Οι δαίμονες για να έχουν το πάνω χέρι στην καρδιά του ανθρώπου δεν παρουσιάζονται ως εχθροί, αλλά ως φέροντες δώρα σ’ αυτή. Έτσι ο άνθρωπος εξαπατάται και, όταν τα δέχεται, τότε βιώνει τη σατανική δράση των δαιμόνων μέσα του. Αυτό θυμίζει το, « φοβού τους Δαναούς και δώρα φέροντας». Τα λόγια αυτά, όπως είναι γνωστό, τα είπε ο Λαοκόων στους Τρώες για να αποτρέψει το στήσιμο του δούρειου ίππου στην Τροία τον οποίον θα έφερναν οι Έλληνες, τάχα ως δώρο. Και βέβαια η Τροία έπαθε αυτό που έπαθε. Οι καρδιές όμως των πιστών ελπίζουν στην τελική απελευθέρωσή τους από τις πλάνες του πονηρού, γιατί έχουν ελευθερωτή τον Υιόν του Θεού. Όσο και να προσπαθεί ο άνθρωπος να φυλάει την καρδιά του, « ἐὰν μὴ Κύριος φυλάξῃ πόλιν, εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσων » (Ψ. 126, 1). Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι ο φυλάσσων πρέπει να κοιμάται και να μη αγρυπνεί, γιατί αυτό είναι άλλο δώρο των Δαναών, στην προκειμένη περίπτωση των δαιμόνων. Η Γραφή περί αυτού είναι σαφής όπως φαίνεται στα παρακάτω χωρία: « πάσῃ φυλακῇ τήρει σὴν καρδίαν »(Παρ. δ’, 23). « δός μοι, υἱέ, σὴν καρδίαν,» ( Παρ.κγ’, 26). Έτσι, μακριά από την καρδιά τα δώρα των δαιμόνων και, «εάν πνεύμα του εξουσιάζοντος αναβή επί σε, τόπον σου μη αφής » (Εκκλ. ι´,4).
Τι είναι καλό να γνωρίζει ο εξομολογούμενος
Ο κάθε εξομολογούμενος, δηλαδή ο προσερχόμενος στο γνωστό Μυστήριο της Εκκλησίας, καλό είναι να γνωρίζει, μεταξύ των άλλων που μπορεί να αναφέρει κανείς, και τα παρακάτω:
α) Ο Πνευματικός είναι ο μόνος επί της γης άνθρωπος που έχει την εξουσία να του δώσει άφεση των αμαρτιών του. Αυτή η εξουσία εδράζεται και είναι συνέχεια της εξουσίας που έδωσε ο Χριστός στους Αποστόλους.
β) Ο Πνευματικός δεσμεύεται από το απόρρητο της Εξομολόγησης όχι μόνο απέναντι στο Θεό, αλλά και στους νόμους του κράτους.
γ) Ο Πνευματικός δεν σχηματίζει κακή ιδέα για τον εξομολογούμενο, αλλά χαίρεται, όπως χαίρονται και οι άγγελοι στον ουρανό.
δ) Ο κάθε πιστός έχει την ευχέρεια της επιλογής του Πνευματικού του.
ε) Ο Πνευματικός αισθάνεται και αυτός τις αμαρτίες του και ταπεινώνεται ενώπιον του Θεού, ιδίως την ώρα της εξομολόγησης κάποιου, ώστε να μην κρύβει το Χριστό από τον εξομολογούμενο με τη δική του παρουσία.
στ) Ο σατανάς προσπαθεί με κάθε τρόπο να ματαιώσει την προσέλευση των πιστών στο Μυστήριο της Εξομολόγησης. Η ποιο επικίνδυνη παγίδα είναι η συνεχής αναβολή.
ζ) Η τακτική προσέλευση στην Εξομολόγηση συντελεί τα μέγιστα και στην σταδιακή περικοπή των διαφόρων παθών και κακών συνηθειών του εξομολογούμενου.
η) Ο εξομολογούμενος δεν πρέπει να μορφώνει στην καρδιά του το είδωλο του Πνευματικού, γιατί εκεί πρέπει να μορφώνεται ο Χριστός ο Οποίος είναι το Φως.
θ) Ο εξομολογούμενος δεν πρέπει να αισθάνεται μειονεκτικά απέναντι στον Πνευματικό του, γιατί και αυτός είναι ένας απλός χριστιανός που, λόγω της ειδικής Ιεροσύνης που έχει, είναι διάκονος Μυστηρίων Θεού. Όμως για αυτόν ακριβώς το λόγο, του οφείλει ιδιαίτερη τιμή.
ι) Τα αμαρτήματα που έχει ακούσει ο Πνευματικός κατά την εξομολόγηση τα ξεχνάει και δεν τα λαμβάνει υπ’ όψη του στην εκτός τυχόν επικοινωνία με τον εξομολογηθέντα.
ια) Ο ίδιος ο Πνευματικός έχει και αυτός τον Πνευματικό του και έτσι κατανοεί τον εξομολογούμενο και εξ ιδίας πείρας.
ιβ) Τέλος ο εξομολογούμενος δεν είναι σωστό να επαινεί και να υψώνει υπερβολικά το δικό του Πνευματικό, γιατί έτσι μειώνει άλλους Πνευματικούς στα μάτια των ανθρώπων οι οποίοι ενώπιον του Θεού, ποιος ξέρει, μπορεί να είναι περισσότερο ευάρεστοι από τον δικό του. Άλλωστε ένας Πνευματικός, ταπεινός ως άνθρωπος που είναι, δεν αρέσκεται σε επαίνους και τους παρεμποδίζει.
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών
