Χάνουμε το τώρα. Δε γράφουμε εμείς το σενάριο της ζωής μας.
Η ζωή θα μας δείξει τι ρόλο θα παίξουμε.
Να είστε μαχητές! Να είστε ονειροπόλοι! Να είστε άτακτοι.
Η αταξία του μυαλού σας χτίζει την προσωπικότητά σας, τη μοναδικότητά σας!
ΖΗΣΤΕ! ΤΩΡΑ!
ΣΗΜΕΡΑ…για να έχετε αύριο ….
Αφιερωμένο σε όσους δίνουν μάχη με τον καρκίνο.
Της Χρύσας Κατσιτοπούλου.

---

7 βασικές συνήθειες που έχουν οι δυστυχισμένοι άνθρωποι.

Πολλές φορές οι άνθρωποι έχουν την τάση να κάνουν τη ζωή τους μίζερη. Η ευτυχισμένη ή δυστυχισμένη ζωή καθορίζεται από τον τρόπο που ζει κανείς, καθώς και από τις συνήθειες που υιοθετεί και εφαρμόζει στην καθημερινότητά του. Αυτές οι ψυχολογικές συνήθειες μπορεί είτε να οδηγήσουν σε μεγάλη ευτυχία είτε σε τεράστιο στρες και γι’ αυτό οι άνθρωποι πρέπει να προσπαθήσουν να τις εξαλείψουν από τη ζωή τους έτσι ώστε να απολαμβάνουν μια ευτυχισμένη ζωή χωρίς συναισθήματα θλίψης.
Παρακάτω περιγράφονται οι 7 βασικές ενέργειες και συνήθειες των ανθρώπων που χαρακτηρίζονται ως «δυστυχισμένοι»
Το παιχνίδι της επίρριψης ευθυνών
Οι δυστυχισμένοι άνθρωποι πάντα σκέφτονται ότι είναι τέλειοι και δεν κάνουν κανένα λάθος. Δεν αναλαμβάνουν την ευθύνη για τις λανθασμένες επιλογές τους και έχουν πάντα την τάση να κατηγορούν τους άλλους για τις αποτυχίες τους. Επικρίνουν και κρίνουν εύκολα τους άλλους κι ενώ οι ίδιοι είναι η πηγή του λάθους, δεν το αναγνωρίζουν.
Συνεχής γκρίνια

Αν κάποιος είναι ευτυχισμένος, σπανίως θα τον ακούσετε να γκρινιάζει. Από την άλλη πλευρά, οι άνθρωποι που νιώθουν δυστυχισμένοι πάντα θα διαμαρτύρονται, μάλιστα σχεδόν καθημερινά. Θεωρούν τα προβλήματά τους βουνά και αντί να βρουν λύσεις το μόνο που κάνουν είναι να γκρινιάζουν.
Μοιρολατρία
Οι επιθυμίες μας αποτελούν ένα μεγάλο μέρος της ζωής μας και με τον έναν ή τον άλλο τρόπο έχουμε ανάγκη να τις πραγματοποιήσουμε. Οι ευτυχισμένοι άνθρωποι πάντα ακολουθούν και ολοκληρώνουν τις επιθυμίες τους. Αντιθέτως οι δυστυχισμένοι εγκαταλείπουν τα όνειρα, τις επιθυμίες αλλά και τον εαυτό τους. Σκέφτονται αρνητικά και νιώθουν ότι δεν μπορούν να επηρεάσουν θετικά ούτε τη ζωή τους ούτε τον κόσμο. Η αλήθεια είναι ότι εμείς καθορίζουμε τη μοίρα μας και πρέπει να ακολουθήσουμε τον δύσκολο δρόμο προκειμένου να πραγματοποιήσουμε τα θέλω μας.
Έλλειψη εκτίμησης του παρόντος
Η ζωή μας απαρτίζεται από το παρελθόν, το μέλλον και το παρόν. Το παρελθόν είναι πίσω μας, ενώ το μέλλον είναι μπροστά μας και το παρόν είναι η στιγμή που ζούμε και έχει τη μεγαλύτερη σημασία. Συχνά οι δυστυχισμένοι άνθρωποι αγωνιούν για οτιδήποτε ήταν και θα είναι αντίθετο με τις προσδοκίες τους ενώ ζουν στο παρόν. Ως χαρούμενοι άνθρωποι, θα πρέπει να απολαμβάνουμε τη στιγμή που ζούμε, το τώρα, και να εκμεταλλευόμαστε την κάθε στιγμή στο έπακρο αναζητώντας την ευτυχία αντί να γεμίζουμε με θλίψη εξαιτίας του παρελθόντος και ενός άγνωστου μέλλοντος.
Αρνητικός ανταγωνισμός
Οι άνθρωποι είναι βαθύτατα κοινωνικά όντα και αντλούν χαρά από την επικοινωνία και τη συνεργασία με τους συνανθρώπους τους. Εκείνοι που είναι δυστυχισμένοι όμως δεν το συνειδητοποιούν αυτό και παρασύρονται στον ανταγωνισμό προσπαθώντας να ξεπεράσουν τους άλλους με σκοπό να αισθάνονται οι ίδιοι καλύτερα. Το μόνο που επιτυγχάνουν όμως είναι μια μίζερη και αγχώδη ζωή, αφού δεν συμμετέχουν σε έναν θετικό ανταγωνισμό ακολουθώντας έτσι μια ευτυχισμένη πορεία στη ζωή τους.
Προβλήματα εμπιστοσύνης
Η εμπιστοσύνη είναι ένας σημαντικός παράγοντας για τη δημιουργία φιλικών σχέσεων, όπως ακριβώς και μια ανοιχτή, ζεστή καρδιά. Οι δυστυχισμένοι άνθρωποι δεν εμπιστεύονται εύκολα τους άλλους διότι ζουν μονίμως με τον φόβο της απογοήτευσης και της ανασφάλειας, τα οποία όμως υπάρχουν μόνο στο δικό τους μυαλό. Αυτό τους κάνει ακοινώνητους και τείνουν να μην βάζουν ανθρώπους στη ζωή τους περνώντας μοναχικά και γεμάτοι συναισθήματα θλίψης.
Έλλειψη ελευθερίας δράσης
Οι χαρούμενοι άνθρωποι δεν αισθάνονται την ανάγκη να πάρουν την άδεια για να κάνουν ό,τι επιθυμεί η καρδιά τους ή ό,τι τους αρέσει. Για τους άλλους, αυτό αποτελεί μέρος της ζωής τους. Νιώθουν την ανάγκη να τους δοθεί η έγκριση για να κάνουν αυτό που αγαπούν. Δεν δίνουν σημασία στις επιθυμίες τους αλλά και στην περίπτωση που αυτό συμβεί, θα είναι επειδή ακολουθούν τις επιθυμίες κάποιου άλλου ατόμου που προσπαθούν να ικανοποιήσουν. Αυτό δεν τους αφήνει καμία ευκαιρία να απολαμβάνουν τη ζωή με αποτέλεσμα να νιώθουν συνέχεια δυσάρεστα.

---

 enallaktikidrasi

Μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης: Το κήρυγμα της Κυριακής 30 Δεκεμβρίου 18

ΚΥΡΙΑΚΗ

ΜΕΤΑ  ΤΗΝ  ΧΡΙΣΤΟΥ  ΓΕΝΝΗΣΙΝ

(Ματθ. β΄, 13-23)

