Του μεγάλου Φωτίου

 Τι να πρωτοπείς για τον τεράστιο αυτόν άνθρωπο.... Συνήθως όσοι αναφέρονται σε αυτόν τονίζουν, αν είναι άνθρωποι ορθόδοξοι, τον αντιαιρετικό και ιδίως αντιπαπικό αγώνα του. Αν είναι λόγιοι ελληνολάτρες επισημαίνουν την συμβολή του στην διάσωση της αρχαίας ελληνικής γραμματείας ιδίως με την Μυριόβιβλο. Οι περισσότεροι λησμονούμε μία πτυχή της δράσης του Μεγάλου Φωτίου που ίσως κατά κόσμον τουλάχιστον είναι η σπουδαιότερη. Ο Μέγας Φώτιος είναι ο κατά το ανθρώπινο πατέρας της Ρωμηοσύνης, ο θεμελιωτής του πλέριου, ανοικτού σε όλους τους ορθοδόξους Ελληνισμού. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι αν ο Μέγας Φώτιος δεν είχε πρωτοστατήσει στην βάπτιση των Σλάβων και των Βουλγάρων και εάν δεν είχε επιμείνει να τους κρατήσει μακρυά από την παπική επιρροή ο Ελληνισμός ίσως να μην υπήρχε σήμερα. Συχνά, παρασυρμένοι και εμείς όπως άλλοτε οι Εβραίοι πιστεύουμε ότι είμαστε ο περιούσιος λαός και πως ό,τι και αν κάνουμε, όσο και αν πηγαίνουμε κόντρα στο θέλημα του Θεού θα εξακολουθούμε να υπάρχουμε γιατί απλά είμαστε εμείς! Η πραγματικότητα, όμως, είναι τελείως διαφορετική. Όπως οι Εβραίοι έπαψαν, έτσι και εμείς μπορεί να πάψουμε να είμαστε κάποτε ο λαός του Θεού. Ο Μέγας Φώτιος κερδίζοντας για και εντάσσοντας στον δικό μας κόσμο, στον δικό μας πολιτισμό, τους Σλάβους και τους Βούλγαρους μας έκανε περισσότερους και ισχυρότερους με αποτέλεσμα οι λαοί αυτοί να λειτουργήσουν ως οι πρόμαχοι και η ασπίδα του Ελληνισμού για αιώνες και ιδίως στα φοβερά χρόνια της Τουρκοκρατίας. Όλοι αυτοί μέχρι να έρθουν τα φώτα των Ευρωπαίων (ιουδαϊκού, προτεσταντικού και παπικού θρησκεύματος) και να τους πείσουν ότι αποτελούν διαφορετικά έθνη από εμάς, σεμνύνονταν να λένε ότι ήταν Έλληνες! Όσοι από αυτούς μάθαιναν γράμματα και ιδίως οι άρχοντές τους ελληνικά μάθαιναν και τα ελληνικά χρησιμοποιούσαν! Για όλα αυτά υπεύθυνος είναι με την χάρη του Θεού ο Μ. Φώτιος. Αναμορφωτής του Γένους και δεύτερο απόστολος Παύλος. Και αυτά είναι που δεν μπορούν να του συγχωρέσουν οι μισούντες το γένος, ανθέλληνες, περισσότερο και από την καταδίκη της αιρέσεως του filioque. Φώτιζε Φώτιε λαόν απεγνωσμένον....

Χαράλαμπος Μηνάογλου

Το παν είναι η καρδιακή ταπείνωση

 

Τὸ πᾶν εἶναι ἡ καρδιακὴ ταπείνωση .

–Γέροντα, μπορεῖ νὰ ταπεινώνεται κανεὶς σκεπτόμενος λογικά, χωρὶς νὰ ταπεινώνεται καρδιακά;

–Παλιὰ τὰ μοναστήρια καὶ πολλὰ σπίτια εἶχαν πολὺ χαμηλὲς πόρτες καὶ ἔπρεπε κανεὶς νὰ σκύψη, γιὰ νὰ περάση· ἂν δὲν ἔσκυβε, χτυποῦσε τὸ κεφάλι του. Ἔτσι τὸ μπόι του καμπτόταν λίγο καὶ τὸ κεφάλι του ἔβαζε μυαλό, ὥστε νὰ προσέχη ἄλλη φορά, γιὰ νὰ μὴ σακατεύεται καὶ ρεζιλεύεται.

Μ ̓ αὐτὸ τὸ παράδειγμα θέλω νὰ πῶ ὅτι, ὅταν ταπεινώνεται κανεὶς μὲ τὴν λογική, εἶναι ἴσα-ἴσα γιὰ νὰ μὴ σπάζη τὸ κεφάλι του καὶ χάνη τὴν ὑπόληψή του. Νά, προχθὲς ἦρθε μιὰ ἀδελφὴ καὶ μοῦ λέει: «Γέροντα,μοῦ εἶπε ἡ Γερόντισσα ὅτι, ὅταν ψάλλω, καμαρώνω τὴν φωνή μου, καὶ ἀπὸ τότε τὸ ἔχω στὸν νοῦ μου καὶ προσπαθῶ νὰ ψάλλω πιὸ ταπεινά». «Κατάλαβες αὐτὸ ποὺ σοῦ εἶπε ἡ Γερόντισσα; τῆς λέω. Χρειάζεται νὰ αἰσθανθῆς αὐτὴν τὴν ἀδυναμία σου καὶ νὰ θελήσης νὰ ἀπαλλαγῆς ἀπὸ αὐτήν. Γιατί, ἂν ἡ προσπάθειά σου νὰ μὴν καμαρώνης τὴν φωνή σου εἶναι μόνον ἐξωτερική, ἁπλῶς γιὰ νὰ μὴ σοῦ ξανακάνη παρατήρηση ἡ Γερόντισσα, τότε μπορεῖ νὰ φθάσης νὰ καμαρώνης ὅλον τὸν ἑαυτό σου».

–Γέροντα, ἐνῶ φέρνω ταπεινοὺς λογισμούς, στὸ βάθος,μέσα μου, ὑπάρχει μιὰ αὐτοεκτίμηση. Πῶς συμβιβάζονται αὐτά;

–Ἐσὺ ἁπλῶς φέρνεις στὸν νοῦ σου ταπεινοὺς λογισμούς, ἀλλὰ αὐτοὶ οἱ λογισμοὶ δὲν ἀγγίζουν τὴν καρδιά σου. Ἂν ἄγγιζαν τὴν καρδιά σου, θὰ σὲ ἀλλοίωναν ἐσωτερικά, μὲ τὴν καλὴ ἔννοια, καὶ θὰ ἤσουν ἄγγελος. Τὸ πᾶν εἶναι ἡ καρδιακὴ ταπείνωση. Τί λέει ὁ Ἀββᾶς Ἰσαάκ; «Ὁ ἀληθινὰ ταπεινὸς δὲν ψάχνει μὲ τὸν νοῦ του νὰ βρῆ τρόπους νὰ ταπεινωθῆ, ἀλλὰ εἶναι πραγματικὰ ταπεινὸς κατὰ τὴν καρδίαν»

Γέροντα, ἂν κανεὶς ταπεινώνεται μόνος του κατηγορώντας τὸν ἑαυτό του: «εἶμαι λειψός, χαμένος, κ.λπ.», αὐτὸ τὸν βοηθάει νὰ ἀποκτήση ταπείνωση;

–Μόνος του εὔκολα κατηγορεῖ κανεὶς τὸν ἑαυτό του, ἀλλὰ δύσκολα δέχεται τὴν κατηγορία τῶν ἄλλων. Μόνος του μπορεῖ νὰ λέη: «εἶμαι ἐλεεινός, ὁ πιὸ ἁμαρτωλός, ὁ χειρότερος ἀπ ̓ ὅλους», ἀλλὰ ἕναν λόγο τοῦ ἄλλου νὰ μὴν τὸν σηκώνη. Βλέπεις, ὅταν κάποιος πέφτη μόνος του καὶ χτυπάη, μπορεῖ νὰ πονέση, ἀλλὰ δὲν δίνει καὶ πολλὴ σημασία. Ἤ, ὅταν τὸν χτυπήση ἕνας ποὺ τὸν ἀγαπάει, λέει: «Ἔ, δὲν πειράζει». Ἂν ὅμως λίγο τὸν γρατζουνίση ἢ τὸν σπρώξη κάποιος ποὺ δὲν τὸν συμπαθεῖ, ὤ, τότε νὰ δῆς! Θὰ βάλη τὶς φωνές, θὰ κάνη πὼς πονάει, πὼς δὲν μπορεῖ νὰ περπατήση!Ὅταν ἤμουν στὸ Σινᾶ, ἦταν ἐκεῖ κι ἕνας λαϊκὸς –Στρατὴ τὸν ἔλεγαν –πού, ἂν τὸν φώναζες: «κύριεΣτρατή», σοῦ ἔλεγε: «Ἁμαρτωλὸ Στρατῆ, νὰ λές, ἁμαρτωλὸ τρατῆ». Ὅλοι ἔλεγαν: «Τί ταπεινὸς ποὺ εἶναι!». Ἕνα πρωὶ τὸν πῆρε ὁ ὕπνος καὶ δὲν κατέβηκε στὴν ἐκκλησία. Πῆγε λοιπὸν κάποιος νὰ τὸν ξυπνήση. «Στρατή, τοῦ λέει, ἀκόμη κοιμᾶσαι; τελείωσε καὶ ὁ Ἑξάψαλμος· δὲν θὰ ̓ρθῆς στὴν ἐκκλησία;». Ὁπότε ἐκεῖνος βάζει κάτι φωνές... «Ἐγὼ ἔχω περισσότερη εὐλάβεια ἀπὸ σένα καὶ ἦρθες ἐσὺ νὰ μοῦ πῆς νὰ κατεβῶ στὴν ἐκκλησία;». Ἔκανε σὰν τρελλός... Μέχρι ποὺ πῆρε τὸ κλειδὶ ἀπὸ τὴν πόρτα –ἦταν ἀπὸ ἐκεῖνα τὰ κλειδιὰ τὰ μεγάλα–, γιὰ νὰ τὸν χτυπήση, γιατὶ θίχτηκε. Τὰ ἔχασαν οἱ ἄλλοι ποὺ τὸν ἄκουσαν ἔτσι νὰ φωνάζη, γιατὶ τὸν εἶχαν γιὰ ὑπόδειγμα, γιὰ πολὺ ταπεινό. Ἔγινε ρεζίλι. Βλέπεις τί γίνεται; Μόνος του ἔλεγε ὅτι εἶναι ἁμαρτωλός, ἀλλά, μόλις θίχτηκε ὁ ἐγωισμός του, ἔγινε θηρίο!Ἕνας ἄλλος στὴν Ἤπειρο εἶχε ἐπιδιορθώσει μιὰ ἐκκλησία. Μόνος του ἔλεγε ὅτι δὲν ἔκανε τίποτε παρὰ μιὰ ψευτιά. Ὅταν ὅμως τοῦ εἶπα: «ὄχι καὶ ψευτιά, κάτι ἔκανες», ὤ, πῶς θύμωσε! «Ἐσὺ θὰ τὴν διόρθωνες καλύτερα τὴν ἐκκλησία; μοῦ εἶπε. Ἐγὼ ξέρω ἀπὸ οἰκοδομές·δὲν εἶμαι μαραγκὸς σὰν κι ἐσένα. Ὁ πατέρας μου ἦταν ἐργολάβος»! Θέλω νὰ πῶ, μόνος του εὔκολα ταπεινώνεται κανείς, ἀλλὰ αὐτὸ δὲν σημαίνει ὅτι ἔχει πραγματικὴ ταπείνωση.

–Γέροντα, ποιά εἶναι ἡ γνήσια, ἡ πραγματικὴ ταπείνωση;

–Ὅταν σὲ ταπεινώνη ὁ ἄλλος καὶτὸ δέχεσαι, τότε ἔχεις πραγματικὴ ταπείνωση, γιατὶ πραγματικὴ ταπείνωση εἶναι ἡ ταπείνωση στὴν πράξη, ὄχι στὰ λόγια. Μιὰ φορὰ ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλὸς ρώτησε τοὺς ἀνθρώπους ποὺ εἶχαν συγκεντρωθῆ γύρω του: «Ποιός ἀπὸ σᾶς δὲν ἔχει ὑπερηφάνεια;». «Ἐγώ», εἶπεκάποιος. «Ἔλα ἐδῶ ἐσὺ ποὺ δὲν ἔχεις ὑπερηφάνεια, τοῦ λέει. Κόψε τὸ μισὸ μουστάκι καὶ πήγαινε στὴν πλατεία». «Ἄ, αὐτὸ δὲν μπορῶ νὰ τὸ κάνω», τοῦ ἀπαντᾶ. «Ἔ, τότε δὲν ἔχεις ταπείνωση», τοῦ λέει. Ἤθελε νὰ πῆ ὁ Ἅγιος ὅτι χρειάζεται ἔμπρακτη ταπείνωση. 

–Γέροντα, ἐγώ, ὅταν μὲ πειράζουν, ἀντιδρῶ.

–Δὲν ἔχεις ταπείνωση, γι ̓ αὐτὸ ἀντιδρᾶς. Εἶδες ὁ Ἀββᾶς Μωυσῆς τί ταπείνωση εἶχε; Ὅταν τὸν ἔκαναν ἱερέα, θέλησε ὁ ἀρχιεπίσκοπος νὰ τὸν δοκιμάση καὶ εἶπε στοὺς κληρικούς: «Ὅταν μπῆ στὸ Ἱερὸ ὁ Ἀββᾶς Μωυσῆς, νὰ τὸν διώξετε καὶ μετὰ νὰ πᾶτε ἀπὸ πίσω του νὰ ἀκούσετε τί θὰ πῆ». Μόλις λοιπὸν μπῆκε ὁ Ἀββᾶς Μωυσῆς στὸ Ἱερό, τὸν ἔδιωξαν. «Βρὲ κατάμαυρε, τοῦ εἶπαν, τί ζητᾶς ἐδῶ;». «Ἔχουν δίκαιο, εἶπε ἐκεῖνος· τί δουλειὰ ἔχω ἐδῶ μέσα ἐγὼ ὁ κατάμαυρος; Αὐτοὶ εἶναι ἄγγελοι»! Δὲν πειράχθηκε, δὲν θύμωσε.

–Γέροντα, μπορεῖ κάποιος νὰ εἶναι πρᾶος καὶ νὰ μὴν ἀντιδρᾶ, ὅταν τὸν βρίζουν, ἀλλὰ νὰ μὴν ἔχη ταπείνωση;

–Ὁ ταπεινὸς ἄνθρωπος εἶναι καὶ πρᾶος. Αὐτὸ ὅμως δὲν σημαίνει ὅτι ὅσοι εἶναι πρᾶοι εἶναι καὶ ταπεινοί. Στὴν πραότητα πρέπει νὰ ὑπάρχη καὶ ἡ ταπείνωση, γιατί, ἂν δὲν ὑπάρχη, μπορεῖ νὰ φαίνεται κανεὶς ἐξωτερικὰ πρᾶος, ἀλλὰ μέσα του νὰ εἶναι γεμάτος ἀπὸ ὑπερηφάνεια καὶ νὰ λέη: «Αὐτοὶ εἶναι βλαμμένοι, ἄσ ̓ τους νὰ λένε!». Σὰν ἐκεῖνον τὸν μοναχὸ ποὺ τὸν ἔβλεπαν οἱ Πατέρες νὰ μὴν ἀντιδρᾶ καθόλου, ὅταν τοῦ ἔκαναν παρατηρήσεις ἢ τὸν μάλωναν, ἀλλὰ ἡ ὅλη ζωή του δὲν τοὺς πληροφοροῦσε. Γι ̓ αὐτὸ μιὰ φορὰ τὸν ρώτησαν: «Καλά, ὅταν σὲ μαλώνουμε,τι λογισμὸ ἔχεις καὶ δὲν μιλᾶς;». Καὶ ἐκεῖνος τοὺς ἀπάντησε: «Λέω ἀπὸ μέσα μου: "Ἄσ ̓ τους, ξόανα εἶναι"»! Τοὺς περιφρονοῦσε δηλαδή.

Ἁγ. Παϊσίου Ἁγιορείτου: ΛΟΓΟΙ Ε’ «Πάθη καὶ Ἀρετὲς» -95-

Πειρασμοί και θλίψεις. (Οσίου Εφραίμ του Κατουνακιώτη)

Γέροντα, τι πειρασμούς περάσατε;

«Θα σας πω το απόρρητο της ζωής μου. Το έκζεμα, αυτή την πληγή που έχω στο πόδι, την έχω από δεκαπέντε χρονών. Δοκίμασα διάφορα φάρμακα. Τίποτε. Τώρα που πέρασε η ηλικία επιδεινώθηκε. Καθήμενος στο κρεβάτι του πόνου, έτσι το λέω εγώ, έχω το πόδι ψηλά και λίγο ανακουφίζομαι. Καθήμενος εδώ δημιουργήθηκε κύστη κόκκυγος. Όταν το σκέπτεσαι αυτό είναι το πλέον φρικωδέστερο. Προκαλεί πολύ πόνο. Σε όποια στάση και αν καθήσεις πονάς.

Σε πονά ο γλουτός. Σε προειδοποιεί ότι θα ανοίξει πληγή. Υπομονή, υπομονή. Έως ότου μία φορά δεν άντεξα και έπεσα σε απόγνωση. Μόνο που να σκέφτεσαι την λέξη απόγνωση είναι φρίκη. Είναι γεύση κολάσεως, γεύση γεένης. Κράτησε έξι έως εφτά λεπτά. Μέσα στον πόνο, μέσα στην απελπισία που βρισκόμουν, δεν έλεγα τίποτε στην συνοδία μου. Μία φωνή άκουσα ως αύρα λεπτή.

“Έτσι σε θέλει ο Θεός”. Με αυτό πήρα μία βαθιά αναπνοή. “Ε! νάναι ευλογημένο, αφού έτσι με θέλει Ο Θεός. Αλλά δος μου υπομονή, γιατί δεν αντέχω”.

Τι να κάνω; Να βγω έξω να κάνω εγχείριση; Ολοι σου λένε εγχείριση να κάνεις. Πως θα βγω όμως;

Σηκώνομαι απελπισμένος και πηγαίνω στο καντηλάκι της Παναγίας. Και το καντηλάκι της Παναγίας, θαυματουργό είναι. Παίρνω λίγο βαμβάκι και αλείφω το μέρος, που είναι η κύστη κόκκυγος, και δεξιά και αριστερά τους γλουτούς. Αυτό το έκανα τρεις ημέρες. Την τρίτη ημέρα άφαντος ο πόνος. Θαυματούργησε η Παναγία. Εφαρμόστηκε η συχνή πατερική ρήση, “υπομονή στις θλίψεις” .

Η σκέπη της Παναγίας πάντα υπάρχει, αλλά δεν την βλεπομε. Τότε την βλέπομε, όταν πρόκειται να πέσομε μέσα στο χάος, στην άβυσσο. Τότε μας απαλλάσσει από την καταβόθρα. Και όχι μόνο αυτό. Το κυριότερο να πούμε. Όταν έφυγαν οι πόνοι, μία χαρά κυκλοφόρησε μέσα μου ως μία πληροφορία, ότι ο Θεός την πολλή Του, την άμετρη αγάπη, την φανέρωσε με το να μου δώσει την πληγή κάτω στο ποδάρι. Και δεν χόρταινα να δοξάζω, να υμνολογώ, να ευγνωμονώ τον Θεό, που μου έδωσε την πληγή.

Γι’ αυτό, καλές είναι οι θλίψεις, καλά τα βάσανα, καλές οι στενοχώριες. Ξέρει ο Θεός, γιατί τις δίνει.

Περισσότερο πλησιάζομε τον Θεό με τις θλίψεις. “Εν θλίψει επλάτυνάς με” (Ψαλ.4,2) και κατά το πατερικό “ο φεύγων πειρασμόν επωφελή, φεύγει ζωήν αιώνιον”

Φροντίδα των παιδιών με καρκίνο εν μέσω πανδημίας Covid-19

 

Γράφει η Ελένη Δανά, Παιδίατρος, Αναπληρώτρια Διευθύντρια Ογκολογικής Κλινικής Παίδων & Εφήβων ΜΗΤΕΡΑ.

Τον τελευταίο χρόνο, η παγκόσμια πανδημία της νόσου Covid-19 εξαπλώνεται στον πλανήτη και εξελίσσεται σε παγκόσμια κρίση, επιφέροντας δραματικές αλλαγές στις ζωές όλων μας, πολύ περισσότερο στις ζωές ενηλίκων και ανηλίκων ασθενών με χρόνια και απειλητικά για τη ζωή νοσήματα, μεταξύ των οποίων και ο καρκίνος.

Ειδικά για τα παιδιά με καρκίνο, η φροντίδα τους εν μέσω πανδημίας αποτελεί μεγάλη πρόκληση, καθώς πρέπει κανείς να σταθμίσει τους κινδύνους και να ισορροπήσει ανάμεσα στην απειλή από τον ίδιο τον καρκίνο, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα και σωστά, και στην απειλή από μια σοβαρή λοίμωξη από SARS-CoV-2 σε ένα ανοσοκατεσταλμένο παιδί.

Επιπτώσεις από την πανδημία Covid-19

Στη διεθνή βιβλιογραφία υπάρχουν ήδη αρκετές δημοσιεύσεις που τεκμηριώνουν σημαντικές καθυστερήσεις στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου στους ενήλικες εν μέσω πανδημίας,  με αποτέλεσμα επιπτώσεις στην πρόγνωση και στην επιβίωση, ακόμα και σε χώρες με πολύ εξελιγμένα συστήματα υγείας, που αναγκάζονται ωστόσο να αναδιατάξουν τις δυνάμεις τους λειτουργώντας σχεδόν αποκλειστικά για ασθενείς με Covid-19.

Για τον καρκίνο της παιδικής ηλικίας γνωρίζουμε πως δεν υπάρχουν μέθοδοι πρόληψης, αλλά πως είναι κριτικής σημασίας η έγκαιρη διάγνωσή του. Γνωρίζουμε ακόμα πως το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών με καρκίνο (4 στα 5 παιδιά) οδηγούνται σε πλήρη ίαση, εφόσον αντιμετωπιστούν στον κατάλληλο χρόνο, στο κατάλληλο κέντρο και με τον κατάλληλο τρόπο.

Ο φόβος της έκθεσης στο νέο κορωνοϊό μπορεί να οδηγήσει τους γονείς σε καθυστερημένη πρόσβαση στο σύστημα υγείας, και οι δυσλειτουργίες του συστήματος λόγω της πανδημίας σε καθυστερημένη διάγνωση, με σημαντικές επιπτώσεις στην πρόγνωση.

Γνωρίζουμε πως τα παιδιά είναι λιγότερο πιθανό να αναπτύξουν σοβαρή Covid-19 νόσο σε σχέση με τους ενήλικες, δεν έχει ωστόσο ακόμα διευκρινιστεί αν τα παιδιά με καρκίνο βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο.

Από την άλλη είναι γνωστό πως, ακόμα και κοινές ιογενείς λοιμώξεις, μπορεί να σχετίζονται με αυξημένη θνησιμότητα και θνητότητα στα ανοσοκατεσταλμένα παιδιά. Οι δημοσιευμένες μελέτες που συσχετίζουν τον καρκίνο ή/και την αντικαρκινική θεραπεία με σοβαρή  SARS-CoV-2 λοίμωξη ή/και δυσμενή έκβασή τους αφορούν σχεδόν αποκλειστικά ενήλικες ασθενείς.

Ωστόσο, από τις πρώτες καταγραφές  από την Κίνα στις αρχές του 2020 φάνηκε ότι τα παιδιά με καρκίνο βρίσκονται σε μικρότερο κίνδυνο για σοβαρή λοίμωξη σε σχέση με τους ενήλικες καρκινοπαθείς. Αργότερα, καταγραφές από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ επιβεβαίωσαν αυτά τα δεδομένα, όπως και μια πρόσφατη μελέτη από το Ηνωμένο Βασίλειο, που δείχνει πως τα παιδιά με καρκίνο έχουν το ίδιο χαμηλό (περίπου 3%) ρίσκο προσβολής από τον ιό και το ίδιο χαμηλό ρίσκο σοβαρής λοίμωξης με τον γενικό παιδιατρικό πληθυσμό, με εξαίρεση ίσως τους ασθενείς που υποβάλλονται σε ετερόλογη μεταμόσχευση μυελού των οστών.

Πρόκειται για αισιόδοξα στοιχεία, που μας επιτρέπουν την απρόσκοπτη συνέχιση παροχής της βέλτιστης θεραπείας και φροντίδας στα παιδιά με καρκίνο, χωρίς καθυστερήσεις και αναβολές, με τη λήψη βέβαια των κατάλληλων μέτρων.

Για το λόγο αυτό, διεθνείς, ευρωπαϊκές αλλά και οι ελληνικές επιστημονικές εταιρείες και οργανισμοί (Ελληνική Εταιρεία Παιδιατρικής Αιματολογίας – Ογκολογίας – www.eepao.gr, Ελληνική Εταιρεία για την Ανακουφιστική Φροντίδα Παιδιών και Εφήβων – www.ppc.org.gr) έχουν προσπαθήσει να συντάξουν κατευθυντήριες οδηγίες για τη φροντίδα των παιδιών με καρκίνο εν μέσω πανδημίας.

Συνοπτικά οι οδηγίες για τη φροντίδα παιδιών με καρκίνο εν μέσω πανδημίας:

1. τήρηση των μέτρων αναπνευστικής υγιεινής και υγιεινής των χεριών.
2. σωστή χρήση της μάσκας.
3. αυστηρή εφαρμογή των προφυλακτικών μέτρων στις ογκολογικές μονάδες από το ιατρο-νοσηλευτικό προσωπικό με την κατάλληλη εκπαίδευσή του.
4. περιορισμό του επισκεπτηρίου στο νοσοκομείο.
5. εφαρμογή μεθόδων εξ’ αποστάσεως συμβουλευτικής εκεί που μπορεί να εφαρμοστεί.
6. αυστηρή επιτήρηση για έγκαιρη διάγνωση πιθανών κρουσμάτων με τακτικούς δειγματοληπτικούς ελέγχους σε προσωπικό, ασθενείς και συνοδούς τους.
7. αυξημένη εγρήγορση για αποτελεσματική αντιμετώπιση κάθε πιθανού κρούσματος.

Για τα παιδιά με καρκίνο και τις οικογένειές τους, η λήψη μέτρων προφύλαξης και η κοινωνική αποστασιοποίηση αποτελούσαν συνήθεις πρακτικές και πριν την έλευση της πανδημίας. Το γεγονός αυτό διευκολύνει την προσαρμογή τους στις νέες συνθήκες, ταυτόχρονα όμως επιτείνει το άγχος, το φόβο και τις αγωνίες τους.

Προς το παρόν στη χώρα μας η άσκηση της παιδιατρικής ογκολογίας δεν έχει πληγεί σημαντικά από την πανδημία. Ωστόσο, σε εποχές σαν κι αυτή, που τα επιστημονικά και κοινωνικά δεδομένα αλλάζουν με ασυνήθιστες ταχύτητες, απαιτείται εγρήγορση, συνεχιζόμενη ενημέρωση, συνεργασία αλλά και ενσυναίσθηση, για να περάσουμε, μαζί με τους ασθενείς μας και τις οικογένειές τους, στη μετά την πανδημία περίοδο.

 

 *Άρθρο της Ελένης Δανά, Παιδιάτρου, Αναπληρώτριας Διευθύντριας Ογκολογικής Κλινικής Παίδων & Εφήβων ΜΗΤΕΡΑ.

 

 

 

 https://www.ant1news.gr/eidiseis/article/594594/frontida-ton-paidion-me-karkino-en-meso-pandimias-covid19#.YBxO6qn4Ey0.twitter

 

Ο Κύριος…Εγώ ειμί…

 

είπε δε αυτοίς ο Ιησούς· εγώ ειμι ο άρτος της ζωής· ο ερχόμενος προς με ου μη πεινάση, και ο πιστεύων εις εμέ ου μη διψήση πώποτε. (Ιωάνν. στ -35).

εγώ ειμι ο άρτος ο ζων ο εκ του ουρανού καταβάς· εάν τις φάγη εκ τούτου του άρτου, ζήσεται εις τον αιώνα, και ο άρτος δε ον εγώ δώσω η σαρξ μου εστιν, ην εγώ δώσω υπέρ της του κόσμου ζωής. (Ιωάνν. κεφ. στ  – 51).

εγώ ειμι το φως του κόσμου· ο ακολουθών εμοί ου μη περιπατήση εν τη σκοτία, αλλ  ἕξει το φως της ζωής. (Ιωάνν. κεφ. η  – 12).
εγώ ειμι ο μαρτυρών περί εμαυτού, και μαρτυρεί περί εμού ο πέμψας με πατήρ. (Ιωάνν. κεφ. η  – 18).

αμήν αμήν λέγω υμίν, πριν Αβραάμ γενέσθαι εγώ ειμι. (Ιωάνν. κεφ. η  – 58).

εγώ ειμι η θύρα· δι  ἐμοῦ εάν τις εισέλθη, σωθήσεται, και εισελεύσεται και εξελεύσεται, και νομήν ευρήσει, (Ιωάνν. κεφ. ι  – 9).

εγώ ειμι ο ποιμήν ο καλός, ο ποιμήν ο καλός την ψυχήν αυτού τίθησιν υπέρ των προβάτων, (Ιωάνν. κεφ. ι  – 11).

εγώ ειμι ο ποιμήν ο καλός, και γινώσκω τα εμά και γινώσκομαι υπό των εμών, καθώς γινώσκει με ο πατήρ καγώ γινώσκω τον πατέρα, και την ψυχήν μου τίθημι υπέρ των προβάτων. (Ιωάνν. κεφ. ι  – 14).

εγώ ειμι η ανάστασις και η ζωή. ο πιστεύων εις εμέ, καν αποθάνη, ζήσεται· και πας ο ζων και πιστεύων εις εμέ ου μη αποθάνη εις τον αιώνα. πιστεύεις τούτο; (Ιωάνν. κεφ. ια  – 25).

εγώ ειμι η οδός και η αλήθεια και η ζωή· ουδείς έρχεται προς τον πατέρα ει μη δι  ἐμοῦ. ει εγνώκειτέ με, και τον πατέρα μου εγνώκειτε αν, και απ  ἄρτι γινώσκετε αυτόν και εωράκατε αυτόν… ου πιστεύεις ότι εγώ εν τω πατρί και ο πατήρ εν εμοί εστι; (Ιωάνν. κεφ. ιδ  – 6).

εγώ ειμι η άμπελος η αληθινή, και ο πατήρ μου ο γεωργός εστι. (Ιωάνν. κεφ. ιε  – 1).

εγώ ειμι η άμπελος, υμείς τα κλήματα. ο μένων εν εμοί καγώ εν αυτώ, ούτος φέρει καρπόν πολύν, ότι χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν. (Ιωάνν. κεφ. ιε  – 5).

Ιησούς ουν… είπεν αυτοίς· τίνα ζητείτε; απεκρίθησαν αυτώ· Ιησούν τον Ναζωραίον. λέγει αυτοίς ο Ιησούς· εγώ ειμι. ειστήκει δε και Ιούδας ο παραδιδούς αυτόν μετ  αὐτῶν. (Ιωάνν. κεφ. ιη  – 5).

είπεν ουν αυτώ ο Πιλάτος· ουκούν βασιλεύς ει συ; απεκρίθη Ιησούς· συ λέγεις ότι βασιλεύς ειμι εγώ. (Ιωάνν. κεφ. ιη  – 37).

Εγώ ειμι το Α και το Ω, λέγει Κύριος ο Θεός, ο ων και ο ην και ο ερχόμενος, ο παντοκράτωρ. (Αποκ. Ιωάνν. κεφ. α  – 8).

εγώ ειμι ο πρώτος και ο έσχατος και ο ζων, και εγενόμην νεκρός, και ιδού ζων ειμι εις τους αιώνας των αιώνων, και έχω τας κλεις του θανάτου και του άδου. (Αποκ. Ιωάνν. κεφ. α  – 17).

εγώ το Α και το Ω, η αρχή και το τέλος. εγώ τω διψώντι δώσω εκ της πηγής του ύδατος της ζωής δωρεάν. (Αποκ. Ιωάνν. κεφ. κα  – 6).

εγώ το Α και το Ω, ο πρώτος και ο έσχατος, αρχή και τέλος. (Αποκ. Ιωάνν. κεφ. κβ  – 13).

εγώ ειμι η ρίζα και το γένος Δαυΐδ, ο αστήρ ο λαμπρός ο πρωϊνός. (Αποκ. Ιωάνν. κεφ. κβ  – 16).

  http://www.diakonima.gr

ΠΕΡΙ ΘΕΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ Ο ΛΟΓΟΣ….

 Εντύπωση προκαλεί σχεδόν ένα χρόνο τώρα, αρχής γενομένης από μέσα δικτύωσης, η συνεχιζόμενη συζήτηση για τον τρόπο μετάδοσης της Θείας Κοινωνίας, μια συζήτηση στην οποία έχει εμπλακεί και ο εκκλησιαστικός  χώρος, εντός και εκτός Ελλάδος.

Σε πολλές  Προτεσταντικές  χώρες, γίναμε μάρτυρες καινοτόμων προτάσεων, εκκλησιαστικών ηγετών, ιεραρχών και απλού κλήρου, για αλλαγή του τρόπου μετάδοσης της Θείας Κοινωνίας με αντικατάσταση της Λαβίδας με κουταλάκια μιας χρήσεως, με πρόσχημα την προστασία από τον covid-19. Πλήθος οικείων πολιτικών, ιατρών και δημοσιογράφων εντός των συνόρων, έσπευσαν να υιοθετήσουν αυτές τις καινοτομίες, δήθεν για την προστασία του πληθυσμού από ενδεχόμενες λοιμώξεις. Παρατηρήσαμε επίσης τη σπουδή ιεραρχών και ιερέων της Ελλαδικής Εκκλησίας σε αρκετές ιστοσελίδες και σε διαδικτυακές συζητήσεις να δηλώσουν – ενδεχομένως- την συμφωνία τους με οποιαδήποτε αλλαγή θα βοηθούσε την συνέχιση τέλεσης του Μυστηρίου της Θειας Ευχαριστίας σε ανθρώπους που εμφανίζονται φοβισμένοι ή διστακτικοί.

Αυτό που προσωπικά μου προκαλεί αλγεινή εντύπωση είναι ο λόγος εκκλησιαστικών ταγών της χώρας. Σε ένα θέμα , που προσεγγίζεται ΚΑΘΑΡΑ πνευματικά και μυσταγωγικά, συμφωνούμε στην εκκοσμικευμένη  απλοποίηση του. Πώς γίνεται ένα πνευματικό, μυστικό γεγονός, να υποβιβάζεται σε κοσμικό; Γιατί δεν τονίζεται ο σωτηριώδης χαρακτήρας του μυστηρίου και εκτρέπεται σε κάτι διαφορετικό; Γιατί η Εκκλησία δέχεται να θεωρείται ουσιαστικά ως χώρος θεάματος, ωσάν να πρόκειται για θεατρική ή κινηματογραφική παράσταση και με αυτόν τον τρόπο να δίνεται χώρος σε αρνητές του Χριστού να υπερτονίζουν τις θέσεις τους; Ο λόγος του Κυρίου « όστις θέλει οπίσω μου ελθείν», γιατί δε λαμβάνεται υπόψη για την προσέλευση ή μη στο μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας; Μήπως έπαψε να υπάρχει πλέον ελευθερία; 

Αν η Εκκλησία αποδεχτεί ένα διαφορετικό ρόλο από αυτόν που ουσιαστικά έχει, τότε το κοσμικό στοιχείο θα υπερνικήσει  και θα αντιμετωπίζεται ως ένας οιοσδήποτε κρατικός φορέας. Προτεσταντικές χώρες στον κόσμο με έντονα εκκοσμικευμένα εκκλησιαστικά στοιχεία, αποπνευματικοποιούνται και το μυστήριο μετατρέπεται σε κάτι μαγικό, επομένως εύκολο να απορριφθεί.

Ας αναλογιστούμε όλοι όσοι εμπλεκόμαστε στον ελληνικό εκκλησιαστικό χώρο, κλήρος και λαός, την ευθύνη που έχουμε για την διατήρηση των παραδεδομένων στην Εκκλησία μας. Να προσπαθήσουμε να υψώσουμε , λόγω και έργω, τείχος στην προσπάθεια εκκοσμίκευσης που εντείνεται στην Ορθόδοξη Εκκλησία με ευθύνη και ημών των ιδίων. Η Εκκλησία του Χριστού θα συνεχίζει την πορεία της αταλάντευτη στο διηνεκές του χρόνου.

 

                                                            Μπακοδήμου  Στ. Νικολάου, θεολόγου

ΤΟΥΣ ΤΡΕΙΣ ΜΕΓΙΣΤΟΥΣ ΦΩΣΤΗΡΑΣ

 

ΤΟΥΣ ΤΡΕΙΣ ΜΕΓΙΣΤΟΥΣ ΦΩΣΤΗΡΑΣ

                                                   Νικολάου Στεφ. Μπακοδήμου, εκπαιδευτικού

Στις 30 Ιανουαρίου  η Εκκλησία μας εορτάζει  την μνήμη των τριών Ιεραρχών. Η εορτή τους λέγεται και Εορτή των Γραμμάτων, γιατί και οι τρεις Ιεράρχες ήταν μεγάλοι  Δάσκαλοι  και  Πατέρες  της Εκκλησίας. Οι τρεις Ιεράρχες είναι ο Μέγας Βασίλειος, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος και ο Γρηγόριος ο Θεoλόγoς.

Είχαν και οι τρεις τους ευσεβείς μητέρες που τους βοήθησαν να γίνουν καλοί άνθρωποι και ν' αγαπήσουν τα γράμματα και το Χριστό. Σπούδασαν στις πιο μεγάλες σχολές της εποχής τους. Βοήθησαν τους φτωχούς και όλους όσους είχαν την ανάγκη τους.

Ο Βασίλειος ίδρυσε νοσοκομεία, ορφανοτροφεία και σχολεία. Για το σπουδαίο του έργο η εκκλησία μας τον ονόμασε Μέγα.

Ο Ιωάννης είχε το χάρισμα να μιλά πολύ όμορφα και γι’ αυτό ονομάστηκε Χρυσόστομος.

Ο Γρηγόριος μίλησε περισσότερο για τα Θεότητα του Χριστού  γι’ αυτό και ονομάστηκε Θεολόγος.

                                 Η ΖΩΗ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥΣ

Mέγας Βασίλειος: Γεννήθηκε στην Καισαρεία της Καππαδοκίας το 329 μΧ. Σπούδασε Ρητορική, Γραμματική, Αστρονομία, Φιλοσοφία, Ιατρική και Γεωμετρία. Διακρίθηκε για την αφοσίωση του στην ορθόδοξη πίστη μας αλλά και για το πλούσιο φιλανθρωπικό του έργο, μοιράζοντας όλη την περιουσία του στους φτωχούς. Ίδρυσε τη Βασιλειάδα, ένα πολύ μεγάλο φιλανθρωπικό ίδρυμα, που περιλάμβανε νοσοκομεία, ορφανοτροφείο, ξενώνες, γηροκομείο και είχε σκοπό τη δωρεάν περίθαλψη όσων είχαν ανάγκη. Πέθανε την 1η Ιανουαρίου το 379 και η εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του κάθε πρώτη του χρόνου.

Γρηγόριος ο Θεολόγος: Γεννήθηκε στη Ναζιανζό της Καππαδοκίας το 329 μΧ. και σπούδασε στα καλύτερα σχολεία της εποχής του. Μετά τις σπουδές του έμεινε για δέκα χρόνια στη Αθήνα διδάσκοντας ρητορική. Αργότερα πήγε στον Πόντο, όπου συνάντησε το φίλο του Βασίλειο και έμεινε μαζί του. Ο Γρηγόριος βοήθησε στην αντιμετώπιση της αίρεσης του Αρείου στην Κωνσταντινούπολη, Με τα φλογερά του κηρύγματα έκανε αρκετούς Αρειανούς να πιστέψουν στη σωστή διδασκαλία. Έτσι οι χριστιανοί τον ονόμασαν θεολόγο. Πέθανε στις 25 Ιανουαρίου το 391, σε ένα ερημικό μέρος, όπου ασκήθηκε στην προσευχή, τη νηστεία και τη μελέτη. Η εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του εκείνη την ημερομηνία.

Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Γεννήθηκε στην Αντιόχεια της Συρίας. Σπούδασε Ρητορική και θεολογία και μετά έζησε σε διάφορα μοναστήρια. Έγραψε πολλά βιβλία καθώς και  Θεία Λειτουργία της εκκλησίας μας. Εκφωνούσε πνευματικότατους θεολογικούς λόγους. Ο κόσμος έλεγε χαρακτηριστικά ότι από το στόμα του « έρεε χρυσός » και έτσι ονομάστηκε Χρυσόστομος. Εξορίστηκε στον Πόντο και μετά στην Αρμενία, όπου και πέθανε εξασθενημένος σε ηλικία 62 χρονών. Η εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του στις 13 Νοεμβρίου.

                       ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ ΚΑΙ Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΜΟΡΦΩΣΕΩΣ

 Όσο ζούσαν, οι Τρεις Ιεράρχες μελετούσαν και καλλιεργούσαν το πνεύμα Ήταν μεγάλοι δάσκαλοι που μας άφησαν πολύτιμες συμβουλές. Αυτό που τόνισαν και οι τρεις τους περισσότερο απ' όλα, ήταν η μεγάλη σημασία της αναγνώσεως και της μορφώσεως.

Μιλώντας για το καθήκον των γονιών ο Μέγας Βασίλειος έλεγε: «Οι γονείς που έφεραν στον κόσμο τα παιδιά τους πρέπει να φροντίζουν ώστε αυτά να μορφώνονται.»

Ενώ ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος προσέθετε: « η μόρφωση είναι εκείνη που θα καλλιεργήσει την ψυχή του παιδιού.» Βέβαια, ξέρανε πολύ καλά ότι είναι δύσβατος και απαιτητικός  ο δρόμος προς τη γνώση. Όσο δύσκολος όμως κι αν είναι, αξίζει να τον ακολουθήσουμε. Γιατί μόνο έτσι θα μπορέσουμε να γίνουμε ολοκληρωμένοι άνθρωποι.

Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος ρωτούσε: «Πες μου, ποιος έμαθε γράμματα χωρίς κόπο και πολύ διάβασμα;», ο δε Γρηγόριος ο Θεολόγος εξηγούσε: «Στολίστε τις ψυχές των παιδιών με την κατάλληλη μόρφωση κι όλα τα άλλα θα ακολουθήσουν.»

                              ΣΟΦΑ ΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ

Οι Τρεις Ιεράρχες δίδασκαν τον κόσμο με τη σοφία τους και τον οδηγούσαν προς το καλό και την αρετή.  Ο λόγος τους ήταν φωτιά και οι ιδέες τους ξεπερνούσαν την εποχή τους. Αγάπησαν με πάθος τα γράμματα και αγωνίστηκαν για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη. Όλη η σοφία και η μεγαλοσύνη των τριών μέγιστων φωστήρων φανερώνεται μέσα από τα πιο κάτω δικά τους λόγια:

 «Η ειρήνη είναι το γλυκύτερο πράγμα στον κόσμο».

  ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ

«Όπως οι μέλισσες διαλέγουν το νέκταρ από τα λουλούδια, έτσι κι εσείς διαλέγετε αυτά που διαβάζετε.  Να κρατάτε τα καλά και τα ωφέλιμα».

 ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

«Το χρυσάφι δε βρέθηκε για να δενόμαστε   μ’ αυτό, αλλά για να λύνουμε τους δεμένους».                     

«Ντρέπομαι»,  κάθε φορά που βλέπω πολλούς πλούσιους να γυρίζουν εδώ κι εκεί, να ιππεύουν άλογα με χαλινάρια χρυσά, να σέρνουν πίσω τους δούλους χρυσοφορεμένους, να έχουν στο σπίτι τους κρεβάτια ασημένια κι ένα σωρό άλλα φανταχτερά πράγματα κι όταν έλθει η ώρα να δώσουν κατιτί στο φτωχό τότε γίνονται κι απ’ τους φτωχούς φτωχότεροι. Δε μας χρειάζεται τέτοια ελεημοσύνη. Αγάπη θα πει θυσία, θα πει γενναιοψυχία και άφθονο αίσθημα».

ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

«Τίποτα αντάξιο δεν υπάρχει του πιστού φίλου»

 «Σε καμιά περίπτωση της ζωής σου να μην κάνεις φίλο τον άνθρωπο τον πονηρό»

 «Σε ψυχές διεφθαρμένες, τίποτε απ΄ τα καλά δεν είναι αξιόπιστο».

   ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ

«Πολύ πιο εύκολα μπορεί κανείς να σηκώσει με τους φίλους του την πιο ανυπόφορη συμφορά παρά μονάχος του την πιο μεγάλη ευτυχία»

  ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

"Η παιδεία είναι η αγωγή που ωφελεί την ψυχή, αυτή που με κόπο και πόνο την καθαρίζει από τις κηλίδες της κακίας. Κι αν ακόμη πρόσκαιρα φαίνεται ότι δεν προκαλεί χαρά, αλλά λύπη, αργότερα θα δώσει σε όσους την δεχθούν καρπούς εσωτερικής ειρήνης, πού θα βοηθήσουν στη σωτηρία... "

ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

«Η παιδεία είναι η μετάληψη της αγιότητας στη ζωή μας»

ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

«Τρία πράγματα είναι απαραίτητα στον άνθρωπο: παιδεία, εργασία και υγεία»

ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

Ημέρα μνήμης του μακαριστού Ιεραποστόλου του Κονγκό πατρός Κοσμά Γρηγοριάτη

 

Το απόγευμα της Παρασκευής 27  Ιανουαρίου 1989, ο Ιεραπόστολος του Κονγκό π. Κοσμάς Γρηγοριάτης επέστρεφε από περιοδεία στο Κολουέζι, στην Ιεραποστολική βάση. Κατά τις 8:10 το βράδυ και ενώ άκουγε στο κασετόφωνο το Ορατόριο του Σ. Βερνάρδου «Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός» και έψελνε χαμηλόφωνα, ευρισκόμενος στο 55ο χιλιόμετρο από την συμπρωτεύουσα Λουμπουμπάσι, το αυτοκίνητο συγκρούστηκε πλαγιομετωπικά με ένα φορτηγό των τοπικών ορυχείων, του οποίου η καρότσα προεξείχε. Ο π. Κοσμάς έχασε αμέσως την ζωή του, αφήνοντας ένα ελαφρύ επιφώνημα, ενώ οι δύο συνεπιβάτες του σώθηκαν. Το αυτοκίνητο, μετά από ανατροπή, έφυγε εκτός δρόμου. Κάποιοι ιθαγενείς από το παρακείμενο χωριό Σοφουμουάνγκο έτρεξαν, απεγκλώβισαν τον Έλληνα πρόξενο κ. Διονύσιο Κυβετό και εναπέθεσαν το σώμα του π. Κοσμά στην άκρη του δρόμου. Όπως γράφτηκε: «Η ώρα ήταν 8:10 το βράδυ. Το ευλογημένο σώμα του, που δεν βρήκε ανάπαυση και ξεκούραση σ'  αυτήν την ζωή, αναπαύεται τώρα πάνω στο γρασίδι. Το αίμα απ' τις πληγές του συμπαρασύρεται απ'  την βροχή, που πέφτει την ώρα εκείνη, και ποτίζει την αφρικανική γη».

Επί τρεις ημέρες η σορός του π. Κοσμά παρέμεινε σε ειδικό θάλαμο του νοσοκομείου, που χρησιμοποιείται για τις περιπτώσεις αυτές. Όλοι πρόσεξαν ότι το σώμα του κατά θαυμαστό τρόπο δεν πάγωνε και διαρκώς έτρεχε αίμα από τα τραύματά του μέχρι και την ώρα της ταφής. Όπως γνωρίζουμε, τα σώματα των Αγιορειτών Πατέρων δεν παγώνουν, κατά παραχώρηση της Παναγίας μας, όσες ώρες κι αν περάσουν.

Η πρώτη εξόδιος ακολουθία τελέστηκε το πρωί της 30ής Ιανουαρίου στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου στο Λουμπουμπάσι, από τον Μητροπολίτη. Παρόντες ήταν όλοι οι Έλληνες, οι γηγενείς χριστιανοί και άνθρωποι που τον γνώριζαν. Επίσης, ήλθαν και εκπρόσωποι των Αρχών. Έξω από την εκκλησία ακούγονταν τα μοιρολόγια και οι αλαλαγμοί των γυναικών. Έκλαιγαν και έλεγαν: «Χάσαμε τον πατέρα μας. Χάσαμε τον προστάτη μας».

Το μεσημέρι της ίδιας ημέρας με μικρό αεροσκάφος το σκήνωμα του π. Κοσμά μεταφέρθηκε στο Κολουέζι. Στον Ι. Ναό του Αγίου Γεωργίου, μέσα και έξω από την εκκλησία, είχαν συγκεντρωθεί χιλιάδες ανθρώπων. Όταν έφθασε το σκήνωμα του π. Κοσμά, όλος ο κόσμος ξέσπασε σε αλαλαγμούς και ξεφωνητά. Δεν περιγράφονται με λόγια εκείνες οι στιγμές. Τα κορίτσια του Οικοτροφείου τον αποχαιρετούσαν με σπαραγμό και αβάστακτο πόνο. Όταν το σώμα του π. Κοσμά τοποθετούνταν στον τάφο, μικροί μεγάλοι στάθηκαν τριγύρω και τον αποχαιρετούσαν ρίχνοντας τα ατέλειωτα δάκρυά τους μέσα στον τάφο. Έχασαν τον μεγάλο πατέρα τους.

Και πράγματι ήταν μεγάλος πατέρας καθώς αφιέρωσε την ζωή του στην κοινωνική και πνευματική αναβάθμιση των τοπικών κοινοτήτων. Ίδρυσε κέντρα υγείας, σχολεία, και ανήγειρε Ιερούς Ναούς. Σίτιζε τους ενδεείς στις πόλεις και τα χωριά, αναπτύσσοντας αγροτική και κτηνοτροφική μονάδα. Και το σπουδαιότερο μετάγγιζε τον λόγο του Ευαγγελίου του Χριστού στις ψυχές των ανθρώπων που μαθαίνουν έτσι να αγαπούν, να ενστερνίζονται την αρχή της ισότητας και να διεκδικούν τη δικαιοσύνη του Θεού πάνω στην γη.

Επαναλάμβανε διαρκώς: «Όποιος θέλει να είναι Ιεραπόστολος, πρέπει να αφήσει τα κόκαλά του στην αφρικανική γη».

Ο τάφος του απετέλεσε σημείο αναφοράς της ευλάβειας του Ορθόδοξου λαού αυτής της χώρας και προσκύνημα καθημερινό των πιστών του Κολουέζι. Το οσιακό σκήνωμα του αγωνιστή και μάρτυρα Ιεραποστόλου παραμένει στην αφρικανική γη ως ευλογία και συνάμα σύμβολο αγώνων και θυσίας.

Σε μήνυμά του ο Πρωτοσύγκελος της Ιεράς Μητροπόλεως Αρχιμανδρίτης Κοσμάς Θασίτης γράφει: «Σήμερα στον εσπερινό, τριάντα ένα χρόνια μετά, κοιτούσα τον τάφο του. Σκέφτηκα τους αγώνες του και τις ταλαιπωρίες που τράβηξε για να θεμελιωθεί η Ορθοδοξία στην Αφρική. Συγκινούμαι βαθύτατα με την μορφή του. Ο παπα-Κοσμάς βρίσκεται εδώ. Το καταλαβαίνω πολλές φορές. Φάρος ελπίδας ο τάφος για μένα προσωπικά, που έχω την τιμή να βαδίζω στην γη που πότισε και χάραξε με το αίμα του τα καλύτερά του χρόνια. Διάσπαρτος είναι ο τόπος εδώ με το αίμα και την θυσία του. Η μνήμη του ας είναι αιωνία».