Τετάρτη 3 Μαΐου 2023
Πώς μπορεί να πεισθεί ένας καλόπιστος ότι οι εντολές του Χριστού είναι προς το συμφέρον του;
Με πολλούς και ποικίλους τρόπους αλλά εδώ, χάριν συντομίας και απλούστευσης ας αναφέρουμε μόνο τα παρακάτω, υποθετικά μεν, αλλ’ όμως κατανοητά παραδείγματα:
α) Όταν, μετά από ένα σεισμό, υπάρχουν κάτω από ερείπια εγκλωβισμένοι άνθρωποι, και ακούν τις εντολές και τις οδηγίες που τους δίνουν οι διασώστες τους, δεν είναι προφανές και κατανοητό ότι αυτές είναι προς το συμφέρον τους και τη σωτηρία τους; Δεν είναι ανάγκη να τις εφαρμόσουν με οποιοδήποτε κόστος; Ασφαλώς ναι.
β) Εάν, μετά από ένα ναυάγιο, ρίξουν στη θάλασσα σανίδες σωτηρίας για τους ναυαγούς, δεν είναι προφανές και κατανοητό ότι αυτές είναι προς το συμφέρον τους και τη σωτηρία τους; Δεν είναι ανάγκη να τις αρπάξουν; Ασφαλώς ναι.
γ) Εάν ένας έχει χάσει τον προσανατολισμό του και βρίσκεται σε άγνωστο τόπο, δεν είναι προφανές και κατανοητό, όταν βρει οδηγό, ότι είναι προς το συμφέρον του να τον ακολουθήσει υπακούοντας στις υποδείξεις του; Ασφαλώς ναι.
δ) Αν ένα αεροπλάνο πάθει κάποια βλάβη και πετάει με πρόβλημα, δεν είναι προφανές και κατανοητό ότι οι εντολές προς τον πιλότο από τον πύργο ελέγχου για την ομαλή προσγείωσή του είναι προς το συμφέρον του; Ασφαλώς ναι.
Κάπως έτσι και όχι μόνο, εάν σκεφθεί ένας καλόπιστος βέβαια, μπορεί να πεισθεί ότι οι εντολές του Χριστού είναι προς το συμφέρον του. Και πώς όχι αφού ο Ίδιος ο Κύριος είπε ότι, «ο υιὸς του ανθρώπου ουκ ήλθε ψυχάς ανθρώπων απολέσαι, αλλά σώσαι.» (Λουκ. θ’,56).
Εάν όμως κανείς δεν κατανοεί ότι οι εντολές του Κυρίου είναι προς το συμφέρον του, δεν είναι προφανές και κατανοητό ότι θα υπακούει στις εντολές κάποιου άλλου κυρίου; Ασφαλώς ναι. Και πώς όχι αφού ο Ίδιος ο Κύριος είπε ότι «Ουδεὶς δύναται δυσὶ κυρίοις δουλεύειν·» ( Ματ. στ’, 24 ).
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Τετάρτη 26 Απριλίου 2023
Ο ΖΩΟΠΟΙΟΣ ΣΤΑΥΡΟΣ
Ο Σταυρός έχει προτυπωθεί στην Παλαιά Διαθήκη όπως φαίνεται στα εξής περιστατικά. Πρώτον, η ράβδος του Μωυσή που χάραξε το αήττητο όπλο του Σταυρού στην επιφάνεια της Ερυθράς θάλασσας. Δεύτερον, η έκταση των χειρών του Μωυσή που κατά τη σύγκρουση του Ισραήλ με τον Αμαλήκ, σχημάτισε το σημείο του Σταυρού. Τρίτον, ο όφις που υψώθηκε από το Μωυσή στην έρημο. Τέταρτον, το ξύλο στα νερά της Μερρά που συμβόλιζε και αυτό το ζωοποιό Σταυρό. Όλα αυτά μαρτυρούν ότι ο Σταυρός δεν είναι φονικό όργανο, όπως ανόητα νομίζουν οι αιρετικοί, αλλά παγκόσμιο σχήμα, ο φύλαξ της οικουμένης, η κλίμακα και γέφυρα μεταξύ ουρανού και γης. Ο Σταυρός είναι το ξύλο της υπακοής με το οποίο εκδηλώθηκε η υπακοή του Υιού του Θεού προς τον Πατέρα Του. Είναι το όργανο που προξενεί φόβο και τρόμο στον πονηρό του οποίου την κεφαλή συνέτριψε.
Και πράγματι ενώ σκοπός του σατανά ήταν να απομακρύνει το Χριστό από τη ζωή, γιατί με τη διδασκαλία Του παρέλυε τη δύναμη του και άρπαζε τους ανθρώπους από τις παγίδες του, όμως απέτυχε. Ο διάβολος έπεσε από εκεί που δεν το περίμενε, αφού ο Σταυρός του Κυρίου τον συνέτριψε κυριολεκτικά. Ο σατανάς δεν κατάλαβε ότι ανεβάζοντας το Χριστό στο Σταυρό θα ζημιωνόταν ο ίδιος. Δε φαντάστηκε ότι η πανσοφία του Θεού θα αντέστρεφε τους όρους με αποτέλεσμα, όχι μόνο να αχρηστευτούν τα δολοφονικά σχέδιά του, αλλά και να βρεθεί η κεφαλή του ποδοπατημένη κάτω από το Σταυρό. Έτσι, ενώ ο Αδάμ έχασε τον παράδεισο, επειδή έφαγε από το ξύλο του δένδρου, κατά τον ίδιο τρόπο άνοιξε πάλι η πύλη του ουρανού για να δεχθεί τον άνθρωπο με τη δύναμη του ξύλου του Σταυρού.
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Πέμπτη 20 Απριλίου 2023
Τετάρτη 19 Απριλίου 2023
Είναι θεολογικά σωστή η φράση, χωρίς σταυρό δεν υπάρχει ανάσταση;
Όχι χωρίς σταυρό, αλλά χωρίς θάνατο δεν υπάρχει ανάσταση, γιατί η ανάσταση αναφέρεται στους νεκρούς. Ο Χριστός αναστήθηκε αφού πρώτα πέθανε και όχι αφού πρώτα σταυρώθηκε. Το ότι η σταύρωση προηγήθηκε του θανάτου και υπήρξε η αιτία αυτού, αυτό είναι άλλο θέμα.
Το ίδιο συμβαίνει και με τους πιστούς, δηλαδή προηγείται ο θάνατος και έπεται η ανάσταση. Αυτός ο θάνατος έχει συμβεί με το Μυστήριο του Βαπτίσματος σύμφωνα με τα λόγια του Αποστόλου Παύλου, « ἢ ἀγνοεῖτε ὅτι ὅσοι ἐβαπτίσθημεν εἰς Χριστὸν Ἰησοῦν εἰς τὸν θάνατον αὐτοῦ ἐβαπτίσθημεν; συνετάφημεν οὖν αὐτῷ διὰ τοῦ βαπτίσματος εἰς τὸν θάνατον, ἵνα ὥσπερ ἠγέρθη Χριστὸς ἐκ νεκρῶν διὰ τῆς δόξης τοῦ πατρός, οὕτω καὶ ἡμεῖς ἐν καινότητι ζωῆς περιπατήσωμεν »( Ρω. στ’, 3-4).
Όσο δε για την ανάσταση των νεκρών που θα είναι καθολική, ο κάθε πιστός πρέπει να πιστεύει και να γνωρίζει τα λόγια του Κυρίου που είπε στη Μάρθα, « λέγει αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς· ἀναστήσεται ὁ ἀδελφός σου. λέγει αὐτῷ Μάρθα· οἶδα ὅτι ἀναστήσεται ἐν τῇ ἀναστάσει ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ. εἶπεν αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς· ἐγώ εἰμι ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή. ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, κἂν ἀποθάνῃ, ζήσεται· καὶ πᾶς ὁ ζῶν καὶ πιστεύων εἰς ἐμὲ οὐ μὴ ἀποθάνῃ εἰς τὸν αἰῶνα. πιστεύεις τοῦτο;»( Ιω. ια’, 23-26).
Όποιος λοιπόν έχει τη ζωή που δίνει ο Χριστός, σύμφωνα με τα λόγια Του, « ἐγὼ ἦλθον ἵνα ζωὴν ἔχωσι καὶ περισσὸν ἔχωσιν »(Ιω. ι’, 10), δε θα πεθάνει, όταν στα μάτια των άλλων θα έχει πεθάνει. Πάντως αυτό το τελευταίο ερώτημα, « πιστεύεις τοῦτο » που είπε ο Κύριος στη Μάρθα, αφορά τον καθένα προσωπικά για να απαντήσει. Μακάρι να πει στο Χριστό ναι και να αθετήσει άλλες διδασκαλίες από οπουδήποτε και από οποιονδήποτε προέρχονται.
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών
Τρίτη 18 Απριλίου 2023
Παγκόσμιος χάρτης αξιών για χώρες και θρησκείες
Τα κράτη σημειώνονται με μαύρες κουκκίδες ενώ οι θρησκευτικές ομάδες με χρώματα.
Όσο πάνω και δεξιά στο χάρτη βρίσκονται τα κράτη και οι ομάδες τόσο πιο κοσμικές κοινωνικές αξίες έχουν και τόσο πιο ατομικές αξίες.
Όσο πιο κάτω και αριστερά βρίσκονται τα κράτη και οι ομάδες τόσο πιο κοντά στις αξίες τις θρησκευτικές βρίσκονται και τόσο πιο κοντά στις οικογενειακές αξίες.
Η Ελλάδα φαίνεται να είναι στη μέση δηλαδή ο πληθυσμός της έχει ποικιλία από αξίες, ενώ γενικά ο ορθόδοξος κοσμος φαίνεται να έχει κοσμικό προσανατολισμό με οικογενειακές αξίες.
Στα άκρα βρίκεται ο Προτεσταντικό κόσμος με κοσμικές (μη θρησκευτικές παραδόσεις και αξίες) όπως και ατομικές ( μη οικογενεακές ) αξίες. Θυμίζει λιγο την "Αριστερά" στις αξίες.
Στην άλλη πλευρά βρίσκονται ο Αφικανικός και Ισλαμικός κόσμος. Αυτοί θέλουν να μεταβούν με την μετανάστευση στο άλλο άκρο, στις προτεσταντικές χώρες.
Οι καθολικοί φαίνονται χωρισμένοι στα δυο. Στους Ευρωπαίους και στους Λατινοαμερικάνους. Οι Ευρωπαίοι καθολικοί πλησιάζουν τους προτεστάντες ενώ οι Λατινοαμερικάνοι δίνουν έμφαση στις θρησκευτικές παραδόσεις.
Χάρτης θρησκευτικότητας στην Ευρώπη
Στην Ελλάδα φαίνεται ότι οι κάτοικοι της Ηπείρου Μακεδονίας και Θράκη είναι πιο θρσκευόμενοι σε σχέση με την νότια και κεντρική Ελλάδα .
Οι λιγότερο θρησκευόμενοι στην Ευρώπη είναι οι πρώην Ανατολικογερμανοί ενώ περισσότερο θρησκευόμενοι σε περιοχές της Πολωνία ( Καθολικοί) , Ρουμανία (ορθόδοξοι) και Τουρκίας (Ισλάμ)
Κυριακή 16 Απριλίου 2023
Ξανασταυρώνεται ο Χριστός;
Εάν αυτός που κάνει το ερώτημα αυτό κυριολεκτεί και δεν εννοεί άλλα από αυτά που λέει, δε μιλάει δηλαδή μεταφορικά και αλληγορικά, η απάντηση είναι όχι.
Ο Χριστός, δηλαδή ο Υιός του ανθρώπου, αφού πέθανε και αναστήθηκε, δεν ξαναπεθαίνει ούτε τίποτα παθαίνει, « θάνατος αὐτοῦ οὐκέτι κυριεύει »(Ρω. στ’,9). Είναι ο Μόνος αναστάς ζωντανός με το ανστημένο Σώμα Του που ζει εις τον αιώνα, και που με την κοινή ανάσταση, θα αναστήσει τα νεκρά σώματα των τεθνεότων, όταν θα έρθει η ώρα.
Δεν είναι αληθές να λέει κανείς ότι η ανάσταση των νεκρών έχει γίνει. Αυτό ο Απόστολος Παύλος το επισημαίνει στον Τιμόθεο με τα εξής λόγια, «καὶ ὁ λόγος αὐτῶν ὡς γάγγραινα νομὴν ἕξει· ὧν ἐστιν Ὑμέναιος καὶ Φιλητός, οἵτινες περὶ τὴν ἀλήθειαν ἠστόχησαν, λέγοντες τὴν ἀνάστασιν ἤδη γεγονέναι, καὶ ἀνατρέπουσι τήν τινων πίστιν. »( Β’ Τιμ. β’, 17-18). Άλλωστε, κατά το Σύμβολο της πίστεως, « προσδοκώ ανάστασιν νεκρών..».
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών
Παρασκευή 14 Απριλίου 2023
Ω γλυκύ μου έαρ
Πέμπτη 13 Απριλίου 2023
Τετάρτη 12 Απριλίου 2023
H δύναμη της Θείας Κοινωνίας
Όταν αξιωθούμε να γίνουμε κοινωνοί των αχράντων μυστηρίων
Χριστού του Θεού οι ανάξιοι, τότε περισσότερον πρέπει ο νους μας
να είναι προσεκτικός ώστε να εξαλειφθεί κάθε αμαρτία μικρή ή
μεγάλη με τη φλόγα τη θεϊκή, δηλαδή το σώμα του Κυρίου Ιησού
Χριστού.
Εάν έτσι τηρήσουμε τον νουν με ακρίβεια και φυλάσσουμε την
είσοδο της καρδιάς μας, όταν πάλι αξιωθούμε να κοινωνήσουμε
περισσότερο θα λαμπρύνεται ο νους από τη θεία κοινωνία.
Ησύχιος, P.G. 93,1512 Α.