Το Ευαγγέλιο της Κυριακής 29 Νοεμβρίου 2015 - ΙΓ´ Λουκά

Πόσο δύσκολα θὰ μποῦν

στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ

αὐτοὶ ποὺ ἔχουν τὰ χρήματα!

Εὐκολότερο εἶναι νὰ περάσει καμήλα

μέσα ἀπὸ βελονότρυπα,

παρὰ νὰ μπεῖ πλούσιος

στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ.

(Λουκ. ιη´ 18-27)  

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἄρχων τις προσῆλθε τῷ ᾿Ιησοῦ λέγων· Διδάσκαλε ἀγαθέ, τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω; Εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς· Τί με λέγεις ἀγαθόν; οὐδεὶς ἀγαθὸς εἰ μὴ εἷς ὁ Θεός. Τὰς ἐντολὰς οἶδας· «μὴ μοιχεύσῃς, μὴ φονεύσῃς, μὴ κλέψῃς, μὴ ψευδομαρτυρήσῃς, τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴν μητέρα σου». ῾Ο δὲ εἶπε· Ταῦτα πάντα ἐφυλαξάμην ἐκ νεότητός μου. ᾿Ακούσας δὲ ταῦτα ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν αὐτῷ· ῎Ετι ἕν σοι λείπει· πάντα ὅσα ἔχεις πώλησον καὶ διάδος πτωχοῖς, καὶ ἕξεις θησαυρὸν ἐν οὐρανῷ, καὶ δεῦρο ἀκολούθει μοι. ῾Ο δὲ ἀκούσας ταῦτα περίλυπος ἐγένετο· ἦν γὰρ πλούσιος σφόδρα. ᾿Ιδὼν δὲ αὐτὸν ὁ ᾿Ιησοῦς περίλυπον γενόμενον εἶπε· Πῶς δυσκόλως οἱ τὰ χρήματα ἔχοντες εἰσελεύσονται εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ! Εὐκοπώτερον γάρ ἐστι κάμηλον διὰ τρυμαλιᾶς ῥαφίδος εἰσελθεῖν ἢ πλούσιον εἰς τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσελθεῖν. Εἶπον δὲ οἱ ἀκούσαντες· Καὶ τίς δύναται σωθῆναι; ῾Ο δὲ εἶπε· Τὰ ἀδύνατα παρὰ ἀνθρώποις δυνατὰ παρὰ τῷ Θεῷ ἐστιν. 

Απόδοση σε απλή γλώσσα

Εκεῖνο τὸν καιρό, κάποιος ἄρχοντας πλησίασε τὸν ᾿Ιησοῦ καὶ τοῦ εἶπε· «᾿Αγαθὲ Διδάσκαλε, τί νὰ κάνω γιὰ νὰ κληρονομήσω τὴν αἰώνια ζωή;» ῾Ο ᾿Ιησοῦς τοῦ ἀπάντησε· «Γιατί μὲ ἀποκαλεῖς “ἀγαθό”; Κανένας δὲν εἶναι ἀγαθός, παρὰ μόνο ἕνας, ὁ Θεός. Ξέρεις τὶς ἐντολές· μὴ μοιχεύσεις, μὴ σκοτώσεις, μὴν κλέψεις, μὴν ψευδομαρτυρήσεις, τίμα τὸν πατέρα σου καὶ τὴ μητέρα σου». Κι ἐκεῖνος τοῦ εἶπε· «῞Ολα αὐτὰ τὰ τηρῶ ἀπὸ τὰ νιάτα μου». ῞Οταν τ’ ἄκουσε ὁ ᾿Ιησοῦς τοῦ εἶπε· «῞Ενα ἀκόμη σοῦ λείπει· πούλησε ὅλα ὅσα ἔχεις καὶ δῶσε τὰ χρήματα στοὺς φτωχούς, κι ἔτσι θὰ ἔχεις θησαυρὸ κοντὰ στὸν Θεό· κι ἔλα νὰ μὲ ἀκολουθήσεις». Μόλις ἐκεῖνος τ’ ἄκουσε αὐτά, πολὺ στενοχωρήθηκε, γιατὶ ἦταν πάμπλουτος. ῞Οταν ὁ ᾿Ιησοῦς τὸν εἶδε τόσο στενοχωρημένον, εἶπε· «Πόσο δύσκολα θὰ μποῦν στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ αὐτοὶ ποὺ ἔχουν τὰ χρήματα! Εὐκολότερο εἶναι νὰ περάσει καμήλα μέσα ἀπὸ βελονότρυπα, παρὰ νὰ μπεῖ πλούσιος στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ». ῞Οσοι τὸν ἄκουσαν εἶπαν· «Τότε ποιὸς μπορεῖ νὰ σωθεῖ;» Κι ἐκεῖνος τοὺς ἀπάντησε· «Αὐτὰ ποὺ γιὰ τοὺς ἀνθρώπους εἶναι ἀδύνατα, γιὰ τὸν Θεὸ εἶναι δυνατά».

