Βεβαίως είναι το ίδιο.
Όταν λέμε το ένα, εννοούμε το άλλο. Όταν λέει ο Ψάλτης, και μετά του
πνεύματός σου, εννοεί και μετά της ψυχής σου. Όταν λέγεται το, μετά πνευμάτων
δικαίων........κατάταξον τας ψυχάς των δούλων Σου, ψυχές και πνεύματα σημαίνουν
το ίδιο. Αδιαμφισβήτητη όμως μαρτυρία για το ότι πνεύμα και ψυχή είναι το ίδιο
στοιχείο στον άνθρωπο, είναι το ότι αυτό ισχύει και για την ανθρώπινη φύση του
Χριστού, όπως φαίνεται στη συνέχεια: «ὅτε οὖν ἔλαβε τὸ ὄξος ὁ Ἰησοῦς εἶπε·
Τετέλεσται, καὶ κλίνας τὴν κεφαλὴν παρέδωκε τὸ πνεῦμα »(Ιω, ιθ, 30).
Εδώ η ψυχή του Χριστού ονομάζεται πνεύμα. Όπως όμως
είναι γνωστό, το πνεύμα του Χριστού, ενωμένο βέβαια με τη θεότητα, κατέβηκε
στον άδη όπου εκεί αυτό το πνεύμα ονομάζεται ψυχή, σύμφωνα με το ψαλμικό, « ὅτι
οὐκ ἐγκαταλείψεις τὴν ψυχήν μου εἰς ᾅδην, οὐδὲ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν
διαφθοράν »(Ψ. 15, 10).
Εννοείται ότι στο παρών θέμα οι λέξεις ψυχή και πνεύμα δηλώνουν το
πνευματικό στοιχείο του ανθρώπου το οποίο συνυπάρχει με το υλικό, σώμα. Έτσι, πνεύμα και σώμα αρμονικά τα δύο
ενωμένα, αποτελούν τον ένα άνθρωπο, δύο
σε ένα. Το ότι ενίοτε ο όλος άνθρωπος λέγεται
και αυτός ψυχή, αυτό είναι άλλο θέμα.
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. &
Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Αυτό είναι
ένα τμήμα από αυτό που είπε και όχι ολόκληρο. Έτσι, για να δηλώσει κανείς ότι ο
Χριστός δεν παραβιάζει τη θέληση των ανθρώπων, δεν είναι ακριβές να πει ότι είπε,
« ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν,».
Ας δούμε
όμως ολόκληρη την πρόταση ώστε να φανεί η διαφορά της από το κομμάτι της.
Εδώ το « ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν», αποκομμένο από την όλη
πρόταση, αν ερμηνευθεί, ποιος θέλει να
με ακολουθεί, πρέπει να γραφεί, τις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, σύμφωνα με το, τις αγορεύειν βούλεται. Με άλλα λόγια, « ὅστις θέλει, ἀκολουθείτω
μοι », δηλαδή όποιος θέλει, ας με
ακολουθήσει.
Αφού όμως
ο Κύριος είπε, «ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω
τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι.»,
γιατί να αναφέρει κάποιος ένα
κομμάτι αυτού που είπε και όχι ολόκληρο;
Το ότι
βεβαίως ο Χριστός υπολογίζει τη θέληση των ανθρώπων είναι αυτονόητο και γνωστό,
αλλά αυτό δεν υπάρχει λόγος να το
στηρίζει κανείς στο παραπάνω απόκομμα της
της όλης πρότασης που είπε.
Υπάρχουν
πολλά άλλα χωρία της Γραφής που μπορεί να αναφέρει κανείς για να το στηρίξει.
Ένα παράδειγμα, που τα λέει όλα είναι το
εξής.« τοῦτον ἰδὼν ὁ ᾿Ιησοῦς κατακείμενον, καὶ γνοὺς ὅτι πολὺν ἤδη χρόνον ἔχει,
λέγει αὐτῷ· θέλεις ὑγιὴς γενέσθαι; »( Ιω. ε’, 6).Τον ρώτησε, αν θέλει, και δεν
τον θεράπευσε με το ζόρι.
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. &
Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Οι εκδόσεις «Έαρ» και τα εκπαιδευτήρια «Η Ελληνική Παιδεία»
προκηρύσσουν Πανελλήνιο και Παγκύπριο λογοτεχνικό διαγωνισμό διηγήματος
με θέμα «Ηρώων γη κι ηρώων μορφές», με αφορμή τη συμπλήρωση 70 χρόνων
από την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ (1955-1959).
To περιεχόμενο του διηγήματος πρέπει να είναι εμπνευσμένο από τα γεγονότα του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ (1955-1959).
Ο 1ος Λογοτεχνικός Διαγωνισμός των εκδόσεων «Έαρ» τελεί υπό την
αιγίδα της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Κύπρου, της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας
της Ελλάδος, του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ΄ και του Ιδρύματος
Απελευθερωτικού Αγώνα ΕΟΚΑ 1955-1959.
Το μεγάλο έπος του 1955-1959 αποτελεί μια χρυσή σελίδα στην ιστορία
του Έθνους μας. Ο αγώνας αυτός ήταν δημιούργημα κυρίως των νέων της τότε
υπόδουλης στον αγγλικό ζυγό Κύπρου, που πολέμησαν με ηρωισμό και
αποφασιστικότητα. Η πίστη τους στον Θεό και η αφοσίωση τους στα ιδανικά
της Πατρίδας και της Ελευθερίας κατέπληξαν όλο τον κόσμο. Ευαγόρας
Παλληκαρίδης, Ιάκωβος Πατάτσος, Γρηγόρης Αυξεντίου και πόσοι άλλοι, που
τα ονόματά τους πέρασαν στην αθανασία!
Στον διαγωνισμό μπορούν να συμμετάσχουν όσοι έχουν ηλικία 16 ετών και άνω.
Καταληκτική ημερομηνία αποστολής των κειμένων είναι η 15η Ιανουαρίου 2025.
Οι εκδόσεις «Έαρ» πρόκειται να εκδώσουν τα κείμενα που θα διακριθούν
σε συλλογικό τόμο και να βραβεύσουν τους συγγραφείς τους στην τελετή
βράβευσης του λογοτεχνικού διαγωνισμού.
Περισσότερες πληροφορίες για την συμμετοχή σας στον διαγωνισμό θα βρείτε στο www.ear-books.com&στο www.elp.gr
Μακεδονικός αγώνας ονομάζεται ο
ακήρυκτος πόλεμος μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων, κυρίως, και άλλων σλαβόφωνων
λαών κατά την περίοδο 1904 έως 1908 με το θέατρο των συγκρούσεων να είναι η
τουρκοκρατούμενη τότε Μακεδονία.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Η λήξη της επανάστασης του 1821 δεν βρήκε ολόκληρη την Ελλάδα ελεύθερη. Τα
βόρεια σύνορα της ελεύθερης Ελλάδας αποτελούσε η Θεσσαλία. Αντιλαμβανόμαστε,
λοιπόν, ότι ένα μεγάλο τμήμα του ελληνισμού παρέμεινε υποδουλωμένο στην
οθωμανική αυτοκρατορία. Η Θεσσαλία του Ρήγα Φεραίου, η Μακεδονία του Μεγάλου
Αλεξάνδρου και άλλες ένδοξες και ελληνικότατες περιοχές Ήπειρος, Κρήτη, Θράκη και
πόλεις όπως Ιωάννινα, Θεσσαλονίκη, Μοναστήρι, Ρόδος , Βέροια στέναζαν κάτω από
την μπότα του τούρκου δυνάστη.
Ο ελεύθερος ελληνισμός το έφερε
βαρέως το γεγονός αυτό. Η περιοχή της Μακεδονίας μας ήταν εμπορικό σταυροδρόμι
της εποχής και η ανάμειξη ανθρώπων διαφορετικών θρησκειών και γλωσσών ήταν
γεγονός αναπόφευκτο. Ο τούρκος δυνάστης απαγόρευε την λειτουργία ελληνικών
σχολείων για εκατοντάδες χρόνια. Αναμενόμενο ήταν κάποιοι άνθρωποι να αρχίζουν
να μη μιλάν ελληνικά, να αναπτύσσονται τοπικοί διάλεκτοι και να παρεισφρέουν
και σλαβικές λέξεις. Μήπως σήμερα που λειτουργούν σχολεία δεν παρατηρούμε την άναρχη
εισβολή ξένων λέξεων εις το καθημερινό λεξιλόγιό μας;;.
Οι Βούλγαροι και άλλοι σλαβικοί λαοί
έβλεπαν τις πλούσιες μακεδονικές πεδιάδες με τους μεγάλους ποταμούς και τα
λιμάνια της Μακεδονίας, κυρίως της Θεσσαλονίκης, και επιθυμούσαν σφόδρα να τα
προσαρτήσουν. Νόμισαν ότι βρήκαν την κατάλληλη ευκαιρία να προσαρτήσουν την
ελληνική Μακεδονία. Οι ευρωπαίοι προβλέπουν την διάλυση της οθωμανικής
αυτοκρατορίας και προσπαθούν να κερδίσουν ότι μπορούν.
Για να προσαρτήσει την Μακεδονία η
Βουλγαρία έπρεπε να αποδείξει ότι οι Μακεδόνες είναι Βούλγαροι. Για το σκοπό
αυτό ιδρύει μια οργάνωση το Κομιτάτο και τα μέλη της ονομάζονται κομιτατζήδες.
Ο ρόλος των κομιτατζήδων είναι με την βία και τον εξαναγκασμό να αποδείξουν ότι
ο ντόπιος πληθυσμός ακολουθεί την Βουλγαρία. Εκβιάζουν και απειλούν τους
ορθόδοξους χριστιανούς να μη εκκλησιάζονται εις τις εκκλησίες που ανήκουν εις
το οικουμενικό πατριαρχείο αλλάεις τις
εκκλησίες που ανήκουν στη βουλγαρική εξαρχία. Στην Οθωμανική τάξη η
εκκλησιαστική ένταξη αποτελούσε κριτήριο εθνικής κατηγοριοποίησης. Η ένταξη κάποιου σε μία από τις δύο Εκκλησίες, τη βουλγαρική Εξαρχία ή το
Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, σήμανε τη δήλωσή του ως «Βούλγαρου» ή
«Έλληνα» αντίστοιχα. Μεγάλη η πίεση και η αγριότητα που αντιμετώπιζαν οι Μακεδόνες
για να ενταχθούν εις την Βουλγαρική εξαρχία και μέσω αυτής να υποδουλωθούν εις
την Βουλγαρία. Ταυτόχρονα οι κομιτατζήδες ιδρύουν και σχολεία εις τα οποία
διδάσκεται αποκλειστικά και μόνο η βουλγαρική γλώσσα.
Την ίδια ώρα ο Ελληνισμός αντιδρά, δεν μένει απαθής και αδρανής. Ο
οικουμενικός Πατριάρχης Ιωακείμ Γ΄ τοποθετεί ιεράρχες νέους, μορφωμένους και
άξιους να προσφέρουν για τη διάσωση του Ελληνισμού της Μακεδονίας. . Είναι ο Γερμανός Καραβαγγέληςεις την μητρόπολη Καστοριάς, ο Ιωακείμ
Φορόπουλοςεις το Μοναστήρι και ο
Χρυσόστομος Καλαφάτης εις τη Δράμα. Ταυτόχρονα, η ελληνική κυβέρνηση στέλνει
τους δικούς της ανθρώπους. Ο Ίων Δραγούμης αναλαμβάνει το Προξενείο
Μοναστηρίου, ο Λάμπρος Κορομηλάς το Προξενείο Θεσσαλονίκης, ο Νικόλαος
Σαχτούρης το Προξενείο Σερρών και ο Τιμολέων Μαυρουδής το Προξενείο Καβάλας.
Θεωρητικά οι κομιτατζήδες θεωρούνται
αυτόνομοι αντάρτες, δεν ανήκουν σε κανένα κράτος και έτσι η πατρίδα μας Ελλάδα
δεν μπορεί να κηρύξει πόλεμο σε καμιά χώρα. Στέλνει μικρές στρατιωτικές μονάδες
για να βοηθήσουν τους μακεδονομάχους. Ο Καστορίας Γερμανός Καραβαγγέλης γυρίζει
με κίνδυνο της ζωής του από χωριό σε χωριό για να στηρίξει το ελληνικό φρόνημα.
Δάσκαλοι και δασκάλες με καρδιές φλεγόμενες και παλλόμενες από Ελλάδα και
χριστό στηρίζουν τα παιδιά και τους γονείς των. Διδάσκουν Ελληνικά και ελληνική
Ιστορία. Δίνουν δύναμη και κουράγιο για να μη χαθεί ο ελληνισμός από την Μακεδονία.
Εις την Αθήνα ιδρύεται το μακεδονικό
κομιτάτο για να βοηθήσει τον ελληνισμό της Μακεδονίας από τον δημοσιογράφο
Δημήτριο Καλαποθάκη. Πιέζει προς την κατεύθυνση αυτή και την ελληνική
κυβέρνηση.
Τον Αύγουστο του έτους 1904 ο αξιωματικός Παύλος Μελάς εγκαταλείπει λαμπρή
καριέρα, σύζυγο και παιδιά περνάει τα σύνορα και κυκλοφορεί εις την Μακεδονία με
το ψευδώνυμο Μίκης Ζέζας. Βοηθά σημαντικά εις τον αγώνα των μακεδονομάχων και
είναι ο σημαντικότερος ήρωας του μακεδονικού αγώνα .Στις 13 Οκτωβρίου 1904
βρίσκεται εις την κωμόπολη Σιάτιστα και εκεί περικυκλώνεται από τούρκους
αστυνομικούς οι οποίοι είχαν ενημερωθεί από τους κομιτατζήδες του Μήτρου
Βλάχου. Περικυκλωμένος απότούρκους
πολεμά ηρωικά και αντιστέκεται γενναία. Μετά από 2 ώρες αντίστασης διατάζει
έξοδο εις την διάρκεια της οποίας τραυματίζεται και πεθαίνει μετά από μισή ώρα.
Η είδηση του θανάτου του ήρωα ευπατρίδη Παύλου Μελά συγκίνησε και
συγκλόνισε όλο τον ελληνισμό και όχι μόνο. Από παντού πλέον αρχίζουν να εμφανίζονται εθελοντές για να
πολεμήσουν εις τη Μακεδονία. Ο Καλαποθάκης, ο Κορομηλάς, ο Δραγούμης και ο
Καραβαγγέλης συντονίζουν την προσπάθεια, η οποία, μετά τον θάνατο του Μελά,
παίρνει νέα ορμή.
Το 1906 ο Μεσήνιος οπλαρχηγός
Σαράντος Αγαπηνός με το ψευδώνυμο«Καπετάν Άγρας» εγκαθίσταται εις την περιοχή της Λίμνης Γιαννιτσών και
καθαρίζει την περιοχή από τους κομιτατζήδες. Το τέλος του ηρωικό. Μαρτύρησε για
την Μακεδονία. Οι κομιτατζήδες τον κρέμασαν έξω από την Έδεσσα. Εις την Νάουσα
διακρίνεται ο οπλαρχηγός Κωνσταντίνος Μαζαράκης με το ψευδώνυμο « Καπετάν
Ακρίτας». Πολύ σπουδαίος πατριώτης μαχητής και ο Καπετάν Γαρέφης από τον Βόλο,
ο οποίος εγκαταλείπει τα εγκόσμια από τα πυρά των κομιτατζήδων. Εις τη Φλώρινα
ο οπλαρχηγός Κωνσταντίνος Χρήστου ή όπως είναι πιο γνωστός ,Καπετάν Κώτας δίνει
πολλές μάχες. Οι τούρκοι τον κρεμούν εις το Μοναστήρι. Είναι σλαβόφωνος και τα
τελευταία λόγια είναι «Ζίβια Γκρίτσια! Σλόμποντα ι Σμιρ!», δηλαδή «Ζήτω η
Ελλάδα! Ελευθερία ή Θάνατος!». Εις τη Δράμα, μαρτυρική είναι η μορφή του
καπετάν Άρμεν Κούπτιου, ο οποίος κρεμάστηκε από τους τούρκους σε ένα πλατάνι εις
την κεντρική πλατεία της πόλεως. Εις τις Σέρρες δρα ο δαιμόνιος Δούκας Δούκας ή
καπετάν-Ζέρβας, φόβος και τρόμος των Βουλγάρων. Αυτή όμως που έμεινε στην ιστορία
ήταν η εκτέλεση του καπετάν-Μητρούσημέσα στη πόλη τωνΣερρών , αφού
πρώτα κατάφερε να αντιμετωπίσει 3.000 Τούρκους μαζί με 5 συντρόφους του. Ένας
από αυτούς ήταν ο Αγρινιώτης Νικόλαος Παναγιώτου, γνωστός ως
καπετάν-Κουμπούρας.
Οι ξένες δυνάμεις αρχίζουν να
ανησυχούν από την τακτική της πατρίδας μας. Φοβούνται ότι με τη διάλυση της
Τουρκίας θα ενισχυθεί η Ρωσία. Η Ελληνική κυβέρνηση είναι σε μεγάλη
κινητικότητα και εις την Τουρκία ξεσπά επανάσταση και ο σουλτάνος αναγκάζεται
να δώσει Σύνταγμα που εξασφαλίζει ίσα δικαιώματα σε όλους. Βρισκόμαστε στο έτος
1908. Ο Μακεδονικός αγώνας σταματά προσωρινά. Αργότερα άλλοι ένδοξοι και
αιματηροί αγώνες εξασφαλίζουν την απελευθέρωση των υπολοίπων τμημάτων της
ελληνικής επικράτειας.
Φοβούμαι ότι χωρίς τον αγώνα των
γνωστών και αγνώστων μαχητών και ηρώων και μαρτύρων της ελληνικής γης του
Μακεδονικού Αγώνα θα είμασταν σήμερα τμήμα της γείτονος και συμμάχου
Βουλγαρίας. Σημαντική και καθοριστική η συμβολή εις τον αγώνα αυτόν κληρικών και
εκπαιδευτικών και κάθε αγνού πατριώτη Έλληνα. Τους οφείλουμε σεβασμό και
υποχρεούμαστε να κλίνουμε το γόνυ μας ευλαβικά και να αποτείουμε τον πρέποντα σεβασμό και φόρο τιμής.
ΜυργιώτηςΠαναγιώτης
Μαθηματικός
G
M
T
Y
Η λειτουργία ομιλίας περιορίζεται σε 200 χαρακτήρες
Απάντηση στο ερώτημα αυτό, εκτός των άλλων, δίνουν και τα παρακάτω λόγια που είπε ο Ίδιος:
α) «ου γαρ εισι δύο ή τρεις συνηγμένοι εις το
εμόν όνομα, εκεί ειμι εν μέσω αυτών»( Ματ. ιη’, 20).
β) « Τι ότι εζητείτέ με; ουκ ήδειτε ότι εν τοις
του πατρός μου δει είναί με;»( Λουκ. β’, 49).
γ)
« ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου
το αίμα εν εμοί μένει,
καγώ εν αυτώ »( Ιω. στ’, 56 ).
δ)
« αναβαίνω προς τον πατέρα μου»( Ιω. κ’, 17).
ε)
« Εάν τις αγαπά με, τον λόγον μου τηρήσει, και ο πατήρ μου αγαπήσει αυτόν, και
προς αυτόν ελευσόμεθα και μονήν παρ’ αυτώ ποιήσομεν » (Ιω. ιδ’, 23 ).
στ)
«και ιδού εγώ μεθ' υμών ειμι πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος »(
Ματ. κη’, 20).
ζ)
« ιδού έστηκα επί την θύραν και κρούω· εάν τις ακούση της φωνής μου και ανοίξη
την θύραν, και εισελεύσομαι προς αυτόν και δειπνήσω μετ' αυτού και αυτός μετ'
εμού »( Απ. γ’, 20).
Ο
Χριστός είναι τόσο φανερός και προσιτός και χτυπάει την πόρτα του καθενός και δεν
απορρίπτει κανένα. Ο Ίδιος είπε, « Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ
πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς» ( Ματ. ια’, 28). Έτσι « Καὶ τὸ Πνεῦμα καὶ ἡ
νύμφη λέγουσιν· Ἔρχου. καὶ ὁ ἀκούων εἰπάτω· Ἔρχου. καὶ ὁ διψῶν ἐρχέσθω, καὶ ὁ θέλων
λαβέτω ὕδωρ ζωῆς δωρεάν.»( Απ. κβ’, 17).
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ.
Πανεπιστημίου Αθηνών.
Αυτές οι δύο αντίθετες λέξεις παραπέμπουν
στην παραβολή των δέκα παρθένων εκ των οποίων, « πέντε δὲ ἦσαν ἐξ αὐτῶν φρόνιμοι καὶ αἱ πέντε
μωραί. αἵτινες μωραὶ λαβοῦσαι τὰς λαμπάδας
ἑαυτῶν οὐκ ἔλαβον μεθ᾿ ἑαυτῶν ἔλαιον· αἱ
δὲ φρόνιμοι ἔλαβον ἔλαιον ἐν τοῖς ἀγγείοις αὐτῶν μετὰ τῶν λαμπάδων αὐτῶν. » (
Ματ. κε’, 2- 4).
Στην
προκειμένη περίπτωση μωρία είναι το ότι οι πέντε πήραν τις λαμπάδες τους χωρίς λάδι και
φρονιμάδα είναι το ότι οι άλλες πέντε
πήραν τις λαμπάδες τους αλλά και λάδι
στα δοχεία τους.
Το
αποτέλεσμα της φρονιμάδας των μεν και
της μωρίας των δε είναι γνωστό.
Όμως οι δύο αυτές αντίθετες λέξεις παραπέμπουν και αλλού.
Και στην προκειμένη περίπτωση φρονιμάδα
είναι αυτό που έκανε ο φρόνιμος άνδρας και μωρία είναι αυτό που έκανε ο μωρός.
Ο φρόνιμος παραπέμπει στις παραπάνω φρόνιμες και ο μωρός στις παραπάνω μωρές.
Τη φρονιμάδα την προτιμούν πολλοί τη μωρία
όμως κανείς, γιατί κανείς δε θέλει να
είναι μωρός. Το ποιος όμως είναι φρόνιμος και ποιος μωρός, σύμφωνα με τα παραπάνω, το γνωρίζει και το διδάσκει μόνο
ο Χριστός. .
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. &
Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Αντί απαντήσεως στην ερώτηση αυτή, άλλη ερώτηση.
Μπορεί ο άνθρωπος να διώξει το φως του ήλιου από την αφεντιά του; Ασφαλώς όχι.
Μόνο τα σύννεφα που παρεμβάλλονται γίνονται εμπόδια και κρύβουν τον ήλιο. Ο
ήλιος όμως διαλύει τα σύννεφα και φωτίζει την πλάση. Έτσι συμβαίνει
και με το Φως του Χριστού. Αυτό που μπορεί να κάνει ο άνθρωπος είναι όχι να το
διώξει, αλλά να το εμποδίσει με τις
αμαρτίες του που ως άλλα σύννεφα
σκεπάζουν την καρδιά του. Αυτό το λέει ο Θεός διά στόματος του Ησαία, «
Μη οὐκ ἰσχύει ἡ χεὶρ Κυρίου τοῦ σῶσαί; ἢ ἐβάρυνε τὸ οὖς αὐτοῦ τοῦ μὴ
εἰσακοῦσαι; ἀλλὰ τὰ ἁμαρτήματα ὑμῶν διϊστῶσιν ἀναμέσον ὑμῶν καὶ ἀναμέσον τοῦ
Θεοῦ, καὶ διὰ τὰς ἁμαρτίας ὑμῶν ἀπέστρεψε
τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ἀφ᾿ ὑμῶν τοῦ μὴ ἐλεῆσαι » (Ησ. νθ’, 1-2 ).Δόξα τω Θεώ όμως που ο Χριστός, ο Ήλιος της
δικαιοσύνης, είναι « ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου
» ( Ιω. α’, 29), και δια του Μυστηρίου της Εξομολογήσεως και της Θείας
Κοινωνίας αφαιρεί από τις καρδιές των πιστών το σκιάδιο της αμαρτίας. Ο Ίδιος είπε, « ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἔχει ζωὴν
αἰώνιον, καὶ ἐγὼ ἀναστήσω αὐτὸν ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ » (Ιω. στ’, 54). Άφεση
λοιπόν αμαρτιών και Θεία Κοινωνία, βασικά και σταθερά βήματα που οδηγούν στη
σωτηρία.
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Αν με το ελέησον αναφέρεται ο πιστός στην
άφεση των αμαρτιών του και μόνο, υπάρχει το, « καὶ ἄφες
ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν,.. » Αν όμως το
ελέησον δεν αναφέρεται μόνο στην άφεση των αμαρτιών αλλά σε όλες τις ευλογίες
και τα ελέη του Θεού, δηλαδή λέγεται με την ευρύτερη έννοια, τότε ο πιστός έχει
ελεηθεί ήδη από το Θεό.
Συγκεκριμένα. Το ότι τώρα λέει το Πάτερ ημών, το ότι έχει βαπτισθεί, έχει
μέσα του το Άγιο Πνεύμα, συμμετέχει στα Μυστήρια της Εκκλησίας, Εξομολόγηση,
Θεία Κοινωνία κ. ά. όλα αυτά
δείχνουν ότι ο Θεός τον έχει
ελεήσει.
Έτσι στο Πάτερ ημών ο Κύριος έβαλε αυτά τα οποία ο Ίδιος έκρινε απαραίτητα και αναγκαία και όχι ό,τι λένε άλλοι
που προφανώς μπορούν να
ζητούν το έλεος του Θεού.
Βεβαίως είναι το ίδιο. Όταν λέμε το ένα, εννοούμε το άλλο. Όταν λέει
ο Ψάλτης, και μετά του πνεύματός σου, εννοεί και μετά της ψυχής σου. Όταν
λέγεται το, μετά πνευμάτων δικαίων........κατάταξον τας ψυχάς των δούλων Σου,
ψυχές και πνεύματα σημαίνουν το ίδιο. Αδιαμφισβήτητη όμως μαρτυρία για το ότι
πνεύμα και ψυχή είναι το ίδιο στοιχείο στον άνθρωπο, είναι το ότι αυτό ισχύει
και για την ανθρώπινη φύση του Χριστού, όπως φαίνεται στη συνέχεια: «ὅτε οὖν
ἔλαβε τὸ ὄξος ὁ Ἰησοῦς εἶπε· Τετέλεσται, καὶ κλίνας τὴν κεφαλὴν παρέδωκε τὸ
πνεῦμα »(Ιω, ιθ, 30).
Εδώ η ψυχή του Χριστού ονομάζεται πνεύμα. Όπως όμως
είναι γνωστό, το πνεύμα του Χριστού, ενωμένο βέβαια με τη θεότητα, κατέβηκε
στον άδη όπου εκεί αυτό το πνεύμα ονομάζεται ψυχή, σύμφωνα με το ψαλμικό, « ὅτι
οὐκ ἐγκαταλείψεις τὴν ψυχήν μου εἰς ᾅδην, οὐδὲ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν
διαφθοράν »(Ψ. 15, 10).
Εννοείται ότι στην προκειμένη περίπτωση οι λέξεις ψυχή
και πνεύμα δηλώνουν το πνευματικό στοιχείο του ανθρώπου που είναι ένα και που
συνυπάρχον με το υλικό, δηλαδή το σώμα, συνιστούν τον ζώντα άνθρωπο ο οποίος
ενίοτε λέγεται και αυτός ψυχή.
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Αν και αυτό είναι
γνωστό, ας αναφέρουμε τα παρακάτω ως απάντηση, γιατί αν μη τι άλλο, κάνει καλό κι’ ας είναι γνωστό.
α) Γιατί, το να μη κάνει κανείς το καλό, αυτό καθαυτό
συνιστά αμαρτία. « εἰδότι οὖν καλὸν ποιεῖν καὶ μὴ ποιοῦντι, ἁμαρτία αὐτῷ
ἐστιν »( Ιακ. δ΄, 17).
β) Γιατί με τα καλά έργα
φανερώνεται η πίστη σύμφωνα με το, « δεῖξόν μοι τὴν πίστιν σου ἐκ τῶν ἔργων σου,…»( Ιάκ. β,’ 18).
γ) Γιατί τα καλά έργα
ακολουθούν τον άνθρωπο και μετά το θάνατο σύμφωνα με το, « μακάριοι οἱ
νεκροὶ οἱ ἐν Κυρίῳ ἀποθνῄσκοντες ἀπ’ ἄρτι. ναί, λέγει τὸ Πνεῦμα, ἵνα ἀναπαύσωνται
ἐκ τῶν κόπων αὐτῶν· τὰ δὲ ἔργα αὐτῶν ἀκολουθεῖ μετ’ αὐτῶν.»( Απ. ιδ΄, 13).
δ) Γιατί υπάρχει κίνδυνος οι
πιστοί να δέχονται στο κενό τη
θεία χάρη όπως χαρακτηριστικά λέει ο Απόστολος Παύλος, « Συνεργοῦντες δὲ καὶ παρακαλοῦμεν μὴ εἰς
κενὸν τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ δέξασθαι ὑμᾶς·» (Β’ Κορ. στ’, 1). Έτσι αλλού παραγγέλλει, «
μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς ἀναγκαίας χρείας,
ἵνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι » ( Τιτ. γ’, 14).
ε)Γιατί όλα τα λεγόμενα καλά έργα τα έχει ετοιμάσει ο
Θεός τα οποία όμως καλούνται οι πιστοί να εργασθούν σύμφωνα πάλι με τα λόγια
του Αποστόλου Παύλου, « αὐτοῦ γάρ ἐσμεν ποίημα, κτισθέντες ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ ἐπὶ ἔργοις
ἀγαθοῖς, οἷς προητοίμασεν ὁ Θεὸς ἵνα ἐν αὐτοῖς περιπατήσωμεν »( Εφ. β’, 10).
Λέει να περιπατήσουμε και όχι να ξαπλώσουμε σαν να μη χρειάζεται να κάνουμε
τίποτα.
στ) Γιατί τα καλά έργα
έχουν άμεση σχέση και με τη σωτηρία του ανθρώπου σύμφωνα με τα λόγια του Παύλου, « μετὰ φόβου καὶ τρόμου τὴν
ἑαυτῶν σωτηρίαν κατεργάζεσθε· ὁ Θεὸς γάρ ἐστιν ὁ ἐνεργῶν ἐν ὑμῖν καὶ τὸ θέλειν
καὶ τὸ ἐνεργεῖν ὑπὲρ τῆς εὐδοκίας »( Φιλ. β’, 12-13). Δεν είναι επιτρεπτό, ενώ
ο Θεός εργάζεται μέσα στον άνθρωπο την ανακαίνισή του, αυτός να μη κάνει το
καλό, δηλαδή να αμαρτάνει.
ζ) Γιατί ο Κύριος είπε
στους Μαθητές Του, « οὕτως λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων,
ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσιν τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
»(Ματ. ε’,16).
