Ένας κυνηγός, βλέποντας τον «πατριάρχη της ερήμου» Μ. Αντώνιο (251-356) ν’ αστειεύεται με τους υποτακτικούς του, σκανδαλίσθηκε. Θέλοντας ο όσιος να τον διδάξει ότι μερικές φορές η διάκριση επιβάλει κάποια συγκατάβαση στην πολλή αυστηρότητα, του είπε:
-Τέντωσε το τόξο σου.
Ο κυνηγός υπάκουσε. Ο όσιος του είπε πάλι:
-Τέντωσέ το περισσότερο.
Ο κυνηγός το τέντωσε περισσότερο, οπότε ο όσιος του είπε ξανά:
-Τέντωσέ το ακόμα πιο πολύ.
Ο κυνηγός διαμαρτυρήθηκε:
-Αν το τεντώσω περισσότερο, θα σπάσει.
-Το ίδιο θα συμβεί, αποκρίθηκε ο όσιος, και με τους αδελφούς, εάν αγωνίζονται συνεχώς σκληρά, χωρίς καμιά ανάπαυση και αναψυχή.
Παρασκευή 11 Σεπτεμβρίου 2009
Ο όσιος Μακάριος και η ύαινα
Μια ύαινα που είχε ένα τυφλό νεογνό, το πήρε με το στόμα της και το έφερε στον όσιο Μακάριο τον Αλεξανδρέα. Έσπρωξε το πορτάκι της αυλής του με το κεφάλι της ,μπήκε μέσα κι έριξε το νεογνό της στα πόδια του.
Ο όσιος Μακάριος το σήκωσε , διαπίστωσε ότι ήταν τυφλό και, αφού έφτυσε στα μάτι του, προσευχήθηκε. Αμέσως τότε το νεογνό άνοιξε τα μάτια του. Η μητέρα του το θήλασε και έφυγαν.
Την επόμενη η ύαινα έφερε στον όσιο Μακάριο ένα δέμα μεγάλου προβάτου. Ο άγιος το κοίταξε και της είπε:
-Που το βρήκες αυτό; Ασφαλώς έφαγες κάποιο πρόβατο. Αφού λοιπόν προέρχεται από αδικία , εγώ δεν το δέχομαι από σένα.
Η ύαινα τότε κατέβασε το κεφάλι , γονάτισε και άφησε το δέμα στα πόδια του αγίου. Εκείνος της είπε:
-Σου λέω ότι δεν το δέχομαι, εκτός εάν μου ορκιστείς ότι δεν θα ξαναλυπήσεις τους φτωχούς τρώγοντας τα πρόβατά τους.
Εκείνη και σ’ αυτό κούνησε το κεφάλι, σαν να συμφωνούσε με τον όσιο Μακάριο. Τότε δέχθηκε το δέρμα που του πρόσφερε η ύαινα.
(Λαυσαϊκή ιστορία)
Ο όσιος Μακάριος το σήκωσε , διαπίστωσε ότι ήταν τυφλό και, αφού έφτυσε στα μάτι του, προσευχήθηκε. Αμέσως τότε το νεογνό άνοιξε τα μάτια του. Η μητέρα του το θήλασε και έφυγαν.
Την επόμενη η ύαινα έφερε στον όσιο Μακάριο ένα δέμα μεγάλου προβάτου. Ο άγιος το κοίταξε και της είπε:
-Που το βρήκες αυτό; Ασφαλώς έφαγες κάποιο πρόβατο. Αφού λοιπόν προέρχεται από αδικία , εγώ δεν το δέχομαι από σένα.
Η ύαινα τότε κατέβασε το κεφάλι , γονάτισε και άφησε το δέμα στα πόδια του αγίου. Εκείνος της είπε:
-Σου λέω ότι δεν το δέχομαι, εκτός εάν μου ορκιστείς ότι δεν θα ξαναλυπήσεις τους φτωχούς τρώγοντας τα πρόβατά τους.
Εκείνη και σ’ αυτό κούνησε το κεφάλι, σαν να συμφωνούσε με τον όσιο Μακάριο. Τότε δέχθηκε το δέρμα που του πρόσφερε η ύαινα.
(Λαυσαϊκή ιστορία)
Αγίου Νεκταρίου- Ταπείνωση
Να αγωνίζεστε προ πάντων στο να ταπεινώνετε τον εγωισμό σας. Αυτή είναι η αρχή της αυταπαρνήσεως και της επικρατήσεως σε εσάς του Θείου θελήματος. Εύχομαι όλες να κερδίσετε σ΄ αυτόν τον αγώνα κατά του εγωισμού ο οποίος είναι δυνατός, επειδή μοιάζει με την πολυκέφαλη Ύδρα την οποίας, αν κόψεις το ένα κεφάλι , φυτρώνει άλλο με άλλη μορφή και άλλο χαρακτήρα. Γι’αυτό ενώ κατορθώνουμε και αφήνουμε τον κόσμο και τα πράγματα του κόσμου και αρνιόμαστε κάθε σωματική απόλαυση και το ταλαιπωρούμε, για να μη κάνουμε το θέλημα του εγωισμού, βλέπουμε ξαφνικά και να παρουσιάζεται ως ψυχική νόσος, και συνήθως ως απείθεια, παρακοή , ως σύνεση , ως γνώση, ως φρόνηση , ως αυταρέσκεια, ως μεμψιμοιρία και τι πρώτο να αριθμήσω; Κάτω από όλες αυτές τις μορφές κρύβεται η ασχήμια του εγωισμού. Εξετάστε λίγο κάθε μια από αυτές και θα ανακαλύψετε την άσχημη μορφή του∙ σπανιότερα παρουσιάζεται ως απαίτηση , ως αξίωση , ως δικαίωμα, ως επιθυμία και σπανιότατα ως φιλοδοξία και τα λοιπά. Όλα αυτά είναι ποικίλες μορφές του εγωισμού. .. Γι’ αυτό δεν επαναπαυόμαστε στις δεήσεις και τις προσευχές μας, εάν πρωτύτερα δεν φροντίσουμε με πολύ επιμέλεια να καταστήσουμε τους εαυτούς μας άξιους ιερομύστες ,και τις θυσίες μας ευπρόσδεκτες στο Θεό. Γι’ αυτό πλανώνται πλάνη δεινή μάλιστα αυτοί που νομίζουν , ότι κάθε λατρεία και κάθε θυσία είναι ευάρεστες στο Θεό. Λατρεία ευάρεστη στο Θεό και θυσία ευπρόσδεκτη , είναι πνεύμα και καρδιά που έχει συντριβεί, και όχι πνεύμα υπερηφάνειας και εγωισμού και καρδιά αγύριστη και με πάθη.
Απο το Τάλαντο
Απο το Τάλαντο
Αγίου Νεκταρίου- Αθανασία Ψυχής
Από πού παρακινείσαι να διακρίνεις τις πράξεις σε αγαθές και κακές; Δεν σου το διδάσκει αυτό ο γραπτός νόμος που βρίσκεται στην καρδιά σου; Γιατί ο νομοθέτης έγραψε αυτόν τον νόμο στην καρδιά σου αφού κάθε παράβαση και παρακοή δεν θα λάμβανε καμιά απόδοση του δίκαιου μισθού;
Αφού χάνεσαι στον τάφο για πάντα και εξισώνεσαι με το μηδέν και δεν έχεις να δώσεις σε κανένα λόγο για τις πράξεις σου;
Γιατί γράφτηκε ο νόμος μέσα σου , από τον οποίο γράφτηκαν και οι υπόλοιποι ανθρώπινοι νόμοι , αφού τάχθηκες σε ίση μοίρα με τα λοιπά ζώα και τα κτήνη του κάμπου και τα πετεινά του ουρανού και τα ψάρια της θάλασσας και πλάσθηκες να ζεις όμοια με αυτά;
Ποιο το όφελος από τους αγώνες και τους κόπους που υφίστασαι υπέρ της φιλοσοφίας και υπέρ της επιστήμης, υπέρ της παιδείας , υπέρ της αλήθειας, υπέρ της αρετής, υπέρ του καλού , υπέρ του αγαθού , υπέρ της ελευθερίας υπέρ της κοινωνίας, υπέρ των άλλων , υπέρ της μόρφωσης και της ανάπτυξής σου;
Από πού προέρχεται αυτή η δύναμή, από την οποία προέρχονται όλα αυτά τα αγαθά; μήπως όχι από την ενδιάθετη κλίση προς το αγαθό; όχι από την ιδέα της θείας δικαιοσύνης και της θείας ανταποδόσεως; Όχι από την ενδόμυχη πληροφορίας περί της αθανασίας σου;
Ναι , από αυτήν και μόνο αυτήν.
Από την αθανασία προέρχεται η ανύψωση του νου από τα επίγεια προς τα πνευματικά∙ από εκεί και οι ψηλές σκέψεις περί των αγαθών έργων∙ από εκεί τα ευγενή αισθήματα, από εκεί το συναίσθημα που αναπτύσσεται στην καρδιά του ανθρώπου σε κάθε περίσταση, όπου συγκρούονται τα προσωπικά συμφέροντα προς τα κοινά συμφέροντα, και η αρετή προς την κακία.
Από την αθανασία προέρχεται η μυστική πληροφορία στον άνθρωπο που τον κάνει να διαλέγεται για την αιωνιότητα και που τον πείθει να φροντίζει για αυτά που αφορούν τα μετά τον θάνατο και να θυσιάζει τα παρόντα και ορατά για τα μέλλοντα και τα αόρατα.
Η αθανασία πείθει τον άνθρωπο να αγαπά το καλό και να αποστρέφεται το κακό. Αυτή τον πιέζει στο να γίνεται τέλειος σε όλα.
Η αθανασία της ψυχής παρηγορεί αυτούς που πάσχουν και επιχέει βάλσαμο παρηγοράς πάνω στις πληγές των καρδιών που έχουν πληγωθεί∙ η αθανασία της ψυχής παρέχει τα ανώδυνα φάρμακα σε όλες τις συμφορές, σε όλα τα κακά και σε όλε στις αθλιότητες της ανθρωπότητας, και φέρνει την υπομονή, την καρτερία, την ειρήνη της ψυχής, την γαλήνη της καρδιάς, αποκρούει την απελπισία, εμβάλλει την ελπίδα, κραταιώνει την πίστη προς την θεία αντίληψη και διώχνει τα νέφη των λυπηρών που έχουν καλύψει την ψυχή και την καρδιά του ανθρώπου.
Η αθανασία της ψυχής οδηγεί στην αληθινή ευδαιμονία και διδάσκει τον άνθρωπο, ότι ευδαιμονία είναι να ζει σύμφωνα με τον Θεό.
Αυτή τον φέρνει στην αγκαλιά της αιώνιας μακαριότητας.
Η αθανασία της ψυχής είναι ο θεμέλιο λίθος πάνω τον οποίο οικοδομείται η συντήρηση , ανάπτυξη και προαγωγή του ανθρώπου∙ είναι ο συνεκτικός δεσμός των κοινωνιών, είναι το όργανο που κινεί προς την ανάπτυξη, είναι το μέσο της προαγωγής και τελειότητας του ανθρώπου…. Οι υλιστικές θεωρίες που αρνούνται την αθανασία της ψυχής του ανθρώπου και τον εκμηδενίζουν, υπονομεύουν την ύπαρξη του και την συντήρησή του , την προαγωγή του και την ευδαιμονία του.
Ο υψηλός προορισμός του άνθρωπου αποκρούεται(από τις υλιστικές θεωρίες), ο άνθρωπος υποβιβάζεται στην τάξη των άλογων ζώων∙ ο πνευματικός του κόσμος καταστρέφεται, τα ευγενή αισθήματα αποβάλλουν την αξία τους, η ηθική , η δικαιοσύνη και όλος ο σεμνός χορός των αρετών αναγράφονται ως λέξεις που έχουν παλιώσει χωρίς έννοια και στερημένες σημασίας.
Η ευσέβεια , η ελπίδα, η πίστη , η αγάπη , η λατρεία θεωρούνται γέννημα σκοτισμένης διάνοιας περασμένων χρόνων. Η κοινωνικότητα διώχνεται, εισάγεται αντί γι’ αυτήν ο ατομικισμός και η εγωιστική ύπαρξη. Ο καθένας είναι αντίπαλος του άλλου και όλοι μεταξύ τους αντίπαλοι.
Η ειρήνη φυγαδεύεται στα όρη, στις κοινωνίες εισβάλλει ο πόλεμος αμείλικτος, για να αναδείξει το δίκαιο του ισχυρότερου και τον ισχυρό, τρομερός και αιμοβόρος τύραννος, που ευχαριστιέται στις θλίψεις των συνανθρώπων του, που οφείλουν το αίμα και ο ιδρώτας τους να ποτίζει την γη και το έδαφος της απόλαυσης και της ηδυπάθειας του τύραννου.
Το παρών είναι το παν για τον άνθρωπο, το παρελθόν και το μέλλον είναι αυτά που δεν υπάρχουν∙ η παρούσα απόλαυση και η ευδαιμονία που τη συνοδεύει θα είναι οι σκέψεις που θα επικρατούν∙ η άνοιξη της ζωής είναι ο χρόνος των απολαύσεων, και τα γηρατειά σκιά αμφίβολης ύπαρξης∙ η ζωή είναι ζωή στην απόλαυση, και στην δυστυχία θάνατος, ο οποίος πρέπει να προκαλείται , εάν δεν έρχεται(βλ. ευθανασία)! Οι αυτόχειρες θα είναι οι μακάριοι και οι αληθινοί φιλόσοφοι.»
Αφού χάνεσαι στον τάφο για πάντα και εξισώνεσαι με το μηδέν και δεν έχεις να δώσεις σε κανένα λόγο για τις πράξεις σου;
Γιατί γράφτηκε ο νόμος μέσα σου , από τον οποίο γράφτηκαν και οι υπόλοιποι ανθρώπινοι νόμοι , αφού τάχθηκες σε ίση μοίρα με τα λοιπά ζώα και τα κτήνη του κάμπου και τα πετεινά του ουρανού και τα ψάρια της θάλασσας και πλάσθηκες να ζεις όμοια με αυτά;
Ποιο το όφελος από τους αγώνες και τους κόπους που υφίστασαι υπέρ της φιλοσοφίας και υπέρ της επιστήμης, υπέρ της παιδείας , υπέρ της αλήθειας, υπέρ της αρετής, υπέρ του καλού , υπέρ του αγαθού , υπέρ της ελευθερίας υπέρ της κοινωνίας, υπέρ των άλλων , υπέρ της μόρφωσης και της ανάπτυξής σου;
Από πού προέρχεται αυτή η δύναμή, από την οποία προέρχονται όλα αυτά τα αγαθά; μήπως όχι από την ενδιάθετη κλίση προς το αγαθό; όχι από την ιδέα της θείας δικαιοσύνης και της θείας ανταποδόσεως; Όχι από την ενδόμυχη πληροφορίας περί της αθανασίας σου;
Ναι , από αυτήν και μόνο αυτήν.
Από την αθανασία προέρχεται η ανύψωση του νου από τα επίγεια προς τα πνευματικά∙ από εκεί και οι ψηλές σκέψεις περί των αγαθών έργων∙ από εκεί τα ευγενή αισθήματα, από εκεί το συναίσθημα που αναπτύσσεται στην καρδιά του ανθρώπου σε κάθε περίσταση, όπου συγκρούονται τα προσωπικά συμφέροντα προς τα κοινά συμφέροντα, και η αρετή προς την κακία.
Από την αθανασία προέρχεται η μυστική πληροφορία στον άνθρωπο που τον κάνει να διαλέγεται για την αιωνιότητα και που τον πείθει να φροντίζει για αυτά που αφορούν τα μετά τον θάνατο και να θυσιάζει τα παρόντα και ορατά για τα μέλλοντα και τα αόρατα.
Η αθανασία πείθει τον άνθρωπο να αγαπά το καλό και να αποστρέφεται το κακό. Αυτή τον πιέζει στο να γίνεται τέλειος σε όλα.
Η αθανασία της ψυχής παρηγορεί αυτούς που πάσχουν και επιχέει βάλσαμο παρηγοράς πάνω στις πληγές των καρδιών που έχουν πληγωθεί∙ η αθανασία της ψυχής παρέχει τα ανώδυνα φάρμακα σε όλες τις συμφορές, σε όλα τα κακά και σε όλε στις αθλιότητες της ανθρωπότητας, και φέρνει την υπομονή, την καρτερία, την ειρήνη της ψυχής, την γαλήνη της καρδιάς, αποκρούει την απελπισία, εμβάλλει την ελπίδα, κραταιώνει την πίστη προς την θεία αντίληψη και διώχνει τα νέφη των λυπηρών που έχουν καλύψει την ψυχή και την καρδιά του ανθρώπου.
Η αθανασία της ψυχής οδηγεί στην αληθινή ευδαιμονία και διδάσκει τον άνθρωπο, ότι ευδαιμονία είναι να ζει σύμφωνα με τον Θεό.
Αυτή τον φέρνει στην αγκαλιά της αιώνιας μακαριότητας.
Η αθανασία της ψυχής είναι ο θεμέλιο λίθος πάνω τον οποίο οικοδομείται η συντήρηση , ανάπτυξη και προαγωγή του ανθρώπου∙ είναι ο συνεκτικός δεσμός των κοινωνιών, είναι το όργανο που κινεί προς την ανάπτυξη, είναι το μέσο της προαγωγής και τελειότητας του ανθρώπου…. Οι υλιστικές θεωρίες που αρνούνται την αθανασία της ψυχής του ανθρώπου και τον εκμηδενίζουν, υπονομεύουν την ύπαρξη του και την συντήρησή του , την προαγωγή του και την ευδαιμονία του.
Ο υψηλός προορισμός του άνθρωπου αποκρούεται(από τις υλιστικές θεωρίες), ο άνθρωπος υποβιβάζεται στην τάξη των άλογων ζώων∙ ο πνευματικός του κόσμος καταστρέφεται, τα ευγενή αισθήματα αποβάλλουν την αξία τους, η ηθική , η δικαιοσύνη και όλος ο σεμνός χορός των αρετών αναγράφονται ως λέξεις που έχουν παλιώσει χωρίς έννοια και στερημένες σημασίας.
Η ευσέβεια , η ελπίδα, η πίστη , η αγάπη , η λατρεία θεωρούνται γέννημα σκοτισμένης διάνοιας περασμένων χρόνων. Η κοινωνικότητα διώχνεται, εισάγεται αντί γι’ αυτήν ο ατομικισμός και η εγωιστική ύπαρξη. Ο καθένας είναι αντίπαλος του άλλου και όλοι μεταξύ τους αντίπαλοι.
Η ειρήνη φυγαδεύεται στα όρη, στις κοινωνίες εισβάλλει ο πόλεμος αμείλικτος, για να αναδείξει το δίκαιο του ισχυρότερου και τον ισχυρό, τρομερός και αιμοβόρος τύραννος, που ευχαριστιέται στις θλίψεις των συνανθρώπων του, που οφείλουν το αίμα και ο ιδρώτας τους να ποτίζει την γη και το έδαφος της απόλαυσης και της ηδυπάθειας του τύραννου.
Το παρών είναι το παν για τον άνθρωπο, το παρελθόν και το μέλλον είναι αυτά που δεν υπάρχουν∙ η παρούσα απόλαυση και η ευδαιμονία που τη συνοδεύει θα είναι οι σκέψεις που θα επικρατούν∙ η άνοιξη της ζωής είναι ο χρόνος των απολαύσεων, και τα γηρατειά σκιά αμφίβολης ύπαρξης∙ η ζωή είναι ζωή στην απόλαυση, και στην δυστυχία θάνατος, ο οποίος πρέπει να προκαλείται , εάν δεν έρχεται(βλ. ευθανασία)! Οι αυτόχειρες θα είναι οι μακάριοι και οι αληθινοί φιλόσοφοι.»
Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού-Περί των εν πίστει κεκοιμημένων
Ότι οι λειτουργίες και αγαθοεργίες τους ωφελούν
Νεοελληνική απόδοση Δημητρίου Ρίζου
ΠΡΟΛΟΓΙΚΟ
Έρχεται η ώρα, η ώρα του θανάτου, και προσφιλή μας πρόσωπα αναχωρούν από τον κόσμο τούτο, όπως θ' αναχωρήσουμε κι εμείς όταν έρθη η δική μας ώρα. Και αμέσως μετά τις εξόδιες τιμές και υποχρεώσεις τελούμε τα κανονισμένα από την Εκκλησία μας μνημόσυνα.
Πόσο αλήθεια είναι παρεξηγημένα τα μνημόσυνα; Και πόσες αντιρρήσεις δεν ακούγονται γι' αυτά:
-Τί τα χρειαζόμαστε; Δεν ωφελούν σε τίποτε.
-Τί τα θέλεις, πάει ο άνθρωπος; Τώρα τελείωσε!!
-Αυτά είναι επινοήσεις των παπάδων για να εισπράττουν.
-Δεν τον κύτταξαν όταν ζούσε, τώρα θα του κάνουν τα μνημόσυνα, για τα μάτια του κόσμου.
Α, εμείς «αντί μνημόσυνου» θα δώσουμε, και πιο πολύ θα «πιάσει», στο (τάδε) ίδρυμα κτλ.
Τα ερωτήματα όμως μένουν. Ωφελούν ή όχι τα μνημόσυνα; Πρέπει να τελούνται; Μπορεί ν' αντικατασταθεί το μνημόσυνο που γίνεται στο ναό, με μια δωρεά; Πότε και ποια μνημόσυνα πρέπει να γίνονται;
Η απάντηση βρίσκεται στην πραγματεία «Περί των εν πίστει κεκοιμημένων» που έγραφε ή, όπως φαίνεται από μια προσφώνηση, εκφώνησε ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός. Πρόκειται για μια σύνοψη της διδασκαλίας της Εκκλησίας μας για τα μνημόσυνα. Περιέχονται όλα όσα πρέπει να ξέρει ο ορθόδοξος χριστιανός και μάλιστα από έναν μεγάλο θεολόγο του 9ου αιώνα, όπως είναι ο Δαμασκηνός. Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός λύνει πολλά προβλήματα και απαντάει σε πολλά ερωτήματα που συναντάμε στις κατ' ιδίαν συζητήσεις με τους χριστιανούς. Φαίνεται ότι οι ίδιοι προβληματισμοί απασχολούσαν τους ανθρώπους και τότε και τώρα, γύρω από το μέγα θέμα του θανάτου και των μνημοσυνών...
Η νεοελληνική απόδοση που έκανα είναι ελεύθερη, χωρίς βεβαίως ν' απομακρύνεται πολύ από το κείμενο.
Θέλω εδώ να προσθέσω μια πολύ σημαντική σημείωση του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου για τα μνημόσυνα.
«Επειδή δε ενταύτα ο λόγος περί Μνημοσυνών είναι, σημειούμεν, ότι, τα μεν τρίτα οπού γίνονται εις τους κεκοιμημένους αδελφούς, δηλούσι κατά τον Θεσσαλονίκης ιερόν Συμεών, ότι ο κοιμηθείς αδελφός υπό της αγίας Τριάδος εξ αρχής συνετέθη. Τα δε έννατα των κεκοιμημένων σημαίνουσιν, ότι ο διαλυθείς εις τα εξ ων συνετέθη, έχει να συγκαταριθμηθή με τα εννέα άυλα τάγματα των Αγγέλων, ως άυλος και αυτός. Τα δε τεσσαρακοστά δηλούσιν, ότι, εν τη μελλούση αναστάσει συντεθείς πάλιν κατά τρόπον υψηλότερον, έχει και αυτός να αναληφθή ως ο Κύριος, και αρπαγείς εν νεφέλαις, να υπαντήση τω Κριτή. Ταύτας τας τρεις καταστάσεις του ανθρώπου σημαίνουσι και τα τρίμηνα και εξάμηνα, και εννεάμηνα, και απλώς ειπείν, υπέρ καθαρισμού του αποθανόντος ταύτα τελούνται, και εξαιρέτως τα τεσσαρακοστά, ως τούτο δηλούται από το παράδειγμα του Κυρίου μας, όστις και εις τας τρεις γεννήσεις αυτού τρεις ολόκληρους Τεσσαρακοστάς εφύλαξεν, εν εαυτώ τυπών τον ημέτερον βίον. Γενέθλιος γαρ ημέρα και ο εκάστου θάνατος ονομάζεται, κατά τον να' της εν Λαοδικεία. Αι δε Αποστολικαί Διαταγαί (βιβλ. η, κεφ. μβ') λέγουσιν, ότι τα μεν τρίτα γίνονται δια τον τριημέρως εγερθέντα Χριστόν, τα δε έννατα εις ενθύμησιν ζώντων και τεθνεώτων, τα δε τεσσαρακοστά, κατά τον παλαιόν τύπον. Ούτω γαρ και Μωυσήν ο λαός επένθησεν. Τινές δε λέγουν ότι τα μεν τρίτα γίνονται εις καθαρισμόν του τριμερούς της ψυχής, τα δε έννατα εις καθαρισμόν των πέντε του σώματος αισθήσεων και του γονίμου φυσικού, και μεταβατικού, τα δε τεσσαρακοστά εις καθαρισμόν των εν τω σώματι τεσσάρων στοιχείων, από τα οποία καθ' ένα υπηρέτησεν εις την παράβασιν των δέκα εντολών, τετράκις δε τα δέκα, κάμνουν τεσσαράκοντα». (Πηδάλιον, Εν Αθήναις 1886, σελ. 221)
Αγίου Νεκταρίου-Για τα θαύματα.
Αυτοί που δεν επιδέχονται τα θαύματα αρνούνται κάθε δυνατή αποκάλυψη του Θεού, διότι το θαύμα δεν είναι τίποτα άλλο παρά αποκάλυψη του Θεού στον κόσμο∙ εάν λοιπόν απορρίψουμε τα θαύματα, πρέπει να απορρίψουμε κάθε δυνατή αποκάλυψη του Θεού στον κόσμο∙ διότι δεν μπορεί ο Θεός σε κάποιον να αποκαλύπτεται σε κάποιον και σε κάποιον άλλον να μη μπορεί να αποκαλυφθεί.
Άρα (αν συμβαίνει το τελευταίο) αναγκαστικά θα απορρίψουμε την θεοπνευστία και την θεία έμπνευση , διότι θαύμα και θεοπνευστία είναι δύο διαφορετικές μορφές της θείας αποκάλυψης, από τις οποίες ο Θεός αποκαλύπτεται στους ανθρώπους. Άρα το θαύμα είναι λογική συνέπεια της αποκάλυψης του Θεού στον κόσμο.
Μάταια λοιπόν εγείρονται οι σοφοί αυτού του αιώνα κατά των θαυμάσιων αυτών φαινομένων της πίστης∙ μάταια την απορρίπτουν∙ τα έργα της πίστης τους αναιρεί , και η αλήθεια των έργων τους διαψεύδει∙ η διάτορος ομολογία των έργων διασαλπίζει ότι ο Θεός δεν εγκατέλειψε τον κόσμο έρμαιο της τύχης, ότι προνοεί γι’ αυτόν , ότι τον οδηγεί σε ένα άριστο και λογικό τέλος και ότι τον διευθύνει με νόμους άγνωστούς σε εμάς, και προνοεί γι’ αυτόν με τρόπο ακατάληπτο σε εμάς.
Εάν οι σοφοί αυτοί έκυπταν σε μελέτη των θρησκευτικών αυτών ζητημάτων και με αμεροληψία ζητούσαν την αλήθεια, θα οδηγούνταν στο συμπέρασμα, ότι η φύση του κόσμου και ο προορισμός του ανθρώπου απαιτούν την συνεχή πρόνοια και αποκάλυψη του Θεού, για να ολοκληρώσουν και οι δύο τον δικό τους προορισμό.
Ο κύριος λόγος, για εμάς, για τον οποίο οι φιλόσοφοι οδηγούνται στην άρνηση της αποκάλυψης του Θεού στον κόσμο και την άρνηση των θαυμάτων , είναι η άγνοια του Θεού και του ανθρώπου: διότι αυτός που γνωρίζει τον Θεό στα ιδιώματά του και τον άνθρωπο στην πνευματική φύση του, ποτέ δεν τολμά να αρνηθεί την αποκάλυψη του Θεού στον κόσμο∙ διότι και η επιστημονική αλήθεια τον πείθει, και το ιδιαίτερο αίσθημα του ανθρώπου, το οποίο καλείται θρησκευτικό, τον πληροφορεί.
Η άγνοια του Θεού και του ανθρώπου είναι ο κύριος λόγος της αθέτησης των θαυμάτων∙ αυτή θέτει τον Θεό αυθαίρετα σε μια μονομερή υπερβατικότητα, του ορίζει τόπο διαμονής, όπως θα όριζε κάποιος τη διαμονή του δικού του δούλου, τον περιορίζει σε ένα χώρο, σαν να είναι ο Θεός ένα όν πεπερασμένο, και τον θέτει όπου ο εγωιστής νους του ευχαριστιέται.
Αποκλείει το δικαίωμα να έρχεται ο Θεός σε σχέση με τον κόσμο, καθιστά την δημιουργία ανεξάρτητη κ αι αυτοτελή. Προικίζει την δημιουργία με δύναμη, ελευθερία και σοφία απόλυτη , και της αποδίδει την μακαριότητα.
Με την αυθαίρετη αυτή πράξη ο τολμηρός άνθρωπος αφαιρεί τα απόλυτα ιδιώματα του Θεού, του δημιουργού της κτίσεως, και τα χαρίζει αυτά με ατάραχη συνείδηση και με πνεύμα υπερηφάνειας στη δημιουργία.
Η μεταβίβαση (των ιδιωμάτων) ευχαριστεί τα υπερήφανα πνεύματα, διότι αυτή ανυψώνει με λάθος τρόπο τον άνθρωπο και τον προβιβάζει από την τάξη της υποτέλειας και την θέτει τον θρόνο του πάνω από τον Θεό∙ τον κάνει ( αυτόν τον άνθρωπο) τέλειο Θεό, αφού θέτει στον Θεό και στις ενέργειές του όρια.
Η εγωιστική του αδυναμία μέσα στην αφέλειά της τον τέρπει και τον ικανοποιεί.
Και ο αδαής άνθρωπος φουσκωμένος με υπερηφάνεια αναπαύεται στο φανταστικό αυτό μεγαλείο του και μεγαλαυχεί για αυτά που τόλμησε.
Αλλά δυστυχώς για τον τρόπο που βλέπει τα πράγματα αυτός ο άνθρωπος, η σταθερή αλήθεια των πραγμάτων εξαγγέλλει την πλάνη, αποδεικνύει την στείρωσης της και αποκαλύπτει την άγνοια των σοφισμένων και των γεννημάτων της(πλάνης), στέκεται με σταθερό πόδι και με υψηλό κήρυγμα και καλεί η αλήθεια προς αυτήν τους εραστές της.
Οι οπαδοί αυτής της θεωρία φρονούν, ότι ανυψώνεται με αυτήν ο άνθρωπος πάνων από τους ουρανούς, και τοποθετείται στο αληθινό του μεγαλείο.
Εμείς , που είμαστε μακριά από το να παραδεχτούμε αυτή τη δοξασία, φρονούμε , ότι ο άνθρωπος με αυτήν υποβιβάζεται και ταπεινώνεται∙ διότι απέχει πολύ από το να γίνει Θεός ο άνθρωπος, και με αυτήν αποβαίνει κτήνος με την αθέτηση της θείας αποκάλυψης.
Εάν οι κύριοι αυτοί είχαν πλήρη γνώση της μεγάλης πνευματικής και ηθικής αξίας του ανθρώπου, ποτέ, ποτέ, δεν θα ανέχονταν να στερηθούν από μια σχέση που τιμά τόσο την ανθρώπινη φύση.
Η σχέση με τον Θεό, που συνδέεται με την αποκάλυψη , είναι το βασιλικό ένδυμα, που περιβάλλει την ανθρώπινη φύση και περιέχει την θεία αίγλη∙ είναι ο τίτλος της ευγένειάς του, που τον ξεχωρίζει από την υπόλοιπη φύση, είναι η κούφη νεφέλη που τον σηκώνει από τα γήινα και τον ανυψώνει μέχρι τρίτου ουρανού, όπου ακούει άρρητα ρήματα, που δεν επιτρέπεται στον άνθρωπο να λαλήσει και τον θέτει σε περιωπή, στην οποία μόνο καθαρή πνευματική φύση μπορεί να ανυψωθεί.
Η σχέση του Θεού προς τον άνθρωπο και η επιδεκτικότητα του είναι η δύναμη που τελειώνει τον άνθρωπο, η δύναμη που τον ελευθερώνει από τα δεσμά, που τον αγνίζει και τον αγιάζει και τέλος η αληθινή μεταμορφωτική ενέργεια, με την οποία ο άνθρωπος γίνεται Θεός.
Αυτά είναι τα πλεονεκτήματα της σχέσης που υφίσταται μεταξύ Θεού και ανθρώπου. Άρα, πάντως, αυτοί που αρνούνται αυτή τη σχέση αγνοούν τον άνθρωπο∙ διότι, αν γνώριζαν την μεγάλη του αξία και την συγγένεια του προς το θείο, ποτέ δεν θα ανέχονταν να τον ταπεινώσουν και να τον εξευτελίσουν τόσο, ώστε κάποιοι να τον συγκρίνουν προς τα άλογα ζώα, καινα έλκουν την καταγωγή του από το γένος τον άλογων ζώων.
Άγνοια λοιπόν του Θεού και του ανθρώπου είναι ο κύριος λόγος που δίνει παρόρμηση και θάρρος σε μια τόση τολμηρή αθέτηση στη σχέση του Θεού προς τον άνθρωπο∙ και οδηγεί η άγνοια του Θεού στην άρνηση των θείων του ιδιωμάτων , και η άγνοια του ανθρώπου στην ανοχή της ταπείνωσης του και του εξευτελισμού της ανθρώπινης φύσης.
Και ότι η αλήθεια είναι αυτή , κανένας, φρονώ, δεν μπορεί να το αρνηθεί∙ διότι είναι αδύνατο να παραδεχτούμε , ότι είναι δυνατό να συνυπάρχουν γνώση του Θεού και άρνηση της αποκάλυψης.
Την αλήθεια αυτή θα αποδείξουμε.
Αυτός που γνωρίζει τον Θεό τον γνωρίζει στα ιδιώματά του∙ διότι ο Θεός χωρίς ιδιώματα είναι Θεός χωρίς ουσία, και επομένως λέξη χωρίς έννοια, χωρίς σημασία.
Όπως δεν μπορούμε να πούμε ότι γνωρίζουμε τον άνθρωπο, αν δεν τον γνωρίζουμε στις δυνάμεις της ψυχής του και του πνεύματός του, έτσι δεν μπορούμε να πούμε , ότι τον γνωρίζουμε στα ιδιώματά του.
Αυτός όμως που γνωρίζει τον Θεό στα ιδιώματά του πρέπει να παραδέχεται και την αποκάλυψή του στον κόσμο, διότι τα ιδιώματα του Θεού τα απόλυτα και τα σχετικά εκφράζουν τη σχέση της ουσίας του Θεού προς τον εαυτό του και την σχέση του με τον κόσμο.
Εάν αυτός που γνωρίζει τον Θεό στα ιδιώματα του αρνιέται την σχέση του προς τον κόσμο, αυτός αντιφάσκει προς τον εαυτό του, και δεν υπάρχει αλήθεια σ’ αυτόν∙ διότι η άρνηση της σχέση του Θεού προς τον κόσμο, δηλαδή της αποκάλυψης, είναι άρνηση των ιδιωμάτων Του, άρα και πρέπει ή να δέχεται και τα δύο, για να γνωρίζει τον Θεό, ή να τα αρνιέται και τα δύο, για να μην αντιφάσκει.
Αυτός που αρνιέται την θεία Αποκάλυψη , αρνιέται τον Θεό, αρνιέται την ύπαρξη του, διότι όταν αρνιέται την αποκάλυψη αρνιέται τα ιδιώματα του Θεού, αρνιέται την ουσία του Θεού, την προσωπικότητα του, επομένως τον ίδιο τον Θεό∙ είναι ανάγκη λοιπόν, για να νοούμε τον Θεό, να τον νοούμε ως «Ον προσωπικόν και αποκαλυπτώμενον εις τον κόσμω».
Με την έκφραση όμως αυτή δεν νοούμε ότι και ο κόσμος είναι αναγκαίος για την ύπαρξη του Θεού∙ διότι τα ιδιώματα του Θεού δεν είναι προϊόντα της δημιουργίας, ούτε παράγονται από αυτή, αλλά είναι η ουσία του Θεού που αυτή καθ’ αυτή υπάρχει άσχετα προς την δημιουργία. Η αναγκαιότητα της Αποκαλύψεως υφίσταται όχι στη φύση του Θεού, αλλά στην έννοια που έχει για τον Θεό ο άνθρωπος∙ διότι στα σχετικά ιδιώματα του Θεού , που τα νοούμε στην αποκάλυψη , δεν είναι κάτι που δίνεται στον Θεό από την δημιουργία , αλλά είναι ιδιάζουσες μορφές της έκφανσης των εσωτερικών προσδιορισμών της ουσίας του Θεού που προκαλείται από τη σχέση του Θεού προς τη δημιουργία. Έτσι, όχι σύσταση , αλλά αφορμή παρέχει η δημιουργία για την εκδήλωση των ιδιωμάτων».
«Χριστολογία», σελ. 115-118).
Απόδοση Ταλαντο
Άρα (αν συμβαίνει το τελευταίο) αναγκαστικά θα απορρίψουμε την θεοπνευστία και την θεία έμπνευση , διότι θαύμα και θεοπνευστία είναι δύο διαφορετικές μορφές της θείας αποκάλυψης, από τις οποίες ο Θεός αποκαλύπτεται στους ανθρώπους. Άρα το θαύμα είναι λογική συνέπεια της αποκάλυψης του Θεού στον κόσμο.
Μάταια λοιπόν εγείρονται οι σοφοί αυτού του αιώνα κατά των θαυμάσιων αυτών φαινομένων της πίστης∙ μάταια την απορρίπτουν∙ τα έργα της πίστης τους αναιρεί , και η αλήθεια των έργων τους διαψεύδει∙ η διάτορος ομολογία των έργων διασαλπίζει ότι ο Θεός δεν εγκατέλειψε τον κόσμο έρμαιο της τύχης, ότι προνοεί γι’ αυτόν , ότι τον οδηγεί σε ένα άριστο και λογικό τέλος και ότι τον διευθύνει με νόμους άγνωστούς σε εμάς, και προνοεί γι’ αυτόν με τρόπο ακατάληπτο σε εμάς.
Εάν οι σοφοί αυτοί έκυπταν σε μελέτη των θρησκευτικών αυτών ζητημάτων και με αμεροληψία ζητούσαν την αλήθεια, θα οδηγούνταν στο συμπέρασμα, ότι η φύση του κόσμου και ο προορισμός του ανθρώπου απαιτούν την συνεχή πρόνοια και αποκάλυψη του Θεού, για να ολοκληρώσουν και οι δύο τον δικό τους προορισμό.
Ο κύριος λόγος, για εμάς, για τον οποίο οι φιλόσοφοι οδηγούνται στην άρνηση της αποκάλυψης του Θεού στον κόσμο και την άρνηση των θαυμάτων , είναι η άγνοια του Θεού και του ανθρώπου: διότι αυτός που γνωρίζει τον Θεό στα ιδιώματά του και τον άνθρωπο στην πνευματική φύση του, ποτέ δεν τολμά να αρνηθεί την αποκάλυψη του Θεού στον κόσμο∙ διότι και η επιστημονική αλήθεια τον πείθει, και το ιδιαίτερο αίσθημα του ανθρώπου, το οποίο καλείται θρησκευτικό, τον πληροφορεί.
