Δευτέρα 1 Αυγούστου 2022

Η ευχή, καλή Παναγιά

 

Όπως είναι γνωστό, πριν από μεγάλες γιορτές και περιόδους σημαντικές  που είναι γνωστές με το όνομά τους, η ευχή που δίνεται αρχίζει με το επίθετο καλός, καλή, καλό. Καλό χειμώνα, καλή  Σαρακοστή, καλά Χριστούγεννα  κ.ά. Αν όμως μία γιορτή δεν έχει ένα συγκεκριμένο όνομα, δεν είναι εύκολο να δοθεί  μία ευχή με το επίθετο καλός μπροστά και μετά να ακολουθήσει η περιγραφή της γιορτής αυτής. Αυτό συμβαίνει και με τη γιορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου το Δεκαπενταύγουστο.  Δεν είναι εύκολο να πει κανείς π.χ. καλή Κοίμηση της Παναγίας, καλό Πάσχα του καλοκαιριού ή καλό Δεκαπενταύγουστο. Έτσι, κάποιος, κάπου, κάποτε, θα είπε για πρώτη φορά, καλή Παναγιά και από εκεί και πέρα μεταδόθηκε.

Σύμφωνα λοιπόν με αυτά είναι προφανές ότι  η ευχή, καλή Παναγιά, αναφέρεται στη συγκεκριμένη Εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και όχι  στην Παναγία, δηλαδή να  είναι καλή η Παναγία. Το να πει κανείς, καλό καλοκαίρι και να μη βγει καλό, μπορεί να πει ότι φέτος το καλοκαίρι δεν ήταν καλό. Το να πει όμως καλή Παναγιά και το Δεκαπενταύγουστο να πάει κάτι στραβά,  δε θα  πει ότι φέτος  δεν ήταν καλή η Παναγιά.

Αν θέλει κανείς να τιμήσει την Παναγία μπορεί να πει, η καλή Παναγία όπως λέγεται από πολλούς ο καλός Θεός. Εδώ, δηλαδή η καλή  Παναγία, το επίθετο καλή είναι επιθετικός προσδιορισμός  και δηλώνει μόνιμο γνώρισμα της Παναγίας ότι είναι καλή. Αντιθέτως, στην ευχή, καλή Παναγιά, το επίθετο καλή είναι αντικειμενικός προσδιορισμός που δηλώνει προσωρινό γνώρισμα, δηλαδή να είναι καλή η ημέρα της γιορτής και όχι να είναι καλή η Παναγία που είναι πάντα καλή. 

Αν η Εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου είχε συγκεκριμένο όνομα, δε θα λεγόταν η ευχή καλή Παναγιά,  όπως π.χ. τα Χριστούγεννα που είναι συγκεκριμένα, η ευχή είναι καλά Χριστούγεννα και όχι, καλός Χριστός. Πάντως σημασία έχει η καλή προαίρεση ως κίνητρο  της οποιασδήποτε ευχής, και όχι τα λόγια που θα πει κανείς. Αρκεί βεβαίως να μη τα επιβάλλει  στους άλλους ως σωστά και μοναδικά, και  στην προκειμένη περίπτωση να τους λέει να λένε μόνο, καλή Παναγιά.
 
 Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών

Τετάρτη 27 Ιουλίου 2022

Ευλογία Κυρίου

 

Ευλογία  Κυρίου σημαίνει ο Κύρος ευλογεί, γιατί  σύμφωνα  με το συντακτικό  της ελληνικής γλώσσης   η  γενική πτώση  Κυρίου είναι υποκειμενική,  επειδή γίνεται υποκείμενο, όταν η πρώτη λέξη ευλογία γίνει ρήμα, δηλαδή ευλογεί.

 

Η ευλογία  Κυρίου είναι δυνατό να συμπληρωθεί και από άλλες λέξεις και να γίνει ευχή και προσευχή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ευχή που λέει ο Λειτουργός Ιερέας  στην Απόλυση  της Θείας Λειτουργίας, « Ευλογία Κυρίου και έλεος έλθοι εφ υμάς τη αυτού θεία χάριτι και φιλανθρωπία πάντοτε, νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων ». Αφού λοιπόν ευλογία Κυρίου σημαίνει ο Κύριος ευλογεί, ο ευλογών είναι  ο Κύριος,  όπως πάλι λέει ο Λειτουργός, «Ο ευλογών τους ευλογούντάς σε, Κύριε, και αγιάζων τους επί σοι πεποιθότας,…….». Στην προσευχή αυτή αναφέρεται ότι ο Κύριος ευλογεί αυτούς που τον ευλογούν. Αυτό δηλώνει ότι είναι ανάγκη να ευλογούν οι πιστοί τον  Κύριο και όχι μόνο να δέχονται τις ευλογίες  Του. 

 

Ο Ψαλμωδός λέει « Ευλογήσω τον Κύριον εν παντί καιρώ, διά παντός η αίνεσις αυτού εν τω στόματί μου»( Ψ. 33,2). Δεν είναι σωστό λοιπόν στη ζωή αυτή   μόνο να ζητάει και να  δέχεται κανείς τις ευλογίες του Κυρίου με πολλούς και ποικίλους τρόπους, και ο ίδιος να μη τον ευλογεί, επειδή αυτό δεν του το δίδαξε κάποιος, και έτσι δεν το θεωρεί  απαραίτητο.  Το Θεό δεν τον ευλογούν οι νεκροί, αλλά οι ζωντανοί, όπως αναφέρεται και σε μία ευχή της Πεντηκοστής, «ότι ουχ οι νεκροί αινέσουσί σε, Κύριε, ουδέ οι εν Άδη εξομολόγησιν παρρησιάζονται προσφέρειν σοι, αλλ' ημείς οι ζώντες ευλογούμέν σε και ικετεύομεν,….». Πάντως ο Χριστός είπε, « λέγω γαρ υμίν, ου μη με ίδητε απ᾿ άρτι έως αν είπητε, ευλογημένος ο ερχόμενος εν ονόματι Κυρίου » ( Ματ. κγ’,39).


 Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών

G
M
T
Y
Η λειτουργία ομιλίας περιορίζεται σε 200 χαρακτήρες

Ο κόπος της Προσευχής

    Όταν προσεύχεσαι με ταπεινοφροσύνη, έχοντας βαθειά συναίσθηση της αναξιότητάς σου, γράφει ο Αββάς Ησαΐας ο Αναχωρητής, η προσευχή σου γίνεται αμέσως δεκτή από τον Θεό. Αν όμως, ενώ προσεύχεσαι, σου έλθη στο νου πως ο τάδε Αδελφός την ώρα αυτή κοιμάται ή ο δείνα είναι αμελής κι' αρχίζεις έτσι την κατάκριση, τότε ο κόπος σου πηγαίνει εντελώς χαμένος.

Από το Γεροντικό 

Κυριακή 24 Ιουλίου 2022

Κυριακή ΣΤ´ Ματθαίου Ο παραλυτικός της Καπερναούμ ( Ματ. θ´, 1 - 8 )


 

Μία λέξη η οποία είναι πολύ γνωστή σε όλους τους ανθρώπους είναι
η λέξη αμαρτία. Αμαρτία είναι η ανομία, δηλαδή η παράβαση του
θελήματος του Θεού. Όταν τα πλοκάμια της αμαρτίας αναπτυχθούν
και καταντήσουν πάθη, τότε κυριαρχούν στον άνθρωπο και τον κάνουν ταλαίπωρο και δυστυχή. Τα αμαρτήματα βεβαίως είναι πολλά και
διάφορα και γίνονται με λόγια και έργα, εκουσίως και ακουσίως, με
γνώση ή με άγνοια, τη νύχτα και την ημέρα. Όταν η αμαρτία επικρατήσει
στον άνθρωπο εμφανίζεται σαν σταθερή ροπή προς το κακό και τελικά
τον αποσπά από την επικοινωνία του με το Θεό. Όσο περισσότερο
διαπράττει ο άνθρωπος την αμαρτία τόσο περισσότερο δένεται μ’
αυτή. Πολλές φορές η αμαρτία κάνει τον άνθρωπο να αρρωστήσει και
σωματικά όπως συνέβη με τον παραλυτικό της σημερινής ευαγγελικής
περικοπής.

 
Ο παραλυτικός αυτός, από τις αμαρτίες του, ήταν κατάκοιτος επάνω
στο κρεβάτι του, και το μόνο καλό που μπορούσε να κάνει ήταν να
πιστεύει με όλη τη δύναμη της ψυχής του ότι ο Χριστός θα μπορούσε να
ελευθερώσει και αυτόν από την παραλυσία και τα δεσμά της αμαρτίας.
Και πράγματι το ποθούμενο έγινε πραγματικότητα γιατί, όταν τον
οδήγησαν μπροστά στον Υιόν του Θεού και είδε ο Ιησούς την πίστη του
ίδιου και εκείνων που τον έφεραν, τον θεράπευσε ψυχικά και σωματικά.
Ας δούμε όμως τι ακριβώς έγινε.

 
Ο Κύριος πριν τον θεραπεύσει του είπε, « Θάρσει, τέκνον· αφέωνταί
σοι αι αμαρτίαι σου ». Όταν άκουσαν αυτά τα λόγια του Κυρίου μερικοί
από τους γραμματείς « είπον εν εαυτοίς· Ούτος βλασφημεί », γιατί
δεν πίστευαν ότι μπορεί ένας άνθρωπος να συγχωρεί αμαρτίες. Τότε ο
Κύριος για να τους δείξει ότι είχε εξουσία να συγχωρεί αμαρτίες είπε
στον παραλυτικό, « Εγερθείς άρόν σου την κλίνην και ύπαγε εις τον  οίκόν σου », πράγμα που έγινε αμέσως και ο λαός θαύμαζε και δόξαζετο Θεό. Έτσι του χάρισε τη θεραπεία της παραλυσίας του μαζί με τηναιτία του κακού που ήταν η αμαρτία.

Η αμαρτία είναι ο πιο ύπουλος εχθρός του ανθρώπου και η αμοιβή
που δίνει στα θύματά της δεν είναι μόνο η θλίψη και η στενοχώρια
αλλά και ο θάνατος. Όσοι αγαπούν τη ζωή πρέπει να απομακρυνθούν
από την αμαρτία και να προσεγγίσουν το Θεό μέσω της Εκκλησίας,
αφού ο Κύριος τη δύναμη της άφεσης των αμαρτιών την μετεβίβασε
και στους Αποστόλους Του. Είναι γνωστά τα λόγια που τους είπε, «
αν τίνων αφήτε τας αμαρτίας, αφίενται αυτούς, αν τίνων κρατήτε,
κεκράτηνται.» .Η Εκκλησία όμως είναι ζωντανός οργανισμός και η
διαδοχή των Αποστόλων συνεχίζεται και μεταδίδεται με την Ιεροσύνη.
Έτσι η εξουσία που έλαβαν οι Απόστολοι από το Χριστό να συγχωρούν
τις αμαρτίες μεταβιβάζεται και στους κληρικούς της Εκκλησίας οι
οποίοι αναλαμβάνουν το λεπτό έργο του Πνευματικού.

 
Στην εξομολόγηση, όπως και στα άλλα μυστήρια της Εκκλησίας,
είναι παρών ο Χριστός, έτοιμος να βοηθήσει όλους. Είναι βέβαια
αυτονόητον ότι οι πνευματικοί πατέρες πρέπει να ευρίσκονται στο
ύψος της αποστολής τους, και οι πιστοί να σέβονται τους κληρικούς και
να προσέρχονται στην εξομολόγηση χωρίς αμφιβολίες ή δισταγμούς.
Να προσέρχονται με τη βεβαιότητα ότι η εξουσία των πνευματικών να
συγχωρούν αμαρτίες απορρέει από τον Ίδιο το Χριστό. Έτσι θα έχουν
τη βεβαιότητα ότι καθαρίζονται και απαλλάσσονται από το μολυσμό
της αμαρτίας. Αμήν

 ΙΩΑΝΝΗΣ X. ΔΗΜΟΣ

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...