ΤΟΥΣ ΤΡΕΙΣ ΜΕΓΙΣΤΟΥΣ ΦΩΣΤΗΡΑΣ
Νικολάου Στεφ. Μπακοδήμου, εκπαιδευτικού
Στις 30 Ιανουαρίου η Εκκλησία μας εορτάζει την μνήμη των τριών Ιεραρχών. Η εορτή τους λέγεται και Εορτή των Γραμμάτων, γιατί και οι τρεις Ιεράρχες ήταν μεγάλοι Δάσκαλοι και Πατέρες της Εκκλησίας. Οι τρεις Ιεράρχες είναι ο Μέγας Βασίλειος, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος και ο Γρηγόριος ο Θεoλόγoς.
Είχαν και οι τρεις τους ευσεβείς μητέρες που τους βοήθησαν να γίνουν καλοί άνθρωποι και ν' αγαπήσουν τα γράμματα και το Χριστό. Σπούδασαν στις πιο μεγάλες σχολές της εποχής τους. Βοήθησαν τους φτωχούς και όλους όσους είχαν την ανάγκη τους.
Ο Βασίλειος ίδρυσε νοσοκομεία, ορφανοτροφεία και σχολεία. Για το σπουδαίο του έργο η εκκλησία μας τον ονόμασε Μέγα.
Ο Ιωάννης είχε το χάρισμα να μιλά πολύ όμορφα και γι’ αυτό ονομάστηκε Χρυσόστομος.
Ο Γρηγόριος μίλησε περισσότερο για τα Θεότητα του Χριστού γι’ αυτό και ονομάστηκε Θεολόγος.
Η ΖΩΗ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ
Mέγας Βασίλειος: Γεννήθηκε στην Καισαρεία της Καππαδοκίας το 329 μΧ. Σπούδασε Ρητορική, Γραμματική, Αστρονομία, Φιλοσοφία, Ιατρική και Γεωμετρία. Διακρίθηκε για την αφοσίωση του στην ορθόδοξη πίστη μας αλλά και για το πλούσιο φιλανθρωπικό του έργο, μοιράζοντας όλη την περιουσία του στους φτωχούς. Ίδρυσε τη Βασιλειάδα, ένα πολύ μεγάλο φιλανθρωπικό ίδρυμα, που περιλάμβανε νοσοκομεία, ορφανοτροφείο, ξενώνες, γηροκομείο και είχε σκοπό τη δωρεάν περίθαλψη όσων είχαν ανάγκη. Πέθανε την 1η Ιανουαρίου το 379 και η εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του κάθε πρώτη του χρόνου.
Γρηγόριος ο Θεολόγος: Γεννήθηκε στη Ναζιανζό της Καππαδοκίας το 329 μΧ. και σπούδασε στα καλύτερα σχολεία της εποχής του. Μετά τις σπουδές του έμεινε για δέκα χρόνια στη Αθήνα διδάσκοντας ρητορική. Αργότερα πήγε στον Πόντο, όπου συνάντησε το φίλο του Βασίλειο και έμεινε μαζί του. Ο Γρηγόριος βοήθησε στην αντιμετώπιση της αίρεσης του Αρείου στην Κωνσταντινούπολη, Με τα φλογερά του κηρύγματα έκανε αρκετούς Αρειανούς να πιστέψουν στη σωστή διδασκαλία. Έτσι οι χριστιανοί τον ονόμασαν θεολόγο. Πέθανε στις 25 Ιανουαρίου το 391, σε ένα ερημικό μέρος, όπου ασκήθηκε στην προσευχή, τη νηστεία και τη μελέτη. Η εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του εκείνη την ημερομηνία.
Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Γεννήθηκε στην Αντιόχεια της Συρίας. Σπούδασε Ρητορική και θεολογία και μετά έζησε σε διάφορα μοναστήρια. Έγραψε πολλά βιβλία καθώς και Θεία Λειτουργία της εκκλησίας μας. Εκφωνούσε πνευματικότατους θεολογικούς λόγους. Ο κόσμος έλεγε χαρακτηριστικά ότι από το στόμα του « έρεε χρυσός » και έτσι ονομάστηκε Χρυσόστομος. Εξορίστηκε στον Πόντο και μετά στην Αρμενία, όπου και πέθανε εξασθενημένος σε ηλικία 62 χρονών. Η εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του στις 13 Νοεμβρίου.
ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ ΚΑΙ Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΜΟΡΦΩΣΕΩΣ
Όσο ζούσαν, οι Τρεις Ιεράρχες μελετούσαν και καλλιεργούσαν το πνεύμα Ήταν μεγάλοι δάσκαλοι που μας άφησαν πολύτιμες συμβουλές. Αυτό που τόνισαν και οι τρεις τους περισσότερο απ' όλα, ήταν η μεγάλη σημασία της αναγνώσεως και της μορφώσεως.
Μιλώντας για το καθήκον των γονιών ο Μέγας Βασίλειος έλεγε: «Οι γονείς που έφεραν στον κόσμο τα παιδιά τους πρέπει να φροντίζουν ώστε αυτά να μορφώνονται.»
Ενώ ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος προσέθετε: « η μόρφωση είναι εκείνη που θα καλλιεργήσει την ψυχή του παιδιού.» Βέβαια, ξέρανε πολύ καλά ότι είναι δύσβατος και απαιτητικός ο δρόμος προς τη γνώση. Όσο δύσκολος όμως κι αν είναι, αξίζει να τον ακολουθήσουμε. Γιατί μόνο έτσι θα μπορέσουμε να γίνουμε ολοκληρωμένοι άνθρωποι.
Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος ρωτούσε: «Πες μου, ποιος έμαθε γράμματα χωρίς κόπο και πολύ διάβασμα;», ο δε Γρηγόριος ο Θεολόγος εξηγούσε: «Στολίστε τις ψυχές των παιδιών με την κατάλληλη μόρφωση κι όλα τα άλλα θα ακολουθήσουν.»
ΣΟΦΑ ΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ
Οι Τρεις Ιεράρχες δίδασκαν τον κόσμο με τη σοφία τους και τον οδηγούσαν προς το καλό και την αρετή. Ο λόγος τους ήταν φωτιά και οι ιδέες τους ξεπερνούσαν την εποχή τους. Αγάπησαν με πάθος τα γράμματα και αγωνίστηκαν για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη. Όλη η σοφία και η μεγαλοσύνη των τριών μέγιστων φωστήρων φανερώνεται μέσα από τα πιο κάτω δικά τους λόγια:
«Η ειρήνη είναι το γλυκύτερο πράγμα στον κόσμο».
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ
«Όπως οι μέλισσες διαλέγουν το νέκταρ από τα λουλούδια, έτσι κι εσείς διαλέγετε αυτά που διαβάζετε. Να κρατάτε τα καλά και τα ωφέλιμα».
ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
«Το χρυσάφι δε βρέθηκε για να δενόμαστε μ’ αυτό, αλλά για να λύνουμε τους δεμένους».
«Ντρέπομαι», κάθε φορά που βλέπω πολλούς πλούσιους να γυρίζουν εδώ κι εκεί, να ιππεύουν άλογα με χαλινάρια χρυσά, να σέρνουν πίσω τους δούλους χρυσοφορεμένους, να έχουν στο σπίτι τους κρεβάτια ασημένια κι ένα σωρό άλλα φανταχτερά πράγματα κι όταν έλθει η ώρα να δώσουν κατιτί στο φτωχό τότε γίνονται κι απ’ τους φτωχούς φτωχότεροι. Δε μας χρειάζεται τέτοια ελεημοσύνη. Αγάπη θα πει θυσία, θα πει γενναιοψυχία και άφθονο αίσθημα».
ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
«Τίποτα αντάξιο δεν υπάρχει του πιστού φίλου»
«Σε καμιά περίπτωση της ζωής σου να μην κάνεις φίλο τον άνθρωπο τον πονηρό»
«Σε ψυχές διεφθαρμένες, τίποτε απ΄ τα καλά δεν είναι αξιόπιστο».
ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ
«Πολύ πιο εύκολα μπορεί κανείς να σηκώσει με τους φίλους του την πιο ανυπόφορη συμφορά παρά μονάχος του την πιο μεγάλη ευτυχία»
ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
"Η παιδεία είναι η αγωγή που ωφελεί την ψυχή, αυτή που με κόπο και πόνο την καθαρίζει από τις κηλίδες της κακίας. Κι αν ακόμη πρόσκαιρα φαίνεται ότι δεν προκαλεί χαρά, αλλά λύπη, αργότερα θα δώσει σε όσους την δεχθούν καρπούς εσωτερικής ειρήνης, πού θα βοηθήσουν στη σωτηρία... "
ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
«Η παιδεία είναι η μετάληψη της αγιότητας στη ζωή μας»
ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
«Τρία πράγματα είναι απαραίτητα στον άνθρωπο: παιδεία, εργασία και υγεία»
ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