ΚΥΡΙΑΚΗ
ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣΙΝ
(Ματθ. β΄, 13-23)
Κυριακὴ μετὰ τὰ Χριστούγεννα σήμερα, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, καὶ ἡ
εὐαγγελικὴ περικοπὴ μᾶς μιλάει γιὰ τὴ φυγὴ τοῦ Ἰησοῦ στὴν Αἴγυπτο, τὴ
σφαγὴ τῶν νηπίων ἀπὸ τὸν Ἡρώδη καὶ τὴν ἐπάνοδο τοῦ Ἰησοῦ στὴ Ναζαρέτ.
Ἀφοῦ ἀναχώρησαν οἱ Μάγοι «δι’ ἄλλης ὁδοῦ» γιὰ τὴν πατρίδα τους, κατόπιν ἐπεμβάσεως τοῦ Θεοῦ ποὺ ἤξερε τὶς προθέσεις τοῦ Ἡρώδη, ἐκεῖνος «ἐθυμώθη λίαν», θύμωσε πολὺ καὶ ἔστειλε τοὺς στρατιῶτες στὴ Βηθλεὲμ καὶ τὴ γύρω περιοχὴ νὰ σκοτώσουν ὅλα τὰ παιδιὰ ἀπὸ δύο χρονῶν καὶ κάτω.
Δὲν πρόλαβε νὰ γεννηθεῖ ὁ Χριστὸς καὶ ἄρχισε ὁ διωγμὸς ἐναντίον του. Ὁ Ἡρώδης προκειμένου νὰ διασφαλίσει τὴν ἐξουσία του ἀπὸ τὴν ὑποθετικὴ ἀπειλὴ τῆς ἐμφάνισης ἑνὸς διεκδικητῆ τοῦ θρόνου, τοῦ νέου βασιλιᾶ ποὺ γεννήθηκε, γίνεται θανάσιμος ἐχθρός του. Ἀλήθεια πῶς εἶναι δυνατὸν ἕνα νήπιο νὰ ἀπειλήσει τὴν ἐξουσία ἑνὸς βασιλιᾶ; Ἕνα παιδὶ γιὰ τὸ ὁποῖο δὲ βρέθηκε κανένα ἄλλο κατάλυμα παρὰ μία σπηλιὰ γιὰ νὰ γεννηθεῖ; Γιὰ τὸν Ἡρώδη ἦταν ἀρκετὸ ὅτι κάποιος ὀνόμασε «βασιλιὰ» αὐτὸ τὸ ἄγνωστο καὶ ἀβοήθητο παιδὶ καὶ καθὼς ἦταν φιλόδοξος καὶ φιλύποπτος,
ἄνθρωπος χωρὶς Θεό, γίνεται θηρίο, θέλει νὰ βγάλει ἀπὸ τὴ μέση ὅσους θεωρεῖ ἐπικίνδυνους. Γίνεται ἐγκληματίας καὶ μάλιστα στυγερός, ἀφοῦ σκοτώνει χιλιάδες ἀθώα νήπια μὲ τὴ βεβαιότητα ὅτι μέσα σ’ αὐτὰ θὰ εἶναι καὶ «ὁ τεχθεῖς βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων». Ποῦ νὰ φαντασθεῖ πῶς ἡ βασιλεία τοῦ Χριστοῦ «οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ κόσμου τούτου»; Ποῦ νὰ φαντασθεῖ πῶς ὁ Ἰησοῦς δὲν ἔχει καμία σχέση μὲ παλάτια, μὲ πλούτη, μὲ ὄπλα, ἀλλὰ εἶναι ὁ Θεὸς πού κατεβαίνει στὴ γῆ γιὰ νὰ ἀνεβοῦμε ἐμεῖς στὸν οὐρανό, εἶναι αὐτὸς πού ἔρχεται στὸν κόσμο νὰ φέρει τὴν εἰρήνη, τὴν ἀγάπη, τὴν ἐλπίδα, τὴ θυσία, τὴν ταπείνωση, τὴν ἀρετή;
Ἦλθε, λοιπὸν, ὁ Χριστὸς στοὺς δικούς του, γιατί δικός του λαὸς ἦταν οἱ Ἰσραηλίτες ἀλλὰ οἱ δικοί του δὲν τὸν δέχτηκαν. Λαός του καὶ παιδιὰ τοῦ Θεοῦ εἴμαστε ὅλοι ἐμεῖς, ἀλλὰ καὶ τότε καὶ τώρα διώκεται ὁ Ἰησοῦς καὶ ἡ Ἐκκλησία του. Τὸ εἶπε ὁ Ἰησοῦς «εἰ ἐμὲ ἐδίωξαν καὶ ὑμᾶς διώξουσιν». Ἐχθρεύεται, λοιπὸν, ὁ κόσμος τὴν Ἐκκλησία ὅμως ὁ Θεὸς, ποὺ εἶναι ὁ ρυθμιστὴς τῆς ἱστορίας, δὲν ἐπιτρέπει τὴ ματαίωση τοῦ σχεδίου του γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου. Παρεμβαίνει καὶ σώζει.
Ἄγγελος Κυρίου παρουσιάζεται στὸν ὕπνο τοῦ Ἰωσήφ, τὸν προστάτη τῆς ἁγίας οἰκογένειας καὶ τοῦ λέει: «Σήκω ἀμέσως, πάρε τὸ παιδὶ καὶ τὴ μητέρα του καὶ φῦγε στὴν Αἴγυπτο, γιατί ὁ Ἡρώδης ὅπου νὰ ’ναι θὰ ψάξει νὰ βρεῖ τὸ παιδὶ γιὰ νὰ τὸ σκοτώσει». Ὁ Ἰωσὴφ σηκώθηκε ἀμέσως, πῆρε τὸ παιδὶ καὶ τὴ μητέρα του καὶ μέσα στὴ νύχτα ἔφυγε στὴν Αἴγυπτο. Ἔμεινε ἐκεῖ ὥσπου πέθανε ὁ Ἡρώδης. Τότε ἄγγελος πάλι σταλμένος ἀπὸ τὸν Θεὸ φανερώνεται στὸν Ἰωσὴφ σὲ ὄνειρο καὶ τοῦ λέει: «Σήκω πάρε τὸ παιδὶ καὶ τὴ μητέρα του καὶ πήγαινε στὴ χώρα τοῦ Ἰσραήλ, γιατί πέθαναν ὅσοι ἤθελαν νὰ θανατώσουν τὸ παιδί». Ἐπέστρεψαν καὶ ἐγκαταστάθηκαν στὴ Γαλιλαία, στὴ Ναζαρέτ. Ἐκπληρώθηκαν ἔτσι οἱ προφητεῖες «ἐξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου» καὶ ὅτι ὁ Χριστὸς «Ναζωραῖος κληθήσεται».
Ἐδῶ φαίνεται καθαρὰ πὼς δὲν ὑπάρχουν δύσκολες καταστάσεις γιὰ τὸν Θεό. Κάθε πρόβλημα ἔχει τὴ λύση του, ἀρκεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ ἔχει ἀνοιχτὰ τ’ αὐτιά του στὰ μηνύματα τοῦ Οὐρανοῦ, ὅπως εἶχε ἀνοιχτὰ τ’ αὐτιὰ του ὁ Ἰωσὴφ στὰ μηνύματα τοῦ ἀγγέλου. Καὶ σ’ αὐτὴ τὴ στιγμὴ ὁ Ἰωσὴφ μὲ ὑπακοὴ ὑπηρετεῖ τὸ μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως. Πῆρε ἡ ἁγία οἰκογένεια τὸ δρόμο τῆς φυγῆς ἀπὸ τὴν πατρίδα, τὸ δρόμο τῆς ξενιτιᾶς, τῆς προσφυγιᾶς καὶ ὡς ξένοι οἱ ὁποῖοι δὲν εἶχαν «ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνη» ἔρχονται στὴν Αἴγυπτο, καὶ πάλι, ὅταν ὁ Θεὸς ὁρίζει, ἐπιστρέφουν στὴν πατρίδα.
Νὰ πῶς συνοψίζει ἕνας μεγάλος θεολόγος τοῦ 20ou αἰώνα τὶς ἑρμηνευτικὲς προσεγγίσεις τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας πάνω στὸ θέμα τῆς φυγῆς τοῦ Ἰησοῦ στὴν Αἴγυπτο. «Κατεβαίνει ὁ Χριστὸς στὴν Αἴγυπτο νὰ ὁδηγήσει τὸν ἄνθρωπο στὴ γῆ τῆς Ἐπαγγελίας, στὴ σωτηρία. Ἡ Αἴγυπτος φιλοξενεῖ τώρα αὐτὸν ποὺ κάποτε ταλαιπώρησε μὲ τὴν κακοξενία της. Ὁ διώκτης βασιλιάς, ὁ Ἡρώδης, ὡς ἄλλος Φαραώ, ἑδρεύει στὴ γῆ τῆς Ἐπαγγελίας, ἐνῶ ἡ Αἴγυπτος εἶναι αὐτὴ ποὺ παρέχει καταφύγιο στὸ Γενάρχη τοῦ Νέου Ἰσραήλ, στὸν Χριστό. Κάποτε ἡ Αἴγυπτος μεταβλήθηκε σὲ χώρα τοῦ σκότους, τώρα δέχεται τὴ θεία εὐλογία. Ὑποδέχεται καὶ περιθάλπει τὸν καταδιωκόμενο Ἀθῶο καὶ τὴν οἰκογένειά του. Ἐκεῖνος ποὺ κάποτε τιμώρησε τοὺς παντοδύναμους Αἰγύπτιους τώρα συμφιλιώνεται μαζί τους».
Ἄραγε, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, φιλοξενεῖ ὁ καθένας ἀπὸ ἐμᾶς στὴν καρδιὰ του τὸν «τεχθέντα βασιλιά»; Μήπως ταυτιζόμαστε μὲ τὸν διώκτη Ἡρώδη καὶ μὲ τὴ στάση μας προκαλοῦμε τὸν πόνο στοὺς συνανθρώπους μας, ἄρα καὶ στὸν Χριστό, ἀφοῦ ὁ Χριστὸς ταυτίζεται μὲ τὰ πρόσωπα τῶν συνανθρώπων μας; Ἂς γίνουμε ταπεινοὶ καὶ ὑπάκουοι στὸν Χριστό ὅπως ὁ δίκαιος Ἰωσήφ, προσκυνητὲς τοῦ Χριστοῦ ὅπως οἱ ποιμένες, συνοδοιπόροι μὲ τοὺς Μάγους γιὰ νὰ τὸν συναντήσουμε καὶ νὰ ζήσουμε μαζί του καὶ τώρα καὶ πάντοτε καὶ εἰς τοὺς αἰῶνες. Ἀμήν.
Δὲν πρόλαβε νὰ γεννηθεῖ ὁ Χριστὸς καὶ ἄρχισε ὁ διωγμὸς ἐναντίον του. Ὁ Ἡρώδης προκειμένου νὰ διασφαλίσει τὴν ἐξουσία του ἀπὸ τὴν ὑποθετικὴ ἀπειλὴ τῆς ἐμφάνισης ἑνὸς διεκδικητῆ τοῦ θρόνου, τοῦ νέου βασιλιᾶ ποὺ γεννήθηκε, γίνεται θανάσιμος ἐχθρός του. Ἀλήθεια πῶς εἶναι δυνατὸν ἕνα νήπιο νὰ ἀπειλήσει τὴν ἐξουσία ἑνὸς βασιλιᾶ; Ἕνα παιδὶ γιὰ τὸ ὁποῖο δὲ βρέθηκε κανένα ἄλλο κατάλυμα παρὰ μία σπηλιὰ γιὰ νὰ γεννηθεῖ; Γιὰ τὸν Ἡρώδη ἦταν ἀρκετὸ ὅτι κάποιος ὀνόμασε «βασιλιὰ» αὐτὸ τὸ ἄγνωστο καὶ ἀβοήθητο παιδὶ καὶ καθὼς ἦταν φιλόδοξος καὶ φιλύποπτος,
