«ΕΝΟΡΙΑ εν δράσει… 2017» Αρχιμανδρίτης Ανδρέας Κονάνος (2η ομιλία)

ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙ - Μάριος Φραγκούλης

Αποστολικό και Ευαγγελικό Ανάγνωσμα Κυριακή 19-11-2017

ΠΡΟΣ ΕΦΕΣΙΟΥΣ Β´ 14 - 22

¹⁴ αὐτὸς γάρ ἐστιν ἡ εἰρήνη ἡμῶν, ὁ ποιήσας τὰ ἀμφότερα ἓν καὶ τὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας, ¹⁵ τὴν ἔχθραν, ἐν τῇ σαρκὶ αὐτοῦ τὸν νόμον τῶν ἐντολῶν ἐν δόγμασι καταργήσας, ἵνα τοὺς δύο κτίσῃ ἐν ἑαυτῷ εἰς ἕνα καινὸν ἄνθρωπον ποιῶν εἰρήνην, ¹⁶ καὶ ἀποκαταλλάξῃ τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ Θεῷ διὰ τοῦ σταυροῦ, ἀποκτείνας τὴν ἔχθραν ἐν αὐτῷ· ¹⁷ καὶ ἐλθὼν εὐηγγελίσατο εἰρήνην ὑμῖν τοῖς μακρὰν καὶ τοῖς ἐγγύς, ¹⁸ ὅτι δι’ αὐτοῦ ἔχομεν τὴν προσαγωγὴν οἱ ἀμφότεροι ἐν ἑνὶ Πνεύματι πρὸς τὸν πατέρα. ¹⁹ ἄρα οὖν οὐκέτι ἐστὲ ξένοι καὶ πάροικοι, ἀλλὰ συμπολῖται τῶν ἁγίων καὶ οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ, ²⁰ ἐποικοδομηθέντες ἐπὶ τῷ θεμελίῳ τῶν ἀποστόλων καὶ προφητῶν, ὄντος ἀκρογωνιαίου αὐτοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, ²¹ ἐν ᾧ πᾶσα ἡ οἰκοδομὴ συναρμολογουμένη αὔξει εἰς ναὸν ἅγιον ἐν Κυρίῳ· ²² ἐν ᾧ καὶ ὑμεῖς συνοικοδομεῖσθε εἰς κατοικητήριον τοῦ Θεοῦ ἐν Πνεύματι.

Ερμηνευτική απόδοση Ι. Θ. Κολιτσάρα


¹⁴ Διότι αυτός είναι η ειρήνη όλων μας, ο οποίος τον Ιουδαϊσμόν και τον Εθνισμόν, τα δύο αυτά τα έκαμεν ένα, εκρήμνισε και διέλυσε το μεσότοιχον του Νομου, που σαν ανυπέρβλητος φραγμός εχώριζε τους δύο λαούς· ¹⁵ δηλαδή κατέλυσε και εξηφάνισε την έχθραν, που εχώριζε τους δύο λαούς, αφού κατήργησε με την θυσίαν της σαρκός αυτού τον νόμον των εντολών, ο οποίος έδιδε διαταγάς, που εδέσμευαν τον άνθρωπον. Και κατήργησε τον παλαιόν Νομον, δια να αναδημιουργήση και ενώση τους δύο αυτούς λαούς δια του εαυτού του εις ένα νέον άνθρωπον, χαρίζων τοιουτρόπως ειρήνην μεταξύ των· ¹⁶ και να συμφιλιώση προς τον Θεόν τους δύο λαούς, ενωμένους εις ένα πνευματικόν σώμα δια της σταυρικής του θυσίας, θανατώσας εν τω προσώπω του και εξαφανίσας την εχθράν και το μίσος. ¹⁷ Και αφού κατέβη εις την γην, εκήρυξε το χαρμόσυνον μήνυμα της ειρήνης εις σας που εζούσατε μακράν από τον Θεόν, και εις ημάς που ήμεθα κοντά του. ¹⁸ Διότι δια του Χριστού οδηγούμεθα και πλησιάζομεν προς τον Θεόν Πατέρα και οι δύο λαοί με το αυτό Αγιον Πνεύμα. ¹⁹ Αρα δεν είσθε πλέον ξένοι, όπως προηγουμένως, και προσωρινοί πολίται της Εκκλησίας του Χριστού, αλλ' είσθε συμπολίται όλων των αγίων, και οικιακοί του Θεού. ²⁰ Εχετε δε κτισθή επάνω στον πνευματικόν θεμέλιον των Αποστόλων και των προφητών εις μίαν πνευματικήν οικοδομήν, την Εκκλησίαν, της οποίας ακρογωνιαίος και θεμελιακός λίθος είναι αυτός ούτος ο Ιησούς Χριστός. ²¹ Επάνω δε εις αυτόν και με την δύναμιν αυτού όλη η οικοδομή συναρμολογείται και αυξάνεται κατά τρόπον αρμονικόν, ώστε να γίνη ναός άγιος, σύμφωνα με το θέλημα του Κυρίου. ²² Εις αυτόν δε τον ναόν δια του Ιησού Χριστού οικοδομείσθε και σεις μαζή με τους άλλους πιστούς, δια να γίνετε κατοικία, εις την οποίαν θα μένη ο Θεός με το Πνεύμα του.

ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ ΙΒ´ 16 - 21

¹⁶ Εἶπε δὲ παραβολὴν πρὸς αὐτοὺς λέγων· Ἀνθρώπου τινὸς πλουσίου εὐφόρησεν ἡ χώρα· ¹⁷ καὶ διελογίζετο ἐν ἑαυτῷ λέγων· τί ποιήσω, ὅτι οὐκ ἔχω ποῦ συνάξω τοὺς καρπούς μου; ¹⁸ καὶ εἶπε· τοῦτο ποιήσω· καθελῶ μου τὰς ἀποθήκας καὶ μείζονας οἰκοδομήσω, καὶ συνάξω ἐκεῖ πάντα τὰ γεννήματά μου καὶ τὰ ἀγαθά μου, ¹⁹ καὶ ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου· ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ κείμενα εἰς ἔτη πολλά· ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου. ²⁰ εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ Θεός· ἄφρον, ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ· ἃ δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται; ²¹ οὕτως ὁ θησαυρίζων ἑαυτῷ καὶ μὴ εἰς Θεὸν πλουτῶν.


  Ερμηνευτική απόδοση Ι. Θ. Κολιτσάρα


¹⁶ Είπε δε προς αυτούς και την εξής παραβολήν· “κάποιου πλουσίου ανθρώπου εσημείωσαν εξαιρετικήν ευφορίαν τα χωράφια του. ¹⁷ Και αυτός έπεσεν αμέσως εις αγωνιώδην συλλογήν και μέριμναν, λέγων· Τι να κάμω, διότι δεν έχω που να συγκεντρώσω και αποθηκεύσω τους καρπούς των χωραφιών μου; ¹⁸ Και ύστερα από μεγάλην σκέψιν είπε· τούτο θα κάμω· Θα κρημνίσω τας αποθήκας μου και θα οικοδομήσω άλλας μεγαλυτέρας, και θα συγκεντρώσω εκεί όλα τα γεννήματά μου και τα αγαθά μου. ¹⁹ Και θα πω εις την ψυχήν μου· Ψυχή, έχεις πολλά αγαθά αποθηκευμένα για έτη πολλά· απόλαυσε την ζωήν, αναπαύου, φάγε, πίε, ευφραίνου. ²⁰ Αφού δε ετοίμασε όλα και πριν προλάβη τίποτε από αυτά να απολαύση, του είπεν ο Θεός· ανόητε από την κακίαν σου άνθρωπε και απερίσκεπτε, αυτήν την νύκτα, που επίστευσες ότι θα αρχίση η απολαυστική ζωη σου, απαιτούν να πάρουν από σε χωρίς αναβολήν την ψυχήν σου· αυτά δε που έχεις ετοιμάσει, εις ποίον τώρα ανήκουν; ²¹ Ετσι παθαίνει και αυτό το τέλος έχει εκείνος, που εγωϊστικά θησαυαρίζει δια τον ευατόν του και δεν προσπαθεί να αποκτήση τον πλούτον των καλών έργων, εις τα οποία ευχαριστείται ο Θεός”.

ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ – 19 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2017

imsk.gr

ΚΥΡΙΑΚΗ  Θ´  ΛΟΥΚΑ

(Λκ. ιβ΄ 16-21)

Ἀγαπητοί μου χριστιανοί,

Μελετώντας τὴν σημερινὴ εὐαγγελικὴ περικοπὴ γιὰ τὸν ἄφρονα πλούσιο, πολλοὶ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους συμπεραίνουν ὅτι ὁ πλοῦτος εἶναι ἀπὸ μόνος του ἕνα μεγάλο κακὸ στὸν κόσμο μας καὶ Χριστὸς ἕνας μεγάλος ἐπαναστάτης ἐναντίον τῶν πλουσίων. Στὴν πραγματικότητα, ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς οὔτε τὸν πλοῦτο κατηγόρησε ὡς κακὸ ἀπὸ τὴν φύση του, οὔτε ἐπιτέθηκε ἀδιάκριτα ἐναντίον ὅλων τῶν πλουσίων. Ὅλοι γνωρίζουμε ὅτι ὁ πλοῦτος εἶναι ἕνα πλῆθος ἀπὸ ὑλικὰ ἀγαθὰ, τὰ ὁποῖα δημιούργησε ὁ ἴδιος ὁ Θεός. Εἶναι γνωστό ἐπίσης ὅτι ὑπῆρξαν ἄνθρωποι πλούσιοι, οἱ ὁποῖοι ἦσαν πολὺ ἀγαπητοὶ στὸν Θεό, ὅπως ὁ πατριάρχης Ἀβραάμ.

