Ο διαχρονικός αντικληρικαλισμός
δεν έχει βάση μονάχα την αθεΐα και την εκκλησιομαχική διάθεση των φορέων του,
αλλά και την ίδια την πραγματικότητα. Τη
Μ. Δευτέρα το βράδυ ακούσαμε στον Όρθρο της επομένης τον επίσημο ύμνο του
αντικληρικαλισμού δια χειλέων του ίδιου του Κυρίου! Μέσα σε αυτόν δεν μπορούμε
παρά να δούμε τη διαχρονικότητα του σχετικού φαινομένου, το οποίο παρουσιάζεται
σε όλες τις επίσημες θρησκευτικές κοινότητες των οργανωμένων κοσμικών
κοινωνιών. Είναι προφανές ότι όπου θρησκειοποιείται και κρατικοποιείται και
συνεπαγωγικά εκκοσμικεύεται μια κοινότητα πιστών, άφευκτα έχουμε την εμφάνιση
του δυσειδούς κληρικαλισμού και την εύλογη ή κακόβουλη προς αυτόν πολεμική και
αντίδραση.
Μπορούμε, λοιπόν, να βλέπουμε όλα
τα προκείμενα και σήμερα να επαναλαμβάνονται και στον χώρο της Χάριτος, στην
Εκκλησία. Η ομοουσιότητα της ανθρώπινης φύσης και η ανακύκλωση της ιστορίας ερμηνεύει
άριστα, φυσικότατα και αβίαστα όλο αυτό. Τι να πρωτοπαρατηρήσουμε; Την ιεροεξεταστική
επιβάρυνση στους ώμους των πεφορτισμένων πιστών των ιερών Κανόνων, τους οποίους
οι κληρικοί έχουν κόψει και ράψει στα δικά τους μέτρα, εξαιρώντας εαυτούς από
τις συνέπειες και την υποχρεωτική τους τήρηση; Ότι τα περισσότερα τα κάνουν δια
το θεαθήναι; Τα πεπλατυσμένα ράσα και άμφια, την πρωτοκλισία στις δημόσιες
εκδηλώσεις, την προκλητική πολυτέλεια, τον ενοχλητικό βυζαντινισμό και τις
κοσμικότατες πρωτοκαθεδρίες, τη χρήση τίτλων που απαγόρευσε ο ίδιος ο Χριστός (π.χ.
διδάσκαλος, πατήρ) και την επινόηση πιότερο βαρύγδουπων; Τη χρηματική πλεονεξία
και την εκμετάλλευση των απλών πιστών, τις μακροσκελείς θεατρινίστικες
προσευχές τους, τον ιεραποστολικό τους ακτιβισμό χωρίς προσωπική πνευματική
συνέπεια, την προσαρμογή των ανθρώπινων παραδόσεων και την αναγωγή τους σε
επίπεδο δόγματος κατά το οικείο συμφέρον; Την υπονόμευση της ευαγγελικής ουσίας
και την ανύψωση της τυπολατρίας; Τον νεόκοπο φαρισαϊσμό και την υποκρισία των
πλειόνων τους; Την εξωτερική διακόσμηση και κατασκευή περικαλλών ναών και
προσκυνημάτων; Την εσωτερική τους ακαθαρσία με τα ανομολόγητα πάθη και
αμαρτήματα; Την ηθική εξόντωση των αντιπάλων του θρησκευτικού τους συστήματος,
μεταξύ των οποίων και πολλοί άγιοι άνθρωποι; Και όλα τούτα μια ακριβέστατη μεταφορά
στο σήμερα των «οὐαί» του Χριστού λίγο πριν την ηθική και φυσική του εξόντωση
από το ιερατείο της εποχής του.
Η περίπτωση Δήμου: η μερική
ασχετοσύνη του ανδρός έναντι ζητημάτων θρησκείας και Ορθοδοξίας δεν εμποδίζει
τη θέαση της πρόδηλης πολιτικής και διαφημιστικής του πρόθεσης. Ο
εθνομηδενισμός του απαντήθηκε πρόσφατα σε ημέτερο άρθρο.[1] Σήμερα
ξανάρχεται να μας πει φληναφήματα και ανοησίες. Η απάντηση είναι σχεδόν γελοία
στην ευκολία της, αλλά θα μπορούσαμε να του πούμε δυο λόγια με την ελπίδα της προσωπικής
του μετάνοιας εν Χριστώ.
Ειδωλολατρία; Μα γιατί; Είδωλο
είναι οτιδήποτε υποκαθιστά και αντικαθιστά τη μοναδικότητα του Θεού. Κανείς
χριστιανός δεν λάτρεψε ποτέ το Άγιο Φως. Και αν το έκανε κάποιος, δεν το
πράττει σαν πυρολάτρης, αλλά εν και δι’ αυτού
βλέπει και προσκυνά τον Χριστό, το Φως του κόσμου (Ιω. 8:12). Η εικονοκλαστική πρόθεση
και διδαχή εκείνου εξάπαντος δεν έχει κανένα έρεισμα στην πραγματικότητα. Άλλα
λόγια να αγαπιόμαστε δηλαδή…
Η ουσία, ωστόσο, έγκειται
αλλού. Στο κείμενό του ο Δήμου ομολογεί ευθαρσώς ότι δεν ενοχλείται από τη
θρησκεία τόσο, όσο από την Εκκλησία. Η αντικληρικαλιστική του εμμονή είναι απλά
αποδεικτική της εκκλησιομαχίας του, η
οποία σημαίνει και ταυτίζεται με βλάσφημη θεομαχία: «ο αντικληρικός
δεν είναι απαραίτητα άθεος, ούτε καν εναντίον της θρησκείας. Είναι εναντίον του
κλήρου – δηλαδή αντίθετος με τους τρόπους και τις πρακτικές της εκκλησίας».
Πράγματι, έχει κάπου δίκιο. Ειδικά στην πρώτη περίοδο. Αθεΐα, άλλωστε, δεν
υφίσταται παρά μονάχα ως ανεστραμμένη θρησκευτικότητα.
Τι θα
απαντούσαμε, λοιπόν, στον συμπαθέστατο μέσα στην πλάνη του κ. Νίκο, στους
προκαλούντες (εν πολλοίς δικαίως) αυτόν (και τους ομοϊδεάτες του) κακούς
κληρικούς και σε μας τους άλλους που σκανδαλιζόμαστε με τους τελευταίους, αλλά
μένουμε μέσα στους κόλπους της Εκκλησίας; Εμείς τίποτε. Τα έχει ήδη προείπει ο
Κύριος και δη τις μέρες αυτές τα ακούμε στις ωραιότατες μεγαλοβδομαδιάτικες Ακολουθίες.
Ας ξεκινήσουμε με τον Δήμου.
Μας λέγει χαρακτηριστικά ο ίδιος: «όσο πλησιάζει το Πάσχα και σκέπτομαι πως πάλι θα
ξοδέψουμε χρήματα για να φέρουμε το (δήθεν) Άγιο Φως και να το υποδεχθούμε με
τιμές αρχηγού κράτους, γίνομαι εμμανής αντικληρικός. Και υποθέτω πως το ίδιο θα
γινόταν και ο Ιησούς, που από ότι ξέρουμε, δεν πίστευε σε ειδωλολατρικά σύμβολα
– και μάλλον θα μοίραζε τα χρήματα στους φτωχούς». Και το Ευαγγέλιο του Ιωάννη:
«ἡ οὖν Μαρία, λαβοῦσα λίτραν μύρου νάρδου πιστικῆς πολυτίμου, ἤλειψε τοὺς πόδας τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἐξέμαξε ταῖς θριξὶν αὐτῆς τοὺς πόδας αὐτοῦ· ἡ δὲ οἰκία ἐπληρώθη ἐκ τῆς ὀσμῆς τοῦ μύρου. 4 λέγει οὖν
εἷς ἐκ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ, Ἰούδας Σίμωνος Ἰσκαριώτης, ὁ μέλλων αὐτὸν παραδιδόναι· 5 διατί τοῦτο
τὸ μύρον οὐκ ἐπράθη τριακοσίων δηναρίων καὶ ἐδόθη πτωχοῖς; 6
εἶπε δὲ τοῦτο οὐχ ὅτι περὶ τῶν πτωχῶν ἔμελεν αὐτῷ, ἀλλ' ὅτι κλέπτης ἦν, καὶ τὸ γλωσσόκομον εἶχε καὶ τὰ βαλλόμενα ἐβάσταζεν. 7 εἶπεν
οὖν ὁ Ἰησοῦς· Ἄφες αὐτήν, εἰς τὴν ἡμέραν τοῦ ἐνταφιασμοῦ μου τετήρηκεν αὐτό. 8
τοὺς πτωχοὺς γὰρ πάντοτε ἔχετε μεθ' ἑαυτῶν, ἐμὲ δὲ οὐ πάντοτε ἔχετε».
Στους
«εκπροσώπους» του Κυρίου επί γης ο Ματθαίος: «οὐαὶ δὲ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί… οὐαὶ ὑμῖν, ὁδηγοὶ τυφλοὶ…. ἀποδεκατοῦτε τὸ ἡδύοσμον καὶ τὸ ἄνηθον καὶ τὸ κύμινον, καὶ ἀφήκατε τὰ βαρύτερα τοῦ νόμου, τὴν κρίσιν καὶ τὸ ἔλεος καὶ τὴν πίστιν· ταῦτα δὲ ἔδει ποιῆσαι κἀκεῖνα μὴ ἀφιέναι… ὄφεις γεννήματα ἐχιδνῶν, πῶς φύγητε ἀπὸ τῆς κρίσεως τῆς γεέννης;».
Σε μας δε τους περιλειπόμενους
και σκανδαλιζόμενους, εμμένοντες δε θεαρέστως στην Εκκλησία του Χριστού και
υπομένοντες τον ονειδισμό του Κυρίου ο καθένας κατά το μέτρο του, μιλάει ο
γλυκύτατος Ιησούς δια στόματος του ιδίου ευαγγελιστού: «πάντα οὖν ὅσα ἐὰν εἴπωσιν ὑμῖν ποιήσατε καὶ τηρεῖτε, κατὰ δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν μὴ ποιεῖτε… Ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ὑμεῖς οἱ ἀκολουθήσαντές μοι, ἐν τῇ παλιγγενεσίᾳ, ὅταν καθίσῃ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐπὶ θρόνου δόξης αὐτοῦ, καθήσεσθε καὶ ὑμεῖς ἐπὶ δώδεκα θρόνους κρίνοντες τὰς δώδεκα φυλὰς τοῦ Ἰσραήλ. 29
καὶ πᾶς ὅστις ἀφῆκεν οἰκίας ἢ ἀδελφοὺς ἢ ἀδελφὰς ἢ πατέρα ἢ μητέρα ἢ τέκνα ἢ ἀγροὺς ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός μου ἑκατονταπλασίονα λήμψεται καὶ ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσει. 30 Πολλοὶ
δὲ ἔσονται πρῶτοι ἔσχατοι καὶ ἔσχατοι πρῶτοι.».
Κ.Ν.
16/4/2014