Κυριακὴ μετὰ τὰ Χριστούγεννα σήμερα, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, καὶ ἡ εὐαγγελικὴ περικοπὴ μᾶς μιλάει γιὰ τὴ φυγὴ τοῦ Ἰησοῦ στὴν Αἴγυπτο, τὴ σφαγὴ τῶν νηπίων ἀπὸ τὸν Ἡρώδη καὶ τὴν ἐπάνοδο τοῦ Ἰησοῦ στὴ Ναζαρέτ. Ἀφοῦ ἀναχώρησαν οἱ Μάγοι «δι’ ἄλλης ὁδοῦ» γιὰ τὴν πατρίδα τους, κατόπιν ἐπεμβάσεως τοῦ Θεοῦ ποὺ ἤξερε τὶς προθέσεις τοῦ Ἡρώδη, ἐκεῖνος «ἐθυμώθη λίαν», θύμωσε πολὺ καὶ ἔστειλε τοὺς στρατιῶτες στὴ Βηθλεὲμ καὶ τὴ γύρω περιοχὴ νὰ σκοτώσουν ὅλα τὰ παιδιὰ ἀπὸ δύο χρονῶν καὶ κάτω. 
Δὲν πρόλαβε νὰ γεννηθεῖ ὁ Χριστὸς καὶ ἄρχισε ὁ διωγμὸς ἐναντίον του. Ὁ Ἡρώδης προκειμένου νὰ διασφαλίσει τὴν ἐξουσία του ἀπὸ τὴν ὑποθετικὴ ἀπειλὴ τῆς ἐμφάνισης ἑνὸς διεκδικητῆ τοῦ θρόνου, τοῦ νέου βασιλιᾶ ποὺ γεννήθηκε, γίνεται θανάσιμος ἐχθρός του. Ἀλήθεια πῶς εἶναι δυνατὸν ἕνα νήπιο νὰ ἀπειλήσει τὴν ἐξουσία ἑνὸς βασιλιᾶ; Ἕνα παιδὶ γιὰ τὸ ὁποῖο δὲ βρέθηκε κανένα ἄλλο κατάλυμα παρὰ μία σπηλιὰ γιὰ νὰ γεννηθεῖ; Γιὰ τὸν Ἡρώδη ἦταν ἀρκετὸ ὅτι κάποιος ὀνόμασε «βασιλιὰ» αὐτὸ τὸ ἄγνωστο καὶ ἀβοήθητο παιδὶ καὶ καθὼς ἦταν φιλόδοξος καὶ φιλύποπτος,
ἄνθρωπος χωρὶς Θεό, γίνεται θηρίο, θέλει νὰ βγάλει ἀπὸ τὴ μέση ὅσους θεωρεῖ ἐπικίνδυνους. Γίνεται ἐγκληματίας καὶ μάλιστα στυγερός, ἀφοῦ σκοτώνει χιλιάδες ἀθώα νήπια μὲ τὴ βεβαιότητα ὅτι μέσα σ’ αὐτὰ θὰ εἶναι καὶ «ὁ τεχθεῖς βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων». Ποῦ νὰ φαντασθεῖ πῶς ἡ βασιλεία τοῦ Χριστοῦ «οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ κόσμου τούτου»; Ποῦ νὰ φαντασθεῖ πῶς ὁ Ἰησοῦς δὲν ἔχει καμία σχέση μὲ παλάτια, μὲ πλούτη, μὲ ὄπλα, ἀλλὰ εἶναι ὁ Θεὸς πού κατεβαίνει στὴ γῆ γιὰ νὰ ἀνεβοῦμε  ἐμεῖς στὸν οὐρανό, εἶναι αὐτὸς πού ἔρχεται στὸν κόσμο νὰ φέρει τὴν εἰρήνη, τὴν ἀγάπη, τὴν ἐλπίδα, τὴ θυσία, τὴν ταπείνωση, τὴν ἀρετή;
Ἦλθε, λοιπὸν, ὁ Χριστὸς στοὺς δικούς του, γιατί δικός του λαὸς ἦταν οἱ Ἰσραηλίτες ἀλλὰ οἱ δικοί του δὲν τὸν δέχτηκαν. Λαός του καὶ παιδιὰ τοῦ Θεοῦ εἴμαστε ὅλοι ἐμεῖς, ἀλλὰ καὶ τότε καὶ τώρα διώκεται ὁ Ἰησοῦς καὶ ἡ Ἐκκλησία του. Τὸ εἶπε ὁ Ἰησοῦς «εἰ ἐμὲ ἐδίωξαν καὶ ὑμᾶς διώξουσιν». Ἐχθρεύεται, λοιπὸν, ὁ κόσμος τὴν Ἐκκλησία ὅμως ὁ Θεὸς, ποὺ εἶναι ὁ ρυθμιστὴς τῆς ἱστορίας, δὲν ἐπιτρέπει τὴ ματαίωση τοῦ σχεδίου του γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου. Παρεμβαίνει καὶ σώζει.
Ἄγγελος Κυρίου παρουσιάζεται στὸν ὕπνο τοῦ Ἰωσήφ, τὸν προστάτη τῆς ἁγίας οἰκογένειας καὶ τοῦ λέει: «Σήκω ἀμέσως, πάρε τὸ παιδὶ καὶ τὴ μητέρα του καὶ φῦγε στὴν Αἴγυπτο, γιατί ὁ Ἡρώδης ὅπου νὰ ’ναι θὰ ψάξει νὰ βρεῖ τὸ παιδὶ γιὰ νὰ τὸ σκοτώσει». Ὁ Ἰωσὴφ σηκώθηκε ἀμέσως, πῆρε τὸ παιδὶ καὶ τὴ μητέρα του καὶ μέσα στὴ νύχτα ἔφυγε στὴν Αἴγυπτο. Ἔμεινε ἐκεῖ ὥσπου πέθανε ὁ Ἡρώδης. Τότε ἄγγελος πάλι σταλμένος ἀπὸ τὸν Θεὸ φανερώνεται στὸν Ἰωσὴφ σὲ ὄνειρο καὶ τοῦ λέει: «Σήκω πάρε τὸ παιδὶ καὶ τὴ μητέρα του καὶ πήγαινε στὴ χώρα τοῦ Ἰσραήλ, γιατί πέθαναν ὅσοι ἤθελαν νὰ θανατώσουν τὸ παιδί». Ἐπέστρεψαν καὶ ἐγκαταστάθηκαν στὴ Γαλιλαία, στὴ Ναζαρέτ. Ἐκπληρώθηκαν ἔτσι οἱ προφητεῖες «ἐξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου» καὶ ὅτι ὁ Χριστὸς «Ναζωραῖος κληθήσεται».
Ἐδῶ φαίνεται καθαρὰ πὼς δὲν ὑπάρχουν δύσκολες καταστάσεις γιὰ τὸν Θεό. Κάθε πρόβλημα ἔχει τὴ λύση του, ἀρκεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ ἔχει ἀνοιχτὰ τ’ αὐτιά του στὰ μηνύματα τοῦ Οὐρανοῦ, ὅπως εἶχε ἀνοιχτὰ τ’ αὐτιὰ του ὁ Ἰωσὴφ στὰ μηνύματα τοῦ ἀγγέλου. Καὶ σ’ αὐτὴ τὴ στιγμὴ ὁ Ἰωσὴφ μὲ ὑπακοὴ ὑπηρετεῖ τὸ μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως. Πῆρε ἡ ἁγία οἰκογένεια τὸ δρόμο τῆς φυγῆς ἀπὸ τὴν πατρίδα, τὸ δρόμο τῆς ξενιτιᾶς, τῆς προσφυγιᾶς καὶ ὡς ξένοι οἱ ὁποῖοι δὲν εἶχαν  «ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνη» ἔρχονται στὴν Αἴγυπτο, καὶ πάλι, ὅταν ὁ Θεὸς ὁρίζει, ἐπιστρέφουν στὴν πατρίδα.
Νὰ πῶς συνοψίζει ἕνας μεγάλος θεολόγος τοῦ 20ou αἰώνα τὶς ἑρμηνευτικὲς προσεγγίσεις  τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας πάνω στὸ θέμα τῆς φυγῆς τοῦ Ἰησοῦ στὴν Αἴγυπτο. «Κατεβαίνει ὁ Χριστὸς στὴν Αἴγυπτο νὰ ὁδηγήσει τὸν ἄνθρωπο στὴ γῆ τῆς Ἐπαγγελίας, στὴ σωτηρία. Ἡ Αἴγυπτος φιλοξενεῖ τώρα αὐτὸν ποὺ κάποτε ταλαιπώρησε μὲ τὴν κακοξενία της. Ὁ διώκτης βασιλιάς, ὁ Ἡρώδης, ὡς ἄλλος Φαραώ, ἑδρεύει στὴ γῆ τῆς Ἐπαγγελίας, ἐνῶ ἡ Αἴγυπτος εἶναι αὐτὴ ποὺ παρέχει καταφύγιο στὸ Γενάρχη τοῦ Νέου Ἰσραήλ, στὸν Χριστό. Κάποτε ἡ Αἴγυπτος μεταβλήθηκε σὲ χώρα τοῦ σκότους, τώρα δέχεται τὴ θεία εὐλογία. Ὑποδέχεται καὶ περιθάλπει τὸν καταδιωκόμενο Ἀθῶο καὶ τὴν οἰκογένειά του. Ἐκεῖνος ποὺ κάποτε τιμώρησε τοὺς παντοδύναμους Αἰγύπτιους τώρα συμφιλιώνεται μαζί τους».
Ἄραγε, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, φιλοξενεῖ ὁ καθένας ἀπὸ ἐμᾶς στὴν καρδιὰ του τὸν «τεχθέντα βασιλιά»; Μήπως ταυτιζόμαστε μὲ τὸν διώκτη Ἡρώδη καὶ μὲ τὴ στάση μας προκαλοῦμε τὸν πόνο στοὺς συνανθρώπους μας, ἄρα καὶ στὸν Χριστό, ἀφοῦ ὁ Χριστὸς ταυτίζεται μὲ τὰ πρόσωπα τῶν συνανθρώπων μας; Ἂς γίνουμε ταπεινοὶ καὶ ὑπάκουοι στὸν Χριστό ὅπως ὁ δίκαιος Ἰωσήφ, προσκυνητὲς τοῦ Χριστοῦ ὅπως οἱ ποιμένες, συνοδοιπόροι μὲ τοὺς Μάγους γιὰ νὰ τὸν συναντήσουμε καὶ νὰ ζήσουμε μαζί του καὶ τώρα καὶ πάντοτε καὶ εἰς τοὺς αἰῶνες. Ἀμήν.

Π.Κ.

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

ΚΥΡΙΑΚΗ Ι΄ ΛΟΥΚΑ – 9 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2018

imsk.gr

ΚΥΡΙΑΚΗ  Ι΄  ΛΟΥΚΑ

Λκ. ιγ΄, 10-17

Ἡ Ἐκκλησία μας ὅρισε σήμερα, Κυριακὴ Ι΄ (δεκάτη) Λουκᾶ νὰ διαβάζεται ἡ εὐαγγελικὴ περικοπή, ποὺ μόλις ἀκούσαμε.

Ἕνα Σάββατο ὁ Ἰησοῦς διδάσκει σὲ μία συναγωγή. Σάββατο σημαίνει σταμάτημα τῆς ἐργασίας, ἀνάπαυση. Ἔξι ἡμέρες ὁ Δημιουργὸς κτίζει τὸν κόσμο, γιὰ νὰ τοποθετήσει μέσα σ’ αὐτὸν ὡς κόσμημα ἀλλὰ καὶ κυρίαρχό του τὸν λογικὸ ἄνθρωπο. Τὴν ἕβδομη ἡμέρα ὁ Θεὸς ἀναπαύεται. Ἡ ἀνάπαυση  δὲν εἶναι ἁπλῶς ξεκούραση καὶ παύση τῆς ἐργασίας, ἀλλὰ ἱκανοποίηση καὶ εὐχαρίστηση τοῦ ἐργάτη μετὰ τὴ σχόλη. Ἐπιθεωρώντας ὁ κάθε δημιουργὸς τὰ ἔργα τῶν χειρῶν του, ἀφοῦ τὰ ὁλοκληρώσει, νιώθει τὴ χαρὰ καὶ τὴν εὐτυχία ὡς ἐπιβράβευση τῶν κόπων του. Πλασμένος ὁ ἄνθρωπος κατ’ εἰκόνα Θεοῦ συνεχίζει τὸ δημιουργικό Του ἔργο στὸν κόσμο. Γιὰ τὸ λόγο αὐτό, καὶ ὁ ἄνθρωπος κατὰ μίμηση Θεοῦ, ἀφοῦ ἐργαστεῖ ἔξι ἡμέρες, τὴν ἕβδομη ἀναπαύεται. Ὁ Μωσαϊκὸς Νόμος, ποὺ θεσπίστηκε ἀπὸ τὸ Θεό, ὁρίζει στὴν τέταρτη ἐντολὴ τοῦ Δεκαλόγου: «ἓξ ἡμέρας ἐργᾷ καὶ ποιήσεις πάντα τὰ ἔργα σου· τῇ δὲ ἡμέρᾳ τῇ ἑβδόμῃ σάββατα Κυρίῳ τῷ Θεῷ σου». Ἡ ἀφιέρωση τῆς ἕβδομης ἡμέρας στὸ Θεὸ δὲν σημαίνει ὅτι ἔχει ἀνάγκη ὁ ἀνενδεὴς Θεὸς ἀπὸ λατρεῖες, τιμὲς καὶ ἀφιερώσεις. Ἡ θέσπιση τῆς ἕβδομης ἡμέρας ὡς ἀργίας ἀποτελεῖ καταξίωση τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου ὡς εἰκόνας τοῦ Θεοῦ.

Στὴ συναγωγή, λοιπόν, τὸ Σάββατο βρίσκεται καὶ μία γυναίκα, ποὺ ὑποφέρει ἐδῶ καὶ δεκαοχτὼ χρόνια ἀπὸ μία κύρτωση, ποὺ δὲν τὴν ἀφήνει νὰ ἰσιώσει τὸ σῶμα της. Ὑπάκουη, ὅμως, στὸν Νόμο τοῦ Θεοῦ δὲν χάνει τὴ λατρεία τὴν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου. Αὐτὴν ἀκριβῶς τὴν προσήλωσή της στὶς θεῖες ἐντολὲς καὶ τὴν πίστη της βλέπει ὁ Ἰησοῦς Χριστός, καὶ μὲ τὸ κυριαρχικό του πρόσταγμα τὴν ἀπαλλάσσει ἀπὸ τὴν ἀρρώστια της. Βάζοντας δὲ τὰ δημιουργικά του χέρια, ποὺ ἔπλασαν τὸν κόσμο, πάνω της, τῆς δίνει τὴ δυνατότητα νὰ σταθεῖ πλέον ὄρθια. Ἡ ἀντίδρασή της ἦταν μία ἰαχὴ δοξολογίας πρὸς τὸν Δωρεοδότη Θεό.

Ἡ συγκεκριμένη εὐαγγελικὴ περικοπὴ ὁρίστηκε ἀπὸ τοὺς ἁγίους Πατέρες νὰ διαβάζεται σήμερα, μία Κυριακὴ πρὶν ἀπὸ τὴν Κυριακὴ τῶν ἁγίων Προπατόρων, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ ὁρόσημο στὴ λειτουργική μας πορεία πρὸς τὰ Χριστούγεννα. Κατὰ ἀγαθή, ὅμως, συγκυρία ἡ φετινὴ Κυριακὴ τυχαίνει τὴν 9η Δεκεμβρίου. Τὴν ἡμέρα αὐτὴ ἡ Ἐκκλησία μας ἑορτάζει τὴ σύλληψη τῆς ἁγίας Ἄννης, μητέρας τῆς Θεοτόκου. Σύμφωνα μὲ τὴν παράδοση οἱ γονεῖς τῆς Θεοτόκου, ὁ Ἰωακεὶμ καὶ ἡ Ἄννα, δίκαιοι καὶ εὐσεβεῖς ἄνθρωπο,ι δὲν μποροῦσαν νὰ τεκνοποιήσουν. Μὲ τὴν ἐπέμβαση, ὅμως, τοῦ Θεοῦ ἡ Ἄννα σήμερα συλλαμβάνει «τὴν προορισθεῖσαν καὶ ἐκλεχθεῖσαν ἐκ πασῶν τῶν γενεῶν», γιὰ νὰ γίνει ἡ μητέρα τοῦ Θεοῦ.

Ἡ ἀναλογία ἐδῶ μὲ τὴν περικοπὴ μας εἶναι ὁλοφάνερη. Ἡ ἀνθρώπινη φύση ἦταν στείρα. Κυριευμένη ἀπὸ τὸ δαιμονικὸ πνεῦμα δὲν μπορεῖ νὰ ὀρθώσει τὸ κορμί της, νὰ ἐπανέλθει στὸν προορισμό της, νὰ πραγματώσει τὸ καθ’ ὁμοίωσιν. Ὥσπου ἔρχεται ἡ θεία ἐπέμβαση, ὁ ἀπεσταλμένος παρὰ Θεοῦ, ὁ ἀναμενόμενος Μεσσίας, γιὰ νὰ ὁλοκληρώσει τὸ ἔργο ποὺ ἄρχισε ὁ Θεὸς ἀπὸ τὴν Παλαιὰ Διαθήκη. Σαρκώνεται ὁ ἴδιος ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ Θεοῦ, τὸ δεύτερο πρόσωπο τῆς Ἁγίας Τριάδας ζεῖ μὲ τὸν τρόπο τοῦ ἀνθρώπου, γιὰ νὰ μπορέσει πλέον ὁ κάθε ἄνθρωπος νὰ ζήσει μὲ τὸν τρόπο τοῦ Θεοῦ. Δίνεται πλέον ἡ δυνατότητα στὸν ἄνθρωπο νὰ ἀνορθωθεῖ, νὰ μὴν κοιτᾶ πιὰ στὴ γῆ, ἀλλὰ στὸν οὐρανό. «Αὐτὸς ἐνηνθρώπησεν» θὰ διακηρύξει κατόπιν ὁ Μέγας Ἀθανάσιος, «ἵνα ἡμεῖς θεοποιηθῶμεν».

Ὡστόσο, στὴ φιλάνθρωπη αὐτὴ ἐπέμβαση τοῦ Θεοῦ, πάντα θὰ ὑπάρχουν προσκόμματα καὶ ἀντιδράσεις, οἱ προκαταλήψεις, τὰ στερεότυπα, ἡ λανθασμένη ἑρμηνεία τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ, ἐντέλει ἡ ἀνθρώπινη κενοδοξία καὶ ὁ ἐγωισμός. Στὸ πρῶτο του κήρυγμα στὴ συναγωγὴ τῆς Ναζαρὲτ ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς θυμίζει στοὺς συμπατριῶτες του πώς, σύμφωνα μὲ τὸν προφήτη Ἠσαΐα, σημάδια τοῦ ἐρχομοῦ τοῦ Μεσσία, θὰ εἶναι: «νὰ ἀναγγείλει τὸ χαρμόσυνο μήνυμα στοὺς φτωχούς, νὰ θεραπεύσει τοὺς συντριμμένους ψυχικά, νὰ φέρει στοὺς αἰχμαλώτους ἀπελευθέρωση, νὰ ἀποστείλει τοὺς ἀναπήρους ὑγιεῖς». Ἀντὶ , λοιπόν, ὁ ἀρχισυνάγωγος, ποὺ καυχᾶται ὅτι ξέρει τὸ Νόμο, νὰ σπεύσει νὰ προσκυνήσει τὸν Χριστὸ διακηρύσσοντας τὴ μεσσιανικότητά του, αὐτὸς ἀνθίσταται στὸ ἔργο τοῦ Θεοῦ βάζοντας ὡς πρόσχημα τὸν Νόμο. Δείχνει πὼς ἐνδιαφέρεται γιὰ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ αὐτὸ εἶναι μόνο ἡ ἀγάπη καὶ ἡ ἀληθινὴ φιλανθρωπία. Ἂν οἱ θρησκευτικὲς διατάξεις ἀποβαίνουν εἰς βάρος τοῦ ἀνθρώπου, τότε δὲν εἶναι ἐκ Θεοῦ.

Ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἤθελε νὰ δείξει τὴν ἀληθινὴ διάσταση τοῦ Νόμου καὶ τὸ πραγματικὸ νόημα τοῦ Σαββάτου. Μὲ τὸν τρόπο Του μᾶς διδάσκει ὅτι ἡ ἀνάπαυση τοῦ Θεοῦ κατὰ τὴν ἕβδομη ἡμέρα δὲν ἦταν μία ἀπαθὴς νιρβάνα. Ὁ Θεὸς συνεχίζει καὶ τὴν ἕβδομη ἡμέρα νὰ συντηρεῖ τὸν κόσμο καὶ νὰ ἐπισκέπτεται τοὺς πληγωμένους καὶ βασανισμένους. Γι’ αὐτὸ καὶ τόνιζε ὅτι: «τὸ Σάββατον διὰ τὸν ἄνθρωπον ἐγένετο καὶ οὒχ ὁ ἄνθρωπος διὰ τὸ Σάββατον».

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοὶ, ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἦλθε γιὰ νὰ ἐλευθερώσει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὰ ἔργα τοῦ διαβόλου. Στὴν λειτουργικὴ πορεία μας πρὸς τὰ Χριστούγεννα, ἂς συνειδητοποιήσουμε ὅτι ὁ Νόμος τοῦ Θεοῦ εἶναι ἡ ἀγάπη, ἂς ὀρθώσουμε τὸ κορμὶ καὶ τὴν ψυχή μας πρὸς τὰ ὑψηλὰ ἀποθέτοντας κάθε βάρος ποὺ μᾶς τραβάει πρὸς τὴ γῆ στὸ πετραχήλι τοῦ πνευματικοῦ. Καί, σὰν τὴν ἁγία Ἄννα, ὡς γῆ καλὴ καὶ ἀγαθή, ἂς φροντίζουμε τὴν καρδιά μας, γιὰ νὰ ὑποδέχεται καὶ νὰ καρποφορεῖ τὸν Λόγο τοῦ Θεοῦ ποὺ ἔρχεται ὡς «Παιδίον Νέον». Ἀμήν.

π. Μ.Ι.Κ.   

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

Ν'αγαπάμε την Εκκλησία.

Αγίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου

Για να διατηρήσουμε την ενότητά μας , θα πρέπει να κάνομε υπακοή στην Εκκλησία, στους επισκόπους της. Υπακούοντας στην Εκκλησία ,υπακούμε στον ίδιο τον Χριστό. Ο Χριστός θέλει μία ποίμνη μ' έναν ποιμένα.

Να πονάμε την Εκκλησία. Να την αγαπάμε πολύ. Να μη δεχόμεθα να κατακρίνουν τους αντιπροσώπους της. Στον Άγιον Όρος το πνεύμα που έμαθα ήταν ορθόδοξο, βαθύ, άγιο, σιωπηλό, χωρίς έριδες, χωρίς καυγάδες και χωρίς κατακρίσεις. Να μην πιστεύουμε τους ιεροκατηγόρους.
Και με τα μάτια μα να δούμε κάτι αρνητικό να γίνεται από κάποιον ιερωμένο, να μην το πιστεύουμε, ούτε να το σεπτόμαστε, ούτε να το μεταφέρουμε. Το ίδιο ισχύει και για τα λαϊκά μέλη της Εκκλησίας και για κάθε άνθρωπο. Όλοι είμαστε Εκκλησία. Όσοι κατηγορούν την Εκκλησία για τα λάθη των εκπροσώπων της, με σκοπό δήθεν να βοηθήσουν για τη διόρθωση, κάνουν μεγάλο λάθος. Αυτοί δεν αγαπούν την Εκκλησία. Ούτε βέβαια το Χριστό. Τότε αγαπάμε την Εκκλησία, όταν με την προσευχή μας αγκαλιάζομε κάθε μέλος της και κάνομε ό,τι κάνει ο Χριστός. Θυσιαζόματε, αγρυπνούμε, κάνομε το πάν, όπως Εκείνος, ο οποίος “λοιδορούμενος ουκ αντελοιδόρει, πάσχων ούκ ηπείλει”.
Να προσέχουμε και το τυπικό μέρος. Να ζούμε τα μυστήρια, ιδιαίτερα το μυστήριο της Θείας Κοινωνίας. Σ' αυτά βρίσκεται η Ορθοδοξία. Προσφέρεται ο Χριστός στην Εκκλησία με τα μυστήρια και κυρίως με την Θεία Κοινωνία. Να σας πω για μία επίσκεψη του Θεού σ'εμένα τον ταπεινό, για να δείτε την χάριν των μυστηρίων.
Από καιρό είχα βγάλει στην πλάτη μου ένα σπυράκι, το οποίο με πονούσε πάρα πολύ. Ήταν πολύ μικρό, σαν μια κεφαλή καρφίτσας. Ο πόνος απλωνόταν σε μεγάλη περιφέρεια της αριστερής πλευράς της πλάτης. Ήταν αφόρητος. Στο κελλί μου στο Μήλεσι είχαμε κάνει ευχέλαιο. Έτσι όπως πονούσε, μου σταυρώσανε το σπυράκι με ευχέλαιο κι αμέσως έσβησε ο πόνος. Και τόσο πολύ είχα ευχαριστηθεί με την επίσκεψη αυτή του Θεού, ώστε, όποιος ερχόταν του έλεγα:
-Πάρε απ' αυτό το ευχέλαιο. Ότι πόνο έχεις , απ' αυτό να βάζεις.
Συγγνώμη που το λέγω, αλλά είναι προς δόξαν Θεού.

Αλλο τὸ κόμπλεξ, ἄλλο ἡ ταπείνωση, ἄλλο ἡ μελαγχολία (Άγιος Πορφύριος)

Μοῦ ἔλεγε ὁ Γέροντας μιὰ μέρα:
«Ὁ χριστιανὸς πρέπει νὰ ἀποφεύγει τὴν ἀρρωστημένη θρησκευτικότητα: τόσο τὸ αἴσθημα ἀνωτερότητος γιὰ τὴν ἀρετή του, ὅσο καὶ τὸ αἴσθημα κατωτερότητος γιὰ τὴν ἁμαρτωλότητά του. Ἄλλο πράγμα εἶναι τὸ κόμπλεξ καὶ ἄλλο ἡ ταπείνωση· ἄλλο ἡ μελαγχολία καὶ ἄλλο ἡ μετάνοια. Μὲ ἐπισκέφθηκε κάποτε ἕνας κοσμικὸς ψυχίατρος καὶ μοῦ κατηγόρησε τὸν Χριστιανισμό, διότι, ὅπως εἶπε, δημιουργεῖ ἐνοχὲς καὶ μελαγχολία. Τοῦ ἀπάντησα: Παραδέχομαι ὅτι μερικοὶ χριστιανοί, ἀπὸ σφάλματα δικά τους ἢ ἄλλων, παγιδεύονται στὴν ἀρρώστια τῶν ἐνοχῶν, ἀλλὰ κι ἐσὺ πρέπει νὰ παραδεχθεῖς ὅτι οἱ κοσμικοὶ παγιδεύονται σὲ μιὰ χειρότερη ἀρρώστια, τὴν ὑπερηφάνεια. Καὶ οἱ μὲν θρησκευτικὲς ἐνοχές, κοντὰ στὸν Χριστό, φεύγουν μὲ τὴν μετάνοια καὶ τὴν ἐξομολόγηση, ἡ ὑπερηφάνεια ὅμως τῶν κοσμικῶν, ποὺ ζοῦν μακριὰ ἀπὸ τὸν Χριστό, δὲν φεύγει».
Μὲ τὶς τοποθετήσεις αὐτὲς τοῦ Γέροντα, ξεκαθάριζαν μέσα μου μερικὲς ἀπορίες ποὺ εἶχα, ἀναφορικὰ μὲ ψυχολογικὰ προβλήματα τῆς χριστιανικῆς ζωῆς.
Ἀντιλαμβανόμουν ὅτι ὁ Γέροντας ἤθελε νὰ ἀποφεύγουμε τὴν ὑπερηφάνεια, τὴν μεταμφιεσμένη σὲ αὐτοδικαίωση «χριστιανικοῦ» φαρισαϊσμοῦ ἢ σε αὐτοκαταδίκη «χριστιανικῆς» περιδεοῦς συνειδήσεως. Ἔβλεπα ὅτι ἡ θρασύτητα τῶν αἰσθανομένων ὡς «καθαρῶν» καὶ ἡ δειλία τῶν αἰσθανομένων ὡς «ἐνόχων» δὲ διαφέρουν οὐσιαστικά, ὅτι εἶναι δύο ὄψεις τοῦ αὐτοῦ νομίσματος, τῆς ὑπερηφάνειας. Διότι ὁ ἀληθινὰ πιστὸς χριστιανὸς ἐλευθερώνεται ἀπὸ τὴν ἐνοχὴ μὲ τὴν ἐξομολόγηση καὶ τὴν ἄφεση καὶ χαίρει στὴν ἐλευθερία αὐτὴ ποὺ τοῦ χάρισε ὁ Χριστός∙ γνωρίζοντας δὲ ὅτι αὐτὸ εἶναι δῶρο Θεοῦ, εὐγνωμονεῖ καὶ δὲν ὑπερφρονεῖ.
Εἶναι καθαρὸς διὰ τοῦ αἵματος τοῦ Χριστοῦ καὶ ὄχι ἀπὸ δικό του κατόρθωμα. Ἔτσι, χαίρει καὶ εὐχαριστεῖ καὶ δὲν ὑπερηφανεύεται καὶ ἐπὶ πλέον βλέπει καὶ ὅλους τοὺς ἄλλους δυνάμει καλοὺς διὰ τοῦ αἵματος τοῦ Χριστοῦ.

Ἀπὸ τὸ βιβλίο “Ἀνθολόγιο Συμβουλῶν Γέροντος Πορφυρίου”

Οι κρυπτοχριστιανοί

Μιχάλης Στούκας

17/11/2018, 18:00

Οι πρώτες αναφορές για εξισλαμισμούς και κρυπτοχριστιανούς- Πώς διατήρησαν τις λατρευτικές τους συνήθειες οι κρυπτοχριστιανοί;- Οι κρυπτοχριστιανοί του Πόντου, της Κρήτης και άλλων περιοχών.

Έχουμε αναφερθεί σε παλαιότερο άρθρο μας στο protothema.gr (6/5/2017) στους εξισλαμισμούς και το παιδομάζωμα στα χρόνια της τουρκοκρατίας. Εκεί κάναμε και μια σύντομη αναφορά στους κρυπτοχριστιανούς, με τους οποίους θα ασχοληθούμε στο σημερινό μας άρθρο.

Τι ήταν οι κρυπτοχριστιανοί;

Οι κρυπτοχριστιανοί ήταν χριστιανοί που ασπάστηκαν (φαινομενικά) τον ισλαμισμό στη διάρκεια της τουρκοκρατίας για να αποφύγουν τους διωγμούς των Οθωμανών, ενώ στην πραγματικότητα διατηρούσαν τη χριστιανική τους πίστη.
Πόσοι ήταν οι κρυπτοχριστιανοί; Κάποιοι ανεβάζουν τον αριθμό τους ακόμα και σε εκατοντάδες χιλιάδες. Είναι ευνόητο ότι δεν μπορούν να υπάρξουν ακριβείς αριθμοί λόγω της ιδιαιτερότητας του θέματος αυτού. Οι βίαιοι εξισλαμισμοί ξεκίνησαν από τον 14ο αιώνα και συνεχίστηκαν σε όλη τη διάρκεια της τουρκοκρατίας ,με μικρότερη όμως ένταση κατά τον 18ο αιώνα. Χωρίς αυτούς δεν θα ήταν δυνατόν οι λιγοστοί Οθωμανοί Τούρκοι του τέλους του 13ου αιώνα να γίνουν οι μυριάδες του 15ου αιώνα.

Πότε όμως εμφανίστηκαν οι πρώτοι κρυπτοχριστιανοί; Η παλαιότερη μνεία, το παλαιότερο περιστατικό αποκρυφίας σύμφωνα με τους αείμνηστους καθηγητές πανεπιστημίου Κ. Ι. Βογιατζίδη και Ν. Ανδριώτη εμφανίζεται το 1338 μετά την άλωση από τον σουλτάνο Ορχάν της Νίκαιας της Βιθυνίας. Τότε ένα μεγάλο μέρος από τους κατοίκους της κάτω από τις αφόρητες πιέσεις και τους διωγμούς των κατακτητών αναγκάστηκε να αλλαξοπιστήσει. Δεν μπορούσαν όμως να ζουν και ως αρνητές του Χριστού και γι' αυτό ζήτησαν από τον Οικουμενικό Πατριάρχη να τους υποδείξει τι να κάνουν.

Γράφει χαρακτηριστικά ο Κ. Ι. Βογιατζίδης:

''Περί του χρόνου της πρώτης εμφανίσεως της αποκρυφίας ρητέον τα εξής: Είναι μεν το ημέτερον πιττάκιον άνευ χρονολογίας, η εν τω κώδικι όμως σειρά της καταχωρήσεως του επιβάλλει να το αναγάγωμεν εις το έτος 1338 μ.Χ. ήτοι οκτώ έτη μετά την υπό των Οθωμανών άλωσιν της Νίκαιας. Εζητήθη η αναγνώρισις καταστάσεως βεβαίως καταγομένης από των πρώτων ημερών της αλώσεως (1330). Άραγε το φαινόμενο τούτο εξεδηλώθη το πρώτον εν Νικαία ή και πρότερον κατά την άλωσιν υπό των Οθωμανών της Προύσης της Νικαίας κλπ ή την αρχήν αυτού δυνάμεθα ακόμη εις αρχαιοτέραν εποχήν χρονολογικώς ν' αναγάγωμεν εις τους Σελτζούκους ή και εις αυτούς τους Άραβας; Ερωτήσεις εις ας δεν δυνάμεθα ν' απαντήσωμεν ελλείψει πηγών''.

Ωστόσο ο Ιωάννης Φιλήμων στο ''Δοκίμιον περί της Ελληνικής Επαναστάσεως'' (1861), σημειώνει ''επίπλαστον αρνησιθρησκίαν'' των κατοίκων της Κρήτης όταν η μεγαλόνησος είχε κυριευθεί από τους Σαρακηνούς. Προσθέτει ακόμα ότι ''επί αυτοκράτορος Ρωμανού επανήλθον πολλοί των τοιούτων εις την πάτριον αληθή θρησκείαν σχίζοντες του μωαμεθανισμού το προσωπείον''.
Ο τότε Πατριάρχης Ιωάννης ΙΔ' ο Απρηνός ή Καλέκας έστειλε στους κατοίκους της Νίκαιας ένα πιττάκιο (πατριαρχικό γράμμα) με τίτλο ''εις τους ευρισκομένους εις Νίκαιαν'' όπου τους συνιστούσε ''φανεράν και πεπαρρησιασμένην ενδείξονται την μετάνοιαν, ως και παθείν ελέσθαι υπέρ της εις Θεόν πίστεως, ούτοι και μαρτυρικόν αναδήσονται στέφανον''.

Ωστόσο καθώς δεν ήταν σίγουρος ότι πολλοί θα προτιμήσουν το μαρτύριο από την αλλαξοπιστία στο τέλος γράφει ότι ''κατά μεγίστην συγκατάβασιν... όσοι τω φόβω των κολάσεων καθ' εαυτούς και εν τω λεληθότι διαζήν θελήσουσι τα των χριστιανών ενστερνιζόμενοι και ποιούντες και αυτοί σωτηρίας επιτεύξονται, μόνον κατά το δυνατόν τηρείν σπουδάζοντες τας του Θεού εντολάς'' δηλαδή « 'όσοι από τον φόβο των διώξεων θελήσουν να πιστεύουν και να ασκούν τον χριστιανισμό κρυφά και αυτοί θα πετύχουν τη σωτηρία εφόσον τηρούν κατά το δυνατόν τις εντολές του Θεού».

Με την ενέργειά της αυτή η Εκκλησία θέλησε από τη μία να ενισχύσει ηθικά όσους είχαν αλλαξοπιστήσει για να γυρίσουν στην παλιά τους θρησκεία και από την άλλη να αναγνωρίσει κατά κάποιο τρόπο τους κρυπτοχριστιανούς. Μάλιστα η πατριαρχική αυτή πράξη επηρεάζει από τότε την εκκλησιαστική πολιτική απέναντι στους κρυπτοχριστιανούς.
Όταν οι Τούρκοι κατέλαβαν την Κρήτη η ζωή των χριστιανών της μεγαλονήσου έγινε αφόρητη και ζήτησαν τη γνώμη του Οικουμενικού Πατριαρχείου αν θα ήταν θεμιτό να δεχτούν μόνο φαινομενικά τον ισλαμισμό. Το Πατριαρχείο έχοντας όμως την εμπειρία τριών και πλέον αιώνων από την ύπαρξη κρυπτοχριστιανών αυτή τη φορά αρνήθηκε ουσιαστικά να συγκατανεύσει στην αποκρυφία και η απάντηση που έδωσε ήταν τα λόγια του Χριστού:

''Όστις αν αρνήσηται με έμπροσθεν των ανθρώπων, αρνήσομαι καγώ αυτόν έμπροσθεν του Πατρός μου του εν τοις ουρανοίς''. Μετά την απάντηση αυτή του Πατριαρχείου οι Κρητικοί στράφηκαν προς τον συμπατριώτη τους Πατριάρχη Ιεροσολύμων Νεκτάριο Πελοπίδα, ο οποίος υπήρξε περισσότερο ''επιεικής'' και τους έδωσε ''κατά συγκατάβασιν'' την άδεια ''διά την κατ' επιφάνειαν μόνον και εν αναποδράστω ανάγκη εξόμωσιν''.

Μια παρόμοια στάση ανοχής έδειξε και η Εκκλησία της Τραπεζούντος προς τους κρυπτοχριστιανούς της περιοχής της. Έτσι όπως γράφει ο Μητροπολίτης Τραπεζούντος Χρύσανθος (και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών από το 1938 ως το 1940 )υπήρχαν ως τις αρχές του 20ου αιώνα πολυάριθμοι απόκρυφοι χριστιανοί στην περιφέρεια Αρδάσης ή Δορύλης (Ντορούλ) ειδικά στα χωριά Σταυρί και Κρώμνι και στην περιφέρεια Ματσούκας, Γημωράς (Γεμουράς) και Σουρμένων. Μια ακόμη περίπτωση συγκατάβασης προς τους κρυπτοχριστιανούς έφερε στο φως ο Μ. Γεδεών που υπήρξε για χρόνια Μέγας Χαρτοφύλακας του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Αφορά επιστολή του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Δοσίθεου χρονολογούμενη από το 1702 προς τον βασιλιά Καρταλίου και της Άνω Ιβηρίας, με την οποία τον καλεί να διατηρήσει μυστική πια με επιμονή και συνέχεια τη χριστιανική του πίστη και να προστατεύσει όσο μπορεί τους χριστιανούς υπηκόους του. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η άποψη του Μανουήλ Γεδεών για την αποκρυφία, τη ''λαθρόβια ορθοδοξία'', όπως την αποκαλεί. Γράφει χαρακτηριστικά στο περιοδικό ''Μεσαιωνικά Γράμματα'', τεύχος Α', τόμος Α', 1930:

''Επέτυχε λοιπόν το σύστημα των λαθροβίων ορθοδόξων, όπερ εδίδαξεν ή καθιέρωσεν η της Κωνσταντινουπόλεως αγιοτάτη Εκκλησία, ιδρύσασα την υπό γην, κάτωθεν της επί γης στρατευομένην Εκκλησίαν, ης η ύπαρξις διήρκεσεν ευλογία και προτροπή αυτής ταύτης της Μεγάλης Εκκλησίας, επί σχεδόν εξ εκατονταετηρίδας''.

Η ζωή των κρυπτοχριστιανών
Το να είναι κάποιος κρυπτοχριστιανός δεν ήταν καθόλου εύκολο, καθώς έπρεπε εξωτερικά να εμφανίζεται ως πιστός μουσουλμάνος και να μετατρέψει το σπίτι του σε κρυφό χώρο λατρείας του Χριστού. Ο βασικός φόβος ήταν ο κίνδυνος αποκάλυψής του. Η τιμωρία για όποιον απαρνιόταν τον μωαμεθανισμό ήταν ρητή: θάνατος.

Υπήρχε επίσης μεγάλη συναισθηματική φόρτιση γι' αυτούς, ειδικά όταν επέστρεφαν από το τζαμί στο σπίτι τους, όπου είχαν κρυμμένες εικόνες του Χριστού.
Τις άγιες εικόνες τους οι κρυπτοχριστιανοί τις φύλαγαν μέσα στ' αμπάρια, μεγάλα κιβώτια για την αποθήκευση τροφίμων και ιδίως δημητριακών και οσπρίων ή μέσα στα προγονικά τους σεντούκια. Υπήρχαν χαραμάδες και τρύπες στα σπίτια για να παίρνουν αέρα όταν άναβαν τα κεριά και τα καντήλια. Άλλοι είχαν στα σπίτια τους κρυφά ντουλάπια για τις άγιες εικόνες και τα καντήλια. Και όταν θυμιάτιζαν έκλειναν τις πόρτες και τον φεγγίτη για να μη φτάνει ως έξω η μυρωδιά του λιβανιού.
Οι κρυπτοχριστιανοί πήγαιναν μακριά σε ερημικά μοναστήρια για να εξομολογηθούν και να μεταλάβουν. Όταν τους δινόταν η ευκαιρία, τα παιδιά τους βαφτίζονταν από ορθόδοξο ιερέα.

Επίσης τελούσαν με μυστικότητα και με πολλές δυσκολίες χριστιανικά τον γάμο τους ενώ απέφευγαν να παντρεύουν τα παιδιά τους με Τούρκους.
Σε ορισμένες περιοχές του Πόντου κατέφευγαν και σε ερημικά και εγκαταλελειμμένα παρεκκλήσια κι εκεί, κρυφά πάντα, τελούνταν από ιερείς λειτουργίες και άλλες ιεροπραξίες.
Κρυφοί παπάδες ήταν ακόμα δερβίσηδες-μυστικοί ιεραπόστολοι- που περιόδευαν στα κέντρα των κρυπτοχριστιανών και τελούσαν τα διάφορα μυστήρια. Ήταν απεσταλμένοι κάποιων μοναστηριών.

Ορισμένα μοναστήρια του Πόντου όπως της Παναγίας Σουμελά, Περιστερώνας και Βαζελώνος, βοηθούσαν τους κρυπτοχριστιανούς να εκπληρώνουν όσο καλύτερα γινόταν, τις λατρευτικές υποχρεώσεις τους.

Σε πολλά μοναστήρια του Πόντου, κρατούνταν και κρυπτογραφικοί κώδικες, στους οποίους καταγραφόταν συνθηματικά η κίνηση των κρυπτοχριστιανών της περιοχής τους. Οι κρυπτοχριστιανοί έρχονταν σε επαφή με τους δερβίσηδες-ιεραποστόλους, με συνθηματικά σημεία αναγνώρισης.
Οι κρυπτοχριστιανοί έκαναν περιτομή και έπαιρναν μουσουλμανικά ονόματα, ωστόσο κρατούσαν κρυφά και τα χριστιανικά τους ονόματα τα οποία μεταβίβαζαν στους απογόνους τους.

Οι κρυπτοχριστιανοί του Πόντου ήταν γνωστοί και ως Σταυριώτες και Κρωμλήδες ή Κρωμναίοι από τα χωριά Σταυρί και Κρώμνη όπου υπήρχε σε μεγάλη έκταση το φαινόμενο της αποκρυφίας ενώ επίσης λέγονταν και Κλωστοί. Στην Κύπρο και στην Κρήτη ήταν γνωστοί και ως λινοβάμβακοι. Στα νησιά του Αιγαίου που είχαν χορηγηθεί διάφορα προνόμια από τους Οθωμανούς, υπάρχουν ελάχιστες μαρτυρίες για κρυπτοχριστιανούς.
Κρυπτοχριστιανοί εμφανίζονται επίσης στην Αλβανία, κυρίως στην περιοχή του ποταμού Γενούσου (Σκούμπη)

Οι νεομάρτυρες
Η αντίδραση στους εκούσιους εξισλαμισμούς ή η αποκάλυψη των κρυπτοχριστιανών, είχε σαν αποτέλεσμα το μαρτύριο και τον θάνατο. Έτσι προήλθε ο μεγαλύτερος αριθμός νεομαρτύρων.
Το 1794, ο Αγιορείτης σοφός συγγραφέας Άγιος Νικόδημος, εξέδωσε το «Νέον Μαρτυρολόγιον», όπου περιλαμβάνονται 75, ανέκδοτα ως τότε, μαρτύρια.
Γράφει χαρακτηριστικά ο Νικόδημος:
«Οι νέοι ούτε Μάρτυρες είναι θάρρος και παρακίνησις εις το να μιμούνται δια του έργου και όλοι οι άλλοι χριστιανοί, εξαιρέτως δε, οι πρότερον αρνηθέντες τον Χριστόν…».

Για τους νεομάρτυρες αναφέρει ότι πρέπει να αποτελούν πρότυπο «… για όλους τους ορθοδόξους χριστιανούς, όπου τυραννούνται κάτω από τον βαρύν ζυγόν της αιχμαλωσίας, θάρρος και παρακίνησις εις το να μιμηθούν δια του έργου το μαρτυρικόν τους τέλος, και όλοι μεν οι χριστιανοί, οι κατά περίστασιν αναγκαζόμενοι εις το μαρτυρήσαι, εξαιρέτως δε και μάλιστα, όσοι έφθασαν να αρνηθούν πρότερον την ορθόδοξον πίστιν».

Νεομάρτυρες αναφέρονται ως τα χρόνια της Επανάστασης του 1821 αλλά και αργότερα, όπως ο Άγιος Γεώργιος ο Νέος εξ Ιωαννίνων, ο οποίος μαρτύρησε το 1838.
Οι κρυπτοχριστιανοί αποκαλύπτονται

Το 1856, με την έκδοση του Χάττι Χαμαγιούν (σουλτανικού διατάγματος), επιτράπηκε η ελεύθερη άσκηση της λατρείας στους οπαδούς όλων των θρησκειών στην οθωμανική αυτοκρατορία.

Έτσι, σταδιακά, οι κρυπτοχριστιανοί αποκάλυψαν την πραγματική τους θρησκεία. Πρώτος που «αποκαλύφθηκε» στην Τραπεζούντα, ήταν ο Πέτρος Σάββα Σιδηρόπουλος, από την Κρώμνη, που υπηρετούσε ως κλητήρας στο ιταλικό προξενείο Τραπεζούντος. Στις 14 Μαΐου 1856, εγκατέλειψε το τουρκικό όνομα Πεχλίλ και εμφανίστηκε με το χριστιανικό Πέτρος. Τον κάλεσε αμέσως ο βαλής – Γενικός Διοικητής – της Τραπεζούντας Χαϊρεντίν πασάς και μπροστά στο Συμβούλιο της Γενικής Διοικήσεως –ινταρί μεντζιλίσι – τον ρώτησε τρεις φορές αν απαρνήθηκε τον μωαμεθανισμό. Εκείνος θαρρετά απάντησε ότι είναι χριστιανός και αφέθηκε ελεύθερος.
Στις 15 Ιουλίου 1857, οι κρυπτοχριστιανοί των επαρχιών Τραπεζούντος και Χαλδαίας, έστειλαν αντιπροσώπους στην Κωνσταντινούπολη «εις το να ενεργήσωσι καθ’ οίον τρόπου δύνανται την αποκάλυψιν της άχρι τούδε κεκρυμμένης παρά τοις Οθωμανοίς ανατολικής θρησκείας και απευθύνθηκαν στους πρεσβευτές των ευρωπαϊκών κρατών ζητώντας τη συμπαράστασή τους.

Παρά τις αντιδράσεις των οθωμανικών αρχών, 20.000 περίπου από τους κρυπτοχριστιανούς αυτούς, άρχισαν να ασκούν ελεύθερα τα θρησκευτικά τους καθήκοντα.
Στην Κρήτη, η ονομαστή οικογένεια των Κουρμούληδων, ενώ φανερά είχαν δείξει ότι ασπάστηκαν το Ισλάμ, διατήρησαν κρυφά τη χριστιανική τους πίστη και λατρεία. Προστάτευαν με κάθε τρόπο τους χριστιανούς της Μεσαράς, και αποκαλύφθηκαν κατά την Επανάσταση του 1821, όταν πολέμησαν μαζί με άλλους Κρητικούς εναντίον των Τούρκων.

Ένας απ’ αυτούς, ο Μιχαήλ (Χουσεΐν σαν ψευδομουσουλμάνος), αναφέρεται μεταξύ των μυημένων στη Φιλική Εταιρεία. Μόλις ξέσπασε η Επανάσταση, συγκρότησε στρατιωτικό σώμα Μεσαριωτών. Ανάμεσά τους υπήρχαν και 80 Κουρμούληδες! Το σώμα αυτό πέτυχε μεγάλες νίκες επί των Σερίφ πασά και Χασάν πασά. Όταν η επανάσταση στην Κρήτη καταπνίγηκε, ο Μιχαήλ Κουρμούλης πήγε στην Ύδρα όπου πέθανε «στερούμενος του επιουσίου άρτου» την 1η Ιουλίου 1824.
Μαζικές αποκαλύψεις κρυπτοχριστιανών στην Κρήτη, έγιναν γύρω στο 1857 όταν ακόμα και χωριά ολόκληρα όπως η Επισκοπή της περιοχής Πεδιάδας, «εξεδήλωσαν την εις το Ευαγγέλιον πίστιν αυτών ενώπιόν του τότε γενικού διοικητού Βελή πασά».

Στην Κύπρο, οι κρυπτοχριστιανοί αποκαλύφθηκαν μετά την παραχώρηση του νησιού στους Άγγλους το 1878, ενώ στην Αλβανία οι κρυπτοχριστιανοί, γνωστοί και ως Σπαθιώτες από την περιοχή Σπαθιά( Σπάθη και Σπάθα), Σπατ στα αλβανικά, μεταξύ των επαρχιών Ελβασάν, Βερατίου, Γκόρας και Μόκρας, εκδήλωσαν τα πραγματικά τους θρησκευτικά αισθήματα μετά την ανακήρυξη του τουρκικού Συντάγματος το 1908.

Ο Β. Σφυρόερας, θεωρεί ότι κρυπτοχριστιανοί υπήρχαν ως το 1930, ενώ ο Νίκος Μηλιώρης γράφει ότι ακόμα και γύρω στο 1960 υπήρχαν περιοχές όπου ζούσαν κρυπτοχριστιανοί.
Κάποιοι μιλούν και γράφουν για χιλιάδες ή και εκατομμύρια κρυπτοχριστιανών στη σημερινή Τουρκία. Είναι όμως εκτιμήσεις ή προσωπικές απόψεις που δεν στηρίζονται σε αποδείξεις. Πώς θα γινόταν κάτι τέτοιο άλλωστε;
Γι’ αυτό όπως πάντα αρκούμαστε σε ό, τι είναι καταγεγραμμένο σε κάποιες πηγές και αποφεύγοντας να αναφέρουμε αμφισβητούμενα ή ανύπαρκτα στοιχεία...

Πηγές: Νίκος Μηλιώρης, «Οι Κρυπτοχριστιανοί», εκδόσεις Τσουκάτου, Β’ Έκδοση, 2017.
Εγκυκλοπαίδεια ΠΑΠΥΡΟΣ-ΛΑΡΟΥΣ-ΜΠΡΙΤΑΝΙΚΑ, τόμος 36.

https://www.protothema.gr/

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ – 18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2018

imsk.gr

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ

Λκ. ιβ΄, 16-21

«Εἶπε ὁ Κύριος αὐτὴν ἐδῶ τὴν παραβολή· κάποιου ἀνθρώπου πλούσιου τὰ χωράφια του τὸν ἔδωσαν πολλὴ σοδειά· σκεφτόταν μέσα του καὶ ἔλεγε· Τί νὰ κάνω, διότι δὲν ἔχω, ποὺ νὰ ἀποθηκεύσω τοὺς καρπούς μου; Καὶ εἶπε· Αὐτὸ θὰ κάνω· Θὰ χαλάσω τὶς ἀποθῆκες μου καὶ θὰ οἰκοδομήσω μεγαλύτερες, καὶ θὰ ἀποθηκεύσω ἐκεῖ ὅλα τὰ γενήματά μου καὶ τὰ ἀγαθά μου, καὶ θὰ πῶ στὴν ψυχή μου· ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ ἀποθηκευμένα γιὰ πολλὰ χρόνια· ἀναπαύου, φάγε, πιές, εὐφραίνου. Εἶπε δὲ σ᾽ αὐτὸν ὁ Θεός· Ἄφρονα, αὐτὴν ἐδῶ τὴ νύχτα ἀπαιτοῦν ἀπὸ σένα τὴν ψυχή σου· ὅσα δὲ ἑτοίμασες τίνος θὰ εἶναι; Ἔτσι παθαίνει αὐτὸς ποὺ θησαυρίζει γιὰ τὸν ἑαυτό του, καὶ δὲν πλουτίζει στὸ Θεό. Καὶ ἐνῶ ἔλεγε αὐτὰ φώναξε· αὐτὸς ποὺ ἔχει αὐτιὰ νὰ ἀκούη, ἄς ἀκούη».

Εἶπε τὴν παραβολὴ αὐτὴν ὁ Κύριος μὲ ἀφορμὴ κάποιου ἀνθρώπου ποὺ πῆγε καὶ τοῦ ζήτησε νὰ τοῦ μοιράση τὴν περιουσία μὲ τὸν ἀδελφό του, γιατί ὅπως ἔλεγε, δὲν ἤθελε ὁ ἀδελφός του νὰ μοιράσουν τὴν περιουσία τους. Καὶ ἀφοῦ ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς τοῦ εἶπε· «ἄνθρωπε, ποιὸς μὲ κατέστησε δικαστὴ ἤ μοιραστὴ σὲ σᾶς;», καὶ στοὺς ἀνθρώπους ποὺ τὸν ἀκολουθοῦσαν· «προσέχετε καὶ φυλαχθῆτε ἀπὸ κάθε πλεονεξία· διότι ἡ ζωὴ τοῦ ἀνθρώπου δὲν ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὰ ὑπάρχοντά του», εἶπε ἀμέσως τὴν παραβολὴ αὐτήν, γιὰ νὰ μᾶς διδάξη πόσο μεγάλο κακὸ εἶναι ἡ πλεονεξία. Ἡ ἁμαρτία αὐτὴ ἀπομονώνει τὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τοὺς ἄλλους καὶ τὸν κάνη νὰ ζῆ καὶ νὰ βλέπη μόνο τὸν ἑαυτό του. Ὅσα ἀγαθὰ καὶ ἄν δώση ὁ Θεὸς τὸν πλεονέκτη ποτὲ δὲν θὰ πῆ φτάνει. Θέλει καὶ ἄλλα πολλά, καὶ ὅλα μόνο γιὰ τὸν ἑαυτό του.

Μεγάλο κακὸ ἡ πλεονεξία. Ὅταν κυριεύση τὸν ἄνθρωπο δὲν τὸν ἀφήνει νὰ σταματήση ποτέ· ὅλο μαζεύει, μαζεύει, καὶ

ποτὲ δὲν λέει φτάνει. Ἡ πλεονεξία φτάνει μέχρι τὸ ἀπάνθρωπο ἐκεῖνο σημεῖο, ποὺ ὁ ἕνας ἀδελφὸς ἀδικεῖ τὸν ἄλλο· αὐτοὶ ποὺ γεννήθηκαν ἀπὸ τὸν ἴδιο πατέρα καὶ τὴν ἴδια μάνα νὰ μαλώνουν καὶ νὰ δικάζωνται γιὰ περιουσιακὰ πράγματα. Ἡ πλεονεξία σκοτίζει τὸν ἄνθρωπο καὶ δὲν τὸν ἀφήνει νὰ δῆ οὔτε ἀδέλφια, οὔτε συγγένεια, οὔτε φίλους· τίποτε δὲν βλέπει ἄλλο, παρὰ μόνο χρῆμα καὶ πάλι χρῆμα. Πλούσιες οἰκογένειες, νοικοκυραῖοι, ἀδέλφια, φίλοι ἀχώριστοι, καλοὶ καὶ προκομένοι συνεταῖροι, ὅταν κυριευθοῦν ἀπὸ τὸ πάθος τῆς πλεονεξίας, μαλώνουν, τρέχουν στὰ δικαστήρια γιὰ ἀσήμαντα ποσά, χαλοῦν τὶς καρδιές τους καὶ πικραίνονται.

Ὅλη αὐτὴ ἡ μεγάλη ταραχὴ καὶ ἀναστάτωση γίνεται γιατί βάζουμε τὰ χρήματα, τὰ χωράφια, τὰ σπίτια, τὰ πλούτη μας, πιὸ πάνω ἀπὸ τὴν συγγένεια, τὴ φιλία, τὸν ἄνθρωπο. Τὰ χρήματα καὶ τὰ πλούτη μας τὰ ἔχουμε γιὰ νὰ ζοῦμε μὲ τοὺς ἀνθρώπους μας καλά, καὶ ὄχι νὰ μᾶς χωρίζουν καὶ νὰ μᾶς πικραίνουν μὲ τοὺς δικούς μας, καὶ μάλιστα μὲ τὰ πιὸ προσφιλῆ μας πρόσωπα ὅπως εἶναι οἱ γονεῖς, τ᾽ ἀδέλφια, τὰ παιδιά μας. Τί νὰ τὸ κάνωμε ἕνα σπίτι, ἐὰν μέσα σ᾽ αὐτὸ δὲν μπορεῖ νὰ μπῆ ὁ ἀδελφός μας, γιατί γι᾽ αὐτὸ μαλώσαμε; Τὰ σπίτια τὰ ἔχουμε γιὰ νὰ κατοικοῦμε ὡς οἰκογένεια, καὶ ὄχι νὰ μαλώνουμε γι᾽ αὐτά. Δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερη χαρὰ ἀπὸ τὸ νὰ εἶναι ὅλα τ᾽ ἀδέλφια μαζί κι ἀγαπημένα· «Ἰδοὺ δὴ τί καλὸν ἤ τί τερπνόν, ἀλλ᾽ ἤ τὸ κατοικεῖν ἀδελφοὺς ἐπὶ τὸ αὐτό;», τονίζει ὁ ψαλμωδός.

Πολλὲς φορὲς ὁ διάβολος τὴν πλεονεξία μας τὴν σκεπάζει μὲ τὴν δικαιοσύνη· λέει αὐτὸς ποὺ νομίζει ὅτι ἀδικεῖται ἀπὸ τὸν ἀδελφό του· δὲν εἶναι ἡ ἀξία, οὔτε ὅτι δὲν ἔχω, ἀλλὰ γιατί νὰ τὰ πάρη αὐτός, ἀφοῦ ἦταν δικό μου· ἐγὼ δὲν θέλω τὸ ἄδικο. Καὶ προτιμάει ὁ ἀδελφὸς αὐτὸς γιὰ τὸ τάχα δίκαιο νὰ μαλώνη μὲ τὸν ἀδελφό του καὶ νὰ μὴν καλημερίζεται, οὔτε νὰ λέη χρόνια πολλὰ σὲ χρονιάτικες μέρες, μὲ τοὺς γονεῖς καὶ τ᾽ ἀδέλφια του, γιατί, καθὼς λέει,

ἀδικήθηκε. Δὲν ὑπάρχει μεγαλύτερη ἀδικία καὶ ὑποκρισία ἀπὸ τὰ λόγια αὐτά. Τί νὰ τὴν κάνω τέτοια δικαιοσύνη ποὺ μὲ χωρίζει ἀπὸ τ᾽ ἀδέλφια καὶ τοὺς γονεῖς μου, ποὺ μὲ κερνάει τὸ μῖσος γιὰ τὴν ἀγάπη; Αὐτὸ δὲν εἶναι δίκαιο, εἶναι σκεπασμένη πλεονεξία, ἁμαρτία, ἀφροσύνη, ποὺ δὲν μᾶς ἀφήνει νὰ χαροῦμε ὅσα μᾶς ἔδωσε ὁ Θεός.

Γιὰ ποιὸν τὰ ἑτοιμάσαμε τὰ πλούτη μας καὶ κουραστήκαμε τόσο πολὺ νὰ τὰ ἀποκτήσουμε, ὅταν αὐτὰ δὲν μᾶς ἀφήνουν νὰ ζήσουμε μὲ τ’ ἀδέλφια μας μὲ ἀγάπη καὶ εἰρήνη καὶ νὰ συγκεντρωθοῦμε στὸ πατρικό μας σπίτι; Ὅταν ὁ ἄνθρωπος χωρίζη ἀπὸ τὰ πιὸ φυσικά του πρόσωπα γιὰ κάποιες περιουσιακὲς διαφορές γίνεται θηρίο, γίνεται ἀντικοινωνικός, ἀφοῦ ξεκόβεται ἀπὸ τὴν πατρική του οἰκογένεια, ποὺ εἶναι τὸ κύτταρο τῆς ἀνθρώπινης κοινωνίας. Ὁ ἄνθρωπος εἶναι ἀνώτερος ἀπὸ τὰ πλούτη καὶ ἡ ζωή μας ἀξίζει περισσότερο ἀπὸ τὶς περιουσίες μας, γι᾽ αὐτὸ τίποτα νὰ μὴν βάζουμε πιὸ πάνω ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο· ὅ,τι μᾶς ἔδωσε ὁ Θεὸς, μᾶς τὸ ἔδωσε γιὰ νὰ τὸ χαιρώμαστε ὅλοι μαζί καὶ ὄχι νὰ τὸ κρατοῦμε μόνο γιὰ τὸν ἑαυτό μας. «Τῷ Θεῷ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων». Ἀμήν.

π. Γ.Δ.Σ.

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως