Του Γιώργου Θεοχάρη
Μία πολυκύμαντη ποιμαντορία του Πατριάρχη του γένους-Αφιέρωμα του ''Αγιορείτικου Βήματος''Μί
Όταν τον Οκτώβριο του 1991 η ψηφοφορία στον Πατριαρχικό Ιερό Ναό του Αγίου Γεωργίου στο ιστορικό Φανάρι ανέδειξε από τη κάλπη την ομόφωνη εκλογή του μέχρι τότε μητροπολίτη Φιλαδελφείας, κ. Βαρθολομαίου, στο ύψιστο αξίωμα του Προκαθημένου της Ορθοδοξίας, λίγοι ήταν εκείνοι που ήταν σκεπτικιστές και αναρωτιόντουσαν για την μελλοντική πηδαλιουχία του νέου Πατριάρχη.
Οι περισσότεροι όμως των Ορθοδόξων ανά τον κόσμο πίστευαν στα προσόντα του κ. Βαρθολομαίου και ήλπιζαν σε ένα νέο ξεκίνημα .
Η 20χρονη σχεδόν Πατριαρχία του μακαριστού Πατριάρχη Δημητρίου υπήρξε ταπεινή και αποτελεσματική για την εποχή εκείνη. Το καθεστώς μέσα στο οποίο είχε εγκλωβιστεί το Φανάρι ήταν πολύ δύσκολο να βγει από την απομόνωση.
Τα αγαθά αποτελέσματά του όμως δεν ήταν λίγα . Το Φανάρι είχε ήδη αρχίσει να γίνεται γνωστό και πέραν των συνόρων της τουρκικής επικράτειας,παρόλες τις δυσκολίες που το Κεμαλικό καθεστώς δημιουργούσε κατά καιρούς. Οι ελάχιστοι Επίσκοποι και Κληρικοί που σταδιακά υπηρετούσαν στο Φανάρι δεν ήταν δυνατόν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες στο πρώτο τη τάξει ανά την Ορθοδοξία Πατριαρχείο.
Ο ήπιος και μειλίχιος χαρακτήρας του μακαριστού Πατριάρχη κυρού Δημητρίου προκάλεσε το ενδιαφέρον ισχυρών επιχειρηματιών της εποχής με αποτέλεσμα τα πατριαρχικά κτίρια που κατέστρεψε η πυρκαγιά το 1947, χάρη στη δωρεά του μεγάλου Ευεργέτη, Παναγιώτη Αγγελόπουλου, ανακατασκεύαστηκαν πλήρως.
Παράλληλα, η δημιουργία κι άλλων νέων μητροπόλεων ανά την Οικουμένη, έδωσε μία διαφορετική πνοή στην Οικουμενική Ορθοδοξία δεδομένης και της δύσκολης κατάστασης , λόγω του κουμμουνιστικού καθεστώτος, που επικρατούσε στις λοιπές Σλαβικές Εκκλησίες.
Τότε άρχισε και το μεγαλύτερο άνοιγμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου προς τις λοιπές Ορθόδοξες Εκκλησίες.
Νέες προοπτικές ανοίγει ο Βαρθολομαίος
Η άνοδος στον Θρόνο του μέχρι τότε διευθυντή του ιδιαίτερου Πατριαρχικού γραφείου, μητροπολίτη Φιλαδελφείας, κ. Βαρθολομαίου,άλλαξε άρδην την δυναμική της πρωτόθρονης Εκκλησίας.
Τα δειλά βήματα που έκανε μέχρι τότε ο Πατριάρχης Δημήτριος στους διάφορους τομείς, εκκλησιαστικής διοικήσεως και Ποιμαντικής, μετατράπηκαν σε γοργά βήματα του Πατριάρχη Βαρθολομαίου.
Η κορωνίδα του έργου του Οικουμενικού Πατριαρχείου και ιδιαιτέρως του νυν Πατριάρχη, Παναγιωτάτου, κ. Βαρθολομαίου, ήταν η απόφαση, μετά από πολύχρονες προσπάθειες, για τη σύγκλιση της Πανορθόδοξης Αγίας και Μεγάλης Συνόδου το έτος 2016.
Επί μία τριακονταετία οι συναντήσεις για την σύγκληση της Μεγάλης Συνόδου, δεν έφεραν θετικά αποτελέσματα όσα θα περίμενε κανείς, παρόλη την ενασχόληση με αυτά αξίων Ιεραρχών του Θρόνου.
Στη συνέχεια θα αναφερθούμε επιγραμματικά σε ορισμένα από τα επιτεύγματα της Πατριαρχίας του κ. Βαρθολομαίου:
- Κύριο και πρώτο μέλημα του Πατριάρχη Βαρθολομαίου υπήρξε εξ αρχής η στελέχωση της Πατριαρχικής αυλής με νέους κληρικούς.
- Το έντονο και συνεχές ενδιαφέρον για το άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης που με τις παρεμβάσεις του αναδείχθηκε διεθνώς.
- Η δημιουργία κι άλλων Ιερών Μητροπόλεων του Θρόνου και σε χώρες που μέχρι τότε δεν υπήρχε τοπικός Επίσκοπος. Όπως στην Ισπανία που αποσπάστηκε από την μητρόπολη Ιταλίας αλλά κυρίως και η χειροτονία μητροπολιτών σε επαρχίες του Θρόνου εντός της Τουρκικής επικράτειας, π.χ. Νικαίας,Νικομηδείας, Ικονίου, Κυδωνιών κ.τ.λ.
-Η ευφυής ανάδειξη διεθνώς του περιβαλλοντικού προβλήματος για το οποίο έχει ιδιαίτερη ευασθησία ο κ. Βαρθολομαίος, εξ ου και η ονομασία του, ως ο ΄΄Πράσινος ΄΄ Πατριάρχης.
- Η σθεναρή και άνευ συμβιμβασμού ευθύτητα του λόγου του και οι διεθνείς παρεμβάσεις του για τα δίκαια των Ελλήνων της Πόλης, γεγονός που κατά καιρούς προκαλεί αντιδράσεις σε διαφόρους κύκλους, τον καθιστά έναν πραγματικό ηγέτη που δεν μασάει τα λόγια του για το Γένος και την Ορθοδοξία.
-Δεν είναι τυχαίος ο σεβασμός και η αναγνώριση του έργου του και της προσωπικότητάς του και μέσα στους κόλπους της τουρκικής επικράτειας από πολλούς διανοούμενους και επιχειρηματίες.
-Η καθιέρωση ανά διετία της Συνόδου της Ιεραρχίας του Θρόνου.
-Η αλλαγή στον τρόπο διοικήσεως του Συνοδικού συστήματος με την εναλλακτική συμμετοχή στη Σύνοδο, ανά έτος, από όλους τους Ιεράρχες του Θρόνου και όχι μόνο από τους ενδημούντες Ιεράρχες της Κωνσταντινουπόλεως, όπως γινότανε μέχρι πρότινος.
- Η ανακαίνιση κατεστραμμένων εκκλησιών και η τέλεση Ιερών Ακολουθιών και Θείων Λειτουργιών σε αυτές στην περιοχή Μικράς Ασίας , Καππαδοκίας και Πόντου, π.χ. Παναγία Σουμελά.
- Η επιλογή αξίων προσώπων στην Εκκλησία της Αλβανίας και της Αμερικής.
Αυτά είναι μόνο μερικά από τα σημαντικότερα επιτεύγματα του Πατριάρχη του Γένους, κ. κ. Βαρθολομαίου.
Παρά ταύτα δεν έλειψαν και ορισμένα γεγονότα τα οποία λύπησαν τους Ορθοδόξους πιστούς που συνέβησαν μέχρι σήμερα.Σαν τέτοια θα μπορούσαν να αναφερθούν :
-Ορισμένες διοικητικές πράξεις και ο τρόπος που έγινε η εκθρόνιση ορισμένων Ιεραρχών του Θρόνου.Όπως των Αμερικής Ιακώβου και Σπυρίδωνος και του της Μεγάλης Βρετανίας Μεθόδιου.
-Η κρίση με την Εκκλησία της Ελλάδας επί Αρχιεπισκοπίας Χριστοδούλου.
-Η παρουσία του κ. Βαρθολομαίου κατά την ενθρόνιση του νέου Πάπα Φραγκίσκου.
-Ορισμένα τολμηρά θεολογικά και οικουμενιστικά ανοίγματα .
Τέλος μερικές σοβαρές '' κρίσεις'' στις σχέσεις με διάφορες άλλες εκκλησίες, π.χ. Ρωσίας και Ιεροσολύμων.
Ωστόσο η μέχρι τώρα Πατριαρχία του κ. Βαρθολομαίου αναγνωρίζεται σχεδόν από όλες τις πλευρές ως μία από τις σημαντικότερες Πατριαρχίες του 20ου και 21ου αιώνα.