Μία από τις μεγάλες θλίψεις, που βασανίζουν τον άνθρωπο σε αυτόν τον Κόσμο είναι η φτώχεια, και η στέρηση των αναγκαίων πραγμάτων , και περισσότερο όταν βλέπει στους άλλους να περισσεύουν όσα αυτός στερείται . Βλέπει πως άλλοι όμοιοι και μικρότεροι του έχουν χρήματα, αμπελώνες χωράφια και άλλα πολλά. Βλέπει τους άλλους χορτάτους και τον εαυτό του πεινασμένο. Οι άλλοι να είναι καλά ντυμένοι και αυτός γυμνός και αυτοί να έχουν όλα όσα χρειάζονται και αυτός να μην έχει καν ψωμί για να χορτάσει. Και γι' αυτό θλίβεται τόσο που μισεί την ζωή και παρακαλεί να του έλθει ο θάνατος. Αυτό γεννιέται από την λίγη γνώση μας γιατί δεν γνωρίζουμε τα αληθινά αγαθά και τα κακά όπου μας δίνουν βλάβη, ότι τότε θα έχουμε χαρά μέσα στις θλίψεις και στην ευτυχία πρέπει να λυπούμαστε. Θαρρούν αυτοί που δεν έχουν γνώση ότι ο πλούτος είναι μεγάλο αγαθό και γι' αυτό εχθρεύονται την φτώχεια και δεν σκέφτονται ότι κάνουν λάθος.
Ερεύνησε Χριστιανέ μου από που είναι ο πλούτος που ποθείς και θλίβεσαι τόσο για τη στέρησή του. Ο Κύριος τον παρομοιάζει με τα αγκάθια γιατί αγκυλώνει εκείνους που τον έχουν. Και αληθινά τι άλλο είναι εκείνοι οι διαλογισμοί και οι φροντίδες που έχουν οι πλούσιοι πως να αυξήσουν και να πληθύνουν τον πλούτο τους και πως να τον φυλάξουν από διάφορους κινδύνους παρά αγκίδες και πληγές που λαμβάνουν απο αυτά τα αγκάθια της καρδιάς τους; Ο Παύλος λέγει προς τον Τιμόθεο ότι όσοι ποθούν πλούτον πέφτουν σε πειρασμούς και παγίδες του Δαίμονα και σε πολλές επιθυμίες ανωφελείς που οδηγούν τους ανθρώπους στον θάνατο και την απώλεια. Το ίδιο και ο Δαβίδ συμβουλεύει όσους έχουν πλούτο, να μη βάζουν την καρδιά τους σε αυτόν για να μη κινδυνεύσουν, και ελέγχει τους ανθρώπους πως ποθούν την ματαιότητα και ζητούν το ψεύδος. Διότι ως λογικοί έπρεπε να κυβερνιούνται από το λογικό μέρος και όχι από το επιθυμητικό όπως τα ζώα, ποθώντας αισθητά και φαινόμενα πράγματα τα οποία ως μάταια και φθαρτά δεν μπορούν να δώσουν αληθινό χορτασμό αλλά μάλλον πείνα και δυστυχία ανείκαστη. Αυτήν την αλήθεια γνώριζαν και οι φιλόσοφοι των Ελλήνων με το φως μόνο της φύσεως όπως ο Διογένης , ο Πλάτωνας , ο Ισοκράτης και άλλοι πολλοί , και γι' αυτό δεν φρόντισαν για επίγειο πλούτο ούτε τον πόθησαν . Και εσύ Χριστιανέ , φωτισμένος από το φως της πίστεως, και διδαγμένος με τόσες νουθεσίες και διάφορα παραδείγματα να μη γνωρίσεις αυτό που εκείνοι οι φιλόσοφοι γνώρισαν;
Ο χρυσός ο άργυρος , οι τίμιοι λίθοι και άλλα όσο ο Κόσμος ορέγεται δεν είναι άλλο παρά λίγη γη ανώφελη. Γιατί λοιπόν ποθείς τέτοια ανάξια πράγματα και λυπάσαι όταν σου λείπει αυτή η κοπριά της γής; Να χαίρεσαι και να αγάλλεσαι περισσότερο όταν είσαι φτωχός γιατί τότε δεν έχεις φροντίδες και κινδύνους που έχουν οι πλούσιοι , ψυχικές φροντίδες αλλά και σωματικές. Μεγαλύτερη ευτυχία είναι η κατά Θεόν φτώχεια παρά να εξουσιάζεις όλους του θησαυρούς του κόσμου. Δεν σου φαίνεται μεγάλη χάρη να είσαι συνοδοιπόρος και μιμητής του Δεσπότη σου , και μέτοχος των Παθημάτων του; Ερεύνησε τον τρόπο που έζησε , να δεις , πως υπέμενε φτώχεια έσχατη. Γεννήθηκε σε πενιχρό σπήλαιο. Ανεκλήθη στη φάτνη των αλόγων. Πέρασε όλη του τη ζωή με φτώχεια ανείκαστη. Και τέλος πέθανε στον Σταυρό ολόγυμνος χωρίς να έχει που την κεφαλήν κλίναι, ούτε καν ένα ποτήρι νερό στη δίψα του. Και αυτής της φτώχειας θέλησε να γίνει μέτοχος η άχραντη Μητέρα του, οι Απόστολοι, και όλοι οι φίλοι και δούλοι του. Ο Κύριος διάλεξε τους φτωχούς για να τους κάνει μετόχους της Βασιλείας του. Εάν λοιπόν θέλεις να συναριθμηθεις με αυτού, και να τον μιμηθεί εν μέρει , έπρεπε να τον ευχαριστάς στις θλίψεις σου. Κατάλαβε λοιπόν την ασφάλειά σου και αξιότητα και την ειρήνη που έχεις , και μη λυπάσαι στην φτώχεια σου, επειδή έχεις πλούτο πνευματικό που είναι του σωματικού καλλίτερος. Εάν είσαι φτωχός στα ενδύματα, να ξέρεις πως από τον Θεό είσαι πολύ αγαπημένος και τα μάτια Του προσέχουν στις δεήσεις των δίκαιων. Και ξέροντας την χάρη σου , πως βλέπουν τα μάτια Του στην ψυχή σου, δεν σου δίνει το πλήθος των πραγμάτων που ζητά η επιθυμία σου.
Όμως δεν θέλει να σου λείψουν τίποτα από αυτά που είναι αναγκαία για τη σωτηρία σου καθώς μας έταξε στο κατά Ματθαίον λέγοντας. Ζητείτε πρώτα την Βασιλεία των Ουρανών και όλα αυτά, δηλαδή τα αναγκαία του σώματος , εγώ σας τα δίνω. Φρόντισε λοιπόν να μη σου λείψει αυτή η Πίστη, ότι αυτό είναι φτώχεια χειρότερη. Εάν όμως πιστεύεις τον λόγο του , δεν θα σε εγκαταλείψει. Και έτσι χωρίς να ζητάς και χωρίς να ποθείς πλούτο που ρέει, θα είσαι πλουσιότερος παρά να τον είχες να και να ήσουν φιλάργυρος. Ότι πλουσιότατος είναι όποιος ευχαριστιέται στο λίγο, παρά εκείνος που δεν χορταίνει στο πολύ , και συγχύζεται. Επιμελή σου λοιπόν , αδελφέ , να ξεριζώσεις αυτήν την επιθυμία των επίγειων πραγμάτων από την καρδιά σου και ευχαρίστησε τον Θεό για την φτώχεια σου.
Οτι μια ημέρα θα πεθάνεις εσύ και ο πλούσιος και τότε τελειώνει ο πλούτος του και η φτώχεια σου και μένετε γυμνοί και οι δύο , καθώς γεννηθήκατε και σας θάβουν χωρίς κάποια διαφορά στην σωματική κατάσταση , όμως με πολλή μεγάλη διαφορά στην ψυχή. Και η διαφορά είναι ότι ο πλούσιος θα κολάζεται αιώνια και εσύ θα πας στον κόλπο του Αβραάμ με τον φτωχό Λάζαρο , να αγάλλεσαι ευφραινόμενος να δοξάζεις τον Κύριο πάντοτε , να τον ευχαριστείς, πως δεν σου έδωσε πλούτο σε αυτόν τον κόσμο, ότι εάν ήσουν πλούσιος, δεν θα σωζόσουν.
Ω μακάρια φτώχεια, και να σε γνώριζαν όσοι σε έχουν , και θλίβονται, να ήξεραν των ωφέλεια που σου αξιώνονται. Ω ανοησίας μας, πως δεν γνωρίζουμε οι άμυαλοι ης ευεργεσία που μας κάνει ο Κύριος με την φτώχεια, ο οποίος είπε, ότι των πτωχών είναι η Βασιλεία των Ουρανών, την οποία δεν κληρονομούν οι πλούσιοι. Όταν ένας Βασιλιάς χαρίσει σε κάποιον άνθρωπο ένα κάστρο να το κυβερνά, του χαρίζει μια επιστολή γραμμένη από το χέρι του Βασιλιά, χωρίς να του δίνει αργυρό και χρυσό. Ότι με την Επιστολή αυτή την Βασιλική λαμβάνει την επαρχία της Πόλεως, με τα χρήματα όμως δεν θα μπορούσε να αγοράσει τέτοιο Βασίλειο. Η φτώχεια είναι σαν την επιστολή του Κυρίου, με την οποία κληρονομείς πτωχέ, τον Παράδεισο, ότι αυτός είπε. Μακάριοι οι πτωχοί , ότι αυτών εστίν η Βασιλεία των Ουρανών. Ώστε ευκολότερα εισέρχεσαι με την Επιστολή αυτή στον Παράδεισο, παρά με όλο τον πρόσκαιρο πλούτο. Ας ποθεί λοιπόν το πλούτο ο ειδωλολάτρης, που δεν πιστεύει στον Κύριο. Ας τον ζητά ο Ιουδαίος. Όμως εσύ Χριστιανέ, έχεις την Βασιλεία των Ουρανών, και δεν χρειάζεσαι πρόσκαιρα. Ουαί σας, πλούσιοι κακοδαίμονες, ότι εις τον πλούτο έχετε την ευδαιμονία σας για παρηγοριά.
Εάν θέλεις την Βασιλεία των Ουρανών πλούσιε, πήγαινε στο σπίτι του φτωχού να την αγοράσεις με την ελεημοσύνη, που θα του δώσεις. Ότι δική του λογίζεται , και γίνεσαι κληρονόμος της, εάν υπομείνεις εδώ την φτώχεια με ευχαρίστηση. Να χαίρεσαι λοιπόν φτωχέ, και να αναγαλλιάζεις ότι σε τέτοια κατάσταση είσαι περισσότερο πλούσιος, επειδή η Βασιλεία των Ουρανών είναι δική σου, και μπορείς να την πουλήσεις στους ευεργέτες σου, χωρίς εσύ να ζημιωθείς καθόλου από τέτοιο πλούτο Μακαριότητας. Η φτώχεια είναι ελεύθερη από την φοβερή εκείνη απόφαση, που μέλλει να πει κατά των πλουσίων ο Κύριος. Πείνασα και δεν μου δώσατε να φάγω. Διότι ο πτωχός επειδή δεν έχει να δώσει κάτι, δεν οφείλει να κάνει έργα ελεημοσύνης. Η πείνα δεν χρειάζεται επίγεια και πρόσκαιρα πράγματα. Μόνο εκείνος που ποθεί να αποκτήσει όσα δεν έχει είναι πτωχός και όποιος δεν επιθυμεί τίποτα είναι πλούσιος. Ότι δεν είναι πτωχός όποιος ευχαριστιέται στην φτώχεια του και δοξάζει τον Κύριο. Μακάριος ο φτωχός εκείνος που έχει τον Θεό βοηθό στις θλίψεις του , στην στενοχώρια του και παρηγοριά και θάρρος, δόξα και στεφάνι στην Βασιλεία της Μακαριότητας. Μακάρια η φτώχεια , ότι αφανίζει την υπερηφάνεια, την αιτία πολλών εγκλημάτων , ανοίγει τις πόρτες των Ουρανών , και αξιώνεται μαζί με τους αγίους Μάρτυρες, να λάβει το στεφάνι της υπομονής. Να χαίρεσαι λοιπόν φτωχέ, και να ευφραίνεσαι και να αγωνίζεσαι να συνοδεύσεις τον Δεσπότη , πτωχό , γυμνό, προσηλωμένο στο ξύλο για να απολαύσεις τον πλούτο της ένδοξης του Ανάστασης στην Βασιλεία την Επουράνια
ΑΜΑΡΤΩΛΩΝ ΣΩΤΗΡΙΑ
Αγάπιος Μοναχός ο Κρής.
Έτος 1641
