Ταύτιση του ανθρώπινου θελήματος με το θέλημα του Θεού. Η ειρήνη και η χαρά των ανθρώπων του Θεού. Ο Θεός αποστρέφεται τους χλιαρούς.

ΔΕΝ έμαθα αν άρχισες να νηστεύεις. Λοιπόν, όταν αρχίσεις , θα σου ήταν χρήσιμα όσα σου έχω γράψει για την περίοδο αυτή. Στο μεταξύ, θα προσπαθήσω να ξεδιαλύνω κάποια σημεία, γιατί το θέμα είναι εξαιρετικά πολύπλοκο και δεν μπορεί να εξαντληθεί μέσα σε λίγες αράδες.

Ας υποθέσουμε ότι έχεις ευνοϊκή ψυχική διάθεση απέναντι στη νηστεία ή ότι τηρείς τουλάχιστον τους εξωτερικούς τύπους της, καθώς και ότι έχεις ήδη αρχίσει να εξετάζεις προσεκτικά τον εαυτό σου σύμφωνα με τις οδηγίες που σου έχω δώσει , έτσι, ώστε, διαπιστώνοντας τα ελαττώματά σου, σιγά-σιγά να γίνει συνεπής σε όλα.

Τι σημαίνει, όμως, «να γίνεις συνεπής»; Η φράση χρειάζεται επεξήγηση, καθώς περικλείει μάλιστα την ουσία του ζητήματος. Γιατί, λοιπόν, δεν είμαστε και τώρα συνεπείς; Τι το σφαλερό υπάρχει στη διαγωγή μας; Νομίζω ότι κι εσύ ακόμα δεν θα ήξερες τι να πεις στην Εξομολόγηση, γιατί δεν μπορείς να δεις ξεκάθαρα σε τι έχεις αμαρτήσει. Αυτό τι δείχνει; Ότι λίγο-πολύ αγνοείς το πώς πρέπει να είναι η ζωή σου και το αν τα έργα σου, οι σκέψεις σου και οι επιδιώξεις σου κατευθύνονται προς τον σκοπό για τον οποίο σου έγραψα παλαιότερα. Ωστόσο, κοιτάζοντας γενικά τη ζωή σου όπως και των άλλων τη ζωή, διαπιστώνεις πως είναι ανούσια , παραδέχεσαι ότι κάτι της λείπει, και μάλιστα κάτι πολύ σημαντικό. Τι είν’ αυτό που μας λείπει;

Το έχουμε πει τόσες φορές! Όλη μας η ζωή, σε κάθε έκφανση και λεπτομέρειά της , πρέπει να είναι αφιερωμένη στον Θεό. Υπάρχει ένας γενικός κανόνας : Όλα όσα κάνουμε, πρέπει να γίνονται σύμφωνα με το θέλημα του Θεού, για την ευαρέστηση του Θεού  και για τη δόξα του Θεού. Πρέπει, λοιπόν, πριν εκτελέσουμε οποιαδήποτε πράξη, να εξετάζουμε αν είναι σύμφωνη με το θείο θέλημα. Και αν είναι, τότε να την εκτελούμε, αποβλέποντας μάλιστα όχι στη δική μας ικανοποίηση ή προβολή, αλλά, όπως είπα, στη δόξα του Θεού. Ο άνθρωπος που ενεργεί πάντα με τέτοια φρόνηση και με τη σαφή επίγνωση ότι ευαρεστεί με τις ενέργειές του τον Θεό, δεν μπορεί παρά να παραδεχθεί ότι η ζωή του κυλάει μέσα στην αλήθεια. Μολονότι οι πράξεις του δεν είναι περίλαμπρες ή τέλειες, δεν κάνει ενσυνείδητα τίποτα που θα δυσαρεστούσε τον πανάγαθο Θεό. Γι’ αυτό η συνείδησή του είναι ειρηνική και η καρδιά του ήρεμη , γαλήνια, γεμάτη χαρά πνευματική, χαρά που γεννιέται από την αίσθηση ότι είναι οικείος του Θεού.  Γιατί, μολονότι δεν είναι άνθρωπος μεγάλος ή ξεχωριστός ή διάσημος , είναι όμως υπηρέτης του Κυρίου , που προσπαθεί με κάθε τρόπο και με όλες του τις δυνάμεις να Τον ευχαριστήσει , γι’ αυτό πιστεύει ότι Εκείνος τον θεωρεί δικό Του. Έτσι πρέπει να είναι η ζωή μας. Στην πράξη, όμως, πώς είναι; Ζούμε απρόσεκτα. Ο νους μας δεν κατευθύνει ενσυνείδητα και ελεύθερα όλες τις ενέργειές μας , σημαντικές ή ασήμαντες, προς αυτό και μόνο το στόχο: την ευαρέστηση του Θεού. Ενεργούμε στα τυφλά. Ό,τι κάνουμε, είναι τις πιο πολλές φορές σύμφωνα με τύπους και κανόνες που καθιερώθηκαν , επειδή όλοι ενεργούν μ’ έναν συγκεκριμένο τρόπο, χωρίς να σκέφτονται αν οι ενέργειές τους συντελούν στην εκπλήρωση του κυρίου σκοπού της ζωής.

Σε παλαιότερη επιστολή μου σου έγραψα ότι μπορεί κανείς να είναι είτε άνθρωπος πνευματικός είτε άνθρωπος κοσμικός είτε άνθρωπος μετέωρος ανάμεσα στην πνευματική και στην κοσμική ζωή. Κοίτα γύρω σου! Οι περισσότεροι χριστιανοί δεν είναι μετέωροι; Φαινομενικά, δεν εναντιώνονται στον Θεό ούτε Τον αρνούνται, αλλά και δεν έχουν καμιά σοβαρή πρόθεση να Τον ευχαριστήσουν. Πηγαίνουν ίσως κάπου-κάπου στην εκκλησία˙ πηγαίνουν, φεύγουν, μα δε μετανοούν. Κάνοντας –όσοι κάνουν-  και καμιά τυπική προσευχούλα στο σπίτι, αισθάνονται ικανοποιημένοι˙ έχουν εκπληρώσει το «καθήκον» τους. Με τον ίδιο τρόπο , ή μάλλον με την ίδια νοοτροπία, αντιμετωπίζουν καθετί που έχει σχέση με τον Θεό και τις εντολές Του. Ενώ δεν είναι φανερά εγωιστές και φίλαυτοι, βρίσκουν πάντα κάποιαν εύλογη αιτία για ν’ αποφεύγουν κάθε θυσία και να προστατέψουν τα ατομικά τους συμφέροντα. Ενώ,  επίσης, δεν είναι κραυγαλέα ματαιόσχολοι, τέρπονται με κοσμικές διασκεδάσεις. Τέτοιοι είναι οι περισσότεροι χριστιανοί. Αδιαφορούν για την ευαρέστηση του Θεού και για τη σωτηρία τους. Δεν είναι μήτε θερμοί μήτε ψυχροί, αλλά χλιαροί. Ο Θεός τους αποστρέφεται και τους αποδοκιμάζει.

Δεν ανήκες ως τώρα σ’ αυτή την κατηγορία; Νομίζω ως όχι ολοκληρωτικά. Ωστόσο, σχεδόν πάντα τι έκανες; Ό,τι και όλοι οι άλλοι στην παρέα σου. Ενεργούσες με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, επειδή ακριβώς όλοι ενεργούσαν έτσι. Ξέχνα, λοιπόν, τι ήσουνα. Σε βεβαιώνω, πως, αν από δω κι εμπρός  κάνεις τα πάντα με ην αγαθή πρόθεση της ευαρεστήσεως του Θεού , τότε θα πάψεις να μοιάζεις στους άλλους ανθρώπους˙ τότε όλες σου οι πράξεις θα είναι καλές και σωστές. Όχι πως θ’ αλλάξουν αυτές καθεαυτές οι καθημερινές σου πράξεις. Θα προσλάβουν, όμως, ένα ιδιαίτερο χρώμα, θα αναβαθμιστούν ποιοτικά, θα αποκτήσουν ξεχωριστή ομορφιά και ευπρέπεια. Ο Θεός να σε βοηθήσει! Το εύχομαι μ’ όλη μου την καρδιά. Μόλις αρχίσεις να ενεργείς σύμφωνα με το θέλημα του Θεού σε όλα, η ψυχή σου θα γεμίσει ειρήνη, ειρήνη γνήσια, καθαρή, θερμή, χαρωπή. Να ο παράδεισος!

Για να συμβεί όμως αυτό, πρώτα θ’ αποφασίσεις ελεύθερα και τελειωτικά να ζήσεις έτσι. Και για να το αποφασίσεις, είναι αναγκαίο ν’ αντιληφθείς την αχρειότητα της κοσμικής ζωής, να περιφρονήσεις όσα ο κόσμος θεωρεί σπουδαία, να ξεφύγεις από την παγίδα της χλιαρότητας και, τέλος, να σαγηνευθείς από την ομορφιά και την ανωτερότητα της ένθεης ζωής. Και κάτι ακόμα: Να έχεις διαρκή μετάνοια∙ γιατί όσο λίγο κι αν έχει ζήσει κανείς στη γη, είναι αδύνατο να έχεις αποφύγει εντελώς την αμαρτία. «Ποιος είναι καθαρός από ρύπο;», λέει ο πολύαθλος Ιώβ. «Κανένας , έστω κι αν μια μέρα μονάχα είναι η διάρκεια της ζωής του» ( Ιώβ 14: 4-5 ) . Γι’ αυτό η μετάνοια είναι η βάση της νέας εν Χριστώ ζωής.

Εύχομαι ο Κύριος, που οικονομεί τη σωτηρία όλων όσοι θέλουν να σωθούν μέσ’ από τις διάφορες περιστάσεις, να διδάξει κι εσένα το τι θα κάνεις ,ώστε η ζωή σου να μην κυλήσει μάταια ή χλιαρά , αλλά θεάρεστα, εξασφαλίζοντάς σου τη σωτηρία και ανοίγοντάς σου τις πύλες της ουράνιας βασιλείας.

«Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
γράμματα σε μια ψυχή»
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ 2000