Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2024

Μακεδονικός Αγώνας: Αγώνας για Ελληνική Ελεύθερη Μακεδονία

 


Μακεδονικός αγώνας ονομάζεται ο ακήρυκτος πόλεμος μεταξύ Ελλήνων και Βουλγάρων, κυρίως, και άλλων σλαβόφωνων λαών κατά την περίοδο 1904 έως 1908 με το θέατρο των συγκρούσεων να είναι η τουρκοκρατούμενη τότε Μακεδονία.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Η λήξη της επανάστασης του 1821 δεν βρήκε ολόκληρη την Ελλάδα ελεύθερη. Τα βόρεια σύνορα της ελεύθερης Ελλάδας αποτελούσε η Θεσσαλία. Αντιλαμβανόμαστε, λοιπόν, ότι ένα μεγάλο τμήμα του ελληνισμού παρέμεινε υποδουλωμένο στην οθωμανική αυτοκρατορία. Η Θεσσαλία του Ρήγα Φεραίου, η Μακεδονία του Μεγάλου Αλεξάνδρου και άλλες ένδοξες και ελληνικότατες περιοχές Ήπειρος, Κρήτη, Θράκη και πόλεις όπως Ιωάννινα, Θεσσαλονίκη, Μοναστήρι, Ρόδος , Βέροια στέναζαν κάτω από την μπότα του τούρκου δυνάστη.

Ο ελεύθερος ελληνισμός το έφερε βαρέως το γεγονός αυτό. Η περιοχή της Μακεδονίας μας ήταν εμπορικό σταυροδρόμι της εποχής και η ανάμειξη ανθρώπων διαφορετικών θρησκειών και γλωσσών ήταν γεγονός αναπόφευκτο. Ο τούρκος δυνάστης απαγόρευε την λειτουργία ελληνικών σχολείων για εκατοντάδες χρόνια. Αναμενόμενο ήταν κάποιοι άνθρωποι να αρχίζουν να μη μιλάν ελληνικά, να αναπτύσσονται τοπικοί διάλεκτοι και να παρεισφρέουν και σλαβικές λέξεις. Μήπως σήμερα που λειτουργούν σχολεία δεν παρατηρούμε την άναρχη εισβολή ξένων λέξεων εις το καθημερινό λεξιλόγιό μας;;.

Οι Βούλγαροι και άλλοι σλαβικοί λαοί έβλεπαν τις πλούσιες μακεδονικές πεδιάδες με τους μεγάλους ποταμούς και τα λιμάνια της Μακεδονίας, κυρίως της Θεσσαλονίκης, και επιθυμούσαν σφόδρα να τα προσαρτήσουν. Νόμισαν ότι βρήκαν την κατάλληλη ευκαιρία να προσαρτήσουν την ελληνική Μακεδονία. Οι ευρωπαίοι προβλέπουν την διάλυση της οθωμανικής αυτοκρατορίας και προσπαθούν να κερδίσουν ότι μπορούν.

Για να προσαρτήσει την Μακεδονία η Βουλγαρία έπρεπε να αποδείξει ότι οι Μακεδόνες είναι Βούλγαροι. Για το σκοπό αυτό ιδρύει μια οργάνωση το Κομιτάτο και τα μέλη της ονομάζονται κομιτατζήδες. Ο ρόλος των κομιτατζήδων είναι με την βία και τον εξαναγκασμό να αποδείξουν ότι ο ντόπιος πληθυσμός ακολουθεί την Βουλγαρία. Εκβιάζουν και απειλούν τους ορθόδοξους χριστιανούς να μη εκκλησιάζονται εις τις εκκλησίες που ανήκουν εις το οικουμενικό πατριαρχείο αλλά  εις τις εκκλησίες που ανήκουν στη βουλγαρική εξαρχία. Στην Οθωμανική τάξη η εκκλησιαστική ένταξη αποτελούσε κριτήριο εθνικής κατηγοριοποίησης. Η ένταξη κάποιου σε μία από τις δύο Εκκλησίες, τη βουλγαρική Εξαρχία ή το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης, σήμανε τη δήλωσή του ως «Βούλγαρου» ή «Έλληνα» αντίστοιχα. Μεγάλη η πίεση και η αγριότητα που αντιμετώπιζαν οι Μακεδόνες για να ενταχθούν εις την Βουλγαρική εξαρχία και μέσω αυτής να υποδουλωθούν εις την Βουλγαρία. Ταυτόχρονα οι κομιτατζήδες ιδρύουν και σχολεία εις τα οποία διδάσκεται αποκλειστικά και μόνο η βουλγαρική γλώσσα.

Την ίδια ώρα ο Ελληνισμός αντιδρά, δεν μένει απαθής και αδρανής. Ο οικουμενικός Πατριάρχης Ιωακείμ Γ΄ τοποθετεί ιεράρχες νέους, μορφωμένους και άξιους να προσφέρουν για τη διάσωση του Ελληνισμού της Μακεδονίας. . Είναι ο Γερμανός Καραβαγγέλης  εις την μητρόπολη Καστοριάς, ο Ιωακείμ Φορόπουλος  εις το Μοναστήρι και ο Χρυσόστομος Καλαφάτης εις τη Δράμα. Ταυτόχρονα, η ελληνική κυβέρνηση στέλνει τους δικούς της ανθρώπους. Ο Ίων Δραγούμης αναλαμβάνει το Προξενείο Μοναστηρίου, ο Λάμπρος Κορομηλάς το Προξενείο Θεσσαλονίκης, ο Νικόλαος Σαχτούρης το Προξενείο Σερρών και ο Τιμολέων Μαυρουδής το Προξενείο Καβάλας.

Θεωρητικά οι κομιτατζήδες θεωρούνται αυτόνομοι αντάρτες, δεν ανήκουν σε κανένα κράτος και έτσι η πατρίδα μας Ελλάδα δεν μπορεί να κηρύξει πόλεμο σε καμιά χώρα. Στέλνει μικρές στρατιωτικές μονάδες για να βοηθήσουν τους μακεδονομάχους. Ο Καστορίας Γερμανός Καραβαγγέλης γυρίζει με κίνδυνο της ζωής του από χωριό σε χωριό για να στηρίξει το ελληνικό φρόνημα. Δάσκαλοι και δασκάλες με καρδιές φλεγόμενες και παλλόμενες από Ελλάδα και χριστό στηρίζουν τα παιδιά και τους γονείς των. Διδάσκουν Ελληνικά και ελληνική Ιστορία. Δίνουν δύναμη και κουράγιο για να μη χαθεί ο ελληνισμός από την Μακεδονία.

 Εις την Αθήνα ιδρύεται το μακεδονικό κομιτάτο για να βοηθήσει τον ελληνισμό της Μακεδονίας από τον δημοσιογράφο Δημήτριο Καλαποθάκη. Πιέζει προς την κατεύθυνση αυτή και την ελληνική κυβέρνηση.

Τον Αύγουστο του έτους 1904 ο αξιωματικός Παύλος Μελάς εγκαταλείπει λαμπρή καριέρα, σύζυγο και παιδιά περνάει τα σύνορα και κυκλοφορεί εις την Μακεδονία με το ψευδώνυμο Μίκης Ζέζας. Βοηθά σημαντικά εις τον αγώνα των μακεδονομάχων και είναι ο σημαντικότερος ήρωας του μακεδονικού αγώνα .Στις 13 Οκτωβρίου 1904 βρίσκεται εις την κωμόπολη Σιάτιστα και εκεί περικυκλώνεται από τούρκους αστυνομικούς οι οποίοι είχαν ενημερωθεί από τους κομιτατζήδες του Μήτρου Βλάχου. Περικυκλωμένος από  τούρκους πολεμά ηρωικά και αντιστέκεται γενναία. Μετά από 2 ώρες αντίστασης διατάζει έξοδο εις την διάρκεια της οποίας τραυματίζεται και πεθαίνει μετά από μισή ώρα.

Η είδηση του θανάτου του ήρωα ευπατρίδη Παύλου Μελά συγκίνησε και συγκλόνισε όλο τον ελληνισμό και όχι μόνο. Από παντού πλέον αρχίζουν να εμφανίζονται εθελοντές για να πολεμήσουν εις τη Μακεδονία. Ο Καλαποθάκης, ο Κορομηλάς, ο Δραγούμης και ο Καραβαγγέλης συντονίζουν την προσπάθεια, η οποία, μετά τον θάνατο του Μελά, παίρνει νέα ορμή.

Το 1906 ο Μεσήνιος οπλαρχηγός Σαράντος Αγαπηνός με το ψευδώνυμο  «Καπετάν Άγρας» εγκαθίσταται εις την περιοχή της Λίμνης Γιαννιτσών και καθαρίζει την περιοχή από τους κομιτατζήδες. Το τέλος του ηρωικό. Μαρτύρησε για την Μακεδονία. Οι κομιτατζήδες τον κρέμασαν έξω από την Έδεσσα. Εις την Νάουσα διακρίνεται ο οπλαρχηγός Κωνσταντίνος Μαζαράκης με το ψευδώνυμο « Καπετάν Ακρίτας». Πολύ σπουδαίος πατριώτης μαχητής και ο Καπετάν Γαρέφης από τον Βόλο, ο οποίος εγκαταλείπει τα εγκόσμια από τα πυρά των κομιτατζήδων. Εις τη Φλώρινα ο οπλαρχηγός Κωνσταντίνος Χρήστου ή όπως είναι πιο γνωστός ,Καπετάν Κώτας δίνει πολλές μάχες. Οι τούρκοι τον κρεμούν εις το Μοναστήρι. Είναι σλαβόφωνος και τα τελευταία λόγια είναι «Ζίβια Γκρίτσια! Σλόμποντα ι Σμιρ!», δηλαδή «Ζήτω η Ελλάδα! Ελευθερία ή Θάνατος!». Εις τη Δράμα, μαρτυρική είναι η μορφή του καπετάν Άρμεν Κούπτιου, ο οποίος κρεμάστηκε από τους τούρκους σε ένα πλατάνι εις την κεντρική πλατεία της πόλεως. Εις τις Σέρρες δρα ο δαιμόνιος Δούκας Δούκας ή καπετάν-Ζέρβας, φόβος και τρόμος των Βουλγάρων. Αυτή όμως που έμεινε στην ιστορία ήταν η εκτέλεση του καπετάν-Μητρούση  μέσα στη πόλη των  Σερρών , αφού πρώτα κατάφερε να αντιμετωπίσει 3.000 Τούρκους μαζί με 5 συντρόφους του. Ένας από αυτούς ήταν ο Αγρινιώτης Νικόλαος Παναγιώτου, γνωστός ως καπετάν-Κουμπούρας.

Οι ξένες δυνάμεις αρχίζουν να ανησυχούν από την τακτική της πατρίδας μας. Φοβούνται ότι με τη διάλυση της Τουρκίας θα ενισχυθεί η Ρωσία. Η Ελληνική κυβέρνηση είναι σε μεγάλη κινητικότητα και εις την Τουρκία ξεσπά επανάσταση και ο σουλτάνος αναγκάζεται να δώσει Σύνταγμα που εξασφαλίζει ίσα δικαιώματα σε όλους. Βρισκόμαστε στο έτος 1908. Ο Μακεδονικός αγώνας σταματά προσωρινά. Αργότερα άλλοι ένδοξοι και αιματηροί αγώνες εξασφαλίζουν την απελευθέρωση των υπολοίπων τμημάτων της ελληνικής επικράτειας.

Φοβούμαι ότι χωρίς τον αγώνα των γνωστών και αγνώστων μαχητών και ηρώων και μαρτύρων της ελληνικής γης του Μακεδονικού Αγώνα θα είμασταν σήμερα τμήμα της γείτονος και συμμάχου Βουλγαρίας. Σημαντική και καθοριστική η συμβολή εις τον αγώνα αυτόν κληρικών και εκπαιδευτικών και κάθε αγνού πατριώτη Έλληνα. Τους οφείλουμε σεβασμό και υποχρεούμαστε να κλίνουμε το γόνυ μας ευλαβικά και να  αποτείουμε  τον πρέποντα σεβασμό και φόρο τιμής.

 

 

 

Μυργιώτης   Παναγιώτης

Μαθηματικός

 

G
M
T
Y

Παρασκευή 4 Οκτωβρίου 2024

Πού είναι ο Χριστός τώρα;

 

Απάντηση  στο ερώτημα αυτό, εκτός των άλλων,  δίνουν και τα παρακάτω λόγια που είπε ο Ίδιος: 

α)  «ου γαρ εισι δύο ή τρεις συνηγμένοι εις το εμόν όνομα, εκεί ειμι εν μέσω αυτών»( Ματ. ιη’, 20).

β)  « Τι ότι εζητείτέ με; ουκ ήδειτε ότι εν τοις του πατρός μου δει είναί με;»( Λουκ. β’, 49).

γ) « ο τρώγων μου την σάρκα και πίνων μου  το αίμα  εν εμοί  μένει,  καγώ εν αυτώ »( Ιω. στ’, 56 ).

δ) « αναβαίνω προς τον πατέρα μου»( Ιω. κ’, 17).

ε) « Εάν τις αγαπά με, τον λόγον μου τηρήσει, και ο πατήρ μου αγαπήσει αυτόν, και προς αυτόν ελευσόμεθα και μονήν παρ’ αυτώ ποιήσομεν » (Ιω. ιδ’, 23 ).

στ) «και ιδού εγώ μεθ' υμών ειμι πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος »( Ματ. κη’, 20).

ζ) « ιδού έστηκα επί την θύραν και κρούω· εάν τις ακούση της φωνής μου και ανοίξη την θύραν, και εισελεύσομαι προς αυτόν και δειπνήσω μετ' αυτού και αυτός μετ' εμού »( Απ. γ’, 20).

η) « Πᾶν ὃ δίδωσί μοι ὁ πατὴρ, πρὸς ἐμὲ ἥξει, καὶ τὸν ἐρχόμενον πρὸς με οὐ μὴ ἐκβάλω ἔξω·»( Ιω. ε’, 37).

Ο Χριστός  είναι τόσο  φανερός και προσιτός  και χτυπάει την πόρτα του καθενός και δεν απορρίπτει κανένα. Ο Ίδιος είπε,     « Δεῦτε πρός με πάντες οἱ κοπιῶντες καὶ πεφορτισμένοι, κἀγὼ ἀναπαύσω ὑμᾶς» ( Ματ. ια’, 28). Έτσι « Καὶ τὸ Πνεῦμα καὶ ἡ νύμφη λέγουσιν· Ἔρχου. καὶ ὁ ἀκούων εἰπάτω· Ἔρχου. καὶ ὁ διψῶν ἐρχέσθω, καὶ ὁ θέλων λαβέτω ὕδωρ ζωῆς δωρεάν.»(   Απ. κβ’,  17).

Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.

Παρασκευή 27 Σεπτεμβρίου 2024

Ο Χριστός για τη φρονιμάδα και τη μωρία των ανθρώπων.

 

Αυτές οι δύο αντίθετες λέξεις παραπέμπουν στην παραβολή των δέκα παρθένων εκ των οποίων, « πέντε δὲ ἦσαν ἐξ αὐτῶν φρόνιμοι καὶ αἱ πέντε μωραί.  αἵτινες μωραὶ λαβοῦσαι τὰς λαμπάδας ἑαυτῶν οὐκ ἔλαβον μεθ᾿ ἑαυτῶν ἔλαιον·  αἱ δὲ φρόνιμοι ἔλαβον ἔλαιον ἐν τοῖς ἀγγείοις αὐτῶν μετὰ τῶν λαμπάδων αὐτῶν. » ( Ματ. κε’,  2- 4).

 

Στην προκειμένη περίπτωση μωρία είναι το ότι οι πέντε  πήραν τις λαμπάδες τους χωρίς λάδι και φρονιμάδα είναι το ότι οι άλλες  πέντε πήραν τις λαμπάδες τους αλλά και  λάδι στα δοχεία τους. 

Το αποτέλεσμα της φρονιμάδας των μεν και  της μωρίας των δε είναι γνωστό.  Όμως οι δύο αυτές αντίθετες λέξεις παραπέμπουν και αλλού.

 

Είπε ο Κύριος, «Πᾶς οὖν ὅστις ἀκούει μου τοὺς λόγους τούτους καὶ ποιεῖ αὐτούς, ὁμοιώσω αὐτὸν ἀνδρὶ φρονίμῳ, ὅστις ᾠκοδόμησε τὴν οἰκίαν αὐτοῦ ἐπὶ τὴν πέτραν· καὶ κατέβη ἡ βροχὴ καὶ ἦλθον οἱ ποταμοὶ καὶ ἔπνευσαν οἱ ἄνεμοι καὶ προσέπεσον τῇ οἰκίᾳ ἐκείνῃ, καὶ οὐκ ἔπεσε· τεθεμελίωτο γὰρ ἐπὶ τὴν πέτραν.  ( Ματ. ζ’, 24 - 25).  

« καὶ πᾶς ὁ ἀκούων μου τοὺς λόγους τούτους καὶ μὴ ποιῶν αὐτοὺς ὁμοιωθήσεται ἀνδρὶ μωρῷ, ὅστις ᾠκοδόμησε τὴν οἰκίαν αὐτοῦ ἐπὶ τὴν ἄμμον·  καὶ κατέβη ἡ βροχὴ καὶ ἦλθον οἱ ποταμοὶ καὶ ἔπνευσαν οἱ ἄνεμοι καὶ προσέκοψαν τῇ οἰκίᾳ ἐκείνῃ, καὶ ἔπεσε, καὶ ἦν ἡ πτῶσις αὐτῆς μεγάλη.   ( Ματ. ζ’, 26 - 27). 

Και στην προκειμένη περίπτωση φρονιμάδα είναι αυτό που έκανε ο φρόνιμος άνδρας και μωρία είναι αυτό που έκανε ο μωρός. Ο φρόνιμος παραπέμπει στις παραπάνω φρόνιμες και ο μωρός στις παραπάνω μωρές.

Τη φρονιμάδα την προτιμούν πολλοί τη μωρία  όμως κανείς, γιατί κανείς δε θέλει να είναι μωρός.  Το ποιος όμως είναι  φρόνιμος και ποιος μωρός, σύμφωνα  με τα παραπάνω, το γνωρίζει και το διδάσκει μόνο ο  Χριστός. .  

 

Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.

Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου 2024

Μπορεί ο άνθρωπος να διώξει το Χριστό από την καρδιά του;



 Αντί απαντήσεως στην ερώτηση αυτή, άλλη ερώτηση. Μπορεί ο άνθρωπος να διώξει το φως του ήλιου από την αφεντιά του; Ασφαλώς όχι. Μόνο τα σύννεφα που παρεμβάλλονται γίνονται εμπόδια και κρύβουν τον ήλιο. Ο ήλιος όμως διαλύει τα σύννεφα και φωτίζει την πλάση. Έτσι συμβαίνει και με το Φως του Χριστού. Αυτό που μπορεί να κάνει ο άνθρωπος είναι όχι να το διώξει, αλλά να το εμποδίσει με   τις αμαρτίες του που ως άλλα σύννεφα  σκεπάζουν  την καρδιά του.  Αυτό το λέει ο Θεός διά στόματος του Ησαία, « Μη οὐκ ἰσχύει ἡ χεὶρ Κυρίου τοῦ σῶσαί; ἢ ἐβάρυνε τὸ οὖς αὐτοῦ τοῦ μὴ εἰσακοῦσαι; ἀλλὰ τὰ ἁμαρτήματα ὑμῶν διϊστῶσιν ἀναμέσον ὑμῶν καὶ ἀναμέσον τοῦ Θεοῦ, καὶ διὰ τὰς ἁμαρτίας ὑμῶν ἀπέστρεψε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ ἀφ᾿ ὑμῶν τοῦ μὴ ἐλεῆσαι » (Ησ. νθ’, 1-2 ).Δόξα τω Θεώ όμως που ο Χριστός, ο Ήλιος της δικαιοσύνης,  είναι «  ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου » ( Ιω. α’, 29), και δια του Μυστηρίου της Εξομολογήσεως και της Θείας Κοινωνίας  αφαιρεί από τις καρδιές  των πιστών το σκιάδιο   της αμαρτίας.  Ο Ίδιος είπε, « ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἔχει ζωὴν αἰώνιον, καὶ ἐγὼ ἀναστήσω αὐτὸν ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ » (Ιω. στ’, 54). Άφεση λοιπόν αμαρτιών και Θεία Κοινωνία, βασικά και σταθερά βήματα που οδηγούν στη σωτηρία.  

 Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.

Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου 2024

Γιατί στο Πάτερ ημών δεν υπάρχει το Πάτερ ελέησον;

 

Αν με το ελέησον αναφέρεται ο πιστός στην  άφεση των αμαρτιών του και μόνο, υπάρχει το, « καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν,.. » Αν όμως το ελέησον δεν αναφέρεται μόνο στην άφεση των αμαρτιών αλλά σε όλες τις ευλογίες και τα ελέη του Θεού, δηλαδή λέγεται με την ευρύτερη έννοια, τότε ο πιστός έχει ελεηθεί ήδη από το Θεό.

Συγκεκριμένα. Το ότι τώρα λέει το Πάτερ ημών, το ότι έχει βαπτισθεί, έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα, συμμετέχει στα Μυστήρια της Εκκλησίας, Εξομολόγηση, Θεία Κοινωνία κ. ά. όλα αυτά  δείχνουν  ότι ο Θεός τον έχει ελεήσει.

Έτσι στο Πάτερ ημών ο Κύριος έβαλε αυτά τα οποία ο Ίδιος έκρινε  απαραίτητα και αναγκαία και όχι ό,τι  λένε  άλλοι που προφανώς μπορούν    να ζητούν το έλεος του Θεού.

Ο κάθε πιστός, όταν προσεύχεται στο Θεό, λέει τα δικά του, μεταξύ αυτών και το Κύριε, ελέησον. Καμία προσευχή όμως δεν είναι απόλυτη ώστε να λέγεται υποχρεωτικά μόνο αυτή. Πάντως το Πάτερ ημών  είναι μοναδική, γιατί  τη δίδαξε ο Κύριος  και  είναι η  Κυριακή Προσευχή.

 Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.

Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου 2024

Ψυχή και πνεύμα στον άνθρωπο είναι το ίδιο στοιχείο;

 Βεβαίως είναι το ίδιο.  Όταν λέμε το ένα, εννοούμε το άλλο. Όταν λέει ο Ψάλτης, και μετά του πνεύματός σου, εννοεί και μετά της ψυχής σου. Όταν λέγεται το, μετά πνευμάτων δικαίων........κατάταξον τας ψυχάς των δούλων Σου, ψυχές και πνεύματα σημαίνουν το ίδιο. Αδιαμφισβήτητη όμως μαρτυρία για το ότι πνεύμα και ψυχή είναι το ίδιο στοιχείο στον άνθρωπο, είναι το ότι αυτό ισχύει και για την ανθρώπινη φύση του Χριστού, όπως φαίνεται στη συνέχεια: «ὅτε οὖν ἔλαβε τὸ ὄξος ὁ Ἰησοῦς εἶπε· Τετέλεσται, καὶ κλίνας τὴν κεφαλὴν παρέδωκε τὸ πνεῦμα »(Ιω, ιθ, 30).

Εδώ η ψυχή του Χριστού ονομάζεται πνεύμα. Όπως όμως είναι γνωστό, το πνεύμα του Χριστού, ενωμένο βέβαια με τη θεότητα, κατέβηκε στον άδη όπου εκεί αυτό το πνεύμα ονομάζεται ψυχή, σύμφωνα με το ψαλμικό, « ὅτι οὐκ ἐγκαταλείψεις τὴν ψυχήν μου εἰς ᾅδην, οὐδὲ δώσεις τὸν ὅσιόν σου ἰδεῖν διαφθοράν »(Ψ. 15, 10).

Εννοείται ότι στην προκειμένη περίπτωση οι λέξεις ψυχή και πνεύμα δηλώνουν το πνευματικό στοιχείο του ανθρώπου που είναι ένα και που συνυπάρχον με το υλικό, δηλαδή το σώμα, συνιστούν τον ζώντα άνθρωπο ο οποίος ενίοτε λέγεται και αυτός ψυχή. 

Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών. 

 

Τετάρτη 4 Σεπτεμβρίου 2024

Γιατί οι χριστιανοί είναι ανάγκη να κάνουν και καλά έργα;

 


Αν και αυτό είναι γνωστό, ας αναφέρουμε τα παρακάτω ως απάντηση, γιατί αν μη τι άλλο, κάνει  καλό κι’ ας είναι γνωστό.  

α)  Γιατί, το να μη κάνει κανείς το καλό,  αυτό καθαυτό  συνιστά αμαρτία. « εἰδότι οὖν καλὸν ποιεῖν καὶ μὴ ποιοῦντι, ἁμαρτία αὐτῷ ἐστιν »( Ιακ. δ΄, 17).

β) Γιατί με  τα καλά έργα   φανερώνεται η πίστη σύμφωνα με το, « δεῖξόν μοι τὴν πίστιν σου ἐκ τῶν ἔργων σου,…»(  Ιάκ. β,’ 18).

γ) Γιατί τα καλά έργα ακολουθούν τον άνθρωπο και μετά το θάνατο σύμφωνα με το, « μακάριοι οἱ νεκροὶ οἱ ἐν Κυρίῳ ἀποθνῄσκοντες ἀπ’ ἄρτι. ναί, λέγει τὸ Πνεῦμα, ἵνα ἀναπαύσωνται ἐκ τῶν κόπων αὐτῶν· τὰ δὲ ἔργα αὐτῶν ἀκολουθεῖ μετ’ αὐτῶν.»(  Απ. ιδ΄, 13).

δ) Γιατί   υπάρχει κίνδυνος  οι  πιστοί να   δέχονται στο κενό τη θεία χάρη όπως χαρακτηριστικά λέει ο Απόστολος Παύλος, « Συνεργοῦντες δὲ καὶ παρακαλοῦμεν μὴ εἰς κενὸν τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ δέξασθαι ὑμᾶς·» (Β’ Κορ.  στ’, 1). Έτσι αλλού παραγγέλλει, « μανθανέτωσαν δὲ καὶ οἱ ἡμέτεροι καλῶν ἔργων προΐστασθαι εἰς τὰς ἀναγκαίας χρείας, ἵνα μὴ ὦσιν ἄκαρποι » ( Τιτ. γ’, 14).

ε)Γιατί  όλα τα λεγόμενα καλά έργα τα έχει ετοιμάσει ο Θεός τα οποία όμως καλούνται οι πιστοί να εργασθούν σύμφωνα πάλι με τα λόγια του Αποστόλου Παύλου, « αὐτοῦ γάρ ἐσμεν ποίημα, κτισθέντες ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ ἐπὶ ἔργοις ἀγαθοῖς, οἷς προητοίμασεν ὁ Θεὸς ἵνα ἐν αὐτοῖς περιπατήσωμεν »( Εφ. β’, 10). Λέει να περιπατήσουμε και όχι να ξαπλώσουμε σαν να μη χρειάζεται να κάνουμε τίποτα.

στ) Γιατί τα καλά έργα έχουν άμεση σχέση και με τη σωτηρία του ανθρώπου σύμφωνα με τα  λόγια του Παύλου, « μετὰ φόβου καὶ τρόμου τὴν ἑαυτῶν σωτηρίαν κατεργάζεσθε· ὁ Θεὸς γάρ ἐστιν ὁ ἐνεργῶν ἐν ὑμῖν καὶ τὸ θέλειν καὶ τὸ ἐνεργεῖν ὑπὲρ τῆς εὐδοκίας »( Φιλ. β’, 12-13). Δεν είναι επιτρεπτό, ενώ ο Θεός εργάζεται μέσα στον άνθρωπο την ανακαίνισή του, αυτός να μη κάνει το καλό, δηλαδή να αμαρτάνει.

ζ) Γιατί ο Κύριος είπε στους Μαθητές Του,  « οὕτως λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσιν τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς. »(Ματ. ε’,16).

η)  Όσο δε για το σκοπό όλων των   έργων, πάλι ο Παύλος παραγγέλλει, « Είτε ουν εσθίετε είτε πίνετε είτε τι ποιείτε, πάντα εις δόξαν Θεού ποιείτε » (Α’ Κορ. ι’, 31)

Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.

Τρίτη 27 Αυγούστου 2024

Έξω απ’ το μαντρί υπάρχει ο λύκος.


Μία μητέρα της οποίας πέθανε το παιδάκι της, αν και δεν είχε στενή σχέση με την Εκκλησία και ειδικότερα με την Εξομολόγηση, ρώτησε ένα  Πνευματικό να της πει, γιατί ο Θεός της πήρε το παιδί.

Τότε εκείνος, πέρα από  τα πολλά ωφέλημα  και παρακλητικά λόγια  που προφανώς θα της είπε, όταν έκρινε την κατάλληλη στιγμή, της διηγήθηκε και το εξής:

Κάποτε μία προβατίνα δεν έμπαινε στη στρούγκα, όπως έκαναν τα άλλα πρόβατα, και υπήρχε κίνδυνος να την κατασπαράξει ο λύκος αυτή και το αρνάκι της που είχε μαζί της.

Τότε ο βοσκός πήρε στην αγκαλιά του το αρνάκι και μπήκε μέσα στη στρούγκα. Τι να κάνει τώρα η μάνα   προβατίνα, αναγκάστηκε κι’ αυτή και μπήκε μέσα στο   μαντρί. Η μητέρα, κοντά στο νου και η γνώση,  ευχαρίστησε τον Πνευματικό για τα σοφά λόγια που της είπε, και πήρε την απόφαση να γνωρίσει και αυτή, μέσα στην Εκκλησία, τον Καλό Ποιμένα που αγαπάει όλα  τα πρόβατά Του.

Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.

Παρασκευή 16 Αυγούστου 2024

Γιατί στο « Πάτερ ημών» λέγεται «ημών» και όχι «εμού» ή «μου», δηλαδή « Πάτερ μου»;

 

Διότι ο Κύριος το δίδαξε σε πολλούς και όχι σε έναν. Αλλά ας αναφέρουμε αναλυτικότερα  τα παρακάτω:

α) Ένας μαθητής Του είπε κάποτε στο Χριστό, «Κύριε, δίδαξον ημάς προσεύχεσθαι, καθώς και Ιωάννης εδίδαξε τους μαθητάς αυτού » (Λουκ. ια’, 1). Δεν του είπε, δίδαξε εμένα, αλλά  «δίδαξον ημάς». Έτσι ο Κύριος τους δίδαξε στη συνέχεια το  « Πάτερ ημών». Αν  ζητούσε να του πει, πώς να προσεύχεται ατομικά ο ίδιος, ίσως ο Κύριος  να του έλεγε άλλα λόγια και όχι ολόκληρο  το  « Πάτερ ημών».

β)  Σε άλλη περίπτωση όμως που ο Κύριος απευθύνθηκε  σε ένα και όχι σε πολλούς, δε δίδαξε συγκεκριμένη προσευχή, όπως φαίνεται από τα εξής λόγια Του, « συ δε όταν προσεύχη, είσελθε εις το ταμιείόν σου και κλείσας την θύραν σου πρόσευξαι τω πατρί σου τω εν τω κρυπτώ· και ο πατήρ σου ο βλέπων εν τω κρυπτώ αποδώσει σοι εν τω φανερώ »( Ματ. στ’,6).

γ)  Σύμφωνα με τα παραπάνω μπορούμε να πούμε ότι  λέγεται το « ημών»  και επειδή το λένε όλα τα παιδιά του Θεού μαζί και όχι μόνο ένα για λογαριασμό του. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι δε μπορεί να λέει  κανείς και μόνος του το  « Πάτερ ημών».

δ) Αυτός  πάντως που λέει στο Θεό « Πάτερ μου» (Ματ. κστ’, 39) είναι ο Υιός Του ο Μονογενής ο Οποίος για τα παιδιά του Θεού λέει, « ιδού εγώ και τα παιδία α μοι έδωκεν ο Θεός »( Εβρ. β’,13 ).

Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.

Παρασκευή 9 Αυγούστου 2024

Είναι δυνατόν ένας που λέει, Θεός υπάρχει, να είναι άθεος;

 

Βεβαίως είναι δυνατό όπως, για παράδειγμα,  είναι δυνατό ένας που λέει, λεφτά υπάρχουν, να είναι άφραγκος. Αλλά ας μη μείνουμε στα λεφτά.

Άθεος δε λέγεται μόνο αυτός που δε δέχεται την ύπαρξη του Θεού, αλλά  και αυτός που ναι μεν πιστεύει  ότι υπάρχει Θεός, αλλά δεν έχει το Θεό του στήριγμα και συνοδό του. Αυτός, ο δηλαδή  που  δεν είναι έτοιμος να πορεύεται μαζί με το Θεό του, όπως του το ζητάει ο Ίδιος ο Θεός  με τα εξής προφητικά λόγια, « ει ανηγγέλη σοι, άνθρωπε, τι καλόν; ή τι Κύριος εκζητεί παρά σου αλλ᾿ ή του ποιείν κρίμα και αγαπάν έλεον και έτοιμον είναι του πορεύεσθαι μετά Κυρίου Θεού σου;»(Μιχ. στ’, 8).

Ο Απόστολος Παύλος  χαρακτηρίζει  τέτοιου είδους άθεους στο παρακάτω κείμενο, « ότι ήτε εν τω καιρώ εκείνω χωρίς Χριστού, απηλλοτριωμένοι της πολιτείας του Ισραήλ και ξένοι των διαθηκών της επαγγελίας, ελπίδα μη έχοντες και άθεοι εν τω κόσμω»( Εφ. β’,12 ). Για να μη είναι λοιπόν κανείς άθεος δεν αρκεί να λέει, υπάρχει Θεός. Αυτό το έλεγαν και το λένε πολλοί,  αλλά  τι να το κάνει κανείς, αν δεν έχει ο ίδιος το Θεό του;

 Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.

Κυριακή 4 Αυγούστου 2024

Κατά την ημέρα της κρίσεως γιατί λέγεται ότι θα συγκεντρωθούν μπροστά στον Κριτή όλα τα έθνη και όχι όλοι οι άνθρωποι αφού υπήρχαν και άνθρωποι διάσπαρτοι και ανένταχτοι;

 

Κατ’ αρχήν ας σημειωθεί ότι αυτό δε λέγεται από έναν οποιονδήποτε, αλλά  το είπε ο Ίδιος ο Κύριος  με τα εξής λόγια, « και συναχθήσεται έμπροσθεν αυτού πάντα τα έθνη, και αφοριεί αυτούς απ' αλλήλων, ώσπερ ο ποιμήν αφορίζει τα πρόβατα από των ερίφων » (Ματ. κε’, 32). Δεν είναι λοιπόν σωστό ούτε πρέπον να λέει  κάποιος, επειδή ο ίδιος δεν το καταλαβαίνει, γιατί το είπε έτσι  ο Χριστός και  δεν το είπε  αλλιώς, όπως θα ήθελε αυτός.

Αλλά τέλος πάντων, ας επανέλθουμε στο ερώτημα  με τα παρακάτω: Λέει ότι θα συγκεντρωθούν όλα τα έθνη και όχι όλοι οι άνθρωποι, γιατί εδώ ο Κύριος  διδάσκει ότι είναι ο Κριτής, όχι μόνο των πιστών, αλλά  και όλων  των εθνών σύμφωνα και με το,  « πάντα τα έθνη, όσα εποίησας, ήξουσι και προσκυνήσουσιν ενώπιόν σου, Κύριε, και δοξάσουσι το όνομά σου » ( Ψ. 85,9).   Ας σημειωθεί δε ότι ο Χριστός είναι και ο κληρονόμος των εθνών σύμφωνα και με το,  « αίτησαι παρ᾿ εμού, και δώσω σοι έθνη την κληρονομίαν σου και την κατάσχεσίν σου τα πέρατα της γης » ( Ψ. 2,8).

Όλα βεβαίως τα έθνη  είναι άνθρωποι, αλλά  όλοι οι άνθρωποι δεν είναι έθνη, γιατί υπάρχει και ο λαός του Θεού ο οποίος διακρίνεται από τα έθνη  και τον οποίον λαό  ο Απόστολος Παύλος τον ονομάζει « Ισραήλ του Θεού » (Γαλ.στ’, 16). Συγκεκριμένα γράφει, « Εμοί δε μη γένοιτο καυχάσθαι ει μη εν τω σταυρώ του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, δι' ου εμοί κόσμος εσταύρωται καγώ τω κόσμω.  εν γαρ Χριστώ Ιησού ούτε περιτομή τι ισχύει ούτε ακροβυστία, αλλά καινή κτίσις.  και όσοι τω κανόνι τούτω στοιχήσουσιν, ειρήνη επ' αυτούς και έλεος, και επί τον Ισραήλ του Θεού »(Γαλ.στ’,14- 16). Η διάκριση των εθνών από το λαό του Θεού φαίνεται και από τα εξής λόγια του Συμεών που είπε για το Χριστό, « φως εις αποκάλυψιν εθνών και δόξαν λαού σου Ισραήλ »( Λουκ. β’,32 ).

Ο λαός του Θεού είναι τα τέκνα του Θεού, σύμφωνα και με τα εξής λόγια του Ιωάννη,  « όσοι δε έλαβον αυτόν, έδωκεν αυτοίς εξουσίαν τέκνα Θεού γενέσθαι, τοις πιστεύουσιν εις το όνομα αυτού,  οι ουκ εξ αιμάτων, ουδέ εκ θελήματος σαρκός, ουδέ εκ θελήματος ανδρός, αλλ' εκ Θεού εγεννήθησαν »(Ιω.α’, 12-13). Αυτοί λοιπόν οι οποίοι «εκ Θεού εγεννήθησαν», δηλαδή  τα τέκνα του Θεού, δεν είναι πλέον έθνη, αλλά είναι  ο λαός του Θεού.

Το ότι όμως ο λαός του Θεού διακρίνεται από τα έθνη δε σημαίνει ότι ο ίδιος δε θα κριθεί.  Αυτό ο Απόστολος Παύλος  το επισημαίνει με τα εξής λόγια, «Κύριος κρινεί τον λαόν αυτού »(Εβρ. ι’, 30).  

Όμως ο Θεός προνοεί και φροντίζει και για τα έθνη, όπως φαίνεται, εκτός των άλλων, και στο παρακάτω απόσπασμα από την Αποκάλυψη του Ιωάννη, «Και έδειξέ μοι ποταμόν ύδατος ζωής λαμπρόν ως κρύσταλλον, εκπορευόμενον εκ του θρόνου του Θεού και του αρνίου.  εν μέσω της πλατείας αυτής και του ποταμού εντεύθεν και εκείθεν ξύλον ζωής, ποιούν καρπούς δώδεκα, κατά μήνα έκαστον αποδιδούν τον καρπόν αυτού, και τα φύλλα του ξύλου εις θεραπείαν των εθνών » ( Απ. κβ’,1-2). Έτσι και τα έθνη μπορούν να ελπίζουν στη σωτηρία  σύμφωνα με το, «και τω ονόματι αυτού έθνη ελπιούσι »(Ματ. ιβ’, 21).

Πάντως  οι πιστοί διακρίνονται από τα έθνη, όπως φαίνεται και από τα εξής λόγια του Αποστόλου Παύλου, « εις τούτο γαρ και κοπιώμεν και ονειδιζόμεθα, ότι ηλπίκαμεν επί Θεώ ζώντι, ος εστι σωτήρ πάντων ανθρώπων, μάλιστα πιστών »(Α’ Τιμ. δ’, 10). Αυτό το «μάλιστα πιστών» λέει πολλά και έτσι δε χρειάζεται να λεχθούν  περισσότερα. 

Ιωάννης Χ. Δήμος  πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...