Τον 14ο αιώνα ο ησυχασμός έχει μια πολύ υψηλή αντίληψη για το σώμα.
Όλη η ιστορία ενάντια στο Βαρλαάμ, ενάντια στις αντιπάλους του Παλαμά,
ήτανε ακριβώς για το αν τα συναισθήματα και το σώμα μετέχουν στη
θεοπτία. Στη Δύση την ίδια εποχή δεν υπάρχει η παραμικρή υποψία ότι
μπορούμε να έχουμε μετοχή στη θεογνωσία του σώματος και των
συναισθημάτων. Μάλιστα σύμφωνα με τον Θωμά τον Ακινάτη δεν μπορούμε να
έχουμε με τίποτα θέα του Θεού, γιατί ακριβώς είμαστε δεμένοι με ένα
σώμα, μόνο μετά θάνατον μπορούμε. Εδώ όμως, στην ελληνική παράδοση,
έχουμε μια καταξίωση του σώματος και της υλικότητας και των
συναισθημάτων επίσης. Λέει ο Βαρλαάμ στον Παλαμά: «Μόνον νους είναι ο
Θεός», μόνο με νου μπορούμε να τον συναντήσουμε. Και λέει ο Παλαμάς:
«Όχι, αλίμονο, του Θεού ημάς εχώρισας». Μας χωρίζεις δηλαδή με κάτι που
αγαπάμε. Αυτή η σύναξη του νου μέσα στην καρδιά, που είναι το κέντρο
της ησυχαστικής προσευχής, είναι η ενοποίηση των ψυχικών δυνάμεων του
ανθρώπου και αυτό είναι πολύ μοντέρνο.
Στον σημερινό άνθρωπο, εάν
του μιλήσετε και του πείτε θα βρεις την εσχάτη αλήθεια μόνο με το νου θα
σου πει «Όχι! Θέλω να τη βρω μέσα σ' ένα σώμα» όπως έλεγε ο Ρεμπώ. Σας
είπα μόνο αυτό. Πάμε πάλι στον Παλαμά. Η υποστατική συνενέργεια, όπως
την ονομάζω σ’ ένα από τα βιβλία μου, δηλαδή το γεγονός ότι δεν είναι ο
Θεός όπως είναι στον Ακινάτη, μια παθητική ενέργεια επάνω μου, αλλά
είναι ένας διάλογος συνεργειών.
-π.Νικόλαος Λουδοβίκος από συνέντευξή του στη Χάφινγκτονποστ 24-3-2014
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου