Προϋποθέσεις πνευματικῆς ὠφέλειας

Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση

ΠΟΛΛΟΙ εἶναι ἐκεῖνοι ποὺ καυχῶνται, γιατὶ γνωρίζουν κάποιον ἐνάρετο κληρικὸ ἢ μοναχὸ καὶ ἐπικοινωνοῦν πνευματικὰ μαζί του. Ἐκ πρώτης ὄψεως αὐτὸ θεωρεῖται θετικὸ καὶ μακάρι ὅλοι οἱ πιστοὶ νὰ ἐπικοινωνοῦσαν μὲ ἐνάρετους ἀνθρώπους καὶ νὰ παραδειγματίζονταν ἀνάλογα. Στὴν πραγματικότητα ὡστόσο τὰ πράγματα εἶναι διαφορετικά, γιατὶ ἀπὸ τὴν ἐπικοινωνία αὐτὴ δὲν ἔχουμε τὰ ἀναμενόμενα ἀποτελέσματα. Καὶ διερωτᾶται κανείς, γιατὶ συμβαίνει αὐτό, γιατὶ οἱ ἄνθρωποι μένουν ἀνεπηρέαστοι καὶ ἄρα ἀδιόρθωτοι; Ποῦ βρίσκεται τὸ ἀδύνατο σημεῖο; Τί πρέπει νὰ προσέξουν; Θὰ μποροῦσε κανεὶς νὰ παρομοιάσει τοὺς χριστιανοὺς αὐτοὺς μὲ χέρσο ἀγρό, ποὺ δὲν ἀποδίδει τίποτα, ὅσους σπόρους καὶ ἂν ρίξεις. Χρειάζεται προηγουμένως νὰ καθαριστεῖ, νὰ σκαφτεῖ βαθιά, νὰ κοποῦν οἱ ἄγριες ρίζες, νὰ λιπανθεῖ καὶ μετὰ νὰ σπείρει ὁ γεωργός, ὁ ὁποῖος στὴ συνέχεια πρέπει νὰ ποτίζει καὶ νὰ βοτανίζει, γιὰ νὰ περιμένει τὴ σοδειά.

Κάτι παρόμοιο συμβαίνει καὶ στὰ πνευματικά. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, γιὰ νὰ ἀλλοιώσει τὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου, χρειάζεται νὰ ὑπάρχει πνευματικὸς ἀγώνας καὶ ἱερὸς ζῆλος. Ὁ ράθυμος καὶ κοσμικὸς ἄνθρωπος δὲν εἶναι δυνατὸ νὰ ὠφεληθεῖ, ὅσες νουθεσίες καὶ νὰ τοῦ δώσει ἕνας πολύπειρος κληρικὸς ἢ μοναχός. Εἶναι ἀνάγκη νὰ ὑπάρχει ἡ καλὴ προαίρεση, ἡ σταθερὴ ἀπόφαση γιὰ ἐν Χριστῷ ζωὴ καὶ ὁ διαρκὴς ἀγώνας κατὰ τῶν ἁμαρτωλῶν παθῶν. Ὁ Γέροντας Ἐφραὶμ ὁ Κατουνακιώτης ἔλεγε γιὰ τὸ θέμα αὐτό: «Ὅσο ἔχεις, τόσο θὰ πάρεις». Δηλαδή, προϋπόθεση τῆς πνευματικῆς ὠφέλειας εἶναι νὰ ὑπάρχει ἀγώνας κατὰ τῆς ἁμαρτίας, μετάνοια, ἐγρήγορση καὶ ταπείνωση.

Μερικοὶ χριστιανοὶ νομίζουν ὅτι πνευματικὴ ζωὴ σημαίνει παθητικὴ ἀκρόαση τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Ἀκοῦν, εὐχαριστιοῦνται, χειροκροτοῦν τὸν ὁμιλητὴ καὶ μετὰ τίποτα ἄλλο. Καμία μεταβολή, καμία ἀναθεώρηση, καμία διόρθωση καὶ στὰ μικρὰ θέματα τῆς ζωῆς. Δὲν θέλουν νὰ διαταράξουν τὴν κοσμική τους μακαριότητα καὶ νὰ κόψουν «ἀθῶες συνήθειες», ποὺ μὲ βεβαιότητα τοὺς κρατοῦν μακριὰ ἀπὸ τὴν πηγὴ τῆς πνευματικῆς ζωῆς.

Μὲ τὴν ἴδια ραθυμία μελετοῦν καὶ τὰ διάφορα πνευματικὰ βιβλία. Συνήθως γιὰ τὸν ἑαυτό τους δὲν παίρνουν τίποτα, γιὰ τοὺς ἄλλους ὅμως βάζουν ἀρκετὰ βέλη στὴ φαρέτρα τους. Χρησιμοποιοῦν τοὺς λόγους τῶν Ἁγίων ὡς ὅπλα κατὰ τῶν ἀδελφῶν τους, ἐνῶ δὲν θέλουν νὰ ὁδηγηθοῦν στὴν αὐτογνωσία. Αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους πολλοὶ κληρικοὶ τοὺς χαρακτηρίζουν ρηχοὺς καὶ ἀδιάβροχους, ποὺ πρέπει νὰ δουλέψουν πολύ, γιὰ νὰ προκόψουν κατὰ Θεόν.

Ορθόδοξος Τύπος, 28/6/2013

Χώρα Ζώντων

Τα ελληνόπουλα της Εθνικής Νέων προσκύνησαν στην Παναγία Σουμελά του Πόντου

Την ιερά Μονή της Παναγίας Σουμελά επισκέφθηκε σήμερα η αποστολή της Εθνικής Κ-20. Οι νεαροί διεθνείς αν και το πρωί σύμφωνα με το πρόγραμμα είχαν ρεπό, αποφάσισαν και ζήτησαν από τους επικεφαλής της αποστολής να βρεθούν στους χώρους της ιστορικής Μονής και να προσκυνήσουν.

http://infognomonpolitics.blogspot.gr/2013/06/blog-post_1135.html#.Uc2dGzv0H6U

Αββάς Χρόνιος καί Αββάς Παφνούτιος...

Πολλές ψυχές έχουν προτερήματα, άλλες ευφυϊα του μυαλού, καί άλλες ασκητικές ικανότητες. Αλλά όταν ούτε ή πράξη ούτε ή ευφυϊα σκοπεύουν τό καλό, καί αυτοί πού έχουν προτερήματα δέν τά αποδίδουν στό Θεό, τό δοτήρα τών αγαθών, αυτοί, αφού εγκαταλειφθούν καί πέσουν σέ πράξεις ή πάθη αισχρά, ακίνδυνα αποβάλλουν τήν οίηση γιά τή νομιζόμενη αρετή τους, μέ τήν ταπείνωση καί τή ντροπή πού επακολουθεί. Γιατί επειδή ό φουσκωμένος γιά ευφυϊα λόγων, υπερηφανεύεται καί δέν αποδίδει στό Θεό τήν ευφυϊα ούτε τό χάρισμα τής γνώσης, απομακρύνει ό Θεός τόν Άγγελο τής προνοίας Του απ' αυτόν, καί όταν φύγει ό Άγγελος, ό υπερηφανευόμενος γιά τήν ευφυϊα του, αφού κυριευθεί από τόν εχθρό, πέφτει στήν ακολασία από τήν υπερηφάνειά του, ώστε, αφού έχει χάσει πιά τό τεκμήριο τής σωφροσύνης, τά λεγόμενά του γίνονται αναξιόπιστα, καί οί ευλαβείς αποστρέφονται τή διδασκαλία από τέτοιο στόμα, σάν μιά πηγή γεμάτη βδέλλες, ώστε νά εφαρμόζεται τό γεγραμμένο "Τω δέ αμαρτωλώ είπεν ο Θεός, ίνα τί σύ εκδιηγή τά δικαιώματά μου καί αναλαμβάνεις τήν διαθήκην μου διά στόματός σου;" (Ψαλμ. 49, 16.). Γιατί πράγματι οί ψυχές τών εμπαθών μοιάζουν μέ διάφορες πηγές, οί γαστρίμαργοι καί οινοπότες μέ πηγές βορβορώδεις, οί φιλάργυροι καί πλεονέκτες μέ πηγές γεμάτες βατράχους, οί δέ φθονεροί καί υπερήφανοι, πού έχουν όμως ικανότητες καί γνώσεις, μέ πηγές πού τρέφουν φίδια, όπου πάντα επιπλέει ή γνώση, αλλά κανείς δέν πίνει από κεί ευχαρίστως γιά τήν πικρότητα τής γεύσης. Γι' αυτό ό Δαβίδ παρακαλούσε ζητώντας τρία πράγματα, "χρηστότητα καί παιδείαν καί γνώσιν" (Ψαλμ. 118, 66.). Γιατί χωρίς τή χρηστότητα ή γνώση είναι άχρηστη, καί άν μέν διορθωθεί ό άνθρωπος, απομακρύνοντας τήν αιτία τής εγκατάλειψης, δηλαδή τήν οίηση, καί έρθει σέ επίγνωση τής κατάστασής του μέ τήν ταπεινοφροσύνη, μή επαιρόμενος απέναντι τών άλλων καί ευχαριστώντας τό Θεό, ξαναγυρίζει πάλι σ' αυτόν ή θεμελιωμένη γνώση. Γιατί οί πνευματικοί λόγοι, όταν δέν συνοδεύονται από σεμνό καί σώφρονα βίο, μπιάζουν μέ στάχυα πού τά σαρώνει ό άνεμος, πού κρατούν μέν τό σχήμα, έχουν χάσει όμως τή ζωή τους. Κάθε πτώση λοιπόν, είτε μέ τή γλώσσα είτε μέ τήν αίσθηση είτε μέ τήν πράξη, ή καί μέ όλο τό σώμα, γίνεται κατά εγκατάλειψη, ανάλογα μέ τήν υπερηφάνεια, επειδή ό Θεός λυπάται τούς εγκαταλειπομένους. Γιατί άν ό Κύριος μαζί μέ τήν ακολασία φανερώσει καί τήν ευφυϊα τους μέ τό χάρισμα τού λόγου, ή υπερηφάνεια τούς κάνει δαίμονες, αφού κομπάζουν ενώ είναι ακάθαρτοι. Όταν δείς κάποιον πού έχει κακή ζωή αλλά λόγια πειστικά, θυμήσου τό δαίμονα πού μιλούσε στό Χριστό από τήν Αγία Γραφή.

από τό βιβλίο: Παλλαδίου, Λαυσαϊκή Ιστορία, έκδοση Ιεράς Μονής Σταυρονικήτα, Αγίου Όρους.


Χώρα τών Ζώντων