Ο Απόστολος της Κυριακής 29 Νοεμβρίου - ΚΣΤ´ Επιστολή

Νὰ χρησιμοποιεῖτε
σωστὰ τὸν χρόνο σας,
γιατὶ ζοῦμε
σὲ πονηροὺς
καιρούς.


(᾿Εφεσ. ε´ 8-19)
Αδελφοί, ὡς τέκνα φωτὸς περιπατεῖτε· – ὁ γὰρ καρπὸς τοῦ Πνεύματος ἐν πάσῃ ἀγαθωσύνῃ καὶ δικαιοσύνῃ καὶ ἀληθείᾳ· – δοκιμάζοντες τί ἐστιν εὐάρεστον τῷ Κυρίῳ. Καὶ μὴ συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους, μᾶλλον δὲ καὶ ἐλέγχετε· τὰ γὰρ κρυφῇ γινόμενα ὑπ᾿ αὐτῶν αἰσχρόν ἐστι καὶ λέγειν· τὰ δὲ πάντα ἐλεγχόμενα ὑπὸ τοῦ φωτὸς φανεροῦται· πᾶν γὰρ τὸ φανερούμενον φῶς ἐστι. Διὸ λέγει· ῎Εγειρε ὁ καθεύδων καὶ ἀνάστα ἐκ τῶν νεκρῶν, καὶ ἐπιφαύσει σοι ὁ Χριστός. Βλέπετε οὖν πῶς ἀκριβῶς περιπατεῖτε, μὴ ὡς ἄσοφοι, ἀλλ᾿ ὡς σοφοί, ἐξαγοραζόμενοι τὸν καιρόν, ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσι. Διὰ τοῦτο μὴ γίνεσθε ἄφρονες, ἀλλὰ συνιέντες τί τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου. Καὶ μὴ μεθύσκεσθε οἴνῳ, ἐν ᾧ ἐστιν ἀσωτία, ἀλλὰ πληροῦσθε ἐν Πνεύματι, λαλοῦντες ἑαυτοῖς ψαλμοῖς καὶ ὕμνοις καὶ ᾠδαῖς πνευματικαῖς, ᾄδοντες καὶ ψάλλοντες ἐν τῇ καρδίᾳ ὑμῶν τῷ Κυρίῳ. 

Απόδοση σε απλή γλώσσα
Αδελφοί, νὰ ζεῖτε σὰν ἄνθρωποι ποὺ ἀνήκουν στὸ φῶς. Γιατὶ ἡ ζωὴ ἐκείνων ποὺ ὁδηγοῦνται ἀπὸ τὸ ῞Αγιο Πνεῦμα διακρίνεται γιὰ τὴν ἀγαθότητα, τὴ δικαιοσύνη καὶ τὴν ἀλήθεια. Νὰ ἐξετάζετε τὶ ἀρέσει στὸν Κύριο. Καὶ νὰ μὴ συμμετέχετε στὰ σκοτεινὰ κι ἀνώφελα ἔργα τῶν ἄλλων, ἀλλὰ νὰ τὰ ξεσκεπάζετε. Γι’ αὐτὰ ποὺ κάνουν ἐκεῖνοι στὰ κρυφά, εἶναι ντροπὴ ἀκόμα καὶ νὰ μιλᾶμε. ῞Οταν ὅμως ὅλα αὐτὰ ἔρχονται στὸ φῶς, ἀποκαλύπτεται ἡ ἀληθινή τους φύση. Γιατὶ ὅ,τι φανερώνεται γίνεται κι αὐτὸ φῶς. Γι’ αὐτὸ λέει ἕνας ὕμνος· «Ξύπνα ἐσὺ ποὺ κοιμᾶσαι, ἀναστήσου ἀπὸ τοὺς νεκρούς, καὶ θὰ σὲ φωτίσει ὁ Χριστός».   Προσέχετε, λοιπόν, καλά, πῶς ζεῖτε· μὴ ζεῖτε ὡς ἀσύνετοι ἀλλὰ ὡς συνετοί. Νὰ χρησιμοποιεῖτε σωστὰ τὸν χρόνο σας, γιατὶ ζοῦμε σὲ πονηροὺς καιρούς. Γι’ αὐτὸ μὴν εἶστε ἄφρονες, ἀλλὰ ν’ ἀντιλαμβάνεστε τὶ θέλει ὁ Κύριος ἀπὸ σᾶς. Νὰ μὴ μεθᾶτε μὲ κρασί, ποὺ ὁδηγεῖ στὴν ἀσωτεία, ἀλλὰ νὰ γεμίζετε μὲ τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ. Νὰ τραγουδᾶτε στὶς συνάξεις σας ψαλμοὺς καὶ ὕμνους καὶ πνευματικὲς ὠδές· νὰ ψάλλετε μὲ τὴν καρδιά σας στὸν Κύριο.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΓ΄ ΛΟΥΚΑ – 29 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2015

Ιερά Μητόπολις Σερβίων και Κοζάνης

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΓ΄ ΛΟΥΚΑ

(Λκ. ιη΄ 18-27)

Ἀγαπητοί μου χριστιανοί,

Ὅλοι διαπιστώνουμε ὅτι ἡ κατάσταση τοῦ κόσμου μας δὲν εἶναι καθόλου εὐχάριστη. Ἡ κοινωνία στὴν ὁποία ζοῦμε παρουσιάζει τὴν εἰκόνα ἑνὸς βαρειὰ ἀσθενοῦς. Οἱ καθημερινὲς εἰδήσεις ἔχουν σχέση μὲ πολέμους καὶ ἐγκλήματα, μὲ ἀδικίες καὶ ἀτιμίες, μὲ ἀσχημοσύνες καὶ σκάνδαλα. Καὶ ὁ μικρὸς καθημερινός μας βίος εἶναι γεμάτος ἀπὸ ἀγωνίες καὶ στενοχώριες, ἀπὸ ἄγχος καὶ ἀνασφάλεια. Κι ὅλοι διερωτώμαστε, γιατὶ αὐτὴ ἡ τραγικότητα στὸν κόσμο μας;

Τὴν ἀπάντηση, μαζὶ μὲ τὴ λύση τοῦ προβλήματος, μᾶς τὴ δίνει ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία. Μὲ τὸ Εὐαγγέλιό της μᾶς ἀποκαλύπτει ὅτι ὁ ἄνθρωπος εἶναι πλασμένος ἀπὸ τὸν Θεὸ γιὰ νὰ ἐκπληρώση τὸν βασικὸ σκοπὸ τῆς ὑπάρξεώς του. Νὰ ἑνωθῆ μὲ τὸν Θεό. Γι’ αὐτὸ κάθε ἐνέργειά του πρέπει νὰ ἀποβλέπει σ’ αὐτὸν τὸν σκοπό, στὸ νὰ κληρονομήση τὴν ἀληθινὴ ζωή, τὴν αἰώνια ζωή.

Ὅμως οἱ περισσότεροι ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ἔχουν χάσει ἀπὸ τὰ μάτια τους τὸν ἀληθινὸ σκοπὸ τοῦ βίου τους καὶ τὸν ἔχουν ἀντικαταστήσει μὲ ἄλλους σκοπούς, πρόσκαιρους καὶ δευτερεύοντες. Ἀπὸ τότε ποὺ κατάλαβαν τὸν ἑαυτό τους, ἔχουν ὡς κύριο μέλημά τους νὰ ἀπολαύσουν ὅσο τὸ δυνατὸν περισσότερο τὰ ὑλικὰ ἀγαθά. Γι αὐτὸ καὶ διαθέτουν ὅλο τὸν χρόνο καὶ ὅλες τους τὶς δυνάμεις, γιὰ νὰ γίνουν κάποια μέρα ἐπιτυχημένοι καὶ εὐτυχισμένοι κατὰ κόσμον. Νὰ κατοικήσουν σὲ πολυτελέστερα σπίτια, νὰ ντύθοῦν μὲ πιὸ σύγχρονα ρούχα, νὰ κινηθοῦν μὲ ἀκριβότερα αὐτοκίνητα, νὰ διασκεδάσουν μὲ περισσότερη σπατάλη, νὰ γευθοῦν τὰ καλύτερα φαγητὰ, νὰ ἀποκτήσουν ἀξιώματα καὶ νὰ χαροῦν κάθε ἄλλη ὑλικὴ ἀπόλαυση. Τὸν Θεὸ τὸν θυμοῦνται μόνο στὶς δύσκολες ὧρες τοῦ βίου τους, στὸν κίνδυνο, στὴν ἀρρώστεια καὶ στὸν θάνατο.

Αὐτὴ τὴν εἰκόνα τοῦ συγχρόνου ἀνθρώπου, ποὺ ἔχασε τὸν προσανατολισμό του, τὴν βλέπουμε καθαρὰ στὸν πλούσιο ἄρχοντα τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου. Ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς φαίνεται ἐκ πρώτης ὄψεως ὅτι γνωρίζει καλὰ ποιὸς εἶναι ὁ κύριος σκοπὸς τοῦ βίου του καὶ ἐπιδιώκει μὲ ζῆλο νὰ τὸν ἐκπληρώση. Γι αὐτὸ καὶ ἐρωτᾶ τὸν Χριστό: «Διδάσκαλε ἀγαθέ, τὶ νὰ κάνω γιὰ νὰ κληρονομήσω τὴν αἰώνια ζωή;»

Στὴν πραγματικότητα ὅμως δὲν ἔχει ξεκαθαρισμένη ἀντίληψη γιὰ τὴν αἰώνια ζωὴ. Δὲν τὴν γνωρίζει ὡς πνευματικὴ ζωή, ὅπως τὴν ἀποκάλυψε ὁ Χριστός. Τὴν βλέπει ὡς ἀτέλειωτη ζωὴ μὲ τὶς ἀπολαύσεις αὐτοῦ τοῦ κόσμου. Αἰώνια ζωὴ γι αὐτὸν εἶναι τὰ πλούτη του. Τὸ μόνο ποὺ τοῦ λείπει εἶναι νὰ μπορῆ νὰ μὴν πεθάνη, γιὰ νὰ τὰ ἀπολαμβάνη αἰώνια. Γι αὐτὸ καὶ στὸ τέλος ἀρνεῖται νὰ κάνη ὅ,τι τοῦ παραγγέλλει ὁ Χριστός· νὰ μοιράση τὰ πλούτη του καὶ νὰ τὸν ἀκολουθήση. Ὅπως σημειώνει ὁ εὐαγγελιστής γιὰ τὸν συγκεκριμένο ἄρχοντα, «ὅταν τὰ ἄκουσε αὐτὰ λυπήθηκε πολὺ, διότι ἦταν πολὺ πλούσιος».

Ὁ καρδιογνώστης Χριστός γνωρίζει πολὺ καλὰ ὅτι ὁ ἄρχοντας ποὺ στέκεται μπροστά του ἔχει χάσει ἀπὸ τὰ μάτια του τὴν πραγματικὴ ἔννοια τοῦ στόχου του. Ἡ προσωρινὴ λάμψη τοῦ πλούτου καὶ ὁ σκοτισμὸς ἀπὸ τὸ πάθος τῆς φιλαργυρίας δὲν τὸν ἐπιτρέπουν νὰ κατανοήση ποιὰ εἶναι ἡ ἀληθινὴ αἰώνια ζωή, ποὺ προσφέρει ὁ Χριστός. Εἶναι στ’ ἀλήθεια πνευματικὰ ἄρρωστος.

