Παρασκευή 10 Σεπτεμβρίου 2021

Sharenting: Έχουμε δικαίωμα να δημοσιεύουμε φωτογραφίες των παιδιών μας;

 

Δεν υπάρχει γονιός που δεν έχει μπει ή και υποκύψει στον πειρασμό να αναρτήσει στιγμιότυπο του παιδιού του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μα είναι τόσο χαριτωμένα, εφευρετικά, αστεία, μεγαλώνουν τόσο γρήγορα, εξελίσσονται και μας ξαφνιάζουν με όσα καταφέρνουν. Και είναι αλήθεια. Κάθε περήφανος γονιός, σαν τον ερωτευμένο, νιώθει την ακατανίκητη ανάγκη να διαδηλώσει την αγάπη του για αυτό το αξιοθαύμαστο μικρό πλασματάκι που μεγαλώνει.

Γράφει η Μαίρη Μαρκογιαννάκη, Φιλόλογος, Ειδική Παιδαγωγός, MSc, Σύμβουλος Εφηβικής Υγείας, ΜSc

Sharenting, ο -όχι και τόσο νέος- όρος που περιγράφει τη συμπεριφορά των γονέων να μοιράζονται απόψεις, φωτογραφίες και βίντεο των παιδιών τους στα social media.

Πολλοί γονείς θεωρούν πως είναι δικαίωμά τους να δημοσιεύουν υλικό των παιδιών τους στο διαδίκτυο:

«Γιατί να μην το κάνω;

Δεν απαγορεύεται και στο κάτω κάτω

το δικό μου παιδί ανεβάζω».

Δεν είναι όμως ακριβώς έτσι.

Πάμε στο πρώτο επιχείρημα. Δεν απαγορεύεται, όντως (ακόμη). Το ότι δεν απαγορεύεται, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι δεν εκτίθεται το ανήλικο παιδί σε κίνδυνο. Πώς; Κοινοποιούμενη η φωτογραφία του ανηλίκου, φέρει ποικίλες πληροφορίες για αυτό όπως τι του/της αρέσει, σε ποιες περιοχές κινείται, ποια είναι τα ενήλικα άτομα με τα οποία συνδέεται/νιώθει εμπιστοσύνη και άλλα πολλά που συνήθως δεν πηγαίνει ο νους μας. Τις πληροφορίες αυτές μπορεί να χρησιμοποιήσει κάποιος που δεν έχει τις αγαθότερες των προθέσεων προκειμένου να το προσεγγίσει/ να αναπτύξει οικειότητα μαζί του/της. Και αυτό μπορεί να αποβεί επικίνδυνο.

«Εγώ προσέχω να μην αποκαλύπτω πληροφορίες.

Ανεβάζω μόνο φωτογραφίες του παιδιού μου»,

μπορεί να σκεφτεί κάποιος γονιός.

Μα η πιο σημαντική πληροφορία που δημοσιεύουμε με τις φωτογραφίες των ανήλικων παιδιών μας είναι αυτή καθαυτή η εικόνα τους. Είναι γεγονός ότι πολλές από τις φωτογραφίες ανηλίκων που με τόσο καμάρι ανεβάζουν οι ίδιοι οι γονείς τους καταλήγουν σε sites παιδικής πορνογραφίας. Κυκλοφορούν με τις ευλογίες των αγαπημένων τους αυτούσιες ή ως προϊόν μοντάζ με σκοπό την ικανοποίηση αρρωστημένων παιδοφιλικών ορέξεων.

Κι αν δεν ανακατευτήκατε αρκετά, πάμε στο δεύτερο επιχείρημα:

«Το δικό μου παιδί ανεβάζω».

Ναι, τα παιδιά μας είναι η σαρξ εκ της σαρκός μας, η προέκταση του εαυτού μας, ωστόσο ΔΕΝ ΜΑΣ ΑΝΗΚΟΥΝ. Είναι αυτοτελείς οντότητες που εξελίσσονται σε ανεξάρτητες προσωπικότητες (και αυτό θέλουμε), από τις οποίες δεν ζητήθηκε καμία συγκατάθεση για την προβολή της εικόνας τους και των προσωπικών τους στιγμών. Έχει άραγε δικαίωμα ο γονιός να παραβιάζει την ιδιωτικότητα του παιδιού του για να αποσπάσει κοινωνική αναγνώριση (1) και τα πολυπόθητα “likes” (2); Είναι στην αρμοδιότητα του κηδεμόνα η δημιουργία της «ψηφιακής ταυτότητας» του παιδιού του πριν καν αυτό έχει την ευκαιρία και την ωριμότητα να τη διαμορφώσει; Δικαιούται ο γονιός να λάβει μια απόφαση για το παιδί του, την οποία ο ενήλικος εαυτός του είναι πολύ πιθανόν να μην εγκρίνει (3);

Και θα κλείσω με αυτό που λέω στους μαθητές μου προκειμένου να τους πείσω να μην ανεβάζουν το πολύτιμο πρόσωπό τους στα κοινωνικά δίκτυα. Πιστεύω ότι τα παιδιά σας θα γίνουν σπουδαία άτομα όταν θα μεγαλώσουν. Άλλος θα γίνει σπουδαίος δημοσιογράφος, άλλος δάσκαλος, άλλος σπουδαίος ηθοποιός, πολιτικός. Γιατί, γονιέ, να έχεις τροφοδοτήσει μια-μικρή ή μεγάλη-δεξαμενή με υλικό του παιδιού σου και να την έχεις δωρίσει απλόχερα στον οποιονδήποτε υστερόβουλο; Το παιδί σου, που θα γίνει σπουδαίο, θα επιλέξει εκείνο αν σε ποιον και τι από την παιδική του ζωή θα μοιραστεί (και μπορεί να θέλει να το «πουλήσει» πολύ ακριβά ).

Αν κάποιοι δεν έχουν πειστεί ακόμη, απευθύνομαι σε όλους τους υπόλοιπους που επιθυμούν να προστατέψουν τα παιδιά που εκτίθενται στα κοινωνικά δίκτυα.

Δεν βάζουμε ΠΟΤΕ ΛΑΗΚ ΚΑΙ ΚΑΡΔΟΥΛΕΣ σε φωτογραφίες ανήλικων παιδιών. Και να σας κάνουν μουτράκια οι γονείς τους, να τους πείτε ότι έχετε ΩΣ ΑΡΧΗ να μη βάζετε λάηκ και καρδούλες σε φωτογραφίες ανήλικων παιδιών. Δεν χρειάζεται να εξηγήσετε κάτι περαιτέρω. Θα καταλάβουν.

Σημείωση 1η: έχουν ασκηθεί παγκοσμίως μηνύσεις από ενήλικα πλέον παιδιά κατά των γονιών τους για παραβίαση του δικαιώματος της ιδιωτικότητας λόγω δημοσιοποίησης φωτογραφιών τους όταν ήταν ανήλικοι (4). Στην Αγγλία (5) και στη Γαλλία (6) υπάρχει και νόμος που το προβλέπει.

Σημείωση 2η: Σε περίπτωση που δεν αντέχουμε, δεν κρατιόμαστε, πρέπει οπωσδήποτε κάτι να αναρτήσουμε σε σχέση με τα παιδιά μας, τα φωτογραφίζουμε πλάτη και οπωσδήποτε καλύπτουμε το πρόσωπό τους με κάποιο τρικ.

Σημείωση 3η: Εξαίρεση στον κανόνα φυσικά αποτελεί η δημοσιοποίηση των στοιχείων του παιδιού για λόγους ανωτέρας βίας/σωματικής ακεραιότητας/απόλυτης και αδιαμφισβήτητης ωφέλειας του παιδιού.

Με πληροφορίες από:
Latipah Ε., Kistoro H.C.A., Hasanah F.F., Putranta H. (2020). Elaborating motive and psychological impact of sharenting in millennial parents. Universal Journal of Educational Research 8(10): 4807-4817.
Prasetyo, Dimas., Syahnas, A. N. R., Fajriani, A., Nugraha, H. G., & Suryani, S. (2019). “Saya hanya mengunggah foto dan video anak saya ”. Intenational Conference on ECEP.
Lipu M. & A. Siibak (2019). ‘Take it down!’: Estonian parents’ and pre-teens’ opinions and experiences with sharenting. Media International Australia, 170(1) 57 –67.
Bessant, C. (2017). Parental sharenting and the privacy of children. Northumbria University Faculty of Business and Law, Faculty and Doctoral Conference, 28th -29th June 2017, Newcastle, UK.
Bessant, C., & Nottingham, E. (2020). Sharenting in a socially distanced world. Parenting for a Digital Future., 1–2.
Koetse, M. (2019). ‘Sharenting’ on Chinese Social Media: When Parents Are Posting Too Many Baby Pics on WeChat. What’s on Weibo Reporting Social Trends in China.\

 https://www.infokids.gr/sharenting-exoume-dikaioma-na-dimosieyoume-fo/

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου