Το νέο βιβλίο της Σοφίας Χατζή - Τελευταίο κέρασμα

            

                    ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ                                 Αθήνα, 13 Ιουνίου 2016

Τελευταίο Κέρασμα                                                       

Συγγραφέας: Σοφία Χατζή                                                                                                    

                                                  

Χρον.Έκδοσης:Ιούνιος 2016                                                                    

Σχήμα: 14x21

ISBN: 978-960-495-203-8                                                                  

Σελίδες: 104

Κωδ. Βιβλίου: 38955

Τιμή: 6,90€

Πρωτογνωρίσαμε τη Σοφία Χατζή μέσα από τα δύο της παιδικά μυθιστορήματα: Μουτότο – Μία μικρή αφρικανική περιπέτεια και Μουτότο 2 – Περιπέτεια στη σαβάνα.

Με ιδιαίτερη χαρά σάς παρουσιάζουμε και την πρώτη συλλογή διηγημάτων για ενηλίκους, μια συλλογή μέσα από την οποία ξεπηδούν ταπεινές μορφές της καθημερινής ζωής, που κάτι μας θυμίζουν από τον κόσμο του κυρ-Αλέξανδρου.

Τα διηγήματα της παρούσας συλλογής είναι ζωντανές ιστορίες που μαρτυρούν μιαν ανολοκλήρωτη οδύσσεια. Οι χαρακτήρες είναι πρόσωπα αληθινά. Κανένας δεν κατακρίνεται, κανένας δεν ευτελίζεται. Όλοι έχουν ένα τραγικό μεγαλείο. Βαδίζουν αργά, όπως θα έλεγε ένας σύγχρονος άγιος, ανασαίνοντας μέσα στο άφατο μυστήριο της αγάπης του Θεού…

Και τα επτά διηγήματα διαπνεόνται από την αισιοδοξία με την οποία είχαν κατακλυσθεί οι πρώτοι χριστιανοί, εκείνη που διαμόρφωσε μέσα τους την πίστη στο άπειρο έλεος ενός Πατέρα Ουράνιου, που ακολουθεί δρόμους παράδοξους και απρόβλεπτους για να ελκύσει και να αγρεύσει τον κάθε έναν από εμάς.

Την κεντρική διάθεση του βιβλίου έχουν  οι εκδόσεις Σταμούλη (www.stamoulis.gr, 210- 52 38 305, info@stamoulis.gr).

Για περισσότερες πληροφορίες:

http://www.stamoulis.gr/Τελευταίο-κέρασμα_p-405268.aspx    

απόσπασμα από το βιβλίο

-          Ρε ανιψούδι, ήρθες Κυριακάτικα να μου στρώσεις το κρεβάτι; Πού κατάντησα!

Είχε αδειάσει ένα κρεβάτι ακριβώς δίπλα στο παράθυρο, στο θάλαμο του νοσοκομείου κι ο Κώστας πρόλαβε και το κατοχύρωσε. Δεν άντεχε τη φασαρία με το δικό του κρεβάτι δίπλα στην πόρτα. Ζήτησαν από την πρωινή νοσοκόμα να τους δώσει καθαρά σεντόνια, πράγμα που έκανε, αλλά επειδή ήταν Κυριακή το προσωπικό τούς ενημέρωσε ότι δεν έστρωνε κρεβάτια.

Του Κώστα, του είχαν απομείνει δυο μήνες ζωής, αλλά αυτό δεν το ήξερε. Η θέα στην απέραντη θάλασσα από το παράθυρο σου ’σφιγγε την ψυχή απ’ την τόση ομορφιά. Θάνατος και ομορφιά δεν χωράνε σε μια ματιά και μπερδεύεται ο άνθρωπος…

-          Πάμε στο μπαλκόνι να καπνίσω και φέρε καφέ απ’ το κυλικείο να ξυπνήσουμε.

-          Δεν το ’κοψες;

-          Γιατί, τι χειρότερο θα πάθω;... Ωραία το έστρωσες το κρεβάτι, συνέχισε χαϊδεύοντας τα σεντόνια. Έλα στο μπαλκόνι μετά να ταΐσουμε τα περιστέρια, κι αν είσαι τυχερή, θα δεις που έρχεται ένας ζηλιάρης γλάρος και τα διώχνει για να φάει μόνος του.

Ψηλά στο μπαλκόνι του νοσοκομείου, λίγο αργότερα κι αφού είχαν χορτάσει τα πτηνά του ουρανού από τα ψωμιά που συνόδευαν τα άνοστα γεύματα των ασθενών, οι δυο τους αγνάντευαν τη θάλασσα της Πειραϊκής… Κάποιοι τολμηροί κολυμπούσαν ανέμελα στο παγωμένο νερό και ο Κώστας τούς χάζευε.

-          Πού θα πάει, όταν τελειώσω με τη χημειοθεραπεία και γίνω καλά, θα πάρω τη Χαρά και θα πάμε διακοπές. Τελείωσε, θα δουλέψω λίγο να μου δώσουν τα χρωστούμενα κάτι πελάτες και θα πάμε να ξεκουραστούμε. Τώρα δεν έχω μία… Δεν μπορώ να χαζεύω εδώ μέσα. Ήπιε λίγο από τον καφέ του και κάπως ντροπαλά συνέχισε… Και να ευχαριστήσεις αυτούς τους ανθρώπους απ’ την Εκκλησία που έστειλαν τόσα χρήματα, να ’ναι καλά οι άνθρωποι… Πού με ξέρανε εδώ που τα λέμε; Αλλά ντράπηκα, ρε ανιψούδι, να γίνω ζητιάνος στα πενήντα έξι μου!

-          Δεν τα ζήτησες εσύ. Εγώ τα ζήτησα και αυτοί που λες είναι φίλοι.

-          Είδα πολλά εδώ μέσα! Μην κοιτάς εμένα, εγώ φτηνά τη γλύτωσα, πόσοι όμως φεύγουν για τον άλλο κόσμο! Αδικία απ’ τον Θεό!

-          Μιλούσα μ’ έναν φίλο, που μου έλεγε πως ο Θεός κάνει το δικό του φλερτ με τον καθένα μας.

-          Μπορεί να έχει δίκιο ο φίλος σου. Πώς τον λένε;

-          Είστε συνονόματοι…

Έμεινε σκεπτικός για λίγο.

-          Είναι μια τρελή που έρχεται και κουβαλάει κάτι θρησκευτικά φυλλάδια, μετά ξεκρεμάει τις εικόνες της Παναγίας που φέρνουν κάποιοι απ’ το ναό που είναι εδώ δίπλα. Τέλος πάντων, της έβαλα χθες τις φωνές… Ποια είσαι εσύ και ξεκρεμάς τις εικόνες, της είπα. Άσ’ τες εκεί που βρίσκονται. Υπάρχουν άνθρωποι που παρηγορούνται. Φοβήθηκε κι έφυγε…

Έδειχνε ευχαριστημένος με αυτή την αναπάντεχη σύμπνοια.

Ο Κώστας, είχε δική του εταιρεία απολύμανσης και απόφραξης. Η εταιρεία στεγαζόταν σ’ ένα μικρό φορτηγό με την επωνυμία ΑΣΤΗΡ: ΑΠΟΦΡΑΞΕΙΣ-ΑΠΟΛΥΜΑΝΣΕΙΣ. Ο ίδιος ήταν αφεντικό και ο μοναδικός της υπάλληλος. Χρέη γραμματέα εκτελούσε η γυναίκα του από το σπίτι. Ο Κώστας, αν και πάντοτε είχε χρέη, έδινε βοήθεια σε όποιον του ζητούσε. Συχνά τον έβλεπαν να κάνει ελεημοσύνη με τα τελευταία του χρήματα, ακόμη και σε ανθρώπους που υπερέβαλλαν στην ανάγκη τους. Οι φίλοι του τον προειδοποιούσαν ότι κάποιοι παρίσταναν τους φτωχούς και να προσέχει. Δεν πρόσεχε, έδινε πάντα, γιατί όπως υποστήριζε και μόνο που έφτασαν στο σημείο να ζητάνε, βάλε με το νου σου σε τι κατάσταση βρίσκονται. Ένα κέρασμα, απολογιόταν, τι αξία έχει;

Παιδιά δεν είχαν αποκτήσει στο γάμο τους και τους έκανε παρέα μια ασπρόμαυρη καλλονή γάτα, η Κλεοπάτρα, και ο Ερμής ο παπαγάλος, ο οποίος κάθε φορά που περνούσε η Χαρά μπροστά από το κλουβί, της φώναζε με τη φωνή του Κώστα:

«Γυναίκα ήρθα».

Στην κηδεία του, μαζεύτηκε όλη η γειτονιά, οι παιδικοί του φίλοι, συγγενείς και αρκετοί άγνωστοι στην οικογένεια. Μερικοί ήρθαν με το λεωφορείο της γραμμής. Είχε παγωνιά και το ξεροβόρι χτυπούσε στα βράχια που υψώνονταν σύρριζα στο νεκροταφείο. Κάποιοι ήταν φτωχοντυμένοι και σιωπηλοί σταύρωναν τα χέρια με σεβασμό την ώρα της ακολουθίας. Η γυναίκα του, η Χαρά, δεν είχε υπολογίσει πως θα ερχόταν τόσος κόσμος και όταν πλήρωσε τον λογαριασμό στον καφετζή του νεκροταφείου, αναγκάστηκε να ζητήσει δανεικά από τον ανιψιό του, τον καπετάνιο, που τελικά ανέλαβε εκείνος τα έξοδα του καφενείου. Αργότερα μαθεύτηκε πως οι φτωχοντυμένοι άγνωστοι ήταν άποροι, που ο Κώστας δεν τους έπαιρνε χρήματα για να ξεβουλώσει τις παμπάλαιες σωληνώσεις των σπιτιών τους. Ήρθε και μια συμβολαιογράφος, που πρόσφατα είχε βγει σε σύνταξη και είπε στην γυναίκα του πως έναν καιρό, πριν δυο χρόνια, της είχε ξεβουλώσει την αποχέτευση του γραφείου της, αλλά εκείνη, λόγω της οικονομικής κρίσης, δεν είχε να τον πληρώσει και του πρότεινε να του κάνει μια διαθήκη ή ό,τι άλλο ήθελε. Έτσι ο Κώστας έκανε κληρονόμο τη γυναίκα του, στην οποία ανήκε νόμιμα το παλιό τους σπίτι και η χρεωμένη εταιρία – φορτηγάκι.

Στα εννιάμερα, η Χαρά και η αδελφή του Κώστα πήγαν το στάρι στο νεκροταφείο και περπάτησαν να βρουν το φρεσκοσκαμμένο χώμα. Έψαξαν αρκετή ώρα στον τόπο που θυμούνταν ότι ήταν θαμμένος, αλλά τάφος φρεσκοσκαμμένος δεν βρισκόταν. Μετά από ώρα τον ανακάλυψαν. Οι δυο γυναίκες αμίλητες στάθηκαν μπροστά σ’ ένα αναπάντεχο θέαμα. Στο ένα μέτρο, ήταν έτοιμος ένας γυαλιστερός μαρμάρινος σταυρός, με ολόλευκη πλάκα στη βάση του, άσπρο βότσαλο, καντήλι αναμμένο και χαραγμένο το όνομα Σταύρος Πετρόπουλος.

Η Χαρά έκλεισε τα μάτια. Όλοι οι ήχοι γύρω της έσβησαν. Ένιωσε να χάνει τον κόσμο. Μέχρι να πάρει την πρώτη ανάσα και να εκπνεύσει με λυγμό, η άλλη γυναίκα έτρεξε προς τα γραφεία τελετών, που βρίσκονταν στην άκρη του νεκροταφείου. Έμεινε μόνη μπροστά στον ξένο τάφο και για μια μοναδική στιγμή ξεθάρρεψε πως όλα ήταν ένα όνειρο, πως είχε κοιμηθεί και είδε έναν εφιάλτη… πως ο Κώστας δεν είναι πεθαμένος και θα γυρίσει στο σπίτι, θα τον βρει, θα του περιγράψει τ’ όνειρό της, πως εκείνος είχε, λέει, πεθάνει… και είδε την κηδεία, πως ήρθαν φίλοι και γνωστοί και μια μυστηριώδης συμβολαιογράφος και θα γελούσαν…

Η ώρα κύλησε αργά μέχρι να γυρίσει η αδελφή του Κώστα και να της μεταφέρει τις εξηγήσεις που της είχαν δώσει:

-          Είχε γίνει μπέρδεμα και να μας συγχωρείτε, έκανε λάθος ο τεχνίτης μας στο λάκκο και έβαλε τη μαρμάρινη πλάκα άλλου μακαρίτη στον τάφο του Κώστα. Ζητούμε συγγνώμη για την ταραχή που άθελά μας σας προκαλέσαμε, κι αν παραγγείλετε τον τάφο στο γραφείο μας, θα σας κάνουμε έκπτωση, πρότεινε τη λύση η εύσωμη ιδιοκτήτρια του γραφείου.

Η Χαρά, με τη βοήθεια της αδελφής του Κώστα που ήξερε καλύτερα τα έθιμα, έκαναν τα μνημόσυνα και τα τρισάγια και ήταν περήφανη που πετύχαινε τη συνταγή, τα κόλλυβα με τους ξηρούς καρπούς και το καβουρντισμένο αλεύρι…

Στους έξι μήνες απ’ την κοίμησή του, μετά το μνημόσυνο που τελέστηκε στην Εκκλησία, πήγαν μερικοί συγγενείς στον τάφο, να κάνουν ένα τρισάγιο. Είχε καλοκαιριάσει και ο ήλιος ζέσταινε απαλά το χώμα και το στέγνωνε. Ο χειμώνας είχε μείνει πίσω. Περιμένοντας να τελειώσουν οι ιερείς του κοιμητηρίου τις προσευχές στους διπλανούς τάφους, παρατήρησαν, στο μπροστινό δρομάκι από το μνήμα, ένα αυτοκίνητο που σταμάτησε. Μέσα, συνοδηγός καθόταν ένας ισχνός νεαρός ιερέας. Κοίταζε δειλά το μικρό μπουλούκι μπροστά στον τάφο, όταν μια από τις γυναίκες τον ρώτησε:

-          Πάτερ, είστε του νεκροταφείου; Αν είστε, ελάτε!

-          Ναι, σιγοψιθύρισε.

Κατόπιν βγήκε από το αμάξι και πλησίασε με σκυμμένο το κεφάλι. Πήρε στο χέρι του, που έτρεμε ελαφρά, το θυμιατό, ρώτησε το όνομα του κεκοιμημένου και άρχισε με το Πάτερ ημών. Το ράσο του, που ήταν ξεθωριασμένο και μπαλωμένο διακριτικά, έπλεε πάνω του. Ήταν χλωμός και τα μάτια του κόκκινα κοιτούσαν το μνήμα χωρίς να το βλέπουν. Διέκρινε κανείς την προσπάθειά του να θυμηθεί τα επόμενα λόγια της μικρής ακολουθίας. Έψαλλε το τρισάγιο κάνοντας λίγα λάθη, τέλειωσε σταυρώνοντας τον τάφο, πήρε τα χρήματα που του έβαλε η σύζυγος του μακαρίτη, του Κώστα, στο χέρι, και χωρίς να κοιτάξει γύρω του, είπε σιγανά:

-          Αιωνία η μνήμη… Ευχαριστώ.

Έφυγε μπαίνοντας στο αμάξι. Ο οδηγός έβαλε μπροστά τη μηχανή και κατευθύνθηκαν γρήγορα προς την έξοδο. Οι συγγενείς κοιτάχτηκαν μεταξύ τους.

Η γυναίκα του μάζεψε βιαστικά τα πράγματα και αφού άδειασε το πιάτο με τα τελευταία σπυριά απ’ το κόλλυβο στα πουλιά, κοίταξε τη φωτογραφία του άντρα της… συνωμοτικά και ψιθύρισε τρυφερά…

-          Κι εδώ σε βρήκαν…

Ένα κέρασμα… Ένα τελευταίο, φαινόταν να λέει θριαμβευτικά απ’ τη φωτογραφία του. Στο δρόμο του γυρισμού, οι συγγενείς μιλούσαν μεταξύ τους.

-          Τι ήταν αυτό πάλι;

-          Να ήταν παπάς; Αυτός παιδί μου μπέρδευε τα λόγια του…

-          Έφυγε τρέχοντας, τον είδατε; Πάντως εγώ δεν τον έχω συναντήσει εδώ και τους ξέρω τους ιερείς που εργάζονται στο νεκροταφείο.

-          Ποιον άγιο γιορτάζουμε σήμερα; ρώτησε η αδελφή του…

-          Τι σχέση έχει αυτό; ειρωνεύτηκε μια ξαδέλφη.

-          Του Αγίου Σαμψών του Ξενοδόχου είναι, θυμήθηκε η ανιψιά του.

-          Μας κορόιδεψε, πήρε το χαρτζιλίκι και μη τον είδατε... εξακολούθησε η ξαδέλφη.

-          Δεν πειράζει, τέλειωσε τώρα… θέλησε να κλείσει την κουβέντα η Χαρά.

Η ανιψιά προσπάθησε ν’ ανασύρει κάτι ακόμα από τη μνήμη της.

-          Ο άγιος Σαμψών ήταν γιατρός και θεράπευε δωρεάν, έδινε ελεημοσύνη στους αναγκεμένους. Σε μια βιογραφία του αναφέρεται ότι είχε τρύπια χέρια.

-          Σαν του συγχωρεμένου του δικού σου, κατέληξε η ξαδέλφη, κουνώντας με νόημα το κεφάλι στη χήρα.

-          Ποιος να ξέρει…! Μυστήρια πράγματα!

Στους χρόνους που ακολούθησαν, κάποιες φορές, η Χαρά, στο σπίτι τους, στο ισόγειο και η αδελφή του, στον πρώτο όροφο της ίδιας μονοκατοικίας, λαχταρούσαν στα ξαφνικά, όταν ο παπαγάλος ο Ερμής, έτσι για το κέφι του ή από νοσταλγία για το χαμένο αφεντικό του, από καιρό σε καιρό έκραζε μιμούμενος τη φωνή του Κώστα:

«Γυναίκα ήρθα».

«Πραγματικά ο άνθρωπος χωράει πολλές αντιφάσεις μέσα του. Αν ήταν στο χέρι μο -θα τις περιόριζα κάπως. Αυτό που ο νους θεωρεί ντροπή, στην καρδιά φαντάζει σαν καθαρή ομορφιά. Το τρομερό είναι ότι η ομορφιά δεν είναι μονάχα φοβερή, είναι και μυστηριώδης. Είναι ο διάβολος που παλεύει με τον Θεό και το πεδίο της μάχης είναι οι καρδιές των ανθρώπων».  

Φιόντορ Καραμαζόφ- Φ.Ντοστογιέφσκι

Οικ. Πατριάρχης: «Όσοι δεν αποδέχθηκαν τις αποφάσεις των Συνόδων, απομονώθηκαν και μετατράπηκαν σε αιρέσεις»

«Όσοι δεν αποδέχθηκαν τις αποφάσεις των Συνόδων, απομονώθηκαν και μετατράπηκαν σε αιρέσεις», είπε ο Οικουμενικός ΠατριάρχηςΑυστηρό
Αυστηρή απάντηση στις επιστολές των Πατριαρχών Ρωσίας Κυρίλλου και Αντιοχείας Ιωάννη, που εξηγούσαν τη μη συμμετοχή τους στην Πανορθόδοξη Σύνοδο, έδωσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, κηρύσσοντας την επίσημη έναρξη των εργασιών της Πανορθόδοξης Συνόδου, στο Κολυμπάρι Χανίων.
«Όσοι δεν αποδέχθηκαν τις αποφάσεις των Συνόδων, απομονώθηκαν και μετατράπηκαν σε αιρέσεις», είπε ο Οικουμενικός Πατριάρχης. Ο ίδιος χαρακτήρισε «δυσάρεστη έκπληξη την 12η ώρα να αποσύρονται οι υπογραφές». Ο Πατριάρχης Ρωσίας στην επιστολή του, επικαλείτο την απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ρωσίας στις 13 Ιουνίου. «Κωλύομαι» ανέφερε χαρακτηριστικά, ενώ ο Πατριάρχης Αντιοχείας επανέλαβε το θέμα που έχει προκύψει με το Κατάρ, αλλά και σε άλλα ζητήματα, στα οποία δεν υπάρχει ομοφωνία μεταξύ των εκκλησιών, όπως το μυστήριο του γάμου. «Εμείς αδυνατούμε και δεν κατανοούμε τη νέα έκκληση» ανέφερε στην επιστολή του.
Οι Προκαθήμενοι και οι αντιπροσωπείες των Τοπικών Ορθόδοξων Εκκλησιών συνεδριάζουν επί των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης, τα οποία συνοψίζονται ως εξής: Η αποστολή της Ορθόδοξης Εκκλησίας στο σύγχρονο κόσμο, Ορθόδοξη Διασπορά, Αυτονομία και τρόπος της Διακήρυξης, Το Μυστήριο του Γάμου και κωλύματα γι’ αυτόν, η σπουδαιότητα της νηστείας και η τήρησή της στην εποχή μας, οι σχέσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τον λοιπό χριστιανικό κόσμο.
protothema.gr

Tμήμα από την ομιλία του Οικουμενικού Πατριάρχη κ. Βαρθολομαίου κατά την Εναρκτήρια Συνεδρία της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου

"Ατυχώς, κατά τας ημέρας ταύτας, επιπολάζει το φαινόμενον ομάδων η ατόμων, διεκδικούντων υπέρ εαυτών το αλάθητον εν τη ερμηνεία των Πατέρων και της Ορθοδόξου πίστεως, κηρυττόντων ‘’αιρετικούς’’ πάντας τους προς αυτούς διαφωνούντας, και εξεγειρόντων τον πιστόν λαόν, ενίοτε και εναντίον των κανονικών αυτού ποιμένων. Εντός του κλίματος τούτου, το οποίον δύναται να αποβή άκρως επικίνδυνον δια την ενότητα της Εκκλησίας, τείνει να λησμονηθή ότι τα όρια μεταξύ αιρέσεως και Ορθοδοξίας καθορίζονται συνοδικώς και μόνον, είτε αναφέρονται ταύτα εις παλαιάς, είτε εις νεωτέρας δοξασίας. Ουδείς, πλην των ιερών Συνόδων, δύναται να ανακηρύττη απόψεις ή θέσεις ως ‘’αιρετικάς’’, διεκδικών ούτως υπέρ εαυτού το αλάθητον. Συναφώς, καταδικάζομεν και τον υπό τινων χαρακτηρισμόν της παρούσης Συνόδου ως δήθεν ληστρικής, προτού αύτη συνέλθη και λάβη τας εν Αγίω Πνεύματι αποφάσεις της." (Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος).

«Η Εκκλησία να θέσει την εκπαίδευση ως προτεραιότητά της»

http://www.liberal.gr/arthro/58903/apopsi/sunenteuxeis/isoni-ekklisia-na-thesei-tin-ekpaideusi-os-proteraiotita-tissin.html

«Αν θέλουμε να έχουμε μία Ορθόδοξη εκκλησία στην Ελλάδα, με λόγο, χαρακτήρα και παρουσία για τα επόμενα 30-40 χρόνια, αυτό που πρέπει να κάνει είναι ν’ αφοσιωθεί στην εκπαίδευση» λέει σε συνέντευξή του στο liberal.gr ο μητροπολίτης Νέας Ιωνίας κ. Γαβριήλ. Ο νεότερος στην Ιεραρχία μητροπολίτης, ηλικίας μόλις 40 ετών, εξηγεί γιατί δε φοβάται την αποχριστιανοποίηση στην Ευρώπη, όσο την ανεκτικότητα.

Με λαμπρές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Φριβούργου της Ελβετίας και κάτοχος διδακτορικού στις πολιτικές επιστήμες του Διεθνούς Εμπορίου (WTC), ο κ. Γαβριήλ έχει διατελέσει συνεργάτης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο γραφείο της Άννας Διαμαντοπούλου, όταν ήταν επίτροπος της Ελλάδας στην Κομισιόν.

Συνέντευξη στον Γιώργο Μυλωνά

Στην Ενωμένη Ευρώπη παρατηρείται ένα κύμα αποχριστιανοποίησης, σε βαθμό που πολλοί μιλούν για "χριστοφοβία". Τα αρμόδια θεσμικά όργανα της ΕΕ, από την Επιτροπή κουλτούρας έως και το Ευρωκοινοβούλιο, αποφεύγουν με προσοχή κάθε θετική αναφορά στον χριστιανισμό. Παράλληλα, μειώνεται με εντυπωσιακό ρυθμό το εκκλησιαζόμενο κοινό. Εκκλησίες Ορθοδόξων, Καθολικών και Ομολογιών κλείνουν, ή πωλούνται και μετατρέπονται σε μπαρ, εστιατόρια και άλλα καταστήματα. Πως ερμηνεύετε αυτήν τη στάση;

Να μου επιτρέψετε καταρχήν ένα σχόλιο για την Ευρώπη και τη θέση μας σε αυτήν, γιατί στις μέρες μας παραμένει το δεσπόζον στοιχείο. Η Ευρώπη αυτήν την στιγμή είναι ένα οικοδόμημα, που βρίσκεται σε μία διαδικασία ζύμωσης. Η ζύμωση είναι κάτι που απαιτεί χρόνο. Οι ιδρυτές του οικοδομήματος είχαν οραματιστεί ένα χώρο ειρήνης, όπου θα μπορούσαν να συνυπάρχουν διαφορετικές γλώσσες, αλλά κοινές πολιτιστικές αναφορές, το ρωμαϊκό δίκαιο, η ελληνική σκέψη, ώστε ν’ αποφευχθεί ένας τρίτος παγκόσμιος πόλεμος. Ο Μονέ στη Γαλλία, ο Αντενάουερ στη Γερμανία, ο Σουμάν, αληθινά μεγάλα πνεύματα στην Ευρώπη, συνέβαλαν ώστε να δημιουργηθεί μία ένωση με εμπορικό χαρακτήρα, αυτή του χάλυβα και άνθρακα. Προχωρήσαμε στην ΕΟΚ, στο Μάαστριχτ για να έρθει το ’09 η συνθήκη της Λισαβόνας, όχι απλά για να γίνει η Ευρώπη μία ένωση διαφορετικών λαών, αλλά για να διατηρεί την ιδιοπροσωπία του κάθε ευρωπαϊκός λαός και όλοι μαζί να συνεργάζονται για το κοινό καλό. Η απαρχή έγινε με τη νομισματική ένωση, προχώρησε και είδαμε ότι όντως, βοήθησε την οικονομία.

Για να επιτύχει ουσιαστικά, όμως, το εγχείρημα απαιτείται όλοι να νιώσουν μέλη μιας κοινής οικογένειας. Κάποιοι λένε πως αυτό θα επιτευχθεί με μία πολιτική ένωση. Ό,τι και αν είναι αυτό που θα μας φέρει σε μία κοινή συνισταμένη, προχωρά σταδιακά, με τα χαρακτηριστικά της ζύμωσης. Θεωρώ πάντως ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να ζήσει έξω από την Ευρωπαϊκή Ένωση και οποιαδήποτε χώρα μέσα στην Ευρώπη μόνο να ωφεληθεί έχει κι όχι να ζημιωθεί∙ είναι ένας χώρος ανάπτυξης, που εξασφαλίζει το απαραίτητο πλαίσιο για μια καλύτερη διαβίωση.

Θα δίσταζα, όμως, να πω ότι η Ευρώπη «αποχριστιανοποιείται» ή γίνεται περισσότερο μουσουλμανική. Αυτή η διαδικασία ζύμωσης, που άρχισε να γίνεται εντονότερη μετά την οικονομική κρίση, όπως την πέρασαν άλλα ευρωπαϊκά κράτη κι εξακολουθεί να περνά η πατρίδα μας, είδαμε ότι ανέδειξε όλα τα προβλήματα. Τα ζητήματα αυτά έχουν να κάνουν με την ίδια τη δομή της, διότι ένα καινούργιο «μόρφωμα» που δεν έχει πάνω από πενήντα χρόνια ζωής, είναι δύσκολο να μπορέσει να αφομοιώσει όλα τα στοιχεία που «κουβαλά» κάθε λαός. Εκ των πραγμάτων δηλαδή δεν έχουν προηγηθεί οι απαραίτητες προϋποθέσεις, ούτε ώστε η λήψη των αποφάσεων να είναι πιο άμεση και να βασίζεται, όχι στο εθνικό συμφέρον, αλλά στο κοινό καλό.

Αυτό, ξαναλέω, δεν εξαρτάται μόνο από τον οικονομικό παράγοντα. Την Ευρώπη αποτελούν πολίτες κι αυτοί είναι άνθρωποι. Δεν έχουν μόνο στοιχεία οικονομικά, αλλά ένα υπόβαθρο πολιτιστικό, γλωσσικό και θρησκευτικό, που συνιστά την ταυτότητά του μέσα στην κοινότητα. Ο χριστιανισμός, λοιπόν, είναι ταυτοτικό στοιχείο της ΕΕ και, μαζί με το ρωμαϊκό δίκαιο και την ελληνική παιδεία, τους άλλους δύο πυλώνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι ένα στοιχείο που πρέπει να καταλάβει ο ευρωπαϊκός κόσμος, όχι για να αναδειχθεί ως προμετωπίδα και στοιχείο επιβολής, αλλά ως ρίζα και κοινός συνεκτικός δεσμός.

Από την άλλη πάλι, δεν μπορείς ν’ αρνηθείς στον άλλο να είναι χριστιανός, να πηγαίνει στην Εκκλησία, να ζει χριστιανικά. Θέλω να πω ότι ζούμε σε μία περίοδο που προβάλλονται περισσότερο τα δικαιώματα των μειονοτήτων κι όχι της πλειοψηφίας. Δεν μπορεί όμως η μειονότητα να επιβάλλεται συνεχώς. Πρώτος εγώ καταδικάζω αυτό που έγινε στο Ορλάντο και σε καμία περίπτωση δε θα ήθελα να δω ανθρώπους να χάνουν τη ζωή τους, γιατί έχουν μία διαφορετικότητα. Αυτά τα πράγματα, όχι χριστιανικά δεν είναι, δεν ανήκουν σε μία προηγμένη κοινωνία. Δεν μπορεί όμως και μία προηγμένη κοινωνία με ανεκτικότητα, να μην επιτρέπει στην πλειοψηφία να εκφράζεται. Και η πλειοψηφία στην Ευρώπη, είτε μας αρέσει είτε όχι, είναι χριστιανική. Ενδεχομένως, η Ευρώπη δεν είναι σε φάση αποχριστιανοποίησης, αλλά σε φάση αθεΐας. Η αθεΐα, όμως, ανέκαθεν υπήρχε, διότι ο καθένας μπορεί να επιλέξει αν θέλει να πιστέψει στο Χριστό ή όχι.

Εκείνο που πρέπει να μας φοβίζει περισσότερο είναι η αδιαφορία κι όχι η αθεΐα. Γιατί το λέω αυτό; Μίλησα πριν για ανεκτικότητα. Η ανοχή είναι ένας όρος που κατεξοχήν διαβάζουμε σε ευρωπαϊκά κείμενα και ακούμε από τους ευρωβουλευτές, αλλά η ανοχή έχει την εξής προϋπόθεση: ανέχομαι τον άλλο σημαίνει ότι θέτω όρια και περιορισμούς. Ο χριστιανισμός, η ορθόδοξη Εκκλησία δεν ανέχεται, αγαπά. Η αγάπη ούτε όρια έχει, ούτε χρονικούς περιορισμούς. Άρα, λοιπόν, εμείς στην Ευρώπη ως χριστιανική ορθόδοξη Εκκλησία, λέμε ωραία η ανεκτικότητα, αλλά για να δούμε την αγάπη. Να δούμε έναν άλλο τρόπο συμβίωσης και συνύπαρξης, που έχει τελείως διαφορετική προϋπόθεση, έναν τελείως διαφορετικό συνεκτικό αρμό, που είναι όχι μόνο καθοριστικός για διάρκεια χρονική, αλλά για να μπορέσει η κοινωνία να έχει ευημερία και υγιή ανάπτυξη.

Ο Ευρωπαϊκός κόσμος βρίσκεται μπροστά στο φαινόμενο της μαζικής μετανάστευσης από χώρες της Ασίας και της Αφρικής. Αυτοί οι πληθυσμοί έχουν τους δικούς τους θρησκευτικούς νόμους, όπως την πολυγαμία, τον γάμο ενηλίκων ή και ηλικιωμένων με μικρά παιδιά, και άλλα, πέρα από τις μπούργκες. Εδώ, στη δική μας Θράκη, ήδη εφαρμόζεται σε πολλές περιοχές η σαρία. Ποια νομίζετε ότι πρέπει να είναι η στάση της Ευρώπης απέναντι σε αυτά;

Το θέμα της μετανάστευσης ή του προσφυγικού είναι σύνθετο θέμα. Αιώνες τώρα, κοιτώντας την ιστορία της Ευρώπης, βλέπουμε μία ροή από την Ανατολή προς τη Δύση, γιατί ο κόσμος θέλει να βρει ένα καλύτερο περιβάλλον, στο οποίο θα μπορέσει να επιβιώσει, ν’ αναπτυχθεί. Δεν είναι κάτι καινούργιο η μετανάστευση. Το προσφυγικό, όμως, είναι εντελώς διαφορετικό ζήτημα. Μιλάμε για βίαιη απομάκρυνση, βίαιη έξοδο από την πατρογονική εστία και, σε καμία περίπτωση, δεν ταυτίζεται με το μεταναστευτικό. Το βιώνει πάλι η πατρίδα μας με τρόπο δραματικό, γιατί η προσφυγιά είναι συνυφασμένη με την Ελλάδα, και σε πολλές περιοχές στον τόπο μας, όπως εδώ στη μητρόπολή μου, οι πρόσφυγες από τη Μικρασία πάλεψαν, δημιούργησαν κι αναγεννήθηκαν.

Άρα, λοιπόν, ξέρουμε τι σημαίνει προσφυγιά και γι’ αυτό είναι αναγκαίος ο διαχωρισμός μεταξύ προσφύγων και μεταναστών. Εμείς πρέπει ν’ αναδείξουμε το ζήτημα, όχι μόνο σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών. Πρέπει πάση θυσία ν’ αντιληφθεί η διεθνής κοινότητα ότι αν δεν ενσκήψει στο πρόβλημα της Ευρώπης, αυτό θα έχει παγκόσμιο αντίκτυπο και πλέον δε θα ελέγχεται. Αν πάλι, δεν υπάρξει συντεταγμένη ευρωπαϊκή πολιτική στο θέμα αυτό, τότε θα δούμε ανισότητες που θ’ αποβούν μοιραίες για όλη την Ευρώπη. Δεν μπορούμε να αναλαμβάνουμε τη σωτηρία ανθρώπων που μπαίνουν στην Κοινότητα, χωρίς προηγουμένως να έχουμε εξασφαλίσει πού θ’ απασχοληθούν. Πρέπει να εξασφαλίσουμε θεμελιώδη δικαιώματα, που αυτήν την στιγμή καταπατούνται κατάφορα.

Όλα αυτά λοιπόν που έρχονται και μας χτυπάνε την πόρτα, είναι φαινόμενα που αν δεν τα αντιμετωπίσουμε εν συνόλω και αν δεν αντιληφθούμε ότι πρέπει να υιοθετήσουμε μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική στο προσφυγικό και το μεταναστευτικό, το αποτέλεσμα θα είναι μοιραίο για όλα τα κράτη-μέλη. Αν τώρα έχουμε αυτήν την στιγμή 4.000.000 ανθρώπους να περιμένουν στην Τουρκία κι άλλα τρία στο Λίβανο και την ευρύτερη περιοχή, τότε τι θα γίνει αύριο με την Αίγυπτο; Αν θέλει η διεθνής κοινότητα να βοηθήσει πραγματικά, πρέπει να δώσει δυνατότητες ανάπτυξης και προοπτικές στα κράτη από τα οποία φεύγει ο κόσμος. Και πρώτα απ’ όλα πρέπει να σταματήσει ο πόλεμος. Πολλές φορές στο παρελθόν δόθηκε η ευκαιρία να ταξιδέψω στη Δαμασκό και είχα δει πόσο αρμονικά ζουν μαζί χριστιανοί και μουσουλμάνοι. Πρέπει να καταλάβουμε ότι από μόνες τους οι καταστάσεις βίζας ή προσωρινών καταλυμάτων στην Ευρώπη, δεν είναι λύση.

Η περίπτωση της Θράκης είναι ένα ξεχωριστό γεγονός που έχει αναφορά στη συνθήκη της Λωζάνης και τους μουσουλμάνους που ήρθαν με την ανταλλαγή των πληθυσμών. Όμως η Θράκη έχει ακόμη την κοινότητα των Πομάκων, που είναι στοιχείο μουσουλμανικό, αλλά διαχρονικό. Υπάρχει ισοπολιτεία και όλοι απολαμβάνουν τα δικαιώματα που έχουν όλοι οι έλληνες πολίτες. Δε με φοβίζει τόσο η σαρία, όσο το παιχνίδι που μπορεί να παιχτεί πίσω από τη Θράκη. Οι αλβανικές προκλήσεις μόνο τυχαίες δεν είναι τον τελευταίο καιρό και το τουρκικό προξενείο επιχειρεί ν’ ασκήσει πολιτική. Οι τέσσερις μητροπολίτες στην περιοχή κάνουν πολύ σημαντική δουλειά, όχι μόνο ποιμαντικά, αλλά εθνικά. Και βέβαια, είναι τεράστιας σημασίας το βοήθημα τρίτου παιδιού, που ξεκίνησε από τον μακαριστό Χριστόδουλο και συνεχίζει ως τις μέρες μας.

Πρέπει όλοι να έχουμε στραμμένο το βλέμμα μας στην περιοχή και να δοθεί το μήνυμα στους κατοίκους ότι δεν έχουν να χωρίσουν τίποτα μεταξύ τους, να συνεχίσουν να ζουν αρμονικά όπως έκαναν έως τώρα. Το ζήτημα της σαρίας θα μπορέσουμε να το συζητήσουμε δευτερευόντως, αλλά τώρα, είναι επιτακτική η ανάγκη να δοθεί βαρύτητα στη διατήρηση της ελληνικότητας στη Θράκη.

Διατελέσατε καθηγητής στο Κολέγιο, ένα σχολείο της αθηναϊκής ελίτ. Στη συνέχεια εκλεγήκατε Μητροπολίτης σε μια περιοχή που δεν κατοικείται από την πλουσιότερη κοινωνική τάξη. Έχετε λοιπόν προσωπική εμπειρία των προβλημάτων και αιτημάτων της νεολαίας. Εκτιμάτε ότι η Εκκλησία μας είναι παιδαγωγικά σε θέση να μιλήσει στην καρδιά του νέου ανθρώπου σήμερα; Κι αν βρίσκετε ότι χρειάζεται ένας άλλος λόγος, ποιος θα είναι αυτός;

Τα τελευταία χρόνια της κρίσης όπως συνηθίσαμε να λέμε, η Εκκλησία έδωσε ένα ισχυρό στίγμα με το φιλανθρωπικό της έργο. Ανέπτυξε ένα τεράστιο κοινωνικό δίκτυο, το συστηματοποίησε, το έκανε επιστημονικό, έδωσε προοπτική βάζοντας ακόμη περισσότερο κόσμο να βοηθήσει και συνεργάστηκε για πρώτη φορά με την ομογένεια στην Αμερική. Αρκετά χρήματα ήρθαν από την ελληνική αμερικανική ομογένεια, αλλά κι από την Αυστραλία και τη Γερμανία. Το σημαντικότερο είναι ότι έκανε τη δομή της στη διαχείριση των χρημάτων πολύ πιο συστηματική και διαφανή, επειδή οι καιροί το επιτάσσουν κι επειδή η Εκκλησία έπρεπε να αλλάξει πολλά που δεν τα έκανε σωστά μέχρι τώρα. Η φιλανθρωπία, όμως, είναι συνυφασμένη με τη ύπαρξή της.

Από εδώ και πέρα, η Εκκλησία πρέπει να θέσει το θέμα της εκπαίδευσης ως προτεραιότητά της. Μιλάμε για έναν πνευματικό οργανισμό, θεοΐδρυτο, που στόχο έχει τη σωτηρία των ανθρώπων. Διδάσκει, όχι την ανοχή, αλλά την αγάπη, που διαφοροποιεί αμέσως τα πράγματα και μπορεί να περάσει τη βασική αρχή των δομών της πίστεως, της εσωτερικής καλλιέργειας και θωράκισης που αποκτά ο άνθρωπος μέσα από τη χριστιανική διδασκαλία και παράδοση των πατέρων της Εκκλησίας. Αυτό το πράγμα λέγεται εκπαίδευση, μόρφωση. Αν, λοιπόν, θέλουμε να έχουμε μία ορθόδοξη εκκλησία στην Ελλάδα, με λόγο, χαρακτήρα και παρουσία για τα επόμενα 30-40 χρόνια, αυτό που πρέπει να κάνει είναι ν’ αφοσιωθεί στην εκπαίδευση. Και δεν εννοώ μόνο την επαφή με τα δημόσια σχολεία. Η ίδια η Εκκλησία πρέπει να βρει τους πόρους από την αξιοποίηση της περιουσίας της προς αυτήν την κατεύθυνση.

Μιλάω για ιδιωτικά εκκλησιαστικά σχολεία, στα οποία θα μπορέσουμε να κάνουμε αυτό που εγώ οραματίζομαι ως μητροπολίτης Νέας Ιωνίας: να παντρέψουμε την χριστιανική ορθόδοξη παράδοση με τη νέα τεχνολογία. Ένα παιδί που θα έρθει σε ένα τέτοιο σχολείο, θα πορευτεί στη ζωή με δύο θεμελιώδη εργαλεία: την τεχνολογική εξέλιξη και τις αρχές της Εκκλησίας. Η Εκκλησία δεν είναι αντίθετη σε οποιαδήποτε μορφή επιστήμης ή εξέλιξης και προτρέπει τους ανθρώπους προς αυτήν την κατεύθυνση. Με τρόπο όμως που θα αναπτυχθούν, όχι μόνο εξωτερικά, αλλά και εσωτερικά. Αυτά πρέπει απαραιτήτως να παντρευτούν και να γίνουνε πράξη.

Η χώρα μας έχει μπει σε μια σοβαρή κρίση που δεν είναι στενά οικονομική (χρέη, μειώσεις εισοδήματος κλπ) αλλά ευρύτερα πολιτική, αφού είναι φανερό πως τελείωσε η εποχή του κράτους-πατερούλη. Και αυτό προέρχεται από ή τροφοδοτεί μια κρίση ανακαθορισμού αξιών στην κοινωνία μας. Ποιος θεωρείτε ότι μπορεί και πρέπει να είναι ο λόγος ενός Επισκόπου σήμερα, πέρα από τις εύκολες καταγγελίες ("οι άπληστοι δανειστές" κλπ);

Πράγματι, είναι πολύ εύκολο στην εποχή μας να καταγγέλλει ο ένας τον άλλο. Γιατί συμβαίνει αυτό; Διότι με αυτόν τρόπο ο καθένας βγάζει την ευθύνη από πάνω του. Όλοι, όμως, έχουμε μερίδιο ευθύνης, άλλοι μικρότερο, άλλοι μεγαλύτερο. Η Εκκλησία τι πρέπει να κάνει; Οφείλει να πει σε κάθε πιστό, σε κάθε έλληνα πολίτη, να πάψει μεμψιμοιρεί και να σηκώσει τα μανίκια και να προχωρήσει. Το χειρότερο που έφερε η κρίση στον τόπο είναι η κατάθλιψη και η απαισιοδοξία. Έναν πολίτη παραιτημένο, κλεισμένο στο καβούκι του, όπου τα πάντα φαίνονται μάταια. Άρα, λοιπόν, το μήνυμα είναι ξεκάθαρο και σαφές: μην ακούτε τις σειρήνες που υπάρχουν, είναι πολλές και θέλουν να μας ρίξουν και πάλι στα βράχια. Έτσι κι ο Οδυσσέας έβαλε κερί στ’ αφτιά των συντρόφων του επάνω στο πλήρωμα του καραβιού. Τώρα κι εμείς πρέπει να βάλουμε κερί και να κοιτάξουμε μόνοι μας τι μπορούμε να κάνουμε.

Χρειάζεται αισιοδοξία, προοπτική και στοχοθεσία. Αυτό που εμείς ως Εκκλησία πρέπει να δώσουμε είναι όραμα. Ένα όραμα δημιουργίας, που έχει να κάνει, όχι με το ποιος φταίει, αλλά με το τι μπορούμε να κάνουμε. Ας αφήσουμε, λοιπόν, τα λόγια κι ας δουλέψουμε!

Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΟΣ

Μπακοδήμου Στ. Νικολάου, θεολόγου 

Στην Ορθόδοξη Εκκλησία υπάρχουν δυο απεικονίσεις του συνόλου της Αγίας Τριάδας: Η πρώτη είναι η παράσταση των τριών Αγγέλων και φέρει την επιγραφή "Η Αγία Τριάς" ή "Η φιλοξενία του Αβραάμ". Η απεικόνιση αυτή της Αγίας Τριάδας είναι η παραδοσιακή και γενικά η πιο αποδεκτή. Η δεύτερη απεικόνιση είναι η παράσταση των τριών Προσώπων της Αγίας Τριάδος, δηλαδή του Πατρός ως γέροντος με λευκά μαλλιά και γένια, του Υιού που εικονίζεται καθισμένος στα δεξιά Του και του Αγίου Πνεύματος με τη μορφή περιστεριού να ίπταται ανάμεσά τους. Ο τύπος αυτός της απεικονίσεως της Αγίας Τριάδος, αναφέρεται στους έσχατους βυζαντινούς και ιδιαίτερα στους μεταβυζαντινούς χρόνους εξαιτίας δυτικής επιδράσεως. 

Υπάρχει και μια τρίτη εικόνα, στην οποία παρουσιάζεται ολόκληρη η Αγία Τριάδα, χωρίς ωστόσο το αντικείμενο της εικόνας να αναφέρεται σ' Αυτή. Είναι η εικόνα της Βάπτισης του Κυρίου, που ίσως να είναι και η πιο αντιπροσωπευτική της Αγίας Τριάδος. 

Για το δόγμα της Αγίας Τριάδος, εκτός από τις ρητές μαρτυρίες της Καινής Διαθήκης, έχουμε και υπαινιγμούς στην Παλαιά Διαθήκη. Ένας από αυτούς τούς υπαινιγμούς είναι και η εμφάνιση του Θεού στον Αβραάμ υπό την μορφή τριών ανδρών. Στη Γένεση (18,1) ενώ ο Αβραάμ καθόταν κοντά στη δρυ Μαμβρῆ, όπου είχε στήσει την σκηνή του, τον επισκέφτηκαν τρεις άγνωστοι άνδρες. Ο Αβραάμ τους υποδέχτηκε με εγκαρδιότητα και αγάπη, παρ᾿ όλο που του ήταν άγνωστοι. Στη συνέχεια τους παρέθεσε πλούσιο τραπέζι. Κατά την συζήτηση οι άγνωστοι επισκέπτες ανήγγειλαν στον Αβραάμ ότι η γυναίκα του η Σάρρα θα αποκτήσει παιδί μέσα σ' ένα χρόνο, όπως και έγινε. 

Οι Πατέρες της Εκκλησίας στο βιβλικό αυτό γεγονός είδαν μία προτύπωση του μυστηρίου της Αγίας Τριάδος, το οποίο απεκαλύφθη πλήρως στην Καινή Διαθήκη. Στην εικόνα της Βάπτισης του Κυρίου, παρουσιάζεται ολόκληρη η Αγία Τριάδα, χωρίς ωστόσο το αντικείμενο της εικόνας να αναφέρεται σ' Αυτή. Στο επάνω μέρος της εικόνας υπάρχει ένα ημικύκλιο, που συμβολίζει το άνοιγμα των ουρανών. Από αυτό βγαίνουν ακτίνες και κατεβαίνει το Άγιο Πνεύμα στο κεφάλι του Χριστού «ἐν εἴδει περιστερᾶς». Οι ουρανοί είναι η θέση του Θεού-Πατέρα, ο οποίος σε μερικές εικόνες της Βαπτίσεως (όπως π.χ. στη Βάπτιση της Μονής του Δαφνίου και της Μονής του Οσίου Λουκά στη Φωκίδα) σημαίνεται με ένα χέρι που ευλογεί. Η φανέρωση της Αγίας Τριάδος είναι σημαντικότερο σε σημασία στοιχείο στην εικόνα της Βαπτίσεως. 

Ο δεύτερος τύπος της εικόνας είναι η παράσταση των τριών Προσώπων της Αγίας Τριάδος, δηλαδή του Πατρός ως γέροντος, του Υιού που εικονίζεται από τα δεξιά Του και του Αγίου Πνεύματος με τη μορφή περιστεράς. Ο τύπος αυτός της απεικονίσεως της Αγίας Τριάδος, αναφέρεται στους έσχατους βυζαντινούς και ιδιαίτερα στους μεταβυζαντινούς χρόνους εξαιτίας δυτικής επιδράσεως. 

Στην βυζαντινή αγιογραφία ο Πατήρ δεν εικονίζεται, αλλ᾿ αντιπροσωπεύεται κατά κανόνα από τον Υιό για δύο λόγους: Πρώτον, διότι ο Πατήρ δεν φόρεσε σάρκα, όπως ο Υιός με την Ενανθρώπησή Του και συνεπώς κανένας δεν έχει δει τον Θεό Πατέρα. Δεύτερον, διότι το κάθε Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος είναι ολόκληρος ο Θεός. Εξαίρεση από τον κανόνα αυτό είναι η παράσταση του Θεού Πατρός ως "Παλαιού των ημερών". Ο χαρακτηρισμός αυτός έχει ληφθεί από το προφητικό βιβλίο του Δανιήλ (7,9) και δηλώνει την αιωνιότητα του Θεού. 

Ο πρώτος τύπος της εικόνας της Αγίας Τριάδας είναι γενικά ο πιο αποδεκτός. Επειδή όμως κατά την τελευταία Βυζαντινή περίοδο, έκανε την εμφάνισή της ο δεύτερος τύπος, ο οποίος με την πάροδο του χρόνου, αγκαλιάστηκε από ένα μεγάλο μέρος του λαού. Η εικόνα αυτή είναι βέβαια δυτικής προελεύσεως, αλλά έχει καθαρά βυζαντινά χαρακτηριστικά. 

Η Ορθόδοξη Εκκλησία ορθά δέχεται και τους δύο τύπους εικόνων. Αποδέχεται βέβαια ως την πιο ορθόδοξη αυτή της "φιλοξενίας του Αβραάμ", αλλά και να τιμάται με σεβασμό και ο δεύτερος τύπος της Αγίας Τριάδας

Ο Απόστολος της Κυριακής 12 Ιουνίου 2016

Καὶ ἔξαφνα
ἦλθε ἀπὸ τὸν οὐρανὸν βοή,
σὰν νὰ φυσᾷ δυνατὸς ἄνεμος,
ὁ ὁποῖος ἐγέμισε
ὅλο τὸ σπίτι
ὅπου ἐκάθοντο.


Πράξεις Αποστόλων (β΄1-11)
Ἐν ταις ημέραις εκείναις, ἐν τῷ συμπληροῦσθαι τὴν ἡμέραν τῆς πεντηκοστῆς ἦσαν ἅπαντες ὁμοθυμαδὸν ἐπὶ τὸ αὐτό.
Καὶ ἐγένετο ἄφνω ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἦχος ὥσπερ φερομένης πνοῆς βιαίας, καὶ ἐπλήρωσεν ὅλον τὸν οἶκον οὗ ἦσαν καθήμενοι· καὶ ὤφθησαν αὐτοῖς διαμεριζόμεναι γλῶσσαι ὡσεὶ πυρός, ἐκάθισέ τε ἐφ᾿ ἕνα ἕκαστον αὐτῶν, καὶ ἐπλήσθησαν ἅπαντες Πνεύματος Ἁγίου, καὶ ἤρξαντο λαλεῖν ἑτέραις γλώσσαις καθὼς τὸ Πνεῦμα ἐδίδου αὐτοῖς ἀποφθέγγεσθαι.
Ἦσαν δὲ ἐν Ἱερουσαλὴμ κατοικοῦντες Ἰουδαῖοι, ἄνδρες εὐλαβεῖς ἀπὸ παντὸς ἔθνους τῶν ὑπὸ τὸν οὐρανόν· γενομένης δὲ τῆς φωνῆς ταύτης συνῆλθε τὸ πλῆθος καὶ συνεχύθη, ὅτι ἤκουον εἷς ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ λαλούντων αὐτῶν. Ἐξίσταντο δὲ πάντες καὶ ἐθαύμαζον λέγοντες πρὸς ἀλλήλους· οὐκ ἰδοὺ πάντες οὗτοί εἰσιν οἱ λαλοῦντες Γαλιλαῖοι; Καὶ πῶς ἡμεῖς ἀκούομεν ἕκαστος τῇ ἰδίᾳ διαλέκτῳ ἡμῶν ἐν ᾗ ἐγεννήθημεν, Πάρθοι καὶ Μῆδοι καὶ Ἐλαμῖται, καὶ οἱ κατοικοῦντες τὴν Μεσοποταμίαν, Ἰουδαίαν τε καὶ Καππαδοκίαν, Πόντον καὶ τὴν Ἀσίαν, Φρυγίαν τε καὶ Παμφυλίαν, Αἴγυπτον καὶ τὰ μέρη τῆς Λιβύης τῆς κατὰ Κυρήνην, καὶ οἱ ἐπιδημοῦντες Ρωμαῖοι, Ἰουδαῖοί τε καὶ προσήλυτοι, Κρῆτες καὶ Ἄραβες, ἀκούομεν λαλούντων αὐτῶν ταῖς ἡμετέραις γλώσσαις τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ;

Ἀπόδοση σε απλή γλώσσα:
Τις ημέρες ἐκείνες, όταν ἔφθασε ἡ ἡμέρα τῆς Πεντηκοστῆς, ἦσαν ὅλοι μαζὶ εἰς τὸ ἴδιο μέρος. Καὶ ἔξαφνα ἦλθε ἀπὸ τὸν οὐρανὸν βοή, σὰν νὰ φυσᾷ δυνατὸς ἄνεμος, ὁ ὁποῖος ἐγέμισε ὅλο τὸ σπίτι ὅπου ἐκάθοντο. Καὶ παρουσιάσθησαν γλῶσσες σὰν φλόγες φωτιᾶς νὰ διαμοιράζωνται εἰς αὐτοὺς καὶ νὰ κάθεται εἰς τὸν καθένα μία, καὶ ἐπληρώθησαν ὅλοι ἀπὸ Πνεῦμα Ἅγιον καὶ ἄρχισαν νὰ μιλοῦν ἄλλας γλώσσας καθὼς τὸ Πνεῦμα τοὺς ἔδινε δύναμιν λόγου.
Κατοικοῦσαν δὲ εἰς τὴν Ἱερουσαλὴμ Ἰουδαῖοι, ἄνδρες εὐλαβεῖς ἀπὸ κάθε ἔθνος ὑπὸ τὸν οὐρανόν. Ὅταν ἔγινε ἡ βοὴ αὐτή, ἐμαζεύθηκε πλῆθος καὶ ἦσαν ὅλοι κατάπληκτοι, διότι ὁ καθένας τοὺς ἄκουε νὰ μιλοῦν τὴν δικήν του γλῶσσαν. Καὶ ἐξεπλήσσοντο ὅλοι καὶ ἐθαύμαζαν καὶ ἔλεγαν μεταξύ τους, «Δὲν εἶναι ὅλοι αὐτοὶ ποὺ μιλοῦν Γαλιλαῖοι; Πῶς συμβαίνει λοιπὸν νὰ τοὺς ἀκοῦμε ὁ καθένας μας εἰς τὴν δικήν μας μητρικὴν γλῶσσαν; Πάρθοι καὶ Μῆδοι καὶ Ἐλαμῖται καὶ οἱ κατοικοῦντες τῆν Μεσοποταμίαν καὶ τὴν Ἰουδαίαν καὶ τὴν Καππαδοκίαν, τὸν Πόντον καὶ τὴν Ἀσίαν, τὴν Φρυγίαν καὶ τὴν Παμφυλίαν, τὴν Αἴγυπτον καὶ τὰ μέρη τῆς Λιβύης, ἡ ὁποία ἐκτείνεται πρὸς τὴν Κυρήνην, καὶ οἱ ἐδῶ ἐγκατεστημένοι Ρωμαῖοι καὶ Ἰουδαῖοι καὶ προσήλυτοι, Κρῆτες καὶ Ἄραβες, τοὺς ἀκοῦμε νὰ μιλοῦν στὶς δικές μας γλῶσσες διὰ τὰ μεγαλεῖα τοῦ Θεοῦ».

Το Ευαγγέλιο της Κυριακής 12 Ιουνίου 2016 - Της Πεντηκοστῆς

Ἐγὼ εἶμαι τὸ φῶς τοῦ κόσμου.
Ἐκεῖνος ποὺ μὲ ἀκολουθεῖ
δὲν θὰ περπατήσῃ
εἰς τὸ σκοτάδι
ἀλλὰ θὰ ἔχῃ
τὸ φῶς τῆς ζωῆς.
Κατά Ιωάννην (ζ΄ 37-52, η΄ 12)
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ τῇ μεγάλῃ τῆς ἑορτῆς εἱστήκει ὁ Ἰησοῦς καὶ ἔκραξε λέγων· ἐάν τις διψᾷ, ἐρχέσθω πρός με καὶ πινέτω. Ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, καθὼς εἶπεν ἡ γραφή, ποταμοὶ ἐκ τῆς κοιλίας αὐτοῦ ρεύσουσιν ὕδατος ζῶντος. Τοῦτο δὲ εἶπε περὶ τοῦ Πνεύματος οὗ ἔμελλον λαμβάνειν οἱ πιστεύοντες εἰς αὐτόν· οὔπω γὰρ ἦν Πνεῦμα Ἅγιον, ὅτι Ἰησοῦς οὐδέπω ἐδοξάσθη.
Πολλοὶ οὖν ἐκ τοῦ ὄχλου ἀκούσαντες τὸν λόγον ἔλεγον· οὗτός ἐστιν ἀληθῶς ὁ προφήτης· ἄλλοι ἔλεγον· οὗτός ἐστιν ὁ Χριστός· ἄλλοι ἔλεγον· μὴ γὰρ ἐκ τῆς Γαλιλαίας ὁ Χριστὸς ἔρχεται; Οὐχὶ ἡ γραφὴ εἶπεν ὅτι ἐκ τοῦ σπέρματος Δαυὶδ καὶ ἀπὸ Βηθλεὲμ τῆς κώμης, ὅπου ἦν Δαυὶδ, ὁ Χριστὸς ἔρχεται; Σχίσμα οὖν ἐν τῷ ὄχλῳ ἐγένετο δι' αὐτόν. Τινὲς δὲ ἤθελον ἐξ αὐτῶν πιάσαι αὐτόν, ἀλλ' οὐδεὶς ἐπέβαλεν ἐπ' αὐτὸν τὰς χεῖρας.
Ἦλθον οὖν οἱ ὑπηρέται πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ Φαρισαίους, καὶ εἶπον αὐτοῖς ἐκεῖνοι· διατί οὐκ ἠγάγετε αὐτόν; Ἀπεκρίθησαν οἱ ὑπηρέται· οὐδέποτε οὕτως ἐλάλησεν ἄνθρωπος, ὡς οὗτος ὁ ἄνθρωπος. Ἀπεκρίθησαν οὖν αὐτοῖς οἱ Φαρισαῖοι· μὴ καὶ ὑμεῖς πεπλάνησθε; Μή τις ἐκ τῶν ἀρχόντων ἐπίστευσεν εἰς αὐτὸν ἢ ἐκ τῶν Φαρισαίων; Ἀλλ' ὁ ὄχλος οὗτος ὁ μὴ γινώσκων τὸν νόμον ἐπικατάρατοί εἰσι! Λέγει Νικόδημος πρὸς αὐτούς, ὁ ἐλθὼν νυκτὸς πρὸς αὐτόν, εἷς ὢν ἐξ αὐτῶν· μὴ ὁ νόμος ἡμῶν κρίνει τὸν ἄνθρωπον, ἐὰν μὴ ἀκούσῃ παρ' αὐτοῦ πρότερον καὶ γνῷ τί ποιεῖ; Ἀπεκρίθησαν καὶ εἶπον αὐτῷ· μὴ καὶ σὺ ἐκ τῆς Γαλιλαίας εἶ; ἐρεύνησον καὶ ἴδε ὅτι προφήτης ἐκ τῆς Γαλιλαίας οὐκ ἐγήγερται.
Πάλιν οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς ἐλάλησε λέγων· ἐγώ εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου· ὁ ἀκολουθῶν ἐμοὶ οὐ μὴ περιπατήσῃ ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ' ἕξει τὸ φῶς τῆς ζωῆς.
Απόδοση σε απλή γλώσσα:
Τόν καιρό ἐκείνο, τὴν τελευταίαν ἡμέραν τὴν μεγάλην τῆς ἑορτῆς, ἐστάθηκε ὁ Ἰησοῦς καὶ ἐφώναξε δυνατά, «Ἐὰν κανεὶς διψᾷ, ἂς ἔλθῃ σ’ ἐμὲ καὶ ἂς πιῇ. Ἐκεῖνος ποὺ πιστεύει σ’ ἐμέ, καθὼς εἶπε ἡ γραφή, «Θὰ τρέξουν ἀπὸ τὴν κοιλιά του ποταμοὶ νεροῦ ζωντανοῦ». Αὐτὸ τὸ εἶπε διὰ τὸ Πνεῦμα, τὸ ὁποῖον θὰ ἔπαιρναν ἐκεῖνοι ποὺ θὰ ἐπίστευαν σ’ αὐτόν· διότι δὲν εἶχε δοθῆ ἀκόμη Πνεῦμα Ἅγιον, ἐπειδὴ ὁ Ἰησοῦς δὲν εἶχε ἀκόμη δοξασθῆ.
Πολλοὶ ἀπὸ τὸ πλῆθος, ὅταν ἀκουσαν αὐτά, ἔλεγαν, «Αὐτὸς εἶναι πραγματικὰ ὁ Προφήτης», ἄλλοι ἔλεγαν, «Αὐτὸς εἶναι ὁ Χριστός», ἄλλοι ἔλεγαν, «Μήπως ὁ Χριστὸς ἔρχεται ἀπὸ τὴν Γαλιλαίαν; Δὲν εἶπε ἡ γραφὴ ὅτι ὁ Χριστὸς ἔρχεται ἀπὸ τὸ σπέρμα τοῦ Δαυΐδ καὶ ἀπὸ τὴν κωμόπολιν Βηθλεὲμ ὅπου ἦτο ὁ Δαυΐδ;». Ἔγινε λοιπὸν διχασμὸς γι’ αὐτὸν μεταξὺ τοῦ πλήθους. Μερικοὶ ἤθελαν νὰ τὸν πιάσουν ἀλλὰ κανεὶς δὲν ἔβαλε χέρι ἐπάνω του.
Τότε ἐπέστρεψαν οἱ ὑπηρέται πρὸς τοὺς ἀρχιερεῖς καὶ τοὺς Φαρισαίους, οἱ ὁποῖοι τοὺς εἶπαν, «Γιατὶ δὲν τὸν ἐφέρατε;». Ἀπεκρίθησαν οἱ ὑπηρέται, «Κανεὶς ἄνθρωπος δὲν ἐμίλησε ποτὲ ὅπως μιλεῖ αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος». Οἱ Φαρισαῖοι τοὺς ἀπεκρίθησαν, «Μήπως καὶ σεῖς ἔχετε πλανηθῆ; Ἐπίστεψε σ’ αὐτὸν κανεὶς ἀπὸ τοὺς ἄρχοντας ἢ τοὺς Φαρισαίους; Ὅσο γι’ αὐτὸν τὸν ὄχλον, ποὺ δὲν ξέρει τὸν νόμον εἶναι καταραμένος». Λέγει εἰς αὐτοὺς ὁ Νικόδημος, ὁ ὁποῖος εἶχε ἔλθει εἰς αὐτὸν τὴν νύχτα καὶ ὁ ὁποῖος ἦτο ἕνας ἀπὸ αὐτούς, «Καταδικάζει ἄνθρωπον, ὁ νόμος μας ἐὰν δὲν τὸν ἀκούσῃ προηγουμένως καὶ μάθῃ τί ἔκανε;». Ἀπεκρίθησαν εἰς αὐτόν, «Μήπως καὶ σὺ εἶσαι ἀπὸ τὴν Γαλιλαίαν; Ἐρεύνησε καὶ θὰ ἰδῇς, ὅτι δὲν ἔχει ἔλθει προφήτης ἀπὸ τὴν Γαλιλαίαν».
Πάλιν ὁ Ἰησοῦς τοὺς ἐμίλησε καὶ εἶπε, «Ἐγὼ εἶμαι τὸ φῶς τοῦ κόσμου. Ἐκεῖνος ποὺ μὲ ἀκολουθεῖ δὲν θὰ περπατήσῃ εἰς τὸ σκοτάδι ἀλλὰ θὰ ἔχῃ τὸ φῶς τῆς ζωῆς».