Ψυχή και πνεύμα στον άνθρωπο είναι το ίδιο στοιχείο;

 Βεβαίως είναι το ίδιο.  Όταν λέμε το ένα, εννοούμε το άλλο. Όταν λέει ο Ψάλτης, και μετά του πνεύματός σου, εννοεί και μετά της ψυχής σου. Όταν λέγεται το, μετά πνευμάτων δικαίων........κατάταξον τας ψυχάς των δούλων Σου, ψυχές και πνεύματα σημαίνουν το ίδιο. Αδιαμφισβήτητη όμως μαρτυρία για το ότι πνεύμα και ψυχή είναι το ίδιο στοιχείο στον άνθρωπο, είναι το ότι αυτό ισχύει και για την ανθρώπινη φύση του Χριστού, όπως φαίνεται στη συνέχεια: «ὅτε οὖν ἔλαβε τὸ ὄξος ὁ Ἰησοῦς εἶπε· Τετέλεσται, καὶ κλίνας τὴν κεφαλὴν παρέδωκε τὸ πνεῦμα »(Ιω, ιθ, 30).

Εδώ η ψυχή του Χριστού ονομάζεται πνεύμα. Όπως όμως είναι γνωστό, το πνεύμα του Χριστού, ενωμένο βέβαια με τη θεότητα, κατέβηκε στον άδη όπου εκεί αυτό το πνεύμα ονομάζεται ψυχή, σύμφωνα με το ψαλμικό, « ὅτι οὐκ ἐγκαταλείψεις τὴν ψυχήν μου εἰς ᾅδην, οὐδὲ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν διαφθοράν »(Ψ. 15, 10).

Εννοείται ότι στην προκειμένη περίπτωση οι λέξεις ψυχή και πνεύμα δηλώνουν το πνευματικό στοιχείο του ανθρώπου που είναι ένα και που συνυπάρχον με το υλικό, δηλαδή το σώμα, συνιστούν τον ζώντα άνθρωπο ο οποίος ενίοτε λέγεται και αυτός ψυχή. 

Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών. 

 

Γιατί οι χριστιανοί είναι ανάγκη να κάνουν και καλά έργα;

 

Αν και αυτό είναι γνωστό, ας αναφέρουμε τα παρακάτω ως απάντηση, γιατί αν μη τι άλλο, κάνει  καλό κι’ ας είναι γνωστό.  

α)  Γιατί, το να μη κάνει κανείς το καλό,  αυτό καθαυτό  συνιστά αμαρτία. « εἰδότι οὖν καλὸν ποιεῖν καὶ μὴ ποιοῦντι, ἁμαρτία αὐτῷ ἐστιν »( Ιακ. δ΄, 17).

β) Γιατί με  τα καλά έργα   φανερώνεται η πίστη σύμφωνα με το, « δεῖξόν μοι τὴν πίστιν σου ἐκ τῶν ἔργων σου,…»(  Ιάκ. β,’ 18).

γ) Γιατί τα καλά έργα ακολουθούν τον άνθρωπο και μετά το θάνατο σύμφωνα με το, « μακάριοι οἱ νεκροὶ οἱ ἐν Κυρίῳ ἀποθνῄσκοντες ἀπ’ ἄρτι. ναί, λέγει τὸ Πνεῦμα, ἵνα ἀναπαύσωνται ἐκ τῶν κόπων αὐτῶν· τὰ δὲ ἔργα αὐτῶν ἀκολουθεῖ μετ’ αὐτῶν.»(  Απ. ιδ΄, 13).

δ) Γιατί   υπάρχει κίνδυνος  οι  πιστοί να   δέχονται στο κενό τη θεία χάρη όπως χαρακτηριστικά λέει ο Απόστολος Παύλος, « Συνεργοῦντες δὲ καὶ παρακαλοῦμεν μὴ εἰς κενὸν τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ δέξασθαι ὑμᾶς·» (Β’ Κορ.  στ’, 1). Έτσι αλλού παραγγέλλει, « μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι » ( Τιτ. γ’, 14).

ε)Γιατί  όλα τα λεγόμενα καλά έργα τα έχει ετοιμάσει ο Θεός τα οποία όμως καλούνται οι πιστοί να εργασθούν σύμφωνα πάλι με τα λόγια του Αποστόλου Παύλου, « αὐτοῦ γάρ ἐσμεν ποίημα, κτισθέντες ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ ἐπὶ ἔργοις ἀγαθοῖς, οἷς προητοίμασεν ὁ Θεὸς ἵνα ἐν αὐτοῖς περιπατήσωμεν »( Εφ. β’, 10). Λέει να περιπατήσουμε και όχι να ξαπλώσουμε σαν να μη χρειάζεται να κάνουμε τίποτα.

στ) Γιατί τα καλά έργα έχουν άμεση σχέση και με τη σωτηρία του ανθρώπου σύμφωνα με τα  λόγια του Παύλου, « μετὰ φόβου καὶ τρόμου τὴν ἑαυτῶν σωτηρίαν κατεργάζεσθε· ὁ Θεὸς γάρ ἐστιν ὁ ἐνεργῶν ἐν ὑμῖν καὶ τὸ θέλειν καὶ τὸ ἐνεργεῖν ὑπὲρ τῆς εὐδοκίας »( Φιλ. β’, 12-13). Δεν είναι επιτρεπτό, ενώ ο Θεός εργάζεται μέσα στον άνθρωπο την ανακαίνισή του, αυτός να μη κάνει το καλό, δηλαδή να αμαρτάνει.

ζ) Γιατί ο Κύριος είπε στους Μαθητές Του,  « οὕτως λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσιν τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς. »(Ματ. ε’,16).

η)  Όσο δε για το σκοπό όλων των   έργων, πάλι ο Παύλος παραγγέλλει, « Είτε ουν εσθίετε είτε πίνετε είτε τι ποιείτε, πάντα εις δόξαν Θεού ποιείτε » (Α’ Κορ. ι’, 31)

Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.