30-03-2020
Την άποψη ότι η Εκκλησία της Ελλάδος βρέθηκε απροετοίμαστη να αντιμετωπίσει το ζήτημα του κορονοϊού εκφράζει σε συνέντευξή του στην F.S. o Μιλτιάδης Κωνσταντίνου, ομότιμος καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ, Άρχων Διδάσκαλος του Ευαγγελίου της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας.
Ο κ. Κωνσταντίνου διευκρινίζει ότι ούτε στην πρώτη ούτε στη δεύτερη απόφαση της Ιεράς Συνόδου διαφαίνεται κάποια τάση αμφισβήτησης της επιστημονικής θέσης, με την οποία συμφώνησαν όλοι οι ιεράρχες, και σημειώνει ότι προβληματισμός υπήρξε μόνο στον τρόπο με τον οποίο έπρεπε να αντιμετωπιστεί η κατάσταση.
Οι αποφάσεις μετά τις συνεδριάσεις της Ιεράς Συνόδου έδειχναν αντιφατικές. Προσπαθούσαν συμβιβασμό με το κράτος ή ήταν συμβιβασμός στο εσωτερικό της Ιεραρχίας;
Πρέπει να παραδεχτούμε ότι η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος βρέθηκε απροετοίμαστη να αντιμετωπίσει ένα ζήτημα για το οποίο δεν είχε προηγούμενη εμπειρία. Ουδέποτε μέχρι σήμερα τέθηκε θέμα να κλείσουν οι εκκλησίες και μην ξεχνάμε ότι σε παλιότερους αιώνες οι επιδημίες αντιμετωπίζονταν με λιτανείες. Ταυτόχρονα βρέθηκε αντιμέτωπη με μια απρόσμενη επίθεση από ανθρώπους, στην πλειονότητά τους μη μέλη του πληρώματός της, που απαιτούσαν να κλείσουν οι εκκλησίες. Ακούστηκε ακόμα και το εξωφρενικό ότι οι χριστιανοί ευθύνονται για τη διάδοση του ιού. Από την εποχή του Νέρωνα είχε να ακουστεί τέτοια κατηγορία. Έτσι, η Ιεραρχία αιφνιδιάστηκε και βρέθηκε χωρίς λόγο απολογούμενη, πράγμα που την οδήγησε στη λανθασμένη επιλογή να δώσει μια λύση που θα συνδύαζε την πίστη και τη διδασκαλία της με την ανάγκη προστασίας του πληρώματός της από την πανδημία. Εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι αυτό ήταν αδύνατο, καθώς η Εκκλησία δεν μπορεί να απευθύνεται στο σύνολο των Ελλήνων πολιτών, αφού υπάρχουν πολλοί που δεν πιστεύουν στην πρόνοια του Θεού, αλλά μόνο στα μέλη της, μεταξύ των οποίων υπάρχουν επίσης διάφορα επίπεδα θρησκευτικής συνείδησης και θεολογικής συνειδητοποίησης.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πίεζε να πάρει την απόφαση η κυβέρνηση. Η κυβέρνηση προτιμούσε να την πάρει η Εκκλησία. Σαν να επιθυμούσαν και οι δύο να μη φορτωθούν το κόστος μιας σύγκρουσης.
Είναι αλήθεια ότι, ανεξάρτητα από τη ρητορική των διαφόρων κομμάτων, καμία ελληνική κυβέρνηση δεν έθεσε ποτέ σοβαρά το θέμα των σχέσεων Εκκλησίας-πολιτείας. Και οι λόγοι είναι προφανείς: από τη μια καμία κυβέρνηση δεν είχε επεξεργασμένο σχέδιο για το είδος των σχέσεων που επιθυμεί να προτείνει προς την Εκκλησία και από την άλλη καμία κυβέρνηση δεν θέλει να επωμιστεί το πολιτικό κόστος μιας ενδεχόμενης σύγκρουσης με την Εκκλησία, αλλά ούτε και το βάρος μιας επιλογής που κανείς δεν ξέρει πού θα οδηγήσει.
Η Εκκλησία στην πρώτη της ανακοίνωση αποθάρρυνε τους πιστούς από την προσέλευση στη θεία λειτουργία, αλλά εκείνοι γέμισαν τους ναούς. Μήπως δεν εμπιστεύονται την Ιεραρχία;
Δεν τίθεται θέμα εμπιστοσύνης ή μη προς την Ιεραρχία. Όλες οι θρησκευτικές κοινότητες υποφέρουν σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό από φονταμενταλιστικές ομάδες που δρουν στο εσωτερικό τους. Κάτι ανάλογο ισχύει και στα πολιτικά κόμματα, είτε στα δεξιά με τις ακραίες φασιστικές ομάδες είτε στα αριστερά με τις αριστερίστικες οργανώσεις. Όταν για διάφορους λόγους οι ομάδες αυτές υποκινούνται ή ενθαρρύνονται να δράσουν, δημιουργούνται προβλήματα που είναι σε όλους γνωστά και δεν χρειάζονται περισσότερη ανάλυση.
Μήπως η Ιεραρχία φοβάται ότι αν κλείσουν οι εκκλησίες οι πιστοί θα αναζητήσουν τη θεία σκέπη αλλού;
Στην Ελλάδα τέτοιο θέμα δεν τίθεται στην πραγματικότητα. Η Εκκλησία δεν κινδυνεύει να χάσει μέλη της από τη δράση άλλων θρησκευτικών ομάδων. Η όποια προσηλυτιστική δράση νεοφανών προτεσταντικής απόχρωσης κύκλων στοχεύει κυρίως σε ανθρώπους που δεν είναι μέλη κάποιας εκκλησιαστικής κοινότητας, ενώ η δράση κάποιων γλαφυρών αποσχισθέντων από την Ορθόδοξη Εκκλησία κληρικών είναι one man show, που κάνουν βέβαια θόρυβο με τις υπερβολικές και αθεολόγητες θέσεις τους, αλλά δεν έχουν ευρύτερη απήχηση στο σώμα των πιστών. Γι’ αυτό και οι περισσότεροι μητροπολίτες δεν παίρνουν καν σοβαρά μέτρα εναντίον τους. Οι παλαιοημερολογίτικες κοινότητες, από την άλλη, έχουν τόσα εσωτερικά προβλήματα διαιρέσεων μεταξύ τους, που επίσης δεν αποτελούν απειλή για την Ορθόδοξη Εκκλησία.
Πόσο πιθανό είναι η ορθόδοξη θεολογία να είναι απλώς πιο συντηρητική, άρα και επιφυλακτική, και πιο μεταφυσική απέναντι στην επιστήμη σε σχέση με άλλες Εκκλησίες;
Δεν υπάρχει στην ιστορική πορεία της Ορθόδοξης Εκκλησίας κάποιο προηγούμενο αντιπαράθεσης με την επιστήμη, ούτε ανέπτυξε ποτέ κάποια συστηματική μεταφυσική που θα την έφερνε σε αντίθεση προς τη Φυσική ως επιστήμη. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ακόμα και οι ιδέες του Διαφωτισμού διαδόθηκαν στον ελλαδικό χώρο είτε από κληρικούς είτε από ανθρώπους που μορφώθηκαν σε εκκλησιαστικές σχολές και ιδρύματα. Το Άγιον Όρος αποτελεί τη μεγαλύτερη παγκοσμίως βιβλιοθήκη χειρογράφων που διασώζει σύνολη την πολιτισμική κληρονομιά της αρχαιότητας. Άλλωστε, ούτε στην πρώτη ούτε στη δεύτερη απόφαση της Συνόδου διαφαίνεται κάποια τάση αμφισβήτησης της επιστημονικής θέσης, με την οποία συμφώνησαν όλοι οι ιεράρχες. Προβληματισμός υπήρξε μόνο στον τρόπο με τον οποίο έπρεπε να αντιμετωπιστεί η κατάσταση.
Ο Τσίπρας προσπάθησε να κερδίσει μέσω του αρχιεπισκόπου την κάλυψη της Εκκλησίας στις Πρέσπες, ο Μητσοτάκης στη μετάληψη, αλλά απέτυχαν. Είναι θεσμική αδυναμία του αρχιεπισκόπου να πείσει τη Σύνοδο ή προσωπική αποτυχία;
Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος συνεδριάζει ως ελεύθερο δημοκρατικό σώμα και δεν είναι εύκολο σε κανέναν αρχιεπίσκοπο, όσο ισχυρός και να είναι, να επιβάλει καθολικά τις απόψεις του. Μπορεί να επηρεάσει κάποιους μητροπολίτες, αλλά καθολική επιβολή των απόψεών του είναι αδύνατο να επιτύχει. Πολύ περισσότερο που ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος δεν φαίνεται να είναι αυτής της λογικής. Επομένως, δεν θα μπορούσε να του καταλογίσει κανείς προσωπική αποτυχία σε κάτι που δεν προσπάθησε να επιβάλει.
Αποτέλεσε ήττα για την Εκκλησία το ότι η πολιτική εξουσία αποφάσισε αυτοτελώς για ένα δικό της θέμα;
Δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ότι στο εσωτερικό της Ιεραρχίας υπήρξε έντονος προβληματισμός σχετικά με το ποιος πρέπει να πάρει την απόφαση για τη λήψη περισσότερων περιοριστικών μέτρων στις συνάξεις. Και οι δύο τάσεις που διαμορφώθηκαν είχαν ισχυρή επιχειρηματολογία, κάτι που δυσκόλευε ακόμα περισσότερο τη δυνατότητα λήψης μιας ομόφωνης απόφασης. Ενδιαφέρον παρουσιάζει, πάντως, το ότι οι υποστηρικτές της μιας ή της άλλης άποψης δεν ανήκουν σε συγκεκριμένη τάση μέσα στο σώμα της Ιεραρχίας, κάποιοι μάλιστα έχουν εντελώς αποκλίνουσες απόψεις σε άλλα θέματα, πράγμα που αποδεικνύει πόσο ελεύθερα διατυπώνονται οι απόψεις στις συνεδριάσεις της Συνόδου. Επομένως, δεν νομίζω ότι μπορεί να μιλάει κανείς για ήττα ή για νίκη.
Η Εκκλησία της Ελλάδος δείχνει διχασμένη στο εσωτερικό της. Είναι λάθος να συνδυάζεται αυτό με τα διαφορετικά οράματα των υποψηφίων να καθοδηγήσουν την επόμενη μέρα της Εκκλησίας της Ελλάδος;
Αναμφίβολα φιλοδοξίες υπάρχουν μεταξύ αρκετών ιεραρχών να παίξουν ηγετικό ρόλο στα πράγματα της Εκκλησίας. Όμως κάθε σοβαρός και έμπειρος περί τα εκκλησιαστικά πράγματα ιεράρχης γνωρίζει ότι η εκλογή του σε κάποια ηγετική θέση εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη χρονική στιγμή κατά την οποία θα τεθεί το ζήτημα και από πλήθος άλλων παραγόντων που αυτή τη στιγμή, εφόσον δεν είναι άμεσα ορατή κάποια διάθεση παραίτησης του αρχιεπισκόπου από τη θέση του, δεν μπορούν με βεβαιότητα να προβλεφθούν.
Και αν την Κυριακή έχουμε φαινόμενα ανυπακοής στους ναούς;
Πιστεύω ότι οπωσδήποτε θα υπάρξουν κάποιοι οι οποίοι θα θελήσουν να διαδηλώσουν την πίστη τους με αυτόν τον τρόπο, αλλά νομίζω ότι οι περισσότεροι πιστοί έχουν κατανοήσει ότι δεν μπορεί κανείς να παίζει με τον Θεό, εκβιάζοντας κάποιο θαύμα. Ένα θαύμα που γίνεται κατά παραγγελία μάλλον λειτουργεί ως απόδειξη ότι δεν υπάρχει Θεός (αφού υποτάσσει τη δύναμη του Θεού στις ανθρώπινες πολιτικές) παρά επιβεβαιώνει την ύπαρξή του και τη δύναμή του. Σε κάθε περίπτωση, κάτι που ανέδειξε μεταξύ άλλων η παρούσα κρίση είναι η ανάγκη περισσότερης κατήχησης των μελών της Εκκλησίας προς την κατεύθυνση μιας αυθεντικότερης έκφρασης της πίστης αντί της θρησκευτικής μαγικής θεώρησης της σχέσης με τον Θεό.
https://freesunday.gr/sunentefxeis/item/35001-?fbclid=IwAR0MHBzE2V10ZPd2YZzcU7z_iw5qaTkfhGUo_BEEVgUjHl-nJFr2x7kZ0q0#.XniSox8B-_Q.twitter
Είμαι 89 ετών ιερέας.Κατά τη διάρκεια της ιερατικής μου διακονίας κοινώνησα πολύ κόσμο και με σοβαρές μεταδιδόμενες ασθένειες.Τον καιρό που το ειτς ήταν στο αποκορύφωμά του,μια Κυριακή ήλθε ένας νέος στο Ιερό και μου είπε:πάτερ έχω έιτς και θέλω να κοινωνήσω,έφερα και κουταλάκι.Εγώ του είπα,φύλαξε το κουταλάκι και να πάς να σταθείς τελευταίος στη σειρά και θα σε κοινωνήσω όπως τους άλλους.Έτσι έγινε και εγώ κατελυσα το περίσευμα της Θείας Κοινωνίας και όπως βλέπετε όχι μόνο δεν έπαθα τίποτα,άλλά ζω και πλησιάζω τα 90 με καθαρό νου και διαύγεια πνεύματος.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτός ο θόρυβος που γίνεται τώρα με τον κορονοϊό είναι αποτάλεσμα άγνοιας και απιστίας το λιγότερο που θα πω.
Η Θεία Κοινωνία είναι το Σώμα και το Αίμα του Κυρίου,είναι η τροφή της ψυχής για να ζήσει,σύμφωνα με τον ίδιο τον Κύριο.Διαβάστε το έκτο κεφάλαιο του κατά Ιωάννου για να καταλάβετε την αλήθεια.Oσοι δε κοινωνούν έχουν ψυχή νεκρή όχι ζωντανή,γιατί από ζωντανό οργανισμό όταν λείψει η τροφή πεθαίνει δεν είναι έτσι;