Ὁ ἀββᾶς Ἀντώνιος βυθίζοντας κάποια φορὰ βαθιὰ τὴ σκέψη του στοῦ Θεοῦ τὴν κρίση ζήτησε νὰ μάθει:
«Κύριε, εἶπε, πῶς μερικοὶ ζοῦν λίγα χρόνια καὶ πεθαίνουν, ἐνῷ ἄλλοι φτάνουν στὰ βαθιὰ γεράματα; Γιατὶ κάποιοι ζοῦν μέσα στὴ φτώχεια καὶ ἄλλοι πλουτίζουν; Καὶ πῶς συμβαίνει ἄδικοι νὰ πλουτίζουν καὶ δίκαιοι ἄνθρωποι νά᾿ναι φτωχοί;»
Ἄκουσε τότε μιὰ φωνὴ νὰ τοῦ λέει:
«Ἀντώνιε, τὸν ἑαυτό σου πρόσεχε. Αὐτὰ εἶναι κρίματα Θεοῦ καὶ δὲν σοῦ συμφέρει νὰ τὰ μάθεις».
Γεροντικό
Όταν ένας βλέπει ένα λαμπτήρα φωτισμένο και δε γνωρίζει από ηλεκτρολογία, μπορεί να νομίσει ότι ο λαμπτήρας αυτός φωτίζει από μόνος του. Έτσι και όταν ένας βλέπει την εικόνα ενός Αγίου που λάμπει το πρόσωπό του και δε γνωρίζει από θεολογία και αγιολογία, μπορεί να νομίσει ότι ο Άγιος αυτός είναι αυτόφωτος. Στην πρώτη περίπτωση τις λάμπες τις ανάβει το φως και στη δεύτερη το Φως είναι ο Χριστός. Είναι Αυτός που όπως είπε ο Ίδιος είναι, « ὁ περιπατῶν ἐν μέσῳ τῶν ἑπτὰ λυχνιῶν τῶν χρυσῶν » (Απ. β’, 1). Δεν είναι δυνατόν να φωτίζει η λάμπα το φως, αλλά το φως φωτίζει τη λάμπα, όπως και ο υμνωδός παρουσιάζει τον Πρόδρομο να διερωτάται, « Πῶς φωτίσει ὁ λύχνος τό Φῶς; Πῶς χειροθετήσει ὁ δοῦλος τόν Δεσπότην »; Προσοχή λοιπόν σε αυτόφωτα φώτα που δεν έχουν το φως του Χριστού, όπως το έχουν οι άγιοι, « αὐτὸς γὰρ ὁ σατανᾶς μετασχηματίζεται εἰς ἄγγελον φωτός »(Β’ Κόρ. ια’, 1 4).
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών
Μακριά από τα άκρα, γιατί τα άκρα είναι μακριά από το Θεό. Σωστά έχει λεχθεί ότι τα άκρα είναι των δαιμόνων. Ποια όμως είναι τα άκρα; Πολλά μπορεί να πει κανείς, αλλά εδώ ας αναφέρουμε μόνο τα παρακάτω.
α) Η χαλαρή δικαιοσύνη είναι ένα άκρο της δικαιοσύνης ενώ η άκρα δικαιοσύνη είναι ένα άλλο άκρο αυτής η οποία μάλιστα έχει χαρακτηρισθεί ως άκρα αδικία.
β) Η αλόγιστη αυστηρή νηστεία είναι ένα άκρο της νηστείας η οποία μπορεί να οδηγήσει σε λιμοκτονία ενώ η χαλάρωση αυτής είναι ένα άλλο άκρο η οποία μπορεί να οδηγήσει σε πολυφαγία και να βλάψει την υγεία.
γ) Η απόρριψη των Αγίων είναι ένα άκρο της ευσέβειας η οποία οδηγεί σε ασέβεια ενώ η θεοποίηση και λατρεία αυτών είναι ένα άλλο άκρο που οδηγεί σε εωσφορική διάσταση.
δ) Συμπερασματικά, η δικαιοσύνη, η νηστεία και η ευσέβεια, που αναφέρθηκαν προηγουμένως, αποτελούν το κέντρο ενώ οι παράπλευρες αποκλίσεις τους αποτελούν τα άκρα. Ειδικά για τα άκρα της ευσέβειας απαιτείται μεγάλη προσοχή, γιατί η ευσέβεια είναι μεγάλο μυστήριο σύμφωνα με τα λόγια του Αποστόλου Παύλου, « καὶ ὁμολογουμένως μέγα ἐστὶ τὸ τῆς εὐσεβείας μυστήριον· Θεὸς ἐφανερώθη ἐν σαρκί, ἐδικαιώθη ἐν Πνεύματι, ὤφθη ἀγγέλοις, ἐκηρύχθη ἐν ἔθνεσιν, ἐπιστεύθη ἐν κόσμῳ, ἀνελήφθη ἐν δόξῃ »(Α’ Τιμ. γ’, 16).
ε) Μακριά λοιπόν από τα άκρα, γιατί αυτά ως άλλη φυγόκεντρη δύναμη απομακρύνουν από το Χριστό που είναι το κέντρο. Στροφή προς το Χριστό ο Οποίος, ως άλλη κεντρομόλος δύναμη, έλκει προς Αυτόν όλους σύμφωνα με τα λόγια Του, « κἀγὼ ἐὰν ὑψωθῶ ἐκ τῆς γῆς, πάντας ἑλκύσω πρὸς ἐμαυτόν » ( Ιω. ιβ’, 32). Γένοιτο.
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών
Ο Χριστός είναι κοντά σου και χτυπάει στην καρδιά σου.
Άνοιξέ την να τον δεις, και θα δεις πως θα χαρείς.
Ποιος μπορεί να βγει μπροστά Του μπρος στην τόση ομορφιά Του;
Όλοι φθείρονται στη γη απ’ τα πόδια ως την κορφή.
Ο Χριστός πια δεν πεθαίνει κι’ ούτε τίποτα παθαίνει.
Είναι Αυτός που πάντα ζει και χαρίζει τη ζωή.
Ότι έχεις που αξίζει ο Χριστός σου το χαρίζει.
Μην ακούς αυτά που λένε όσοι είναι πλανεμένοι.
Και αυτοί, αν το θελήσουν και την πλάνη τους αφήσουν,
το Χριστό θα δουν κοντά τους να χτυπάει στην καρδιά τους.
Και πώς όχι αφού ο Ίδιος είπε, « ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου το αίμα εν εμοί μένει, καγώ εν αυτώ »( Ιω. στ’, 56 ).
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών
