Το είπε ο Ίδιος με τα εξής λόγια, « ἄρατε τὸν ζυγόν
μου ἐφ᾿ ὑμᾶς καὶ μάθετε ἀπ᾿ ἐμοῦ, ὅτι πρᾷός εἰμι καὶ ταπεινὸς τῇ καρδίᾳ, καὶ
εὑρήσετε ἀνάπαυσιν ταῖς ψυχαῖς ὑμῶν· ὁ γὰρ ζυγός μου χρηστὸς καὶ τὸ φορτίον μου
ἐλαφρόν ἐστιν » ( Ματ. ια’, 29-30). Το είπε επίσης ο Απόστολος Πέτρος, όταν
πήρε το λόγο στην Αποστολική Σύνοδος με τα εξής λόγια, « νῦν οὖν τί πειράζετε
τὸν Θεόν, ἐπιθεῖναι ζυγὸν ἐπὶ τὸν τράχηλον τῶν μαθητῶν, ὃν οὔτε οἱ πατέρες ἡμῶν
οὔτε ἡμεῖς ἰσχύσαμεν βαστάσαι; » (Πρ. ιε’, 10).
Ύστερα από αυτά, πόσο μεγάλο λάθος έκαναν οι νομικοί
της εποχής του Χριστού στους οποίους ο Κύριος είπε, « καὶ ὑμῖν τοῖς νομικοῖς
οὐαί, ὅτι φορτίζετε τοὺς ἀνθρώπους φορτία δυσβάστακτα, »( Λουκ. ια’, 46). Αλλά
και σε κάθε εποχή ποσό μεγάλο λάθος είναι να παρουσιάζει κανείς στους άλλους το
Χριστό όχι ως Σωτήρα, αλλά ως τιμωρό αγνοώντας τα λόγια του Πατέρα Του, « ἰδοὺ
ὁ παῖς μου, ὃν ᾑρέτισα, ὁ ἀγαπητός μου, εἰς ὃν εὐδόκησεν ἡ ψυχή μου· θήσω τὸ
πνεῦμά μου ἐπ᾿ αὐτόν, καὶ κρίσιν τοῖς ἔθνεσιν ἀπαγγελεῖ·……..κάλαμον
συντετριμμένον οὐ κατεάξει καὶ λίνον τυφόμενον οὐ σβέσει, ἕως ἂν ἐκβάλῃ εἰς
νῖκος τὴν κρίσιν· καὶ τῷ ὀνόματι αὐτοῦ ἔθνη ἐλπιοῦσι » (Ματ. ιβ’, 18- 21).
Η αμαρτία είναι που κάνει τον άνθρωπο δούλο της
σύμφωνα με τα λόγια του Κυρίου, « πᾶς ὁ ποιῶν τὴν ἁμαρτίαν δοῦλός ἐστι τῆς
ἁματίας »( Ιω. η’, 34). Αντιθέτως ο Χριστός ελευθερώνει σύμφωνα με τα λόγια του
Ιδίου, « ἐὰν οὖν ὁ υἱὸς ὑμᾶς ἐλευθερώσῃ, ὄντως ἐλεύθεροι ἔσεσθε »( Ιω. η’, 36).
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ.
Πανεπιστημίου Αθηνών.
Είμαι συγκλονισμένος. Αυτό το βίντεο μου το απέστειλε μόλις φίλος διαπρεπής γιατρός από το Καρολίνσκα της Στοκχόλμης στη Σουηδία. Καθώς το τουίτερ παρέχει πλέον δυνατότητα ανάρτησης βαρέος αρχείου, σας το παρέχω για να μάθετε γιατί το Θωρηκτό Αβέρωφ δεν βούλιαξε ποτέ. Δείτε το… pic.twitter.com/Gw852XCno7
Όταν
ο Μωυσής είπε στο Θεό, « ἐμφάνισόν μοι σεαυτόν», ο Θεός του είπε, «οὐ
δυνήσῃ ἰδεῖν τὸ πρόσωπόν μου· οὐ γὰρ μὴ ἴδῃ ἄνθρωπος τὸ πρόσωπόν μου καὶ
ζήσεται » ( Εξ. λγ’, 18-20). Άρα δικαιώνεται ο παραπάνω τίτλος, Θεόν
ανθρώποις ιδείν αδύνατον. Εννοείται βέβαια ότι πρόκειται για τους
σωματικούς οφθαλμούς του ανθρώπου. Ευτυχώς όμως που ο Κύριος είπε, « Τὰ
ἀδύνατα παρὰ ἀνθρώποις δυνατὰ παρὰ τῷ Θεῷ ἐστιν »(Λουκ. ιη’, 27). Έτσι
και αυτό το αδύνατο για τους ανθρώπους, δηλαδή να δουν το Θεό, ο Θεός το
έκανε δυνατό. Αυτό λέγεται στη συνέχεια του τροπαρίου το οποίο αρχίζει
με τα παραπάνω λόγια, Θεόν ανθρώποις ιδείν αδύνατον. Λέει λοιπόν, διὰ
σοῦ δὲ Πάναγνε ὡράθη βροτοῖς, Λόγος σεσαρκωμένος.
Αυτό
ο Παύλος το χαρακτηρίζει μεγάλο μυστήριο με τα εξής λόγια, « καὶ
ὁμολογουμένως μέγα ἐστὶ τὸ τῆς εὐσεβείας μυστήριον· Θεὸς ἐφανερώθη ἐν
σαρκί, ἐδικαιώθη ἐν Πνεύματι, ὤφθη ἀγγέλοις, ἐκηρύχθη ἐν ἔθνεσιν,
ἐπιστεύθη ἐν κόσμῳ, ἀνελήφθη ἐν δόξῃ »( Α’ Τιμ. γ’, 16). Αλλά και ο
Ίδιος ο Κύριος αποκάλυψε αυτή την αλήθεια, όπως φαίνεται στον εξής
διάλογο που είχε με τον Φίλιππο, «Λέγει αὐτῷ Φίλιππος· Κύριε, δεῖξον
ἡμῖν τὸν πατέρα καὶ ἀρκεῖ ἡμῖν. λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Τοσοῦτον χρόνον
μεθ' ὑμῶν εἰμι, καὶ οὐκ ἔγνωκάς με, Φίλιππε; ὁ ἑωρακὼς ἐμὲ ἑώρακε τὸν
πατέρα· καὶ πῶς σὺ λέγεις, δεῖξον ἡμῖν τὸν πατέρα; οὐ πιστεύεις ὅτι ἐγὼ
ἐν τῷ πατρὶ καὶ ὁ πατὴρ ἐν ἐμοί ἐστι; τὰ ῥήματα ἃ ἐγὼ λαλῶ ὑμῖν, ἀπ'
ἐμαυτοῦ οὐ λαλῶ· ὁ δὲ πατὴρ ὁ ἐν ἐμοὶ μένων αὐτὸς ποιεῖ τὰ ἔργα »(Ιω.
ιδ’, 8- 10).
Αλλά
το βάρος δεν πέφτει στα σαρκικά μάτια, όπως είπε ο Κύριος στο Θωμά, «
Ὅτι ἑώρακάς με, πεπίστευκας· μακάριοι οἱ μὴ ἰδόντε ς καὶ πιστεύσαντες »(
Ιω. κ’, 29). Το βάρος πέφτει στην καρδιά, όπως πάλι είπε ο Κύριος, «
μακάριοι οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ, ὅτι αὐτοὶ τὸν Θεὸν ὄψονται »( Ματ. ε’,
8).Τώρα, ποιοι είναι « οἱ καθαροὶ τῇ καρδίᾳ », ο Θεός τους γνωρίζει. Οι
άλλοι, δε μένει παρά να τους αγαπάνε, αν και δεν τους γνωρίζουν, γιατί
χωρίς αγάπη, δεν είναι κανένας « καθαρός τῇ καρδίᾳ ». Είναι ασφαλέστερο
να αγαπάει κανείς τα τέκνα του Θεού από του να λέει για τον εαυτό του,
εγώ είμαι τέκνο του Θεού.
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Αυτός
που το είπε ή το έγραψε για πρώτη φορά, προφανώς πριν και μετά από
αυτό, θα έχει πει ή γράψει και άλλα σχετικά λόγια που ο ίδιος είχε κατά
νουν. Έτσι, αφού αυτά δεν είναι γνωστά, επόμενο είναι ο καθένας που το
λέει ή το ακούει, να το ερμηνεύει και να το επεξηγεί με το δικό του
τρόπο. Η παραπάνω φράση είναι διδακτική και όποιος την έχει πει
αναμφιβόλως ο ίδιος, ως άγιος άνθρωπος που ήταν, βίωνε και γνώριζε αυτά
που δίδασκε στους άλλους, όπως φαίνεται και από το ότι απευθύνεται σε
δεύτερο ενικό πρόσωπο, αν πεθάνεις…..Ας δούμε λοιπόν τι μπορεί να πει
κανείς σχετικά με αυτό το απόφθεγμα:
α)
Ο Κύριος είπε, « ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἀκολουθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν
καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ, καὶ ἀκολουθείτω μοι»(Μάρ.η’, 34).Εδώ μπορεί
να πει κανείς ότι όποιος έχει απαρνηθεί τον εαυτό του πριν πεθάνει
είναι σαν να έχει πεθάνει πριν πεθάνει.
β)
Ο Παύλος είπε, « Χριστῷ συνεσταύρωμαι· ζῶ δὲ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ
Χριστός· »( Γαλ. β’, 20). Εδώ μπορεί να πει κανείς ότι όποιος λέει
ότι δε ζει πλέον αυτός, είναι σαν να λέει ότι έχει πεθάνει πριν πεθάνει.
δ)
Ο Παύλος είπε παραπάνω στο β) « ζῇ δὲ ἐν ἐμοὶ Χριστός· ». Εδώ μπορεί να
πει κανείς ότι, δε θα πεθάνει, όταν πεθάνει, αφού μέσα του ζει ο
Χριστός.
ε)
Ύστερα από αυτά, προκειμένου κανείς να διδάξει τον άλλον, ασφαλέστερο
είναι να του λέει τα παραπάνω λόγια του Κυρίου και του Παύλου και άλλα
αναστάσιμα πολλά, γιατί υπάρχει κίνδυνος, αν του πει, « αν πεθάνεις πριν
πεθάνεις, δε θα πεθάνεις, όταν πεθάνεις », αντί να το εξηγήσει, να το
παρεξηγήσει. Άντε
να καταλάβει ο άνθρωπος, γιατί πρέπει να πεθάνει πριν πεθάνει, και τι
πρέπει να κάνει, αν πάρει βεβαίως την απόφαση να πεθάνει πριν
πεθάνει.
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Είπεν
ο Κύριος, « όστις δε υψώσει εαυτόν ταπεινωθήσεται, και όστις ταπεινώσει
εαυτόν υψωθήσεται » (Ματ. κγ’,12 ). Αυτό δεν το δίδαξε μόνο με λόγια,
αλλά και έμπρακτα, αφού ο Ίδιος « εταπείνωσεν εαυτόν γενόμενος υπήκοος
μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού. διό και ο Θεός αυτόν υπερύψωσε…»(
Φιλ.β’, 8-9).
Ενώ
όμως ο αναμάρτητος εταπεινώθη τόσο,
έρχεται ο αμαρτωλός και κάνει τον
καμπόσο.
Σαν να μη ξέρει ο Χριστός γιατί εταπεινώθη,
και τώρα έρχεται
αυτός περήφανος να νοιώθει.
Ας δέχονταν τουλάχιστο πως λάθος τα
νομίζει,
και ότι το καράβι του στραβά το αρμενίζει.
Αυτό θα ήταν και γι’ αυτόν σπουδαία ευκαιρία,
να συναντήσει το Χριστό, να βρει τη σωτηρία.
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ασφαλώς και είναι σωστή αλλά, επειδή πρέπει να κατανοείται και σωστά,
ας μείνουμε λίγο στο θέμα γράφοντας τα παρακάτω:
Με αυτή τη φράση παρουσιάζεται η εικόνα σαν να
μιλάει η ίδια και να λέει μάλιστα χίλιες λέξεις. Έτσι η
αξία της εικόνας βρίσκεται στο ότι με την παρουσία της λέει κάτι που
είναι πολύ σπουδαίο. Με άλλα λόγια η εικόνα εξιστορεί και
διηγείται όχι μόνο αυτό που εικονίζει, αλλά και πολλά
άλλα που έχουν σχέση με το εικονιζόμενο θέμα. Χαρακτηριστικό
παράδειγμα είναι η εικόνα του ουρανού με τα αστέρια η οποία δε λέει
μόνο χίλιες λέξεις, αλλά μιλάει για τη δόξα του Θεού σύμφωνα με το ψαλμικό, «Οι
ουρανοί διηγούνται δόξαν Θεού, ποίησιν δε χειρών αυτού αναγγέλλει το
στερέωμα » ( Ψ. 18,2).
Όσο για τις εικόνες της Εκκλησίας που είναι πολλές και διαφορετικές, αυτές
λένε τόσα πολλά σαν να διαβάζει κανείς ολόκληρο βιβλίο, όπως δηλώνει
και ο χαρακτηρισμός τους από τον Ιωάννη το Δαμασκηνό ως « βιβλία των
αγραμμάτων ».Τώρα, αν κανείς δε μπορεί ή δε θέλει να
ακούσει τι θέλει να του πει η εικόνα και περιφρονεί τα
λόγια της, αυτός χάνει την ουσία και μένει στον τύπο. Αυτός μοιάζει με εκείνον
που δεν τρώει το καρπό από ένα δένδρο αλλά αρκείται στο να το βλέπει
και στο να μασουλάει που και που και κανένα από τα φύλλα του.
Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι δεν είναι αρκετό μόνο να
βλέπει κανείς τις εικόνες. Ο Φίλιππος αν και
έβλεπε τον Ίδιο το Χριστό και όχι την εικόνα Του, δεν τον είχε γνωρίσει,
όπως φαίνεται από τα λόγια του Κυρίου, «Τοσούτον χρόνον μεθ' υμών ειμι, και ουκ
έγνωκάς με, Φίλιππε; ο εωρακώς εμέ εώρακε τον πατέρα· και πώς συ λέγεις, δείξον
ημίν τον πατέρα;» (Ιω. ιδ’, 9 ). Καλή λοιπόν είναι η εικόνα του ουρανού με τα
αστέρια, αλλά καλλίτερα και μόνιμα είναι τα λόγια που λέει
αυτή η εικόνα, γιατί ο Κύριος είπε, « ο ουρανός και η γη παρελεύσονται, οι δε
λόγοι μου ου μη παρέλθωσι » ( Ματ. κδ’, 35).
Ιωάννης Χ. Δήμοςπτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
Υπαρκτό
είναι μόνο ό, τι έχει δημιουργήσει ο Θεός διά του Υιού Του, αφού « πάντα δι'
αυτού εγένετο, και χωρίς αυτού εγένετο ουδέ εν ο γέγονεν »( Ιω. α’, 3). Κατά
συνέπεια ό, τι δεν έχει δημιουργήσει ο Θεός δεν υπάρχει, δηλαδή δεν είναι
υπαρκτό. Ο Θεός δεν έχει δημιουργήσει θάνατο, σύμφωνα
και με το, « ο Θεός θάνατον ουκ εποίησεν, ουδέ τέρπεται επ᾿ απωλεία ζώντων »(
Σ. Σολ. α’, 13). Άρα ο θάνατος δεν είναι
υπαρκτός. Αφού λοιπόν δεν είναι υπαρκτός, δε μπορεί να μιλήσει και να πει π.χ.
εγώ είμαι ο θάνατος. Αντίθετα η ζωή που
υπάρχει μπορεί να μιλήσει και μάλιστα
μίλησε και είπε, «εγώ ειμι η ανάστασις και η ζωή » ( Ιω. ια’, 25).
Για
το θάνατο όμως ο οποίος δε μπορεί να μιλήσει, μίλησε ο Θεός, όχι βέβαια για να
του δώσει ύπαρξη, αλλά για να τον εμφανίσει ως επακόλουθο της ανυπακοής στο
θέλημά Του, δηλαδή ως συνέπεια της αμαρτίας,
« τα γαρ οψώνια της αμαρτίας θάνατος »(Ρω. στ’, 23). Μίλησε ο Θεός για το θάνατο και είπε στον Αδάμ, « η
δ᾿ αν ημέρᾳ φάγητε απ᾿ αυτού, θανάτω αποθανείσθε »( Γεν. β’, 17).
Έτσι, « δι' ενός ανθρώπου η αμαρτία εις τον
κόσμον εισήλθε και διά της αμαρτίας ο θάνατος, και ούτως εις πάντας ανθρώπους ο
θάνατος διήλθεν, εφ' ω πάντες ήμαρτον »(Ρω. ε’, 12). Ο θάνατος λοιπόν, αν και
δεν είναι υπαρκτός, απέβη ο χειρότερος
εχθρός του ανθρώπου. Αυτόν τον εχθρό τον
κατάργησε ο Χριστός με την Ανάστασή Του, και γι’ αυτόν τον εχθρό ο
Απόστολος Παύλος λέει, « έσχατος εχθρός καταργείται ο θάνατος »( Α’ Κορ. ιε’,
26).
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών.
G
M
T
Y
Η λειτουργία ομιλίας περιορίζεται σε 200 χαρακτήρες
Πρεμιέρα για το νέο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα του Ιερού Ναού Αγίας
Σοφίας Νέου Ψυχικού "Ο τρόπος λειτουργίας μιας Ενορίας στον σύγχρονο
κόσμο".
Το πρώτο Σχολείο που επέλεξε το πρόγραμμα, ήταν το 6ο
ΓΕΛ Αχαρνών (Ολυμπιακού Χωριού) στα πλαίσια του μαθήματος των
θρησκευτικών. Τα παιδιά και τους καθηγητές υποδέχθηκε ο υπεύθυνος του
προγράμματος πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Χριστοδούλου στο προαύλιο του
Ναού κερνώντας καραμέλες και ξεκινώντας την ξενάγηση από την υπαίθρια
βιβλιοθήκη pop up.
Στη συνέχεια τη σκυτάλη
έλαβαν η Αρχιτέκτονας Κυριακή Εξαδάκτυλου και οι Αγιογράφοι Νικόλαος
Εξαδάκτυλος και Μαριλένα Φωκά σε μια σύντομη αναφορά στην αρχιτεκτονική
και καλλιτεχνική φυσιογνωμία του Ιερού Ναού.
Αργότερα
το Σχολείο ξεναγήθηκε στους υπόλοιπους χώρους του Ναού με τη βοήθεια
των συνεργατών της Νεανικής Εστίας καταλήγοντας στο πρότυπο Νεανικό
Κέντρο. Εκεί τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να χαλαρώσουν τρώγοντας και
πίνοντας εδέσματα που είχε ετοιμάσει η Νεανική Εστία και να ακούσουν για
τον τρόπο λειτουργίας αλλά και το έργο της Ενορίας και την προσφορά της
σε πνευματικό και κοινωνικό επίπεδο.
Κατόπιν,
παρουσιάστηκε με τη βοήθεια εποπτικών μέσων "Η γνωριμία με την Θεία
Λειτουργία" ενώ ακολούθησε και παιγνίδι γνώσεων με τους μαθητές να
συμμετέχουν ενεργότατα. Ενθουσιασμένα τα παιδιά φεύγοντας παρέλαβαν και
τα ετοιμασμένα δώρα τους αφού ξεναγήθηκαν και στον χώρο σίτισης των
άπορων συνανθρώπων μας.
Το διαδραστικό πρόγραμμα διήρκησε δύο γεμάτες ώρες.
G
M
T
Y
Η λειτουργία ομιλίας περιορίζεται σε 200 χαρακτήρες
«...Φως που πατεί χαρούμενο, τον Άδη καί το Χάρο...» !!! Διονύσιος Σολωμός
~Η εν Χριστώ αναστάσιμη χαρμολύπη, στην εξόδιο ακολουθία τού Κυπριανού Παπαϊωάννου,
τού διά πυρός τελειωθέντος, κατά τις ημέρες,
τού ψευτό-Ρωμαίϊκου,*
(: Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός)
ήτοι, τής παλιόψαθας των Εθνών,*
(: Στρατηγός Μακρυγιάννης)
καί τού γενικού,
από την δολοφονία τού Καποδίστρια και εντεύθεν,
κατά των Ελλήνων,
ασκουμένου, διαχρονικά, διωγμού. Την Ακολουθία τελεί στην Κύπρο, ο ίδιος ο Ιερέας Πατέρας του. Γύρω από το σώμα τού μάρτυρα, τα πέντε αδέλφια του,
οι συγγενείς, οι φίλοι, καί όλοι εμείς, να ακουμπάμε το σκήνωμα του•
προκλητικοί• με το χαμόγελο των κούρων τής αυγής τής ιστορίας,
στο στόμα, βεβαιωμένοι για την αυγή τής ακατάλυτης ζωής
στην οποία ο αδελφός μας Κυπριανός εισέρχεται. Προκλητικοί, μη δεχόμενοι σαν πραγματικότητα
τον θάνατο,
που ο κόσμος θεωρεί φυσικό, αλλά εμείς αφύσικο,*
(: Αlexander Schmemman•
Ορθόδοξος Ιερέας
καθηγητής Θεολόγος)
γιατί γνωρίζουμε πως πλασθήκαμε αθάνατοι• πως η ζωή δόθηκε άπαξ και δεν θα αρθεί ποτέ•
πως στα γρανάζια τού κόσμου,
-που η φιλοσοφία του δεν πάει πέρα από το μνήμα, την φθορά, το χώμα, καί τον θάνατο-*
(: Επίσκοπος Κεφαλληνίας
Γεράσιμος Φωκάς)
οφείλουμε να είμαστε η άμμος που τα μπλοκάρει,*
(: Αρχιεπίσκοπος
Χριστόδουλος) ενώ ο κόσμος τού θανάτου, καθώς ενοχλημένος, πληροφορείται πως ο άδης νικήθηκε, -πως πεθαίνοντας δηλαδή διαπιστώνεις πως ζεις- θορυβημένος, με εθελοτύφλωση, κρύβεται πιό βαθειά στον τάφο του, κλείνοντας αυτιστικά τ'αυτιά, τα μάτια, και το πρόσωπο, στην πραγματικότητα των γεγονότων τής Αναστάσεως κ μιάς αναπάντεχης άνοιξης, που σαν ευλογημένη βροχή ηλίου, έρχεται και μάς ψιθυρίζει μέσα μας το μυστικό, πως,
μόνο με το φωτοστέφανο μας θα φανερωθεί μιά μέρα ποιοί πραγματικά, εν δυνάμει, θεοί κατά χάριν, είμαστε. Χαίρε Κυπριανέ καί μην μάς ξεχνάς, ως αύριο που μαζί θα δειπνήσουμε. Γεώργιος Κακής Κωνσταντινάτος
G
M
T
Y
Η λειτουργία ομιλίας περιορίζεται σε 200 χαρακτήρες
Όπως είναι
γνωστό, η λέξη ψυχή λέγεται και πνεύμα, γιατί δηλώνει
κυρίως το πνευματικό στοιχείο του
ανθρώπου το οποίο διακρίνεται από το υλικό.
Έτσι οι λέξεις ψυχή και πνεύμα εναλλάσσονται όπως φαίνεται ενδεικτικά
στο γνωστό «Μετὰ πνευμάτων δικαίων, τετελειωμένων, τὰς ψυχὰς τῶν δούλων σου,
Σῶτερ ἀνάπαυσον,….».
Για τους
ζώντες όμως η λέξη ψυχή δε δηλώνει πάντα
μόνο το πνεύμα, άλλα δηλώνει και την όλη ψυχοσωματική ύπαρξή τους.
Χαρακτηριστικά
είναι τα παρακάτω παραδείγματα:
α) « ἦμεν δὲ
ἐν τῷ πλοίῳ αἱ πᾶσαι ψυχαὶ διακόσιαι ἑβδομήκοντα ἕξ »(Πρ. κζ’, 37 ). Εδώ οι 276 ψυχές
προφανώς ήταν οι ζωντανοί άνθρωποι στο πλοίο και όχι μόνο τα πνεύματά τους.
β) «
Ἐγερθεὶς παράλαβε τὸ παιδίον καὶ τὴν μητέρα αὐτοῦ καὶ πορεύου εἰς γῆν Ἰσραήλ,
τεθνήκασιν γὰρ οἱ ζητοῦντες τὴν ψυχὴν τοῦ παιδίου»( Ματ. β’, 20). Εδώ προφανώς
η λέξη ψυχή δηλώνει τη ζωή του παιδίου και όχι το πνεύμα του.
γ) « καὶ ἐρῶ τῇ ψυχῇ μου· ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ
κείμενα εἰς ἔτη πολλά· ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου. εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ Θεός·
ἄφρον, ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ· ἃ δὲ ἡτοίμασας τίνι
ἔσται;»( Λουκ. ιβ’, 19-20). Και εδώ προφανέστατα η λέξη ψυχή, με όλα αυτά που
αναφέρονται σ’ αυτή, δηλώνει το ζωντανό
άνθρωπο και όχι το πνεύμα του.
Από τα
παραπάνω, και όχι μόνο, συνάγεται ότι η λέξη ψυχή, όταν δηλώνει το πνεύμα του
ανθρώπου, χρησιμοποιείται κυρίως για τους κεκοιμημένους. Όταν όμως δηλώνει το ζωντανό άνθρωπο, τότε δε δηλώνει μόνο το
πνευματικό του στοιχείο. Αν, για παράδειγμα, πει κάποιος σε κάποιον, ψυχούλα
μου, τι κάνεις, μιλάει σε αυτόν που βλέπει και όχι στο πνεύμα του το οποίο υπάρχει μεν
μέσα του, αλλά δεν
το βλέπει.
Ιωάννης Χ. Δήμος πτχ. Θεολ. & Φιλοσ. Πανεπιστημίου Αθηνών