Συνέντευξη που παραχώρησε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Νικόλαος στον Δημοσιογράφο κ. Σωτήρη Μπότσαρη για το περιοδικό «CRASH»:
-Αποτελεί
μια πραγματικότητα η αλλαγή του κοινωνικοπολιτικού χάρτη της Ελλάδας,
λόγω της τεράστιας κρίσης που πλήττει τους πολίτες της. Ποια πιστεύετε
ότι πρέπει να είναι η θέση της Εκκλησίας της Ελλάδος σε αυτή την
τεράστια αλλαγή;
-Βλέπουμε, ότι η κρίση, ευνοεί κάποια κόμματα, που χαρακτηρίζονται ακραία. Πως βλέπετε την άνοδο των εν λόγω κομμάτων;
Απάντηση.
Γεγονός είναι, ότι είχαμε εφησυχάσει μέσα σ’ ένα απατηλό κλίμα
πνευματικής ευημερίας και η ανώμαλη προσγείωση στην πραγματικότητα μας
έχει συγκλονίσει. Οι ανατροπές σε όλα τα επίπεδα είναι καταιγιστικές,
απρόσμενες και απροσδιόριστες. Η διασάλευση της κοινωνικής, πολιτικής
και πνευματικής ισορροπίας είναι δεδομένη και συνεχώς αυξανόμενη, με
αποτέλεσμα να αισθανόμαστε μετέωροι και να καταλαμβανόμαστε από
κατάθλιψη. Πλήττονται βασικοί θεσμοί και κεντρικές δυνάμεις του ανθρώπου
και της κοινωνίας. Έχουμε την αίσθηση, ότι η νέα εποχή εισέβαλε στον
κόσμο σαν τσουνάμι, που θυμίζει τις βιβλικές καταστροφές. Μέσα σ’ αυτό
το κλίμα ζει και η Εκκλησία και ως κοινωνία προσώπων βιώνει αυτό που ζει
ολόκληρος ο κόσμος. Τα μέλη της Εκκλησίας όμως που ζουν την εν Χριστό
ζωή, εισπράττουν μεν αυτή την τραγικότητα, έχουν όμως τον τρόπο να
αντισταθούν σ’ αυτή τη λαίλαπα και κυρίως να την υπερβούν με τη δύναμη
του χριστιανικού ήθους και την πρακτική της χριστιανικής αγάπης. Η
πνευματική κρίση υπερνικάται με την πνευματική ζωή και η πενία με την
αγάπη. Πίστη και αγάπη είναι τα δύο όπλα με τα οποία ειρηνικά αγωνίζεται
ο πιστός και πάντα νικά.
Σ’ αυτή την
τεράστια αλλαγή, η Εκκλησία έχει χρέος να μιλήσει στο λαό με τη γλώσσα
της αλήθειας και να ηγηθεί πανστρατιάς αγάπης.
Ερώτηση:
-Πρόσφατα
υπήρξαν δηλώσεις Ιεραρχών υπέρ της Χρυσής Αυγής. Ποια είναι η δική σας
άποψη για το κόμμα του κ. Νίκου Μιχαλολιάκου, το οποίο, σύμφωνα με τις
δημοσκοπήσεις, παρουσιάζει ανοδικές τάσεις;
-Που πιστεύετε ότι οφείλεται η μεγάλη άνοδος της Χρυσής Αυγής;
Απάντηση:
Ο αείμνηστος
Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Σεραφείμ συχνά επαναλάμβανε προς εκείνους που τον
ήθελαν να ανήκει στη μια η στην άλλη πολιτική παράταξη, ότι «η Εκκλησία
ούτε συμπολιτεύεται ούτε αντιπολιτεύεται». Επί 25 χρόνια εκράτησε το
σκάφος της Ελλαδικής Εκκλησίας μακριά από τα απόνερα της πολιτικής, παρ’
ότι έζησε ισχυρούς κλυδωνισμούς. Σεβόμεθα όλα τα πολιτικά κόμματα και
μάλιστα εκείνα που είναι μέσα στη Βουλή. Είναι άστοχο εμείς οι
εκκλησιαστικοί ή να επαινούμε ή να κατηγορούμε, διότι αυτομάτως
διαχωρίζουμε τους οπαδούς τους από την ενότητα του σώματος της
Εκκλησίας. Άλλο να διαφωνώ με τις θεωρίες τους και άλλο να διαφωνώ μετά
ψόγου. Είναι κρίμα στην κρίση απαξίωσης, που διέρχεται η πολιτική, να
ρίπτουμε και εμείς τον λίθο του αναθέματος. Το κόμμα του κ. Νίκου
Μιχαλολιάκου φαίνεται, ότι ικανοποιεί ένα μεγάλο μέρος ταλαιπωρημένων
και αγωνιώντων πολιτών. Ο κόσμος αναζητεί ασφάλεια, κοινωνική γαλήνη,
πρόοδο και αξιοκρατία. Αν λάβουν σοβαρά υπ’ όψιν και τα υπόλοιπα
πολιτικά κόμματα τους πόθους και τις αναζητήσεις του λαού, τα πράγματα
θα αλλάξουν.
Ερώτηση:
-
Πολλοί είναι εκείνοι που πιστεύουν ότι η Εκκλησία σε αυτούς τους
δύσκολους καιρούς που διανύουμε, θα πρέπει να έχει πιο ενεργό ρόλο και
λόγο στην πολιτική ζωή του τόπου.Ποιά είναι η άποψή σας;
Απάντηση:
Την
διαχείριση των πολιτικών πραγμάτων πρέπει να έχουν οι πολιτικοί. Αυτούς
εξέλεξε ο λαός για να τον εκπροσωπούν. Οι ποιμένες της Εκκλησίας είναι
πνευματικοί πατέρες που αγιάζουν, διδάσκουν και χειραγωγούν τον λαό.
Ένας Αρχιερέας δεν μπορεί ποτέ να γίνει πολιτικός, γιατί πολιτική
σημαίνει παρασκήνιο, διπλωματία, εκβιασμοί, ψεύτικες υποσχέσεις,
μηχανορραφίες, ραδιουργίες κλπ. Στην Ελλάδα λόγω της επιρροής, που έχει η
Εκκλησία στο λαό, υπήρξαν περιπτώσεις σε περιόδους εθνικής συμφοράς να
χρησιμοποιηθούν από την πολιτεία εκκλησιαστικά πρόσωπα όπως ο
Αρχιεπίσκοπος και Αντιβασιλεύς Δαμασκηνός και τελευταία στην Κύπρο ο
Εθνάρχης Αρχιεπίσκοπος Μακάριος. Το φαινόμενο αυτό έχει την αρχή του στα
πρώτα χρόνια του νεοτεύκτου Ελληνικού κράτους, όπου μη υπαρχόντων των
καταλλήλων προσώπων θέσεις υπουργών είχαν αναλάβει Επίσκοποι, όπως ο
Βρεσθένης Θεοδώρητος, ο Ανδρούσης Ιωσήφ και ο πολύς Ταλαντίου Νεόφυτος.
Ο ρόλος της
Εκκλησίας πρέπει να είναι διδακτικός και αφυπνιστικός. Αν υπάρχουν
κίνδυνοι για τον λαό, ασφαλώς και πρέπει η Εκκλησία να υψώνει την φωνή
της.
Ερώτηση:
Θεωρείτε
ότι την παρούσα χρονική στιγμή, με τις πολλές δυσκολίες που υπάρχουν
για τους Έλληνες, οι σχέσεις κράτους και Εκκλησίας θα έπρεπε να είναι
πιο στενές και τι απαντάτε σε εκείνους που θέλουν τον πλήρη διαχωρισμό
κράτους και Εκκλησίας.
Απάντηση:
Προς αυτή
την κατεύθυνση κινούμεθα όλοι οι Μητροπολίτες με πρώτο τον Μακαριώτατο
Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο, ο οποίος όπου ευρεθεί επισημαίνει την ανάγκη
συνεργασίας Εκκλησίας και πολιτείας. Στη Φθιώτιδα έχουμε επιτύχει να
είμαστε όλοι μαζί σε όλα, γι’ αυτό και έχουμε επιτύχει πολλά. Σας
θυμίζω, ότι το φονικό πέταλο του Μαλιακού στο οποίο κάθε μέρα
εθυσιάζοντο ανθρώπινες ζωές κατασκευάσθηκε χάρις στη στενή συνεργασία
Εκκλησίας και πολιτείας. Σε τοπικό επίπεδο αλλά και σε κεντρικό επίπεδο
απαραίτητο στοιχείο για την υπέρβαση της κρίσεως είναι η ενότητα και η
συμπόρευση. Η Εκκλησία αναζητεί την συνεργασία. Η πολιτεία την θέλει,
διότι την εξυπηρετεί, αλλά μερικά πολιτικά πρόσωπα δεν έχουν πιστέψει
στη αναγκαιότητα της ειλικρινούς συνεργασίας. Πολλά προβλήματα τα
αποσιωπούμε, για να μη οξύνουμε τις σχέσεις Εκκλησίας και πολιτείας.
Είναι κρίμα όμως να προσπαθεί η Εκκλησία, να στηρίζει τον λαό εκεί που η
πολιτεία αδυνατεί και από πάνω τεχνηέντως να κυκλοφορούν μερικοί τα
περί αμυθήτου περιουσίας της Εκκλησίας και να δυσκολεύουν το έργο της,
παραπέμποντας για την επίλυση διαφόρων θεμάτων από τον Άννα στον Καϊάφα
και μετά στον Πόντιο Πιλάτο. Θέλουμε ειλικρίνεια από την πολιτεία. Γιατί
δεν ανοίγει τον δρόμο για την αξιοποίηση της εναπομεινάσης
Εκκλησιαστικής περιουσίας; Γιατί το Συνοδικό Μέγαρο, που θα δώσει
πρόσωπο στην Εκκλησία της Ελλάδος και θα γίνει με αυτοχρηματοδότηση της
Εκκλησίας δεν παίρνει άδεια ανοικοδομήσεως; Υπάρχουν πολλά «γιατί» που
θολώνουν το τοπίο των σχέσεων επί ζημία και αυτού του ιδίου του κράτους.
Ασφαλώς και βαίνουμε προς πλήρη διαχωρισμό κράτους και Εκκλησίας. Οι
θιασώτες όμως του χωρισμού γνωρίζουν ότι μετά το διαζύγιο δικαιούται ο
καθένας να πάρει τα δικά του και να πορευθεί. Υλικώς η Εκκλησία έχει
τόσα να πάρει πίσω, ώστε να ζήσει και να μεγαλουργήσει χωρίς τα δεσμά
της πολιτείας. Με έκπληξη διαβάσαμε, ότι το Κοινοβούλιο της Τσεχίας
αποφάσισε την επιστροφή στην Εκκλησία της περιουσίας που είχε κατασχέσει
το κομουνιστικό καθεστώς. Το πράγμα δε είναι απλό, όπως φαίνεται.
Χρειάζεται βαθειά μελέτη, διασφάλιση των διακριτών ρόλων και εξασφάλιση
της ειρηνικής εξελίξεως σε όλα τα επίπεδα.
Ερώτηση: Πως
βλέπετε την πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις; Ο ΣΥΡΙΖΑ επιθυμεί τον
πλήρη διαχωρισμό κράτους και Εκκλησίας. Θεωρείτε ότι αν γίνει τελικά
Κυβέρνηση, θα προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση;
Απάντηση:
Και ένα άλλο
κόμμα διεκήρυττε τον διαχωρισμό Εκκλησίας και Κράτους. Στην πράξη όμως
δεν απετόλμησε σταθμίζοντας τα υπέρ και τα κατά. Θα περάσουν χρόνια και ο
λαός μας θα εμμένει στις παραδόσεις και στις ρίζες του. Εάν κάποιο
κόμμα θέλει τον χωρισμό να το πει καθαρά πριν τις εκλογές. Εάν ο λαός
αποφανθεί, δεκτόν. Είναι όμως πολύ δύσκολο ο Ελληνικός λαός να
αποστασιοποιηθεί από την Μητέρα και Τροφό του Ορθόδοξη Εκκλησία. Μας
εντυπωσιάζουν αυτά που ορισμένοι προβάλλουν από τα Μέσα Ενημερώσεως και
νομίζουμε ότι έτσι σκέπτεται ο λαός. Το δημοψήφισμα αυτού του είδους
δίδεται τη Μεγάλη Εβδομάδα και σε κάθε εκδήλωση θρησκευτικού
περιεχομένου, όπως πρόσφατα στο προσκύνημα του «Άξιον Εστί» στον Άγιο
Δημήτριο της Θεσσαλονίκης. Με την προσπάθεια εγκαθιδρύσεως άθρησκου
Κράτους στην Ελλάδα θα υπάρξουν κλυδωνισμοί. Εάν παρά ταύτα ο λαός
επιλέξει τον χωρισμό η Εκκλησία θα δεχθεί την ετυμηγορία του και θα
πορευθεί.
Ερώτηση:
-Αρχίζει
να γίνεται λόγος για απομάκρυνση των Ιεραρχών και των ιερωμένων από τα
παραδοσιακά κόμματα της χώρας μας, όπως τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, και τη
σταδιακή προσέγγιση των νέων κομμάτων που έρχονται στο προσκήνιο, όπως ο
ΣΥΡΙΖΑ, από την πλευρά της αριστεράς, και οι Ανεξάρτητοι Έλληνες από τη
λεγόμενη δεξιά και πιο δεξιά η Χρυσή Αυγή. Έχετε την αίσθηση ότι
συμβαίνει κάτι τέτοιο και πως αιτιολογείτε αυτή την «στροφή»;
-Έχετε εμπιστοσύνη στο πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο της χώρας μας;
Απάντηση:
Με όσα έχουν
γίνει, χάθηκε η εμπιστοσύνη στο πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο.
Υπάρχουν βέβαια και οι φωτεινές εξαιρέσεις προσώπων που δυστυχώς όμως
συμπνίγονται μέσα στο γενικό κλίμα της απαξιώσεως. Πρέπει οι πολιτικοί
μας να προσγειωθούν στην πραγματικότητα και να εγκαταλείψουν για πάντα
την έπαρση της εξουσίας. Ποιος Ιεράρχης θα το διακινδυνεύσει να
προσεγγίσει μια κατάσταση, την οποία ο λαός απωθεί και εγκαταλείπει;
Άλλως τε η πολιτικοποίηση ενός Ιερωμένου σημαίνει γι’ αυτόν μεγάλη
αποτυχία. Όταν επαινούμε κάτι καλό ενός κόμματος δεν σημαίνει, ότι
ανήκουμε σ’ αυτό. Ή όταν εκφράζουμε την αντίθεση της Εκκλησίας με τις
θέσεις κάποιου άλλου, δε σημαίνει ότι είμαστε πολέμιοι του. Είμαστε μέσα
στον κόσμο αλλά δεν ανήκουμε στον κόσμο. Το δικό μας πολίτευμα είναι η
Εκκλησία. Στη διαμορφούμενη νέα πολιτική κατάσταση με την ενίσχυση των
άκρων ο δικός μας ρόλος είναι ενοποιητικός. Να έχει ο καθένας τις θέσεις
του, αλλά όσα αφορούν στη δημοκρατία, στην παιδεία, στην εξωτερική
πολιτική και στην Εκκλησία να είναι κοινά και απαρασάλευτα. Οι καιροί
απαιτούν ενότητα και συνεργασία.
Ερωτήσεις:
-Ποια
είναι η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην περιοχή σας αναφορικά με την
φτώχια που έφερε η κρίση και πως βοηθάει η Μητρόπολη;
-Ποιος είναι ο αριθμός των συσσιτίων που διανέμει καθημερινά η Μητρόπολη;
-Πιστεύετε ότι το κράτος βοηθάει όσο θα έπρεπε εκείνους που έχουν ανάγκη σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς;
-Πολλοί
ιεράρχες επισημαίνουν ότι το κράτος δεν ενισχύει όσο θα έπρεπε την
Εκκλησία στο έργο που πραγματοποιεί. Ποια είναι η δική σας άποψη;
-Επίσης,
πολλοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι και η Εκκλησία δεν βοηθάει
όσο μπορεί τους μη έχοντες. Ποια είναι η άποψή σας;
Απάντηση:
Η Φθιώτιδα
σήμερα αντιμετωπίζει μεγάλα προβλήματα με την ανεργία, την φτώχια, τους
λαθρομετανάστες και την εγκληματικότητα. Παρ’ ότι είναι μια εύφορη
περιοχή, με την ενσκύψασα κρίση περιήλθε σε δεινή θέση με το κλείσιμο
πολλών εργοστασίων, την αδιάθετη ελαιοπαραγωγή και την αδυναμία
καταβολής των δυσβάστακτων φόρων. Καθημερινά κατακλύζεται το γραφείο μας
με ανθρώπους κάθε ηλικίας που ζητούν την βοήθεια της Εκκλησίας. Για την
αντιμετώπιση αυτών των αναγκών έχουμε δραστηριοποιηθεί σε όλες τις
Ενορίες και στα Μοναστήρια μας και έχουμε οργανώσει μια συστηματική
φιλανθρωπία. Λειτουργούμε τρία Γηροκομεία, εννέα Κέντρα Αγάπης με
διανομή καθημερινά 500 μερίδων φαγητού, Κοινωνικό Ιατρείο με την
συνεργασία του Ιατρικού Συλλόγου Φθιώτιδος και του Δήμου Λαμιέων,
προσφέροντας Ιατρική περίθαλψη και φάρμακα τα οποία συγκεντρώνουν οι
ενορίες. Διανέμουμε σε τακτά χρονικά διαστήματα χιλιάδες, ναι χιλιάδες
μεγάλες σακούλες τροφίμων σε άπορες οικογένειες, τις οποίες έχουμε
καταγράψει σε όλη την έκταση της Μητροπόλεως. Προσφέρουμε ρουχισμό σε
όσους έχουν ανάγκη. Λειτουργούμε Σχολείο ενισχυτικής διδασκαλίας στο
οποίο εθελοντικά διδάσκουν 22 Εκπαιδευτικοί. Φιλοξενούμε δωρεάν απόρους
φοιτητές στον ξενώνα του Πνευματικού Κέντρου. Ενισχύουμε εντοπίους
σπουδαστές. Έχουμε 210 βιβλιάρια προικοδοτήσεων ορφανών κοριτσιών, τα
οποία ενισχύονται οικονομικά κάθε χρόνο. Στη μέριμνά μας είναι οι
Φυλακές Δομοκού, οι Τσιγγάνοι, οι άποροι νοσηλευόμενοι στα Νοσοκομεία
της περιοχής μας και άλλα πολλά τα οποία ο ενδιαφερόμενος μπορεί να βρει
στην ιστοσελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Φθιώτιδος.
Σύνθημά μας
είναι «η Εκκλησία κοντά στον άνθρωπο». Ο λαός μας είναι φιλότιμος,
ευγενής και φιλελεήμων και γι’ αυτό όλες τις φιλανθρωπικές δράσεις αυτός
τις στηρίζει. Το κράτος φορολογεί τα φιλανθρωπικά της Ιδρύματα αντί να
συμπαρίσταται και να βοηθάει. Λυπούμαι και αγανακτώ, όταν ακούω μερικούς
πολιτικούς να λένε, ότι η Εκκλησία πρέπει να βοηθήσει. Μπορούν να μας
πουν πόσο βοηθούν αυτοί και ποιος άλλος βοηθάει τόσο όσο η Εκκλησιά το
φτωχό λαό; Φτάνει να σας πω, ότι έχουμε αιτήσεις από κρατικά ιδρύματα
της περιοχής μας που ζητούν από την Μητρόπολη βοήθεια για να
αντιμετωπίσουν άμεσες ανάγκες. Η Εκκλησία δεν μπορεί να βοηθήσει με την
περιουσία που έχει, γιατί η πολιτεία την έχει δεσμευμένη. Έχει όμως μια
άλλη περιουσία, που υπάρχει μέσα στη ψυχή του πιστού λαού. Με αυτή την
ψυχική περιουσία που εφευρίσκει τρόπους να συγκεντρώνει αγαθά και να
διακονεί τον πλησίον, επιτελεί η Εκκλησία μας το τεράστιο προνοιακό της
έργο, το οποίο από ποιότητα παροχής υπηρεσιών και ποσότητα δε
συγκρίνεται με το έργο της πολιτείας.
Στη
Μητρόπολη Φθιώτιδος λειτουργούμε τα ιδρύματα, τα Κέντρα Αγάπης και όλες
τις φιλανθρωπικές μας δραστηριότητες χωρίς καμιά επιχορήγηση και στήριξη
του Κράτους, το οποίο φαινομενικά δεν έχει να προσφέρει, δαπανά όμως
τεράστια ποσά για τον χορτασμό των αδηφάγων τρωκτικών με επίπλαστους
τρόπους αναγκαιότητας.
Δόξα τω Θεώ
οι αποθήκες των ιδρυμάτων μας είναι γεμάτες και ο λαός με εμπιστοσύνη
συνεχίζει να προσφέρει, γιατί γνωρίζει που πάει η προσφορά του.