“Ἐκ νεότητός μου πολλὰ πολεμεῖ με πάθη.ἀλλ' αὐτὸς ἀντιλαβοῦ, καὶ σῶσον Σωτήρ μου»

( Πρώτος Αναβαθμός του Δ΄ Ήχου )

«Πλεονάκις ἐπολέμησάν με ἐκ νεότητός μου, εἰπάτω δὴ Ἰσραήλ·», είναι ο στίχος του 128^ου Ψαλμού με τον οποίο έχει σχέσι ο Αναβαθμός που θα αναλύσουμε. Αυτός ο ψαλμικός στίχος αναφέρεται στον Ισραήλ και σημαίνει, ότι πολλές φορές τον πολέμησαν κατά τη νεότητά του, από τότε δηλαδή που εγκαταστάθηκε στην Ιερουσαλήμ σαν έθνος. Αυτό ομολογεί ολόκληρος ο Ιουδαϊκός λαός, διότι όταν επέστρεψε στα Ιεροσόλυμα και θέλησε να οικοδομήση τα σπίτια του, τα τείχη της πόλεως και τον Ναό του, ύστερα από εβδομήντα χρόνια αιχμαλωσίας στη Βαβυλώνα, εδέχετο συνεχείς επιθέσεις από τα γειτονικά έθνη για πολλά χρόνια.

Αυτό τον μακροχρόνιο πόλεμο μεταφέρει πνευματικά στον πρώτο Αναβαθμό του Δ΄ Ήχου ο άγιος Θεόδωρος ο Στουδίτης , για να μας πη, ότι από τα πολύ παιδικά μας χρόνια μας πολεμούν και μας κατατυραννούν τα πάθη.

Είχαμε αναφέρει,  ότι το πάθος δημιουργείται από τη συχνή και καθημερινή επανάληψι της ίδιας αμαρτίας. Όταν λοιπόν πέσουμε στην συγκατάθεσί της, τότε  ο νους σκοτίζεται και θολώνει. Στη συνέχεια, κυριεύεται και η ψυχή και το σώμα. Άρα, πρώτα αιχμαλωτίζεται  ο νους και ύστερα ολόκληρη η καρδιά. Έτσι, όταν κάθε μέρα πέφτουμε στην ίδια αμαρτία, δημιουργείται συνήθεια και η συνήθεια μας δημιουργεί το πάθος. Η συνήθεια γίνεται αγάπη, γίνεται εξάρτησι, όπως ακριβώς δημιουργούν εξάρτησι το ποτό, τα ναρκωτικά, η χαρτοπαιξία, η λαιμαργία, και πλήθος άλλων κακιών. Η δε εξάρτησις από το πάθος μας οδηγεί στην αιχμαλωσία.

Κάτι ανάλογο μας λέγει ο απόστολος Πέτρος στην Β΄ Καθολική του επιστολή: ««'Ω γάρ τις ήττηται, τούτω και δεδούλωται». Δηλαδή από όποια αμαρτία ή αδυναμία ή πάθος νικηθής, σ’ αυτό και θα υποδουλωθής, θα σκλαβωθής και θα το υπηρετήσης.

Δυστυχώς τα πάθη είναι πολλά. Ποικίλουν ,βέβαια, από άνθρωπο σε άνθρωπο. Αλλιώς πειράζονται τα παιδιά και διαφορετικά οι νέοι και οι νέες. Με άλλους τρόπους οι έφηβοι, με διαφορετικούς οι παντρεμένοι ή οι μεγαλυτέρας ηλικίας , διαφορετικά οι άνδρες, διαφορετικά οι γυναίκες… Δεν μετράει μόνο η ηλικία και το φύλο , αλλά και η θέσι, η μόρφωσι, το είδος της εργασίας, η σωματική δύναμι, το σωματικό κάλλος και πολλά άλλα. Ανάλογα λοιπόν με το ποιοι είμαστε και τι κάνουμε σ’ αυτήν εδώ τη ζωή, είναι ανάλογες και οι προσβολές , που κινεί ο διάβολος εναντίον μας για να μας ρίξη στην αμαρτία και από κει στα πάθη.

Ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης μας λέγει ότι το πρώτο πράγμα , που προσπαθεί να σπείρη ο διάβολος μέσα στην καρδιά μας από τα πολύ παιδικά μας χρόνια, είναι η οίησις. Μας κάνει δηλαδή να νομίζουμε από την παιδική μέχρι και τη γεροντική μας ηλικία ότι κάτι είμαστε και ότι εμείς οπωσδήποτε διαφέρουμε από τους άλλους. Όμως η οίησις είναι το χαρακτηριστικό γνώρισμα των κενών, των άδειων, των κούφιων, των υπερήφανων ανθρώπων, γεννιέται από τη φιλαυτία, η οποία και θεωρείται αιτία και μητέρα όλων των παθών . ( Φιλαυτία είναι η παράλογη αγάπη που έχουμε για τον εαυτό μας ) .

Και συνεχίζει ο άγιος Νικόδημος : όπως ο αέρας με πολλή ευκολία σηκώνει τη σκόνη ψιλά, έτσι και τους κούφιους ανθρώπους τους ξετινάζει η οίησις!

Μεταφέρει δε την οίησι ο Άγιος ιδιαίτερα στις γυναίκες και λέγει, ότι , όπως ο αέρας σηκώνει ψηλά και κι εκεί πότε από δω και πότε από κει τα φουσκωμένα μπαλόνια, κατ’ αντίστοιχο τρόπο και τις φουσκωμένες νέες και μεγάλες γυναίκες (παντρεμένες και ελεύθερες) , τις κινεί η οίησις. ..

… Ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος γράφει κάτι πολύ φοβερό: ότι τα πάθη της ατιμίας είναι δώδεκα, αλλά αν υπάρχη στον άνθρωπο οίησι, αυτή φθάνει, και περισσεύει για να υπερκαλύψη σε καταστροφική δύναμι τα άλλα ένδεκα.

Γι’ αυτό και ο Προφήτης Ησαΐας φωνάζει και λέγει: Αλλοίμονο σ’ εκείνους που πιστεύουν για τον εαυτό τους πως είναι συνετοί και φρόνιμοι και ότι δεν έχουν ανάγκη από τη συμβουλή του άλλου. «Οὐαὶ οἱ συνετοὶ ἑαυτοῖς καὶ ἐνώπιον αὐτῶν ἐπιστήμονες».

…Τα πάθη διαιρούνται σε διάφορες  κατηγορίες, εκ των οποίων τρεις είναι οι κυριώτερες:
Πρώτη κατηγορία είναι τα σωματικά, όπως: η λαιμαργία, η πορνεία, η μοιχεία, η λαγνεία, η ασέλγεια, η μέθη, τα ναρκωτικά κ.α.

Δεύτερη κατηγορία είναι τα ψυχικά , όπως: ο φόβος, η αμέλεια, η αδικία, ο φθόνος, η υπερηφάνεια, η φιλοδοξία, η φιλαρχία, η πλεονεξία, η ζήλεια, οι κακές επιθυμίες κι ένα σωρό άλλα.

Και Τρίτη κατηγορία είναι τα νοερά όπως: η αγνωσία, η τύφλωσις, η αδιακρισία, η απιστία, ο ολιγοπιστία, η δειλία, ο γογγυσμός, η βλασφημία του νου, η αφροσύνη, το ασύνετο πνεύμα και τόσα άλλα.

Καλό θα ήταν λοιπόν να στρεφώμαστε λίγο μέσα μας και να ψάχνουμε λίγο των εαυτό μας, για να βρούμε τα πάθη μας. Αυτή η έρευνα της αυτογνωσίας πολύ θα μας ωφελήση. Και ένα είναι βέβαιο, ότι: Όσα πάθη βρούμε, σε τόσα «αφεντικά» υπηρετούμε , και μάλιστα τυραννικά, αλλά και τόσες θεότητες λατρεύουμε. «ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν».

Όμως δεν αρκεί μόνον αυτό. Δηλαδή δε φτάνει μόνο να ανακαλύψουμε τα πάθη μας, αλλά πρέπει να τα πολεμήσουμε και να κάνουμε αγώνα για να αποκτήσουμε τις αντίστοιχες αρετές…

…Σύμφωνα με τους Πατέρες , τον αγώνα μας πρέπει να τον στρέψουμε κατά τέτοιον τρόπο , ώστε:

·        από την ψυχή να βγάλουμε την ηδυπάθεια,

·        από το σώμα μας την εμπάθεια,

·        Και από το νου μας, το μυαλό μας δηλαδή, τις κακές, τις πονηρές και τις αισχρές σκέψεις.

Οι τρόποι αντιμετωπίσεως των λογισμών είναι τέσσερις:

§  Πρώτος τρόπος είναι η προσευχή. Καθώς δεν έχουμε εξουσία να μη δεχώμαστε λογισμούς και σκέψεις, γιατί αυτό ανήκει μόνο στον Θεό, γι’ αυτό καταφεύγουμε στην προσευχή  λέγοντας συνεχώς το παμπόθητο και γλυκύτατο όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού: «Κύριε Ιησού Χριστέ , ελέησόν με τον αμαρτωλό και βγάλε μου αυτές τις σκέψεις , τις κακές και βρώμικες».

§  Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής παίρνοντας αφορμή από τον στίχο του Ψαλμού που λέει ,ότι «εἰς τὰς πρωίας ἀπέκτεινον πάντας τοὺς ἁμαρτωλοὺς τῆς γῆς», μας προτρέπει τις κακές και δαιμονικές σκέψεις , που μας προσβάλουν «την πρωία», αμέσως να τις διώχνουμε και να τις αποβάλλουμε από μέσα μας, φονεύοντάς τες με το Όνομα του Χριστού μας.

§  Δεύτερος τρόπος είναι η καταφρόνησις και η αδιαφορία για όσα μας ψιθυρίζει ο διάβολος. Να μη δίνουμε σημασία και πίστι στις σκέψεις μας και στους λογισμούς μας. ΝΑ ΜΗ ΜΙΛΑΜΕ ΜΕ ΤΟ ΜΥΑΛΟ ΜΑΣ, γιατί σίγουρα θα πέσουμε.

§  Τρίτος τρόπος είναι ο αντιρρητικός λόγος, που αφορά τους προχωρημένους πνευματικά.

§  Και υπάρχει κι ένας τέταρτος τρόπος, που δεν είναι για μας αλλά μόνο για τους θεωρητικούς και νηπτικούς αγωνιστές και λέγεται εξουθένωσις. Αυτοί δηλαδή εξουθενώνουν και εξευτελίζουν τον διάβολο, επειδή είναι αγιασμένοι και απροσμάχητοι από το κακό.

Ας μην ξεχνάμε ποτέ όμως ότι οι προσπάθειες, οι κόποι , οι πόνοι και οι αγώνες μας , όσους κι αν κάνουμε, δεν μας φθάνουν ποτέ, αν δεν έλθη η βοήθεια και η Χάρις του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Η θεία ευλογία που προσφέρεται μέσα από τα πανάγια Μυστήρια και μέσα από τις «βρεγμένες» μας προσευχές, τις γεμάτες από δάκρυα μετανοίας, αυτή και μας βοηθάει στο να πολεμήσουμε τις κακίες που γεννιούνται πρώτα στο νου και ύστερα κυριαρχούν το σώμα και τη ψυχή μας.

Αν λοιπόν κάνουμε αυτό τον αγώνα από λίγο κάθε μέρα και ειδικώτερα αν αντιστεκώμαστε στους πονηρούς, στους αισχρούς και στους βλάσφημους λογισμούς , τότε όλοι μας, ως αγωνιζόμενοι χριστιανοί, θα γίνουμε ελεύθεροι από τα πάθη, δυνατοί, ειρηνικοί, χαρούμενοι, και –γιατί όχι- και μακάριοι! Διότι ποτέ δε θα εκλείψουν οι θλίψεις, τα βάσανα, οι στενοχώριες, οι αρρώστιες, οι πρόωροι θάνατοι, η αναρχία, η ανταρσία, η επανάστασις των παιδιών μας. Όμως, σ’ όλα αυτά θα μας ενισχύη ο καθημερινός αγώνας κατά των παθών.

Επομένως , τι άλλο θέλουμε και τι άλλο περιμένουμε από το να τρέξουμε γρήγορα στην αγκαλιά του Θεού, να πέσουμε στα πόδια Του και να φωνάξουμε : «Ιησού επιστάτα , Θεέ και Κύριέ μου, ελέησέ με, σώσε με!» . Αλήθεια, σας ρωτώ: Τι άλλο περιμένουμε;

Κάποιος εξομολογούμενος πριν από χρόνια  μου είπε, ότι είχε διαφορές με έναν γείτονα, γιατί του προκαλούσε προβλήματα με τα σύνορα, με το φράχτη, όπως συνήθως γίνεται στα χωράφια. Και εξ αιτίας αυτών  διαφορών γόγγυζε μέσα του πάρα πολύ.

Κάποια μέρα πληροφορήθηκε ότι το παιδί αυτού έμπλεξε με τα ναρκωτικά. Και όχι μόνο αυτό, αλλά με το μηχανάκι που οδηγούσε , έπεσε και έσπασε και τα δυό του πόδια!... Είπε λοιπόν και στη γυναίκα του και στα παιδιά του:

-         Καλά να πάθη! Γι’ αυτό που μου έκανε και που θέλει να μου φάη το φράχτη, καλά να πάθη!

Τον καταδίκασε λοιπόν και θεώρησε την συμφορά του σαν δίκαιη αμοιβή της κρίσεως του Θεού και μάλιστα, ότι τιμωρήθηκε στο πρόσωπο του παιδιού του.

Τη νύχτα όμως παρουσιάζεται στον ύπνο του ένας Άγγελος. Και του λέει:

-         Ξέρεις ποιος είμαι εγώ;

-         Όχι!... Πολύ λάμπεις! Τι είναι αυτό το φως;… Ποιος είσαι;

-         Εγώ είμαι η ψυχή του μπάρμπα- Γιάννη!

-         Ποιανού μπάρμπα-Γιάννη; ρώτησε αυτός απορημένος.

-         Του γείτονά σου!... Γιατί με καταδίκασες τόσο άδικα; Τι σου έφταιξα; Φώναξες τοπογράφο να δεις ότι έχεις άδικο;..

«Είμαι η ψυχή του μπάρμπα-Γιάννη!...» Απ’ αυτό ξύπνησε, τρομοκρατημένος. Κρύος ιδρώτας τον είχε περιλούσει, όπως εδιηγείτο ο ίδιος.

Την άλλη ημέρα φώναξε τοπογράφο να δουν τα σχέδια και διαπίστωσε ότι αυτός είχε άδικο. Πήγε, λοιπόν, βρήκε τον γείτονά του, έπεσε στα πόδια του και του είπε:

-         Μπάρμπα-Γιάννη, συγχώρεσέ με, σε αδίκησα. Και όχι μόνο αυτό, αλλά θεώρησα δίκαια τιμωρία το ότι το παιδί σου έμπλεξε με τα ναρκωτικά. Και το λέω αυτό ζητώντας συγγνώμη, γιατί φοβάμαι ότι αυτό θα φύγη από σένα και θα ‘ρθη στα δικά μου παιδιά.

-         Ήθελε να βγάλη αυτό το βάρος από πάνω του! ( Εγώ τον εμακάρισα. Και όχι μόνο τον εμακάρισα, αλλά και μέσα μου ευχαριστήθηκα και αγαλλίασε η ψυχή μου! )

Μετά την  ειλικρινή μετάνοια αυτής της ψυχής , ο γυιός του μπάρμπα-Γιάννη με το να μείνη έξι μήνες στο Κ.Α.Τ, έκαμε συγχρόνως και αποτοξίνωση και έτσι απεκαταστάθη πλήρως η υγεία του.

Εδώ θαυμάζουμε την οικονομία του Θεού όχι μόνο για την αποκατάστασι της δικαιοσύνης αλλά και τη σωτηρία όλων μας.

 Από το βιβλίο: «ΟΙ ΑΝΑΒΑΘΜΟΙ ΣΤΗΝ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΠΟΡΕΙΑ»

ΠΡΩΤΟΠΡΕΣΒΥΤΕΡΟΥ

ΣΤΕΦΑΝΟΥ Κ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ

ΠΕΙΡΑΙΑΣ 2011

Νὰ μὴ μεταφέρουν τὰ προβλήματα ποὺ ἀντιμετωπίζουν στὴν δουλειά τους μέσα στὸ σπίτι· νὰ τὰ ἀφήνουν ἔξω ἀπὸ τὴν πόρτα.

Νὰ μὴ μεταφέρουν τὰ προβλήματα ποὺ ἀντιμετωπίζουν στὴν δουλειά τους μέσα στὸ σπίτι· νὰ τὰ ἀφήνουν ἔξω ἀπὸ τὴν πόρτα.
-Γέροντα, μερικοὶ ὅμως εἶναι καὶ κάπως δικαιολογημένοι, γιατὶ ἡ εὐθύνη ποὺ ἔχουν στὴν δουλειὰ τοὺς γεμίζει ἄγχος.
-Τοὺς γε

μίζει ἄγχος, γιατὶ δὲν βάζουν καὶ τὸν Θεὸ στὶς ὑποθέσεις τους. Ὁ τεμπέλης ποὺ λέει «ἔ, ἔχει ὁ Θεός….», εἶναι καλύτερος ἀπ’ αὐτούς. Ἐγὼ προτιμῶ νὰ εἶναι κανεὶς ὑπάλληλος, νὰ κάνη σωστὰ καὶ μὲ φιλότιμο τὴν δουλειά του, ἀλλὰ νὰ ἁπολοποιῆ τὴν ζωὴ του, νὰ περιορίζεται στὰ ἀπαραίτητα καὶ νὰ ἔχη ἥσυχο τὸ κεφάλι του, παρὰ νὰ εἶναι ἐργοστασιάρχης καὶ νὰ εἶναι συνέχεια «ἄχ καὶ βάχ», γιατὶ συνήθως εἶναι χρεωμένος. Μπαίνει καὶ ἡ ὑπερηφάνεια, «θὰ πάρω τόσο δάνειο, νὰ παρουσιάσω κι αὐτὸ καὶ τὸ ἄλλο, γιὰ νὰ τακτοποιηθῶ καλύτερα….», καὶ μετὰ πέφτει ἔξω, χρεωκοπεῖ, ὁπότε μετὰ πλειστηριασμὸς κ.λ.π.
Ὕστερα πολλοὶ στὴν ἐργασία τους δὲν δουλεύουν τὸ μυαλό τους, κουράζονται ἄσκοπα, καὶ δουλειὰ δὲν βγάζουν. Δὲν μποροῦν μετὰ νὰ ἀνταποκριθοῦν καὶ τοὺς πιάνει ἄγχος. Κάποιος λ.χ. θέλει νὰ μάθη μιὰ τέχνη καί, ἐπειδὴ δὲν προσέχει, χρόνια πάει-ἔρχεται, χωρὶς νὰ κάνη προκοπή, γιατὶ δὲν δουλεύει τὸ μυαλό του.
Πρέπει νὰ δῆ τί τοῦ χρειάζεται στὴν δουλειά του καὶ νὰ τὸ προσθέτη. Νὰ , ὅταν δούλευα στὸν κόσμο σὰν μαραγκός, εἶδα πὼς γιὰ τὰ ἔπιπλα ποὺ ἔκανα μοῦ χρειαζόταν καὶ ἕνας τόρνος. Τί; νὰ πήγαινα σὲ ἄλλον νὰ μοῦ τὰ φτιάξη; Πῆρα ἕναν τόρνο καὶ ἔμαθα νὰ τὸν δουλεύω.
Στὴν συνέχεια εἶδα ὅτι χρειάζεται νὰ φτιάξω κυκλικὲς σκάλες. Κάθησα, θυμήθηκα καὶ τὴν γεωμετρία καὶ τὴν ἀριθμητικὴ καὶ ἔμαθα νὰ τὶς φτιάχνω. Ἄν δὲν δουλεύεης τὸ μυαλό, θὰ παιδεύεσαι. Θέλω δηλαδὴ νὰ τονίσω πὼς πρέπει κανεὶς νὰ δουλεύη τὸ μυαλό του, γιατὶ ἐπάνω στὴν δουλειὰ παρουσιάζονται ἕνα σωρὸ περιπτώσεις.
Ἔτσι θὰ γίνη κανεὶς καλὸς τεχνίτης καὶ ἀπὸ ἐκεῖ καὶ πέρα θὰ ξέρη τὶ νὰ κάνη καὶ θὰ προχωράη. Ὅλη ἡ βάση ἐκεῖ εἶναι. Τὸ μυαλὸ νὰ γεννάη σὲ ὅλα. Ἀλλιῶς ὁ ἄνθρωπος μένει ὑποανάπτυκτος καὶ χάνει τὸν χρόνο του.
Ἀπόσπασμα ἀπό τίς σελίδες 171-173 τοῦ βιβλίου:

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Δ΄
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ

 

ΗΛΙΑΣ  ΧΑΙΝΤΟΥΤΗΣ  23 ΑΥΓ 2012

Να μην αναπαύουμε τον άλλον στα πάθη του!Γερ Παισιος

Να μην αναπαύουμε τον άλλον στα πάθη του

- Γέροντα, όταν κάποια γυναίκα μας πη: «δεν με κατάλαβε ο πνευματικός», τι πρέπει να της πούμε;

- Πέστε της: «Μήπως εσύ δεν του έδωσες να καταλάβη; Μήπως το σφάλμα είναι δικό σου;». Σ’ αυτές τις πε

ριπτώσεις να προβληματίζετε τον άλλον, να μην τον δικαιολογήτε εύκολα. Τα πράγματα είναι πολύ λεπτά. Εδώ, βλέπεις, και τους πνευματικούς ακόμη τους μπερδεύουν.

- Και αν μας πη ότι δεν αναπαύεται στον πνευματικό της;

- Για να μην αναπαύεται, μήπως φταίει και αυτή, μήπως ζητά να την αναπαύη ο πνευματικός στο θέλημά της. Κάποιος, ας υποθέσουμε, αδιαφορεί για την οικογένειά του και έχουν συνέχεια φασαρίες με την γυναίκα του. Θέλει να την χωρίση και έρχεται και μου κάνει παράπονα, με την απαίτηση να πάρω το μέρος του, για να διαλύσω την οικογένεια του! Αν του πω: «εσύ είσαι ένοχος για όλη την ιστορία», αν δεν συναισθανθή την ενοχή του, θα πη ότι δεν τον ανέπαυσα. Λένε δηλαδή μερικού: «δεν με ανέπαυσε ο πνευματικός», γιατί δεν τους λέει να κάνουν αυτό που θέλουν.

Γεροντας Παισιος

 

ΗΛΙΑΣ ΧΑΙΝΤΟΥΤΗΣ 22 ΑΥΓ 2012 

Γέροντα, νιώθω αγωνία, φόβο, γιά ό,τι μας περιμένει.

Γέροντα, νιώθω αγωνία, φόβο, γιά ό,τι μας περιμένει.
- Αυτός ο φόβος μας βοηθ

άει νά γαντζωθούμε στον Χριστό. Όχι ότι πρέπει νά χαίρεται κανείς γι' αυτήν την κατάσταση πού περιμένουμε, άλλα νά χαίρεται, γιατί θά άγωνισθή γιά τον Χριστό. Δηλαδή δέν θά περάσουμε μιά κατοχή ενός Χίτλερ ή ενός Μουσολίνι, άλλα θά δώσουμε εξετάσεις γιά τον Χριστό.
Δέν είναι ότι θά έχουμε εμείς πολυβόλα, ατομικές βόμβες ανώτερες, και θά νικήσουμε. Τώρα ό αγώνας θά είναι πνευματικός. Θά παλέψουμε μέ τον ίδιο τον διάβολο. Ό διάβολος όμως δέν έχει καμμιά εξουσία, αν δέν τοϋ δώσουμε εμείς εξουσία.
Τί νά φοβηθούμε; Αν ήταν Χίτλερ ή Μουσολίνι, ήταν άλλο. Νά μήν υπάρχη φόβος. Νά χαιρώμαστε πού ή μάχη είναι πνευματική.
Έάν ζήτε μοναχικά, πατερικά, και προσέχετε, θά δικαιούσθε την θεία επέμβαση σε κάθε επίθεση του εχθρού. Άν υπάρχουν άνθρωποι προσευχής, ταπεινοί, πού έχουν πόνο και αγάπη, είναι κεφάλαια πνευματικά, είναι «βάσεις» πνευματικές. Δυό-τρείς ψυχές νά υπάρχουν σε ένα μοναστήρι πού νά σκέφτωνται τον πόνο των άλλων και νά προσεύχωνται, είναι πνευματικό οχυρό. Καθηλώνουν τά πάντα.

Απόσπασμα από τις σελίδες 332 -336 του βιβλίου:

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ: «ΛΟΓΟΙ Β΄ - ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ»
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ «ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

 ΗΛΙΑΣ  ΧΑΙΝΤΟΥΤΗΣ  21 ΑΥΓ 2012

Πώς ήταν η Ελλάδα που δεν γνωρίσατε

(Μία αναδρομή στο «χθες», για να γνωρίσουν οι νεώτεροι)

Αυτό γίνεται, για να πάρουμε από το χθες , όπως και από το σήμερα, ό,τι είναι καλό και ωραίο, για να φτιάξουμε ένα όμορφο αύριο.

Έχει ειπωθεί πως «όλοι οι λαοί για να πάνε μπροστά, πρέπει να κοιτάξουν μπροστά. Η Ελλάδα είναι η μοναδική χώρα, που για να πάη μπροστά πρέπει να κοιτάξη πίσω στις ρίζες της!».

Τότε οι οικογένειες ήσαν ολοκληρωμένες μέσα στα σπίτια ( απλά σπιτάκια με λιγοστά δωμάτια) . Εκεί ζούσαν και οι τρεις γενιές, παππούς, γιαγιά-μητέρα, πατέρας και παιδιά. Τα παιδιά μεγάλωναν πιασμένα από το φουστάνι της μάννας (τότε οι γυναίκες που είχαν οικογένειες δεν είχαν πάρει τους δρόμους δουλεύοντας σε ξένες δουλειές) , στα γόνατα του παππού και στην αγκαλιά της γιαγιάς. Μάθαιναν να σέβονται , να βοηθούν και να θυσιάζονται για την οικογένειά τους. Τα μεγαλύτερα αδέλφια βοηθούσαν τα μικρότερα και τα προστάτευαν . Ο αδελφός της οικογενείας δεν παντρευόταν αν δεν πάντρευε και δεν τακτοποιούσε πρώτα τις αδελφές του! Τα παιδιά μιλούσαν στους γονείς και γενικά στους μεγαλυτέρους στον πληθυντικό, όχι της τυπικότητας αλλά του σεβασμού και της ευγενείας.

Οι γειτονιές βούιζαν από τις χαρούμενες φωνές και τα παιχνίδια των παιδιών ειδικά τα καλοκαιρινά βραδάκια. Το απόγευμα του καλοκαιριού περνούσε η καταβρεχτήρα του δήμου και δρόσιζε. Οι γυναίκες σκούπιζαν τα πεζοδρόμια , έβγαζαν καρέκλες έξω από το σπίτι και οι μεγάλοι διασκέδαζαν συζητώντας. Συχνά άκουγες να γελούν οι άνθρωποι λέγοντας αθώα εύστοχα αστεία και με αγάπη. Στην γειτονιά κανείς δεν πεινούσε, κανείς άρρωστος κι ανήμπορος δεν έμενε μόνος του. Με βάρδιες οι νοικοκυρές πήγαιναν φαγητό και όλοι ενδιαφέρονταν για όλους.

Αυτά είναι αλήθεια, και τα ζήσαμε.

Το κακό ήταν δακτυλοδεικτούμενο και προκαλούσε αποστροφή και την γενική απόρριψη.

Και πώς διασκέδαζαν τότε οι άνθρωποι; Στις κοινές χαρές και γιορτές όλοι μαζί. Οι ελληνικοί χοροί είναι απόδειξη αυτής της συλλογικότητας. Όταν γιόρταζε π.χ. ο μπάρμπα Γιώργης, γιόρταζε όλη η γειτονιά. Και θα περνούσαν σχεδόν όλοι από το σπιτάκι του να του ευχηθούν και να τραταριστούν ( να κεραστούν ) από τα σπιτίσια γλυκά που έφτιαχνε η κυρά Γιώργαινα , η γυναίκα του!

Όταν ήταν να παντρευτεί καμμιά φτωχή κοπέλλα στην γειτονιά, όλοι – κι οι πιο φτωχοί- συνέβαλαν στο να μαζέψει τα απαραίτητα για να ξεκινήσει το νοικοκυριό της.

Όσο για την θλίψη, (αρρώστιες, θάνατοι κλπ ) πάλι μαζί πονούσαν. Συμπονούσαν. Δεν είχε ο ένας κηδεία και ο διπλανός γλέντι!

Η ζωή επίσης είχε έναν ρυθμό ειρηνικής δημιουργίας κι οι άνθρωποι ήσαν λιτοί και στην διατροφή τους  (λιτή τροφή αλλά αγνή) και στο ντύσιμό τους. Περιορίζονταν στα απαραίτητα. Γνώριζαν επίσης , ειδικά οι γυναίκες, πώς έπρεπε να ντυθούν. Το παλιότερο ρούχο για τις δουλειές, το πιο καλό για την Εκκλησία και τις γιορτές. Η γυναίκα τότε είχε αρχοντιά, φινέτσα, όπως λένε οι ξενόγλωσσοι. Η επίσημη εμφάνισή της προξενούσε τον θαυμασμό αλλά και τον σεβασμό.

Όσο για φιλεργία, υπήρχε σε μεγάλο βαθμό. Η γυναίκα εργαζόταν πολύ στο σπίτι. Κι αν ήταν αγρότισσα και στις γεωργικές δουλειές. Όσο για τον άνδρα, πότιζε πραγματικά την γη με τον ιδρώτα του. Είτε στο χωριό είτε στην πόλη.

Οι άνθρωποι αγαπούσαν την γη τους και της χάριζαν τον τίμιο ιδρώτα τους. Κι εκείνη, με την ευλογία του Θεού, τους χάριζε άφθονους τους καρπούς της. Γνώριζαν καλά πως «όποιος αγαπά την γη του και την εργάζεται, ποτέ δεν θα πεινάσει».

Ακόμα θυμόμαστε τους Έλληνες εργάτες (τότε δεν υπήρχαν ξένοι) να σκάβουν στους δρόμους τα χαντάκια είτε για την ύδρευση είτε για την ηλεκτροδότηση, έχοντας δεμένο στο κεφάλι τους το μαντήλι τους για να προστατευθούν απ’ τον ήλιο του καλοκαιριού. Και ο ιδρώτας ποτάμι! Μετά κάθονταν σε κάποια σκιά και άνοιγαν την καρρώ πετσετούλα τους με το κολατσιό τους. Ψωμάκι, ελίτσες ή λίγο τυράκι με ντοματούλα. Αν ήταν χειμώνας, ρέγγα καψαλισμένη πρόχειρα.

Εκείνη την εποχή σχεδόν όλοι οι επαγγελματίες παρήλαυναν από τις όμορφες ήσυχες γειτονιές και ο καθένας διαλαλούσε μ’ ένα γραφικό τρόπο το εμπόρευμά του. Ο μανάβης με το υπομονετικό γαϊδουράκι του φορτωμένο φρέσκα λαχανικά, ο ψαράς με την πλατειά καλάθα του φορτωμένη λαχταριστά ψάρια, ο παγωτατζής με τα δροσερά χωνάκια του, ο ερχομός του οποίου τα καλοκαιριάτικα μεσημέρια ήταν η γλυκειά προσδοκία μικρών και μεγάλων ! Ο γαλατάς που ερχόταν κάθε απόβραδο με το αλογάκι να σέρνη την κλειστή γραφική άμαξα , και τέλος ο παλιατζής! Δεν υπήρχαν ποτέ τα ψυχρά Super Market που κατήργησαν όλα τα επαγγέλματα κι άφησαν τον κόσμο άνεργο…

Τότε οι εργαζόμενοι ήσαν στην συντριπτική πλειοψηφία υγιέστατοι, ρωμαλέοι στο σώμα και στην ψυχή. Κανένας δεν είχε «ψυχολογικά». Κι αυτό γιατί η ψυχή τους ήταν ικανοποιημένη από την ζωή της θυσίας που ζούσαν και η συνείδησή τους ή-συχη.

Τότε ο «λόγος»,  η προφορική συμφωνία ειδικά του άνδρα ήταν απαραβίαστος. Η εντιμότητα απόλυτη. Η αγνότητα ήταν αρχή της ζωής. Η υπομονή και η καταφυγή στον Θεό τα μυστικά της νίκης της παλιάς γενιάς.

Το Σάββατο το απόγευμα, μόλις χτυπούσε η καμπάνα για Εσπερινό, όλες οι δουλειές σταματούσαν. Η νοικοκυρά άναβε το καντηλάκι μπροστά στο εικονοστάσι και λιβάνιζε. Μετά φρεσκάριζε τα ρούχα για τον κυριακάτικο εκκλησιασμό. Όλα γίνονταν με τάξη, με ρυθμό, με αρμονία.

Ας συγκρίνουμε με την σημερινή ζωή, κι ας επιστρέψουμε στην όμορφη νοικοκυρεμένη ελληνική ζωή και ας απορρίψουμε, ό,τι ξενόφερτο και βλαβερό. Απ’ την εποχή μας ας κρατήσουμε μόνον ό,τι καλό. Την προσωπική και οικογενειακή μας ζωή μπορούμε να την διαμορφώσουμε όπως θέλουμε. Ο Χριστός μας πάντα βοηθάει με την θεϊκή Του δύναμη, κάθε καλή προσπάθεια.

Είθε να την καταβάλουμε όλοι μας. Αν αγαπάμε τον Θεό μας, την ψυχή μας, την οικογένειά μας και την βασανισμένη και αδικημένη μας Πατρίδα μας, για την αγάπη της οποίας οι περασμένες γενιές έχυσαν πολύ αίμα, πολύ!...

Συζητώντας μια ημέρα με νέους ανθρώπους σχετικά με αυτό το θέμα, είπαν: «Θα θέλαμε να είχαμε γεννηθεί σε μια περασμένη εποχή!». Όμως δεν είναι θέμα εποχής και χρόνου. Είναι θέμα τρόπου ζωής. Ας επιλέξουμε…

Από το βιβλίο : «Μαρτυρικά και Ηρωικά νειάτα»

Ιερά Μονή Παναγίας Βαρνάκοβας

Δωρίδα 2011

Ὁ Θεός, γιὰ νὰ ἀσκήσουμε τὶς ἀρετές, ἐπέτρεψε νὰ ὑπάρχουν οἱ ἄρρωστοι, οἱ φτωχοί κ.λ.π.

Ἐν συγκρίσει μὲ αὐτοὺς ἐσὺ εἶσαι Ὠνάσης».
Ὁ Θεός, γιὰ νὰ ἀσκήσουμε τὶς ἀρετές, ἐπέτρεψε νὰ ὑπάρχουν οἱ ἄρρωστοι, οἱ φτωχοί κ.λ.π. Μποροῦσε καὶ τοὺς ἀρρώστους καὶ τοὺς φτωχούς, ὅλους νὰ τοὺς οἰκονομήση, ἀλλὰ τότε θὰ εἴχαμε τὴν ψευδαίσθηση ὅ

τι εἴμαστε ἐνάρετοι.
Θὰ λέγαμε λ.χ. ὅτι εἴμαστε ἐλεήμονες, χωρὶς νὰ εἴμαστε, ἐνῶ τώρα τὰ ἔργα μας φανερώνουν τὶς ἀρετές μας. Δόξα τῷ Θεῷ ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ θυσιάζονται γιὰ τὸν συνάνθρωπό τους.
Γνώρισα κάποιον πού, μόλις ἀπολύθηκε ἀπὸ τὸν στρατό, δέχθηκε νὰ καταδικασθῆ ἄδικα μὲ μεγάλη πονή, γιὰ νὰ σώση μιὰ οἰκογένεια. Δὲν σκέφθηκε οὔτε τὸ ρεζίλι, οὔτε τήν σταδιοδρομία του.
Πάντως, βλέπω πῶς οἰκονομάει ὁ Θεός, ὥστε τοὐλάχιστον ἕνας ἀπὸ κάθε οἰκογένεια νὰ ἔχη πίστη, εὐλάβεια, γιὰ νὰ βοηθιοῦνται καὶ οἱ ὑπόλοιποι! Γνώριζα στὴν Κόνιτσα μιὰ οἰκογένεια ποὺ ὅλοι ἦταν ἀδιάφοροι πρὸς τὴν Ἐκκλησία.
Μόνο μιὰ κόρη ξεχώρισε. Μόλις ἄκουγε καμπάνα, πετοῦσε τὴν ποδιά, ἄφηνε ὅλες τὶς δουλειὲς στὴν μέση καὶ πήγαινε στὴν ἐκκλησία. Ἀκόμη καὶ ὅταν ἦρθαν οἱ Γερμανοὶ καὶ χτυποῦσε ὁ νεωκόρος τὴν καμπάνα, γιὰ νὰ φύγη ὁ κόσμος ἀπὸ τὰ σπίτια, αὐτὴ πῆγε στὴν ἐκκλησία γιὰ ἑσπερινό!
Ἦταν καὶ πολὺ πονόψυχη, ἐνῶ οἱ γονεῖς της πολύ τσιγγούνηδες. Ὁ πατέρας της, ἀντὶ νὰ φάη φαγητό, ἔπαιρνε καὶ ἔτρωγε ἕνα ξεροκόμματο ποὺ τὸ βουτοῦσε στὸ νερό. Ἡ δὲ μάνα της ἦταν πολὺ σφιχτή!
Ἄν καὶ τὰ παιδιὰ της εἶχαν μεγάλες θέσεις καὶ περιουσία, ἐκείνη ἔψαχνε νὰ βρῆ κανένα ἀναμμένο καρβουνάκι στὸ τζάκι καὶ μὲ τὸ θειαφοκέρι ἔπαιρνε ἀπὸ αὐτὸ φωτιά, γιὰ νὰ μὴ χαλάση ἕνα σπίρτο!
Γιὰ καφέμπρικο εἶχε ἕνα τενεκεδάκι ἀπὸ κονσέρβα! Ὅταν ἤμουν στὴν Μονὴ Στομίου, ἐπειδὴ ἡ μάνα της μὲ ἀγαποῦσε, ἄν ἤθελε ἡ κόρη νὰ πάρη κάτι ἀπὸ τὸ σπίτι τους γιὰ κανένα φτωχὸ δυσκολευόταν νὰ τὸ βγάλη κρυφά, τῆς ἔλεγε: «Μητέρα, ὁ καλόγερος τὸ θέλει αὐτό». «Δῶσ’ το, δῶσ’ το», τῆς ἔλεγε ἐκείνη.
Μόνο γιὰ τὸν καλόγερο ἡ μάνα της δὲν ἀντιδροῦσε. Ἀλλὰ καὶ τότε στὴν Κατοχὴ ἡ κόρη ἀθόρυβα βοηθοῦσε τοὺς φτωχούς. Ἔβγαζε μὲ τρόπο σιτάρι ἀπὸ τὴν ἀποθήκη τους, τὸ φορτωνόταν, τὸ πήγαινε στὸν μύλο, τὸ ἄλεθε καὶ μοίραζε τὸ ἀλεύρι στὶς φτωχὲς οἰκογένειες.
Τὴν ἔπιασε μιὰ φορὰ ἡ μάνα της καὶ τί εἶχε τραβήξει! Τότε ἔταξε: «Θεέ μου, βοήθησέ με νὰ βρῶ δουλειὰ καὶ θὰ δίνω ὅλον τὸν μισθό μου ἐλεημοσύνη». Τὴν ἄλλη μέρα τὴν ζήτησαν σὲ κάποιο ἴδρυμα. Ὤ, χαρὰ ποὺ εἶχε! Καὶ κράτησε τὸ τάμα της· οὔτε ἕνα ζευγάρι κάλτσες δὲν ἀγόρασε ἀπὸ τὸν μισθό της γιὰ τὸν ἑαυτό της· ὅλα τὰ ἔδινε ἐλεημοσύνη. Πόσοι τώρα λένε: «Θεὸς σχωρέσοι· ν’ ἁγιάσουν τὰ κόκκαλα τῶν γονέων σου! « Γι’ αὐτὸ ὁ Θεὸς οἰκονόμησε μετὰ καὶ τὴν μάνα της.

5. Εἰπώθηκε τὸ 1992.
Ἀπόσπασμα ἀπό τίς σελίδες 150-153 τοῦ βιβλίου:

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Δ΄
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΦΥΠΝΙΣΗ

ΗΛΙΑΣ  ΧΑΙΝΤΟΥΗΣ 20  ΑΥΓ  2012