ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ – 21 ΙΟΥΝΙΟΥ 2015

Ιερά Μητόπολις Σερβίων και Κοζάνης

ΚΥΡΙΑΚΗ  Γ΄  ΜΑΤΘΑΙΟΥ

(Ἰω. 6, 22-33) 

Ἡ εὐαγγελικὴ περικοπὴ  ποὺ ἀκούσαμε σήμερα, ἀδελφοί μου, εἶναι ἀπόσπασμα ἀπὸ τήν «ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλία» τοῦ Κυρίου. Σὲ αὐτὴν ὁ Θεῖος Διδάσκαλος μὲ λόγια ἁπλά φανέρωσε τόν καινούριο κόσμο ποὺ ἐγκαινίασε ὁ ἐρχομός Του πάνω στὴ γῆ. Μᾶς ὑπέδειξε δρόμο σωτηρίας, μίλησε γιὰ καθαρὴ ψυχὴ καὶ τόνισε ὅτι πρέπει νὰ ἀποφεύγουμε τήν πλεονεξία, διότι κάνει τόν ἄνθρωπο σκληρόκαρδο.

Σύμφωνα μὲ τό Εὐαγγέλιο, ἡ καθαρὴ ψυχὴ προϋποθέτει  καθαρὴ συνείδηση καὶ ἐσωτερικὸ φωτισμό. Ὅταν ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου εἶναι σκοτεινὸς καὶ πονηρός, ὁ ἄνθρωπος πράττει τά ἔργα του διαβόλου καὶ ἡ ψυχή του χάνεται. Εἶναι μάλιστα τόσο κακὸ αὐτό, ὥστε ὁ Κύριος λέει πώς: «τόν κόσμο ὅλο νὰ κερδίσουμε, ἂν χάσουμε τήν ψυχή μας δὲν ὠφελούμαστε σὲ τίποτε». 

Κοντὰ στὸ Θεό ὁ ἄνθρωπος ζεῖ τὸ ἀπόλυτο ἀγαθὸ καὶ   ἐνάρετο, συμμετέχει στή χάρη καὶ στή χαρὰ ἐκείνη ποὺ ἀπολαμβάνουν οἱ φίλοι τοῦ Θεοῦ οἱ ἅγιοι. Ἀλλὰ γιὰ νὰ τό  κατορθώσουμε αὐτό,  σύμφωνα μὲ τήν διδασκαλία τῶν πατέρων, πρέπει νὰ  ἀκολουθήσουμε τρία στάδια, ποὺ στὴ γλῶσσα τῆς Ἐκκλησίας ὀνομάζονται στάδια πνευματικῆς τελείωσης καὶ αὐτὰ εἶναι: «τῆς κάθαρσης, τοῦ φωτισμοῦ καὶ τῆς θέωσης».  

Μέ τήν κάθαρση,  ἀποβάλουμε τά πάθη ἀπὸ τήν ψυχή μας, μὲ τόν φωτισμό ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου φωτίζεται καὶ ἐπιδιώκει  μόνο τό ἀγαθὸ καὶ μὲ τὴ θέωση πραγματοποιεῖται ἡ μυστική ἕνωση τοῦ ἀνθρώπου μὲ τό Θεό. Ἀπὸ αὐτὰ γίνεται φανερὸ ὅτι μόνο μὲ τόν προσωπικὸ, πνευματικὸ ἀγῶνα θὰ μπορέσουμε νὰ νικήσουμε τήν ἁμαρτία, θὰ μπορέσουμε νὰ κερδίσουμε τόν παράδεισο.

Ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος τονίζει ὅτι «τό  κάλλος τῆς ψυχῆς προέρχεται ἀπὸ τήν ὑπακοὴ στὸ Θεό». Μὲ τήν ὑπακοὴ στὸ Θεό ἡ   ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου καθαρίζει, ὀμορφαίνει, χαριτώνεται καὶ πράττει μόνο τό καλό. Τό ἀντίθετο συμβαίνει ὅταν δὲν τηροῦμε τίς ἐντολὲς τοῦ Θεοῦ. Τότε ὁλόκληρος ὁ ἐσωτερικὸς μας κόσμος βυθίζεται  στὸ σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας καὶ οἱ πράξεις μας εἶναι αἰχμαλωτισμένες στὰ γήϊνα.

Ὁ Κύριος εἶπε σήμερα: «μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῆ ὑμῶν τί φάγητε καὶ τί πίητε», δηλαδή «μὴ φροντίζετε τί θὰ φᾶτε καὶ τί θὰ πίετε», διότι ἡ φροντίδα τῆς καθημερινότητας γεννᾶ μέσα μας τό πάθος τῆς πλεονεξίας. Ὅμως, θὰ ρωτήσει κάποιος: «Εἶναι δυνατόν νὰ μὴν ἐνδιαφερόμαστε γιὰ τά ἀπαραίτητα καὶ καθημερινά, νὰ μὴν ἐνδιαφερόμαστε γιὰ τήν οἰκογένεια μας; Μὰ καὶ βέβαια, ἀδελφοὶ μου, θὰ ἐνδιαφερθοῦμε, εἶναι ὑποχρέωση μας, ἀλλὰ αὐτὴ ἡ φροντίδα δὲν πρέπει γίνει αὐτοσκοπὸς στὴ ζωή μας.

«Οἶδε γὰρ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος ὅτι χρήζετε τούτων ἁπάντων», μᾶς λέει  στὴ συνέχεια ὁ  Κύριος, ποὺ σημαίνει ὅτι  ὁ Θεὸς φροντίζει γιὰ μᾶς καὶ ὅτι δὲν πρέπει νὰ χάνουμε τήν ἐλπίδα μας σὲ Αὐτόν. Ἡ ἐλπίδα στὸ Θεὸ στηρίζει τήν πίστη καὶ δίνει νόημα σὲ αὐτήν. Ὅταν δὲν ἔχουμε ἐλπίδα, ἡ πίστη ὑποχωρεῖ. Μὲ τήν ἐλπίδα στὸ Θεὸ θὰ ἀποφύγουμε τήν πλεονεξία ποὺ προκαλεῖ    τήν ἀδικία. Ἡ ἀδικία κάνει τόν ἄνθρωπο ἀδιάφορο, ἐνδιαφέρεται μόνο γιὰ τόν ἑαυτὸ του, δὲν ἀγαπᾶ τούς συνανθρώπους καί στὸ τέλος ξεχνᾶ καὶ τόν ἴδιο Θεὸ καὶ, σύμφωνα μὲ τόν  Εὐαγγελιστὴ Ἰωάννη, «ὅποιος  δὲν ἀγαπᾶ τόν ἀδελφό του, δὲν ἀγαπᾶ τόν Θεό».   

Ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος, κυριευμένος ἀπὸ ἄγχος, φόβο καὶ ἀβεβαιότητα, παρόλες τὶς ἀνέσεις ποὺ διαθέτει, δὲν μπορεῖ νὰ ἡσυχάσει, δὲν μπορεῖ νὰ ἠρεμήσει. Ἡ μόνη φροντίδα του εἶναι πῶς θὰ ἀπόκτησει περισσότερα γιὰ τὸ αὔριο. Ἀλλὰ, τὸ αὔριο τὶ εἶναι ἀδελφοί μου; Ποιός βεβαιώνει ὅτι θὰ ζοῦμε αὔριο; Μποροῦμε νά τό κάνουμε δικό μας; Ὄχι βέβαια! Τό σήμερα  ζοῦμε, ἀλλὰ πάλι καὶ αὐτό δὲν εἴμαστε σὲ θέση νά τό ἐξουσιάσουμε,  μποροῦμε ὅμως νὰ τό ἀξιοποιήσουμε γιὰ τή σωτηρία μας.

Ὁ πολιτισμὸς καὶ ἡ τεχνολογία μᾶς γέμισαν ἕνα μεγάλο κενό. Πιστέψαμε πώς γεμίζοντας τό στομάχι μας καὶ ἀπολαμβάνοντας τὶς ἀνέσεις τοῦ πολιτισμοῦ μας θὰ βρίσκαμε τήν εὐτυχία. Πῶς γίνεται, ὅμως, ἕνα γεμᾶτο χρηματοκιβώτιο νὰ μᾶς κάνει εὐτυχισμένους, ὅταν ἡ ψυχή μας εἶναι ἄδεια ἀπὸ συναισθήματα καὶ κυρίως ἀπὸ ἀγάπη πρὸς τόν πλησίον;

Ἡ εὐτυχία τοῦ ἀνθρώπου εἶναι θέμα ἐσωτερικῆς διάθεσης, εἶναι ὑπόθεση ἐσωτερικῆς ἀνακαίνισης καὶ ψυχικῆς καλλιέργειας. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος καλλιεργήσει ἐντατικὰ τόν χῶρο τῆς  ψυχῆς του, θὰ πάψει νὰ εἶναι ἐγωϊστής  καὶ ἄπληστος, θὰ μπορει νὰ διακρίνει τό πρόσκαιρο ἀπὸ τό αἰώνιο καὶ θὰ γευθεῖ τήν ἐσωτερικὴ εἰρήνη ποὺ τόσο νοσταλγεῖ. Εἶναι καιρὸς λοιπὸν νὰ συγκεντρώσουμε τό ἐνδιαφέρον μας πρὸς τόν Θεό, ἐλευθερώνοντας τήν σκέψη μας ἀπὸ τά γήϊνα, ἀπὸ σκοτεινοὺς λογισμούς,  ἀπὸ τήν πλεονεξία καὶ τήν ἀδικία.

 Ἀδελφοὶ μου,

Ὁ  ἅγιος Γρηγόριος  Νύσσης ρωτᾶ: «Πῶς μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νὰ προσεγγίσει τά οὐράνια πράγματα, ἂν εἶναι προσηλωμένος στὰ ἐπίγεια; Καὶ πῶς μπορεῖ νὰ ὑψωθεῖ στὸν οὐρανὸ ἂν δὲν πτερωθεῖ μὲ τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος;» Ἂς γίνει λοιπὸν ἡ Οὐράνια Βασιλεία, ἡ  πρώτη φροντίδα μας, ἡ μεγάλη προσδοκία τῆς ζωῆς μας καὶ ἡ Θεία Πρόνοια θὰ φροντίσει γιὰ ὅλα τά ἄλλα. Αὐτὴν ἀκριβῶς τήν ἔννοια ἔχουν καὶ τά λόγια τοῦ Χριστοῦ ὅταν λέει: «Ζητεῖται  πρῶτον τὴν Βασιλείαν τοῦ  Θεοῦ». Ἀμήν.

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως