Απόσπασμα της ομιλίας του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου κατά την Ακολουθία του Εσπερινού της Αποδόσεως της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στους Αγίους Θεοδώρους Ίμβρου
"Απόψε, της Παναγιάς μας˙ της γιορτής του χωριού μας˙ δια την οποίαν εδημιουργήθησαν υπό του Θεού όλα «καλά λίαν». Αυτό το «κάλλος» και αυτή η «καλωσύνη» αφορούν εις την Παναγίαν, κατά τον Άγιον Νικόλαον τον Καβάσιλαν. Δηλαδή, εγένοντο όλα «καλά λίαν» επειδή αφορούσαν εις την Παναγίαν. Επειδή θα εγεννάτο η Παναγία, η οποία είναι στο τέλος της όλης αναμονής της Παλαιάς Διαθήκης.
Έτσι, λοιπόν, οι άνθρωποι περιμέναμε χιλιετίες ολόκληρες, για να έλθη κάποιος άνθρωπος, ο οποίος θα καταλάβαινε τι σημαίνει «αγάπη Θεού». Για να το καταλάβαινε όμως αυτό, έπρεπε να ήταν και ο ίδιος καθαρός και πολύ ταπεινός, όχι εγωϊστής, φιλόδοξος, αιθεροβάμων. Και γεννήθηκε η Παναγία.
«Προ δε του ελθείν την πίστιν υπό νόμον εφρουρούμεθα συγκεκλεισμένοι εις την μέλλουσαν πίστιν αποκαλυφθήναι» (Γαλ. γ 23). Δηλαδή πριν έλθη η π ι σ τ ι ς, είμασταν κλεισμένοι μέσα στον ν ο μ ο ν. Ο Νόμος έγινε παιδαγωγός εις Χριστόν, αλλά ο Νόμος, ο οποιοσδήποτε νόμος, ήταν ανίκανος, και είναι ανίκανος, να μας σώση και να ικανοποιήση τον άνθρωπο αληθινά.
Γι αὐτό, όταν ήλθε «το πλήρωμα του χρόνου, εξαπέστειλεν ο Θεός τον υιόν Αυτού, ... γενόμενον υπό νόμον, ίνα τους υπό νόμον εξαγοράση, ίνα την υιοθεσίαν απολάβωμεν» ( πρβλ. Γαλ. δ 4, 5). Και το π λ η ρ ω μ α του χρόνου είναι η γέννησις της Παρθένου, της γυναικός δια της οποίας έγινεν άνθρωπος ο Θεός. Αυτή είναι η «κλίμαξ δι ἧς κατέβη ο Θεός» και «η γέφυρα η μετάγουσα τους εκ γης προς ουρανόν» και τότε και μετά την κοίμησιν και την μετάστασί της, κατά την οποίαν δεν εγκατέλιψε τον κόσμον -εν τη κοιμήσει τον κόσμον ου κατέλιπες, Θεοτόκε.
Η Παναγία μας μας διδάσκει και σήμερα μίαν α λ η θ ε ι α ν, ότι όταν είμεθα άρρωστοι, όταν είμεθα αδύνατοι, μόνοι, όταν αδικούμεθα, όταν πεθαίνουμε, τότε είμεθα δυνατοί˙ και όταν ταπεινωνώμεθα αληθινά, μόνον τότε δοξαζόμεθα, τότε καταργείται «το μεσότοιχον της έχθρας».
Είμεθα, λοιπόν, εδώ, στο νησί μας, στην ταπεινή και άσημη και «αδόξαστη» Ίμβρο μας, όπως η ταπεινή Κόρη της Ναζαρέτ, κατ ἀναλογίαν, και μένουμε ε κ π λ η κ τ ο ι εμπρός εις το Μυστήριον της Παναγίας."
Τετάρτη 28 Αυγούστου 2013
Τρίτη 27 Αυγούστου 2013
Τήρηση αργίας
Οι χριστιανοί
παλαιότερα σέβονταν πολύ την αργία, την τηρούσαν με φόβο Θεού, δεν ήταν μια
απλή τυπική πράξη. Η τήρησή της ήταν πρόξενος ευλογίας και η παράβαση επέφερε
δοκιμασίες και όλεθρο.
Σ’ ένα προσφυγικό
τραγούδι λέγεται ότι έχασαν το ωραίο τους
χωριό, γιατί δεν τηρούσαν Κυριακές και γιορτές:
Αυτό μας έμελλε να
πάθουμε,
Διότι δεν τηρούσαμε
Κυριακές και γιορτές.
Αδιάβαστοι μείνανε
των γονέων οι τάφοι.
Αχ ,Θεέ μας, εσύ
λυπήσου μας.
Η αργία άρχιζε από
τον Εσπερινό του Σαββάτου ή της παραμονής της εορτής. Μόλις χτυπούσε η καμπάνα
οι γυναίκες έκαναν τον σταυρό τους και σταματούσαν το πλέξιμο ή τον αργαλειό.
Ούτε και την σειρά δεν τελείωναν. Επίσης οι γεωργοί που ώργωναν, μόλις άκουγαν
την καμπάνα του Εσπερινού , ξέζευαν τα βόδια και επέστρεφαν στο χωριό. Εθεωρείτο
ντροπή και σκάνδαλο η παράβαση της αργίας και αποδοκιμαζόταν από όλους.
Προτιμούσαν να πάθουν
καμιά ζημιά υλική στην σοδειά τους, παρά να καταπατήσουν την αργία και να αμαρτήσουν
στον Θεό, παραβαίνοντας την εντολή Του. Η τήρηση της αργίας ήταν από τα πιο
βασικά καθήκοντά τους, μαζί με τη νηστεία, την προσευχή, την ελεημοσύνη, τον
εκκλησιασμό, φυσικά την εξομολόγηση αλλά και την Θεία Κοινωνία.
Τα Μετέωρα επί
Τουρκοκρατίας είχαν ένα μετόχι. Μία Κυριακή πρωί πήγαν οι εργάτες και έσπειραν
σιτάρι. Όταν το έμαθε ο Ηγούμενος , αγανάκτησε και είπε ότι αυτό είναι
αφωρισμένο διότι το έσπειραν την Κυριακή , και μάλιστα την ώρα που γινόταν η
Θεία Λειτουργία. Όταν ήρθε ο καιρός του θερισμού πήγε ο Ηγούμενος και έβαλε
φωτιά στο σιτάρι. Κάηκε όλο το κομμάτι που ήταν σπαρμένο την Κυριακή και το
υπόλοιπο δεν το πείραξε καθόλου η φωτιά,
αλλά έσβησε μόνη της.
Η Γεωργία από το
Νεοχώρι Μεσολογγίου σύζυγος του Επαμεινώνδα Μωραϊτου και κατόπιν κάτοικος
Μεσολογγίου , διηγήθηκε: «Είχαμε την αγία Αικατερίνη ως προστάτρια του σπιτιού μας
και αυτή την ημέρα κάναμε αργία. Μια φορά όμως ξεμείναμε από ψωμί και είπαμε να
ζυμώσουμε καθώς εξημέρωνε η ημέρα της αγίας Αικατερίνης. Πράγματι, πιάσαμε το
προζύμι, ζυμώσαμε και το αφήσαμε να φουσκώση, εν τω μεταξύ δε ετοιμάσαμε τον
φούρνο. Όταν κοίταξα να δω αν σηκώθηκε το ζυμάρι για να το φουρνίσω, τι να δω!
Μέσα από το ζυμάρι έβγαιναν μεγάλα σκουλήκια. Τότε κατάλαβα ότι η Αγία έδειξε
το θαύμα της για να τηρούμε αργία στην μνήμη της».
Εκτός από την ακριβή
τήρηση των καθιερωμένων αργιών άξιο θαυμασμού είναι και ο μεγάλος σεβασμός που
είχαν οι γιαγιάδες μας και οι μητέρες μας στην Τετάρτη και την Παρασκευή. Διότι
την Τετάρτη ημέρα επωλήθη και την Παρασκευή εσταυρώθη ο Κύριος. Αυτή την ευαισθησία
την διαπιστώνουμε και στην ζωή πολλών
Αγίων. Π.χ. ο άγιος Αυξέντιος κάθε Παρασκευή έκανε αγρυπνία για να τιμήση το
πάθος του Κυρίου. Αυτές τις ημέρες δεν τηρούσαν φυσικά αργία διότι δεν
προβλέπεται. Πήγαιναν στο χωράφι, αλλά απέφευγαν επιμελώς να πλύνουν, να
μπαλώσουν να λουσθούν και να ζυμώσουν. Αν είχε τελειώσει το ψωμί, έπαιρναν
δανεικό.
Διηγείται η Βαρβάρα
Αχιλλέως Τζίκα ότι στο χωριό Αύρα Καλαμπάκας, στα χρόνια της μητέρας της γύρω
στα 1900, μία γυναίκα ζύμωσε ημέρα Παρασκευή και όταν ξεφούρνισε το ψωμί ήταν
μέσα κατακόκκινο σαν να είχε αίμα. Γι’ αυτό μέχρι σήμερα τιμούν αυτές τις ημέρες
και αυτή η τιμή ανάγεται στο πάθος του Χριστού.
Από το βιβλίο: «ΑΣΚΗΤΕΣ
ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ
Α΄
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ 2011
Ιερόν Ησυχαστήριον
Άγιος Ιωάννης ο
Πρόδρομος
Μεταμόρφωσις
Χαλκιδικής
Νώτη Γεωργία
Νώτη Γεωργία
Δευτέρα 26 Αυγούστου 2013
Περί ακρασίας
Η ακρασία- η έλλειψη
εγκράτειας- , είναι κακία που
εξεγείρεται κατά της σωφροσύνης, της αγνείας, της παρθενίας. Ακρασία είναι να
επιδιώκεις την υπερβολική κατανάλωση με σκοπό την ηδονή. Η ακρασία οδηγεί αυτόν
που κυρίευσε, σε ηδονές και απολαύσεις. Ο ακρατής έτρεξε πίσω από τις επιθυμίες
του και στις ορέξεις του δεν έβαλε φραγμό. Παραχώρησε στην ψυχή του την
ικανοποίηση του χορτασμού και παραμέλησε τον Θεό που μας έπλασε. Ο ακρατής
απαρνήθηκε τον Θεό και λάτρευσε την κοιλιά του. Στην ψυχή του κυριαρχεί ο νόμος
της σάρκας και δεν γνωρίζει τον νόμο της χάριτος.
Σε αυτούς που αφήνονται
στην έλλειψη της εγκράτειας, τους ακολουθούν κακά, όπως το σκοτάδι του νου, η πώρωση
της καρδιάς, η αναισθησία της ψυχής. Με την ακρασία επέρχονται: η μέθη, ο
διασκορπισμός , οι απολαύσεις, τα ξέφρενα γέλια και ό,τι συνοδεύει την
οινοποσία. Ο θείος Χρυσόστομος λέει: «Δεν καταλαβαίνουν πόσα άσχημα επέρχονται
από την ακόλαστη ζωή; Άκαιρα γέλια, παράλογα λόγια, γελοιότητα γεμάτη όλεθρο,
ανόητες φλυαρίες και πολλά άλλα που δεν επιτρέπεται να πω».
Αυτοί που αγαπούν τη
σωφροσύνη, σκέπτονται και υποστηρίζουν ότι είναι καλύτερα γι’ αυτούς να πεθάνουν,
παρά να λερώσουν την ψυχή τους με τα κακά της ακρασίας.
Η Αγία γραφή συμβουλεύει
όλους να προφυλάσσονται από την απατηλή αυτή κακία και λέει: «προσέχετε
δὲ
ἑαυτοῖς
μήποτε
βαρηθῶσιν
ὑμῶν
αἱ
καρδίαι
ἐν
κραιπάλῃ
καὶ
μέθῃ
καὶ
μερίμναις
βιοτικαῖς»
( Λκ. κα΄34 ) .
Ο ακρατής πουλάει τα
πρωτοτόκια του αντί πινακίου φακής.
Από το βιβλίο: «Το γνώθι σαυτόν
ΚΕΙΜΕΝΑ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑΣ»
ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ
Γ΄ΕΚΔΟΣΗ
Απόδοση στη Νέα Ελληνική:
Ευανθία Χατζή
Επιμέλεια κειμένου- Επίμετρο:
Γιώργος Μπάρλας
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΘΩΣ
Αθήνα 2011
Νώτη Γεωργία
Κυριακή 25 Αυγούστου 2013
“Ανεξήγητο”
Μερικοί άνθρωποι
διαθέτουν τόσο μεγάλη πίστη, τόσο μεγάλη
αγάπη και εμπιστοσύνη στον Θεό, ώστε η ζωή τους αποτελείται από μία σειρά
θαυμαστών γεγονότων. Αν εμείς οι άνθρωποι συγκινούμαστε όταν κάποιος μας δείχνει
εμπιστοσύνη και φροντίζουμε να ανταποκριθούμε, πόσο μάλλον ο Άγιος Θεός!
Μία τέτοια ψυχούλα
επισκέφθηκε το Μοναστήρι φέτος το καλοκαίρι. ‘Ήταν μητέρα δύο παιδιών ενηλίκων.
Παρ’ ότι δε η γυναίκα αυτή ήταν στη μέση ηλικία, είχε στο πρόσωπό της τη δροσιά
της νεότητος. Το δε χαμόγελό της συχνά έδειχνε την καλωσύνη της ψυχής της. Όταν
διηγήθηκε πόσες σοβαρές ασθένειες είχε περάσει και ξεπεράσει με την προσευχή και
την πίστη της, έμενε κατάπληκτος όποιος την άκουγε. Μεταξύ των άλλων είπε:
“Όταν ξεκινούσα για
κάποια σοβαρή εξέτασι ή εγχείρησι (είχε εγχειρισθεί για καρκίνο των σπλάγχνων)
έπαιρνα μαζί μου μια εικονίτσα του Χριστού που έχω και Του έλεγα: “Έλα, Χριστέ
μου, πάμε μαζί στο νοσοκομείο. Άνθρωπο δεν έχω να έρθει μαζί μου!” ( Ο σύζυγός
μου δούλευε και ζούσαμε όλοι από ένα μεροκάματο. ) Και όλα πήγαιναν καλά. Τη
βοήθειά Του την ένιωθα και την έβλεπα συνεχώς.
Κάποτε, η καρδιά μου
μάζεψε πολύ υγρό στο περικάρδιο. Οι γιατροί αποφάσισαν να το αφαιρέσουν με
παρακέντηση. Λίγο πριν γίνει η παρακέντηση, έβαλα στο στήθος μου λίγο λαδάκι
από την Παναγία και Την παρακάλεσα θερμά να επέμβει και να με βοηθήσει.
Σε λίγο οι γιατροί
ετοιμάστηκαν για την επέμβαση. Τότε ο αρχίατρος με φώτιση Θεού ζήτησε να γίνει
μια νέα εξέταση, για να δουν την ποσότητα του υγρού στο περικάρδιο. Πράγματι,
την έκαναν στα γρήγορα και του την έφεραν. Έκπληκτος ο αρχίατρος είδε πως το
υγρό είχε εξαφανιστεί! Ματαίωσε τότε την παρακέντηση και είπε:
-
Αφήστε την γυναίκα να φύγει! Κατά
ανεξήγητο τρόπο το υγρό υποχώρησε.
Ένας
πιο νέος γιατρός, που κρατούσε το ιστορικό μου, τον ρώτησε:
-
Τί να γράψω, κύριε καθηγητά; Πώς να
κλείσω το ιστορικό της νοσηλείας της;
Και
ο καθηγητής απάντησε:
-
Γράψε τη λέξη “ανεξήγητο”!
Ανεξήγητο,
για εκείνον. Εγώ όμως γνώριζα τη θεία επέμβαση της Θεομήτορος και μάλιστα το
είπα στον καθηγητή με παρρησία. Η αλήθεια είναι ότι το σεβάστηκε και φάνηκε να
δείχνει ενδιαφέρον να μάθει περισσότερα για τον Χριστό. Κι εγώ έκπληκτη του
είπα:
-
Καλέ, δεν ξέρετε για τον Χριστό; Για
τον αληθινό Θεό; Δεν γνωρίζετε για την απέραντη Θεϊκή Του δύναμη;”
Δυστυχώς
, τα πανεπιστήμια δίνουν περιορισμένες ανθρώπινες γνώσεις . Την κορωνίδα της γνώσεως,
την Θεογνωσία, και την επίγνωση του προορισμού του ανθρώπου, που είναι η βασιλεία
του Θεού και η κατά χάριν θέωση, την αγνοούν. Ευτυχώς, που υπάρχουν οικογένειες
χριστιανικές και κάποιοι φωτισμένοι καθηγητές και κληρικοί κι έτσι υπάρχουν και
στην Πατρίδα μας φωτισμένοι επιστήμονες
με ήθος και θεοσέβεια. Δόξα τω Θεώ!
Από
το βιβλίο: «ΝΕΩΤΕΡΑ ΘΑΥΜΑΤΑ
ΤΗΣ
ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΣΤΗ ΒΑΡΝΑΚΟΒΑ
Κ΄
ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ»
ΕΚΔΟΣΙΣ
ΙΕΡΑΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ ΜΟΝΑΣΤΙΚΗΣ
ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΟΣ
ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΒΑΡΝΑΚΟΒΑΣ
ΔΩΡΙΔΑ
2007
Νώτη Γεωργία
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΦΑΝΤΑΣΙΑ
«Στη ζωή μου πέρασα
πολλές φρικτές στιγμές! Μερικές μάλιστα απ’ αυτές ήταν πράγματι φρικτές!» ( Μαρκ
Τουέν ) .