Ἔχοντας αὐτὰ τὰ δεδομένα ὁ Χριστός ἐπιχειρεῖ νὰ θεραπεύση τὸν πλούσιο ἄρχοντα. Πρῶτα πρῶτα θέλει νὰ τὸν βοηθήση νὰ μάθη ποιὸς εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς. Ὅτι δηλαδὴ εἶναι ὁ ἀληθινὸς Θεός, καὶ ἑπομένως εἶναι ὁ κατάλληλος πνευματικὸς γιατρός, ὥστε νὰ τοῦ δείξη ἐμπιστοσύνη καὶ νὰ δεχθῆ τὶς συμβουλές του. Ὕστερα τοῦ προτείνει δύο δραστικὰ φάρμακα, ποὺ θὰ τὸν βοηθήσουν νὰ γνωρίση τὴν ἀληθινή αἰώνια ζωὴ καὶ νὰ τὴν κληρονομήση. Τὸ ἕνα εἶναι νὰ κάνη τὴ θεωρία πράξη· νὰ φυλάξη τὶς ἐντολές. Δὲν φθάνει νὰ τὶς γνωρίζη· χρειάζεται νὰ τὶς ἐφαρμόση. Ὁ πλούσιος ὁμολογεῖ ὅτι ἐφύλαξε τὶς ἐντολὲς ἀπὸ τὴ νεότητά του. Δὲν ἀρκεῖ ὅμως νὰ τηρῆ κάποιος μόνον τυπικὰ τὶς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ. Χρειάζεται νὰ τὶς τηρῆ ἀπὸ ἀγάπη στὸν Θεό, καὶ νὰ εἶναι πρόθυμος νὰ κάνη ὅ,τιδήποτε ἄλλο κι ἄν τοῦ ζητήση. Ἔτσι μποροῦν νὰ καθαρισθοῦν οἱ πνευματικές του αἰσθήσεις, ὥστε νὰ μὴν θαμβώνεται ἀπὸ τὴν προσωρινὴ λάμψη τοῦ πλούτου καὶ νὰ βλέπη μακρύτερα τὴ λάμψη τῶν αἰωνίων ἀγαθῶν. Αὐτὸ ὅμως δὲν συνέβη στὸν ἄρχοντα τοῦ εὐαγγελίου.

Τὸ δεύτερο φάρμακο, τὸ ἀκόμη πιὸ δραστικό, εἶναι νὰ ὑπέρβῆ τὶς ἐντολὲς, νὰ διαλέξη τὴν τέλεια ἀκτημοσύνη καὶ νὰ ἀφοσιωθῆ ἀπόλυτα στὸν Θεὸ, ἀκολουθώντας τὸν Ἰησοῦ Χριστό. Αὐτὸ μπορεῖ νὰ τὸν βοηθήση νὰ ἀποκολλήση τὴν καρδιά του ἀπὸ τὰ ἐφήμερα ἀγὰθά καὶ νὰ τὴν προσκολλήση στὰ αἰώνια, ποὺ ἑτοίμασε ὁ Θεὸς γιὰ ὅσους τὸν ἐμπιστεύονται καὶ τὸν ἀκολουθοῦν. Μὲ ἄλλα πιὸ ἁπλᾶ λόγια, νὰ νικήση τὸ πάθος τῆς φιλαργυρίας.

Ὁ πλούσιος τοῦ Εὐαγγελίου δὲν βρῆκε τὴ δύναμη νὰ νικήση τὸ φοβερὸ πάθος τῆς προσκολλήσεως στὸν Μαμωνᾶ. Γι’ αὐτὸ ἔχασε τὴν εὐκαιρία νὰ ἀπολαύση αὐτὸ ποὺ στὸ βάθος ἐπιθυμοῦσε, τὴν ἀληθινὴ καὶ αἰώνια εὐτυχία. Ἀρνήθηκε νὰ ἐφαρμόση τὴ θεραπευτικὴ συνταγὴ τοῦ Χριστοῦ καὶ ἔγινε περίλυπος. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἔδωκε τὴν ἀφορμὴ στὸν Χριστὸ νὰ μᾶς διδάξη πόσο μεγάλο ἐμπόδιο γιὰ τὴν ἀληθινὴ ζωὴ εἶναι ἡ φιλαργυρία λέγοντας, «Πόσο δύσκολο εἶναι γιὰ ἐκείνους ποὺ ἔχουν τὰ χρήματα νὰ μποῦν στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Εἶναι εὐκολώτερο νὰ περάση μία καμήλα ἀπὸ τὴν τρύπα μιᾶς βελόνας παρὰ νὰ μπῆ ἕνας πλούσιος στὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ».

Ἀδελφοί, ἄς ἀγωνισθοῦμε νὰ καθαρίσουμε τὸν ἑαυτό μας ἀπὸ τὸ πάθος τῆς φιλαργυρίας. Ἀμήν.

Ἀρχιμ. Α. Γ. Μ.

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως

Οὐράνια συµπροσευχὴ στὸν ναὸ τοῦ Ἁγίου Ἀλεξάνδρου

Ὁ νεωκόρος τοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Ἀλεξάνδρου Νιέφσκι διηγήθηκε ἕνα περιστατικό, ποὺ δίνει µιὰ ἰδέα γιὰ τὸ πῶς προσευχόταν ὁ πατὴρ Ἀνδρόνικος. Ὁ Γέροντας πρὶν ἀπὸ τὴν τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας συνήθως ἀποβραδὶς παρέµενε στὸν ναὸ καὶ µέχρι τὸ πρωὶ δὲν ἔκλεινε µάτι. Ὅλη τὴν ὥρα αὐτὴ προσευχόταν. Μιὰ τέτοια νύχτα στὸ τέλος τῆς δεκαετίας τοῦ ’60 ὁ νεωκόρος εἶχε ὑπηρεσία στὴ φύλαξη τοῦ ναοῦ. Τὴ νύχτα βλέπει τὸν ναὸ γεµάτο ἀπὸ προσευχοµένους. Τοῦ πέρασε ἀπὸ τὸ µυαλὸ ἡ σκέψη ὅτι τὸν πῆρε ὁ ὕπνος καὶ ὅτι χωρὶς νὰ τὸν ρωτήσουν ἄνοιξαν τὶς πόρτες. Κοιτάζει τὸ ρολόι. Ἦταν 2 µετὰ τὰ µεσάνυχτα. Ψάχνει τὰ κλειδιὰ καὶ τὰ βρίσκει στὴ θέση τους. Μὲ µεγάλο φόβο κοίταξε ἀκόµη µιὰ φορὰ στὸ ἐσωτερικὸ τοῦ ναοῦ. Ὁ πατὴρ Ἀνδρόνικος προσευχόταν καὶ ἔκανε µετάνοιες µπροστὰ στὴν εἰκόνα τοῦ ἑορταζοµένου ἁγίου καὶ γύρω του ἦταν πλῆθος λαοῦ, ποὺ ἐπίσης προσευχόταν. Ὁ νεωκόρος ἔντροµος πάγωσε ἀπὸ τὸν φόβο του. Μόλις ὁ στάρετς τελείωσε τὴν προσευχή του ὁ ναὸς ἄδειασε. Τὸ πρωὶ µὲ µεγάλη συγκίνηση ὁ νεωκόρος διηγήθηκε τί συνέβη, ἀλλὰ δὲν ἦταν σὲ θέση νὰ ἐξηγήσει ὅσα εἶδε. Γνωρίζοντας ὅµως τὴν θεάρεστη ζωὴ τοῦ στάρετς καὶ τὴ δύναµη τῆς προσευχῆς του, µποροῦµε νὰ συµπεράνουµε ὅτι ἡ ἐν οὐρανοῖς θριαµβεύουσα ἐκκλησία συµπροσευχόταν µὲ τὸν µεγάλο ἀσκητὴ κατὰ τὴ διάρκεια τῶν προσευχῶν του.

Πηγή: από το βιβλίο Άσκηση και Αγιότητα των στάρετς του Γκλίνσκ, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άθως. Συγγραφέας : Ζηνόβιος Τσεσνοκώφ, επιμέλεια: π. Ιωάννης Φωτόπουλος