Παρατηρώντας μὲ προσοχὴ τὶς λεπτομέρειες τῆς περικοπῆς διαπιστώνουμε ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν καταδικάζει ἁπλῶς ἕνα πλούσιο, ἀλλὰ τὸν ἄφρονα πλούσιο, ὅπως τὸν ὀνομάζει. Ἄφρων εἶναι ὁ τρελλός, ὁ ἀνόητος. Ἐκ πρώτης ὄψεως φαίνεται πολὺ βαρὺς ὁ χαρακτηρισμός αὐτὸς τοῦ Χριστοῦ γιὰ ἕναν ἄνθρωπο. Ὅμως αὐτὸς εἶναι ἐκεῖνος ποὺ ἐκφράζει μὲ ἀκρίβεια τὴν παραγματικὴ κατάσταση τοῦ συγκεκριμένου πλουσίου. Κι αὐτὸ διότι ὁ τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο στέκεται ἀπέναντι στὸν πλοῦτο εἶναι καθαρὴ παραφροσύνη, δηλαδή τρέλλα.

Πρῶτα πρῶτα σκέπτεται κατὰ τρόπο ἐξωπραγματικό, φανταστικό. Θεωρεῖ τὸν ἑαυτό του ἀνεξάρτητο καὶ μάλιστα κέντρο τοῦ κόσμου, ὅλου τοῦ σύμπαντος. Οὐσιαστικὰ θεοποιεῖ τὸν ἑαυτό του. Ἀποκλείει τὴν ὕπαρξη. Δὲν τὸν ἀναφέρει πουθενά. Ξεχνάει ὅτι ὁ ἴδιος εἶναι ἐξαρτημένος ἀπὸ τὸν Θεό, διότι δημιουργήθηκε ἀπὸ τὸν Θεό· δὲν δημιουργήθηκε μόνος του. Αὐτὴ ἡ φαντασίωσή του φαίνεται ἀπὸ τὸν τρόπο ποὺ σκέπτεται. «Διελογίζετο ἐν ἑαυτῷ», λέγει ὁ εὐαγγελιστής. Αὐτὸς ὁ διαλογισμὸς εἶναι ἡ συζήτηση ποὺ ξεκινάει ἀπὸ τὸν ἑαυτό του καὶ καταλήγει στὸν ἑαυτό του. Ἀποδεικνύει ἔτσι ὅτι δὲν λαμβάνει ὑπ’ ὄψη του τὴν πραγματικότητα γύρω του, ἀλλὰ θεωρεῖ τὸν ἑαυτό του αὐτάρκη, κυρίαρχο, δηλαδή, θεό. Ἡ φαντασίωση καὶ αὐταπάτη τοῦ συγκεκριμένου πλουσίου φανερώνεται καὶ ἀπὸ τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο ὁμιλεῖ γιὰ τὸν πλοῦτο ποὺ εὐκαιριακὰ κατέχει. «Οὐκ ἔχω ποῦ συνάξω τοὺς καρπούς μου», λέγει. Καὶ ἀκόμη· «Θὰ γκρεμίσω τὶς ἀποθῆκες μου καὶ θὰ κτίσω μεγαλύτερες. Καὶ συνάξω ἐκεῖ τὰ γενήματά μου καὶ τὰ ἀγαθά μου». Ἕνας λογικὸς ἄνθρωπος διερωτᾶται: Γιατὶ εἶναι δικά του οἱ καρποὶ καὶ τὰ γενήματα; Πῶς βρέθηκαν στὰ χέρια του; Ποιὸς ἔκανε τὸ χωράφι ποὺ ἔδωκε τὰ γενήματα καὶ τοὺς καρπούς; Ποιὸς ἔστειλε τὸν ἥλιο καὶ τὴ βροχή; Ποιὸς μπορεῖ ἀπὸ μόνος του νὰ φτιάξη ἕνα σπυρὶ ἀπὸ σιτάρι, μιὰ ρώγα ἀπὸ σταφύλι, ἕνα μόνο πορτοκάλι; Ἀσφαλῶς κανείς. Γι αὐτὸ ὁ διαλογισμός του εἶναι μετέωρος. Τὸν ὁδηγεῖ νὰ σκέπτεται παράλογα, ἐξωπραγματικά. Θεωρεῖ δικά του αὐτὰ ποὺ δὲν εἶναι δικά του.

