Πρωτίστως έχουμε ανάγκη από τη βοήθεια του Θεού (του π. Αὐγουστίνου Μύρου)

«Ἐὰν μὴ Κύριος φυλάξῃ πόλιν εἰς μάτην ἠγρύπνησεν ὁ φυλάσσων» (Ψα 126)

Εἶναι πάντοτε ἐπίκαιρος ὁ παραπάνω θεόπνευστος λόγος τοῦ Ψαλμωδοῦ, ἀλλὰ γιὰ μᾶς ἀποκτᾶ ἐντελῶς ἰδιαίτερη σημασία στὶς ἀποκαλυπτικὲς ἡμέρες ποὺ ζοῦμε· στὶς ἡμέρες ποὺ ἀπειλεῖται ἡ κάθε πόλη, ἡ κάθε πατρίδα τοῦ κόσμου, ὅπως καὶ ἡ δική μας, ἀπὸ τὴν ἀκατάσχετη ἐπιδρομὴ ἑνὸς μικροσκοπικοῦ ἐχθροῦ (τοῦ κορωναϊοῦ), καὶ ὄχι μόνον αὐτοῦ.

Ἡ ραγδαία ἐξέλιξη τῶν γεγονότων δείχνει τρανότατα πὼς καταρρέει ἡ θεωρούμενη παντοδυναμία τοῦ ἀνθρώπου. Ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι, ποὺ καυχηθήκαμε ἀλαζονικὰ γιὰ τὶς ἐπιστημονικὲς καὶ τεχνολογικὲς ἐπιτυχίες μας, ἀγνοώντας ἤ καὶ χλευάζοντας τὸν Δημιουργό, αὐτὸν ποὺ μᾶς προίκισε μὲ τὰ ἀπαραίτητα ὄργανα γιὰ αὐτές, στεκόμαστε τρομοκρατημένοι στὴν ἀνεξέλεγκτη ἐπέλαση τοῦ κορωναϊοῦ. Ἀναζητοῦμε τρόπους γιὰ τὴν ἀποτελεσματικὴ ἀντιμετωπιση τοῦ κινδύνου.

Οἱ σοφοὶ τοῦ κόσμου, οἱ εἰδικοί, ἀναλύουν τὰ δεδομένα καὶ εἰσηγοῦνται μέτρα, τὰ ὁποῖα θεωροῦν ἀπαραίτητα. Ἡ συντεταγμένη Πολιτεία ἀποφασίζει καὶ νομοθετεῖ. Κλείνουν τὰ σχολεῖα ὅλων τῶν βαθμίδων καὶ ὅλοι οἱ χῶροι συναθροίσεων. Ὑπολειτουργοῦν οἱ δημόσιες ὑπηρεσίες. Ἀπαγορεύονται οἱ ἄσκοπες καὶ μὴ ἀπαραίτητες μετακινήσεις. Ἐπιβάλλονται μέτρα ὑγιεινῆς προστασίας.

Ὅλα αὐτὰ εἶναι ὠφέλιμα καὶ ἀπαραίτητα, ἀλλὰ δὲν παύουν νὰ εἶναι μέτρα ἀνθρώπινα μὲ περιορισμένη ἰσχύ καὶ ἀποτελεσματικότητα. Εἶναι μέτρα ποὺ σχεδιάζονται, χωρὶς νὰ ληφθῆ ὑπ’ ὄψιν ἡ βασικὴ αἰτία τῆς ἐφιαλτικῆς πληγῆς, ποὺ κατατρόμαξε τὴν ἀνθρωπότητα. Γιὰ νὰ θεραπευθῆ μία πληγὴ εἶναι ἀπαραίτητο νὰ ἐντοπισθῆ πρῶτα ἡ αἰτία, ποὺ τὴν προκάλεσε.

Κι ἐδῶ πρέπει νὰ μιλήσουμε ξεκάθαρα, μὲ κριτήριο τὴν ἐμπειρία τῶν ἁγίων. Ἡ βασικὴ αἰτία εἶναι ἡ ἀποστασία ἀπὸ τὸν ἀληθινὸ Θεό, ἡ ἀνυπακοὴ στὸ ἅγιο καὶ φιλάνθρωπο θέλημά Του. Δείγματα κραυγαλέα αὐτῆς τῆς ἀποστασίας καὶ τῆς αὐτάρεσκης ἀνυπακοῆς, εἶναι ἡ ἀλλοίωση τῆς ἀποκελαλυμμένης ἀληθείας, καὶ ἡ ἐξίσωσή της μὲ τὴν πλάνη τῆς αἱρέσεως, τὸ καλλιεργημένο ἐγωϊστικὸ φρόνημα στὴν καθημερινή μας συμπεριφορά, ἡ καύχηση γιὰ τὶς παρὰ φύσιν σαρκικὲς ἁμαρτίες, ἡ ἀπληστία καὶ ἡ καταπάτηση τοῦ δικαίου, ἡ μεταφορὰ τοῦ φόνου τῶν ἀνυπεράσπιστων παιδιῶν μὲ τὶς ἐκτρώσεις ἀπὸ τὸν κατάλογο τῶν εἰδεχθῶν ἐγκλημάτων στὸν κατάλογο τῶν ἀνθρωπίνων δικαιωμάτων. Αὐτὴ ἡ ἀποστασία ἔχει ἀπὸ μόνη της τὶς φοβερὲς συνέπειες. Εἶναι αὐτὸ ποὺ ἀποκάλυψεν ὁ ἴδιος ὁ Θεός, «Ἐὰν δὲ μὴ θέλητε, μηδὲ εἰσακούσητέ μου, μάχαιρα ὑμᾶς κατέδεται· τὸ γὰρ στόμα Κυρίου ἐλάλησε ταῦτα» (Ἠσ. 1,20). Δὲν εἶναι ὁ φιλάνθρωπος Θεὸς ποὺ μᾶς τιμωρεῖ. Ἐμεῖς οἱ ἴδιοι αὐτοτιμωρούμαστε. Ὁμοιάζουμε μὲ τὸν ὁδηγὸ αὐτοκινήτου, ὁ ὁποῖος ἀπολαμβάνει τὶς ἀνέσεις καὶ ἐξυπηρετήσεις τοῦ ὀχήματός του, ἀλλὰ περιφρονώντας τοὺς νόμους ὁδικῆς κυκλοφορίας, τὸ ρίχνει ἐπάνω στὸν βράχο καὶ συντρίβεται. Βράχος εἶναι ὁ ἀμετάβλητος Θεὸς, ἐπάνω στὸν ὁποῖο προσκρούει ὁ μεταβλητὸς ἀμετανόητος ἄνθρωπος. Κανένας νουνεχὴς δὲν διανοεῖται νὰ κατηγορήση τὸν βράχο γιὰ τὴν συντριβή. Ὅπως σημειώνει ὁ Μ. Βασίλειος, ὁ Θεὸς ἀξιοποιεῖ τὶς μάστιγες, ποὺ συμβαίνουν ἐξ αἰτίας μας, καὶ «σωφρονίζει τὴν γενικευμένη κακία τοῦ λαοῦ» (ΕΠΕ 7,92).

Τὰ ἀνθρώπινα μέτρα εἶναι καλὰ μὲν, ἀλλὰ μικρὰ καὶ ἀνίσχυρα, διότι ἀγνοεῖται τελείως Ἐκεῖνος ποὺ πραγματικὰ μπορεῖ νὰ μᾶς βοηθήση, δηλαδή ὁ ἀληθινὸς Θεός. Ὅταν μία μηχανὴ ὑποστῆ σοβαρὴ βλάβη, ἐκεῖνος ποὺ καλύτερα ἀπὸ ὁποιονδήποτε ἄλλον μπορεῖ νὰ τὴν διορθώση εἶναι ὁ κατασκευαστής της. Κατὰ παρόμοιο τρόπο κάθε βλάβη στὸν βίο τῶν ἀνθρώπων, μπορεῖ καλύτερα, ἄριστα νὰ τὴν διορθώση ὁ Πλάστης καὶ Δημιουργὸς τοῦ ἀνθρώπου.

Αὐτοῦ τοῦ Θεοῦ τὴν παρέμβαση καὶ τὴν βοήθεια ἔχουμε τὴν ἀνάγκη περισσότερο ἀπὸ κάθε τι ἄλλο αὐτὲς τὶς κρίσιμες ἡμέρες. Κι αὐτὴ τὴ βοήθεια μπορεῖ νὰ μᾶς τὴν προσφέρει ἀποκλειστικὰ καὶ μόνον ἡ μία, ἁγία, καθολικὴ καὶ ἀποστολικὴ Ἐκκλησία, διότι αὐτὴ εἶναι ἡ ταμειοῦχος τῆς θείας χάριτος καὶ βοηθείας, ὅπως ἀμέτρητες φορὲς ἔχει ἀποδειχθῆ μὲ συγκεκριμένα θαύματα στὸ παρελθὸν.

Ἡ Ἑλληνικὴ Πολιτεία ζήτησε καὶ ἐπίσημα βοήθεια ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία στὸ ἰδιαίτερα δύσκολο ἔργο, ποὺ ἔχει ἐπωμισθεῖ. Ἀλλὰ ποιὰ βοήθεια; Ζήτησε νὰ βοηθήση ἡ Ἐκκλησία νὰ πεισθοῦν οἱ χριστιανοὶ νὰ ἐφαρμόσουν τὰ ἀνθρώπινα μέτρα, ποὺ ἐκείνη ἐπιβάλλει. Νὰ παραμείνουν στὸ σπίτι τους. Νὰ μὴν συνωστίζονται σὲ δημόσιους χώρους καὶ ἰδιαίτερα στοὺς ἱεροὺς ναούς. Νὰ τηροῦν τὶς ἀπαιτούμενες ἀποστάσεις στὶς ἀπαραίτητες συναντήσεις μὲ ἄλλους.

Δὲν εἴδαμε, ὅμως, κανένα ἐκπρόσωπο τῆς Πολιτείας νὰ ζητῆ ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τὴν ἄλλη, τὴν θεία βοήθεια. Αὐτὴν τὴν βοήθεια, ποὺ ὁ ψαλμωδὸς μᾶς διδάσκει ὅτι εἶναι ἡ πιὸ ἀπαραίτητη στὶς κρίσιμες αὐτὲς ὧρες γιὰ ὅλους μας, διότι «ἐὰν ὁ Κύριος, ὁ παντοδύναμος Θεός, δὲν φυλάξη τὴν πόλη μας, τὴν πατρίδα μας, τὸν κόσμο μας, ἀπὸ τὸν ἐπικίνδυνο ἐχθρό, στὰ χαμένα θὰ προσπαθοῦν ὅσοι ἄνθρωποι ἔχουν ἀναλάβει νὰ τὴν φυλάξουν» (Ψα 126). Κι ὅπως ἑρμηνεύει ὁ ἅγιος Χρυσόστομος, εἶναι ὡσὰν νὰ λέγη ὁ προφήτης· «Κι ἄν ἀκόμη ἀγρυπνῆτε, κι ἄν σηκώνεστε πρὶν ξημερώση, κι ἄν ἀργῆτε νὰ κοιμηθῆτε, δαπανώντας ὅλο τὸν χρόνο σας σὲ κόπο καὶ ταλαιπωρίες, ἐὰν δὲν ἀπολαύσετε τὴ θεία βοήθεια, ὅλα τὰ ἀνθρώπινα θὰ ἐξαφανισθοῦν καὶ τίποτε οὐσιαστικὸ δὲν θὰ προκύψη ἀπὸ τὴν φροντίδα σας αὐτή» (Εἰς τὸν ρκστ’ ψαλμόν, 1).

Ὁ ψαλμωδὸς σὲ ἄλλη περίπτωση, περιγράφοντας τὸ κατάντημα τοῦ ὑπερφίαλου καὶ ἀλαζόνα ἀνθρώπου, ποὺ στηρίχθηκε στὸν ἑαυτό του, προφητεύει: «Οἱ δίκαιοι θὰ δοῦν καὶ θὰ φοβηθοῦν καὶ θὰ γελάσουν μὲ αὐτὸν, λέγοντας· Νὰ ὁ ἄνθρωπος (ἤ τὸ ἔθνος), ποὺ δὲν ἔκανε τὸν Θεὸ βοηθό του, ἀλλὰ ἐμπιστεύθηκε στὴν ἀφθονία τοῦ πλούτου του καὶ οἰκοδόμησε τὴν δύναμη καὶ τὴν ἐπιρροή του στὴν ματαιότητά του» (Ψα 51,8-9).

Δὲν πρέπει ὅμως νὰ λησμονοῦμε ὅτι ἡ πανίσχυρη καὶ βεβαία βοήθεια τοῦ Θεοῦ δὲν εἶναι ἀπροϋπόθετη, «διότι, ὅπως ἀκριβῶς δὲν εἶναι δυνατὸν, ἄν δὲν βοηθῆ ὁ Θεὸς νὰ φέρουμε σὲ πέρας τὶς ὑποθέσεις μας, ἔτσι, ἐὰν ὁ Θεὀς βοηθῆ, ἐμεῖς δὲ οἱ ἴδιοι εἴμαστε ἀδρανεῖς καὶ ἀδιάφοροι, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἐπιτύχουμε τὸν σκοπό μας» (Εἰς τὸν ρκστ’ ψαλμόν, 1). Πολὺ δὲ περισσότερο θὰ ἀποτυγχάνουμε, ἐὰν εἴμαστε ἀμετανόητοι, ἀρνηταὶ τῆς πατροπαράδοτης Πίστεως καὶ περιφρονηταὶ καὶ χλευασταὶ τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ. Μὲ ἕνα λόγο, δὲν μποροῦμε νὰ πετύχουμε τὸν σκοπό μας, ἐὰν δὲν δείξουμε ἔμπρακτα τὴν μετάνοιά μας. Αὐτὸ εἶναι γιὰ τὴν παροῦσα ὥρα τὸ ἀπαραίτητο μήνυμα τῆς Ἐκκλησίας, ὡς προϋπόθεση γιὰ νὰ ἀπολαύσουμε τὴν ἀναγκαία καὶ ἀνυπέρβλητη θεία βοήθεια.

Τώρα, ἰδιαίτερα στὶς κρίσιμες αὐτὲς ἡμέρες, ἔπρεπε νὰ χτυποῦν ὅλες οἱ καμπάνες τὴν ὥρα τῶν ἱερῶν ἀκολουθιῶν, γιὰ νὰ σημαίνουν ὅτι ἡ Ἐκκλησία ἀγρυπνεῖ γιὰ τὰ παιδιά της καὶ γιὰ ὁλόκληρο τὸν κόσμο. Τώρα, ἰδιαίτερα ἔπρεπε νὰ γίνονται λιτανεῖες μὲ ἅγιες εἰκόνες καὶ ἅγια λείψανα, γιὰ νὰ συντονισθοῦν οἱ πρεσβεῖες ὅλων τῶν ἁγίων, γιὰ νὰ φθάσουν τὰ αἰτήματά μας στὸν θρόνο τοῦ Θεοῦ. Τώρα, ἰδιαίτερα, ἔπρεπε ὅλοι οἱ ἱεροὶ ναοὶ νὰ λειτουργοῦνται, ἔστω μὲ τὸν παπᾶ, τὸν ψάλτη, τὸν νεωκόρο καὶ ὅσους πιστοὺς προβλέπουν οἱ εἰδικοί, γιὰ νὰ ἀνέρχεται εὐχαριστιακὰ ὡς κραυγὴ πόνου ἡ ἱκεσία σωτηρίας ἀπὸ τὸν Θεό. Τώρα, ἰδιαίτερα ἔπρεπε νὰ εὑρεθῆ τρόπος οἱ ἑτοιμασμένοι χριστιανοὶ νὰ λαμβάνουν τὸ πανάχραντο Σῶμα καὶ Αἷμα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ, τὸ ἀλεξιτήριο παντὸς κακοῦ, τὸ φάρμακο τῆς ἀθανασίας, καὶ ὄχι (ὤ τῆς βλασφημίας) τὸ μέσον μετάδοσης τῶν μικροβίων καὶ τῶν ἰῶν! Τώρα, ἰδιαίτερα εἶναι ἡ ὥρα τῆς Ἐκκλησίας νὰ προσφέρη τὸ πιὸ ἀπαραίτητο, τὸ πιὸ ἀποτελεσματικό, ποὺ ἔχουν ἄναγκη ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, τὴν πανίσχυρη καὶ φιλάνθρωπη θεία βοήθεια.

Ἀρχιμ. Αὐγουστῖνος Γ. Μύρου, Δρ Θ.

Λειτουργίες «κεκλεισμένων των θυρών» ζητά η Εκκλησία της Ελλάδος

Να επιτραπεί στους κληρικούς της χώρας να τελούν τη Θεία Λειτουργία και τις ιερές ακολουθίες κανονικά, αλλά κεκλεισμένων των θυρών, ζητούν με επιστολή προς την υπουργό Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος και η Ιερά Σύνοδος.

«Τούτο θα διευκολύνη τα μέγιστα την αγιαστικήν αποστολήν της ποιμαινούσης Εκκλησίας η οποία οφείλει να δέεται και να προσεύχεται υπέρ υγείας του λογικού αυτής ποιμνίου, αλλά θα συντελέση καθοριστικά και εις την διατήρησιν της ψυχραιμίας των λαϊκών μελών της Εκκλησίας…» τονίζει στην επιστολή του ο Αρχιεπίσκοπος που κάνει ειδική μνεία και στους ναούς που βρίσκονται στα νοσηλευτικά ιδρύματα της χώρας, οι οποίοι παραμένουν «σιωπηλοί».Στην ίδια επιστολή, η Εκκλησία της Ελλάδος διά του Αρχιεπισκόπου ζητά να επιτραπεί να τελούν τη Θ. Λειτουργία και στα μοναστήρια, όπου οι άνθρωποι ζουν ούτως ή άλλως με κοινοβιακό τρόπο.

Επίσης, επισημαίνεται η ανάγκη να επιτραπεί η τέλεση κηδειών και σε ναούς εκτός κοιμητηρίων, αφού σε πολλές περιοχές της χώρας τα κοιμητήρια δεν έχουν ναούς.

Επιπρόσθετα, γίνεται αναφορά και στις διαδικτυακές μεταδόσεις ιερών ακολουθιών.

Επιστολή για «ατομική προσευχή»

Με δεύτερη επιστολή της, την οποία υπογράφει ο αρχιγραμματέας της, επίσκοπος Ωρεών Φιλόθεος, η Ιερά Σύνοδος ζητά από τον γ.γ. Θρησκευμάτων, Γιώργο Καλαντζή, να προβλεφθεί στους λόγους που επιτρέπουν έξοδο από τα σπίτια, η «ατομική προσευχή», όπως περιγράφεται στην ΚΥΑ που εξέδωσαν οι υπουργοί Παιδείας και Υγείας, ενώ γίνεται ειδική αναφορά και για τους ανθρώπους που επιθυμούν να επισκεφθούν τα μνήματα οικείων τους στα νεκροταφεία.

in.gr

Ἡ Πνευματικὴ καὶ νοερὴ Κοινωνία, δηλαδή, πῶς κοινωνεῖται νοερὰ καὶ πνευματικὰ ὁ Χριστός.

Ο Αγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης μας υποδεικνύει έναν άλλο τροπο Κοινωνίας με τον Θεό αυτές τις δύσκολες ημέρες μέσα από το βιβλίο Αόρατος Πόλεμος

Ἂν καὶ μυστηριακὰ δὲν μποροῦμε νὰ δεχθοῦμε τὸν Κύριό μας περισσότερο ἀπὸ μία φορὰ τὴν ἡμέρα, ὅμως πνευματικὰ καὶ νοερὰ μποροῦμε νὰ τὸν δεχώμαστε κάθε ὥρα καὶ κάθε στιγὴ διὰ μέσου της ἐργασίας ὅλων τῶν ἀρετῶν καὶ τῶν ἐντολῶν καὶ ἰδιαιτέρως μὲ τὴν θεία προσευχὴ καὶ μάλιστα τὴν νοερά.

Ἐπειδὴ καὶ ὁ Κύριος βρίσκεται κρυμμένος μέσα στὶς ἁγίες του ἐντολές, καὶ ὅποιος κάνει μία ἀρετὴ ἢ ἐντολή, δέχεται ἀμέσως μέσα στὴν ψυχή του καὶ τὸν Κύριο ποὺ εἶναι κρυμμένος μέσα σ᾿ αὐτές, ὁ ὁποῖος ὑποσχέθηκε ὅτι θὰ κατοικήσῃ μαζὶ μὲ τὸν Πατέρα του μέσα σ᾿ ἐκεῖνον ποὺ θὰ φυλάξη τὶς ἐντολές του λέγοντας: «Ἐὰν κάποιος μὲ ἀγαπᾷ θὰ τηρήσῃ καὶ τὸν λόγο μου, καὶ ὁ Πατέρας μου θὰ τὸν ἀγαπήσῃ καὶ θὰ ἔλθουμε πρὸς αὐτὸν καὶ θὰ κατοικήσουμε σὲ αὐτόν» (Ἰω. 14,23).

Ἡ κοινωνία αὐτὴ καὶ ἡ ἕνωσις δὲν μπορεῖ νὰ μᾶς ἀφαιρεθῇ ἀπὸ κανένα κτίσμα παρὰ μόνον ἀπὸ τὴν ἀδιαφορία μας ἢ ἀπὸ κάποιο ἄλλο σφάλμα μας. Καὶ μερικὲς φορὲς αὐτὴ ἡ Κοινωνία εἶναι τόσο καρποφόρα καὶ τόσο εὐάρεστη στὸν Θεό, ὅσο ἴσως δὲν εἶναι πολλὲς ἄλλες μυστηριώδεις κοινωνίες ἀπὸ τὴν ἔλλειψι ἐκείνων ποὺ τὶς δέχονται. Λοιπόν, ὅσες φορὲς ἔχεις τὴν διάθεσι καὶ ἑτοιμασθῇς γιὰ μία παρόμοια κοινωνία, θὰ βρῇς πρόθυμο καὶ ἕτοιμο τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, μόνος του νὰ σὲ τρέφῃ πνευματικὰ μὲ τὰ ἴδια του τὰ χέρια.

Γιὰ νὰ ἑτοιμασθῇς λοιπὸν γιὰ τὴν νοερὴ αὐτὴ κοινωνία, κάνε ὡς ἑξῆς: Στρέψε τὸ νοῦ σου στὸν Θεὸ καὶ βλέποντας μὲ ἕνα σύντομο βλέμμα ἀπὸ τὸ ἕνα μέρος τὶς ἁμαρτίες σου καὶ ἀπὸ τὸ ἄλλο τὸν Θεό, λυπήσου γιὰ τὴν βλάβη ποὺ τοῦ προξένησες καὶ μὲ κάθε ταπείνωσι καὶ πίστι παρακάλεσέ τον νὰ καταδεχθῇ νὰ ἔλθῃ στὴν ταπεινή σου ψυχὴ μὲ νέα χάρι γιὰ νὰ τὴν ἰατρεύσῃ καὶ νὰ τὴν δυναμώσῃ κατὰ τῶν ἐχθρῶν.

Ἢ ὅταν πρόκειται νὰ ἀσκηθῇς καὶ νὰ σκληραγωγηθῇς ἐναντίον κάποιας ἐπιθυμίας σου ἢ γιὰ νὰ κάνῃς κάποια νέα πρᾶξι ἀρετῆς ἢ γιὰ νὰ φυλάξῃς κάποια ἐντολή, κάνε ὅλο αὐτὸ μὲ σκοπὸ νὰ ἑτοιμάσῃς τὴν καρδιά σου γιὰ τὸν Θεὸ ποὺ πάντα σοῦ τὴν ζητεῖ. Καὶ κατόπιν στρέφοντας τὴν προσοχή σου σ᾿ Αὐτόν, φώναξέ τον μὲ ἐπιθυμία μεγάλη νὰ ἔλθη μὲ τὴν χάρι του νὰ σὲ ἰατρεύσῃ καὶ νὰ σὲ ἐλευθερώσῃ ἀπὸ τοὺς ἐχθρούς, γιὰ νὰ ἔχῃ αὐτὸς μόνος τὴν καρδιά σου στὴν ἐξουσία του.

Ἢ καὶ θυμούμενος τὶς προσευχὲς τῆς κοινωνίας τῶν μυστηρίων, ποὺ προαναφέρθηκαν, πὲς μὲ καρδιὰ ποὺ εἶναι ἀναμμένη: «Πότε, Κύριέ μου, νὰ σὲ δεχθῶ ἄλλη μία φορά; Πότε; Πότε; κ.λπ.». Καὶ ἂν θελήσῃς νὰ κοινωνήσῃς πνευματικὰ μὲ ἀκόμη καλύτερο τρόπο, διεύθυνε καὶ βάλε ἀπὸ τὸ προηγούμενο βράδυ ὅλες τὶς σκληραγωγίες καὶ τὶς πράξεις τῶν ἀρετῶν καὶ κάθε καλὸ ἔργο ποὺ σκέπτεσαι νὰ κάνῃς στὸ σκοπὸ αὐτό, δηλαδὴ στὸ νὰ δεχθῇς πνευματικὰ τὸν Κύριό σου. Καὶ τὸ πρωὶ καθὼς θὰ ξημερώνῃ, σκέψου, τί καλό! Τί εὐτυχία! Τί μακαριότητα ὑπάρχει στὴν ψυχὴ ἐκείνη ποὺ ἐπάξια μεταλαμβάνει μυστηριακὰ τὸ πανάγιο Μυστήριο τῆς Εὐχαριστίας! Διότι μὲ αὐτὸ ἀποκτοῦνται πάλι οἱ ἀρετὲς ποὺ ἔχουν χαθεῖ, καὶ πάλι ἡ ψυχὴ ἐπιστρέφει στὴν προηγούμενη ὡραιότητά της καὶ γίνεται μέτοχος αὐτὴ τῶν μισθῶν τοῦ πάθους τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ (κοινωνοῦνται εἰς αὐτὴν οἱ καρποὶ καὶ οἱ μισθοὶ τοῦ πάθους τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ). Καὶ ἀπὸ τὴν μυστηριώδη κοινωνία πέρασε στὴν μυστικὴ κοινωνία καὶ σκεπτόμενος ὅτι νοερὰ τὰ ἴδια ἀγαθὰ ἀπολαμβάνεις μὲ τὴν μυστηριακὴ κοινωνία, φρόντισε νὰ ἀνάψης τὴν καρδιά σου μιὰ μεγάλη ἐπιθυμία νὰ τὸν δεχθῇς νοερὰ καὶ πνευματικὰ καὶ ἀφοῦ χορτάσῃς ἀπὸ τὴν ἐπιθυμία αὐτὴ γύρισε πρὸς τὸν Κύριό σου καὶ πές:

 Ἐπειδή, Κύριέ μου, δὲν μπορῶ μυστηριωδῶς νὰ σὲ δεχθῶ τὴν ἡμέρα αὐτή, κάνε ἐσύ, ποὺ εἶσαι ἡ ἀγαθότητα καὶ ἡ ἄκτιστη δύναμις, νὰ σὲ δεχθῶ ἐπάξια τώρα πνευματικὰ καὶ κάθε ὥρα καὶ κάθε ἡμέρα δίνοντάς μου νέα δύναμι καὶ χάρι ἐναντίον ὅλων μου τῶν ἐχθρῶν, καὶ μάλιστα ἐναντίον ἐκείνου τοῦ πάθους τοῦ ἐχθροῦ στὸ ὁποῖο ἐναντιώνομαι καὶ κάνω πόλεμο μὲ τὴν βοήθειά σου

«Κανείς δεν μπορεί να παίζει με τον Θεό, εκβιάζοντας ένα θαύμα», λέει ο ομ. καθηγητής της Θεολογικής, Μ. Κωνσταντίνου

30-03-2020

Την άποψη ότι η Εκκλησία της Ελλάδος βρέθηκε απροετοίμαστη να αντιμετωπίσει το ζήτημα του κορονοϊού εκφράζει σε συνέντευξή του στην F.S. o Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, ομότιμος καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ, Άρχων Διδάσκαλος του Ευαγγελίου της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας.
Ο κ. Κωνσταντίνου διευκρινίζει ότι ούτε στην πρώτη ούτε στη δεύτερη απόφαση της Ιεράς Συνόδου διαφαίνεται κάποια τάση αμφισβήτησης της επιστημονικής θέσης, με την οποία συμφώνησαν όλοι οι ιεράρχες, και σημειώνει ότι προβληματισμός υπήρξε μόνο στον τρόπο με τον οποίο έπρεπε να αντιμετωπιστεί η κατάσταση.

Οι αποφάσεις μετά τις συνεδριάσεις της Ιεράς Συνόδου έδειχναν αντιφατικές. Προσπαθούσαν συμβιβασμό με το κράτος ή ήταν συμβιβασμός στο εσωτερικό της Ιεραρχίας;
Πρέπει να παραδεχτούμε ότι η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος βρέθηκε απροετοίμαστη να αντιμετωπίσει ένα ζήτημα για το οποίο δεν είχε προηγούμενη εμπειρία. Ουδέποτε μέχρι σήμερα τέθηκε θέμα να κλείσουν οι εκκλησίες και μην ξεχνάμε ότι σε παλιότερους αιώνες οι επιδημίες αντιμετωπίζονταν με λιτανείες. Ταυτόχρονα βρέθηκε αντιμέτωπη με μια απρόσμενη επίθεση από ανθρώπους, στην πλειονότητά τους μη μέλη του πληρώματός της, που απαιτούσαν να κλείσουν οι εκκλησίες. Ακούστηκε ακόμα και το εξωφρενικό ότι οι χριστιανοί ευθύνονται για τη διάδοση του ιού. Από την εποχή του Νέρωνα είχε να ακουστεί τέτοια κατηγορία. Έτσι, η Ιεραρχία αιφνιδιάστηκε και βρέθηκε χωρίς λόγο απολογούμενη, πράγμα που την οδήγησε στη λανθασμένη επιλογή να δώσει μια λύση που θα συνδύαζε την πίστη και τη διδασκαλία της με την ανάγκη προστασίας του πληρώματός της από την πανδημία. Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι αυτό ήταν αδύνατο, καθώς η Εκκλησία δεν μπορεί να απευθύνεται στο σύνολο των Ελλήνων πολιτών, αφού υπάρχουν πολλοί που δεν πιστεύουν στην πρόνοια του Θεού, αλλά μόνο στα μέλη της, μεταξύ των οποίων υπάρχουν επίσης διάφορα επίπεδα θρησκευτικής συνείδησης και θεολογικής συνειδητοποίησης.

Ο ΣΥΡΙΖΑ πίεζε να πάρει την απόφαση η κυβέρνηση. Η κυβέρνηση προτιμούσε να την πάρει η Εκκλησία. Σαν να επιθυμούσαν και οι δύο να μη φορτωθούν το κόστος μιας σύγκρουσης.
Είναι αλήθεια ότι, ανεξάρτητα από τη ρητορική των διαφόρων κομμάτων, καμία ελληνική κυβέρνηση δεν έθεσε ποτέ σοβαρά το θέμα των σχέσεων Εκκλησίας-πολιτείας. Και οι λόγοι είναι προφανείς: από τη μια καμία κυβέρνηση δεν είχε επεξεργασμένο σχέδιο για το είδος των σχέσεων που επιθυμεί να προτείνει προς την Εκκλησία και από την άλλη καμία κυβέρνηση δεν θέλει να επωμιστεί το πολιτικό κόστος μιας ενδεχόμενης σύγκρουσης με την Εκκλησία, αλλά ούτε και το βάρος μιας επιλογής που κανείς δεν ξέρει πού θα οδηγήσει.

Η Εκκλησία στην πρώτη της ανακοίνωση αποθάρρυνε τους πιστούς από την προσέλευση στη θεία λειτουργία, αλλά εκείνοι γέμισαν τους ναούς. Μήπως δεν εμπιστεύονται την Ιεραρχία;
Δεν τίθεται θέμα εμπιστοσύνης ή μη προς την Ιεραρχία. Όλες οι θρησκευτικές κοινότητες υποφέρουν σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό από φονταμενταλιστικές ομάδες που δρουν στο εσωτερικό τους. Κάτι ανάλογο ισχύει και στα πολιτικά κόμματα, είτε στα δεξιά με τις ακραίες φασιστικές ομάδες είτε στα αριστερά με τις αριστερίστικες οργανώσεις. Όταν για διάφορους λόγους οι ομάδες αυτές υποκινούνται ή ενθαρρύνονται να δράσουν, δημιουργούνται προβλήματα που είναι σε όλους γνωστά και δεν χρειάζονται περισσότερη ανάλυση.

Μήπως η Ιεραρχία φοβάται ότι αν κλείσουν οι εκκλησίες οι πιστοί θα αναζητήσουν τη θεία σκέπη αλλού;
Στην Ελλάδα τέτοιο θέμα δεν τίθεται στην πραγματικότητα. Η Εκκλησία δεν κινδυνεύει να χάσει μέλη της από τη δράση άλλων θρησκευτικών ομάδων. Η όποια προσηλυτιστική δράση νεοφανών προτεσταντικής απόχρωσης κύκλων στοχεύει κυρίως σε ανθρώπους που δεν είναι μέλη κάποιας εκκλησιαστικής κοινότητας, ενώ η δράση κάποιων γλαφυρών αποσχισθέντων από την Ορθόδοξη Εκκλησία κληρικών είναι one man show, που κάνουν βέβαια θόρυβο με τις υπερβολικές και αθεολόγητες θέσεις τους, αλλά δεν έχουν ευρύτερη απήχηση στο σώμα των πιστών. Γι’ αυτό και οι περισσότεροι μητροπολίτες δεν παίρνουν καν σοβαρά μέτρα εναντίον τους. Οι παλαιοημερολογίτικες κοινότητες, από την άλλη, έχουν τόσα εσωτερικά προβλήματα διαιρέσεων μεταξύ τους, που επίσης δεν αποτελούν απειλή για την Ορθόδοξη Εκκλησία.

Πόσο πιθανό είναι η ορθόδοξη θεολογία να είναι απλώς πιο συντηρητική, άρα και επιφυλακτική, και πιο μεταφυσική απέναντι στην επιστήμη σε σχέση με άλλες Εκκλησίες;
Δεν υπάρχει στην ιστορική πορεία της Ορθόδοξης Εκκλησίας κάποιο προηγούμενο αντιπαράθεσης με την επιστήμη, ούτε ανέπτυξε ποτέ κάποια συστηματική μεταφυσική που θα την έφερνε σε αντίθεση προς τη Φυσική ως επιστήμη. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ακόμα και οι ιδέες του Διαφωτισμού διαδόθηκαν στον ελλαδικό χώρο είτε από κληρικούς είτε από ανθρώπους που μορφώθηκαν σε εκκλησιαστικές σχολές και ιδρύματα. Το Άγιον Όρος αποτελεί τη μεγαλύτερη παγκοσμίως βιβλιοθήκη χειρογράφων που διασώζει σύνολη την πολιτισμική κληρονομιά της αρχαιότητας. Άλλωστε, ούτε στην πρώτη ούτε στη δεύτερη απόφαση της Συνόδου διαφαίνεται κάποια τάση αμφισβήτησης της επιστημονικής θέσης, με την οποία συμφώνησαν όλοι οι ιεράρχες. Προβληματισμός υπήρξε μόνο στον τρόπο με τον οποίο έπρεπε να αντιμετωπιστεί η κατάσταση.

Ο Τσίπρας προσπάθησε να κερδίσει μέσω του αρχιεπισκόπου την κάλυψη της Εκκλησίας στις Πρέσπες, ο Μητσοτάκης στη μετάληψη, αλλά απέτυχαν. Είναι θεσμική αδυναμία του αρχιεπισκόπου να πείσει τη Σύνοδο ή προσωπική αποτυχία;
Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος συνεδριάζει ως ελεύθερο δημοκρατικό σώμα και δεν είναι εύκολο σε κανέναν αρχιεπίσκοπο, όσο ισχυρός και να είναι, να επιβάλει καθολικά τις απόψεις του. Μπορεί να επηρεάσει κάποιους μητροπολίτες, αλλά καθολική επιβολή των απόψεών του είναι αδύνατο να επιτύχει. Πολύ περισσότερο που ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος δεν φαίνεται να είναι αυτής της λογικής. Επομένως, δεν θα μπορούσε να του καταλογίσει κανείς προσωπική αποτυχία σε κάτι που δεν προσπάθησε να επιβάλει.

Αποτέλεσε ήττα για την Εκκλησία το ότι η πολιτική εξουσία αποφάσισε αυτοτελώς για ένα δικό της θέμα;
Δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ότι στο εσωτερικό της Ιεραρχίας υπήρξε έντονος προβληματισμός σχετικά με το ποιος πρέπει να πάρει την απόφαση για τη λήψη περισσότερων περιοριστικών μέτρων στις συνάξεις. Και οι δύο τάσεις που διαμορφώθηκαν είχαν ισχυρή επιχειρηματολογία, κάτι που δυσκόλευε ακόμα περισσότερο τη δυνατότητα λήψης μιας ομόφωνης απόφασης. Ενδιαφέρον παρουσιάζει, πάντως, το ότι οι υποστηρικτές της μιας ή της άλλης άποψης δεν ανήκουν σε συγκεκριμένη τάση μέσα στο σώμα της Ιεραρχίας, κάποιοι μάλιστα έχουν εντελώς αποκλίνουσες απόψεις σε άλλα θέματα, πράγμα που αποδεικνύει πόσο ελεύθερα διατυπώνονται οι απόψεις στις συνεδριάσεις της Συνόδου. Επομένως, δεν νομίζω ότι μπορεί να μιλάει κανείς για ήττα ή για νίκη.

Η Εκκλησία της Ελλάδος δείχνει διχασμένη στο εσωτερικό της. Είναι λάθος να συνδυάζεται αυτό με τα διαφορετικά οράματα των υποψηφίων να καθοδηγήσουν την επόμενη μέρα της Εκκλησίας της Ελλάδος;
Αναμφίβολα φιλοδοξίες υπάρχουν μεταξύ αρκετών ιεραρχών να παίξουν ηγετικό ρόλο στα πράγματα της Εκκλησίας. Όμως κάθε σοβαρός και έμπειρος περί τα εκκλησιαστικά πράγματα ιεράρχης γνωρίζει ότι η εκλογή του σε κάποια ηγετική θέση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη χρονική στιγμή κατά την οποία θα τεθεί το ζήτημα και από πλήθος άλλων παραγόντων που αυτή τη στιγμή, εφόσον δεν είναι άμεσα ορατή κάποια διάθεση παραίτησης του αρχιεπισκόπου από τη θέση του, δεν μπορούν με βεβαιότητα να προβλεφθούν.

Και αν την Κυριακή έχουμε φαινόμενα ανυπακοής στους ναούς;
Πιστεύω ότι οπωσδήποτε θα υπάρξουν κάποιοι οι οποίοι θα θελήσουν να διαδηλώσουν την πίστη τους με αυτόν τον τρόπο, αλλά νομίζω ότι οι περισσότεροι πιστοί έχουν κατανοήσει ότι δεν μπορεί κανείς να παίζει με τον Θεό, εκβιάζοντας κάποιο θαύμα. Ένα θαύμα που γίνεται κατά παραγγελία μάλλον λειτουργεί ως απόδειξη ότι δεν υπάρχει Θεός (αφού υποτάσσει τη δύναμη του Θεού στις ανθρώπινες πολιτικές) παρά επιβεβαιώνει την ύπαρξή του και τη δύναμή του. Σε κάθε περίπτωση, κάτι που ανέδειξε μεταξύ άλλων η παρούσα κρίση είναι η ανάγκη περισσότερης κατήχησης των μελών της Εκκλησίας προς την κατεύθυνση μιας αυθεντικότερης έκφρασης της πίστης αντί της θρησκευτικής μαγικής θεώρησης της σχέσης με τον Θεό.

 https://freesunday.gr/sunentefxeis/item/35001-?fbclid=IwAR0MHBzE2V10ZPd2YZzcU7z_iw5qaTkfhGUo_BEEVgUjHl-nJFr2x7kZ0q0#.XniSox8B-_Q.twitter

Κωνσταντίνος Καβάφης «Στην Εκκλησία»

Την εκκλησίαν αγαπώ — τα εξαπτέρυγά της,

τ’ ασήμια των σκευών, τα κηροπήγιά της,

τα φώτα, τες εικόνες της, τον άμβωνά της.

Εκεί σαν μπω, μες σ’ εκκλησία των Γραικών·

με των θυμιαμάτων της τες ευωδίες,

μες τες λειτουργικές φωνές και συμφωνίες,

τες μεγαλοπρεπείς των ιερέων παρουσίες

και κάθε των κινήσεως τον σοβαρό ρυθμό —

λαμπρότατοι μες στων αμφίων τον στολισμό —

ο νους μου πηαίνει σε τιμές μεγάλες της φυλής μας,

στον ένδοξό μας Βυζαντινισμό. 

Αλήθεια,"έχουμε πόλεμο".

Ο Αγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος στο «Υπόμνημά εις τον Αγιον Ματθαίον τον Ευαγγελιστήν» (ομιλία ΟΕ ,PG 58, 683-694) ερμηνεύοντας τα χαλεπά σημεία των εσχάτων ημερών, χαρακτηρίζει το μέγεθος της συμφοράς ως πόλεμο. Αυτός ο πόλεμος, γράφει, θα είναι διπλός: πόλεμος των πλάνων και πόλεμος των πολεμίων και σημειώνει χαρακτηριστικά: « Εἶδες πῶς διέκειτο τότε τὰ πράγματα, καὶ πῶς ποικίλος ὁ πόλεμος ἦν; καὶ ταῦτα ἐν ἀρχῇ, ὅτε μάλιστα πολλῆς ἕκαστον ἡσυχίας δεῖται τῶν κατορθουμένων; Πῶς οὖν διέκειτο; οὐδὲν γὰρ κωλύει τὰ αὐτὰ πάλιν ἀναλαβεῖν.

Πρῶτος πόλεμος ἦν, ὁ τῶν ἀπατεώνων· Ἐλεύσονται γὰρ, φησὶ, ψευδόχριστοι καὶ ψευδοπροφῆται·

δεύτερος, ὁ τῶν Ῥωμαίων· Μελλήσετε γὰρ,φησιν, ἀκούειν πολέμους·

τρίτος, ὁ τοὺς λιμοὺς ἐπάγων·

τέταρτος, ὁ τοὺς λοιμοὺς καὶ σεισμούς·

πέμπτος. Παραδώσουσιν ὑμᾶς εἰς θλίψεις·

ἕκτος, Ἔσεσθε μισούμενοι ὑπὸ πάντων·

ἕβδομος, Παραδώσουσιν ἀλλήλους καὶ μισήσουσιν· ἐμφύλιον ἐνταῦθα δηλοῖ πόλεμον·

εἶτα ψευδόχριστοι καὶ ψευδάδελφοι·

εἶτα, Ψυγήσεται ἡ ἀγάπη, τὸ πάντων αἴτιον τῶν κακῶν.

Εἶδες μυρία γένη πολέμων καινὰ καὶ παράδοξα; Ἀλλ’ ὅμως μετὰ τούτων καὶ πολλῷ πλειόνων (καὶ γὰρ τῷ ἐμφυλίῳ καὶ συγγενικὸς ἀνεμίγνυτο πόλεμος), ἐκράτησε τῆς οἰκουμένης ἁπάσης τὸ κήρυγμα.

Προσέχετε αδελφοί μην ψυχρανθεί η μεταξύ μας εν Χριστώ αγάπη.

Σπυριδων Λοντος, καθηγητής θεολογικής σχολής