Λέμε: «Αυτός πνίγεται
σε μια κουταλιά νερό». Υπάρχει μεν νερό,
(στο κουτάλι! ) αλλά όχι και για πνίξιμο! Όμως η ταραχή, ο πανικός
(=φαντασία!) κάνουν τον άνθρωπο να βλέπει το νερό σαν ωκεανό, και πνίγεται ο
δύστυχος σε μια κουταλιά νερό!
Κάτι που έχει άμεση
σχέση με τα προβλήματά μας. Μπορεί δηλ. να έχουμε κάποιο προβληματάκι, αλλά όχι
ικανό να μας πνίξει! Θα το δούμε.
Έχουμε λογική και
φαντασία. Και πρέπει να βαδίζουμε σύμφωνα με τη λογική, όχι με τη φαντασία. Και
στα προβλήματα επεμβαίνει δυναμικά η φαντασία, που δεν αφήνει να δούμε το
πραγματικό τους μέγεθος! Τα μεγενθύνει, τα «φουσκώνει», τα κάνει μεγαλύτερα απ’
ό,τι είναι, εξωπραγματικά, φανταστικά, δημιουργώντας άγχος, πανικό, ταραχή στον
ταλαίπωρο άνθρωπο, κάνοντάς τον να πνίγεται σε μία κουταλιά νερό!
Έξω
η φαντασία!
Αν θέλουμε, να
είμαστε ρεαλιστές, και όχι «φαντασιόπληκτοι», θα πρέπει να απομονώσουμε τη
λογική από την φαντασία ∙να αφήσουμε τη λογική να δει, να εξετάσει μόνη της τα
προκύπτοντα προβλήματα.
Τούτο θα γίνει όταν:
Δούμε
το πρόβλημα, όχι σαν δικό μας, αλλά σαν ξένο! Σαν να μη συμβαίνει σε εμάς, αλλά
σε άλλον, και θέσουμε το πρόβλημά μας μπροστά στον …θάνατό μας!
Έτσι «φυγαδεύεται» (
ή έστω περιορίζεται) η φαντασία, και αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα με την καθαρή
λογική, (χωρίς να πελαγώνουμε) δίδοντας την καλύτερη δυνατή λύση. Και τι
καλύτερο από αυτό;
«Έξω»
η στενοχώρια
Μεγάλο πρόβλημα ,
μεγάλη στενοχώρια. Και εφόσον το
πρόβλημα το μεγαλώνει η φαντασία, τότε ένα μεγάλο μέρος της στενοχώριας ,
οφείλεται στη ζημιά που κάνει η φαντασία! Όταν, λοιπόν στενοχωριέσαι σε κάποιο
πρόβλημά σου, σκέψου , μήπως στενοχωριέσαι εξ αιτίας της φαντασίας σου, και όχι
εξ αιτίας της υφής του προβλήματός σου. Σκέψου!
-
Όμως
είναι δυνατόν ως άνθρωπος να αποφύγεις τη στενοχώρια; Είναι;
-
Όχι!
Εκτός αν είναι αναίσθητος!
Ας
μην ξεχνάμε, πως και ο Χριστός ως άνθρωπος στενοχωρείτο, και μάλιστα μέχρι
θανάτου! Άρα η στενοχώρια είναι αναπόφευκτη στον άνθρωπο, και άρα η συμβολή μας
«μη στενοχωριέσαι, η στενοχώρια κάνει κακό», τότε όχι μόνο δεν του εξαλείφουμε τη
στενοχώρια, τουναντίον την αυξάνουμε. Στενοχωριέται όχι μόνο για το πρόβλημά
του, αλλά και για τη στενοχώρια του, που θα του κάνει κακό! Λες και η
στενοχώρια είναι ένα σακκάκι, που όποτε θέλουμε το βγάζουμε από πάνω μας.
Μπορεί
μεν η στενοχώρια να είναι αναπόφευκτη , όμως μπορούμε να περιορίσουμε την έντασή της. «Τα προβλήματα σας ολοπρόθυμα τα θέτω τα θέτω στα χέρια μου, όχι όμως στα
πνευμόνια μου και στα συκώτια μου», έλεγε στους συμπολίτες του ο νεοεκλεγείς
δήμαρχος Μπορντώ, φιλόσοφος Montaigne ( 1553- 1592) .
Εναπόθεσε
, λοιπόν, το πρόβλημά σου στα χέρια σου, όχι στην καρδιά σου, (μην το παίρνεις
κατάκαρδα, θα σε αρρωστήσει!) . Και αυτό θα γίνει, όταν και πάλι κάνεις χρήση της
λογικής.
Τι
είναι η στενοχώρια; Μια έντονη σκέψη, ένα βασανιστικό «γιατί;». Προσπάθησε
επομένως να αλλάξεις τη σκέψη. Σκέψου: «Τι κερδίζω με τη στενοχώρια; Λύνω το
πρόβλημα;». Θυμήσου τα λόγια του Dale Carnegie : «Μη στενοχωριέσαι
για το γάλα, που χύθηκε στο χώμα»…
Από το βιβλίο: «ΠΩΣ
ΝΑ ΖΗΣΟΥΜΕ ΗΡΕΜΑ
ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΧΡΟΝΙΑ»
ΑΡΧ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Π.
ΜΠΑΚΟΓΙΆΝΝΗ
Έκδοση Ε΄
Εμπλουτισμένη και
βελτιωμένη
ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ
ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
ΑΘΗΝΑ , ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ
2008
Νώτη Γεωργία
Σάββατο 24 Αυγούστου 2013
Ο Παρθενώνας ως τόπος συναντήσεως Χριστιανισμού και Ελληνισμού
Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων
Τελικά είχε άδικο ο Κώστας Γαβράς και είχε δίκιο η Εκκλησία. Θυμίζω την αντίδραση που προκάλεσε ανιστόρητη παρερμηνεία του γνωστού σκηνοθέτη, ο οποίος ανέλαβε να δημιουργήσει ένα ιστορικό ντοκιμαντέρ για τους επισκέπτες του Μουσείου της Ακροπόλεως το 2009. Ο Γαβράς παρουσίαζε ανθρωπάκια με μαύρα ράσα -άμεση αναφορά σε ορθοδόξους ιερείς- να καταστρέφουν το αέτωμα του Παρθενώνα λόγω θρησκευτικού φανατισμού. Κι όμως ένα τέτοιο γεγονός ουδέποτε συνέβη ή τουλάχιστον δεν μαρτυρείται από τις ιστορικές πηγές. Και επειδή ιστορία είναι η μελέτη και τεκμηρίωση βάσει των κειμένων και των μνημείων της κάθε εποχής, έχουμε πλέον μία επιστημονική καταγραφή της βυζαντινής ιστορίας του Παρθενώνα.
Πρόκειται για το βιβλίο του Αντώνη Καλδέλλη με τίτλο «Ο Βυζαντινός Παρθενώνας – Η Ακρόπολη ως σημείο συνάντησης χριστιανισμού και ελληνισμού», το οποίο κυκλοφορήθηκε στα αγγλικά το 2009 και τώρα στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ψυχογιός (Αθήνα 2013). Ο συγγραφεύς, που διδάσκει Βυζαντινή Ιστορία στο Πολιτειακό πανεπιστήμιο του Οχάϊο των ΗΠΑ, καταγράφει την ιστορία του Παρθενώνα ως χριστιανικού ναού. Επί χίλια περίπου χρόνια η Θεοτόκος λατρεύθηκε στην Αθήνα με επίκεντρο τον Παρθενώνα που είχε μετατραπεί σε Ορθόδοξο Ναό, την Παναγία την Αθηνιώτισσα. Το 1205 οι Σταυροφόροι τον μετέτρεψαν σε Ρωμαιοκαθολικό Ναό. Ο Καλδέλλης παρατηρεί βάσει των πηγών ότι μεγαλύτερη και γεωγραφικά ευρύτερη φήμη είχε ο ναός κατά τη χριστιανική περίοδο παρά κατά την αρχαία και ελληνιστική. Χιλιάδες ταξιδιώτες έρχονταν ως προσκυνητές από όλη την Οικουμένη για να προσκυνήσουν το ιερό της Θεοτόκου, τον Παρθενώνα. Μεταξύ αυτών ο Όσιος Νίκων, πολιούχος της Σπάρτης, ο Όσιος Λουκάς που έκτισε το σπουδαίο μοναστήρι του στη Βοιωτία και ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄ ο Μακεδών (ο Βουλγαροκτόνος). Αυτό το προσκύνημα του Βασιλείου το 1018, μετά τη συντριβή των Βουλγάρων, καταγράφει και ο Κωστής Παλαμάς στο επικό ποίημά του «Η Φλογέρα του βασιλιά».
Από το επιστημονικό πόνημα του καθηγητή Καλδέλλη αντιγράφω το συμπέρασμά του για την καταστροφή του αετώματος. Γράφει στη σελίδα 80: «Η αφαίρεση αυτού του τμήματος του ανατολικού αετώματος δεν είχε ασφαλώς να κάνει με τις βλάβες που υπέστη ο ναός κατά τη φωτιά. Σχετιζόταν μάλλον με αρχιτεκτονικές τροποποιήσεις παρά με θρησκευτικά ζητήματα. Ούτε όμως και η ζωφόρος που περιέτρεχε τον σηκό βανδαλίστηκε για θρησκευτικούς λόγους -τα παράθυρα ανοίχτηκαν μόνο για να περάσει το φως».
Το βιβλίο προβάλλει τον Μητροπολίτη Μιχαήλ Χωνιάτη ως εκφραστή της συνάντησης Χριστιανισμού και Ελληνισμού, η οποία επετεύχθη στο Βυζάντιο με δυσκολίες αρχικά, αλλά με θαυμαστά αποτελέσματα στη συνέχεια. Η ελληνορθόδοξη ταυτότητά μας έχει τις ρίζες σε εκείνη την περίοδο, γι’ αυτό μόνον φανατικοί ή αγράμματοι επιχειρούν να απορρίψουν το Βυζάντιο (Ρωμανία). Παραθέτω τις σχετικές επισημάνσεις από το Επίμετρο του Καλδέλλη (σελ. 348-349):
«Η ειρωνεία είναι εντυπωσιακή. Οι βυζαντινοί Αθηναίοι, οι οποίοι ως χριστιανοί βρίσκονταν στον αντίποδα του «Ελληνισμού» και οι οποίοι παρεμπιπτόντως δεν είχαν καμία υποχρέωση να διασώζουν μνημεία, διατήρησαν τον Παρθενώνα σχεδόν ανέπαφο και του επιφύλαξαν μία εξιδανικευμένη θέση στη χριστιανική λατρευτική τους πρακτική. Αντίθετα το σύγχρονο κράτος και οι λειτουργοί του κατά τον 19ο αιώνα… εξάλειψαν σκόπιμα κάθε ίχνος στην Ακρόπολη που ανήκε στη μακρά περίοδο της «βάρβαρης» ιστορίας, που θεωρούσαν προσβλητική -δηλαδή τα 2000 χρόνια που μεσολάβησαν μέχρι το έτος 1821 μ.Χ. ….. Παρομοίως κατεδαφίστηκαν πολλές από τις βυζαντινές εκκλησίες της πόλης και τούτο έγινε με πρόσχημα τον εκσυγχρονισμό. Η νεωτερικότητα έχει παρουσιαστεί παντοιοτρόπως ως η νόμιμη κληρονόμος του κλασικού κόσμου και στο όνομά της έχουν στηθεί αφηγήσεις που δεν συμπεριλαμβάνουν το Βυζάντιο». Ο Βυζαντινός Παρθενώνας είναι κομμάτι της Ιστορίας μας και της ψυχής μας.
Κ.Χ. 15.8.2013 Περισσότερα: http://www.antibaro.gr/article/8820, Ἀντίβαρο
Τελικά είχε άδικο ο Κώστας Γαβράς και είχε δίκιο η Εκκλησία. Θυμίζω την αντίδραση που προκάλεσε ανιστόρητη παρερμηνεία του γνωστού σκηνοθέτη, ο οποίος ανέλαβε να δημιουργήσει ένα ιστορικό ντοκιμαντέρ για τους επισκέπτες του Μουσείου της Ακροπόλεως το 2009. Ο Γαβράς παρουσίαζε ανθρωπάκια με μαύρα ράσα -άμεση αναφορά σε ορθοδόξους ιερείς- να καταστρέφουν το αέτωμα του Παρθενώνα λόγω θρησκευτικού φανατισμού. Κι όμως ένα τέτοιο γεγονός ουδέποτε συνέβη ή τουλάχιστον δεν μαρτυρείται από τις ιστορικές πηγές. Και επειδή ιστορία είναι η μελέτη και τεκμηρίωση βάσει των κειμένων και των μνημείων της κάθε εποχής, έχουμε πλέον μία επιστημονική καταγραφή της βυζαντινής ιστορίας του Παρθενώνα.
Πρόκειται για το βιβλίο του Αντώνη Καλδέλλη με τίτλο «Ο Βυζαντινός Παρθενώνας – Η Ακρόπολη ως σημείο συνάντησης χριστιανισμού και ελληνισμού», το οποίο κυκλοφορήθηκε στα αγγλικά το 2009 και τώρα στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ψυχογιός (Αθήνα 2013). Ο συγγραφεύς, που διδάσκει Βυζαντινή Ιστορία στο Πολιτειακό πανεπιστήμιο του Οχάϊο των ΗΠΑ, καταγράφει την ιστορία του Παρθενώνα ως χριστιανικού ναού. Επί χίλια περίπου χρόνια η Θεοτόκος λατρεύθηκε στην Αθήνα με επίκεντρο τον Παρθενώνα που είχε μετατραπεί σε Ορθόδοξο Ναό, την Παναγία την Αθηνιώτισσα. Το 1205 οι Σταυροφόροι τον μετέτρεψαν σε Ρωμαιοκαθολικό Ναό. Ο Καλδέλλης παρατηρεί βάσει των πηγών ότι μεγαλύτερη και γεωγραφικά ευρύτερη φήμη είχε ο ναός κατά τη χριστιανική περίοδο παρά κατά την αρχαία και ελληνιστική. Χιλιάδες ταξιδιώτες έρχονταν ως προσκυνητές από όλη την Οικουμένη για να προσκυνήσουν το ιερό της Θεοτόκου, τον Παρθενώνα. Μεταξύ αυτών ο Όσιος Νίκων, πολιούχος της Σπάρτης, ο Όσιος Λουκάς που έκτισε το σπουδαίο μοναστήρι του στη Βοιωτία και ο αυτοκράτορας Βασίλειος Β΄ ο Μακεδών (ο Βουλγαροκτόνος). Αυτό το προσκύνημα του Βασιλείου το 1018, μετά τη συντριβή των Βουλγάρων, καταγράφει και ο Κωστής Παλαμάς στο επικό ποίημά του «Η Φλογέρα του βασιλιά».
Από το επιστημονικό πόνημα του καθηγητή Καλδέλλη αντιγράφω το συμπέρασμά του για την καταστροφή του αετώματος. Γράφει στη σελίδα 80: «Η αφαίρεση αυτού του τμήματος του ανατολικού αετώματος δεν είχε ασφαλώς να κάνει με τις βλάβες που υπέστη ο ναός κατά τη φωτιά. Σχετιζόταν μάλλον με αρχιτεκτονικές τροποποιήσεις παρά με θρησκευτικά ζητήματα. Ούτε όμως και η ζωφόρος που περιέτρεχε τον σηκό βανδαλίστηκε για θρησκευτικούς λόγους -τα παράθυρα ανοίχτηκαν μόνο για να περάσει το φως».
Το βιβλίο προβάλλει τον Μητροπολίτη Μιχαήλ Χωνιάτη ως εκφραστή της συνάντησης Χριστιανισμού και Ελληνισμού, η οποία επετεύχθη στο Βυζάντιο με δυσκολίες αρχικά, αλλά με θαυμαστά αποτελέσματα στη συνέχεια. Η ελληνορθόδοξη ταυτότητά μας έχει τις ρίζες σε εκείνη την περίοδο, γι’ αυτό μόνον φανατικοί ή αγράμματοι επιχειρούν να απορρίψουν το Βυζάντιο (Ρωμανία). Παραθέτω τις σχετικές επισημάνσεις από το Επίμετρο του Καλδέλλη (σελ. 348-349):
«Η ειρωνεία είναι εντυπωσιακή. Οι βυζαντινοί Αθηναίοι, οι οποίοι ως χριστιανοί βρίσκονταν στον αντίποδα του «Ελληνισμού» και οι οποίοι παρεμπιπτόντως δεν είχαν καμία υποχρέωση να διασώζουν μνημεία, διατήρησαν τον Παρθενώνα σχεδόν ανέπαφο και του επιφύλαξαν μία εξιδανικευμένη θέση στη χριστιανική λατρευτική τους πρακτική. Αντίθετα το σύγχρονο κράτος και οι λειτουργοί του κατά τον 19ο αιώνα… εξάλειψαν σκόπιμα κάθε ίχνος στην Ακρόπολη που ανήκε στη μακρά περίοδο της «βάρβαρης» ιστορίας, που θεωρούσαν προσβλητική -δηλαδή τα 2000 χρόνια που μεσολάβησαν μέχρι το έτος 1821 μ.Χ. ….. Παρομοίως κατεδαφίστηκαν πολλές από τις βυζαντινές εκκλησίες της πόλης και τούτο έγινε με πρόσχημα τον εκσυγχρονισμό. Η νεωτερικότητα έχει παρουσιαστεί παντοιοτρόπως ως η νόμιμη κληρονόμος του κλασικού κόσμου και στο όνομά της έχουν στηθεί αφηγήσεις που δεν συμπεριλαμβάνουν το Βυζάντιο». Ο Βυζαντινός Παρθενώνας είναι κομμάτι της Ιστορίας μας και της ψυχής μας.