Ὁ παραλογισμὸς καὶ ἡ τρέλλα τοῦ πλουσίου ἀποδεικνύεται, τέλος, καὶ ἀπὸ τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο ἀντιμετωπίζει τὸ ὅλο πρόβλημα τῆς ἀνέλπιστης συσσώρευσης τοῦ πλούτου. «Καὶ ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου, ψυχὴ, ἔχεις πολλὰ ἀγαθά κείμενα εἰς ἔτη πολλά· ἀναπαύου, φάγε, πίε εὐφραίνου». Ὁ πλούσιος τῆς παραβολῆς θεωρεῖ τὸν ἑαυτό του, ἐκτὸς τῶν ἄλλων, καὶ ἐξουσιαστὴ τοῦ μέλλοντος. Ποιὸς ἄνθρωπος γνωρίζει καὶ ἐξουσιάζει τὸ μέλλον του; Κανείς. Αὐτὸς ποὺ νομίζει κάτι τέτοιο, ζῆ ἔξω ἀπὸ τὴν πραγματικότητα. Εἶναι ἀνόητος, εἶναι ἄφρων.

Τὸ μεγάλο κακὸ ποὺ ἐπισημαίνει ὁ Χριστός γιὰ τὸν πλούσιο τῆς παραβολῆς δὲν εἶναι τὸ γεγονὸς ὅτι εἶναι πλούσιος, ἀλλὰ τὸ ὅτι ἔχει χάσει τὸν προσανατολισμό του καὶ δὲν ξέρει ποιὸς εἶναι. Ἀγνοεῖ τὴν ἀλήθεια καὶ ζῆ μέσα στὸ ψέμμα καὶ στὴν ἀπάτη. Ξεχνάει πὼς στὰ πλούτη του δὲν εἶναι ἀφεντικό, ἀλλὰ διαχειριστής. Ζῆ στὴν αὐταπάτη.

Αὐτὴ ἡ τραγικότητα ἀποκαλύπτεται μ’ ἕνα συγκλονιστικὸ γεγονὸς ποὺ εἶναι ἀναπόφευκτο γιὰ ὅλους μας· μὲ τὴν ἀναγγελία τοῦ ἐρχομοῦ τοῦ θανάτου.«Ἄφρον, ἄμυαλε ἄνθρωπε, αὐτὴν τὴν νύκτα ζητοῦν νὰ πάρουν τὴν ψυχή σου. Αὐτὰ λοιπόν ποὺ ἑτοίμασες καὶ ἀποθήκευσες σὲ ποιὸν θὰ ἀνήκουν μετά;».

Ἀγαπητοί μου χριστιανοί, ἡ παραβολὴ ποὺ ἀκούσαμε σήμερα φωτογραφίζει ἄριστα τὸν βίο ὅλων μας. Ἰδιαίτερα τὸν βίο τῶν συγχρόνων ἀνθρώπων ποὺ κυριεύονται ἀπὸ τὸ ἄγχος τῆς πλεονεξίας. Χρειαζόμαστε ὅλο καὶ περισσότερα ἀγαθά. Ξεχάσαμε ὅτι εἴμαστε οἱ διαχειρισταὶ τῶν ἀγαθῶν τοῦ Θεοῦ καὶ πιστέψαμε ὅτι εἴμαστε οἱ πραγματικοὶ καὶ αἰώνιοι κάτοχοί τους. Παραμερίσαμε τὸν ἀληθινὸ Θεό καὶ στήσαμε τὸν θρόνο μας ἐπάνω ἀπὸ τὸν δικό του. Ζοῦμε στὴν πιὸ τραγικὴ ψευδαίσθηση. Κι ὅμως κάποια στιγμή, ἴσως καὶ ἀπόψε, νὰ ἀκούσουμε ἐκείνη τὴν ἴδια φωνή: «Τὴν ψυχή σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ…». Γι αὐτὸ ἄς βιαστοῦμε ν’ ἀλλάξουμε πορεία. Νὰ ἐπιδιώξουμε ἕναν ἄλλο πλουτισμό. Νὰ ἀποκτήσουμε τοὺς θησαυροὺς ἐκείνους ποὺ συνάγονται ὄχι σὲ ἀποθῆκες ἀλλὰ μέσα στὴν ψυχή καὶ μεταφέρονται μετὰ τὸν θάνατο στὴν αἰώνια ζωή. Αὐτὸ θὰ τὸ πετύχουμε ἐὰν τὰ ἀγαθὰ ποὺ μᾶς χάρισε ὁ Θεὸς τὰ διαχειριζόμαστε μὲ φρόνηση καὶ τὰ σκορπίζουμε γεμάτοι ἀπὸ ἀγάπη στοὺς συνανθρώπους μας, ποὺ τὰ χρειάζονται. Ἀμήν.

π. Α.Γ.Μ.

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως