ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ
ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ ΚΓ΄(23)
Στιχ. 1-32. Ο Κύριος ελέγχει τους γραμματείς και Φαρισαίους.
ΤΟΤΕ ὁ ᾿Ιησοῦς ἐλάλησε τοῖς ὄχλοις καὶ τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ
2 λέγων· ἐπὶ τῆς Μωσέως καθέδρας ἐκάθισαν οἱ γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι.
3 πάντα οὖν ὅσα ἐὰν εἴπωσιν ὑμῖν τηρεῖν, τηρεῖτε καὶ ποιεῖτε, κατὰ δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν μὴ ποιεῖτε· λέγουσι γάρ, καὶ οὐ ποιοῦσι.
4 δεσμεύουσι γὰρ φορτία βαρέα καὶ δυσβάστακτα καὶ ἐπιτιθέασιν ἐπὶ τοὺς ὤμους τῶν ἀνθρώπων, τῷ δὲ δακτύλῳ αὐτῶν οὐ θέλουσι κινῆσαι αὐτά.
5 πάντα δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν ποιοῦσι πρὸς τὸ θεαθῆναι τοῖς ἀνθρώποις. πλατύνουσι γὰρ τὰ φυλακτήρια αὐτῶν καὶ μεγαλύνουσι τὰ κράσπεδα τῶν ἱματίων αὐτῶν,
6 φιλοῦσι δὲ τὴν πρωτοκλισίαν ἐν τοῖς δείπνοις καὶ τὰς πρωτοκαθεδρίας ἐν ταῖς συναγωγαῖς
7 καὶ τοὺς ἀσπασμοὺς ἐν ταῖς ἀγοραῖς καὶ καλεῖσθαι ὑπὸ τῶν ἀνθρώπων ραββὶ ραββί.
8 ὑμεῖς δὲ μὴ κληθῆτε ραββί· εἷς γὰρ ὑμῶν ἐστιν ὁ διδάσκαλος, ὁ Χριστός· πάντες δὲ ὑμεῖς ἀδελφοί ἐστε.
9 καὶ πατέρα μὴ καλέσητε ὑμῶν ἐπὶ τῆς γῆς· εἷς γάρ ἐστιν ὁ πατήρ ὑμῶν, ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς.
10 μηδὲ κληθῆτε καθηγηταί· εἷς γὰρ ὑμῶν ἐστιν ὁ καθηγητής, ὁ Χριστός.
11 ὁ δὲ μείζων ὑμῶν ἔσται ὑμῶν διάκονος.
12 ὅστις δὲ ὑψώσει ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται, καὶ ὅστις ταπεινώσει ἑαυτὸν ὑψωθήσεται.
13 Οὐαὶ δὲ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι κατεσθίετε τὰς οἰκίας τῶν χηρῶν καὶ προφάσει μακρὰ προσευχόμενοι· διὰ τοῦτο λήψεσθε περισσότερον κρῖμα.
14 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι κλείετε τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων· ὑμεῖς γὰρ οὐκ εἰσέρχεσθε, οὐδὲ τοὺς εἰσερχομένους ἀφίετε εἰσελθεῖν.
15 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι περιάγετε τὴν θάλασσαν καὶ τὴν ξηρὰν ποιῆσαι ἕνα προσήλυτον, καὶ ὅταν γένηται, ποιεῖτε αὐτὸν υἱὸν γεέννης διπλότερον ὑμῶν.
16 Οὐαὶ ὑμῖν, ὁδηγοὶ τυφλοί, οἱ λέγοντες ὃς ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ ναῷ, οὐδέν ἐστιν, ὃς δ᾿ ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ χρυσῷ τοῦ ναοῦ, ὀφείλει.
17 μωροὶ καὶ τυφλοί! τίς γὰρ μείζων ἐστίν, ὁ χρυσός ἢ ὁ ναὸς ὁ ἁγιάζων τὸν χρυσόν;
18 καί· ὃς ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ θυσιαστηρίῳ, οὐδέν ἐστιν, ὃς δ᾿ ἂν ὀμόσῃ ἐν τῷ δώρῳ τῷ ἐπάνω αὐτοῦ, ὀφείλει.
