Τετάρτη 27 Μαρτίου 2024

Υπήρχαν άνθρωποι στη γη πριν από τον Αδάμ και την Εύα;

 


Αν και, ακόμα και τα παιδιά του Δημοτικού γνωρίζουν ότι δεν υπήρχαν, ας  επιβεβαιώσουμε και εδώ το  ότι δεν υπήρχαν. Αυτό δεν το λέει κανείς, επειδή τάχα αυτός το ξέρει, αλλά το λέει η Αγία Γραφή με τα εξής λόγια που δε χωρούν αμφισβήτηση. « Αύτη η βίβλος γενέσεως ουρανού και γης, ότε εγένετο· η ημέρᾳ εποίησε Κύριος ο Θεός τον ουρανόν και την γην….. και άνθρωπος ουκ ην εργάζεσθαι αυτήν·……. και έπλασεν ο Θεός τον άνθρωπον, χουν από της γης, και ενεφύσησεν εις το πρόσωπον αυτού πνοήν ζωής, και εγένετο ο άνθρωπος εις ψυχήν ζώσαν » Γεν. β’,4-7 ).  Αφού λέει  ότι, « και άνθρωπος ουκ ην εργάζεσθαι αυτήν », δηλαδή την γην,  ποιος θα πει ότι υπήρχε άνθρωπος  στη γη πριν  από τον Αδάμ; Αφού  πρώτος άνθρωπος,  όπως λέει  και ο Απόστολος Παύλος,  είναι ο Αδάμ, «εγένετο ο πρώτος άνθρωπος Αδάμ εις ψυχήν ζώσαν· ο έσχατος Αδάμ εις πνεύμα ζωοποιούν·» (Α΄ Κορ. ιε΄, 45), ποιος θα  παρουσιάσει   άλλον άνθρωπο  πριν απ’ αυτόν;

Ιωάνης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
G
M
T
Y

Σάββατο 23 Μαρτίου 2024

Βιβλιοπαρουσίαση ''ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΩΤΙΣΜΟΣ'' στην Λάρισα


 




Η Ιερά Μητρόπολη Λαρίσης & Τυρνάβου σε συνεργασία με τις Εκδόσεις Έαρ και τον συγγραφέα Κωνσταντίνο Χολέβα διοργάνωσαν εκδήλωση με αφορμή το νέο βιβλίο του Κωνσταντίνου Χολέβα με τίτλο «Ορθοδοξία & Πατριωτισμός» την Πέμπτη 21 Μαρτίου 2024 το απόγευμα στην Αίθουσα της ΓΕΧΑ Λαρίσης, Μανδηλαρά 14.
Ένα πλήθος από αναγνώστες, φίλους και συνεργάτες έδωσαν το «παρών» στην εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε σε ιδιαίτερα ζεστό κλίμα.

Στην εκδήλωση μίλησαν ο Σεβ. Μητροπολίτης Λαρίσης και Τυρνάβου κ. Ιερώνυμος και ο κ. Κωνσταντίνος Χολέβας, συγγραφέας - πολιτικός επιστήμονας.

Το πρόγραμμα άρχισε με χαιρετισμό από τον κ. Ιωάννη Τσολάκη εκ μέρους της ΓΕΧΑ Λάρισας.

Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ιερείς της πόλης, ο Αντιστράτηγος Δημόκριτος Κωνσταντάκος, Διοικητής της 1ης Στρατιάς και ο Υποστράτηγος Δημήτριος Πετρούλιας, Υποδιοικητής της 1ης Στρατιάς.

Στο τέλος της εκδήλωσης ο συγγραφέας υπέγραψε αντίτυπα του βιβλίου σε όσους από τους παρευρισκόμενους το ζήτησαν.



Λίγα λόγια για το βιβλίο του Κωνσταντίνου Χολέβα «Ορθοδοξία και Πατριωτισμός»:
Στο βιβλίο αυτό ο συγγραφέας επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα για τη σχέση Ορθοδοξίας και Πατριωτισμού με βάση τα κείμενα και τη διδασκαλία αγίων, Πατέρων και εκκλησιαστικών συγγραφέων της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Και η απάντηση που προκύπτει είναι ότι: αποδεχόμαστε την αξία της πατρίδος και τον υγιή και αφανάτιστο πατριωτισμό αλλά απορρίπτουμε τα δυο άκρα. Από τη μια πλευρά απορρίπτουμε τον εθνοφυλετισμό, τον ρατσισμό και την εθνική αλαζονεία. Και από την άλλη πλευρά απορρίπτουμε τον άπατρι διεθνισμό, την ηττοπάθεια και τον εθνομηδενισμό.

Τετάρτη 20 Μαρτίου 2024

Δρόμος σωτηρίας

 


Ο Υιός και Λόγος του Θεού έγινε άνθρωπος για να σηκώσει τις αμαρτίες των ανθρώπων, γιατί Αυτός είναι ο Σωτήρας τους, « ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου » (Ιω. α’, 29). Ας είναι λοιπόν ευχαριστημένοι οι άνθρωποι που ο Χριστός πήρε επάνω Του τις αμαρτίες, και ας μη ζητάνε διακρίσεις και πρωτοκαθεδρίες.

Και βέβαια εδώ στη γη το να ζητάει ένας πιστός διακρίσεις, ας πούμε ότι έχει κάποιο ελαφρυντικό, λόγω ανθρώπινης αδυναμίας. Το να ζητάει όμως διακρίσεις για τον εαυτό του και στη βασιλεία του Θεού, αυτό πάει πολύ. Αυτό θυμίζει τα παιδιά του Ζεβεδαίου που ζήτησαν τιμητικές θέσεις για τον εαυτό τους στη Βασιλεία του Θεού. Ο Κύριος είπε για όποιον θέλει να τον ακολουθήσει, « Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι » ( Μάρκ. η’, 34).

Δεν είπε να ετοιμάζει σπουδαία θέση για τον εαυτό του, αλλά να απαρνηθεί τον εαυτό του. Ο τόπος για τον καθένα έχει ετοιμασθεί από το Θεό, σύμφωνα με τα λόγια που είπε ο Χριστός στα παιδιά του Ζεβεδαίου, « τὸ δὲ καθίσαι ἐκ δεξιῶν μου καὶ ἐξ εὐωνύμων μου οὐκ ἔστιν ἐμὸν δοῦναι, ἀλλ᾿ οἷς ἡτοίμασται ὑπὸ τοῦ πατρός μου » (Ματ. κ’, 23).

Ας λέει λοιπόν ο καθένας για τον εαυτό του τα λόγια του ασώτου, « οὐκέτι εἰμὶ ἄξιος κληθῆναι υἱός σου· ποίησόν με ὡς ἕνα τῶν μισθίων σου » (Λουκ. ιε’, 19). Ας λέει τα λόγια της Χαναναίας, « καὶ γὰρ τὰ κυνάρια ἐσθίει ἀπὸ τῶν ψυχίων τῶν πιπτόντων ἀπὸ τῆς τραπέζης τῶν κυρίων αὐτῶν » ( Ματ. ιε’, 27).

Ας αγαπάει τα τέκνα του Θεού, σύμφωνα με τα λόγια του Ιωάννη, « ἐν τούτῳ γινώσκομεν ὅτι ἀγαπῶμεν τὰ τέκνα τοῦ Θεοῦ, ὅταν τὸν Θεὸν ἀγαπῶμεν καὶ τὰς ἐντολὰς αὐτοῦ τηρῶμεν » (Α’ Ιω. ε’, 2).

Τέλος δε, αν θέλει να βαδίζει προς την τελειότητα, ας μη περιστρέφεται τόσο πολύ γύρω από τον εαυτό του και το εγώ του, αλλά ας εκζητεί τον Κύριό για να απολαμβάνει και τα αγαθά Του, γιατί, «Πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν, οι δε εκζητούντες τον Κύριον ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού ». 

Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.

Πέμπτη 14 Μαρτίου 2024

Από Θεού άρξασθαι

 Αυτή η φράση που είναι ευρύτερα γνωστή καθώς και η σημασία της, απευθύνεται κυρίως σε ανθρώπους που πιστεύουν στο Θεό. Ένας όμως φιλόσοφος  σκέφτηκε να κάνει το αντίθετο, δηλαδή να ξεκινήσει τη φιλοσοφική του έρευνα για το Θεό, όχι από το Θεό  αλλά από τον εαυτό του. Πρόκειται για τον Καρτέσιο ο οποίος ξεκίνησε από το να αμφιβάλλει για τα πάντα και αναζητούσε αυτό για το οποίο δε μπορούσε να αμφιβάλλει. Έτσι δέχτηκε ότι δε μπορεί να αμφιβάλει για το ότι αμφιβάλει. Το ότι όμως αμφιβάλει σημαίνει ότι σκέπτεται. Άρα δεν αμφιβάλει και για το ότι σκέπτεται. Αφού όμως σκέπτεται σημαίνει ότι  ο ίδιος υπάρχει. Άρα δεν αμφιβάλει και για το ότι υπάρχει.  Είναι το γνωστό σκέπτομαι, άρα υπάρχω (cogito ergo sum).

Στη συνέχεια δέχτηκε ότι αφού αμφιβάλει η ύπαρξή του δεν είναι τελεία, γιατί τελειότερο είναι να   μη αμφιβάλει. Από πού όμως είχε μάθει να σκέπτεται κάτι που ήταν τελειότερο από αυτόν; Έτσι δέχτηκε ότι αυτό το όφειλε σε μία φύση που είναι τελειότερη από αυτόν. Αυτή την ιδέα για την ύπαρξη ενός όντος τελειότερου από αυτόν δεν ήταν δυνατόν να την έχει από τον εαυτό του που είναι ατελής, γιατί δε μπορεί το τελειότερο να προέρχεται από το ατελέστερο. Έτσι δέχτηκε ότι αυτή η ιδέα έχει τοποθετηθεί μέσα του από μία φύση απείρως τελειότερη από αυτόν, δηλαδή με μία λέξη από το Θεό. Σύμφωνα λοιπόν και με τα παραπάνω, είναι ευκολότερο και λογικότερο να υποστηρίξει κανείς ότι υπάρχει ο Θεός από το να πει ότι δεν υπάρχει πράγμα παράλογο. Για τον παραλογισμό αυτόν η Αγία Γραφή λέει, « Είπεν ἄφρων ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ· Οὐκ ἔστι Θεός »( Ψ. 52,2).

 Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών

G
M
T
Y
Η λειτουργία ομιλίας περιορίζεται σε 200 χαρακτήρες

Παρασκευή 8 Μαρτίου 2024

Ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥ

 

 

Τον καιρό που ο Οδυσσέας έλειπε από το σπίτι του, όπως είναι γνωστό, η Πηνελόπη αντιμετώπισε πολλά προβλήματα. Το χειρότερο όμως γι’ αυτή ήταν ότι δεν την άφηναν ήσυχη η μνηστήρες. Τότε μόνο βρήκε την ησυχία της, όταν επέστρεψε ο Οδυσσέας στην Ιθάκη και τους εξολόθρευσε όλους, και τους τέσσερις. Τηρουμένων των αναλογιών, ας πάμε τώρα από το σπίτι του Οδυσσέα στη Σιών. Όταν λείπει από αυτή ο Βασιλιάς της, εκεί γίνεται χαμός. Το χειρότερο όμως γι’ αυτή, όπως ήταν και για την Πηνελόπη, είναι οι μνηστήρες που με αναίδεια πολλή ζητούν στην καρδιά της να μπουν. Όμως ο Θεός την ενθαρρύνει λέγοντας της, « Μὴ φοβοῦ, θύγατερ Σιών· ἰδοὺ ὁ βασιλεύς σου ἔρχεται καθήμενος ἐπὶ πῶλον ὄνου »(Ιω. ιβ’, 15). Και όντως, με τον ερχομό του Υιού του ανθρώπου στην καρδιά του ανθρώπου που είναι ο Βασιλιάς της, γκρεμίζονται τα είδωλά και εξολοθρεύονται οι αόρατοι εχθροί Του που δε θέλουν Αυτός να βασιλεύσει εκεί. Έτσι, όπως ο Οδυσσέας κατέσφαξε τους μνηστήρες, ο Βασιλεύς των Ουρανών εξαφανίζει κάθε εχθρικό στοιχείο εναντίον Του, από τις καρδιές που ανήκουν στη Μυστική Σιών, δηλαδή στη Εκκλησία. Αυτό δηλώνεται σχηματικά, παραστατικά και ανθρωπομορφικά, σε μία Παραβολή του Κυρίου με τα εξής λόγια, « πλὴν τοὺς ἐχθρούς μου ἐκείνους, τοὺς μὴ θελήσαντάς με βασιλεῦσαι ἐπ' αὐτοὺς, ἀγάγετε ὧδε καὶ κατασφάξατε αὐτοὺς ἔμπροσθέν μου »(Λουκ. ιθ’, 27).Το θαυμαστό εδώ είναι ότι ο Χριστός, ως Βασιλεύς των Ουρανών και των καρδιών, δεν κατέσφαξε ανθρώπους, όπως ο Οδυσσέας, αλλά θυσιάστηκε ο Ίδιος για τη σωτηρία των ανθρώπων. Οι μνηστήρες λοιπόν της Πηνελόπης ήταν άνθρωποι  ενώ  οι μνηστήρες της καρδιάς είναι τα διάφορα ορατά και αόρατα είδωλα που την δελεάζουν με τα καμώματά τους.

Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.

ΑΛΛΗΛΟΥΧΙΑ

 


Ο ουρανός και η γη είναι του Θεού σύμφωνα και με το ψαλμικό, « σοι εἰσιν οι ουρανοί, και ση ἐστιν η γη· την οικουμένην και το πλήρωμα αυτής συ εθεμελίωσας »( Ψ. 88,12). Όσα όμως έχει ο Θεός είναι του Χριστού σύμφωνα και με το, « πάντα όσα έχει ο πατήρ εμά εστι »( Ιω. ιστ’, 15). Οι καρδιές των ανθρώπων ανήκουν στο Θεό αφού Αυτός είναι, «ο πλάσας κατά μόνας τας καρδίας αυτών » ( Ψ. 32, 15). Άρα, σύμφωνα με τα παραπάνω, οι καρδιές των ανθρώπων ανήκουν στο Χριστό, και κατά συνέπεια έχει δικαίωμα να κατοικεί εκεί, επειδή αυτές είναι ο οίκος του Πατέρα Του. Αυτό το δήλωσε ο Ίδιος με τα εξής λόγια, « ουκ ήδειτε ότι εν τοις του πατρός μου δει είναί με; » ( Λουκ β’,49 ). Ο δε Απόστολος Παύλος λέει, « κατοικήσαι τον Χριστόν διά της πίστεως εν ταις καρδίαις υμών » (Εφ. γ’, 17). Κάθε λοιπόν εχθρικό προς το Χριστό στοιχείο και αλλότριο πνεύμα δεν πρέπει να έχει τόπο στην καρδιά του ανθρώπου, γιατί, αν αυτό συμβεί και ο άνθρωπος μαζί του συνδεθεί, σπεύδει απερίσκεπτα προς την καταστροφή. Έτσι, « εάν πνεύμα του εξουσιάζοντος αναβή επί σε, τόπον σου μη αφής »( Εκκλ. ι’, 4) και, « πάσῃ φυλακῇ τήρει σὴν καρδίαν, ἐκ γὰρ τούτων ἔξοδοι ζωῆς » (Παρ. δ’, 23). 

Ιωάνης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
G
M
T
Y

Σάββατο 17 Φεβρουαρίου 2024

ΛΙΓΑ ΓΝΩΣΤΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΓΩ

 

Το εγώ στον άνθρωπο είναι μία έννοια και μία λέξη με την οποία αυτοπροσδιορίζεται και δηλώνει αυτό που είναι και, γιατί όχι, καμιά φορά αυτό που δεν είναι ή αυτό που νομίζει ότι είναι. Κατά κανόνα ο κάθε άνθρωπος δηλώνεται με το όνομα του και λέει είμαι ο τάδε. Όμως υπάρχουν διάφορες τοποθετήσεις του εγώ:

α) Κάποιοι μπορεί να τοποθετούν το εγώ τους στο σώμα και μόνο, νομίζοντας ότι είναι ό,τι είναι το σώμα και τίποτε άλλο, ούτε ότι υπάρχει και ψυχή. Αν όμως ο άνθρωπος που τοποθετεί το εγώ του στο σώμα λέει ότι είμαι σώμα, είμαι χώμα, είμαι σάρκα, αλλά έχω ψυχή αθάνατη, αυτό είναι αληθινό και λογικό.

β) Άλλοι μπορεί να τοποθετούν το εγώ τους στον νου, χωρίς να λένε βέβαια είμαι νους, αλλά έχω ψυχή και σώμα, δηλαδή με άλλα λόγια αποτελούμαι από ψυχή και σώμα. Αυτή είναι μάλλον η συνηθέστερη τοποθέτηση του εγώ που ο άνθρωπος δηλώνει την ψυχοσωματική του ύπαρξη με το να κάνει το εγώ του σημείο αναφοράς της ψυχής και του σώματος.

γ) Άλλοι μπορεί να τοποθετούν το εγώ τους συνολικά σε όλη την πνευματική τους ύπαρξη που βρίσκεται μέσα στο σώμα το οποίο το θεωρούν και το ονομάζουν σκήνωμα. Χαρακτηριστικά είναι για την περίπτωση αυτή τα λόγια του Αποστόλου Πέτρου «δίκαιον δε ηγούμαι, εφ’ όσον ειμί εν τούτω τω σκηνώματι, διεγείρειν υμάς εν υπομνήσει» (Β΄. Πετ. α´,13).

Από τα παραπάνω που αναφέρθηκαν για το εγώ του ανθρώπου ας συμπεράνουμε τα εξής. Πρώτον. Όλοι οι άνθρωποι δεν τοποθετούν το εγώ τους στην ίδια θέση. Δεύτερον. Υπάρχει κίνδυνος να τοποθετήσει κανείς το εγώ του σε λάθος θέση. Τρίτον. Με την πνευματική πρόοδό είναι δυνατόν ο πιστός να μετακινεί το εγώ του σε καλλίτερη θέση. Τέταρτον. Πρέπει ο πιστός να χρησιμοποιεί το εγώ του με σοφία και αγάπη προς τους άλλους ανάλογα με ποιους συναναστρέφεται. Πέμπτον. Ενώπιον του Θεού να προσεύχεται με ειλικρίνεια και ταπείνωση. Έκτον. Είναι πολύ επικίνδυνο να τοποθετεί κανείς σε λάθος θέση το εγώ του και να εγκλωβίζεται σ’ αυτό, γιατί θέτει σε πολύ μεγάλο κίνδυνο τον εαυτό του, όταν λέει ότι είναι κάτι που δεν είναι. Όχι και l'état, c'est moi.

Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ

Δευτέρα 5 Φεβρουαρίου 2024

Πώς θα είναι οι άνθρωποι στη Βασιλεία του Θεού;

 

Θα  είναι  άνθρωποι   όχι  όμως όπως  ο  πρώτος  άνθρωπος, δηλαδή  ο  Αδάμ,  αλλά  όπως  ο  δεύτερος  άνθρωπος,  δηλαδή  ο  Κύριος  εξ   ουρανού.   Ο Απόστολος Παύλος γράφει σχετικά. « ο  πρώτος  άνθρωπος  εκ  γης  χοϊκός, ο  δεύτερος  άνθρωπος  ο  Κύριος  εξ  ουρανού. οίος  ο  χοϊκός, τοιούτοι   και  οι  χοϊκοί, και  οίος  ο  επουράνιος, τοιούτοι  και  οι  επουράνιοι.  και   καθώς  εφορέσαμεν   την  εικόνα  του  χοϊκού, φορέσομεν  και  την  εικόνα  του  επουρανίου. »  (Α’  Κορ. ιε’,47 – 49 ).

Το  ότι  θα   είναι  άνθρωποι  οι  άνθρωποι  φαίνεται   και  από   το  ότι  ο  Ίδιος  ο  Χριστός,  ο  Υιός  και  Λόγος  του  Θεού,   δεν  θα  παύσει  ποτέ  να  είναι   και   άνθρωπος.  « Ιησούς  Χριστός  χθες  και  σήμερον  ο  αυτός  και  εις  τους  αιώνας » (Εβρ. ιγ’, 8 ).  Ο δε Ιωάννης γράφει, « οίδαμεν  δε  ότι  εάν  φανερωθή,  όμοιοι  αυτώ  εσόμεθα, ότι  οψόμεθα  αυτόν  καθώς  εστι.»    ( Α’  Ιω.  γ’,2 ).

Αυτά για το πώς θα είναι. Όσο δε για το πώς θα τους ονομάζει ο Θεός, αυτό είναι άλλο θέμα. Ο Θεός μπορεί να  ονομάζει ακόμα και θεούς. Και πώς όχι; Αφού αποκάλεσε θεούς   ανθρώπους  που  ζούσαν  επί  της  γης.   Ο  Ίδιος  είπε, « εγώ    είπα’  θεοί  εστε  και  υιοί  Υψίστου  πάντες’ » ( ψ. 81, 6 ). Τα  λόγια  αυτά,  όπως  διευκρίνισε   ο  Κύριος,  τα  είπε  ο  Θεός  « προς  ους  ο  λόγος  του  Θεού  εγένετο,» ( Ιω. ι’, 34 – 35 ).  Αφού   λοιπόν  ο  Θεός   αποκάλεσε  επί  της  γης  ανθρώπους  θεούς,  ποιος  μπορεί  να   πει  ότι αποκλείεται     να  κάνει   το  ίδιο    και  για    ανθρώπους   τους  οποίους  θα  έχει  δοξάσει  στη  ασιλεία  Του; Άλλο είναι τι είναι ο άνθρωπος και άλλο πώς τον ονομάζει ο  Θεός.

Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.

Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2024

«Πλάτωνα καὶ Πλούταρχον ἐξέλοιό μοι..»

 


 

 Το Βυζάντιο υπήρξε η μήτρα ενός σπουδαίου πολιτιστικού μετασχηματισμού. Όχι μόνο λόγω της διάσωσης του μεγαλύτερου μέρους των σωζομένων αρχαιοελληνικών κειμένων,αλλά κυρίως με την, υπό χριστιανικές προϋποθέσεις, κατανόηση, ερμηνεία και ενσωμάτωση εννοιών και τρόπων της αρχαίας ελληνικής διανόησης -η οποία είχε ως αφετηρία το έργο των τριών ιεραρχών.

 Αυτός ο μετασχηματισμός έχει πολύ μεγαλύτερο βάθος από την αρνητική σημασιοδότηση της λέξης "Έλλην" ως συνώνυμου του «ειδωλολάτρη» και «εθνικού», η οποία υπάρχει σε ορισμένους χριστιανούς πατέρες, -και την οποία τόσο δυσκολεύονται να ερμηνεύσουν όσοι αδυνατούν να κατανοήσουν το ιστορικο-πολιτιστικό της υπόβαθρο, όπως επιβάλλει η ιστορική-φιλολογική μέθοδος ερμηνείας.

  Στο ίδιο πλαίσιο κατανόησης και ενσωμάτωσης αρχαίων συγγραφέων, με τρόπο που άνοιξε σπουδαίους δρόμους στην ίδια τη χριστιανική σκέψη, εντάσσεται και η αγάπη προς τους συγγραφείς Πλάτωνα και Πλούταρχο. (Ακόμα και αγιογραφίες τους υπάρχουν σε ναούς κάποιων μοναστηριών...).

 Το παρακάτω επίγραμμα, απόσπασμα ποιήματος του λογίου και φιλοσόφου Ιωάννου Μαυρόποδος (11ος αιώνας), γραμμένο σε κομψό ιαμβικό δωδεκασύλλαβο, είναι δείγμα μιας τέτοιας αγάπης «Εἴπερ τινὰς βούλοιο τῶν ἀλλοτρίων τῆς σῆς ἀπειλῆς ἐξελέσθαι, Χριστέ μου, Πλάτωνα καὶ Πλούταρχον ἐξέλοιό μοι· ἄμφω γὰρ εἰσὶ καὶ λόγον καὶ τὸν τρόπον τοῖς σοῖς νόμοις ἔγγιστα προσπεφυκότες. εἰ δ' ἠγνόησαν ὡς Θεὸς σὺ τῶν ὅλων,ἐνταῦθα τῆς σῆς χρηστότητος δεῖ μόνον, δι' ἣν ἅπαντας δωρεὰν σῲζειν θέλεις. [..]» Ιωάννης Μαυρόπους, 11ος αι.

 (μετάφρ.) «Αν κάποιους ήθελες από τους ξένους στην πίστη από την τιμωρία σου να εξαιρέσεις Χριστέ μου, τον Πλάτωνα και τον Πλούταρχο εξαίρεσέ μου· γιατί κι οι δυο τους με τη βιοτή και τον λόγο πολύ κοντά βρέθηκαν στον δικό σου τον νόμο· κι αν ακόμα δεν γνώριζαν ότι είσαι Θεός των όλων, εδώ θα αρκούσε η αγαθότης σου μόνη που γι’ αυτήν όλους δωρεάν θες να σώσεις».

  ΥΓ Ο Ιωάννης Μαυρόπους, συμπτωματικά, ήταν αυτός που καθιέρωσε τον κοινό εορτασμό των τριών ιεραρχών τον 11ο αιώνα, και ο οποίος συνέταξε και την ακολουθία τους.

 Όσοι επιθυμούν να διαβάσουν ένα σπάνιο, όψιμο διαμάντι της βυζαντινής υμνογραφίας, φιλοτεχνημένο αρκετούς αιώνες μετά την ακμή της (του 8ου αιώνα) δεν έχουν παρά να αναζητήσουν τον κανόνα της εορτής των τριών ιεραρχών.... ______________ (εικόνα: Ο Πλούταρχος και ο Θουκυδίδης.

 Λεπτομέρεια τοιχογραφίας απο τη Μονή Αγίου Νικολάου των Φιλανθρωπηνών (Ιωαννίνων). πηγή: vizantinaistorika.blogspot.com/2016/07/blog-p

 Λεξικά Γ. Μπαμπινιώτη

 

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...