Κ.Χ. 15.8.2013 Περισσότερα: http://www.antibaro.gr/article/8820, Ἀντίβαρο
Παρασκευή 23 Αυγούστου 2013
Πανυγήρι στον Ιερό Ναό του Αγίου Αθανασίου του Πατελάρου
Με
λαμπρότητα εορτάσθηκε και εφέτος η μνήμη του εν Αγίοις Πατρός ημών
Αθανασίου του Γ’ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως του Πατελάρου στην
γενέτειρά του Αξό Μυλοποτάμου. Το εσπέρας της Τρίτης 20ής Αυγούστου 2013
τελέσθηκε ο Μέγας Αρχιερατικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Σεβ.
Μητροπολίτου Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ. Θεοκλήτου, ως
εκπροσώπου της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου
κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ.
Το πρωΐ της Τετάρτης 21ης Αυγούστου 2013 τελέσθηκαν ο Όρθρος και στην συνέχεια Αρχιερατικό Συλλείτουργο, κατά το οποίο συνιερούργησαν ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ. Θεόκλητος και ο Επίσκοπός μας κ. Ευγένιος.
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας τον εκπρόσωπο του Παναγιωτάτου προσφώνησαν κατάλληλα ο Επίσκοπός μας, ο Εντιμ. κ. Δημήτριος Κόκκινος, Δήμαρχος Μυλοποτάμου, και ο Εφημέριος της Ενορίας Πρωτ. Δαυΐδ Μιγαδάκης. Ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ. Θεόκλητος ανέγνωσε το Σεπτό Πατριαρχικό Μήνυμα της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ, και απηύθυνε λόγους εποικοδομητικούς προς τους πανηγυρίζοντες πιστούς καθώς και ευχαριστίες για την φιλοξενία, η οποία του παρασχέθηκε.
Στο Σεπτό Πατριαρχικό Μήνυμα ο Παναγιώτατος Πατριάρχης μας, μεταξύ άλλων, ανέφερε: «Καυχάται η καθ’ ημάς Μήτηρ Αγία του Χριστού Μεγάλη Εκκλησία, διότι εργαστήριον ούσα αγιότητος, πλουτεί πλήθος πολύ διακονησάντων αυτή Πατριαρχών, Ιεραρχών, κληρικών και λαϊκών, εγγεγραμμένων εν ταις αγιολογικαίς δέλτοις της Αγίας ημών Ορθοδόξου Εκκλησίας, τιμωμένων ανά τους αιώνας υπό των πιστών, επικαλουμένων την προς τον δοξάσαντα αυτούς Κύριον μεσιτείαν και πρεσβείαν, ώστε να γίγνηται αυτοίς και ημίν βοηθός, εφ’ όσον βεβαίως μένομεν διηνεκώς εις Αυτόν ελπίζοντες.
Εξέχουσαν θέσιν μεταξύ των Αγίων Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως κατέχει και ο εν Αξώ Μυλοποτάμου …. γεννηθείς Αθανάσιος ο Γ’ (1580-1654), κατά κόσμον Αλέξιος Πατελάρος, ο από Θεσσαλονίκης προκάτοχος της ημετέρας Μετριότητος….
Έχοντες υπ’ όψει τον ένθεον βίον και την θαυμαστήν προσφοράν του εν Αγίοις Πατριάρχου ημών τούτου, “του ηδέος, ευθέος και χρηστού, επιεικούς, ευπροσίτου, προσηνούς, ελεήμονος, συμπαθούς και ευσπλάγχνου, ιλαρού τοις τρόποις και χριστομιμήτου τοις ήθεσιν”, εκφράζομεν την συγκίνησιν και την χαράν ημών και της Μητρός Εκκλησίας, ότι η γενέτειρα του Αγίου, ο καταστάς δια του τέκνου αυτού τούτου ευρέως και δη και παγκοσμίως γνωστός Αξός του Μυλοποτάμου, θέλει τιμήσει και εφέτος την μνήμην αυτού».
Ακολούθησε τράπεζα, κατά την οποία παρεκάθησαν όλοι οι φιλάγιοι πιστοί που προσήλθαν για να τιμήσουν τον Μεγάλο αυτό Άγιο, που γέννησε και ανέθρεψε η Αγιοτόκος και Αγιοτρόφος Κρητική Εκκλησία, τον από Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Οικουμενικό Πατριάρχη Αθανάσιο τον Γ’, του οποίου το ιερό λείψανο σώζεται αδιάφθορο στο Χάρκοβο της Ουκρανίας.
Το πρωΐ της Τετάρτης 21ης Αυγούστου 2013 τελέσθηκαν ο Όρθρος και στην συνέχεια Αρχιερατικό Συλλείτουργο, κατά το οποίο συνιερούργησαν ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ. Θεόκλητος και ο Επίσκοπός μας κ. Ευγένιος.
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας τον εκπρόσωπο του Παναγιωτάτου προσφώνησαν κατάλληλα ο Επίσκοπός μας, ο Εντιμ. κ. Δημήτριος Κόκκινος, Δήμαρχος Μυλοποτάμου, και ο Εφημέριος της Ενορίας Πρωτ. Δαυΐδ Μιγαδάκης. Ο Σεβ. Μητροπολίτης Ιερισσού, Αγίου Όρους και Αρδαμερίου κ. Θεόκλητος ανέγνωσε το Σεπτό Πατριαρχικό Μήνυμα της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ, και απηύθυνε λόγους εποικοδομητικούς προς τους πανηγυρίζοντες πιστούς καθώς και ευχαριστίες για την φιλοξενία, η οποία του παρασχέθηκε.
Στο Σεπτό Πατριαρχικό Μήνυμα ο Παναγιώτατος Πατριάρχης μας, μεταξύ άλλων, ανέφερε: «Καυχάται η καθ’ ημάς Μήτηρ Αγία του Χριστού Μεγάλη Εκκλησία, διότι εργαστήριον ούσα αγιότητος, πλουτεί πλήθος πολύ διακονησάντων αυτή Πατριαρχών, Ιεραρχών, κληρικών και λαϊκών, εγγεγραμμένων εν ταις αγιολογικαίς δέλτοις της Αγίας ημών Ορθοδόξου Εκκλησίας, τιμωμένων ανά τους αιώνας υπό των πιστών, επικαλουμένων την προς τον δοξάσαντα αυτούς Κύριον μεσιτείαν και πρεσβείαν, ώστε να γίγνηται αυτοίς και ημίν βοηθός, εφ’ όσον βεβαίως μένομεν διηνεκώς εις Αυτόν ελπίζοντες.
Εξέχουσαν θέσιν μεταξύ των Αγίων Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως κατέχει και ο εν Αξώ Μυλοποτάμου …. γεννηθείς Αθανάσιος ο Γ’ (1580-1654), κατά κόσμον Αλέξιος Πατελάρος, ο από Θεσσαλονίκης προκάτοχος της ημετέρας Μετριότητος….
Έχοντες υπ’ όψει τον ένθεον βίον και την θαυμαστήν προσφοράν του εν Αγίοις Πατριάρχου ημών τούτου, “του ηδέος, ευθέος και χρηστού, επιεικούς, ευπροσίτου, προσηνούς, ελεήμονος, συμπαθούς και ευσπλάγχνου, ιλαρού τοις τρόποις και χριστομιμήτου τοις ήθεσιν”, εκφράζομεν την συγκίνησιν και την χαράν ημών και της Μητρός Εκκλησίας, ότι η γενέτειρα του Αγίου, ο καταστάς δια του τέκνου αυτού τούτου ευρέως και δη και παγκοσμίως γνωστός Αξός του Μυλοποτάμου, θέλει τιμήσει και εφέτος την μνήμην αυτού».
Ακολούθησε τράπεζα, κατά την οποία παρεκάθησαν όλοι οι φιλάγιοι πιστοί που προσήλθαν για να τιμήσουν τον Μεγάλο αυτό Άγιο, που γέννησε και ανέθρεψε η Αγιοτόκος και Αγιοτρόφος Κρητική Εκκλησία, τον από Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Οικουμενικό Πατριάρχη Αθανάσιο τον Γ’, του οποίου το ιερό λείψανο σώζεται αδιάφθορο στο Χάρκοβο της Ουκρανίας.
Η Ταβιθά νέα ηγουμένη στον Άγιο Ραφαήλ Μυτιλήνης
-Την Κύπρια μοναχή που αποτέλεσε για χρόνια τη σκιά της ηγουμένης Ευγενίας Κλειδαρά εξέλεξε στην κεφαλή της μονής του Αγίου Ραφαήλ το ηγουμενοσυμβούλιο.
-Το Σάββατο άνευ απροόπτου θα γίνει η "ενθρόνιση" της νέας ηγουμένης στο μοναστήρι από τον Μητροπολίτη Ιάκωβο.
1,5 μήνα μετά την εξόδιο ακολουθία για την ηγουμένη της Μονής του Αγίου Ραφαήλ στο λόφο των Καρυών της Θερμής βγήκε ο "λευκός καπνός", δηλαδή ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες για την διαδοχή της με την εκλογή της μοναχής Ταβιθά στην κεφαλή του μοναστηριού.
Η δεύτερη κατά σειρά ηγούμενη από την ίδρυση της Μονής το 1962 είναι Κύπρια στην καταγωγή, περίπου 50 ετών και αποτελεί - ανεξάρτητα από την απόφαση του ηγουμενοσυμβουλίου για την εκλογή της - το επιθυμητό πρόσωπο για τον Μητροπολίτη Μυτιλήνης Ιάκωβο αν και τυπικά η Μητρόπολη δεν συμμετέχει στη διαδικασία εκλογής αλλά ο Μητροπολίτης "ενθρονίζει" τη νέα ηγουμένη.
Για το προβάδισμα της μοναχής Ταβιθά στην διαδοχή της Ευγενίας έγραψαν αποκλειστικά τα "Νέα της Λέσβου" και μάλιστα αρκετά πρόωρα από το ρεπορτάζ μας στις 8 Ιουλίου για την εξόδιο ακολουθία που είχε τελεστεί για την Ευγενία.
Η νέα ηγουμένη
Έχοντας αφιερωθεί από τα νεανικά της χρόνια στο μοναστήρι του Αγίου Ραφαήλ, η Ταβιθά ήταν για πολλά χρόνια η σκιά της ηγουμένης Ευγενίας αποτελώντας κατά κάποιο τρόπο την υπασπίστρια της μέχρι το τέλος της ζωής της. Με αυτήν την προϋπηρεσία γνωρίζει άριστα όλα τα θέματα που αφορούν τη διοίκηση της Μονής (ακόμα κι εκείνα που παρέμεναν ζητήματα ενός στενού κύκλου στο λόφο των Καρυών) ενώ με την αθόρυβη παρουσία και δραστηριότητα της στο μοναστήρι, κατάφερε μέσα σε λίγα χρόνια να κερδίσει την εκτίμηση των άλλων μοναχών καλλιεργώντας ταυτόχρονα καλές σχέσεις και με τη Μητρόπολη Μυτιλήνης.
Δεν τυχαίο άλλωστε που βρέθηκε η ίδια αντί άλλων αρχαιότερων μοναχών τόσο κοντά στην ηγουμένη Ευγενία απολαμβάνοντας της εμπιστοσύνης της.
Το παρασκήνιο
Με το άγγελμα της αποδημίας για την ηγουμένη Ευγενία στις αρχές του Ιουλίου, αρχικά όλα τα βλέμματα είχαν στραφεί στην μοναχή Γρηγορία που είναι μεγαλύτερη σε ηλικία από την Ταβιθά και είναι και ήταν κι εκείνη ένα από τα πρόσωπα που βρίσκονταν στο στενό της κύκλο. Η τάση ωστόσο που φάνηκε να διαμορφώνεται εκείνη την περίοδο υπέρ της Γρηγορίας άλλαξε μέσα σε ένα 24ωρο άρδην, κατά κάποιους κύκλους με έξωθεν παρέμβαση.
Η μοναχή Γρηγορία ήταν εκείνη που επί της ουσίας ηγήθηκε εδώ και χρόνια στη διαμόρφωση της τάσης περί "αγιοποίησης" της ηγουμένης Ευγενίας και ίσως αυτός είναι ένας βασικός λόγος που έμεινε εκτός διαδοχής. Άλλωστε η επιδίωξη και της Μητρόπολης Μυτιλήνης που έχει την εποπτεία του μοναστηριού για την "επόμενη μέρα" είναι η αποφυγή τέτοιων φαινομένων στο μέλλον. Η αποδημία της Ευγενίας σηματοδότησε από τις πρώτες κιόλας ώρες το μεγαλύτερο άνοιγμα του μοναστηριού ως προς τη Μητρόπολη η οποία από δω και στο εξής θα έχει ενεργό ρόλο ασχέτως αν αυτό δεν θα φαίνεται. Μέχρι την αποδημία της ηγουμένης Ευγενίας, η σχέση του μοναστηριού με τη Μητρόπολη περιοριζόταν στο τυπικό και στο εθιμοτυπικό με τους παράγοντες της τελευταίας να αισθάνονται σε αρκετές των περιπτώσεων ως επισκέπτες αντί για Επόπτες. Είναι γνωστό άλλωστε πως η Ευγενία είχε τον πλήρη έλεγχο του μοναστηριού χωρίς υποδείξεις στο έργο της το οποίο ωστόσο παρέμεινε μέχρι τα τελευταία χρόνια της ζωής της πλούσιο σε όλα τα επίπεδα. Όταν όμως τα ιδιαίτερα τα τελευταία 2 χρόνια πριν την αποδημία της, η ίδια βρέθηκε στην κλίνη της ασθενείας, η Μητρόπολη Μυτιλήνης απέκτησε πιο ενεργό ρόλο υποβοηθώντας όπου μπορούσε με την εμπειρία των στελεχών της. Και ως προς το τελευταίο, βρήκε αρωγό από το περιβάλλον της Μονής τη μοναχή Ταβιθά που τώρα διαδέχεται την Ευγενία.
Η "ενθρόνιση" της νέας ηγουμένης προγραμματίζεται για τις 10 το πρωί αύριο Σαββάτο στο λόφο των Καρυών, καθώς σήμερα Παρασκευή ο σεβασμιότατος Μυτιλήνης θα βρίσκεται στην Αγιάσο για τα εννιάμερα της Παναγίας.
lesvosnews.net
Σε άμεσο κίνδυνο ο ναός του Προφήτη Ηλία στη Σμύρνη
Θα «θυσιαστεί» για την κατασκευή νέων οδικών αρτηριών στην περιοχή. | |||||
Του Δημήτρη Ρηγόπουλου | |||||
Η επικείμενη κατεδάφιση του Προφήτη Ηλία, μιας μορφής που σημειωτέον τυγχάνει σεβασμού από χριστιανούς και μουσουλμάνους, θα συμβεί την ίδια στιγμή που βρίσκεται σε εξέλιξη το φιλόδοξο σχέδιο του Μητροπολιτικού Δήμου της Σμύρνης για την ανάδειξη χαμένων μνημείων της πόλης και την προσέλκυση τουριστών. Μόλις πρόσφατα ισοπεδώθηκε μία ολόκληρη γειτονιά στις πλαγιές του λόφου του Πάγου (Kadifekale), με σκοπό να έρθουν στο φως τα ελάχιστα σωζόμενα λείψανα του αρχαίου θεάτρου της πόλης προκειμένου αυτό να αναστηλωθεί πλήρως (!) και να επαναλειτουργήσει. Ο Προφήτης Ηλίας, όπως μας ενημερώνει ο Αχιλλέας Χατζηκωνσταντίνου, γεωγράφος και μελετητής της ιστορικής τοπογραφίας της Σμύρνης, είναι σήμερα ερειπωμένος. Τις μεγαλύτερες φθορές έχει υποστεί ο τοίχος στη δυτική πλευρά του ναού, με μεγάλο τμήμα του συμπεριλαμβανομένης και της θύρας του ναού να λείπει εντελώς. Το εσωτερικό του ναού είναι πλήρως λεηλατημένο. Το μεγάλο του μέγεθος και η ερημική τοποθεσία στην οποία βρισκόταν, οδήγησε κάποιους να το χαρακτηρίσουν μοναστήρι, κάτι που όμως λόγω της απουσίας άλλων κτισμάτων (κελιά κ.λπ.) δεν φαίνεται να ευσταθεί. Η εκκλησία του Προφήτη Ηλία μέσα στο ειδυλλιακό τοπίο της εξοχής, με το ποτάμι και τα ρωμαϊκά υδραγωγεία, ήταν αγαπημένος προορισμός των Σμυρναίων και τη βλέπουμε να απεικονίζεται σε διάφορες καρτ-ποστάλ εκείνης της εποχής. Γνωρίζουμε δε από το Σολομωνίδη και τα ονόματα των ιερέων κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή που ήταν Αρίσταρχος και Αγαθάγγελος. Μετά το 1922, η περιοχή κηρύχτηκε στρατιωτική ζώνη και ο ναός, απροσπέλαστος, χρησίμευσε ως αποθήκη πυρομαχικών. Αυτό όμως δεν μπορεί να τον προστατεύσει πλέον. Με τα πρόσφατα σχέδια του Μητροπολιτικού Δήμου της Σμύρνης για την κατασκευή νέων οδικών αρτηριών, ο ναός τίθεται παρά τις αρχικές διαβεβαιώσεις σε άμεσο κίνδυνο. Το 2011 εκπονήθηκε, από τον Τούρκο μεταπτυχιακό φοιτητή αρχιτεκτονικής Doğay Korkmaz η μοναδική γνωστή μελέτη για τον Προφήτη Ηλία που τώρα καθίσταται πλέον τραγικά επίκαιρη αν και παραμένει αδημοσίευτη. Με την καταστροφή του ναού χάνεται επίσης κάθε ελπίδα μελέτης όλων εκείνων των κατάλοιπων προηγούμενων ιστορικών περιόδων που πιθανώς σώζονται ακόμα. Η απώλεια για τη μελέτη της ιστορίας της περιοχής της Σμύρνης των βυζαντινών κυρίως χρόνων θα είναι τεράστια. Το μεγαλύτερο όμως πλήγμα είναι απέναντι στην ιστορία του Μικρασιατικού Ελληνισμού τα σεβάσματά του οποίου το ένα μετά το άλλο συνεχίζουν να εξαφανίζονται, ύστερα από πολλά χρόνια λησμονιάς και εγκατάλειψης. Για τους χρήστες του Διαδικτύου, το στίγμα της εκκλησίας στο Google Earth είναι: 38° 24΄ 1,45” Β 27° 8’ 30,75” A. Εκεί μπορεί κανείς να δει εκτός από φωτογραφίες και το τρισδιάστατο μοντέλο του σωζόμενου κτίσματος. Πηγή πληροφοριών: Αχιλλέας Χατζηκωνσταντίνου, Γεωγράφος – Μελετητής της Ιστορικής Τοπογραφίας της Σμύρνης Βιβλιογραφία: Χρήστος Σ. Σολομωνίδης «Η Εκκλησία της Σμύρνης» Αθήνα 1960 Doğay Korkmaz, ‘Master Thesis: Investigation of Conservation Problems of the Prophet Elias (Εlijah) Church in Izmir’, İzmir Institute of Technology, 2011 http://www.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathremote_1_22/08/2013_514969 |
ΚΑΝΩΝ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΟΣΙΑΝ ΜΗΤΕΡΑ ΗΜΩΝ ΘΕΟΔΩΡΑΝ ΤΗΝ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΝ
ΚΑΝΩΝ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ
ΕΙΣ ΤΗΝ ΟΣΙΑΝ ΜΗΤΕΡΑ ΗΜΩΝ
ΘΕΟΔΩΡΑΝ
ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΝ ΑΡΤΗΣ ΤΗΝ ΕΚ ΣΕΡΒΙΩΝ
ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Συνταχθείς μέν χάριν ευλαβείας
υπό του Άρτης και Πρεβέζης Μητροπολίτου
ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ
Αφιερωθείς δε παρ' αυτού διά ψυχικήν σωτηρίαν
εις τον εν Άρτη ιερόν ναόν της Αγίας Θεοδώρας
Εκδίδοται νύν
στιχηδόν διατεταγμένος και διορθωμένος
υπό του Επισκόπου της Ιεράς Μητροπόλεως
ΣΕΡΒΙΩΝ ΚΑΙ ΚΟΖΑΝΗΣ
ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ
ΚΑΝΩΝ ΠΑΡΑΚΛΗΤΙΚΟΣ
ΕΙΣ ΤΗΝ ΟΣΙΑΝ ΜΗΤΕΡΑ ΗΜΩΝ
ΘΕΟΔΩΡΑΝ ΤΗΝ ΒΑΣΙΛΙΣΣΑΝ
Μετά το Ευλογητός, το Κύριε, εισάκουσον . Είτα το Θεός Κύριος και τα παρόντα τροπάρια. Ήχος δ΄
Ο υψωθείς εν τω Σταυρώ
Της Βασιλίδος τοις λειψάνοις προσδράμωμεν,
οι εν κινδύνοις και εν δέει προσπέσωμεν
πόθω ψυχής κραυγάζοντες και λέγοντες αυτή∙
Άνασσα, βοήθησον σοίς προσπίτουσι τέκνοις,
ρύσαι απάλλαξον νόσων τε και κινδύνων
τους σους ικέτας θείαις σου ευχαίς,
κλέος της Άρτης, Θεοδώρα πάνσεμνε.
Δόξα. Και νυν. Θεοτόκιον.
Τη Θεοτόκω εκτενώς νυν προσδράμωμεν,
αμαρτωλοί και ταπεινοί, και προσπέσωμεν
εν μετανοία κράζοντες εκ βάθους ψυχής∙
Δέσποινα, βοήθησον, εφ' ημίν σπλαχνισθήσα,
σπεύσον, απολλύμεθα υπό πλήθος πταισμάτων.
Μη αποστρέψεις σους δούλους κενούς∙
σε γαρ και μόνην ελπίδα κεκτήμεθα.
Ο Ν΄και είτα ο Κανών, έχουν εκροστοιχίδα εν τοις Θεοτοκιοις Σεραφείμ.
Ήχος πλ. δ΄
Ωδή Α΄. Υγράν διοδεύσας.
Στέφει κοσμηθείσα ασκητικών
και ενηδομένη, Θεοδώρα εν ουρανοίς,
δώρησαι υγείαν σαις πρεσβείαις
τοίς σε τιμώσι και πόθω γεραίρουσι.
Εκλαμπρον εδέξω παρά Θεού
στέφος, Θεοδώρα, και τω θρόνω αεί αυτού
παρίστασαι, υγείαν δυσωπούσα
και σωτηρίαν σοίς τέκνοις δωρήσασθαι.
Ιλάσθητι , Οσία, τοις ταπεινοίς
και Θεόν των όλων καθικέτευσον εκτενώς,
κινδύνους και νόσους, Θεοδώρα,
αποσοβήσαι από των τέκνων σου.
Θεοτόκιον.
Συνέχομαι κινδύνοις και πειρασμοίς
και προς σε, Παρθένε, καταφεύγων επιζητώ
την λύσιν αυτών και σωτηρίαν∙
διό λιταίς σου τον δούλον σου οίκτιρον.
Ωδή Γ΄.Συ ει το στερέωμα.
Ημάς τους γεραίροντας
τους εν ασκήσει αγώνάς σου
ταίς σαίς ευχαίς εκ νόσων παντοίων,
Θεοδώρα, απάλλαξον.
Τα αθλά σου μέγιστα,
ω Θεοδώρα πανεύφημε.
ρύσαι διό ευχαίς σου κινδύων
και εκ νόσων την ποίμνην σου.
Ανδρείας πανθαύμαστον
και της αγνείας ώφθης υπόδειγμα.
διό καμέ αγνεύειν ευχαίς σου,
Θεδώρα, αξίωσον.
Θεοτόκιον.
Έχων την ελπίδα μου
εις σε, πανάσπιλε Δέσποινα,
όλην παθών και κινδύνων ρύσαι
την ψυχήν μου, πρεσβείαις σου.
Διάσωσον από κινδύνων και θλίψεων, Θεοδώρα,
Βασιλισσών το κλέος και καύχημα,
τους προσιόντας και τιμώντας σε πόθω.
Επίβλεψον εν ευμενεία, πανύμνητε Θεοτόκε,
επί την εμήν χαλεπήν του σώματος κάκωσιν
και ίασαι της ψυχής μου το άλγος.
Ο ιερεύς μνημονεύει. Είτα το παρόν Τροπάριον
Ήχος β΄
Πρεσβείαν την σήν, Οσία, εξαιτούμεθα
ελέους τυχείν παρά του πανοικτίρμονος
Χριστού του Σωτήρος και μόνου Θεού ημών∙
και γαρ ισχύει δέησις πολύ
δικαίων Δεσπότου προς ευμένειαν.
Ωδή Δ΄. Είσάκήκοα, Κύριε.
Αυγασθείσα εκλάμψεσι
Πνεύματος Αγίου, θεοδωρώνυμε,
την ψυχήν μου καταλάμπρυνον
ουρανία δόξη ταίς πρεσβείαις σου.
Φωτοφόρων εκλάμψεων,
άσπερ, Θεοδώρα, απολαμβάνεις νυν,
απολαύσαι ικεσίαις σου
πάντας τους υμνούντας σε αξίωσον.
Σαίς ευχαίς με ενίσχυσον
κατ΄ασθενειών τε αεί και θλίψεων,
Θεοδώρα αξιάγαστε,
ταίς προς τον Σωτήρα μεσιτείαις σου.
Θεοτόκιον.
Ρώσιν άνοσον δίδου μοι
και πάθη ανίατα καταπράυνον
τη πρεσβεία του ελέους σου,
ως Θεόν τεκούσα, Απειρόγαμε.
Ωδή Ε΄. Φώτισον ημάς.
Σθένει του Θεού τον εχθρόν κατεπολέμησας∙
διό και ημάς ευχαίς σου άπαντας,
Θεοδώρα, κατ' εχθρών δεινών ενδυνάμωσον.
Σώσον τους εις σε, Θεοδώρα, προσπελάζοντας
και από νόσων και περιστάσεων
ταίς σαίς πρεσβείαις, φιλαδέλφους, ελευθερωσον.
Δώρον του Θεού συ υπάρχουσα επώνυμος,
πάσι δοθήναι το θείον έλεος,
ω Θεοδώρα, ικεσίαις σου αξίωσον.
Θεοτόκιον
Άχραντε σεμνή, θείω ύδατι με ράντισον
και ταίς λιβάσι της ευσπλαγχνίας σου
σταγόνας δίδου των δακρύων υετίζειν με.
Ωδή ΣΤ΄. Ιλάσθητι μοι, Σωτήρ.
Ισχύ του Παντουργού, ω Θεοδώρα πανέντιμε,
πλεκτάνας του πονηρού σοφώς κατεφρόνησας.
καμέ ούν αξίωσον
καταλύσαι σθένει του Θεού Σατάν τον δόλιον.
Ηράσθης φωτός Θεού, ω Θεοδώρα
και πάντα τα αγαθά της γής κατεφρόνησας
καμέ ουν αξίωσον
φωτισθήναι σαις ευχαίς ουρανίαις ελλάμψεσι.
Σύν τοις Αγγέλοις νυνί, ω Θεοδώρα, χορεύουσα,
ενώπιον του Θεού πρεσβείας προσάγαγε
υπέρ των τιμώντων σε και των ασπαζομένων τα ιερά σου λείψανα.
Θεοτόκιον.
Φωτός νεφέλη συ ει και του Θεού θρόνος ένδοξος
Παρθενομήτορ αγνή∙ ψυχής ουν τα όμματα
της εμής νυν φώτισον
και παθών αχλύος της καρδίαν μου καθάρισον.
Διάσωσον από κινδύνων και θλίψεων, Θεοδώρα,
Βασιλισσών το κλεός και καύχημα,
τους προσιόντας και τιμώντας σε πόθω.
Άχραντε, η διά λόγου τον Λόγον ανερμηνεύτως
επ' εσχάτων των ημερών τεκούσα δυσώπησον,
ως έχουσα μητρικήν παρρησίαν.
Ο ιερεύς μνημονεύει. Είτα το Κοντάκιον.
Ήχος β'
Θείων δωρημάτων, Θεοδώρα, επώνυμε,
Οσίων σύσκηνε και Βασιλίδων αγλάισμα,
εγκαρδίως βοώμεν σοι∙ πρόφθασον
και εκ παντοίας βλάβης λύτρωσαι ημάς
ταίς προς τον Σωτήρα θερμαίς ικεσίαις σου.
Προκείμενον, ήχος δ΄.
Υπομένων υπέμεινα τον Κύριον και προσέσχε μοι.
Στιχ. Και ανήγαγέ με εκ λάκκου ταλαιπωρίας και πηλού ιλύος.
ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ
Εκ του κατά Ματθαίον. Ζήτει τω Σαββάτων της ΙΖ΄.
Δόξα .Ταίς της σής Οσίας. Και νύν .Ταίς της Θεοτόκου.
Ελεήμον, ελέησόν με, ο Θεός. Και το παρόν Προσόμοιον
Ήχος πλ.β΄ Όλην αποθέμενοι.
Χαίροις, αύχος ένδοξον
Ακαρνανίας και Άρτης
κλέος τε και σέμνωμα
και πηγή κένωτος των ιάσεων∙
χαίροις, αείφωτος
λαμπάς, η φωτίζουσα
Αιτωλίαν τοις σοίς θαύμασι∙
χαίροις, επίσκεψις
και ρώσις εν νόσιος των τέκνων σου.
Σε ουν καθικετεύομεν
πρέσβευε Χριστώ τω παντάνακτι
υπέρ σωτηρίας
ειρήνης τε ημών διηνεκούς
μετά υγείας και ρώσεως
Θεοδώρα πάνσεμνε.
Ο ιερεύς. Σώσον, ο Θεός, τον λαόν σου.
Ωδή Ζ΄. Παίδες Εβραίων.
Νύν καθορώσα, Θεοδώρα
την πανέκλαμπρον του Πλάστου θείαν θέαν,
ιεραίς σου ευχαίς δώρησαι την κατ' άμφω
υγείαν τοίς υμνούσί σε και τιμώσι την σην μνήμην.
Πίστει τιμώντας σου την μνήμην
Θεοδώρα, νυν τους ταπεινούς σου δούλους
ευλαβώς και πίστεως ημάς δεόμεθα σου
ταίς θείαις ικεσίαις σου του ρυσθήναι εκ κινδύνων.
Ω Θεού δώρον, Θεοδώρα,
σου δεόμεθα οι ταπεινοί σου δούλοι,
τον δοτήρα Θεόν των αγαθών δυσώπει
δούναι ημίν την άφεσιν των πολλών αμαρτημάτων.
Θεοτόκιον
Εμμονον έχων την κακίαν
και δουλούμενος ατόποις συνηθείας,
ευσπλαγχνία τη ση προστρέχω ανακράζων∙
σώσον με, σώσον, Πάναγνε, μητρικαίς σου ικεσίαις.
Ωδή Η΄. Τον Βασιλέα.
Ρώσιν κατ' άμφω, ω Θεοδώρα, δυσώπει
τοις σοίς δούλοις ευχαίς σου δωρηθήναι
και δεινών παντοίων απαλλαγήν, Οσία.
Ω Θεοδώρα, ταίς ικεσίαις σου σώζε
από νόσων παντοίων και κινδύνων
τους προσπεφευγότας τω θείω σου τεμένει.
Ινά υμνώ σε, ω Θεοδώρα, οσία,
χαράν και υγείαν μοι παράσχου
ταίς προς τον Σωτήρα ενθέρμοις σου πρεσβείαις.
Θεοτόκιον
Ικεσίαις ταις προς τον Θεόν σου, Παρθένε,
δυσχερών των του βίου με σώσον
και τον σάλον παύσον ασθενειών παντοίων.
Ωδή Θ΄. Κυρίως Θεοτόκον
Πλουτούντες, Θεοδώρα, τα σεπτά οστά σου
κατασπαζόμεθα ταύτα δεόμενοι
ρύσαι ημάς ταίς ευχαίς σου, Μήτερ, των θλίψεων.
Κινδύνων των του βίου λύτρωσαι, Οσία,
τον σον οικετην ενθέοις πρεσβείαις σου
και πάσης νόσου και βλάβης με νύν απάλλαξον.
Εν θαύμασι απείροις, Βασιλίς θεόφρων,
ο Παντοκράτωρ Θεός σε εδόξασε∙
τούτον θερμώς εκδυσώπει υπέρ της ποίμνης σου.
Θεοτόκιον
Μαρία, ομβρισόν μοι άφεσιν πταισμάτων
και ασθενούντά με επίσκεψαι δέομαι
και συμφοραίς νυν ποντούμενον ελευθέρωσον.
Άξιον εστίν. Και τα παρόντα Μεγαλυνάρια.
Έχοντες Αρταίοι σα ιερά
λείψανα, θεόφρων Θεοδώρα, ως οχυρόν
προπύργιον, τούτοις προσφεύγουσιν εν νόσοις
και την υγείαν πάντες απολαμβάνουσι.
Φύλαττε στην ποίμνην, δώρο Θεού,
κακών εκ παντοίων και εκ νόσων φθοροποιών,
πίστει την τιμώσαν σήν μνήμη, Θεοδώρα,
και εκ παντοίας βλάβης ταίς ικεσίαις σου.
Έτερα, παρ' ανωνύμου κεχριαίου
Χαίροις άνθος πάντερπνον της Εδέμ
εν γη εξανθήσαν, ώσπερ ήλιος νοητός,
και την των Σερβίων αεί φωτίζον χώραν
ψυχάς δ' ευωδιάζον θερμώς τιμώντων σε.
Χαίροις των Σερβίων κόρη σεμνή
αρετών δοχείον ευωδίαν χριστιανοίς∙
ζάλης εν τω βίω δεινώς ημάς νεκρούσης
λύτρωσαι, Θεοδώρα, Χριστώ πρεσβεύουσα.
Θεοτόκιον
Πάσαι των Αγγέλων αι στρατιαί,
Πρόδρομε Κυρίου, Αποστόλων η δωδεκάς,
οι Άγιοι πάντες μετά της Θεοτόκου,
ποιήσατε πρεσβείαν εις το σωθήναι ημάς.
Τρισάγιον. Είτα το παρόν Τροπάριον.
Ήχος γ΄.
Χαίρει έχουσα η πόλις Άρτα
τον σον πάνσεπτον ναόν, Οσία,
ιαμάτων ιατρείον υπάρχοντα
τοις προσιούσιν αυτώ μετά πίστεως
και αιτουμένοις την θερμήν σου αντίληψιν∙
ω Βασίλισσα Θεοδώρα αξιάγαστε,
Χριστόν τον Θεόν ικέτευε
δωρήσασθαι ημόν το μέγα έλεος.
Ο ιερεύς, ως έθος, μνημονεύει, εις δε την Απόλυσιν ψάλλεται το παρόν. Ήχος β΄. Ότε εκ του ξύλου σε.
Δεύτε οι εν Άρτη ευσεβείς,
δεύτε εν ωδαίς Θεοδώραν ανευφημήσωμεν,
Βασιλίδων σέμνωμα, μοναστριών καλλονήν,
προς αυτήν ανακράζοντες∙ λύτρωσαι ευχαίς σου,
πάσης προσβολής τε και νόσου
τους τα λείψανά σου τιμώντες
και τη αντιλήψει σου προστρέχοντας.
Τέλος και τω Θεώ δόξα
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)