"Αλλ' επειδή ώς άνθρωποι τέκνον μου, φέρομεν σώμα υποκείμενον εις πολλάς ασθενείας, διά τούτο, κατά τον της διακρίσεως λόγον , οφείλομεν , δια να το έχωμεν σύμμαχον προς την εξάσκησιν της αρετής, να επιμελούμεθα τούτο, όσον το εφ' ημίν δι' εκείνων των μέσων όσα συντελούσιν ουχί προς την ηδυπάθεια αυτού, αλλά πρός κανονική σύστασιν, διά να εξυπηρετή εις τας θεουργούς αρετάς και αγαθάς διαθέσεις της ψυχής, διότι όταν ο εχθρός μας δολομήτης Σατάν δεν νικήση την αγωνιζομένην ψυχήν , διά της στυγεράς φιλοκοσμίας και πλατείας οδού, μεταχειρίζεται εν τέλει παραβεβιασμένας ασκήσεις και υπερβολικάς κακώσεις, σκοπόν έχων , όπως καταστήση το δυστυχές σαρκίον ανίκανον προς ανάληψιν τελειοτέρας ζωής.
Διά τον λόγον τούτον άπαντες οι διακριτικοί πατέρες και μάλιστα οι Νηπτικοί συμβουλεύουν , όταν το σαρκίον συνεπεία υπερβολικών κοπώσεων και ασθενειών καταπίπτη , να το επιμελούμεθα ευδιακρίτως, διά να το έχωμεν ευάγωγον και προς την προσευχήν και αγαθοεργίας, τούτου χάριν σπεύδω να σε παρακαλέσω να μοι κάμης την υπακοήν ταύτην να μετριάσης τας πολλάς σου υπερκοπώσεις και ορθοστασίας, αφού βλέπεις ότι οσημέραι καταβάλλεσαι, και μάλιστα επειδή έχεις το τάλαντον και τας υποχρεώσεις της ιατρικής υπηρεσίας, να ησυχάζης περισσότερον εν τω ησυχαστηρίω σου, και να παρακαλέσης την Αγίας Καθηγουμένην απο μέρους μου να διορίση άλλη αδελφήν εις το της εκκλησιάρχου διακόνημα, διότι αύτη η υπηρεσία απαιτεί πόδας υγιείς, και δεν είναι καλόν, αφού παρουσιάσθη τοιαύτη πάθησις να επιτείνεμεν την βίαν, και η στάσις Σας παρακαλώ εν τω καιρώ της προσευχής να η, παδί μου , μετριωτέρα, διότι δεν πρέπει να γίνωμεν σωματοκτόνοι, αλλά παθοκτόνοι. Και ήδη με την χάριν της Κυρίας ημών Θεοτόκου , δεν είσθαι τώρα αρχαρία μοναχή διά να καταγίνεσθε εις το πρακτικόν μέρος της ορθοστασίας, αλλά δύνασθε και καθημένη να λέγητε την ευχήν, μή μετεωριζομένη τήδε κακείσε διά του νοός, αλλ' είς το αρρέμβαστον και μονοειδές της ευχής, όπως απλανώς ενεργούμενον είωθεν παρηγορείν την ψυχήν."
"Αλλ' η υπήκοος Θεοδώρα εις τι δεδίτεται; Εις τους κρότους , εις τους φόβους και τα θρυλήματα των αλλοκότων φωνών, ας ειωθότως παρενείρει ο δόλιος και αδύνατος δράκων; Εις ταύτα πάντα , παιδί μου , να ίστασαι γενναία μη δίδουσα την ελαχίστην προσοχήν, και όλα αυτά ως πομφόλυγες θα αφανισθώσιν. δειλία ήταν Σας έρχεται είναι της φύσεως και ούχί της πλάνης. Μόνον η πίστις και η ανδρεία της ψυχής τότε ισχύει προς αποσόβησιν. Εάν όμως δεν ήσο , τέκνον μου , εις την υπακοήν και ιδιοβούλως ησυχάζουσα, άνευ ερωτήσεως εμπείρου οδηγού και εξασκείς την μόνωσιν , τότε δέτρεχες κίνδυνον, αλλ' ήδη όπου, καίτοι γλίχουσα την ησυχίαν δια την αγάπην του Σωτήρος σου, καίτοι απαρνηθείσα απο μικράς ηλικίας όλα τα ήδεα του κόσου και επιθυμείς όπως προσομιλής τω Θεώ δια της ευχής και άκρας μονώσεως, ήδη προτιμάς την υπακοήν του πνεύματικού σου πατρός, υποφέρουσα το της υπακοής άθλον διά της επισκέψεως των ασθενών, και ως άλλη Οσία Ευπραξία και αγία Μελάνη προτιμάς την εξυπηρέτησιν των νοσούντων , ου μην δε και τας διαφόρους αδυναμίας και ενοχλήσεις αυτών , τι δειλιάς και ασχάλλεις, τέκνον μου; "Ού φοβηθήση απο φόβου νυκτερικού κτλ.", ού φοβούνται οι ερειδόμενοι εις το θέλημά των , μόνο όσον δύνασαι κατά τον καιρόν της ευχής να προσέχης να μην παραδέχεσαι εικονικάς ή νοεράς θεωρίας ούτε φώς ούτε σκιρτήματα ψυχής τε και σώματος ούτε ευωδίας ούτε τας παρηγορίας του χαροποιού πένθους ούτε να προσέχης εκ δεξιών και αριστερών της καρδίας ,αλλά μετ' απλότητος να λέγης την ευχήν ,προσέχουσα μόνο εις τα ρήματα της ευχής, μηδέν γήϊνον ή έτερον τι έστω και θεοφιλές σκεπτομένη, και εάν κατά τον καιρόν της ευχής και των πολλών δακρύων σοι έλθη πολλή παρηγορία και κουφισθή το σώμα, νομίζουσα ότι διατελείς αιθέριος, μη ξενισθής εις ταύτα ούτε να δώσης σημασίαν τινά, διότι και εις τας του Θεού απλανείς ενεργείας, η μη παραδοχή είναι πολλά επαινετή παρά του Θεού. Επίσης και το σώμα ένεκεν του αγώνος όταν φέρη θέρμην τινά ή και παλμόν , εις όλα αυτά να είσαι νερκά διότι αν τα δεχθής αυτά είναι αυτόχρημα πλάνη, ει δέ και (δυσανάγνωστος λέξις) εις όλα αυτά, είναι της χάριτος. Επίσης και εις τα γενόμενα θαυμάσια δια της ιατρείας των ασθενών, αίτινες διά πίστεώς σοι προσέρχονται, μη θαυμάζης ούτε να δίδης την ελαχίστην προσοχήν εις τους επαίνους, αυτά εισίν αποκυήματα της υπακοής και ενεργούνται κυριολεκτικώς απο την πανάχραντον Δέσποιναν , εις ήν αφωσιώθης"
"...Ήδη εν τη ελλείψει των φαρμάκων θα υποχερούται η θεία Χάρις βλέπουσα την ανάγκην των πτωχών ασθενών να ενεργή δι' άλλου τρόπου τας ιάσεις, διά τούτο υπο το κράτος εχεμύθιας σπεύδω να συβμουλέυσω, όταν Μοναχή τις ή έτερον πρόσωπον πάσχη σπουδαίως και ειλικρινώς όπως την επισκεφθής, τότε, επειδη δεν θα υπάρχουν τα κατάλληλα φάρμακα, τότε προσποιήσου ότι έχεις κάτι τι φάρμακον διά την ρηθείσαν ασθένειαν και επικαλουμένη θερμώς την Αειπάρθενον Δέσποιναν, και έχε πίστιν ότι θα ιαθή η ασθενής. Αυτό τούτο εποίουν και οι Άγιοι Ανάργυροι , οίτινες διατεινόμενοι ότι παρουσιάζουν φάρμακα εθεράεπυον τους ασθενείς. Μόνον απαιτείται προσοχή, διότι όταν παραδόξως θεραπευθή η ασθενής, τότε να λέγης , καλά που μου ευρέθη το δείνα φάρμακον, πλήν μάθε ότι βράδιον ή τάχιον θα αποκτήσης διπλάσια φάρμακα, διότι το φαρμακείν του Θεού αφιόνως παρέχει τοις αγαπώσιν Αυτόν εκείνα όσα χρήζουσιν".
Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου 2010
Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου 2010
Συμβουλές του γερο Δανιήλ Κατουνακιώτη προς μοναχές.
...Εάν καμμίαν φοράν φθόνω του δαίμονος προκύψη σκάνδαλον τι μεταξύ δύο αδελφών, τότε απαιτείται μεγίστη βία, ίνα προλάβη η μία διά μέσου της σιωπής και παύση τας αφηρημένας δικαιολογίας τας οποίας παρενείρει ο δαίμων της επαράτου φιλονικείας, και να ρίψη το λάθος επάνω της (δεδόσθω και να μη σφάλλη εις τι), και να είπη προς την άλλην "ευλογησον , συγχώρησον με διά τον Κύριον, διότι ως άφρων ελάλησα". Τούτο όμως να το προλάβη η μικροτέρα. Όταν όμως η μικροτέρα φανή δύστροπος, και δεν έχη υπ' όψιν το "Γνώθι σαυτήν", τότε ως φρονιμοτέρα η άλλη, ας ποιή τούτο όπως κερδήση την αδύνατον...Ουδέποτε όμως να επιδύη ο ήλιος άνευ της προσηκούσης διαλλαγής.
Βυζαντινές «διεθνείς» λέξεις
Ως γνωστόν, η πλουσιότατη ελληνική μας γλώσσα χρησίμευσε και χρησιμεύει ακόμη ως αστείρευτο θησαυροφυλάκιο λέξεων για όλες τις δυτικές – και όχι μόνο- γλώσσες. Μεγάλος αριθμός επιστημονικών, φιλολογικών, τεχνολογικών και πολιτειακών όρων ….αποδίδεται σε πολλές γλώσσες με ελληνικές λέξεις. Ακόμη και λέξεις χρησιμοποιούμενες συχνά στην καθομιλουμένη των Δυτικών μας φίλων απηχούν την ελληνόγλωσση καταγωγή (καταστροφή – catastrophe, τηλέφωνο – telephone) ή ακόμη και ονόματα ζώων (ελέφαντας – elephant).
Κατά το Μεσαίωνα υπήρχαν πολλές πολιτιστικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ Βυζαντίου και Δύσης. Ιδιαίτερα κατά τον πρώιμο Μεσαίωνα (μέχρι και τον 12ο αιώνα) η πολιτιστική ακτινοβολία του βυζαντινού ελληνισμού στη Δυτική Ευρώπη ήταν ισχυρότατη. Μέσα στα πλαίσια αυτής της επιρροής, οι χριστιανικοί λαοί της Δύσης (αλλά και οι Σλάβοι) δανείστηκαν αυτούσιες ελληνικές λέξεις ή μετέφρασαν απ’ τα ελληνικά στα λατινικά άλλες λέξεις για να δηλώσουν ότι και οι Βυζαντινοί. Παρακάτω θ’ αναφερθούν λίγα μόνο παραδείγματα τέτοιων δανείων.
Τα πρώτα έχουν σχέση με πολιτικούς και κοινωνικούς θεσμούς ευρέως διαδεδομένους και απόλυτα αναγκαίους τόσο τότε όσο και στη σύγχρονη εποχή.
Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία είχε οικουμενική πολιτική ιδεολογία. Ως συνέχεια του ρωμαϊκού imperium – που στα πλαίσια του χριστιανισμού μεταμορφώθηκε σε imperium christianum – είχε αξιώσεις για παγκόσμια πολιτική και πολιτιστική κυριαρχία. Ο βυζαντινός αυτοκράτωρ παρουσιαζόταν ως ο ανώτερος ηγεμόνας όλων των κοσμικών βασιλέων, χριστιανών και μη, και ως ο προστάτης όλης της χριστιανοσύνης. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι την ευημερία του κράτους εποφθαλμιούσαν πολλοί εχθροί, έκαναν επιτακτική την ανάγκη δημιουργίας μιας διεθνούς έννομης τάξης κατευθυνόμενης φυσικά από την ηγεσία του Βυζαντίου. Έτσι, από πολύ νωρίς, αναπτύχθηκε η περίφημη και πολύπλοκη βυζαντινή διπλωματία. Η λέξη «διπλωματία» ως τεχνικός όρος έχει βυζαντινή προέλευση, το ίδιο και οι λέξεις «δίπλωμα, διπλωμάτης». «Διπλώματα» ονόμαζαν οι Βυζαντινοί τα ειδικά διαπιστευτήρια έγγραφα των διπλωματικών αντιπροσώπων. Ο όρος «διπλωμάτης» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά με τη σημερινή έννοια από τις βορειοϊταλικές πόλεις κατά την Αναγέννηση, οπότε έχουμε και τις πρώτες μόνιμες σε ξένες χώρες διπλωματικές αποστολές. Ο πρώτος μόνιμος πρέσβης ήταν από τη Βενετία και ήταν μόνιμα εγκατεστημένος στην Κωνσταντινούπολη. Μάλιστα, οι αρχαιότερες μέχρι σήμερα γνωστές διμερείς διεθνείς συνθήκες εμπορικού – οικονομικού περιεχομένου υπογράφτηκαν ήδη από τον 10ο αιώνα μεταξύ Βυζαντίου και Βενετίας.
Εξάλλου, η Ορθόδοξη Εκκλησία διακρινόταν – και διακρίνεται – για την φιλανθρωπική της δράση. Με χορηγίες επισκόπων, αυτοκρατόρων και διαφόρων πιστών ιδιωτών, ιδρύονταν και λειτουργούσαν ήδη από τον 4ο αιώνα διάφορα ευαγή ιδρύματα. Κατά τη χιλιόχρονη πορεία του Βυζαντίου και υπό τη συνεχή μέριμνα της Εκκλησίας, αναπτύχθηκε ο θεσμός του νοσοκομείου, όπως τον ξέρουμε σήμερα. Τα οργανωμένα νοσοκομειακά ιδρύματα ονομάζονταν «ξενώνες» ή «ξενοδοχεία» γιατί ξεκίνησαν ως χώροι υποδοχής ταλαιπωρημένων προσκυνητών. Η λατινική λέξη για το φιλόξενος είναι «hospitalis». Από αυτήν και κατ’ επιρροήν της βυζαντινής ονομασίας των νοσοκομείων, προήλθε η λέξη «hospital» (ospedale στα μοντέρνα ιταλικά).
Παραμένοντας στο χώρο της εκκλησιαστικής ορολογίας, οι Βυζαντινοί για τον χώρο ταφής των νεκρών χρησιμοποιούσαν ανέκαθεν τον όρο «κοιμητήριον», επειδή σύμφωνα με τη χριστιανική διδασκαλία οι αποβιώσαντες χριστιανοί αδελφοί, είναι προσωρινά μόνο νεκροί, γιατί θα αναστηθούν κατά την ημέρα της Κρίσεως, ήτοι τη Δευτέρα Παρουσία του Χριστού. Από τον όρο αυτό προήλθε και ο ευρέως διαδεδομένος σήμερα όρος σε όλες τις δυτικές χώρες «cemetery» δηλωτικός των νεκροταφείων. Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ στην σύγχρονη Ελλάδα, ο όρος «νεκροταφείο» είναι πολύ πιο διαδεδομένος στην καθομιλουμένη από τον όρο «κοιμητήριο», στις αγγλόφωνες χώρες έχει κυριαρχήσει ο όρος «cemetery», που εκτόπισε σχεδόν τελείως τη λέξη «graveyard»!
Άλλωστε, το Βυζάντιο, άξιος συνεχιστής του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού φημιζόταν για την μεγάλη πνευματική παράδοση και την οργανωμένη, δημόσια ή ιδιωτική ανώτατη εκπαίδευση. Το ήδη από τον 5ο αιώνα ιδρυμένο «Πανδιδακτήριον», αναδιοργανώθηκε τον 8ο αιώνα από τον αυτοκράτορα Λέοντα Γ΄ Ίσαυρο (717-741 μ.Χ.) και ονομάστηκε «οικουμενικόν διδασκαλείον». Στα λατινικά ο όρος οικουμενικός αποδίδεται ως «universalis». Όταν ιδρύθηκαν τα πρώτα πανεπιστήμια στην Ιταλία (τέλη 11ου – αρχές 12ου αι.) ονομάστηκαν και αυτά οικουμενικά με την έννοια ότι προσέφεραν παντοειδείς επιστημονικές, φιλοσοφικές και θεολογικές γνώσεις. Έτσι, δημιουργήθηκε ο όρος «university».
Οι υπόλοιπες λέξεις – δάνεια έχουν σχέση με τον υλικό πολιτισμό και ειδικότερα τη γαστριμαργία. Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Ά (527-565 μ.Χ.) με τους πολέμους του εναντίον των γερμανικών βασιλείων της Δύσης, ανέκτησε πολλά εδάφη της παλαιάς ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Στην Ιταλία ειδικά, ιδρύθηκε το Εξαρχάτο της Ραβέννας. Στην τελευταία, εγκαταστάθηκε σημαντικός αριθμός Ελλήνων από τις ανατολικές επαρχίες, έμποροι, καλλιτέχνες, ψηφοθέτες, γλύπτες κ.λ.π. Η ελληνική παρουσία τόνωσε την πολιτιστική και καλλιτεχνική παραγωγή και ύψωσε, ως ένα βαθμό το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων της πρώιμης μεσαιωνικής Ιταλίας. Αν και το Εξαρχάτο διαλύθηκε από τους Λομβαρδούς στα μέσα του 8ου αι., η βυζαντινή πολιτισμική επιρροή ήταν εμφανής μέχρι και το τέλος του Μεσαίωνα. Σημαντικές, άλλωστε, εκτάσεις στη Ν. Ιταλία και η Σικελία παρέμειναν στη βυζαντινή κυριαρχία μέχρι το τέλος του 11ου αιώνα.
Η βυζαντινή πολιτισμική επιρροή εκδηλώθηκε σε διάφορους τομείς, έτσι ήταν αισθητή και στην καθημερινή ζωή και κουζίνα των μεσαιωνικών Ιταλών. Έτσι, οι Βυζαντινοί παρασκεύαζαν ένα γλυκό από σιρόπι μελιού που το έλεγαν «κηρόμελον». Οι Ιταλοί το ονόμαζαν «caramella». Είναι ο πρόδρομος της σημερινής καραμέλας (caramel στα αγγλικά). Επίσης, ήδη από την αρχαιότητα, οι Έλληνες παρασκεύαζαν ένα είδος μακρόστενων ζυμαρικών που έτρωγαν στα νεκρικά δείπνα, τα λεγόμενα «νεκρόδειπνα» προς τιμήν του νεκρού συγγενή τους. Οι Βυζαντινοί – που συνέχισαν αυτήν την παράδοση – ονόμαζαν αυτό το φαγητό «μακαρώνια» (μακάριος + αιώνια) και τρώγοντας έλεγαν αιώνια μακάριος ο. τάδε. Έτσι, δημιουργήθηκε η λέξη και το αντίστοιχο ζυμαρικό «μακαρόνια» (macaroni)! Βέβαια οι Ιταλοι κατόπιν δημιούργησαν πολλά και διαφορετικά είδη spaghetti. Τέλος, οι Βυζαντινοί ονόμαζαν τις διάφορες πίτες «πλακούντες» – όπως οι αρχαίοι ή και «πίττες», εξ’ ου και η λέξη «pie». Ακόμη στην βυζαντινή Καλαβρία, Έλληνες και Ιταλοί παρασκεύαζαν μία πίτα αλμυρή και «ανοικτή». Βασικά υλικά ήταν το τυρί, το κρεμμύδι, οι ελιές και πιο σπάνια διάφορα αλλαντικά. Το φαγητό αυτό ήταν ο πρόδρομος της δημοφιλέστατης σημερινής πίτσας (!) (pizza, κατά παραφθορά της λέξεως πίττα)
Δημήτριος Ντούρτας, δικηγόρος
http://vatopaidi.wordpress.com
Κατά το Μεσαίωνα υπήρχαν πολλές πολιτιστικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ Βυζαντίου και Δύσης. Ιδιαίτερα κατά τον πρώιμο Μεσαίωνα (μέχρι και τον 12ο αιώνα) η πολιτιστική ακτινοβολία του βυζαντινού ελληνισμού στη Δυτική Ευρώπη ήταν ισχυρότατη. Μέσα στα πλαίσια αυτής της επιρροής, οι χριστιανικοί λαοί της Δύσης (αλλά και οι Σλάβοι) δανείστηκαν αυτούσιες ελληνικές λέξεις ή μετέφρασαν απ’ τα ελληνικά στα λατινικά άλλες λέξεις για να δηλώσουν ότι και οι Βυζαντινοί. Παρακάτω θ’ αναφερθούν λίγα μόνο παραδείγματα τέτοιων δανείων.
Τα πρώτα έχουν σχέση με πολιτικούς και κοινωνικούς θεσμούς ευρέως διαδεδομένους και απόλυτα αναγκαίους τόσο τότε όσο και στη σύγχρονη εποχή.
Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία είχε οικουμενική πολιτική ιδεολογία. Ως συνέχεια του ρωμαϊκού imperium – που στα πλαίσια του χριστιανισμού μεταμορφώθηκε σε imperium christianum – είχε αξιώσεις για παγκόσμια πολιτική και πολιτιστική κυριαρχία. Ο βυζαντινός αυτοκράτωρ παρουσιαζόταν ως ο ανώτερος ηγεμόνας όλων των κοσμικών βασιλέων, χριστιανών και μη, και ως ο προστάτης όλης της χριστιανοσύνης. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι την ευημερία του κράτους εποφθαλμιούσαν πολλοί εχθροί, έκαναν επιτακτική την ανάγκη δημιουργίας μιας διεθνούς έννομης τάξης κατευθυνόμενης φυσικά από την ηγεσία του Βυζαντίου. Έτσι, από πολύ νωρίς, αναπτύχθηκε η περίφημη και πολύπλοκη βυζαντινή διπλωματία. Η λέξη «διπλωματία» ως τεχνικός όρος έχει βυζαντινή προέλευση, το ίδιο και οι λέξεις «δίπλωμα, διπλωμάτης». «Διπλώματα» ονόμαζαν οι Βυζαντινοί τα ειδικά διαπιστευτήρια έγγραφα των διπλωματικών αντιπροσώπων. Ο όρος «διπλωμάτης» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά με τη σημερινή έννοια από τις βορειοϊταλικές πόλεις κατά την Αναγέννηση, οπότε έχουμε και τις πρώτες μόνιμες σε ξένες χώρες διπλωματικές αποστολές. Ο πρώτος μόνιμος πρέσβης ήταν από τη Βενετία και ήταν μόνιμα εγκατεστημένος στην Κωνσταντινούπολη. Μάλιστα, οι αρχαιότερες μέχρι σήμερα γνωστές διμερείς διεθνείς συνθήκες εμπορικού – οικονομικού περιεχομένου υπογράφτηκαν ήδη από τον 10ο αιώνα μεταξύ Βυζαντίου και Βενετίας.
Εξάλλου, η Ορθόδοξη Εκκλησία διακρινόταν – και διακρίνεται – για την φιλανθρωπική της δράση. Με χορηγίες επισκόπων, αυτοκρατόρων και διαφόρων πιστών ιδιωτών, ιδρύονταν και λειτουργούσαν ήδη από τον 4ο αιώνα διάφορα ευαγή ιδρύματα. Κατά τη χιλιόχρονη πορεία του Βυζαντίου και υπό τη συνεχή μέριμνα της Εκκλησίας, αναπτύχθηκε ο θεσμός του νοσοκομείου, όπως τον ξέρουμε σήμερα. Τα οργανωμένα νοσοκομειακά ιδρύματα ονομάζονταν «ξενώνες» ή «ξενοδοχεία» γιατί ξεκίνησαν ως χώροι υποδοχής ταλαιπωρημένων προσκυνητών. Η λατινική λέξη για το φιλόξενος είναι «hospitalis». Από αυτήν και κατ’ επιρροήν της βυζαντινής ονομασίας των νοσοκομείων, προήλθε η λέξη «hospital» (ospedale στα μοντέρνα ιταλικά).
Παραμένοντας στο χώρο της εκκλησιαστικής ορολογίας, οι Βυζαντινοί για τον χώρο ταφής των νεκρών χρησιμοποιούσαν ανέκαθεν τον όρο «κοιμητήριον», επειδή σύμφωνα με τη χριστιανική διδασκαλία οι αποβιώσαντες χριστιανοί αδελφοί, είναι προσωρινά μόνο νεκροί, γιατί θα αναστηθούν κατά την ημέρα της Κρίσεως, ήτοι τη Δευτέρα Παρουσία του Χριστού. Από τον όρο αυτό προήλθε και ο ευρέως διαδεδομένος σήμερα όρος σε όλες τις δυτικές χώρες «cemetery» δηλωτικός των νεκροταφείων. Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ στην σύγχρονη Ελλάδα, ο όρος «νεκροταφείο» είναι πολύ πιο διαδεδομένος στην καθομιλουμένη από τον όρο «κοιμητήριο», στις αγγλόφωνες χώρες έχει κυριαρχήσει ο όρος «cemetery», που εκτόπισε σχεδόν τελείως τη λέξη «graveyard»!
Άλλωστε, το Βυζάντιο, άξιος συνεχιστής του ελληνορωμαϊκού πολιτισμού φημιζόταν για την μεγάλη πνευματική παράδοση και την οργανωμένη, δημόσια ή ιδιωτική ανώτατη εκπαίδευση. Το ήδη από τον 5ο αιώνα ιδρυμένο «Πανδιδακτήριον», αναδιοργανώθηκε τον 8ο αιώνα από τον αυτοκράτορα Λέοντα Γ΄ Ίσαυρο (717-741 μ.Χ.) και ονομάστηκε «οικουμενικόν διδασκαλείον». Στα λατινικά ο όρος οικουμενικός αποδίδεται ως «universalis». Όταν ιδρύθηκαν τα πρώτα πανεπιστήμια στην Ιταλία (τέλη 11ου – αρχές 12ου αι.) ονομάστηκαν και αυτά οικουμενικά με την έννοια ότι προσέφεραν παντοειδείς επιστημονικές, φιλοσοφικές και θεολογικές γνώσεις. Έτσι, δημιουργήθηκε ο όρος «university».
Οι υπόλοιπες λέξεις – δάνεια έχουν σχέση με τον υλικό πολιτισμό και ειδικότερα τη γαστριμαργία. Ο αυτοκράτορας Ιουστινιανός Ά (527-565 μ.Χ.) με τους πολέμους του εναντίον των γερμανικών βασιλείων της Δύσης, ανέκτησε πολλά εδάφη της παλαιάς ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Στην Ιταλία ειδικά, ιδρύθηκε το Εξαρχάτο της Ραβέννας. Στην τελευταία, εγκαταστάθηκε σημαντικός αριθμός Ελλήνων από τις ανατολικές επαρχίες, έμποροι, καλλιτέχνες, ψηφοθέτες, γλύπτες κ.λ.π. Η ελληνική παρουσία τόνωσε την πολιτιστική και καλλιτεχνική παραγωγή και ύψωσε, ως ένα βαθμό το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων της πρώιμης μεσαιωνικής Ιταλίας. Αν και το Εξαρχάτο διαλύθηκε από τους Λομβαρδούς στα μέσα του 8ου αι., η βυζαντινή πολιτισμική επιρροή ήταν εμφανής μέχρι και το τέλος του Μεσαίωνα. Σημαντικές, άλλωστε, εκτάσεις στη Ν. Ιταλία και η Σικελία παρέμειναν στη βυζαντινή κυριαρχία μέχρι το τέλος του 11ου αιώνα.
Η βυζαντινή πολιτισμική επιρροή εκδηλώθηκε σε διάφορους τομείς, έτσι ήταν αισθητή και στην καθημερινή ζωή και κουζίνα των μεσαιωνικών Ιταλών. Έτσι, οι Βυζαντινοί παρασκεύαζαν ένα γλυκό από σιρόπι μελιού που το έλεγαν «κηρόμελον». Οι Ιταλοί το ονόμαζαν «caramella». Είναι ο πρόδρομος της σημερινής καραμέλας (caramel στα αγγλικά). Επίσης, ήδη από την αρχαιότητα, οι Έλληνες παρασκεύαζαν ένα είδος μακρόστενων ζυμαρικών που έτρωγαν στα νεκρικά δείπνα, τα λεγόμενα «νεκρόδειπνα» προς τιμήν του νεκρού συγγενή τους. Οι Βυζαντινοί – που συνέχισαν αυτήν την παράδοση – ονόμαζαν αυτό το φαγητό «μακαρώνια» (μακάριος + αιώνια) και τρώγοντας έλεγαν αιώνια μακάριος ο. τάδε. Έτσι, δημιουργήθηκε η λέξη και το αντίστοιχο ζυμαρικό «μακαρόνια» (macaroni)! Βέβαια οι Ιταλοι κατόπιν δημιούργησαν πολλά και διαφορετικά είδη spaghetti. Τέλος, οι Βυζαντινοί ονόμαζαν τις διάφορες πίτες «πλακούντες» – όπως οι αρχαίοι ή και «πίττες», εξ’ ου και η λέξη «pie». Ακόμη στην βυζαντινή Καλαβρία, Έλληνες και Ιταλοί παρασκεύαζαν μία πίτα αλμυρή και «ανοικτή». Βασικά υλικά ήταν το τυρί, το κρεμμύδι, οι ελιές και πιο σπάνια διάφορα αλλαντικά. Το φαγητό αυτό ήταν ο πρόδρομος της δημοφιλέστατης σημερινής πίτσας (!) (pizza, κατά παραφθορά της λέξεως πίττα)
Δημήτριος Ντούρτας, δικηγόρος
http://vatopaidi.wordpress.com
Τρίτη 21 Σεπτεμβρίου 2010
Άγιος Διονύσιος: Η συγχώρεση των εχθρών!
Ο άγιος Διονύσιος, ο μεγάλος ιεράρχης, που το λείψανο του σώζεται άφθαρτο στην Ζάκυνθο, τα τελευταία χρόνια της ζωής του ζούσε στο μοναστήρι της Παναγίας της Αναφωνητρίας στην Ζάκυνθο.Η ψυχή του ευφραινόταν στην γαλήνη της ζωής στο μοναστήρι• χόρταινε και γέμιζε χαρά. Μα δεν άργησε να τον βρη μια μεγάλη θλίψη. Κάποιος εσκότωσε τον αδελφό του Κωνσταντίνο Σιγούρο! Είναι εύκολο να φαντασθή κανείς πόσο πόνεσε η ψυχή του αγίου! Οι άγιοι λυπούνται για το κάθε κακό, που γίνεται στον κόσμο. Πόσο περισσότερο, για τόσο μεγάλα εγκλήματα!
Αλλά να, μια ήμερα έρχεται στο μοναστήρι ένας ξένος έντρομος. Πέφτει στα πόδια του Αγίου και τον καθικετεύει:
- Λυπήσου με, άνθρωπε του Θεού! Κρύψε με. Ψάχνουν να με βρουν! Και αν με βρουν, θα με σφάξουν σαν αρνί! Σώσε με!...
- Γιατί, παιδί μου, τι κακό έκαμες;
- Σκότωσα άνθρωπο! Λυπήσου με! Κρύψε με! Από στιγμή σε στιγμή φθάνουν! Με κυνηγούν!....
- Ποιοι, παιδί μου; Ποιοι;
- Οι Σιγούροι! Σκότωσα τον αδελφό τους!...
Τρέμει ο άγιος από τον πόνο. Δάκρυα τρέχουν στα μάπα του. Και με φωνή σβησμένη ψελλίζει:
- Και τι σου έφταιξε ο καλός αυτός άνθρωπος;
Μα δεν προχωρεί. Θυμάται τον λόγο του Χριστού: Αγαπάτε τους εχθρούς σας. Συγχωρείτε και ευεργετείτε τους εχθρούς σας, αν θέλετε να είσθε τέκνα του επουρανίου Πατέρα. Και ακόμα ο άγιος Διονύσιος θυμάται πως ήταν πνευματικός πατέρας. Και αγκάλιασε το φονιά του αδελφού του. Και τον έκρυψε.
Και μετά από λίγο έφθασαν οι αδελφοί του. Με μαχαίρια και τουφέκια. Για να πάρουν εκδίκηση για το χυμένο αίμα.
Σπίθες πετάνε τα μάτια τους. Οργή και μίσος βγαίνει από το στόμα τους. Βράζει η καρδιά τους.
Και ο άγιος προσποιείται, πως συμφωνεί μαζί τους. Και κάνει πως δεν ξέρει τίποτε! Δεν είδε, τάχα, τίποτε! Και δεν άκουσε τίποτε! Θρηνούν και κλαίνε όλοι μαζί. Και μετά; Ο άγιος διώχνει με ευγένεια τα αδέλφια του από το μοναστήρι. Τους δείχνει τόπους μακρινούς, που τάχα θα μπορούσε να είναι κρυμμένος ο φονιάς. Και εκείνοι τρέχουν! Να τον βρουν!...
Όταν πια εκείνοι ήταν μακριά, ο άγιος πηγαίνει κοντά στον εχθρό του, τον φονιά του αδελφού του. Και με λόγια γεμάτα αγάπη και καλοσύνη και συγγνώμη, προσπαθεί να μαλακώσει τη σκληρή καρδιά του φονιά! Ο φονιάς πέφτει στα πόδια του. Και ζητεί συγγνώμη. Και υπόσχεται ότι θα μετανοήσει ειλικρινά. Και ο άγιος τον συγχώρεσε, και όχι μόνο αυτό. Του είπε:
- Φύγε μακριά! Σε ξένα μέρη. Να μη μπορούν πια να σε βρουν οι Σιγούροι. Και ζήσε εκεί εν μετάνοια. Για να σε ελεήσει ο Θεός.
Μα δεν περιορίστηκε σ' αυτό ο άγιος. Εφρόντισε και με δική του βάρκα να τον στείλει μακριά. Και τον συνόδευσε, μέχρι που αναχώρησε. Σαν να ήταν φίλος του. Και του έδωσε τροφές για το ταξίδι. Και χρήματα για τις πρώτες του ανάγκες στην ξενιτιά!
Ποιος δεν θαυμάζει τον άγιο Διονύσιο για την πράξη του αυτή; Ποιος δεν το καταλαβαίνει, ότι αυτή είναι η αληθινή αγάπη για τους εχθρούς μας;
Κυριακή 19 Σεπτεμβρίου 2010
Η κατάρα του πεύκου
του Ζαχαρία Παπαντωνίου (1877-1940)
| «Γιάννη, γιατί έκοψες τον πεύκο; Γιατί; Γιατί;» Αγέρας θα ’ναι, λέει ο Γιάννης και περπατεί. Ανάβει η πέτρα, το λιβάδι βγάνει φωτιά. Να ’βρισκε ο Γιάννης μια βρυσούλα, μια ρεματιά! Μες το λιοπύρι, μες στον κάμπο να ένα δεντρί... Ξαπλώθη ο Γιάννης αποκάτου, δροσιά να βρει. Το δέντρο παίρνει τα κλαριά του και περπατεί! Δεν θ΄ ανασάνω, λέει ο Γιάννης, γιατί, γιατί; «Γιάννη, πού κίνησες να φτάσεις;» «Στα δυο χωριά.» «Κι ακόμα βρίσκεσαι δω κάτου; Πολύ μακριά!» «Εγώ πηγαίνω, όλο πηγαίνω. Τι έφταιξα εγώ; Σκιάζεται ο λόγκος και με φεύγει, γι' αυτό είμαι δω. Πότε ξεκίνησα; Είναι μέρες... για δυο, για τρεις... Ο νους μου σήμερα δε ξέρω, τ' είναι βαρύς». «Να μια βρυσούλα, πιε νεράκι να δροσιστείς». Σκύβει να πιει νερό στη βρύση, στερεύει ευθύς. Οι μέρες πέρασαν κι οι μήνες, φεύγει ο καιρός, Στον ίδιο τόπο είν' ο Γιάννης, κι ας τρέχει εμπρός... Να το χινόπωρο, να οι μπόρες, μα πού κλαρί; Χτυπιέται ορθός με το χαλάζι, με τη βροχή. «Γιάννη, γιατί έσφαξες το δέντρο, το σπλαχνικό, που 'ριχνεν ίσκιο στο κοπάδι και στο βοσκό;» Ο πεύκος μίλαε στον αέρα - τ' ακούς, τ' ακούς;- και τραγουδούσε σα φλογέρα στους μπιστικούς. «Φρύγανο και κλαρί του πήρες και τις δροσιές Και το ρετσίνι του ποτάμι απ΄ τις πληγές. Σακάτης ήτανε κι ολόρθος, ως τη χρονιά, Που τον εγκρέμισες για ξύλα, Γιάννη φονιά!» «Τη χάρη σου ερημοκλησάκι, την προσκυνώ, Βόηθα να φτάσω κάποιαν ώρα και να σταθώ... Η μάνα μου θα περιμένει κι έχω βοσκή... Κι είχα και τρύγο... Τι ώρα νάναι και τι εποχή; Ξεκίνησα το καλοκαίρι -να στοχαστείς- Κι ήρθε και μ' ήβρε ο χειμώνας μεσοστρατίς. Πάλι Αλωνάρης και λιοπύρι! Πότε ήρθε; Πώς; Άγιε, σταμάτησε το λόγκο, που τρέχει εμπρός. Άγιε, το δρόμο δεν τον βγάνω -με τι καρδιά;- Θέλω να πέσω να πεθάνω, εδώ κοντά.» Πέφτει σα δέντρο απ΄ το πελέκι... βογκάει βαριά. Μακριά του στάθηκε το δάσος, πολύ μακριά. Εκεί τριγύρω ούτε χορτάρι, φωνή καμιά. Στ΄ αγκάθια πέθανε, στον κάμπο, στην ερημιά.- |
Σάββατο 18 Σεπτεμβρίου 2010
Κλῆσις εἰς αὐταπάρνησιν
34 Καὶ προσκαλεσάμενος τὸν ὄχλον σὺν τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ εἶπεν αὐτοῖς· ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι. 35 ὃς γὰρ ἂν θέλῃ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν· ὃς δ᾿ ἂν ἀπολέσῃ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἕνεκεν ἐμοῦ καὶ τοῦ εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτήν. 36 τί γὰρ ὠφελήσει ἄνθρωπον ἐὰν κερδήσῃ τὸν κόσμον ὅλον, καὶ ζημιωθῇ τὴν ψυχὴν αὐτοῦ; 37 ἢ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὐτοῦ; 38 ὃς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με καὶ τοὺς ἐμοὺς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων τῶν ἁγίων.
ΚΑΙ ἔλεγεν αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι εἰσί τινες τῶν ὧδε ἑστηκότων, οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσι τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει.
Μαρκ.8,34-9,1
ΚΑΙ ἔλεγεν αὐτοῖς· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι εἰσί τινες τῶν ὧδε ἑστηκότων, οἵτινες οὐ μὴ γεύσωνται θανάτου ἕως ἂν ἴδωσι τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει.
Μαρκ.8,34-9,1
Πέμπτη 16 Σεπτεμβρίου 2010
Τι σκέπτονται τα παιδιά στην κάθε ηλικία για τον πατέρα:
Δέκα χρονών: Ο πατέρας ξέρει πολλά.
Δεκαπέντε χρονών: Ο πατέρας δεν ξέρει τίποτα.
Είκοσι χρονών: Ο πατέρας ξέρει αρκετά।
Τριάντα χρονών: Μπορούμε να ζητήσουμε και του πατέρα τη γνώμη.
Σαράντα χρονών: Παρ' όλα αυτά ο πατέρας κάτι ξέρει περισσότερο.
Πενήντα χρονών: Ο πατέρας τα ξέρει όλα.
Εξήντα χρονών: Αχ! Και να ζούσε ο πατέρας και να ζητούσαμε τη γνώμη του!
http://pentapostagma.blogspot.com
Τρίτη 14 Σεπτεμβρίου 2010
Απο το Προσευχητάριο του Αγίου Εφραίμ του Σύρου
Κύριε, δώσε έλεος σε όσους με μισούν
ή φθονούν ή χλευάζουν και με καταλαλούν.
Κανείς απο αυτούς να μη πάθη εξ αιτίας μου
την παραμικρή ζημιά.
Ούτε στην παρούσα ζωή,
αλλά ούτε και στην μέλλουσα.
Αγίασε τους με το έλεος σου.
Πανάγαθε, σκέπασε τους με την καλοσύνη σου.
Εκδόση Ι.Μ Αγίου Κοσμα Αιτωλού
ή φθονούν ή χλευάζουν και με καταλαλούν.
Κανείς απο αυτούς να μη πάθη εξ αιτίας μου
την παραμικρή ζημιά.
Ούτε στην παρούσα ζωή,
αλλά ούτε και στην μέλλουσα.
Αγίασε τους με το έλεος σου.
Πανάγαθε, σκέπασε τους με την καλοσύνη σου.
Εκδόση Ι.Μ Αγίου Κοσμα Αιτωλού
Η εικόνα του εσταυρωμένου σε στύλο της ΔΕΗ
Eνας τηλεφωνικός στύλος σε κεντρικό αυτοκινητόδρομο της Λουιζιάνα στις ΗΠΑ έχει προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση στους κατοίκους της περιοχής, καθώς, όσο απίστευτο και αν ακούγεται, τα φύλλα που βρίσκονται πάνω του έχουν σχηματίσει τη μορφή του Εσταυρωμένου. Πολλοί από τους διερχόμενους οδηγούς παρατηρώντας την εικόνα-οφθαλμαπάτη έμεναν κυριολεκτικά άναυδοι από την μυστηριώδη μορφή...
Ανάμεσά τους ο κ. Ρίκυ Ναβάρρε, ο οποίος δήλωσε στην Telegraph: "Τράβηξε αμέσως την προσοχή μου! Την πρώτη φορά που το είδα σκέφτηκα πως μοιάζει σαν να έχουν σταυρώσει τον Ιησού σε τηλεφωνικό στύλο. Δεν αποκλείεται να αποτελεί κάποιο θεϊκό μήνυμα! Ίσως να θέλει να μας πει κάτι όπως "σας παρακολουθώ, ακούω τις προσευχές σας".
Οι τοπικές αρχές, πριν διαδοθεί ραγδαία η φήμη για την μυστηριώδη μορφή είχαν προγραμματίσει το κλάδεμα του δέντρου καθώς τα φύλλα του φυτού ήταν πολύ κοντά στα ηλεκτροφόρα καλώδια, ενώ έσπευσαν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία γιατί φοβήθηκαν μήπως κάποιος ανέβει πάνω σε αυτά προκειμένου να βρεθεί ...πιο κοντά στον Χριστό!
http://dete.gr/news.php?article_id=5077
Πέμπτη 9 Σεπτεμβρίου 2010
Αυγουστίνος Καντιώτης
http://www.antibaro.gr/node/1935
Εκοιμήθη πρόσφατα ο υπέργηρος επίσκοπος Αυγουστίνος Καντιώτης πρώην μητροπολίτης Φλωρίνης. Τόσο εν ζωή όσο και μετά θάνατον φάνηκε ότι υπήρξε πρόσωπο αντιλεγόμενο. Αγαπήθηκε και θαυμάστηκε, αν δεν λατρεύτηκε, από πολλούς και αντιπαθήθηκε, μισήθηκε και συκοφαντήθηκε από άλλους όχι μόνο εχθρικά κειμένους προς την Εκκλησία. Πάντως όλοι αποδέχθηκαν ότι υπήρξε ισχυρή προσωπικότητα. Αυτό βέβαια είναι ανεπαρκέστατο κριτήριο για την αξιολόγηση ενός προσώπου. Η Εκκλησία θέτει πολύ διαφορετικά κριτήρια από αυτά του κόσμου και με βάση αυτά θα επιχειρήσουμε να αναλύσουμε τα γραφέντα τόσο των κατηγόρων όσο και των θαυμαστών του.
Ας ξεκινήσουμε από τους πρώτους. Ακόμη και μετά θάνατον επανέλαβαν τις κατηγορίες που κατά καιρούς είχαν εκσφενδονίσει εναντίον του κληρικού της Εκκλησίας Αυγουστίνου. Χωρίς αναφορά σε πηγές χωρίς επιφύλαξη για την ακρίβεια ή μη κάποιων ερπουσών φημών ανέφεραν δύο σημαντικότατες κατηγορίες εναντίον του, οι οποίες, με κριτήρια εκκλησιαστικά, οδηγούν στην χωρίς ενδοιασμούς καταδίκη του! Η πρώτη: Τα πολύ γνωστά στον λαό της Δυτικής Μακεδονίας συσσίτια υπέρ, κυρίως, πληγέντων εξ αιτίας της κατοχής και καταφυγόντων στην Κοζάνη χωρικών (1944) οργανώθηκαν ως αντιστάθμισμα στην επιρροή του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Έτσι γενικά γραφόμενο πιθανόν να οδηγήσει κάποιους στο συμπέρασμα ότι ίσως να έγιναν με τη στήριξη των κατακτητών! Είχαν προηγηθεί όμως τα εξής συμβάντα: Χριστούγεννα 1941, Ιωάννινα. Ο διάκονος Αυγουστίνος κηρύττει πατριωτικά στον μητροπολιτικό ναό παρουσία Ιταλών αξιωματούχων. Οι Ιταλοί ενοχλούνται, ο μητροπολίτης, για να τον προστατεύσει, του απαγορεύει το κήρυγμα, ο ίδιος αισθανόμενος ότι η παρουσία του στην πόλη δεν έχει νόημα, αφήνει τη μητέρα του εκεί και έρχεται στην Μακεδονία. Οι Ιταλοί σε έφοδο συλλαμβάνουν τη μητέρα του. Ο Αυγουστίνος στα γερμανοκρατούμενα Γιαννιτσά, όπου και χειροτονείται ιερομόναχος, πληροφορείται για το ένταλμα σύλληψης που εξέδωσαν εναντίον του οι Ιταλοί. Μετακινείται στη Θεσσαλονίκη, Κιλκίς, Βέροια, Έδεσσα, Φλώρινα. Οι συνεχείς μετακινήσεις μαρτυρούν ότι παντού ήταν ανεπιθύμητος. Στη Φλώρινα ελέγχει τον επίσκοπο, ο οποίος είχε καταφύγει για την προσωπική του ασφάλεια στην Αθήνα. (Υπήρξαν αρκετοί που τήρησαν την ίδια τακτική, πλην εκτός Ιεραρχίας ετέθησαν μόνο οι δύο επίσκοποι οι καταφυγόντες στο βουνό με τον ΕΛΑΣ). Ο επίσκοπος το πληροφορείται και απολύει τον Αυγουστίνο.
Μετατίθεται τότε στα ανταρτοκρατούμενα Γρεβενά, όπου αδυνατεί να μεταβεί, γι’ αυτό και με απόφαση της Συνόδου τοποθετείται στην μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης, από την οποία ο μητροπολίτης Ιωακείμ, ο “πνευματικός” ηγέτης του ΕΑΜ, είχε αποχωρήσει. Τα κηρύγματά του στη γερμανοκρατούμενη Κοζάνη ενοχλούν τον έξαρχο που τοποθετήθηκε στη θέση του μητροπολίτη. Η φήμη του εκρηκτικού και επικινδύνου εξαπλώνεται σύντομα στην πόλη, με αποτέλεσμα ο λαός να τον αντιμετωπίζει στην αρχή με άκρα επιφυλακτικότητα Τα κηρύγματά του όμως είναι εκείνα που μεταστρέφουν πολλούς κατοίκους της πόλης. Αλλά ακόμη και εκείνοι που τον αγάπησαν λυγίζουν κάποια στιγμή και του λένε: “Έχομε οικογένειες, δεν είναι δυνατόν να μοιραστούμε τον κίνδυνο που διατρέχεις από τις αρχές κατοχής”. Και αυτό γράφτηκε σε πρακτικό. Κάποιοι άλλοι που ενοχλούνται από τα ελεγκτικά κατά των πλουσίων κηρύγματα διαδίδουν τη φήμη ότι είναι κρυπτοκομμουνιστής! Καταφέρνουν αυτοί και ο έξαρχος του απαγορεύει το κήρυγμα. Και τότε ο φλογερός ιεροκήρυκας άρχισε να κηρύττει προς τον λαό στον υπαίθριο χώρο ενός γκαράζ, όπου και έστησε την περίφημη “Εστία” συσσιτίων. Οι εχθροί του καταγγέλλουν τον “κόκκινο” παπά στις γερμανικές αρχές, ενώπιον των οποίων καλείται να απολογηθεί. Δεν αρνείται τότε ότι ο κατάλογος με 500 περίπου παιδιά συτιζόμενα στην Εστία και προερχόμενα από οικογένειες αριστερών φρονημάτων είναι ακριβής. Λίγο αργότερα συλλαμβάνεται και κρατείται. Ανακρίνεται από τον Γερμανό διοικητή, αλλά αφήνεται ελεύθερος χάρη στη θαρραλέα στάση του. Μάλιστα ο Γερμανός επισκέπτεται την Εστία και μένει εντυπωσιασμένος από το έργο, το οποίο επιτελείται εκεί! Ο Αυγουστίνος σώζεται από τον κίνδυνο εκ των συκοφαντών του στους Γερμανούς, διατρέχει όμως λίγο αργότερα μεγαλύτερο από τους εντόπιους συνεργάτες τους, τους ταγματασφαλίτες. Τον αναζητούν στην Εστία, ενώ αυτός βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, προκειμένου να λάβει τρόφιμα από τον Ερυθρό Σταυρό. Ειδοποιείται να μην επανέλθει στην Κοζάνη και αυτός επανέρχεται. Καταζητείται από ταγματασφαλίτες και σώζεται φυγαδευόμενος από πρόσωπα που τον αγαπούν. Και όταν τελειώνει η κατοχή έρχονται να τον απειλήσουν κάποιοι από τους ευεργετηθέντες που κατέβηκαν από το βουνό στην πόλη. Πέφτει στη δυσμένεια τόσο του επανακάμψαντος μητροπολίτου Ιωακείμ, του οποίου γιγαντιαίος ανδριάντας δεπόζει στην κεντρική πλατεία της Κοζάνης, για δημαγωγικούς λόγους, αλλά και των ανδρών του ΕΑΜ, οι οποίοι θέλουν τα συσσίτια ως μέσο προπαγάνδας, λίγο πρίν από τη συμφωνία της Βάρκιζας. Και πάλι απειλείται η ζωή του. Ο Αυγουστίνος διαμένει στην οικία γυναίκας που είχε γυιό στις τάξεις των ανταρτών. Και όταν ένα βράδυ άνδρες της ΟΠΛΑ ζώνουν την οικία η αγαθή κυρία Άννα Χαλβατζή ξυπνά τον γυιό της Γιάννη και αυτός σώζει τον “εχθρό του λαού”! Το πόσο άξιζε η ανθρώπινη ζωή τότε είναι δύσκολο να το φανταστούμε οι νεότεροι σήμερα.
Το 1947 και ενώ υπηρετούσε την μητρόπολη Γρεβενών, επιστρετεύτηκε. Ο εμφύλιος πόλεμος εμαίνετο. Γι’ αυτή την περίοδο εκτοξεύεται η δεύτερη, τρομερή αυτή τη φορά, κατηγορία: “Αναλάμβανε την “εξομολόγηση” αιχμαλώτων του Δημοκρατικού στρατού, δίνοντας πληροφορίες στα στρατοδικεία”. Η σε εισαγωγικά θέση της λέξης εξομολόγηση μαρτυρεί μάλλον ανάκριση, καθώς δυσκολευόμαστε να δεχθούμε ότι οι συλληφθέντες προσέτρεχαν αυτοβούλως να εξομολογηθούν. Αν πάλι συνέβαινε αυτό, τότε η κοινολόγηση μυστικών εξομολογουμένου συνιστά βαρύτατο εκκλησιαστικό παράπτωμα, το οποίο επιφέρει την καθαίρεση του κληρικού ως αναξίου. Η κατηγορία γράφηκε στο παρελθόν, ξαναγράφηκε με αφορμή τον θάνατό του και διαχύθηκε σε ιστοσελίδες του διαδικτύου όπως η μεταδοτική νόσος. Αυτός λοιπός ο ήρωας της κατοχής που έπαιξε “κορώνα - γράμματα” τη ζωή του, όπως μαρτυρείται από πλήθος αυτοπτών μαρτύρων (παραπέμπω στο βιβλίο “Η αντίσταση της αγάπης” του π. Αυγουστίνου Μύρου, Θεσσαλονίκη 1985) υπήρξε τόσο τιποτένιος ή κατασυκοφαντείται από εμπαθείς πολέμιους της Εκκλησίας; Ο Αυγουστίνος αναμφισβήτητα υπήρξε πολέμιος της υλιστικής ιδεολογίας του κομμουνισμού, γι’ αυτό και διέτρεξε κίνδυνο η ζωή του το 1945. Δεν υπήρξε όμως εχθρός των κομμουνιστών, οι οποίοι σε τοπικό επίπεδο οφείλουν, στο όνομα της εντιμότητας, να καταγγείλουν τη συκοφαντία, τουλάχιστον οι ευεργετηθέντες. Όσο για τους λοιπούς, τους ανέντιμους συκοφάντες, που δεν προέρχονται από τον κομμουνιστικό αλλά από τον λεγόμενο “δημοκρατικό” αστικό χώρο τον άκρως αντικομμουνιστικό και υπόδουλο στους ισχυρούς “προστάτες” μας, τους προκαλώ ενώπιον της εντιμότητας να αναζητήσουν ένα και μόνο στοιχείο δίκης, στο οποίο να αναφέρεται το όνομα Αυγουστίνος Καντιώτης ως πληροφοριοδότης των υπηρεσιών ασφάλειας του στρατού. Δεν έχουν το σθένος να αποδεχθούν ότι ο λασπολογούμενος υπήρξε σπουδαίος και στη συνέχεια, όταν κατήγγειλε τον βασιλιά Παύλο και τον πρωθυπουργό Καραμανλή για συμπάθεια προς τη μασονία! Δεν έχουν το σθένος να αποδεχθούν ότι δεν κατέστη άβουλο όργανο της χούντας, αν και εξελέγη από αριστίνδην Σύνοδο, καθώς ποτέ δεν έδειξε να παθιάζεται για την εκλογή του. Αποσιωπούν ότι η χούντα έστειλε γιατρούς στη Φλώρινα, για να γνωματεύοσυν ότι είναι τρελός. Δεν θέλουμε να παρεξηγηθούμε: Δεν υπήρξε αντιστασιακός, όπως οι λίγοι όντως αντιστασιακοί επί χούντας ούτε όπως οι πλείστοι μετά χούνταν. Υπήρξε ο ποιμένας που είχε ξεπεράσει πολλές από τις δικές μας μικρότητες.
Θα συνεχίσουμε.
“ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ”
Εκοιμήθη πρόσφατα ο υπέργηρος επίσκοπος Αυγουστίνος Καντιώτης πρώην μητροπολίτης Φλωρίνης. Τόσο εν ζωή όσο και μετά θάνατον φάνηκε ότι υπήρξε πρόσωπο αντιλεγόμενο. Αγαπήθηκε και θαυμάστηκε, αν δεν λατρεύτηκε, από πολλούς και αντιπαθήθηκε, μισήθηκε και συκοφαντήθηκε από άλλους όχι μόνο εχθρικά κειμένους προς την Εκκλησία. Πάντως όλοι αποδέχθηκαν ότι υπήρξε ισχυρή προσωπικότητα. Αυτό βέβαια είναι ανεπαρκέστατο κριτήριο για την αξιολόγηση ενός προσώπου. Η Εκκλησία θέτει πολύ διαφορετικά κριτήρια από αυτά του κόσμου και με βάση αυτά θα επιχειρήσουμε να αναλύσουμε τα γραφέντα τόσο των κατηγόρων όσο και των θαυμαστών του.
Ας ξεκινήσουμε από τους πρώτους. Ακόμη και μετά θάνατον επανέλαβαν τις κατηγορίες που κατά καιρούς είχαν εκσφενδονίσει εναντίον του κληρικού της Εκκλησίας Αυγουστίνου. Χωρίς αναφορά σε πηγές χωρίς επιφύλαξη για την ακρίβεια ή μη κάποιων ερπουσών φημών ανέφεραν δύο σημαντικότατες κατηγορίες εναντίον του, οι οποίες, με κριτήρια εκκλησιαστικά, οδηγούν στην χωρίς ενδοιασμούς καταδίκη του! Η πρώτη: Τα πολύ γνωστά στον λαό της Δυτικής Μακεδονίας συσσίτια υπέρ, κυρίως, πληγέντων εξ αιτίας της κατοχής και καταφυγόντων στην Κοζάνη χωρικών (1944) οργανώθηκαν ως αντιστάθμισμα στην επιρροή του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Έτσι γενικά γραφόμενο πιθανόν να οδηγήσει κάποιους στο συμπέρασμα ότι ίσως να έγιναν με τη στήριξη των κατακτητών! Είχαν προηγηθεί όμως τα εξής συμβάντα: Χριστούγεννα 1941, Ιωάννινα. Ο διάκονος Αυγουστίνος κηρύττει πατριωτικά στον μητροπολιτικό ναό παρουσία Ιταλών αξιωματούχων. Οι Ιταλοί ενοχλούνται, ο μητροπολίτης, για να τον προστατεύσει, του απαγορεύει το κήρυγμα, ο ίδιος αισθανόμενος ότι η παρουσία του στην πόλη δεν έχει νόημα, αφήνει τη μητέρα του εκεί και έρχεται στην Μακεδονία. Οι Ιταλοί σε έφοδο συλλαμβάνουν τη μητέρα του. Ο Αυγουστίνος στα γερμανοκρατούμενα Γιαννιτσά, όπου και χειροτονείται ιερομόναχος, πληροφορείται για το ένταλμα σύλληψης που εξέδωσαν εναντίον του οι Ιταλοί. Μετακινείται στη Θεσσαλονίκη, Κιλκίς, Βέροια, Έδεσσα, Φλώρινα. Οι συνεχείς μετακινήσεις μαρτυρούν ότι παντού ήταν ανεπιθύμητος. Στη Φλώρινα ελέγχει τον επίσκοπο, ο οποίος είχε καταφύγει για την προσωπική του ασφάλεια στην Αθήνα. (Υπήρξαν αρκετοί που τήρησαν την ίδια τακτική, πλην εκτός Ιεραρχίας ετέθησαν μόνο οι δύο επίσκοποι οι καταφυγόντες στο βουνό με τον ΕΛΑΣ). Ο επίσκοπος το πληροφορείται και απολύει τον Αυγουστίνο.
Μετατίθεται τότε στα ανταρτοκρατούμενα Γρεβενά, όπου αδυνατεί να μεταβεί, γι’ αυτό και με απόφαση της Συνόδου τοποθετείται στην μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης, από την οποία ο μητροπολίτης Ιωακείμ, ο “πνευματικός” ηγέτης του ΕΑΜ, είχε αποχωρήσει. Τα κηρύγματά του στη γερμανοκρατούμενη Κοζάνη ενοχλούν τον έξαρχο που τοποθετήθηκε στη θέση του μητροπολίτη. Η φήμη του εκρηκτικού και επικινδύνου εξαπλώνεται σύντομα στην πόλη, με αποτέλεσμα ο λαός να τον αντιμετωπίζει στην αρχή με άκρα επιφυλακτικότητα Τα κηρύγματά του όμως είναι εκείνα που μεταστρέφουν πολλούς κατοίκους της πόλης. Αλλά ακόμη και εκείνοι που τον αγάπησαν λυγίζουν κάποια στιγμή και του λένε: “Έχομε οικογένειες, δεν είναι δυνατόν να μοιραστούμε τον κίνδυνο που διατρέχεις από τις αρχές κατοχής”. Και αυτό γράφτηκε σε πρακτικό. Κάποιοι άλλοι που ενοχλούνται από τα ελεγκτικά κατά των πλουσίων κηρύγματα διαδίδουν τη φήμη ότι είναι κρυπτοκομμουνιστής! Καταφέρνουν αυτοί και ο έξαρχος του απαγορεύει το κήρυγμα. Και τότε ο φλογερός ιεροκήρυκας άρχισε να κηρύττει προς τον λαό στον υπαίθριο χώρο ενός γκαράζ, όπου και έστησε την περίφημη “Εστία” συσσιτίων. Οι εχθροί του καταγγέλλουν τον “κόκκινο” παπά στις γερμανικές αρχές, ενώπιον των οποίων καλείται να απολογηθεί. Δεν αρνείται τότε ότι ο κατάλογος με 500 περίπου παιδιά συτιζόμενα στην Εστία και προερχόμενα από οικογένειες αριστερών φρονημάτων είναι ακριβής. Λίγο αργότερα συλλαμβάνεται και κρατείται. Ανακρίνεται από τον Γερμανό διοικητή, αλλά αφήνεται ελεύθερος χάρη στη θαρραλέα στάση του. Μάλιστα ο Γερμανός επισκέπτεται την Εστία και μένει εντυπωσιασμένος από το έργο, το οποίο επιτελείται εκεί! Ο Αυγουστίνος σώζεται από τον κίνδυνο εκ των συκοφαντών του στους Γερμανούς, διατρέχει όμως λίγο αργότερα μεγαλύτερο από τους εντόπιους συνεργάτες τους, τους ταγματασφαλίτες. Τον αναζητούν στην Εστία, ενώ αυτός βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, προκειμένου να λάβει τρόφιμα από τον Ερυθρό Σταυρό. Ειδοποιείται να μην επανέλθει στην Κοζάνη και αυτός επανέρχεται. Καταζητείται από ταγματασφαλίτες και σώζεται φυγαδευόμενος από πρόσωπα που τον αγαπούν. Και όταν τελειώνει η κατοχή έρχονται να τον απειλήσουν κάποιοι από τους ευεργετηθέντες που κατέβηκαν από το βουνό στην πόλη. Πέφτει στη δυσμένεια τόσο του επανακάμψαντος μητροπολίτου Ιωακείμ, του οποίου γιγαντιαίος ανδριάντας δεπόζει στην κεντρική πλατεία της Κοζάνης, για δημαγωγικούς λόγους, αλλά και των ανδρών του ΕΑΜ, οι οποίοι θέλουν τα συσσίτια ως μέσο προπαγάνδας, λίγο πρίν από τη συμφωνία της Βάρκιζας. Και πάλι απειλείται η ζωή του. Ο Αυγουστίνος διαμένει στην οικία γυναίκας που είχε γυιό στις τάξεις των ανταρτών. Και όταν ένα βράδυ άνδρες της ΟΠΛΑ ζώνουν την οικία η αγαθή κυρία Άννα Χαλβατζή ξυπνά τον γυιό της Γιάννη και αυτός σώζει τον “εχθρό του λαού”! Το πόσο άξιζε η ανθρώπινη ζωή τότε είναι δύσκολο να το φανταστούμε οι νεότεροι σήμερα.
Το 1947 και ενώ υπηρετούσε την μητρόπολη Γρεβενών, επιστρετεύτηκε. Ο εμφύλιος πόλεμος εμαίνετο. Γι’ αυτή την περίοδο εκτοξεύεται η δεύτερη, τρομερή αυτή τη φορά, κατηγορία: “Αναλάμβανε την “εξομολόγηση” αιχμαλώτων του Δημοκρατικού στρατού, δίνοντας πληροφορίες στα στρατοδικεία”. Η σε εισαγωγικά θέση της λέξης εξομολόγηση μαρτυρεί μάλλον ανάκριση, καθώς δυσκολευόμαστε να δεχθούμε ότι οι συλληφθέντες προσέτρεχαν αυτοβούλως να εξομολογηθούν. Αν πάλι συνέβαινε αυτό, τότε η κοινολόγηση μυστικών εξομολογουμένου συνιστά βαρύτατο εκκλησιαστικό παράπτωμα, το οποίο επιφέρει την καθαίρεση του κληρικού ως αναξίου. Η κατηγορία γράφηκε στο παρελθόν, ξαναγράφηκε με αφορμή τον θάνατό του και διαχύθηκε σε ιστοσελίδες του διαδικτύου όπως η μεταδοτική νόσος. Αυτός λοιπός ο ήρωας της κατοχής που έπαιξε “κορώνα - γράμματα” τη ζωή του, όπως μαρτυρείται από πλήθος αυτοπτών μαρτύρων (παραπέμπω στο βιβλίο “Η αντίσταση της αγάπης” του π. Αυγουστίνου Μύρου, Θεσσαλονίκη 1985) υπήρξε τόσο τιποτένιος ή κατασυκοφαντείται από εμπαθείς πολέμιους της Εκκλησίας; Ο Αυγουστίνος αναμφισβήτητα υπήρξε πολέμιος της υλιστικής ιδεολογίας του κομμουνισμού, γι’ αυτό και διέτρεξε κίνδυνο η ζωή του το 1945. Δεν υπήρξε όμως εχθρός των κομμουνιστών, οι οποίοι σε τοπικό επίπεδο οφείλουν, στο όνομα της εντιμότητας, να καταγγείλουν τη συκοφαντία, τουλάχιστον οι ευεργετηθέντες. Όσο για τους λοιπούς, τους ανέντιμους συκοφάντες, που δεν προέρχονται από τον κομμουνιστικό αλλά από τον λεγόμενο “δημοκρατικό” αστικό χώρο τον άκρως αντικομμουνιστικό και υπόδουλο στους ισχυρούς “προστάτες” μας, τους προκαλώ ενώπιον της εντιμότητας να αναζητήσουν ένα και μόνο στοιχείο δίκης, στο οποίο να αναφέρεται το όνομα Αυγουστίνος Καντιώτης ως πληροφοριοδότης των υπηρεσιών ασφάλειας του στρατού. Δεν έχουν το σθένος να αποδεχθούν ότι ο λασπολογούμενος υπήρξε σπουδαίος και στη συνέχεια, όταν κατήγγειλε τον βασιλιά Παύλο και τον πρωθυπουργό Καραμανλή για συμπάθεια προς τη μασονία! Δεν έχουν το σθένος να αποδεχθούν ότι δεν κατέστη άβουλο όργανο της χούντας, αν και εξελέγη από αριστίνδην Σύνοδο, καθώς ποτέ δεν έδειξε να παθιάζεται για την εκλογή του. Αποσιωπούν ότι η χούντα έστειλε γιατρούς στη Φλώρινα, για να γνωματεύοσυν ότι είναι τρελός. Δεν θέλουμε να παρεξηγηθούμε: Δεν υπήρξε αντιστασιακός, όπως οι λίγοι όντως αντιστασιακοί επί χούντας ούτε όπως οι πλείστοι μετά χούνταν. Υπήρξε ο ποιμένας που είχε ξεπεράσει πολλές από τις δικές μας μικρότητες.
Θα συνεχίσουμε.
“ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ”
Τετάρτη 8 Σεπτεμβρίου 2010
«Κρύβεται» ο Θεός;
«Αν παρ’ ελπίδα, κύριε Dawkins, υπάρχει Θεός, … όταν πεθάνετε και τον συναντήσετε, τί θα Του πείτε;». «Θα του πω», απαντά ο Dawkins, «αγαπητέ μου κύριε, γιατί έκανες τόσο κόπο να κρύψεις τον εαυτό σου;» …
Παράδοξη ερώτηση, μήπως και αφελής ή μάλλον αυθάδης;
——————————————-
Περπατούσε στον κήπο του κι εκεί σε μια ακρούλα δυό μικροσκοπικά μυρμήγκια φαίνονταν να συζητούν. Τι να έλεγαν άραγε, ήταν τόσο μικρά, ούτε καν μπορούσε να τα δει. Έσκυψε και αφουγκράσθηκε.
Δεν είναι σωστό να ανοίγεις τρύπες όπου να ‘ναι.
―Γιατί παρακαλώ;
―Διότι ο κήπος δεν είναι δικός σου.
―Και ποιανού είναι;
―Είναι Αυτουνού του πολύ Μεγάλου.
―Ποιανού πολύ μεγάλου. Εγώ δεν βλέπω κανένα.
―Δεν μπορείς να τον δεις Αυτόν. Ούτε με τα μάτια μπορούμε να τον δούμε ούτε το μυαλό μας μπορεί να τον συλλάβει.
―Τότε πως το ξέρεις ότι υπάρχει;
―Μας το είπαν οι παλαιότεροι. Έπειτα τον αισθάνομαι. Καταλαβαίνω όταν περπατώ στα παρτέρια, ότι κάποιος τα έχει φτιάξει. Είναι όλα τόσο ωραία και αρμονικά.
―Εγώ δεν πιστεύω σ’ αυτά. Δεν πιστεύω σε κάποιο αφεντικό που κρύβεται. Γιατί να κρύβεται; Ας έλθει εδώ να τα πούμε πρόσωπο προς πρόσωπο.
Κούνησε το κεφάλι του συγκαταβατικά με την αφέλεια-αυθάδεια του μυρμηγκιού. Κρυβόταν; δεν έκανε καμιά προσπάθεια να κρυφτεί. Απλώς τα μυρμήγκια δεν μπορούσαν να τον αντιληφθούν με τα αισθητήριά τους. Έπειτα, τί να συζητήσει με ένα μυρμήγκι; Η συζήτηση προϋποθέτει παρόμοιο επίπεδο νοημοσύνης…
—————————————
Απλοϊκό το παράδειγμα; Σίγουρα, αλλά εάν το μυρμήγκι δεν μπορεί να αντιληφθεί με τα αισθητήριά του εμάς που είμαστε, ας πούμε, ένα εκατομμύριο φορές μεγαλύτεροί του, αλλά φτιαγμένοι από τα ίδια υλικά και υποκείμενοι στους ίδιους φυσικούς νόμους, πως έχουμε την απαίτηση να αντιληφθούμε εμείς Αυτόν, ο οποίος είναι άπειρες φορές μεγαλύτερος και ανώτερός μας; Αυτόν ο οποίος περιβάλλει το σύμπαν και τα πάντα κινούνται και υπάρχουν μέσα σ’ Αυτόν; «εν αυτώ γαρ ζώμεν και κινούμεθα και εσμέν». Αυτόν που είναι υπεράνω των φυσικών νόμων και είναι ο Βασιλιάς της ορατής και αόρατης κτίσεως;
Ίσως περίμενε ο κ. Dawkins ότι ο Θεός θα έκανε κάποια εξαίρεση και θα εμφανιζόταν να διαλεχθεί με τα «εκλεκτά» τουλάχιστον πνεύματα της ανθρωπότητος, πρόσωπο προς πρόσωπο. Μα, … αυτό το έκανε ήδη και «επί γης ώφθη και τοις ανθρώποις συνανεστράφη»! Αλλά παραδόξως δεν τον είδαν όλοι. Τον είδαν οι απλοί ποιμένες, και οι ψαράδες, αλλά δεν τον είδαν οι γραμματείς και οι Φαρισαίοι. Τον είδαν στις ημέρες μας οι αμόρφωτοι γέροντες ασκητές, τον είδε η εγκαταλειμμένη κατάκοιτη Ελευθερία με τον ναρκομανή γιο (αισθάνθηκε και την ανάσα του!), αλλά δεν τον είδε ο κ. Dawkins. Γι’ αυτό ίσως θύμωσε και Τον πολεμά και γράφει βιβλία εναντίον Του και χρηματοδοτεί τα «λεωφορεία της αθεϊας»! Αυτά παθαίνει ο Θεός όταν… κρύβεται!
Κρύβεται ο Θεός;
Ο πανάγαθος Θεός συγκαταβαίνει απείρως και αποκαλύπτεται σε όσους έχουν ταπεινό φρόνημα, αλλά κρύβεται από αυτούς που προσπαθούν να τον προσεγγίσουν με τη διάνοια και την υπεροψία των «πολλών γνώσεών τους», διότι, παρ’ ο,τι ισχυρίζονται πως αναζητούν την αλήθεια, δεν είναι «εκ της αληθείας», αφού, «εματαιώθησαν εν τοις διαλογισμοίς αυτών, και εσκοτίσθη η ασύνετος αυτών καρδία»2.
——————————————
Εν εκείνω τω καιρώ αποκριθείς ο Ιησούς είπεν: εξομολογούμαί σοι, πάτερ, κύριε του ουρανού και της γης, ότι απέκρυψας ταύτα από σοφών και συνετών, και απεκάλυψας αυτά νηπίοις. Ναι, ο πατήρ, ότι ούτως εγένετο ευδοκία έμπροσθέν σου3 (Ματθ. ια´ 25-26).
Β.Π.
1. «Αποδιωγμένοι: δεν επιτρέπεται η νοημοσύνη». Το ντοκυμαντέρ αναφέρεται στον διωγμό που υφίστανται επιστήμονες στην Αμερική, που υποστηρίζουν ότι η δημιουργία είναι προϊόν νοήμονος ενέργειας και όχι τυχαίο γεγονός.
2. Παραθέτουμε ολόκληρο το τόσο επίκαιρο αυτό χωρίο του ᾽Απ. Παύλου, καθώς και την ερμηνεία του Π. Ν.Τρεμπέλα. «Τα γαρ αόρατα αυτού από κτίσεως κόσμου, τοις ποιήμασι νοούμενα καθοράται: η τε αίδιος αυτού δύναμις και θειότης, εις το είναι αυτούς αναπολογήτους, διότι γνόντες τον Θεόν, ουχ ως Θεόν εδόξασαν ή ευχαρίστησαν, αλλ’ εματαιώθησαν εν τοις διαλογισμοίς αυτών, και εσκοτίσθη η ασύνετος αυτών καρδία. Φάσκοντες είναι σοφοί, εμωράνθησαν».
(Διότι αι μη βλεπόμεναι με τα αισθητά μάτια άπειροι τελειότητες του Θεού, … βλέπονται καθαρά δια μέσου των δημιουργημάτων με τα μάτια της διανοίας, τόσον η δύναμίς Του, που δεν έχει αρχήν και τέλος …, όσον και κάθε τελειότης, ώστε αυτοί να είναι αναπολόγητοι … διότι ενώ δια των θαυμασίων της δημιουργίας εγνώρισαν τον Θεόν, … δεν τον εδόξασαν δια τας απείρους τελειότητάς Του, ή δεν τον ευχαρίστησαν δια τας τόσας ευεργεσίας του, … αλλά με τους ψευδείς και πλανημένους συλλογισμούς των, απεδείχθησαν μωροί και εσκοτίσθη η ασύνετος … διάνοιά τους. Και ενώ ισχυρίζονται, ότι είναι σοφοί, έγιναν μωροί και ανόητοι.
3. Κατ’ εκείνον τον καιρόν έλαβε τον λόγον ο Ιησούς και είπε. Σε ευχαριστώ, Πάτερ, ως κύριον και εξουσιαστήν και κυβερνήτην πάνσοφον και δίκαιον του ουρανού και της γης. Σε ευχαριστώ, διότι πανσόφως και εν δικαιοσύνη ενεργών, απέκρυψας τας μυστηριώδεις και ουρανίους ταύτας αληθείας από ανθρώπους, που νομίζουν ότι είναι σοφοί και συνετοί, και εφανέρωσας τα σωτηριώδη αυτά μυστήρια εις απλούς και αφελείς και ταπεινούς. Και εξαρτάται λοιπόν τώρα η γνώσις της σωτηριώδους αληθείας, όχι από εξυπνάδα διανοητικήν, που μόνον ολίγοι την έχουν, αλλ’ από την ταπεινήν διάθεσιν, που όλοι όσοι θέλουν ημπορούν να την αποκτήσουν. Ναι, σε ευχαριστώ, Πάτερ, διότι έτσι ήρεσεν εις σε και τέτοια υπήρξεν η αγαθή και δικαία θέλησίς σου (ερμηνεία Π. Ν.Τρεμπέλα).
Από το Περιοδικό: «Η Δράσις μας», τεύχος Φεβρουαρίου 2010.
Copyright Ορθόδοξη Πορεία
Η βιβλιοθήκη της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος
Δογματική
Ποιμαντική
Λειτουργικός Κύκλος
Ιστορικός τομέας
Τέχνη
Πατρολογία
Αφιερώματα
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