19 μωροὶ καὶ τυφλοί! τί γὰρ μεῖζον, τὸ δῶρον ἢ τὸ θυσιαστήριον τὸ ἁγιάζον τὸ δῶρον;
20 ὁ οὖν ὀμόσας ἐν τῷ θυσιαστηρίῳ ὀμνύει ἐν αὐτῷ καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ἐπάνω αὐτοῦ·
21 καὶ ὁ ὀμόσας ἐν τῷ ναῷ ὀμνύει ἐν αὐτῷ καὶ ἐν τῷ κατοικήσαντι αὐτόν·
22 καὶ ὁ ὀμόσας ἐν τῷ οὐρανῷ ὀμνύει ἐν τῷ θρόνῳ τοῦ Θεοῦ καὶ ἐν τῷ καθημένῳ ἐπάνω αὐτοῦ.
23 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι ἀποδεκατοῦτε τὸ ἡδύοσμον καὶ τὸ ἄνηθον καὶ τὸ κύμινον, καὶ ἀφήκατε τὰ βαρύτερα τοῦ νόμου, τὴν κρίσιν καὶ τὸν ἔλεον καὶ τὴν πίστιν· ταῦτα δὲ ἔδει ποιῆσαι κἀκεῖνα μὴ ἀφιέναι.
24 ὁδηγοὶ τυφλοί, οἱ διυλίζοντες τὸν κώνωπα, τὴν δὲ κάμηλον καταπίνοντες!
25 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι καθαρίζετε τὸ ἔξωθεν τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος, ἔσωθεν δὲ γέμουσιν ἐξ ἁρπαγῆς καὶ ἀδικίας.
26 Φαρισαῖε τυφλέ, καθάρισον πρῶτον τὸ ἐντὸς τοῦ ποτηρίου καὶ τῆς παροψίδος, ἵνα γένηται καὶ τὸ ἐκτὸς αὐτῶν καθαρόν.
27 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι παρομοιάζετε τάφοις κεκονιαμένοις, οἵτινες ἔξωθεν μὲν φαίνονται ὡραῖοι, ἔσωθεν δὲ γέμουσιν ὀστέων νεκρῶν καὶ πάσης ἀκαθαρσίας.
28 οὕτω καὶ ὑμεῖς ἔξωθεν μὲν φαίνεσθε τοῖς ἀνθρώποις δίκαιοι, ἔσωθεν δὲ μεστοί ἐστε ὑποκρίσεως καὶ ἀνομίας.
29 Οὐαὶ ὑμῖν, γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι ὑποκριταί, ὅτι οἰκοδομεῖτε τοὺς τάφους τῶν προφητῶν καὶ κοσμεῖτε τὰ μνημεῖα τῶν δικαίων,
30 καὶ λέγετε· εἰ ἦμεν ἐν ταῖς ἡμέραις τῶν πατέρων ἡμῶν, οὐκ ἂν ἦμεν κοινωνοὶ αὐτῶν ἐν τῷ αἵματι τῶν προφητῶν.
31 ὥστε μαρτυρεῖτε ἑαυτοῖς ὅτι υἱοί ἐστε τῶν φονευσάντων τοὺς προφήτας.
32 καὶ ὑμεῖς πληρώσατε τὸ μέτρον τῶν πατέρων ὑμῶν
Απόδοση στη δημοτική
Τότε ο Ιησούς μίλησε προς τα πλήθη του λαού και τους μαθητές του
2 και είπε: Πάνω στη διδασκαλική έδρα του Μωυσή κάθισαν οι νομοδιδάσκαλοι και οι Φαρισαίοι.
3 Όλα λοιπόν όσα με βάση το νόμο θα σας πουν αυτοί να τα τηρείτε, να τα τηρείτε και να τα κάνετε. Μην κάνετε όμως σύμφωνα με τε έργα και το παράδειγμά τους. Διότι λένε βέβαια και διδάσκουν την αλήθεια του νόμου, δεν πράττουν όμως σύμφωνα μ’ αυτήν.
4 Με άλλα λόγια σφιχτοδένουν φορτία βαριά , που δύσκολα σηκώνονται και τα φορτώνουν στους ώμους των ανθρώπων, αυτοί όμως δεν θέλουν ούτε με το δάχτυλό τους να τα κινήσουν. Με τις δικές τους δηλαδή γνώμες και παραδόσεις μετέβαλαν το νόμο σε βαρύ φορτίο , το οποίο φορτώνουν στους άλλους, ενώ αυτοί ούτε καν το αγγίζουν, διότι βρίσκουν τρόπους να ξεφεύγουν απ’ τις υποχρεώσεις αυτές που επιβάλλουν στους άλλους.
5 Κι όλα τα έργα τους τα κάνουν για να τους βλέπουν οι άνθρωποι και να τους επαινούν. Διότι κατασκευάζουν πλατιά τα φυλαχτά που κρεμούν στα χέρια τους ή δένουν στα μέτωπά τους , και μεγαλώνουν τις άκρες των ρούχων τους , ώστε να γίνονται περίβλεπτοι ως άνθρωποι ευσεβείς, καθώς τα φυλαχτά τους και τα κράσπεδά τους υπενθυμίζουν διαρκώς το νόμο του Θεού.
6 Αγαπούν επιπλέον την πρώτη θέση στα δείπνα και τα πρώτα καθίσματα στις συναγωγές.
7 και τους ευλαβείς χαιρετισμούς στις αγορές, και θέλουν να τους φωνάζουν οι άνθρωποι: διδάσκαλε, διδάσκαλε.
8 Εσείς όμως μη δεχθείτε να σας ονομάσουν οι άνθρωποι ραββί, δηλαδή διδάσκαλε. Διότι ένας είναι ο διδάσκαλός σας, ο Χριστός˙ όλοι εσείς είστε αδελφοί.
9 Και κανέναν επάνω στη γη να μην τον ονομάσετε πατέρα σας με κύρος και εξουσία απεριόριστη και απόλυτη. Διότι ένας είναι ο Πατέρας σας, εκείνος που είναι στους ουρανούς.
10 Ούτε να ονομασθείτε καθηγητές, διότι ένας είναι ο καθηγητής σας, που με τη διδασκαλία του σας οδηγεί στη σωτηρία, ο Χριστός.
11 Κι εκείνος που ανάμεσά σας είναι μεγαλύτερος στη γνώση και στο αξίωμα πρέπει να υπηρετεί τους άλλους, κι έτσι να γίνεται με κάθε τρόπο χρήσιμος και ωφέλιμος σ’ αυτούς.
12 Εκείνος όμως που θα υψώσει τον εαυτό του και θα μεταχειρισθεί τους άλλους ως κατωτέρους του, θα ταπεινωθεί και εξευτελισθεί. Ενώ εκείνος που θα ταπεινώσει τον εαυτό του με το να γίνει με τη χριστιανική αγάπη δούλος και υπηρέτης των άλλων, θα ανυψωθεί από τον Θεό και θα δοξασθεί.
13 Αλίμονό σας, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριτές, διότι κατατρώτε τα σπίτια και την περιουσία των χηρών, εσείς που με πρόσχημα την ευλάβεια για σκοπούς συμφεροντολογικούς κάνετε μεγάλες προσευχές ˙ γι’ αυτό θα έχετε μεγαλύτερη καταδίκη απ’ τους άλλους αδίκους και κλέφτες.
14 Αλίμονό σας, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριτές, διότι με τη διεστραμμένη διδασκαλία σας , που επισκορπίζει και νοθεύει το περιεχόμενο του νόμου, κλείνετε τη θύρα της βασιλείας των ουρανών μπροστά στους ανθρώπους. Αλίμονό σας, διότι και σεις δεν μπαίνετε, αλλά ούτε κι εκείνους που έχουν τη διάθεση να μπουν τους αφήνετε να μπουν.
15 Αλίμονό σας, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριτές, διότι περιέρχεσθε τη θάλασσα και τη γη για να προσελκύσετε έστω κι έναν μόνο προσύλητο, και από ειδωλολάτρη να τον κάνετε Ιουδαίο. Κι όταν γίνει, τον κάνετε παιδί της κολάσεως άξιο να ριχθεί σ’ αυτήν πολύ περισσότερο απ’ ό,τι εσείς.
16 Αλίμονό σας, οδηγοί του λαού τυφλοί, οι οποίοι λέτε: Αν τυχόν κανείς ορκισθεί στο ναό, ο όρκος του δεν πιάνει˙ εκείνος όμως που θα ορκισθεί στο χρυσάφι του ναού, είναι υποχρεωμένος να τηρήσει τον όρκο του.
17 Μωροί και τυφλοί! Σας αξίζουν οι ονομασίες αυτές, διότι ποιος είναι ανώτερος ως προς την ιερότητα, το χρυσάφι ή ο ναός που αγιάζει το χρυσάφι;
18 Λέτε ακόμη κι αυτό: Αν τυχόν κάποιος ορκιστεί στο θυσιαστήριο, ο όρκος του αυτός δεν πιάνει. Εκείνος όμως που θα ορκιστεί στο δώρο που τοποθετήθηκε πάνω στο θυσιαστήριο, δεσμεύεται από τον όρκο του και πρέπει να τον τηρήσει.
19 Είστε μωροί και τυφλοί˙ διότι τι είναι μεγαλύτερο σε ιερότητα, το δώρο ή το θυσιαστήριο που αγιάζει το δώρο;
20 Εκείνος λοιπόν που ορκίστηκε στο θυσιαστήριο, ορκίζεται σ’ αυτά και συγχρόνως σε όλα όσα είναι πάνω σ’ αυτό.
21 Κι εκείνος που ορκίστηκε στο ναό, ορκίζεται σ’ αυτόν και στο Θεό που κατοικεί στο ναό.
22 Κι εκείνος που ορκίζεται στον ουρανό, ορκίζεται , ορκίζεται στο θρόνο του Θεού (διότι στην Αγία Γραφή ο ουρανός λέγεται θρόνος του Θεού), αλλά ορκίζεται συγχρόνως και στο Θεό που κάθεται σ’ αυτό το θρόνο.
23 Αλίμονό σας, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριτές, διότι δίνετε το ένα δέκατο κι απ’ τον δυόσμο ακόμη κι απ’ το άνηθο κι απ’ το κύμινο, κι αφήσατε τα σπουδαιότερο του νόμου, δηλαδή τη δίκαιη κρίση και την ευσπλαχνία και την τιμιότητα που κάνει τον άνθρωπο αξιόπιστο. Ενώ έπρεπε πρωτίστως τις τελευταίες αυτές αρετές να ασκείτε χωρίς όμως να παραμελείτε κι εκείνα.
24 Οδηγοί τυφλοί, που στραγγίζετε από το κρασί το κουνούπι ως ακάθαρτο σύμφωνα με το νόμο, καταπίνετε όμως την καμήλα, που κι αυτή σύμφωνα με το νόμο είναι ακάθαρτη. Δίνετε ολόκληρη τη προσοχή σας μόνο στα μικρά, τη στιγμή που ταυτόχρονα και χωρίς τιμή κάνετε μεγάλα και πολλά αμαρτήματα.
25 Αλίμονό σας, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριτές, διότι καθαρίζετε την εξωτερική επιφάνεια του ποτηριού και της πιατέλας , μέσα όμως αυτά είναι γεμάτα από τροφές που προέρχονται από αρπαγή και αδικία.
26 Φαρισαίε τυφλέ, καθάρισε πρώτα εκείνο που είναι μέσα στο ποτήρι και στην πιατέλα, φροντίζοντας να μην προέρχεται αυτό από αδικία και αρπαγή, για να γίνει και το απέξω του ποτηριού και της πιατέλας καθαρό. Διαφορετικά, όσο κι αν καθαρίζεις τα σκεύη αυτά, μένουν ακάθαρτα και μολυσμένα.
27 Αλίμονό σας, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριτές, διότι μοιάζετε με τάφους ασβεστωμένους , οι οποίοι απ’ έξω βέβαια φαίνονται ωραίοι και κατάλευκοι, από μέσα όμως είναι γεμάτοι από κόκκαλα νεκρών και από κάθε λογής ακαθαρσία.
28 Έτσι κι εσείς , απ’ έξω φαίνεστε στους ανθρώπους δίκαιοι, από μέσα όμως είστε γεμάτοι από υποκρισία και από κάθε παράβαση του νόμου.
29 Αλίμονό σας, γραμματείς και Φαρισαίοι, υποκριτές, διότι κτίζετε τους τάφους των προφητών και στολίζετε τα μνήματα των δικαίων.
30 και λέτε˙ εάν ζούσαμε εμείς στις ημέρες των πατέρων μας, δεν θα γινόμασταν συνεργοί και συνένοχοί τους στο φόνο των προφητών.
31 Άρα λοιπόν εσείς οι ίδιοι ομολογείτε για τον εαυτό σας ότι είστε απόγονοι εκείνων που σκότωσαν τους προφήτες και έχετε κακή κληρονομικότητα, από την οποία όμως δεν φροντίσατε να απαλλαγείτε.
32 Συμπληρώστε λοιπόν κι εσείς εκείνα που λείπουν ακόμη απ’ όσα άρχισαν να κάνουν οι πρόγονοί σας , ώστε να φθάσετε στο ακρότατο όριο της κακίας.
Από «Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΜΕ ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ»
+ ΠΑΝ. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ
ΑΔΕΛΦΟΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΩΝ «Ο ΣΩΤΗΡ»
ΑΘΗΝΑΙ 2011