ἄνθρωπος χωρὶς Θεό, γίνεται θηρίο, θέλει νὰ βγάλει ἀπὸ τὴ μέση ὅσους θεωρεῖ ἐπικίνδυνους. Γίνεται ἐγκληματίας καὶ μάλιστα στυγερός, ἀφοῦ σκοτώνει χιλιάδες ἀθώα νήπια μὲ τὴ βεβαιότητα ὅτι μέσα σ’ αὐτὰ θὰ εἶναι καὶ «ὁ τεχθεῖς βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων». Ποῦ νὰ φαντασθεῖ πῶς ἡ βασιλεία τοῦ Χριστοῦ «οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ κόσμου τούτου»; Ποῦ νὰ φαντασθεῖ πῶς ὁ Ἰησοῦς δὲν ἔχει καμία σχέση μὲ παλάτια, μὲ πλούτη, μὲ ὄπλα, ἀλλὰ εἶναι ὁ Θεὸς πού κατεβαίνει στὴ γῆ γιὰ νὰ ἀνεβοῦμε ἐμεῖς στὸν οὐρανό, εἶναι αὐτὸς πού ἔρχεται στὸν κόσμο νὰ φέρει τὴν εἰρήνη, τὴν ἀγάπη, τὴν ἐλπίδα, τὴ θυσία, τὴν ταπείνωση, τὴν ἀρετή;
Ἦλθε, λοιπὸν, ὁ Χριστὸς στοὺς δικούς του, γιατί δικός του λαὸς ἦταν οἱ Ἰσραηλίτες ἀλλὰ οἱ δικοί του δὲν τὸν δέχτηκαν. Λαός του καὶ παιδιὰ τοῦ Θεοῦ εἴμαστε ὅλοι ἐμεῖς, ἀλλὰ καὶ τότε καὶ τώρα διώκεται ὁ Ἰησοῦς καὶ ἡ Ἐκκλησία του. Τὸ εἶπε ὁ Ἰησοῦς «εἰ ἐμὲ ἐδίωξαν καὶ ὑμᾶς διώξουσιν». Ἐχθρεύεται, λοιπὸν, ὁ κόσμος τὴν Ἐκκλησία ὅμως ὁ Θεὸς, ποὺ εἶναι ὁ ρυθμιστὴς τῆς ἱστορίας, δὲν ἐπιτρέπει τὴ ματαίωση τοῦ σχεδίου του γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου. Παρεμβαίνει καὶ σώζει.
Ἄγγελος Κυρίου παρουσιάζεται στὸν ὕπνο τοῦ Ἰωσήφ, τὸν προστάτη τῆς ἁγίας οἰκογένειας καὶ τοῦ λέει: «Σήκω ἀμέσως, πάρε τὸ παιδὶ καὶ τὴ μητέρα του καὶ φῦγε στὴν Αἴγυπτο, γιατί ὁ Ἡρώδης ὅπου νὰ ’ναι θὰ ψάξει νὰ βρεῖ τὸ παιδὶ γιὰ νὰ τὸ σκοτώσει». Ὁ Ἰωσὴφ σηκώθηκε ἀμέσως, πῆρε τὸ παιδὶ καὶ τὴ μητέρα του καὶ μέσα στὴ νύχτα ἔφυγε στὴν Αἴγυπτο. Ἔμεινε ἐκεῖ ὥσπου πέθανε ὁ Ἡρώδης. Τότε ἄγγελος πάλι σταλμένος ἀπὸ τὸν Θεὸ φανερώνεται στὸν Ἰωσὴφ σὲ ὄνειρο καὶ τοῦ λέει: «Σήκω πάρε τὸ παιδὶ καὶ τὴ μητέρα του καὶ πήγαινε στὴ χώρα τοῦ Ἰσραήλ, γιατί πέθαναν ὅσοι ἤθελαν νὰ θανατώσουν τὸ παιδί». Ἐπέστρεψαν καὶ ἐγκαταστάθηκαν στὴ Γαλιλαία, στὴ Ναζαρέτ. Ἐκπληρώθηκαν ἔτσι οἱ προφητεῖες «ἐξ Αἰγύπτου ἐκάλεσα τὸν υἱόν μου» καὶ ὅτι ὁ Χριστὸς «Ναζωραῖος κληθήσεται».
Ἐδῶ φαίνεται καθαρὰ πὼς δὲν ὑπάρχουν δύσκολες καταστάσεις γιὰ τὸν Θεό. Κάθε πρόβλημα ἔχει τὴ λύση του, ἀρκεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ ἔχει ἀνοιχτὰ τ’ αὐτιά του στὰ μηνύματα τοῦ Οὐρανοῦ, ὅπως εἶχε ἀνοιχτὰ τ’ αὐτιὰ του ὁ Ἰωσὴφ στὰ μηνύματα τοῦ ἀγγέλου. Καὶ σ’ αὐτὴ τὴ στιγμὴ ὁ Ἰωσὴφ μὲ ὑπακοὴ ὑπηρετεῖ τὸ μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως. Πῆρε ἡ ἁγία οἰκογένεια τὸ δρόμο τῆς φυγῆς ἀπὸ τὴν πατρίδα, τὸ δρόμο τῆς ξενιτιᾶς, τῆς προσφυγιᾶς καὶ ὡς ξένοι οἱ ὁποῖοι δὲν εἶχαν «ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνη» ἔρχονται στὴν Αἴγυπτο, καὶ πάλι, ὅταν ὁ Θεὸς ὁρίζει, ἐπιστρέφουν στὴν πατρίδα.
Νὰ πῶς συνοψίζει ἕνας μεγάλος θεολόγος τοῦ 20ou αἰώνα τὶς ἑρμηνευτικὲς προσεγγίσεις τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας πάνω στὸ θέμα τῆς φυγῆς τοῦ Ἰησοῦ στὴν Αἴγυπτο. «Κατεβαίνει ὁ Χριστὸς στὴν Αἴγυπτο νὰ ὁδηγήσει τὸν ἄνθρωπο στὴ γῆ τῆς Ἐπαγγελίας, στὴ σωτηρία. Ἡ Αἴγυπτος φιλοξενεῖ τώρα αὐτὸν ποὺ κάποτε ταλαιπώρησε μὲ τὴν κακοξενία της. Ὁ διώκτης βασιλιάς, ὁ Ἡρώδης, ὡς ἄλλος Φαραώ, ἑδρεύει στὴ γῆ τῆς Ἐπαγγελίας, ἐνῶ ἡ Αἴγυπτος εἶναι αὐτὴ ποὺ παρέχει καταφύγιο στὸ Γενάρχη τοῦ Νέου Ἰσραήλ, στὸν Χριστό. Κάποτε ἡ Αἴγυπτος μεταβλήθηκε σὲ χώρα τοῦ σκότους, τώρα δέχεται τὴ θεία εὐλογία. Ὑποδέχεται καὶ περιθάλπει τὸν καταδιωκόμενο Ἀθῶο καὶ τὴν οἰκογένειά του. Ἐκεῖνος ποὺ κάποτε τιμώρησε τοὺς παντοδύναμους Αἰγύπτιους τώρα συμφιλιώνεται μαζί τους».
Ἄραγε, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, φιλοξενεῖ ὁ καθένας ἀπὸ ἐμᾶς στὴν καρδιὰ του τὸν «τεχθέντα βασιλιά»; Μήπως ταυτιζόμαστε μὲ τὸν διώκτη Ἡρώδη καὶ μὲ τὴ στάση μας προκαλοῦμε τὸν πόνο στοὺς συνανθρώπους μας, ἄρα καὶ στὸν Χριστό, ἀφοῦ ὁ Χριστὸς ταυτίζεται μὲ τὰ πρόσωπα τῶν συνανθρώπων μας; Ἂς γίνουμε ταπεινοὶ καὶ ὑπάκουοι στὸν Χριστό ὅπως ὁ δίκαιος Ἰωσήφ, προσκυνητὲς τοῦ Χριστοῦ ὅπως οἱ ποιμένες, συνοδοιπόροι μὲ τοὺς Μάγους γιὰ νὰ τὸν συναντήσουμε καὶ νὰ ζήσουμε μαζί του καὶ τώρα καὶ πάντοτε καὶ εἰς τοὺς αἰῶνες. Ἀμήν.
Π.Κ.
Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου