Παρασκευή 4 Αυγούστου 2023
Τρίτη 1 Αυγούστου 2023
Δόξα τω Θεώ
Όταν ο Χριστός έβγαλε τα δαιμόνια από τον δαιμονισμένο της χώρας των Γαδαρηνών του είπε, « Ὑπόστρεφε εἰς τὸν οἶκόν σου καὶ διηγοῦ ὅσα ἐποίησέ σοι ὁ Θεός »(Λουκ. η’,39). Ενώ ο Ίδιος ήταν Θεός, δεν του είπε να λες όσα σου έκανα εγώ, αλλά όσα σου έκανε ο Θεός. Αυτό, γιατί ο Κύριος έχει πει για τον Εαυτό Του, «ὁ δὲ πατὴρ ὁ ἐν ἐμοὶ μένων αὐτὸς ποιεῖ τὰ ἔργα »(Ιω. ιδ’,10 ). Βέβαια ο άνθρωπος, πάνω στον ενθουσιασμό του, « ἀπῆλθε καθ' ὅλην τὴν πόλιν κηρύσσων ὅσα ἐποίησεν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς », γιατί με τα μάτια του το Χριστό είδε ως άνθρωπο που τον θεράπευσε και όχι το Θεό.
Όταν ο Χριστός θεράπευσε τους δέκα λεπρούς και επέστρεψε μόνο ένας « μετὰ φωνῆς μεγάλης δοξάζων τὸν Θεόν,……ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν· οὐχὶ οἱ δέκα ἐκαθαρίσθησαν; οἱ δὲ ἐννέα ποῦ; οὐχ εὑρέθησαν ὑποστρέψαντες δοῦναι δόξαν τῷ Θεῷ εἰ μὴ ὁ ἀλλογενὴς οὗτος; »( Λουκ. ιζ’, 15-18 ). Ενώ ο Ίδιος ήταν Θεός, δεν είπε, για να δώσουν δόξα σε Εμένα, αλλά για να δώσουν δόξα στο Θεό.
Ο Κύριος είπε στους Μαθητές Του, « οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς »( Ματ. ε’, 16). Δεν τους είπε για να δοξάσουν εσάς, αλλά για να δοξάσουν τον Πατέρα σας που είναι στους ουρανούς. Όσο για τους ίδιους, είναι γνωστό ότι ο Θεός θα δοξάσει αυτούς που τον δοξάζουν, όπως δόξασε και το Χριστό.
Σύμφωνα με αυτά, όταν κάποιος έχει από το Θεό το χάρισμα να κάνει θαύματα ή οποιοδήποτε άλλο καλό έργο, ο ίδιος βέβαια γνωρίζει ότι ο Θεός είναι ο ενεργών αυτά, αλλά καλό είναι να το γνωρίζουν και όσοι τα βλέπουν και να δοξάζουν το Θεό. Βεβαίως, αν κάποιος πάνω στον ενθουσιασμό του, δεν πει ότι ο Θεός με έκανε καλά, αλλά ο τάδε, δε σημαίνει ότι αρνείται το Θεό. Άλλωστε είναι γνωστό το, « δόξα τω ενεργούντι δια σου πάσιν ιάματα». «Είτε ουν εσθίετε είτε πίνετε είτε τι ποιείτε, πάντα εις δόξαν Θεού ποιείτε » (Α’ Κορ. ι’, 31).
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Παρασκευή 28 Ιουλίου 2023
ΟΙ ΤΑΡΑΓΜΕΝΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΔΕΝ ΚΕΡΔΙΖΟΥΝ ΤΟΝ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟ
Πέμπτη 27 Ιουλίου 2023
Ο ΝΥΜΦΙΟΣ ΚΑΙ Η ΝΥΜΦΗ
Ο Θεός ως φιλάνθρωπος
όλους τους αγαπάει,
και μέσα στον παράδεισο
θέλει για να τους πάει.
Η πόρτα είναι ανοιχτή
και όχι πια κλεισμένη,
την έχει ανοίξει ο Χριστός
κι’ όλους τους περιμένει.
……………………………
Να τους χαρίσει τη χαρά,
αιώνια ευτυχία,
αφού φορέσουν τη στολή
του γάμου την αγία.
……………………………
Χωρίς του γάμου τη στολή
κανείς δε μπαίνει μέσα,
γιατί οι άλλες οι στολές
δεν έχουν πλέον μπέσα.
……………………………
Τώρα, ποια είναι η στολή,
όλοι κατανοούνε,
είναι ο Ίδιος ο Χριστός
που πρέπει να ντυθούνε.
Για γάμο όντως πρόκειται
μ’ όλη τη σημασία,
Νυμφίος είναι ο Χριστός,
Νύμφη η Εκκλησία.
Η Νύμφη είναι μόνο Μια
και ο Νυμφίος Ένας,
κι’ ανάμεσά Τους δε χωρεί
Μη πλανηθεί λοιπόν κανείς
κι’ άλλο γαμπρό προβάλλει,
ούτε παρθένος άλλη καμιά
τη Νύμφη για να κάνει.
Κάθε παρθένος φρόνιμα
πρέπει να συλλογάται,
γιατί υπήρξαν πέντε μωραί
που πρέπει να θυμάται.
……………………
Ο γάμος τότε έγινε,
οι πέντε μπήκαν έσω,
ενώ οι πέντε οι μωρές,
απέμειναν απ’ έξω.
……………………
Τις ζάλισε η μωρία τους
που είχαν στο κεφάλι,
και ξέχασαν να πάρουνε
ακόμα και το λάδι.
……………………
Όμως την πλάνη ο Χριστός
την έχει διαλύσει
και έξω απ’ τον Νυμφώνα Του,
κανένα δε θ’ αφήσει.
……………………
Όποιος πηγαίνει προς Αυτόν
έξω δε θα τον διώξει
όπως ο Ίδιος δήλωσε,
ας τόχουμε υπόψη.
……………………
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών
ΚΡΑΤΑ ΜΑΣ ΜΑΖΙ ΣΟΥ ! (Ψαλτοτράγουδο)
ΚΡΑΤΑ ΜΑΣ ΜΑΖΙ ΣΟΥ !
Πλατυτέρα όντως, τ’ουρανού ο θρόνος.
Πλατυτέρα όντως ,Του Θεού ο θρόνος
Χρόνους και αιώνες,σ’ανοίξεις και χειμώνες,
η στογή σου χάδι, βγάζει απ’τον Άδη.
ΠΑΝΑΓΙΑ ΔΕΣΠΟΙΝΑ
Ο δρόμος μας τελειώνει,τρόμος μας στοιχειώνει.
Άβυσσος πιο πέρα, Του Θεού Μητέρα.
Κράτα μας μαζί σου,στην αναπνοή Σου.
ΠΑΝΑΓΙΑ ΔΕΣΠΟΙΝΑ
Μαραίνονται οι αγάπες ,σαν σκυφτοί διαβάτες.
Σκυθρωποί στους δρόμους ,μοναξιά στους ώμους.
Μα η δική Σου αγκάλη,όλους μας χωράει.
ΠΑΝΑΓΙΑ ΔΕΣΠΟΙΝΑ
Δέσποινα Μαρία,Μήτηρ Παναγία.
Πάρε μας το χέρι,σαν φυσά αγέρι.
Γίνε τα πανιά μας ,στα βαθιά νερά μας.
ΠΑΝΑΓΙΑ ΔΕΣΠΟΙΝΑ
Στίχοι:π.Διονύσιος Ταμπάκης
Σάββατο 22 Ιουλίου 2023
Είναι σωστό να λέγεται στην κηδεία ενός πιστού ότι μετέβη στην αιωνιότητα;
Αν αυτός που θα πει αυτή τη φράση δε γνωρίζει τη διδασκαλία της Εκκλησίας σχετικά με το θέμα αυτό, δεν είναι ανάγκη να λεχθεί αν είναι σωστό η λάθος, γιατί αναφέρεται απλώς στην μετά το θάνατο ζωή την οποία παραδέχονται πολλοί.
Αν όμως δεν πιστεύει απλώς στην μετά το θάνατο ζωή αλλά πιστεύει ότι ο Χριστός είναι η ζωή και ότι Αυτός δίνει τη ζωή, είναι ανάγκη να αναφερθούν τα παρακάτω:
α) Με το σταμάτημα της επίγειας ζωής του ανθρώπου το μεν σώμα επιστρέφει στη γη και το πνεύμα στο Θεό σύμφωνα με το, « και επιστρέψη ο χους επί την γην, ως ην, και το πνεύμα επιστρέψη προς τον Θεόν, ος έδωκεν αυτό » (Εκκλ. ιβ’, 7). Έτσι η φράση, μετέβη στην αιωνιότητα χρήζει διευκρίνησης. Αφού, το σώμα στη γη μέχρι την ανάσταση των νεκρών και το πνεύμα στο Θεό « ος έδωκεν αυτό », τι προσφέρει η λέξη αιωνιότητα; Προφανώς δηλώνει το ότι η ψυχή του ανθρώπου μετά το θάνατο συνεχίζει να υπάρχει αιωνίως, όπως πιστεύουν πολοί και αναφέρθηκε παραπάνω. Η αιωνιότητα είναι αφηρημένη λέξη και δεν ταιριάζει το να πει κάποιος ότι ο αποθανών μετέβη σ’ αυτή.
β) ο Κύριος είπε,« κἀγὼ ἐὰν ὑψωθῶ ἐκ τῆς γῆς, πάντας ἑλκύσω πρὸς ἐμαυτόν » (Ιω. ιβ’, 32). Δεν είπε θα μεταβείτε στην αιωνιότητα.
γ) Ο Κύριος είπε στο ληστή, « ἀμὴν λέγω σοι, σήμερον μετ᾿ ἐμοῦ ἔσῃ ἐν τῷ παραδείσῳ»(Λουκ. κγ’,43). Δεν του είπε, θα μεταβείς στην αιωνιότητα.
δ) Ο Απόστολος Παύλος είπε, « συνέχομαι δὲ ἐκ τῶν δύο, τὴν ἐπιθυμίαν ἔχων εἰς τὸ ἀναλῦσαι καὶ σὺν Χριστῷ εἶναι· » ( Φιλ. Α’, 23). Δεν είπε, επιθυμώ να μεταβώ στην αιωνιότητα.
ε) Οι πιστοί λένε, αιωνία του η μνήμη, αποδήμησε εις Κύριον. Δε λένε, μετέβη στην αιωνιότητα.
στ) Στο Κοινωνικό του Σαββάτου ψάλλεται, « Μακάριοι ους εξελέξω και προσελάβου Κύριε ». Δε λέει τους έστειλες στην αιωνιότητα αλλά τους προσέλαβες.
Καλή είναι η φράση, μετέβη στην αιωνιότητα, αρκεί να μη αντικαθιστά αυτή τα παραπάνω εν μέρει ή εν τω συνόλω. Τότε δε θα είναι μία κενή λέξη αλλά παράδεισος με όλη τη σημασία της λέξεως.
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Τετάρτη 12 Ιουλίου 2023
ΚΑΙ Τ’ΑΣΤΕΡΙΑ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ
Άστρα, μη κατσουφιάζετε, όταν ακούτε αλήθειες,
το φως το δίνει ο Χριστός και φέγγετε τις νύχτες.
……………………………
Μη τρελαθεί κάποιο από σας απ’ τον εγωισμό του,
και πει μέσα στην τρέλα του το φως είναι δικό του.
……………………………
Δεν είστε σεις αυτόφωτα όπως νομίζουν κάποια,
που σβήνουν απ’ τον ουρανό και γίνονται κομμάτια.
……………………………
Μη ζαλιστεί κάποιο από σας από τον εαυτό του,
και πέσει απ’ τον ουρανό και χάσει και το φως του.
……………………………
Το έχασε ο σατανάς, ο πρώην Εωσφόρος,
και από άγγελος φωτός έγινε σκοτοφόρος.
……………………………
Δάσκαλος είναι ο Χριστός κι’ οι άλλοι πλάσματά Του,
κανένας άλλος δάσκαλος δε στέκεται μπροστά Του.
……………………………
Όταν μιλάει ο Χριστός, οι άλλοι σιωπούνε,
Αυτός είναι ο Δάσκαλος που πρέπει να ακούνε.
……………………………
Ειν' η Σοφία του Θεού στο κόσμο ερχομένη
κι' από το στόμα του Χριστού μόνο αλήθεια βγαίνει.
……………………………
Δώδεκα χρόνων ο Χριστός εδίδαξε ραβίνους,
γιατί η Σοφία του Θεού δε βρίσκονταν σ' εκείνους.
……………………………
Οι Μαθητές Του άκουγαν τα λόγια του Δασκάλου,
κι’ η Εκκλησία τα κρατά ως θησαυρό μεγάλο.
……………………………
Στύλος Αυτή και εδραίωμα είναι της αληθείας,
και κιβωτός αληθινή είναι της σωτηρίας.
……………………………
Σοφία ορθοί ακούσωμεν του Αγίου Ευαγγελίου,
ενώ τα άλλα καθιστοί, λόγια άλλου βιβλίου.
……………………………
Ας τα 'χουν τ’ άστρα τ 'ουρανού όλα αυτά υπόψη,
γιατί τα βλέπει ο Θεός κι' από την άλλη όψη.
……………………………
Την όψη αυτή δεν ερευνά στον κόσμο η ανθρωπότης,
παρά μονάχα ο Θεός ο Μόνος Παντεπόπτης.
……………………………
Ουδέν κρυπτόν δεν κρύβεται απ' το δικό Του βλέμμα,
γιατί τα πάντα ερευνά το Άγιό Του Πνεύμα.
……………………………
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Τρίτη 4 Ιουλίου 2023
Δευτέρα 3 Ιουλίου 2023
Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΔΕΧΕΤΑΙ ΚΑΙ ΑΝΈΧΕΤΑΙ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ
Ο
Ίδιος είπε, « Πᾶν ὃ δίδωσί μοι ὁ πατήρ, πρὸς ἐμὲ ἥξει, καὶ τὸν
ἐρχόμενον πρός με οὐ μὴ ἐκβάλω ἔξω· »( Ιω. στ’, 37 ). Αυτό δηλώνει ότι
ο Χριστός δεν διώχνει κανένα που θέλει να τον πλησιάσει και να τον
γνωρίσει. Άλλοι μπορεί να λένε σε κάποιον δε θέλω να σε βλέπω, φύγε από
μπροστά μου ή ακόμα χειρότερα, χάσου από τα μάτια μου κ. ά. Ο Χριστός
όμως καλεί κοντά Του όλους λέγοντας, « Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες
καὶ πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς. ἄρατε τὸν ζυγόν μου ἐφ᾿ ὑμᾶς
καὶ μάθετε ἀπ᾿ ἐμοῦ, ὅτι πρᾷός εἰμι καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ, καὶ εὑρήσετε
ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν· ὁ γὰρ ζυγός μου χρηστὸς καὶ τὸ φορτίον μου
ἐλαφρόν ἐστιν.»( Ματ. ια’, 28- 30 ).
Χρειάζεται πολύς εγωισμός για να μη θέλει κάποιος να βλέπει κάποιον μπροστά του, αδιαφορώντας ότι ο άνθρωπος είναι πλάσμα και κτίσμα του Θεού. Ο Κύριος όμως λέει για τον Εαυτό Του, « ὅτι πρᾷός εἰμι καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ ». Ο Ιωάννης γράφει σχετικά, « ὁ ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἐν τῷ φωτὶ μένει, καὶ σκάνδαλον ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστιν· »( Α’ Ιω. β’, 10 ). Τέλος, ο Κύριος είπε στους Μαθητές Του, « ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὅτι ἐμοὶ μαθηταί ἐστε, ἐὰν ἀγάπην ἔχητε ἐν ἀλλήλοις » ( Ιω. ιγ’, 35). Αυτά, χάριν συντομίας.
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Πέμπτη 22 Ιουνίου 2023
Είναι θεολογικά σωστό να λέει κανείς ότι οι άνθρωποι είναι εικόνες του Θεού;
Σωστό είναι αυτό που θέλει να πει και όχι το κατά πώς το λέει. Έτσι σωστά είναι τα παρακάτω που έχει κατά νουν έστω κι’ αν δεν τα λέει:
α) Οι άνθρωποι ως απόγονοι του Αδάμ είναι κατ’ εικόνα Θεού, αφού ο Θεός προκειμένου να δημιουργήσει τον πρώτο άνθρωπο έτσι είπε, « ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ᾿ εἰκόνα ἡμετέραν καὶ καθ᾿ ὁμοίωσιν, » ( Γέν. α’, 26). Δεν είπε, να κάνουμε άνθρωπο που αυτός θα είναι η εικόνα μας, γιατί ο Θεός είναι αόρατος, ασχημάτιστος, απερίγραπτος και δεν απεικονίζεται ούτε εικονίζεται με κάποιο δημιούργημά Του, ορατό ή αόρατο. Αν ήταν έτσι, ο καθένας θα έλεγε ότι ο αόρατος Θεός είναι όπως ο τάδε άνθρωπος. Θα έλεγε ότι, όποιος βλέπει άνθρωπο, βλέπει το Θεό.
β) Αυτό ισχύει μόνο για όποιον έχει δει το Χριστό, όπως είπε ο Ίδιος, όταν ο Φίλιππος του είπε, «Κύριε, δεῖξον ἡμῖν τὸν πατέρα καὶ ἀρκεῖ ἡμῖν. λέγει αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς· τοσοῦτον χρόνον μεθ' ὑμῶν εἰμι, καὶ οὐκ ἔγνωκάς με, Φίλιππε; ὁ ἑωρακὼς ἐμὲ ἑώρακε τὸν πατέρα· καὶ πῶς σὺ λέγεις, δεῖξον ἡμῖν τὸν πατέρα; » ( Ιω. ιδ’, 8-9 ).
γ) Εικόνα λοιπόν του Θεού είναι ο Υιός και Λόγος Αυτού για τον Οποίον λέει χαρακτηριστικά ο Απόστολος Παύλος, « ῞Ος ἐστιν εἰκὼν τοῦ Θεοῦ τοῦ ἀοράτου, » ( Κολ. α’, 15). Και αλλού, « ὃν ἔθηκε κληρονόμον πάντων, δι' οὗ καὶ τοὺς αἰῶνας ἐποίησεν· ὃς ὢν ἀπαύγασμα τῆς δόξης καὶ χαρακτὴρ τῆς ὑποστάσεως αὐτοῦ, φέρων τε τὰ πάντα τῷ ρήματι τῆς δυνάμεως αὐτοῦ, δι' ἑαυτοῦ καθαρισμὸν ποιησάμενος τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν ἐκάθισεν ἐν δεξιᾷ τῆς μεγαλωσύνης ἐν ὑψηλοῖς, » ( Εβρ. α’, 2-3).
δ) Προφανώς αυτά εννοεί και δεν τα αγνοεί όποιος λέει ότι οι άνθρωποι είναι εικόνες του Θεού. Καλό όμως είναι η αλήθεια να λέγεται, γιατί αν λέει κανείς μόνο ότι οι άνθρωποι είναι εικόνες του Θεού και αποσιωπώνται τα παραπάνω, δεν ορθοτομείται ο λόγος της αληθείας, πράγμα ανορθόδοξο. Άλλωστε, γιατί να μη λέει κανείς αυτό που εννοεί, όταν μάλιστα αυτό είναι σωστό, όπως συμβαίνει και επί του προκειμένου;
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. &
Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Παρασκευή 16 Ιουνίου 2023
Mείνατε ἐν ἐμοί
Ο Κύριος είπε στους Μαθητές Του, « μείνατε ἐν ἐμοί, κἀγὼ ἐν ὑμῖν……..ὁ μένων ἐν ἐμοὶ κἀγὼ ἐν αὐτῷ, οὗτος φέρει καρπὸν πολύν, ὅτι χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν » ( Ιω. ιε’,4-5). To « ὅτι χωρὶς ἐμοῦ οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν», προφανώς εννοεί ότι οι δικοί Του έχουν να κάνουν πολλά. Έχουν να κάνουν, με μια λέξη το καλό, και με δυο λέξεις καλά έργα. Δεν είναι λοιπόν σωστό να λέει κανείς ότι όποιος ζει «εν Χριστώ», δεν έχει ανάγκη από καλά έργα, επειδή δε σώζεται από τα έργα. Ο Παύλος που ζούσε «εν Χριστώ», δεν είχε αυτή την πλάνη, αλλά έλεγε, « πάντα ἰσχύω ἐν τῷ ἐνδυναμοῦντί με Χριστῷ »( Φιλ. δ’, 13). Το ότι ο Χριστός ήταν ο Σωτήρας του, αυτό δεν τον οδηγούσε σε απραξία, για να μη νομίσει τάχα ότι θα σωθεί από τα έργα του. Αντιθέτως τον οδηγούσε στο να κάνει το θέλημα του Θεού « εν τω ενδυναμούντι αυτώ Χριστώ ». Προσοχή λοιπόν, γιατί ο διάβολος κρύβεται στα μικρά και στις λεπτομέρειες.
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.