Τρίτη 25 Αυγούστου 2009

Εφραίμ Βατοπαιδινός

…Μανώλης Μελινός: Παρακαλώ , σ’ αυτό το σημείο λοιπόν , να μας μιλήσετε για τη σημασία του Μοναχισμού σήμερα.

-Αρχιμανδρίτης Εφραίμ Βατοπαιδινός: Δεν με κουράζεις, αλλά με ξεκουράζεις με την καλή σου προαίρεση να ενημερώνεις τους αναγνώστες σου, συντελώντας στην πνευματική προκοπή τους. Ο Θεός διά πρεσβειών της Παναγίας Μητρός Του να ευλογεί και σένα κι αυτούς∙ Όλους μας.

Όσον αφορά το ερώτημα σου, η σημασία του Μοναχισμού σήμερα είναι αυτή που ήτο πάντοτε: Ν ‘αποτελεί και να δίνει μαρτυρία για την ευαγγελική Αλήθεια και για την ορθόδοξη πνευματική παράδοση. Ο σκοπός του Μοναχισμού είναι να οδηγήσει τον άνθρωπο κοντά στον Θεό, στον ύψιστο δυνατό βαθμό και με την ασφαλέστατο τρόπο. Αυτό , στη γενική ιδεολογική σύγχυση που επικρατεί σήμερα, κάνει ίσως πιο επίκαιρο τον Μοναχισμό. Η ευαγγελική Αλήθεια πρέπει όχι μόνο να διδάσκεται με δογματική ακρίβεια και πληρότητα, αλλά πρέπει και να επιδεικνύεται βιούμενη. Επίσης η ορθόδοξη παράδοση δικαιώνεται εφ’ όσον η εφαρμογή της οδηγεί τον άνθρωπο στη θέωση και αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί ν’αποκρυβεί∙ Τουλάχιστον όχι για πάντα…
Ο Μοναχισμός είναι- σύμφωνα με τους Αγίους Πατέρας- κατάσταση πνευματική. Στους κύκλους του Μοναχισμού ο άνθρωπος μπορεί να έχει μία μεγάλη , μία βαθειά εμπειρία περί του Θεού. Δυστυχώς ο Μοναχισμός είναι παρεξηγημένος σήμερα από πολλούς, οι οποίοι νομίζουν ότι ο θεσμός φιλοξενεί απελπισμένους , ερωτικώς απογοητευμένους, , δειλούς, ιδιόρρυθμους sui generic, ριψάσπιδες της ζωής. Όλ’ αυτά δεν ανταποκρίνονται στην αλήθεια, διότι ο Μοναχισμός φιλοξενεί ανθρώπους οι οποίοι πραγματικά ποθούνε ν’ ασκητεύσουν, ν’ αγωνισθούν , να βιάσουν τον εαυτό τους. Γνωρίζεις την παροιμία «βαριά η καλογερική». Αυτό ο λαός μας δεν το το είπε τυχαίως, αλλά είναι καρπός μεγάλης εμπειρίας. Ο Μοναχισμός για να είναι σωστός, πρέπει α περάσει από τρεις γέφυρες: Τη γέφυρα της αποταγής , τη γέφυρα της παρθενίας και τη γέφυρα της υπακοής. Η ακτημοσύνη, η παρθενία και η υπακοή δεν είναι μικρά πράγματα, ιδιαίτερα σήμερα στον αιώνα που ζούμε. Για ν’ ασκήσει κανείς τις αρετές αυτές, οπωσδήποτε χρειάζεται την παρουσία της υπέρ φύσιν χάριτος.
Κάποιοι γονείς, συγγενείς αδελφών , κατηγορούν εμάς εδώ – από άγνοια, ασφαλώς- ότι προσηλυτίζουμε ανθρώπους. Αυτό , πόσον αφίσταται της αλήθειας…δεν προσηλυτίζουμε ανθρώπους. Όμως έναν νέο που προσέρχεται, είμαστε υποχρεωμένοι να του ερμηνεύσουμε-ενώπιον Θεού- τι σημαίνει Μοναχισμός. Ο Μοναχισμός είν’ εν’ απόρρητο, ένα μεγάλο μυστήριο. Ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτητς λέγει ότι η προσφορά του Μοναχισμού δεν είναι να έχει μοναχούς να φιλοξενούν απλώς τον κόσμο και να τον παραμυθούν με διάφορα λόγια, που ασφαλώς κι αυτό είναι μέσα στους σκοπούς του Μοναχισμού. Ο Μοναχισμός κατ’ ουσία προσφέρει , αν μέσα στους κύκλους του υπάρχουν μοναχοί οι οποίοι καθαρίζουν την καρδιά τους, γεύονται την απάθεια, δέχονται τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, αποκτούν δύναμη προσευχής. Στο απολυτίκιο του καθηγητού της ερήμου αγίου Αντωνίου, λέει μεταξύ άλλων: «…Ευχαίς σου την οικουμένην εστήριξας…». Ένας μοναχός ο οποίος έχει δύναμη προσευχής, οπωσδήποτε συντηρεί τον κόσμο! Αυτή είναι η απόρρητος προσφορά του Μοναχισμού την οποίαν αγνοούν , διότι απλούστατα δεν έχουν μελετήσει τον Μοναχισμό. Συχνά- όπως είπα και πριν- πολλοί μας φαντάζονται εκκεντρικούς, ιδιοτελείς, ιδιόρρυθμους που..καταφεύγουμε εδώ διότι τάχα δεν μπορούμε να συνεργαστούμε με τον κόσμο!... όταν κάποιος επισκεφθεί τον Άγιον Όρος- που είναι κατ’ εξοχήν εν ενεργεία μοναστική πολιτεία που υπάρχει στην Ορθοδοξία- βλέπει την πραγματική εικόνα. Δόξα τω Θεώ, σήμερα στο Άγιον Όρος είναι σε ανοδική πορεία, με χίλιους οκτακόσιους μοναχούς. Όλα τα μοναστήρια μας είναι κοινοβιακά, ήρθαν στην πατερική γραμμή με πρώτο το Βατοπαίδι το οποίο- ας το πούμε έτσι – ήταν το κέντρο της ιδιορρυθμίας.
(…)
Ο μοναχισμός δεν διδάσκει μίσος προς τους ανθρώπους, δεν προτείνει περιφρόνηση των ανθρώπων, αλλά φυγή από τα αίτια κα τα αιτιατά. Δεν αποστρέφεται τους ανθρώπους∙ όχι! Αν μερικοί φεύγοντας δεν το λένε στους γονείς τους, αυτό γίνεται διότι δεν μπορούνε να το αντέξουνε οι γονείς.

Μ .Μ.: Ποια είναι η σημασία , η έννοια του Αγίου Όρους; Ποια ήταν χθές και ποιά είναι σήμερα και ποιά θα είναι αύριο;

Αρχ. Εφ. Βς. Κατ’ ουσίαν το Άγιον Όρος , αγαπητέ μου Μανώλη, έχει ένα σκοπό. Να φιλοξενεί φιλόθεους ψυχάς που αγωνίζονται για να ομοιάσουν με τον Θεόν. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι οι οποίοι έρχονται εδώ για ν’ακολουθήσουν μετά πάσης ακρίβειας και λεπτομερείας τον Χριστό μας, συμβάλουν ώστε αυτό ο τόπος να είναι κέντρο εφαρμογής κι επαλήθεύσεως της ευαγγελικής διδασκαλίας. Αυτό είναι το Άγιον Όρος. Πολλοί αναρωτιούνται: Είναι σήμερα εφαρμόσιμο το Ευαγγέλιο; Μπορεί η Διδασκαλία του Χριστού να εφαρμοσθεί από τους σύγχρονους ανθρώπους; Κι εμείς απ’ εδώ , τώρα, σήμερα τους απαντούμε μ’ ένα τρόπο εμπειρικό: Μάλιστα, το Ευαγγέλιο είν’ εφικτό να το κατέχουν όλοι. Είν’ εφαρμόσυμο, εφαρμόζεται. Αυτό κάνουμε ως μοναχοί. Το εφαρμόζουμε κι εμπειρικό το παρουσίαζουμε στους ανθρώπους. Αυτή είναι η σημασία του Αγίου Όρους . Από εμπειρία λέμε ότι η ασφάλεια του ανθρώπου είναι να βιώσει τον Θεόν ακολουθώντας την ορθόδοξη παράδοση.

Μ.Μ : Λέγεται τακτικά η έκφραση ότι το Άγιον Όρος είναι τόπος εμπειρίας του Θεού. Τι ακριβώς σημαίνει;

Αρχμ. Εφ. Βς.: Είναι όντως τόπος εμπειρίας του Θεού, διότι οι αθωνίται μοναχοί που το οικούν , έχουν στόχο τους τον αγιασμό. Λέγοτας αγιασμόν, εννοούμε βιώματα πνευματικά, βιώματα της χάριτος. Τα μοναστήρια του και τα λοιπά ιερά σκηνώματα του είναι κέντρα επαληθεύσεως της ευαγγελικής διδασκαλίας. Πως επαληθεύεται η ευαγγελική διδασκαλία; Δια των προσωπικών βιωμάτων. Σήμερα που η αμαρτία για τους πολλούς έχει γίνει άρτος ημέρας τε και νυκτός, υπάρχει εν τούτοις διακαής πόθος πολλών εξ αυτών να δούν αγίους ανθρώπους∙ Μέγας ο πόθος…γι’ αυτό έρχονται συχνά-πυκνά και ρωτούν: Υπάρχει σήμερα , πάτερ, κάποιος στο Άγιον Όρος που έχει προορατικό χάρισμά; κάποιος με διορατικό; Θέλουμε να δούμε κάποιον ασκητή , κάποιον ενάρετο Γέροντα.κλπ. όλ’ αυτά καταδεικνύουν τον διακαή πόθο τους να συναντήσουν κάποιον άγιον άνθρωπο. Επίσης εδώ στο Αγιον Όρος. εξομολογούνται με κάποιαν άνεσιν οι άνθρωποι, μακριά από την τρυφή και τις συνήθειες χωροταξικές αναστολές… κι εμείς οι μοναχοί έχουμε περισσότερο χρόνο να τους δούμε και να τους ακούσουμε. Ε, όλ’ αυτά συντελούν στην ανάπτυξη της πνευματικής αυτής επικοινωνίας. Αυτή η συνεχής βία του εαυτού μας, η συνεχής προσκόλληση στη λατρεία του Θεού, η συνεχή ενατένιση και ο θείος πόθος που έχουμε, οδηγούν στο επιθυμητό. Μερικοί μάλιστα που επιδίδονται κατά έναν ιδιαίτερο τρόπο στην επικοινωνία μετά του Θεού- έχουν εμπειρίες του Θεού. Αυτοί δίδουν σωστή μαρτυρία με τρόπο εμπειρικό , βιωματικό , προβληματίζοντας σωστά τους ανθρώπους.
Πιστεύω ότι σήμερα είναι η ώρα του Μοναχισμού! Όχι διότι ο Μοναχισμός θέλει να μοναστηκοποιήσει τον κόσμο αλλά επειδή ο Μοναχισμός δι’ ενός εμπειρικού μηνύματος θέλει να προβληματίσει σοβαρά τον κόσμον ο οποίος άγεται και φέρεται από την ψυχρή λογική. Ο Μοναχισμός θέλει γόνιμα να συνταράξει τον σύγχρονό άνθρωπο και αυτό γίνεται μόνο για του εμπειρικού βιώματος∙ δεν γίνεται διά των απλών λόγων , δια της θεωρίας δηλαδή. Βλέπεις ότι και σήμερα οι άμβωνες δεν σιγούν και όμως ο λαός ζητά και κάτι άλλο. Χθές ήρθε κάποιος ευλαβής ιερεύς εξ Αθηνών . μου είπε ότι η ενορία του έχει πενήντα χιλιάδες ψυχές. Απ’ αυτούς εκκλησιάζονται οκτακόσιοι , το πολύ χίλιοι άνθρωποι! « Οι δε εννέα , πού;» κάποιος πρέπει να τους πει, να τους δώσει να καταλάβουν ότι η κύρια αποστολή του καθενός είναι η σωτηρία της αθανάτου ψυχής του και όχι η ακατάσχετη υλοφροσύνη. Σ’ αυτό πολύ μας βοηθεί η εμπειρία των σύγχρονων εναρέτων ανθρώπων , η εφηρμοσμένη Θεολογία η βιωματική.
(…)
Η ζωή του μοναχού θέλει αγώνα, πίστη , αποφασιστικότητα, ελπίδα. Ένας άνθρωπος που προσέρχεται στον Μοναχισμό απλώς γιατί έξω έχει προβλήματα, είναι καταδικασμένος ν’ αποτύχει. Το πρόγραμμα της ζωής του μοναχού , η σκληρή εργασία, οι πολύωρες ακολουθίες , η αδιάκριτη υπακοή που χρωστά στους προϊσταμένους του και η πνευματική εργασία που πρέπει να επιτελέσει, δεν κάνει τη μοναχική ζωή κατάλληλη για δειλούς ανθρώπους που θέλουνε να βολευτούν ή να ξέχάσουν ή έστω να περάσουν μια ήσυχη ζωή.

Βιβλίο : Πείρα Aγιορειτών Πατέρων
Συζητήσεις σε Μοναστήρια του Άθωνα.
Μανώλη Μελινός.
Σειρά : Πείρα Πατέρων

Αγίου Σιλουανού του Αθωνίτη.

Μια μέρα μερικοί μοναχοί που ήταν υπεύθυνοι σε άλλα εργαστήρια, ρώτησαν : ‘‘ Πάτερ Σιλουανέ, πως συμβαίνει και οι άνθρωποι που εργάζονται στα δικά σου εργαστήρια να δουλεύουν τόσο καλά, αφού ποτέ δεν τους εποπτεύεις , ενώ εμείς ξοδεύουμε τον καιρό μας παρακολουθώντας τους και κείνοι διαρκώς προσπαθούν να μας απατήσουν’’;

Ο πάτερ Σιλουανός απάντησε: ‘‘ Δεν ξέρω. Μπορώ όμως να σας πω τι κάνω σχετικά με αυτό. δεν έρχομαι το πρωί στο εργαστήριο χωρίς προηγουμένως να έχω προσευχηθεί γι’ αυτούς τους ανθρώπους∙ και έρχομαι με την καρδιά μου γεμάτη στοργή και αγάπη γι’ αυτούς, και όταν μπαίνω μέσα στο εργαστήρι, η ψυχή μου κλάιει από αγάπη γι’ αυτούς. Κατόπιν τους δίνω τις δουλειές που θα έχουν να κάνουν την ημέρα και όσο αυτοί εργάζονται εγώ προσεύχομαι γι’ αυτούς. Πάω μέσα στο κελλί μου και αρχίζω να προσεύχομαι για τον καθένα ατομικά. Στέκομαι μπροστά στο Θεό και λέω: ‘‘Ω Κύριε, θυμίσου τον Νικόλαο. Είναι νέος, είναι μόλις είκοσι χρόνων , άφησε στο χωρίο του την γυναίκα του που είναι ακόμη πιο νέα απ’ αυτόν και το πρώτο τους παιδί. Μπορείς να καταλάβεις την δυστυχία που υπάρχει εκεί ώστε να αναγκασθεί να τους αφήσει για τι δεν θα μπορούσαν να ζήσουν με τη δουλειά του στην πατρίδα. Προστάτευσέ τους τώρα που αυτός απουσιάζει. Γίνου η ασπίδα τους εναντίων κάθε κακού . Δώσε στον ίδιο θάρρος να αγωνισθεί κατά την διάρκεια αυτού του χρόνου και να γυρίσει πίσω να τους συναντήσει με χαρά, με αρκετά χρήματα αλλά κυρίως με πολύ θάρρος για να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες. Στην αρχή προσευχόμουνα με δάκρυα συμπαθείας για τον Νικόλαο, την νεαρή σύζυγό του και το μικρό παιδί τους, αλλά καθώς προσευχόμουνα η αίσθηση της θείας παρουσίας άρχισε να αυξάνεται μέσα μου και σε μια στιγμή αυξήθηκε τόσο πολύ ώστε έχασα την εικόνα του Νικολάου , της συζύγου του, του παιδιού του, των αναγκών του, των συγχωριανών τους και αισθανόμουνα μόνον τον Θεό, και βυθιζόμουνα στην αίσθηση της θείας παρουσίας όλο και περισσότερο μέχρις ότου ξαφνικά , μέσα στην καρδιά αυτής της παρουσίας συνάντησα την θεία αγάπη να κρατά τον Νικόλαο, την γυναίκα του και το παιδί του και τώρα ήταν η αγάπη του Θεού με την οποία άρχισα ξανά να προσεύχομαι γι’ αυτούς, αλλά και πάλι βρήκα την θεία αγάπη. Και έτσι περνώ τις ημέρες μου προσευχόμενος για τον καθένα από αυτούς τους ανθρώπους με την σειρά για τον ένα μετά τον άλλο και όταν τελειώσει η ημέρα πηγαίνω να τους συναντήσω , τους λέω λίγα λόγια, προσευχόμαστε μαζί και αυτοί πάνε να αναπαυθούν, εγώ δε γυρίζω να συμπληρώσω τον κανόνα μου’’.

Γέροντος Πορφυρίου:Περί του πνευματικού αγώνος

Είναι ένα μυστήριο ο άνθρωπος. Φέρομε μέσα μας κληρονομιά αιώνων , όλο το καλό που βιώθηκε απο τους προφήτες, τους αγίους, τους μάρτυρες, τους αποστόλους και κυρίως απο τον κύριο ημώς Ιησού Χριστό· αλλά επίσης και το κακό που υπάρχει στον κόσμο απο τον Αδάμ μέχρι σήμερα. Όλα είναι μέσα μας και τα ένστικτα και τα πάντα, και ζητούν ικανοποίηση. Αν δεν τα ικανοποιήσουμε, κάποτε θα εκδικηθούν , εκτός και τα διοχετεύσομε αλλού, στο ανώτερο , στον Θεό.

Γι’ αυτό ν’αποθάνομε κατά τον παλαιό άνθρωπο και να ενδυθούμε τον νέο. Αυτό ομολογούμε με το μυστήριο του βαπτίσματος. Με το βάπτισμα μπαίνουμε στη χαρά του Χριστού. «Όσοι εις Χριστόν εβαπτίσθητε, Χριστόν , ενεδύσασθε». Δεύτερο βάπτισμα είανι η εξομολόγηση , με τηνοποία γίνεται η κάθαρση απο τα πάθη, η απονέκρωση. Έτσι έρχεται η θεία ΄χαρις μέσω των μυστηρίων.

Ο Κύριος έλεγε στους μαθητές Του: «Όταν θα έλθει το Πνεύμα το Άγιον , θα σας τα διδάξει όλα». Το Πνεύμα το Άγιον μας τα διδάσκει όλα. Μας αγιάζει. Μας θεώνει. Όταν έχομε το Πνεύμα του Θεού, γινόμαστε ανίκανοι πρός το αμαρτάνειν. Όταν έχομε το Άγιον Πνεύμα, δεν μπορούμε να κάνομε το κακό. Δεν μπορούμε να θυμώσομε, να μισήσομε, να κακκολογήσομε, δεν, δεν , δεν…

Να γίνομε γεμάτοι , έμπλεοι Αγίου Πνεύματος. Εδώ έγκειται η ουσία της πνευματικής ζωής. Αυτό ειναι τέχνη. Τέχνη τεχνών. Ας ανοίξουμε τα χέρια κι ας ριχθούμε στην αγκαλιά του Χριστού. Όταν έλθει ο Χριστός, κερδίσαμε το πάν. Ο Χριστός θα μεταποιήσει τα πάντα μέσα μας. Θα φέρει την ειρήνη, τη χαρά , την ταπείνωση , την αγάπη, τηνπροσευχή, τηνανάσταση. Η χάρις του Χριστού θα μας ανακαινίσει. Αν στραφούμε σ’Αυτόν με πόθο, με λαχτάρα, με αφοσίωση, με έρωτα, ο Χριστός θα μας τα δώσει όλα.

Χωρίς τον Χριστό είναι αδύνατον να διορθώσομε τον εαυτό μας, δεν θα μπορέσομε ν’ αποδεσμευθούμε απ’ τα πάθη. Μόνοι μας δεν μπορούμε να γίνομε καλοί. «Χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν». Όσο κιαν προσπαθήσομε, τίποτα δεν θα επιτύχωμε. Ένα πρέπει να κάνομε, να στραφούμε σ’Εκείνον και να Τον αγαπήσομε»εξ όλης της ψυχής». Η αγάπη στον Χριστό· μόνο αυτή είναι η καλύτερη θεραπεία των παθών.

Ο Θεός έχει βάλει μία δύναμη μέσα στην ψυχή του ανθρωπου. Απ αυτόν εξαρτάται πως τη διοχετεύει, για το καλό ή για το κακό. Αν το καλό το παρομοιάσομε με ανθόκηπο γεμάτο λουλοόυδια, δέντρα και φυτά, ενώ το κακό με αγκάθια και τη δύναμη με νερό, τότε μπορεί να συμβεί το εξής: όταν το νερό το διοχετεύσομε πρός το άνθρωπο τότε όλα τα φυτά αναπτύσσονται, πρασινίζουν ανθίζουν , ζωογονούνται· την ίδια στιγμή τ’ αγκάθια, επειδή δεν ποτίζονται , μαραίνονται , χάνοντα. Και το αντίθετο.

Δεν χρεάζεται , λοιπόν , να ασχολείσθε με τ’ αγκάθια. Μην καταπιάνεσθαι με την εκδίωξη του κακού. Έτσι μας θέλει ο Χριστός, να μην ασχολούμαστε με τα πάθη και με τον αντίθετο. Κατευθύνετε το νερό , δηλαδή όλη τη δύναμη της ψυχής σας, πρός τα λουλούδια και θα χαίρεσαθι την ομορφιά , την ευωδία, τη δροσιά τους.

Δεν γίνεσθαι άγιοι κυνηγώντας το κακό. Αφήστε το κακό. Να κοιτάζετε πρός τον Χριστό κι αυτός θα σας σώσει. Αντί να στέκεσθε έξω απ’ την πόρτα και να διώχνετε τον εχθρό ,περιφρονήστε τον . έρχεται απο δώ το κακό; Δοθείτε με τρόπο απαλό απο κεί. Δηλαδή έρχεται να σας προσβάλει το κακό, εσείς δώστε την εσωτερική σας δύναμη στο καλό, στον Χριστό. Παρακαλέστε : «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με¨. Ξέρει Εκείνος πως να σας ελεήσει, με τι τρόπο. Κι όταν γεμίζετε απ’ το καλό, δεν στρέφεσθε πιά πρός το κακό . Γίνεσθε μόνοι σας, με τη χάρη του Θεού καλοί. Που να βρεί τόπο τότε το κακό; Εξαφανίζεται!

Όλα συν Χριστώ είναι δυνατά. Πού είναι ο κόπος και η προσπάθεια, για να γίνεις καλός; Τα πράγματα είαν απλά. Θα καλέσετε τον Θεό κι Εκείνος, θα μεταβάλλει τα πράγματα πρός το καλό. Αν δώσετε σ’ Εκείνον την καρδιά σας, δεν θα μείνουν περιθώρια γιά τ’ άλλα. Όταν ενδυθείτε τον Χριστό, δεν θα κάνετε καμιά προσπάθεια, για την αρετή. Εκείνος θα σας τήνε δώσει. Σας πιάνει φοβία κι απογοήτευση; Στραφείτε στον Χρισ΄το. Αγαπήστε Τον απαλά, ταπεινά, χωρίς απαίτηση και θα σας απαλλάξει ο ίδιος. Να στραφείτε προς τον Χριστό και να πείτε με ταπείνωση και ελπίδα σάν τον Απόστολο Παύλο: «Τις με ρύσεται εκ του σώματος του θανάτου τούτου;». θα κινηθείτε, λοιπόν πρός τον Χριστό κι Εκείνος αμέσως θα έλθει. Αμέσως θα ενεργήσει η χάρις Του.
---

Τέλεια , βαθιά φιλοσοφημένη είναι η θρησκεία μας. Το απλό είναι και το πιό πολύτιμο. Έτσι ν’αγωνίζεσθαι στην πνευματική ζωή , απλά, απαλά, χωρίς βία. Η ψυχή αγιάζεται και καθαίρεται με τη μελέτη των λόγων των Πατέρων , με την αποστήθιση ψαλμών , αγιογραφικών χωρίων , με την ψαλτική , με την ευχή.

Διθείτε , λοιπόν , σ’ αυτά τα πνευματικά κι αφήστε τα όλα τ’ άλλα. Στην λατρεία του Θεού μπορούμε να φθάσουμε εύκολα , αναίμακτα. Είναι δύο δρόμοι που μας οδηγούν στον Θεό, ο σκληρός και κουραστικός με τις άγριες επιθέσεις κατά του κακού και ο εύκολος με την αγάπη. Υπάρχουν πολλοί που διάλεξαν το σκληρό δρόμο και «έχυσαν αίμα, για να λάβουν Πνεύμα», ώσπου έφθασαν σε μεγάλη αρετή. Εγώ βρίσκω ότι πιό σύντομος και σίγουρος δρόμος είναι αυτός με την αγάπη. Αυτόν ν’ακολουθείτε κι εσίες.

Μπορείτε , δηλαδή, να κάνετε άλλη προσπάθεια. Να μελετάτε και να προσεύχεσθε και να έχετε ως στόχο να προχωρήσετε στην αγάπη του Θεού και της Εκκλησίας. Μην πολεμάτε να διώξετε το σκοτάδι απ’ ατο δωμάτιο της ψυχής σας. Ανοίξτε μιά τρυπίτσα, για να έλθει το φώς, και το σκοτάδι θα φύγει. Το ίδιο ισχύει και για τα πάθη και τις αδυναμίε. Να μην τα πολεμάτε, αλλά να τα μεταμορφώνετε σε δυνάμεις περιφρονώντας το κακό. Να καταγίνεσθε με τα τροπάρια, τους κανόνες , τη λατρεία του Θεού, το θείο έρωτα. Όλα τ’αγια βιβλια της Εκκλησίας μας, η Παρακλητική , το Ωρολόγιο, το Ψαλτήρι, τα Μηναία περιέοχυν λόγια άγια, ερωτικά πρός τον Χριστό μας. Να τα διαβάζετε με χαρά και αγάη και αγαλλίαση. Ότραν δοθείτε σ’ αυτήν την προσπάθεια με λαχτάρα, η ψυχή σας θ’αγιάζεται με τρόπο απλό , μυστικό, χωρίς να το καταλάβετε.

Οι βίοι των αγίων , και πιό πολυ ο βίος του Αγίου Ιωάννη του Καλυβίτου , μου έκαναν εντύπωση. Οι άγιοι είναι φίλοι του Θεού. Όλη την ημέρα μπορείτε να εντρυφάτε και ν’απολαμβάνετε τα κατωρθώματα τους και ναμιμείσθε το βίο τους. Οι άγιοι είχαν δοθεί εξ ολοκλήρου στον Χριστό.
Μ’αυτήν τη μελέτη σίγουρα θα αποκτήσετε , την ταπείνωση, την αγάπη και η ψυχή σας θα αγαθύνεται. Να μη διαλέγετε αρνητικούς τρόπους για τη διόρθωσή σας. Δεν χρειάζεται ούτε το διάβολο να φοβάσθε, ούτε την κόλαση , ούτε τίποτα. Δημιουργούν αντίδραση. Έχω κι εγώ μιά μικρή πείρα σ’ αυτά. Ο σκοπός δεν είναι να κάθεσθε , να πλήττετε και να σφίγγεσθε, για να βελτιωθείτε. Ο σκοπός είνα να ζείτε , να μελετάτε, να προσεύχεσθε, να προχωράτε στην αγάπη , στην αγάπη του Χριστόυ, στην αγάπη της Εκκλησίας.

(....)

Τις αδυναμίες αφήστε τις όλες, για να μην παίρνει είδηση το αντίθετο πνεύμα και σας βουτάει και σας καθηλώνει και σας βάζει στενοχώρια. Να μην κάνετε καμία προσπάθεια ν’απαλλαγείται απ’ αυτές. Ν’ αγωνίζεσθε με απαλότητα και απλότητα, χωρίς σφίξιμο και άγχος. Μη λέτε: « Τώρα θα σφιχτώ, θα κάνω προσευχή ν’ αποκτήσω αγάπη, να γίνω καλός κλπ..». Δεν είναι καλό να σφίγγεσαι και να πλήττεις, για να γίνεις καλός. Έτσι θ’αντιδράσετε χειρότερα. Όλα να γίνοται με απαλό τρόπο, αβίαστα κι ελεύθερα. Ούτε να λέτε: «Θεέ μου, απάλλαξέ με απ’ αυτό», παραδείγματος χάριν, το θυμό, τη λύπη. Δεν είναι καλό να προσεύχόμαστε ή και να σκεπτόμαστε το συγκεκριμένο πάθος· κάτι γίνεται στην ψυχή μας και μπλεκόμαστε ακόμη περισσότερο. Ρίξου με ορμή , για να νικήσεις το πάθος και θα δείς τότε πως θα σ’ αγκαλίασει , θα σε σφίξει και δεν θα πορέσεις τίποτα να κάνεις.

Μην πολεμάτε απ’ ευθείας τον πειρασμό, μην παρακαλείτε να φύγει, μη λέτε: «Πάρ’ τον Θεέ μου!». Τότε του δίνετε σημασία κι ο πειρασμός σφίγγει. Γιατί παρόλο που λέτε, «Πάρ’τον Θεέ μου», βασικά το θυμάστε και τον υποθάλπετε περισσότερο. Η διάθεση για απαλλαγή , βέβαια, θα υπάρχει , αλλά θα είναι πάρα πολύ μυστική και λεπτή , χωρίς να φαίνεται. Θα γίνεται μυστικά. Θυμηθείτε εκείνο που λέγει η Αγία Γραφή: « Μη γνώτω η αριστερά σου τι ποιεί η δεξιά σου». Όλη η δύναμη σας να στρέφεται στην αγάπηη του Θεού, στη λατρεία Του , στην προσκόλληση σε Αυτόν. Έτσι η απαλλαγή απ’ το κακό και τις αδυναμίες θα γίνειτ αμυστικά, χωρίς να παίρνετε είδηση , χωρίς κόπο.

Αυτή την προσπάθεια κάνω κι εγώ. Βρήκα ότι είναι καλύτερος τρόπος αγιασμού, αναίμακτος. Καλύτερα δηλαδή , να ρίχνομαι στην αγάπη, μελετώντας τουςκανόνες τα τροπάρια τους ψαλμούς. Αυτη η μελέτη κι εντρύφηση , χωρίς να το καταλάβω , πηγαίνει το νού μου πρός τον Χριστό και γλυκαίνει την καρδιά μου. Συγχρόνως εύχομαι ανοίγοντας τα χέρια με λαχτάρα, με αγάπη, με χαρά και ο Κύριος με ανεβάζει στην αγάπη Του. Αυτός είναι ο σκοπός μας, να φθάσουμε εκεί. Τι λέτε, αυτός ο δρόμος δεν είαν αναίμακτος;

Υπάρχουν και πολλοί άλλοι τρόποι, όπως , για παράδειγμα, να θυμάσαι το θάνατο, την κολαση , τον διάβολο. Έτσι απο φόβο και υπολογιαμό αποφεύγεις το κακό. Εγώ ο ελάχιστος δεν εφάρμοσα στη ζωή μου αυτούς τους τρόπου που κουράζουν , φέρνουν αντίφραση και πολλές φορές αντίθετο αποτέλεσμα. Η ψυχή , κι όταν μάλιστα είναι ευαίσθητη, ευφραίνεται στην αγάπη κι ενθουσιάζεται , ενδυναμώνεται και μετασχηματίζει και μεταποιεί και μεταστοιχειώνει όλα τα αρνητικά και τα άσχημα.

Γι’ αυτό εγώ προτιμώ τον «εύκολο δρόμο», δηλαδη αυτό τον τρόπο που τον πετυψαόνομε με τη μελέτη των κανόνων των αγίων. Στους κανόνες θα βρούμε τρόπους που μεταζειρίσθηκαν οι άγιοι , οι όσιοι , οι ασκηταί , οι μάρτυρες. Καλό είναι να κάνομε αυτή την «κλοπή». Να κάνομε κι εμείς ό,τι έκαναν κι εκείνοι. Αυτοί ρίχθηκαν στην αγάπη του Χριστού. Έδωσαν όλη την καρδιά τους. Να κλέψουμε τον τρόπο τους.



Βιβλίο: Βίος και λόγοι
Ιερά Μονή Χρυσοπηγής

Αθανάσιος Γρηγοριάτης

Οι ανευλόγητες ασκήσεις

Πολυάριθμα περιστατικά δείχνουν πως τα ενεργήματα του Αγ. Πνεύματος εκδηλώνονται στην ψυχή του περίφημου ηγουμένου της αγιορείτικης Ι. Μονής Γρηγορίου Αθανασίου (1873-1953) σαν νοερό φώς γνώσεως και αποκαλύψεως.

Ο γρηγοριάτης μοναχός Σωφρόνιος διηγήθηκε.
«Στην αρχή της καλογερικής μου ζωής, συνεπαρμένος από ασκητικό ενθουσιασμό, επιχειρούσα πολλών ειδών ασκήσεις. Κάποτε φόρεσα μέσα από τα ρούχα μου σιδερένιες αλυσίδες. Και για να ταλαιπωρούμαι στον ύπνο, τοποθέτησα κάτω από το στρωσίδι μου χαλίκια. Έτσι νόμιζα ότι ευχαριστώ τον Θεό και ακολουθώ τα ίχνη των αρχαίων ασκητών.
Για όλα αυτά βέβαια δεν είχα αναφέρει τίποτε σε κανένα. Κανένας δεν γνώριζε τις προκοπές ου. Ούτε και ο γέροντας. Κάποια μέρα όμως δέχθηκα στο κελλί μου την επίσκεψη του.

-Ε, τι κάνεις εδώ, πάτερ Σωφρόνιε; Πως τα περνάς;
-Με την ευχή σου , γέροντα, καλά είμαι.
-Μήπως κάνεις παραπανίσιες ασκήσεις; Το σώμα σου είναι ασθενικό και δεν αντέχει για πολλά.
-Εγώ , γέροντα, δεν ανήκω στους προκομμένους μοναχούς.
-Για να δούμε όμως, παιδί μου, τι έχεις βάλει κάτω από το στρωσίδι σου; Τι βλέπω εδώ; Χαλίκια! Να τα πάρεις και να τα πετάξεις.
Έμεινα κατάπληκτος! Σκέφτηκα ότι ανθρωπίνως ήταν αδύνατο να γνώριζε ο γέροντας την περίπτωση . και συλλογιζόμουν : ‘’άραγε να ξέρει και για τις αλυσίδες;’’. δεν πρόλαβα όμως να τελειώσω την σκέψη μου.
-Πάτερ Σωφρόνιε, μου λέει, για να δω τι φορείς επάνω σου…Τι πράγματα είναι αυτά; Να τις βγάλεις τις αλυσίδες αυτές. Δεν έχουν να σε ωφελήσουν σε τίποτε.»

Τις στιγμές αυτές ο αρχάριος γρηγοριάτης μοναχός δοκίμασε μέσα του ένα ιερό ρίγος. Αντιλήφθηκε ότι κάτι θαυμαστό συνέβαινε στον γέροντα του. Και προηγουμένως τον αγαπούσε και τον σεβόταν, αλλά τώρα αυξήθηκε υπερβολικά η ευλάβεια προς το πρόσωπο του. Μέσα στον γέροντα του κατοικούσε και ενεργούσε εμφανώς η χάρις του Αγ. Πνεύματος.

( Αθανάσιος Γρηγοριάτης).
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...