Η άγνοια του Θεού και του ανθρώπου είναι ο κύριος λόγος της αθέτησης των θαυμάτων∙ αυτή θέτει τον Θεό αυθαίρετα σε μια μονομερή υπερβατικότητα, του ορίζει τόπο διαμονής, όπως θα όριζε κάποιος τη διαμονή του δικού του δούλου, τον περιορίζει σε ένα χώρο, σαν να είναι ο Θεός ένα όν πεπερασμένο, και τον θέτει όπου ο εγωιστής νους του ευχαριστιέται.
Αποκλείει το δικαίωμα να έρχεται ο Θεός σε σχέση με τον κόσμο, καθιστά την δημιουργία ανεξάρτητη κ αι αυτοτελή. Προικίζει την δημιουργία με δύναμη, ελευθερία και σοφία απόλυτη , και της αποδίδει την μακαριότητα.
Με την αυθαίρετη αυτή πράξη ο τολμηρός άνθρωπος αφαιρεί τα απόλυτα ιδιώματα του Θεού, του δημιουργού της κτίσεως, και τα χαρίζει αυτά με ατάραχη συνείδηση και με πνεύμα υπερηφάνειας στη δημιουργία.
Η μεταβίβαση (των ιδιωμάτων) ευχαριστεί τα υπερήφανα πνεύματα, διότι αυτή ανυψώνει με λάθος τρόπο τον άνθρωπο και τον προβιβάζει από την τάξη της υποτέλειας και την θέτει τον θρόνο του πάνω από τον Θεό∙ τον κάνει ( αυτόν τον άνθρωπο) τέλειο Θεό, αφού θέτει στον Θεό και στις ενέργειές του όρια.
Η εγωιστική του αδυναμία μέσα στην αφέλειά της τον τέρπει και τον ικανοποιεί.
Και ο αδαής άνθρωπος φουσκωμένος με υπερηφάνεια αναπαύεται στο φανταστικό αυτό μεγαλείο του και μεγαλαυχεί για αυτά που τόλμησε.
Αλλά δυστυχώς για τον τρόπο που βλέπει τα πράγματα αυτός ο άνθρωπος, η σταθερή αλήθεια των πραγμάτων εξαγγέλλει την πλάνη, αποδεικνύει την στείρωσης της και αποκαλύπτει την άγνοια των σοφισμένων και των γεννημάτων της(πλάνης), στέκεται με σταθερό πόδι και με υψηλό κήρυγμα και καλεί η αλήθεια προς αυτήν τους εραστές της.
Οι οπαδοί αυτής της θεωρία φρονούν, ότι ανυψώνεται με αυτήν ο άνθρωπος πάνων από τους ουρανούς, και τοποθετείται στο αληθινό του μεγαλείο.
Εμείς , που είμαστε μακριά από το να παραδεχτούμε αυτή τη δοξασία, φρονούμε , ότι ο άνθρωπος με αυτήν υποβιβάζεται και ταπεινώνεται∙ διότι απέχει πολύ από το να γίνει Θεός ο άνθρωπος, και με αυτήν αποβαίνει κτήνος με την αθέτηση της θείας αποκάλυψης.
Εάν οι κύριοι αυτοί είχαν πλήρη γνώση της μεγάλης πνευματικής και ηθικής αξίας του ανθρώπου, ποτέ, ποτέ, δεν θα ανέχονταν να στερηθούν από μια σχέση που τιμά τόσο την ανθρώπινη φύση.
Η σχέση με τον Θεό, που συνδέεται με την αποκάλυψη , είναι το βασιλικό ένδυμα, που περιβάλλει την ανθρώπινη φύση και περιέχει την θεία αίγλη∙ είναι ο τίτλος της ευγένειάς του, που τον ξεχωρίζει από την υπόλοιπη φύση, είναι η κούφη νεφέλη που τον σηκώνει από τα γήινα και τον ανυψώνει μέχρι τρίτου ουρανού, όπου ακούει άρρητα ρήματα, που δεν επιτρέπεται στον άνθρωπο να λαλήσει και τον θέτει σε περιωπή, στην οποία μόνο καθαρή πνευματική φύση μπορεί να ανυψωθεί.
Η σχέση του Θεού προς τον άνθρωπο και η επιδεκτικότητα του είναι η δύναμη που τελειώνει τον άνθρωπο, η δύναμη που τον ελευθερώνει από τα δεσμά, που τον αγνίζει και τον αγιάζει και τέλος η αληθινή μεταμορφωτική ενέργεια, με την οποία ο άνθρωπος γίνεται Θεός.
Αυτά είναι τα πλεονεκτήματα της σχέσης που υφίσταται μεταξύ Θεού και ανθρώπου. Άρα, πάντως, αυτοί που αρνούνται αυτή τη σχέση αγνοούν τον άνθρωπο∙ διότι, αν γνώριζαν την μεγάλη του αξία και την συγγένεια του προς το θείο, ποτέ δεν θα ανέχονταν να τον ταπεινώσουν και να τον εξευτελίσουν τόσο, ώστε κάποιοι να τον συγκρίνουν προς τα άλογα ζώα, καινα έλκουν την καταγωγή του από το γένος τον άλογων ζώων.
Άγνοια λοιπόν του Θεού και του ανθρώπου είναι ο κύριος λόγος που δίνει παρόρμηση και θάρρος σε μια τόση τολμηρή αθέτηση στη σχέση του Θεού προς τον άνθρωπο∙ και οδηγεί η άγνοια του Θεού στην άρνηση των θείων του ιδιωμάτων , και η άγνοια του ανθρώπου στην ανοχή της ταπείνωσης του και του εξευτελισμού της ανθρώπινης φύσης.
Και ότι η αλήθεια είναι αυτή , κανένας, φρονώ, δεν μπορεί να το αρνηθεί∙ διότι είναι αδύνατο να παραδεχτούμε , ότι είναι δυνατό να συνυπάρχουν γνώση του Θεού και άρνηση της αποκάλυψης.
Την αλήθεια αυτή θα αποδείξουμε.
Αυτός που γνωρίζει τον Θεό τον γνωρίζει στα ιδιώματά του∙ διότι ο Θεός χωρίς ιδιώματα είναι Θεός χωρίς ουσία, και επομένως λέξη χωρίς έννοια, χωρίς σημασία.
Όπως δεν μπορούμε να πούμε ότι γνωρίζουμε τον άνθρωπο, αν δεν τον γνωρίζουμε στις δυνάμεις της ψυχής του και του πνεύματός του, έτσι δεν μπορούμε να πούμε , ότι τον γνωρίζουμε στα ιδιώματά του.
Αυτός όμως που γνωρίζει τον Θεό στα ιδιώματά του πρέπει να παραδέχεται και την αποκάλυψή του στον κόσμο, διότι τα ιδιώματα του Θεού τα απόλυτα και τα σχετικά εκφράζουν τη σχέση της ουσίας του Θεού προς τον εαυτό του και την σχέση του με τον κόσμο.
Εάν αυτός που γνωρίζει τον Θεό στα ιδιώματα του αρνιέται την σχέση του προς τον κόσμο, αυτός αντιφάσκει προς τον εαυτό του, και δεν υπάρχει αλήθεια σ’ αυτόν∙ διότι η άρνηση της σχέση του Θεού προς τον κόσμο, δηλαδή της αποκάλυψης, είναι άρνηση των ιδιωμάτων Του, άρα και πρέπει ή να δέχεται και τα δύο, για να γνωρίζει τον Θεό, ή να τα αρνιέται και τα δύο, για να μην αντιφάσκει.
Αυτός που αρνιέται την θεία Αποκάλυψη , αρνιέται τον Θεό, αρνιέται την ύπαρξη του, διότι όταν αρνιέται την αποκάλυψη αρνιέται τα ιδιώματα του Θεού, αρνιέται την ουσία του Θεού, την προσωπικότητα του, επομένως τον ίδιο τον Θεό∙ είναι ανάγκη λοιπόν, για να νοούμε τον Θεό, να τον νοούμε ως «Ον προσωπικόν και αποκαλυπτώμενον εις τον κόσμω».
Με την έκφραση όμως αυτή δεν νοούμε ότι και ο κόσμος είναι αναγκαίος για την ύπαρξη του Θεού∙ διότι τα ιδιώματα του Θεού δεν είναι προϊόντα της δημιουργίας, ούτε παράγονται από αυτή, αλλά είναι η ουσία του Θεού που αυτή καθ’ αυτή υπάρχει άσχετα προς την δημιουργία. Η αναγκαιότητα της Αποκαλύψεως υφίσταται όχι στη φύση του Θεού, αλλά στην έννοια που έχει για τον Θεό ο άνθρωπος∙ διότι στα σχετικά ιδιώματα του Θεού , που τα νοούμε στην αποκάλυψη , δεν είναι κάτι που δίνεται στον Θεό από την δημιουργία , αλλά είναι ιδιάζουσες μορφές της έκφανσης των εσωτερικών προσδιορισμών της ουσίας του Θεού που προκαλείται από τη σχέση του Θεού προς τη δημιουργία. Έτσι, όχι σύσταση , αλλά αφορμή παρέχει η δημιουργία για την εκδήλωση των ιδιωμάτων».
«Χριστολογία», σελ. 115-118).
Απόδοση Ταλαντο
Η πεταμένη φάβα
Στο βίο του οσίου Σάββα του Ηγιασμένου υπάρχει ένα αξιόλογο ανέκδοτο, που δείχνει με πόση σοφή μέθοδο ενέπνεε στους μοναχούς του ο Άγιος το πνεύμα της οικονομίας και της νοικοκυροσύνης.
Στο ξενοδοχείο της Λαύρας διακονούσε ο μοναχός Ιάκωβος. Ο μοναχός αυτός μαγείρεψε κάποτε μεγάλη ποσότητα φάβας και όση του περίσσευσε την πέταξε από το παράθυρο στον χείμαρρο. Ο άγιος από τον πύργο απέναντι το πήρε είδηση. Και αργότερα χωρίς να γίνει αντιληπτός πήγε και την μάζεψε.
Μετά από λίγες ημέρες παρέθεσε γεύμα στον Ιάκωβο. Όταν τελείωσε, του λέει:
-Συγχώρεσέ με, αδελφέ, γιατί δεν σε ευχαρίστησα με το μαγείρεμά μου.
-Αντίθετα, άγιε πάτερ, πολύ με ευχαρίστησες. Σου ομολογώ ότι έχω πολλά χρόνια να δοκιμάσω τόσο νόστιμο και καλομαγειρεμένο φαγητο.
-Ώστε σου άρεσε! Ξέρεις όμως ποια φάβα ήταν αυτή;
-Ποια;
-Εκείνη που πέταξες προ ημερών στον χείμαρρο!
Σ’ αυτά τα τελευταία λόγια ο μοναχός ένιωσε πολύ άσχημα. Με σκυμμένο το κεφάλι , ντροπιασμένος, αμίλητος σκεπτόταν το μάθημά που του έδωσε ο Άγιος. Και με όσα εν συνεχεία άκουσε, κατάλαβε ότι τα πράγματα της Μονής, είτε τρόφιμα είναι, είτε οτιδήποτε άλλο, πρέπει να τα διαχειρίζεται με πολλή φειδώ και οικονομία.
Στο ξενοδοχείο της Λαύρας διακονούσε ο μοναχός Ιάκωβος. Ο μοναχός αυτός μαγείρεψε κάποτε μεγάλη ποσότητα φάβας και όση του περίσσευσε την πέταξε από το παράθυρο στον χείμαρρο. Ο άγιος από τον πύργο απέναντι το πήρε είδηση. Και αργότερα χωρίς να γίνει αντιληπτός πήγε και την μάζεψε.
Μετά από λίγες ημέρες παρέθεσε γεύμα στον Ιάκωβο. Όταν τελείωσε, του λέει:
-Συγχώρεσέ με, αδελφέ, γιατί δεν σε ευχαρίστησα με το μαγείρεμά μου.
-Αντίθετα, άγιε πάτερ, πολύ με ευχαρίστησες. Σου ομολογώ ότι έχω πολλά χρόνια να δοκιμάσω τόσο νόστιμο και καλομαγειρεμένο φαγητο.
-Ώστε σου άρεσε! Ξέρεις όμως ποια φάβα ήταν αυτή;
-Ποια;
-Εκείνη που πέταξες προ ημερών στον χείμαρρο!
Σ’ αυτά τα τελευταία λόγια ο μοναχός ένιωσε πολύ άσχημα. Με σκυμμένο το κεφάλι , ντροπιασμένος, αμίλητος σκεπτόταν το μάθημά που του έδωσε ο Άγιος. Και με όσα εν συνεχεία άκουσε, κατάλαβε ότι τα πράγματα της Μονής, είτε τρόφιμα είναι, είτε οτιδήποτε άλλο, πρέπει να τα διαχειρίζεται με πολλή φειδώ και οικονομία.
Συμβουλές Γέροντος σε Χριστιανούς που ζούν στον κόσμο
Η παρούσα ζωή μας δόθηκε μόνο και μόνο για να δοξάζουμε το Θεό, να ευεργετούμε τον πλησίον και να αγωνιζόμαστε για την απόκτηση της βασιλείας των ουρανών, βαδίζοντας τη «στενή»και «τεθλιμένη» οδό που μας υποδεικνύει το Ευαγγέλιο (Ματθ. 1: 14).
Ο αγώνας της ζωής αυτής αποδεικνύεται φορτίο δυσβάστακτο για όσους δεν πιστεύουν στο Θεό. Για εκείνους όμως που εμπιστεύονται την ύπαρξη τους στον Κύριο μας Ιησού Χριστό και ελπίζουν στη δική του πρόνοια, η παρούσα ζωή γίνεται «ζυγός χρηστός» και «φορτίο ελαφρόν» (Ματθ.11:30)
Σας παρακαλώ, αδερφοί μου , αν θέλετε να ευαρεστήσετε το Θεό, μην περιφρονείτε καμιάν αρετή. Γιατί μπορούμε με πολλούς τρόπους να γίνουμε ευάρεστοι στο Θεό.
Η ευγενική συμπεριφορά στον πλησίον , ο παρήγορος λόγος μας στον θλιμμένο, η υπεράσπιση του αδικουμένου , η αντίδραση μας στους κακούς λογισμούς, ο αγώνας μας σην προσευχή, η υπομονή , η ευσπλαχνία, η δικαιοσύνη και κάθε άλλη αρετή . αυτά είναι που αναπαύουν το Θεό και προσελκύουν στην ψυχή μας τη δική Του χάρη, η οποία μας κάνει ικανούς να ξεπερνάμε και τις πλέον ανυπέρβλητες δυσκολίες της ζωής.
Επιδιώξτε τη σωτηρία σας ευαρεστώντας το Θεό πρωτίστως με την αρετή της αγάπης. Αυτό να είναι το μοναδικό σας μέλημα: το πώς θα γίνετε πλούσιοι σε αγάπη. Εκείνος που έχει αγάπη, έχει μέσα του τον ίδιο το θεό.
Να ζείτε μέσα στην αγάπη του Θεού∙ αυτή να είναι οδηγός σας, αυτή αναπνοή σας. «Ο Θεός, αγάπη εστί, και ο μένων εν τη αγάπη εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ» (Α΄Ιω.4:16). Με την αγάπη του Θεού η πικρή ζωή γίνεται γλυκειά και όμορφη.
Αν ζείτε με άλλου, διακονείστε τους πρόθυμα σαν να υπηρετείτε τον ίδιο το Θεό. Και μην απαιτείτε αγάπη για την αγάπη σας, μήτε την ευγνωμοσύνη για τις θυσίες που άνετε, μήτε τον έπαινο για την ταπείνωσή σας.
Μην είστε βλοσυροί και απλησίαστοι. Συμπεριφερθείτε σαν τα άκακα παιδιά και, αν χρειαστεί, βοηθείστε πρόσχαρα τον πλησίον σας. Προσοχή, μην τον προσβάλετε έστω και με το βλέμμα σας. Να τον αγαπάτε ολόθερμα, γιατί η αξία του είναι ανεκτίμητη. Είναι μέλος του Χριστού. Γι’ αυτόν έχυσε το αίμα Του ο Κύριος.
«Η αγάπη», λέει ο Απόστολος, «καλύψει πλήθος αμαρτιών» (Α΄Πετρ. 4: 8 ).πότε θα συμβεί αυτό; όταν εσείς γίνετε η παρηγοριά των θλιμμένων , η αναψυχή των δυστυχισμένων ,ο προστάτης των φτωχών, ο κηδεμόνας των ορφανών, η ανακούφιση των ασθενών, ο χειραγωγός των πλανημένων, ο πρόθυμος βοηθός κάθε χριστιανού. Γι’ αυτή σας την αγάπη προς τους ελαχίστους αδελφούς του Χριστού, προς τα δικά Του τίμια μέλη, ο Κύριος μας θα εξαλείψει τις αμαρτίες σας και θα σας αξιώσει να Τον βλέπετε «πρόσωπον προς πρόσωπον» ( Α΄Κορ. 13:12) στην αιώνια βασιλεία Του.
Αποφεύγετε τα λόγια και τις πράξεις που μπορούν να σκανδαλίσουν ή να προσβάλουν τους αδελφούς σας. Τι προσβολές όμως των άλλων εσείς να τις δέχεστε σαν δώρο Θεού. Είναι το όπλο που σας προσφέρει ο ίδιος ο Κύριος για να νεκρώσετε τα πάθη που φωλιάζουν στην ψυχή σας.
Μην ανταποδίδετε τους ονειδισμούς ή τις θλίψεις που τυχόν σας προξενούν . δείξτε υπομονή και η θελήσετε ποτέ να πικράνετε κανένα. να είστε τότε σίγουροι πως και το δικό σας όνομα θα συγκαταριθμηθεί στα ονόματα των αγίων»των γεγραμμένων εν τω βιβλίω της ζωής» (Αποκ.21:27)
Να μη θυμάστε με λύπη το κακό που σας προξένησε ο αδελφός σας, για να μη θυμηθεί και ο Κύριος τις δικές σας αμαρτίες για τις οποίες σας συγχώρεσε.
Το κακό να το νικάτε με το καλό. Το κακό δεν διορθώνεται ποτέ με το κακό (πρβλ.Ρωμ. 12:21)
Πριν πείτε οτιδήποτε, σκεφθείτε μήπως με τα λόγια σας προσβάλετε το Θεό ή τον πλησίον σας.
Προτού επισκεφθείτε τον αδελφό σας, θέστε ως όρο στον εαυτό σας να διατηρήσετε και μετά την επίσκεψη σας την ίδια αγαθή διάθεση και αγάπη που τρέφετε και τώρα απέναντι του ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο θα σας υποδεχθεί εκείνος.
Σε κάθε προστριβή με τον πλησίον σας εξετάστε πρώτα τον εαυτό σας. Ασκώντας αυστηρή αυτοκριτική , σχεδόν πάντα θα διαπιστώσετε πως αιτία της δυσαρέσκειας είναι ο ίδιος μας ο εαυτός.
Μην προβάλλετε δικαιολογίες. Αποφεύγετε τις διενέξεις. Συμπεριφερθείτε με συγκατάβαση στον πλησίον σας, ανάλογα με το χαρακτήρα και την ηλικία του. Φανείτε με κάθε τρόπο παρήγοροι σε όλους και στον καθένα χωριστά.
Υπομένετε αγόγγυστα τους κακούς τρόπους του αδελφού σας, την αγανάκτηση του, την οργή του, τις απερισκεψίες του.
Όταν βλέπετε κάποια αίσθημα αντιπάθειας προς τον πλησίον ν’ αγγίζει την ψυχή σας, αγωνιστείτε να το διώξετε. Υποχρεώστε τον ε\αυτό σας να εξυπηρετήσει και να διακονήσει με κάθε τρόπο τον συγκεκριμένο αδελφό. Πιέστε τον εαυτό σας στην εξής προσευχή: «Κύριε, σώσε το δούλο Σου (τάδε) και με τις άγιες προσευχές του ειρήνευσε και τη δική μου ψυχή». βλέποντας ο Κύριος αυτή την καλή σας προαίρεση , όχι μόνον θα ξεριζώσει από μέσα σας την αντιπάθεια, μα και θα σκορπίσει ανάμεσα σας την αγία Του αγάπη.
Μη θίγετε με τα λόγια σας την τιμή του πλησίον. Να χρησιμοποιείτε τη γλώσσα μόνο για να δοξάζετε το Θεό και για να λέτε λόγους ψυχοφελούς στους αδελφούς σας. Αν θελήσετε να κακολογήσετε κάποιον, θυμηθείτε πρώτα τις δικές σας αμαρτίες- όλες εκείνες που κάνατε από τα νεανικά σας χρόνια μέχρι σήμερα- κατηγορείστε τον εαυτό σας γι’ αυτές κα αποφύγετε έτσι την καταλαλιά. Μην ξεχνάτε ποτέ πως η ενασχόληση με τα σφάλματα των άλλων αποτελεί παράπτωμα.
Πολεμήστε με κάθε τρόπο το πάθος του θυμού, και, με τη βοήθεια του Θεού, αυτό θα υποχωρήσει. Αν τυχόν νευριάσετε ή οργιστείτε, είναι προτιμότερο να μην πείτε τίποτε. Απομακρυνθείτε ή , αν κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο, κείστε σφιχτά τα χείλη σας για να μην παταχθεί έξω η οργισμένη φλόγα που καίει στην ψυχή σας και αναστατώσει όλο σας το περιβάλλον. Η σιωπή και η προσευχή είναι το καλύτερο φάρμακο γι’ αυτές τις στιγμές. Όταν η φλόγα του θυμού σβήσει και η καρδιά σας γαληνέψει , τότε μόνο μπορείτε να πείτε με ασφάλεια λόγους ωφέλιμους.
Αν εσείς γίνατε αφορμή να πικραθεί ο αδελφός σας, χρησιμοποιήστε κάθε τρόπο για να απαλλαγεί από τη λύπη που του δημιουργήσατε.
Παρατηρείστε τον εαυτό σας και θα διαπιστώσετε πως μόνο τότε είστε αναπαυμένοι με όλα, όταν υπάρχει μέσα σας η υπομονή , ή η ταπεινοφροσύνη, η υπακοή , η αγάπη.
Η σωτηρία δεν βρίσκεται στην πολυλογία , αλλά στη σιωπή και στην άγρυπνη προσοχή τους εαυτού μας.
Μην κρίνετε ποτέ τον πλησίον σας, είτε ζει ενάρετα είτε ζει αμαρτωλά. «Συ τις ει ο κρίνων αλλότριον οικέτην; τω ιδίω Κυρίω στήκει ή πίπτει ∙ σταθήσετα δε∙ δυνατός γαρ εστίν ο Θεός στήσαι αυτόν».(Ρωμ.14:4)
Σε κάθε περίσταση παραδοθείτε στο θέλημα του Θεού. Αυτό είναι το πλέον σωτήριο για σας.
Προσέχετε να μη δυσανασχετείτε μπροστά σε οποιαδήποτε δυσκολία. Οι θλίψεις δεν παρουσιάζονται τυχαία στη ζωή μας, αλλά παραχωρούνται από την πρόνοια του Θεού , με σκοπό τον αγιασμό και τα σωτηρία μας. γι’ αυτόν το σκοπό παραχωρήθηκε και στον Απόστολο Παύλο να βραθεί μπροστά σε μυρίους κινδύνους: «Κινδύνοις ποταμών , κινδύνοις ληστών , κινδύνοις εκ γένους, κινδύνοις εξ εθνών, κινδύνοις εν πόλει, κινδύνοις εν ερημία, κινδύνοις εν θαλάσση, κυνδύνοις εν ψευδαδελφοίς…» ( Β΄Κορ. 11: 26).
Γνωρίζοντας αυτή την αλήθεια , μην ασχολείστε με το ποιός και γιατί σας αδίκησε. Θυμηθείτε μόνο πως χωρίς παραχώρηση Θεού κανείς δεν θα τολμούσε να σας ακουμπήσει. Καλύτερα, λοιπόν , να ευγνωμονείτε τον Κυριο, γιατί οι δοκιμασίες του Αυτός επιτρέπει αποδεικνύουν πως είστε δικά Του παιδιά. Αυτός φροντίζει για σας και με κάθε τρόπο σας καθοδηγεί στη βασιλεία των ουρανών. «Ει παιδείαν υπομένετε, ως υιοίς προσφέρεται ο Θεός∙ τις γαρ εστίν υιός ον ου παιδεύει πατήρ;( Εβρ. 12:7)
Στις στιγμές της απελπισίας να θυμάστε πως δεν σας εγκατέλειψε ο Κύριος, αλλά μάλλον εσείς Τον λησμονήσατε.
Να τις σας συμβουλεύω για τις ώρες της μοναξιάς σας. : Να επικαλείστε ακατάπαυστα το όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Και βίαζετε σε τούτο το έργο τον εαυτό σας, όσο κι αν αυτός δυφορεί και αντιδρά.
Η καχυποψία δεν αρμόζει στους Χριστιανούς, γι’ αυτόν μην την αποδέχεσθε. Διάκριση μάλλον απαιτεί από μας ο Θεός και προσοχή και σύνεση. «Γίνεσθαι φρόνιμοι ως οι όφεις και ακέραιοι ως αι περιστεραί».(ΜΑτθ. 10: 16)
Να βαδίζετε πάντα τη μέση οδό. Τα άκρα σε καμιά περίπτωση δεν ωφελούν.
«Ούχ υμών γνώναι χρόνους ή καιρούς ους ο πατήρ έθετο εν τη ιδία εξουσία»(Πραξ.1: 17). Αυτό ζήτησε ο Χριστός από τους Αποστόλους. Αυτό θέλει και από κάθε γνήσιο δούλο Του. Να μην πολυπραγμονεί δηλαδή για τα μέλλοντα( συντέλεια του κόσμου κ.α.)
Σε όλη τη ζωή μην ξεχνάτε , πριν από κάθε σας ενέργεια , να ρωτάτε τον εαυτό σας: «Αυτό που προτίθεμαι να κάνω μήπως είναι αντίθετο στο θέλημα του Θεού; Μήπως είναι επιζήμιο για την ψυχή μου; μήπως είναι άδικο για τον αδελφό μου;» αν μετά από μια τέτοια αυστηρή αυτοεξέταση η συνείδησή σας δεν διαμαρτύρεται, μπορείτε ακίνδυνα να πραγματοποιήσετε την επιθυμία σας. Αν όμως η συνείδηση σας ελέγχει, συγκρατηθείτε και αποφύγετε την εκτέλεσή της.
Να εργάζεστε προσεκτικά και χωρίς βιασύνη. Τότε όλα σας τα έργα θα στέφονται με επιτυχία.
Να θεωρείτε τον εαυτό σας ως τον πλέον αμαρτωλό και «έσχατον πάντων» (Α΄Κορ. 15:1.
Κόσμημα και καλλονή όλων των αρετών είναι η ταπείνωση. Αυτή είναι για την ανθρώπινη ψυχή ό,τι είναι η βροχή για την ξεραμένη γη. Η αληθινή ταπείνωση έχει την αρχή της στον ταπεινό Ιησού Χριστό. «Μάθετε απ’ εμού», μας προτρέπει ο Κύριος, «ότι πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία, και ευρήσετε ανάπαυσιν ταίς ψυχαίς υμών» (Ματθ. 11:29)
Σ’ αυτή την αρετή αναπαύεται και ευαρεστείται ο Θεός. «Επί τίνα επιβλέψω;», λέει ο Ίδιος, «αλλ’ ή επί τον ταπεινόν και ησύχιον και τρέμοντα τους λόγους μου» (Ησ. 66:2)
Αλλά τι είναι η ταπεινοφροσύνη;
Ταπεινοφροσύνη είναι το να λογαριάζεις τον εαυτό σου ως τον μεγαλύτερο αμαρτωλό, το να μην προσβάλλεις, να μην εξουθενώνεις και να μην κατακρίνεις κανέναν, αλλά να βλέπεις μόνο τις δικές σου αμαρτίες. Ταπεινοφροσύνη είναι το να μην επιζητείς επαίνους , πλούτη , δόξες και τιμές, θεωρώντας εντελώς ανάξιο τον εαυτό σου για κάτι τέτοιο.
Ο ταπεινός άνθρωπος υπομένει με ανδρεία τις προσβολές , τις ύβρεις, τις κατηγόριες, πιστεύοντας βαθιά πως αυτά του αξίζουν. Σε όλους συμπεριφέρεται χαρούμενα. Είναι πρόθυμος να προσφέρει με αγάπη τις υπηρεσίες του σε οποιονδήποτε. Δεν δίνει καμιά σημασία στα καλά του έργα και πολύ περισσότερο δεν κάνει λόγο γι’ αυτά αν δεν υπάρχει ανάγκη.
Μια τέτοια ταπεινοφροσύνη εύχομαι , παιδιά μου, να σας χαρίσει ο Κύριος, γιατί αυτή θα σας ελευθερώσει από τα δεσμά της αμαρτίας και θα σας οδηγήσει στην αγάπη Εκείνου που «εταπείνωσεν εαυτόν μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού» (Φιλ .2:
Οι πεδιάδες που βρίσκονται χαμηλά είναι σχεδόν πάντα εύφορες και καρπερές, ενώ τα ψηλά βουνά παραμένουν συνήθως άγονα. Και τα στάχια που στέκονται όρθια είναι άδεια, ενώ όσα γέρνουν χαμηλά είναι γεμάτα από σπόρους. Αποκτήστε λοιπόν κι εσείς καρδιά ταπεινή και θα πλουτίσετε με καρπούς πνευματικούς που θα εξασφαλίσουν τη σωτηρία σας.
Ο αγώνας της ζωής αυτής αποδεικνύεται φορτίο δυσβάστακτο για όσους δεν πιστεύουν στο Θεό. Για εκείνους όμως που εμπιστεύονται την ύπαρξη τους στον Κύριο μας Ιησού Χριστό και ελπίζουν στη δική του πρόνοια, η παρούσα ζωή γίνεται «ζυγός χρηστός» και «φορτίο ελαφρόν» (Ματθ.11:30)
Σας παρακαλώ, αδερφοί μου , αν θέλετε να ευαρεστήσετε το Θεό, μην περιφρονείτε καμιάν αρετή. Γιατί μπορούμε με πολλούς τρόπους να γίνουμε ευάρεστοι στο Θεό.
Η ευγενική συμπεριφορά στον πλησίον , ο παρήγορος λόγος μας στον θλιμμένο, η υπεράσπιση του αδικουμένου , η αντίδραση μας στους κακούς λογισμούς, ο αγώνας μας σην προσευχή, η υπομονή , η ευσπλαχνία, η δικαιοσύνη και κάθε άλλη αρετή . αυτά είναι που αναπαύουν το Θεό και προσελκύουν στην ψυχή μας τη δική Του χάρη, η οποία μας κάνει ικανούς να ξεπερνάμε και τις πλέον ανυπέρβλητες δυσκολίες της ζωής.
Επιδιώξτε τη σωτηρία σας ευαρεστώντας το Θεό πρωτίστως με την αρετή της αγάπης. Αυτό να είναι το μοναδικό σας μέλημα: το πώς θα γίνετε πλούσιοι σε αγάπη. Εκείνος που έχει αγάπη, έχει μέσα του τον ίδιο το θεό.
Να ζείτε μέσα στην αγάπη του Θεού∙ αυτή να είναι οδηγός σας, αυτή αναπνοή σας. «Ο Θεός, αγάπη εστί, και ο μένων εν τη αγάπη εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ» (Α΄Ιω.4:16). Με την αγάπη του Θεού η πικρή ζωή γίνεται γλυκειά και όμορφη.
Αν ζείτε με άλλου, διακονείστε τους πρόθυμα σαν να υπηρετείτε τον ίδιο το Θεό. Και μην απαιτείτε αγάπη για την αγάπη σας, μήτε την ευγνωμοσύνη για τις θυσίες που άνετε, μήτε τον έπαινο για την ταπείνωσή σας.
Μην είστε βλοσυροί και απλησίαστοι. Συμπεριφερθείτε σαν τα άκακα παιδιά και, αν χρειαστεί, βοηθείστε πρόσχαρα τον πλησίον σας. Προσοχή, μην τον προσβάλετε έστω και με το βλέμμα σας. Να τον αγαπάτε ολόθερμα, γιατί η αξία του είναι ανεκτίμητη. Είναι μέλος του Χριστού. Γι’ αυτόν έχυσε το αίμα Του ο Κύριος.
«Η αγάπη», λέει ο Απόστολος, «καλύψει πλήθος αμαρτιών» (Α΄Πετρ. 4: 8 ).πότε θα συμβεί αυτό; όταν εσείς γίνετε η παρηγοριά των θλιμμένων , η αναψυχή των δυστυχισμένων ,ο προστάτης των φτωχών, ο κηδεμόνας των ορφανών, η ανακούφιση των ασθενών, ο χειραγωγός των πλανημένων, ο πρόθυμος βοηθός κάθε χριστιανού. Γι’ αυτή σας την αγάπη προς τους ελαχίστους αδελφούς του Χριστού, προς τα δικά Του τίμια μέλη, ο Κύριος μας θα εξαλείψει τις αμαρτίες σας και θα σας αξιώσει να Τον βλέπετε «πρόσωπον προς πρόσωπον» ( Α΄Κορ. 13:12) στην αιώνια βασιλεία Του.
Αποφεύγετε τα λόγια και τις πράξεις που μπορούν να σκανδαλίσουν ή να προσβάλουν τους αδελφούς σας. Τι προσβολές όμως των άλλων εσείς να τις δέχεστε σαν δώρο Θεού. Είναι το όπλο που σας προσφέρει ο ίδιος ο Κύριος για να νεκρώσετε τα πάθη που φωλιάζουν στην ψυχή σας.
Μην ανταποδίδετε τους ονειδισμούς ή τις θλίψεις που τυχόν σας προξενούν . δείξτε υπομονή και η θελήσετε ποτέ να πικράνετε κανένα. να είστε τότε σίγουροι πως και το δικό σας όνομα θα συγκαταριθμηθεί στα ονόματα των αγίων»των γεγραμμένων εν τω βιβλίω της ζωής» (Αποκ.21:27)
Να μη θυμάστε με λύπη το κακό που σας προξένησε ο αδελφός σας, για να μη θυμηθεί και ο Κύριος τις δικές σας αμαρτίες για τις οποίες σας συγχώρεσε.
Το κακό να το νικάτε με το καλό. Το κακό δεν διορθώνεται ποτέ με το κακό (πρβλ.Ρωμ. 12:21)
Πριν πείτε οτιδήποτε, σκεφθείτε μήπως με τα λόγια σας προσβάλετε το Θεό ή τον πλησίον σας.
Προτού επισκεφθείτε τον αδελφό σας, θέστε ως όρο στον εαυτό σας να διατηρήσετε και μετά την επίσκεψη σας την ίδια αγαθή διάθεση και αγάπη που τρέφετε και τώρα απέναντι του ανεξάρτητα από τον τρόπο με τον οποίο θα σας υποδεχθεί εκείνος.
Σε κάθε προστριβή με τον πλησίον σας εξετάστε πρώτα τον εαυτό σας. Ασκώντας αυστηρή αυτοκριτική , σχεδόν πάντα θα διαπιστώσετε πως αιτία της δυσαρέσκειας είναι ο ίδιος μας ο εαυτός.
Μην προβάλλετε δικαιολογίες. Αποφεύγετε τις διενέξεις. Συμπεριφερθείτε με συγκατάβαση στον πλησίον σας, ανάλογα με το χαρακτήρα και την ηλικία του. Φανείτε με κάθε τρόπο παρήγοροι σε όλους και στον καθένα χωριστά.
Υπομένετε αγόγγυστα τους κακούς τρόπους του αδελφού σας, την αγανάκτηση του, την οργή του, τις απερισκεψίες του.
Όταν βλέπετε κάποια αίσθημα αντιπάθειας προς τον πλησίον ν’ αγγίζει την ψυχή σας, αγωνιστείτε να το διώξετε. Υποχρεώστε τον ε\αυτό σας να εξυπηρετήσει και να διακονήσει με κάθε τρόπο τον συγκεκριμένο αδελφό. Πιέστε τον εαυτό σας στην εξής προσευχή: «Κύριε, σώσε το δούλο Σου (τάδε) και με τις άγιες προσευχές του ειρήνευσε και τη δική μου ψυχή». βλέποντας ο Κύριος αυτή την καλή σας προαίρεση , όχι μόνον θα ξεριζώσει από μέσα σας την αντιπάθεια, μα και θα σκορπίσει ανάμεσα σας την αγία Του αγάπη.
Μη θίγετε με τα λόγια σας την τιμή του πλησίον. Να χρησιμοποιείτε τη γλώσσα μόνο για να δοξάζετε το Θεό και για να λέτε λόγους ψυχοφελούς στους αδελφούς σας. Αν θελήσετε να κακολογήσετε κάποιον, θυμηθείτε πρώτα τις δικές σας αμαρτίες- όλες εκείνες που κάνατε από τα νεανικά σας χρόνια μέχρι σήμερα- κατηγορείστε τον εαυτό σας γι’ αυτές κα αποφύγετε έτσι την καταλαλιά. Μην ξεχνάτε ποτέ πως η ενασχόληση με τα σφάλματα των άλλων αποτελεί παράπτωμα.
Πολεμήστε με κάθε τρόπο το πάθος του θυμού, και, με τη βοήθεια του Θεού, αυτό θα υποχωρήσει. Αν τυχόν νευριάσετε ή οργιστείτε, είναι προτιμότερο να μην πείτε τίποτε. Απομακρυνθείτε ή , αν κάτι τέτοιο δεν είναι εύκολο, κείστε σφιχτά τα χείλη σας για να μην παταχθεί έξω η οργισμένη φλόγα που καίει στην ψυχή σας και αναστατώσει όλο σας το περιβάλλον. Η σιωπή και η προσευχή είναι το καλύτερο φάρμακο γι’ αυτές τις στιγμές. Όταν η φλόγα του θυμού σβήσει και η καρδιά σας γαληνέψει , τότε μόνο μπορείτε να πείτε με ασφάλεια λόγους ωφέλιμους.
Αν εσείς γίνατε αφορμή να πικραθεί ο αδελφός σας, χρησιμοποιήστε κάθε τρόπο για να απαλλαγεί από τη λύπη που του δημιουργήσατε.
Παρατηρείστε τον εαυτό σας και θα διαπιστώσετε πως μόνο τότε είστε αναπαυμένοι με όλα, όταν υπάρχει μέσα σας η υπομονή , ή η ταπεινοφροσύνη, η υπακοή , η αγάπη.
Η σωτηρία δεν βρίσκεται στην πολυλογία , αλλά στη σιωπή και στην άγρυπνη προσοχή τους εαυτού μας.
Μην κρίνετε ποτέ τον πλησίον σας, είτε ζει ενάρετα είτε ζει αμαρτωλά. «Συ τις ει ο κρίνων αλλότριον οικέτην; τω ιδίω Κυρίω στήκει ή πίπτει ∙ σταθήσετα δε∙ δυνατός γαρ εστίν ο Θεός στήσαι αυτόν».(Ρωμ.14:4)
Σε κάθε περίσταση παραδοθείτε στο θέλημα του Θεού. Αυτό είναι το πλέον σωτήριο για σας.
Προσέχετε να μη δυσανασχετείτε μπροστά σε οποιαδήποτε δυσκολία. Οι θλίψεις δεν παρουσιάζονται τυχαία στη ζωή μας, αλλά παραχωρούνται από την πρόνοια του Θεού , με σκοπό τον αγιασμό και τα σωτηρία μας. γι’ αυτόν το σκοπό παραχωρήθηκε και στον Απόστολο Παύλο να βραθεί μπροστά σε μυρίους κινδύνους: «Κινδύνοις ποταμών , κινδύνοις ληστών , κινδύνοις εκ γένους, κινδύνοις εξ εθνών, κινδύνοις εν πόλει, κινδύνοις εν ερημία, κινδύνοις εν θαλάσση, κυνδύνοις εν ψευδαδελφοίς…» ( Β΄Κορ. 11: 26).
Γνωρίζοντας αυτή την αλήθεια , μην ασχολείστε με το ποιός και γιατί σας αδίκησε. Θυμηθείτε μόνο πως χωρίς παραχώρηση Θεού κανείς δεν θα τολμούσε να σας ακουμπήσει. Καλύτερα, λοιπόν , να ευγνωμονείτε τον Κυριο, γιατί οι δοκιμασίες του Αυτός επιτρέπει αποδεικνύουν πως είστε δικά Του παιδιά. Αυτός φροντίζει για σας και με κάθε τρόπο σας καθοδηγεί στη βασιλεία των ουρανών. «Ει παιδείαν υπομένετε, ως υιοίς προσφέρεται ο Θεός∙ τις γαρ εστίν υιός ον ου παιδεύει πατήρ;( Εβρ. 12:7)
Στις στιγμές της απελπισίας να θυμάστε πως δεν σας εγκατέλειψε ο Κύριος, αλλά μάλλον εσείς Τον λησμονήσατε.
Να τις σας συμβουλεύω για τις ώρες της μοναξιάς σας. : Να επικαλείστε ακατάπαυστα το όνομα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Και βίαζετε σε τούτο το έργο τον εαυτό σας, όσο κι αν αυτός δυφορεί και αντιδρά.
Η καχυποψία δεν αρμόζει στους Χριστιανούς, γι’ αυτόν μην την αποδέχεσθε. Διάκριση μάλλον απαιτεί από μας ο Θεός και προσοχή και σύνεση. «Γίνεσθαι φρόνιμοι ως οι όφεις και ακέραιοι ως αι περιστεραί».(ΜΑτθ. 10: 16)
Να βαδίζετε πάντα τη μέση οδό. Τα άκρα σε καμιά περίπτωση δεν ωφελούν.
«Ούχ υμών γνώναι χρόνους ή καιρούς ους ο πατήρ έθετο εν τη ιδία εξουσία»(Πραξ.1: 17). Αυτό ζήτησε ο Χριστός από τους Αποστόλους. Αυτό θέλει και από κάθε γνήσιο δούλο Του. Να μην πολυπραγμονεί δηλαδή για τα μέλλοντα( συντέλεια του κόσμου κ.α.)
Σε όλη τη ζωή μην ξεχνάτε , πριν από κάθε σας ενέργεια , να ρωτάτε τον εαυτό σας: «Αυτό που προτίθεμαι να κάνω μήπως είναι αντίθετο στο θέλημα του Θεού; Μήπως είναι επιζήμιο για την ψυχή μου; μήπως είναι άδικο για τον αδελφό μου;» αν μετά από μια τέτοια αυστηρή αυτοεξέταση η συνείδησή σας δεν διαμαρτύρεται, μπορείτε ακίνδυνα να πραγματοποιήσετε την επιθυμία σας. Αν όμως η συνείδηση σας ελέγχει, συγκρατηθείτε και αποφύγετε την εκτέλεσή της.
Να εργάζεστε προσεκτικά και χωρίς βιασύνη. Τότε όλα σας τα έργα θα στέφονται με επιτυχία.
Να θεωρείτε τον εαυτό σας ως τον πλέον αμαρτωλό και «έσχατον πάντων» (Α΄Κορ. 15:1.
Κόσμημα και καλλονή όλων των αρετών είναι η ταπείνωση. Αυτή είναι για την ανθρώπινη ψυχή ό,τι είναι η βροχή για την ξεραμένη γη. Η αληθινή ταπείνωση έχει την αρχή της στον ταπεινό Ιησού Χριστό. «Μάθετε απ’ εμού», μας προτρέπει ο Κύριος, «ότι πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία, και ευρήσετε ανάπαυσιν ταίς ψυχαίς υμών» (Ματθ. 11:29)
Σ’ αυτή την αρετή αναπαύεται και ευαρεστείται ο Θεός. «Επί τίνα επιβλέψω;», λέει ο Ίδιος, «αλλ’ ή επί τον ταπεινόν και ησύχιον και τρέμοντα τους λόγους μου» (Ησ. 66:2)
Αλλά τι είναι η ταπεινοφροσύνη;
Ταπεινοφροσύνη είναι το να λογαριάζεις τον εαυτό σου ως τον μεγαλύτερο αμαρτωλό, το να μην προσβάλλεις, να μην εξουθενώνεις και να μην κατακρίνεις κανέναν, αλλά να βλέπεις μόνο τις δικές σου αμαρτίες. Ταπεινοφροσύνη είναι το να μην επιζητείς επαίνους , πλούτη , δόξες και τιμές, θεωρώντας εντελώς ανάξιο τον εαυτό σου για κάτι τέτοιο.
Ο ταπεινός άνθρωπος υπομένει με ανδρεία τις προσβολές , τις ύβρεις, τις κατηγόριες, πιστεύοντας βαθιά πως αυτά του αξίζουν. Σε όλους συμπεριφέρεται χαρούμενα. Είναι πρόθυμος να προσφέρει με αγάπη τις υπηρεσίες του σε οποιονδήποτε. Δεν δίνει καμιά σημασία στα καλά του έργα και πολύ περισσότερο δεν κάνει λόγο γι’ αυτά αν δεν υπάρχει ανάγκη.
Μια τέτοια ταπεινοφροσύνη εύχομαι , παιδιά μου, να σας χαρίσει ο Κύριος, γιατί αυτή θα σας ελευθερώσει από τα δεσμά της αμαρτίας και θα σας οδηγήσει στην αγάπη Εκείνου που «εταπείνωσεν εαυτόν μέχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού» (Φιλ .2:
Οι πεδιάδες που βρίσκονται χαμηλά είναι σχεδόν πάντα εύφορες και καρπερές, ενώ τα ψηλά βουνά παραμένουν συνήθως άγονα. Και τα στάχια που στέκονται όρθια είναι άδεια, ενώ όσα γέρνουν χαμηλά είναι γεμάτα από σπόρους. Αποκτήστε λοιπόν κι εσείς καρδιά ταπεινή και θα πλουτίσετε με καρπούς πνευματικούς που θα εξασφαλίσουν τη σωτηρία σας.
Το θέλημα του Θεού και η ελευθερία του ανθρώπου
«Ο Αγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης», γ.Σωφρονίου (Σαχάρωφ), σ.408-417
Είναι μεγάλο αγαθό να παραδινόμαστε στο θέλημα του Θεού. Τότε στην ψυχή είναι Μόνος ο Κύριος και δεν έρχεται καμιά ξένη σκέψη, η ψυχή προσεύχεται με καθαρό νου και αισθάνεται την αγάπη του Θεού, έστω και αν υποφέρει σωματικά.
Όταν η ψυχή παραδοθεί ολοκληρωτικά στο θέλημα του Θεού, τότε ο Ίδιος ο Κύριος αρχίζει να την καθοδηγεί, και η ψυχή διδάσκεται απευθείας από τον θεό, ενώ προηγουμένως την οδηγούσαν οι άνθρωποι και η Γραφή. Αλά το να είναι Δάσκαλος της ψυχής ο Ίδιος ο Κύριος με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος είναι σπάνιο και λίγοι γνωρίζουν αυτό το μυστήριο, εκείνοι μόνο που ζουν κατά το θέλημα του Θεού.
Ο υπερήφανος δεν αναζητεί το θέλημα του Θεού , αλλά προτιμά να κατευθύνει ο ίδιος τη ζωή του. Και δεν καταλαβαίνει πώς , χωρίς τον Θεό , δεν επαρκεί το λογικό του ανθρώπου για να τον καθοδηγεί. Κι εγώ , όταν εζούσα στον κόσμο προτού να γνωρίσω τον Κύριο και το Άγιο Πνεύμα , εστηριζόμουν στο λογικό μου. Όταν όμως εγνώρισα με το Άγιο Πνεύμα τον Κύριο μας Ιησού Χριστό , τον Υιό του Θεού , τότε παραδόθηκε η ψυχή μου στον Θεό και δέχομαι οτιδήποτε θλιβερό μου συμβεί και λέω : «Ο Κύριος με βλέπει … Τι να φοβηθώ ;» Προηγουμένως όμως δεν μπορούσα να ζω κατ ‘ αυτό τον τρόπο .
Για όποιον παραδόθηκε στο θέλημα του Θεού η ζωή γίνεται πολύ ευκολότερη , γιατί στις αρρώστιες , στη φτώχεια και στο διωγμό σκέφτεται : «Έτσι ευδόκησε ο Θεός και πρέπει να υπομείνω για τις αμαρτίες μου» .
Να , εδώ και πολλά χρόνια πάσχω από πονοκέφαλο και δύσκολα τον υποφέρω , αλλά με ωφελεί , γιατί με την ασθένεια ταπεινώνεται η ψυχή . Η ψυχή μου επιθυμεί διακαώς να προσεύχεται και να αγρυπνεί αλλά η ασθένεια με εμποδίζει , διότι το άρρωστο σώμα απαιτεί ανάπαυση . Και παρακάλεσα πολύ τον Κύριο να με θεραπεύσει , αλλά δεν με άκουσε . Κι αυτό σημαίνει πώς αυτό δεν θα ήταν προς όφελός μου .
Να όμως και μια άλλη περίπτωση , που ο Κύριος με άκουσε και με έσωσε . Σε μια γιορτή πρόσφεραν στην τράπεζα ψάρι . Ενώ λοιπόν έτρωγα , ένα κόκαλο μπήκε πολύ βαθιά στο λαιμό μου . Επικαλέστηκα τον Άγιο Παντελεήμονα , παρακαλώντας να με θεραπεύσει , γιατί ο γιατρός του Μοναστηριού δεν θα μπορούσε να μου βγάλει το κόκαλο από το φάρυγγα . Και μόλις είπα : «γιάτρεψέ με» , η ψυχή μου πήρε απάντηση : «Βγες , έξω από την τράπεζα , κάνε μια βαθιά εισπνοή και μια απότομη εκπνοή και το κόκαλο θα βγει με αίμα» . Έτσι κι έκαμα και βγήκε ένα μεγάλο κόκαλο με αίμα . Και κατάλαβα πώς , αν ο Κύριος δεν με θεραπεύει από τον κεφαλόπονο , αυτό σημαίνει ότι είναι ωφέλιμο για την ψυχή μου να υποφέρω τον πόνο . …… Όταν η χάρη είναι μαζί μας , είμαστε δυνατοί στο πνεύμα . Όταν όμως την χάσομε , βλέπομε την αδυναμία μας , βλέπομε πως χωρίς τον Θεό δεν μπορούμε ούτε να σκεφτούμε το καλό . Πώς μπορείς να ξέρεις αν ζεις σύμφωνα με το θέλημα του Θεού ; Να η ένδειξη : Αν στενοχωριέσαι για κάτι , αυτό σημαίνει πως δεν παραδόθηκες τελείως στο θέλημα του Θεού , έστω κι αν σου φαίνεται πως ζεις σύμφωνα με το θέλημα του Θεού . Όποιος ζει κατά το θέλημα του Θεού , αυτός δεν μεριμνά για τίποτε . Κι αν κάτι του χρειάζεται , παραδίνει τον εαυτό του και την ανάγκη του στον Θεό . Κι αν πάρει ότι θέλει , μένει ήρεμος , σαν να το είχε . Ψυχή που παραδόθηκε στο θέλημα του Θεού δεν φοβάται τίποτε : ούτε θύελλες ούτε ληστές ούτε τίποτα άλλο . ‘Ότι κι αν έλθει , λέγει : «Έτσι ευδοκεί ο Θεός» , κι έτσι διατηρείται η ειρήνη στην ψυχή και στο σώμα . Το καλύτερο έργο είναι να παραδοθούμε στο θέλημα του Θεού και να βαστάζομε τις θλίψεις με ελπίδα . Ο Κύριος βλέποντας τις θλίψεις μας δεν θα επιτρέψει ποτέ κάτι που να ξεπερνά τις δυνάμεις μας . Αν οι θλίψεις μας φαίνονται υπερβολικές , αυτό σημαίνει πως δεν έχομε παραδοθεί στο θέλημα του Θεού . …
ιερέας περπατάει
… Όποιος κάνει το θέλημα του Θεού , είναι ευχαριστημένος με όλα , έστω κι αν είναι φτωχός και ίσως ασθενής και πάσχει , γιατί τον ευφραίνει η χάρη του Θεού . Όποιος όμως δεν είναι ικανοποιημένος με την μοίρα του και γογγύζει για την αρρώστια του ή εναντίον εκείνου που τον προσέβαλε , αυτός να ξέρει πως κατέχεται από υπερήφανο πνεύμα και έχασε την ευγνωμοσύνη για τον Θεό . Αλλ ‘ ακόμα και σε μια τέτοια περίπτωση μη στενοχωριέσαι , αλλά ζήτησε μ ‘ επιμονή από τον Κύριο πνεύμα ταπεινό . Κι όταν έλθει σ ‘ εσέ το ταπεινό Πνεύμα του Θεού που αναζητάς , τότε θα Τον αγαπήσεις και θα έχεις βρει ανάπαυση , παρ ‘ όλες τις θλίψεις σου . Ψυχή που απέκτησε την ταπείνωση θυμάται πάντα τον Θεό και αναλογίζεται : «Ο Θεός με έκτισε ΄ έπαθε για μένα ΄ συγχωρεί τις αμαρτίες μου και με παρηγορεί ΄ με τρέφει και φροντίζει για μένα . Γιατί λοιπόν να μεριμνώ εγώ για τον εαυτό μου ή τι έχω να φοβηθώ , έστω κι αν με απειλή ο θάνατος» . …
… Κάθε ψυχή που ταράζεται από οποιαδήποτε αιτία πρέπει να καταφεύγει στον Κύριο και ο Κύριος θα την καθοδηγήσει . Αυτό όμως γίνεται κυρίως σε καιρό συμφοράς και απροσδόκητου συγχύσεως – κανονικά πρέπει να ρωτάμε τον πνευματικό , γιατί αυτό είναι ταπεινότερο . … []
Και όλα , όλα δίνουν τότε αγάπη στην καρδιά , διότι όλα είναι του Θεού. Ο Κύριος νουθετεί με το έλεος Του τον άνθρωπο , για να δέχεται μ’ ευγνωμοσύνη τις θλίψεις . Ποτέ σ ‘ όλη μου τη ζωή , ούτε μια φορά δεν εγόγγυσα για τις θλίψεις , αλλά τα δεχόμουν όλα σαν φάρμακο από τα χέρια του Θεού και πάντα Τον ευχαριστούσα και γι ‘ αυτό ο Κύριος μου έδωσε να υπομένω ελαφρά τον αγαθό ζυγό Του . Όλοι οι κάτοικοι της γης υφίστανται αναπόφευκτα θλίψεις . Και παρόλο που δεν είναι μεγάλες οι θλίψεις που παραχωρεί ο Κύριος , όμως φαίνονται στους ανθρώπους αφόρητες και συντριπτικές . Κι αυτό γίνεται , διότι οι άνθρωποι δεν θέλουν να ταπεινωθούν ενώπιον του Θεού και να παραδοθούν στο θέλημά Του . Όσοι όμως άφησαν τον εαυτό τους στο θέλημα του Θεού , αυτούς τους καθοδηγεί ο Ίδιος ο Κύριος με τη χάρη Του και υπομένουν με ανδρεία τα πάντα για χάρη του Θεού , τον Οποίο αγάπησαν και με τον Οποίο θα δοξάζονται αιώνια . Όταν η Παναγία βρισκόταν κοντά στον Σταυρό , η θλίψη Της ήταν ακατάληπτα μεγάλη , επειδή Αυτή αγαπούσε τον Υιό της περισσότερο απ ‘ ότι μπορεί κανείς να φαντασθεί . Κι εμείς ξέρομε πως όσο μεγαλύτερη είναι η αγάπη , τόσο μεγαλύτερη είναι και η λύπη . Κατά την ανθρώπινη φύση η Θεοτόκος δεν θα μπορούσε με κανένα τρόπο να μην υποκύψει στις θλίψεις Της ΄ παραδόθηκε όμως στο θέλημα του Θεού και το Άγιο Πνεύμα Την ενίσχυσε ν ‘ αντέξει στον πόνο της . Μετά την Ανάληψη του Κυρίου η Παναγία έγινε η μεγάλη παρηγοριά στις θλίψεις για όλο τον λαό του Θεού . Ο Κύριος έδωσε επί γης το Άγιο Πνεύμα και όσοι Το έλαβαν αισθάνονται τον παράδεισο μέσα τους . Ίσως πεις : Γιατί λοιπόν δεν έχω κι εγώ μια τέτοια χάρη ; Διότι συ δεν παραδόθηκες στο θέλημα του Θεού , αλλά ζεις κατά δικό σου θέλημα . Παρατηρήστε εκείνον που αγαπά το θέλημά του . Αυτός δεν έχει ποτέ ειρήνη στην ψυχή και δεν ευχαριστιέται με τίποτε ΄ γι ‘ αυτόν όλα γίνονται όπως δεν έπρεπε . Όποιος όμως δόθηκε ολοκληρωτικά στο θέλημα του Θεού , έχει την καθαρή προσευχή και η ψυχή του αγαπά τον Κύριο. []
Είναι μεγάλο αγαθό να παραδινόμαστε στο θέλημα του Θεού. Τότε στην ψυχή είναι Μόνος ο Κύριος και δεν έρχεται καμιά ξένη σκέψη, η ψυχή προσεύχεται με καθαρό νου και αισθάνεται την αγάπη του Θεού, έστω και αν υποφέρει σωματικά.
Όταν η ψυχή παραδοθεί ολοκληρωτικά στο θέλημα του Θεού, τότε ο Ίδιος ο Κύριος αρχίζει να την καθοδηγεί, και η ψυχή διδάσκεται απευθείας από τον θεό, ενώ προηγουμένως την οδηγούσαν οι άνθρωποι και η Γραφή. Αλά το να είναι Δάσκαλος της ψυχής ο Ίδιος ο Κύριος με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος είναι σπάνιο και λίγοι γνωρίζουν αυτό το μυστήριο, εκείνοι μόνο που ζουν κατά το θέλημα του Θεού.
Ο υπερήφανος δεν αναζητεί το θέλημα του Θεού , αλλά προτιμά να κατευθύνει ο ίδιος τη ζωή του. Και δεν καταλαβαίνει πώς , χωρίς τον Θεό , δεν επαρκεί το λογικό του ανθρώπου για να τον καθοδηγεί. Κι εγώ , όταν εζούσα στον κόσμο προτού να γνωρίσω τον Κύριο και το Άγιο Πνεύμα , εστηριζόμουν στο λογικό μου. Όταν όμως εγνώρισα με το Άγιο Πνεύμα τον Κύριο μας Ιησού Χριστό , τον Υιό του Θεού , τότε παραδόθηκε η ψυχή μου στον Θεό και δέχομαι οτιδήποτε θλιβερό μου συμβεί και λέω : «Ο Κύριος με βλέπει … Τι να φοβηθώ ;» Προηγουμένως όμως δεν μπορούσα να ζω κατ ‘ αυτό τον τρόπο .
Για όποιον παραδόθηκε στο θέλημα του Θεού η ζωή γίνεται πολύ ευκολότερη , γιατί στις αρρώστιες , στη φτώχεια και στο διωγμό σκέφτεται : «Έτσι ευδόκησε ο Θεός και πρέπει να υπομείνω για τις αμαρτίες μου» .
Να , εδώ και πολλά χρόνια πάσχω από πονοκέφαλο και δύσκολα τον υποφέρω , αλλά με ωφελεί , γιατί με την ασθένεια ταπεινώνεται η ψυχή . Η ψυχή μου επιθυμεί διακαώς να προσεύχεται και να αγρυπνεί αλλά η ασθένεια με εμποδίζει , διότι το άρρωστο σώμα απαιτεί ανάπαυση . Και παρακάλεσα πολύ τον Κύριο να με θεραπεύσει , αλλά δεν με άκουσε . Κι αυτό σημαίνει πώς αυτό δεν θα ήταν προς όφελός μου .
Να όμως και μια άλλη περίπτωση , που ο Κύριος με άκουσε και με έσωσε . Σε μια γιορτή πρόσφεραν στην τράπεζα ψάρι . Ενώ λοιπόν έτρωγα , ένα κόκαλο μπήκε πολύ βαθιά στο λαιμό μου . Επικαλέστηκα τον Άγιο Παντελεήμονα , παρακαλώντας να με θεραπεύσει , γιατί ο γιατρός του Μοναστηριού δεν θα μπορούσε να μου βγάλει το κόκαλο από το φάρυγγα . Και μόλις είπα : «γιάτρεψέ με» , η ψυχή μου πήρε απάντηση : «Βγες , έξω από την τράπεζα , κάνε μια βαθιά εισπνοή και μια απότομη εκπνοή και το κόκαλο θα βγει με αίμα» . Έτσι κι έκαμα και βγήκε ένα μεγάλο κόκαλο με αίμα . Και κατάλαβα πώς , αν ο Κύριος δεν με θεραπεύει από τον κεφαλόπονο , αυτό σημαίνει ότι είναι ωφέλιμο για την ψυχή μου να υποφέρω τον πόνο . …… Όταν η χάρη είναι μαζί μας , είμαστε δυνατοί στο πνεύμα . Όταν όμως την χάσομε , βλέπομε την αδυναμία μας , βλέπομε πως χωρίς τον Θεό δεν μπορούμε ούτε να σκεφτούμε το καλό . Πώς μπορείς να ξέρεις αν ζεις σύμφωνα με το θέλημα του Θεού ; Να η ένδειξη : Αν στενοχωριέσαι για κάτι , αυτό σημαίνει πως δεν παραδόθηκες τελείως στο θέλημα του Θεού , έστω κι αν σου φαίνεται πως ζεις σύμφωνα με το θέλημα του Θεού . Όποιος ζει κατά το θέλημα του Θεού , αυτός δεν μεριμνά για τίποτε . Κι αν κάτι του χρειάζεται , παραδίνει τον εαυτό του και την ανάγκη του στον Θεό . Κι αν πάρει ότι θέλει , μένει ήρεμος , σαν να το είχε . Ψυχή που παραδόθηκε στο θέλημα του Θεού δεν φοβάται τίποτε : ούτε θύελλες ούτε ληστές ούτε τίποτα άλλο . ‘Ότι κι αν έλθει , λέγει : «Έτσι ευδοκεί ο Θεός» , κι έτσι διατηρείται η ειρήνη στην ψυχή και στο σώμα . Το καλύτερο έργο είναι να παραδοθούμε στο θέλημα του Θεού και να βαστάζομε τις θλίψεις με ελπίδα . Ο Κύριος βλέποντας τις θλίψεις μας δεν θα επιτρέψει ποτέ κάτι που να ξεπερνά τις δυνάμεις μας . Αν οι θλίψεις μας φαίνονται υπερβολικές , αυτό σημαίνει πως δεν έχομε παραδοθεί στο θέλημα του Θεού . …
ιερέας περπατάει
… Όποιος κάνει το θέλημα του Θεού , είναι ευχαριστημένος με όλα , έστω κι αν είναι φτωχός και ίσως ασθενής και πάσχει , γιατί τον ευφραίνει η χάρη του Θεού . Όποιος όμως δεν είναι ικανοποιημένος με την μοίρα του και γογγύζει για την αρρώστια του ή εναντίον εκείνου που τον προσέβαλε , αυτός να ξέρει πως κατέχεται από υπερήφανο πνεύμα και έχασε την ευγνωμοσύνη για τον Θεό . Αλλ ‘ ακόμα και σε μια τέτοια περίπτωση μη στενοχωριέσαι , αλλά ζήτησε μ ‘ επιμονή από τον Κύριο πνεύμα ταπεινό . Κι όταν έλθει σ ‘ εσέ το ταπεινό Πνεύμα του Θεού που αναζητάς , τότε θα Τον αγαπήσεις και θα έχεις βρει ανάπαυση , παρ ‘ όλες τις θλίψεις σου . Ψυχή που απέκτησε την ταπείνωση θυμάται πάντα τον Θεό και αναλογίζεται : «Ο Θεός με έκτισε ΄ έπαθε για μένα ΄ συγχωρεί τις αμαρτίες μου και με παρηγορεί ΄ με τρέφει και φροντίζει για μένα . Γιατί λοιπόν να μεριμνώ εγώ για τον εαυτό μου ή τι έχω να φοβηθώ , έστω κι αν με απειλή ο θάνατος» . …
… Κάθε ψυχή που ταράζεται από οποιαδήποτε αιτία πρέπει να καταφεύγει στον Κύριο και ο Κύριος θα την καθοδηγήσει . Αυτό όμως γίνεται κυρίως σε καιρό συμφοράς και απροσδόκητου συγχύσεως – κανονικά πρέπει να ρωτάμε τον πνευματικό , γιατί αυτό είναι ταπεινότερο . … []
Και όλα , όλα δίνουν τότε αγάπη στην καρδιά , διότι όλα είναι του Θεού. Ο Κύριος νουθετεί με το έλεος Του τον άνθρωπο , για να δέχεται μ’ ευγνωμοσύνη τις θλίψεις . Ποτέ σ ‘ όλη μου τη ζωή , ούτε μια φορά δεν εγόγγυσα για τις θλίψεις , αλλά τα δεχόμουν όλα σαν φάρμακο από τα χέρια του Θεού και πάντα Τον ευχαριστούσα και γι ‘ αυτό ο Κύριος μου έδωσε να υπομένω ελαφρά τον αγαθό ζυγό Του . Όλοι οι κάτοικοι της γης υφίστανται αναπόφευκτα θλίψεις . Και παρόλο που δεν είναι μεγάλες οι θλίψεις που παραχωρεί ο Κύριος , όμως φαίνονται στους ανθρώπους αφόρητες και συντριπτικές . Κι αυτό γίνεται , διότι οι άνθρωποι δεν θέλουν να ταπεινωθούν ενώπιον του Θεού και να παραδοθούν στο θέλημά Του . Όσοι όμως άφησαν τον εαυτό τους στο θέλημα του Θεού , αυτούς τους καθοδηγεί ο Ίδιος ο Κύριος με τη χάρη Του και υπομένουν με ανδρεία τα πάντα για χάρη του Θεού , τον Οποίο αγάπησαν και με τον Οποίο θα δοξάζονται αιώνια . Όταν η Παναγία βρισκόταν κοντά στον Σταυρό , η θλίψη Της ήταν ακατάληπτα μεγάλη , επειδή Αυτή αγαπούσε τον Υιό της περισσότερο απ ‘ ότι μπορεί κανείς να φαντασθεί . Κι εμείς ξέρομε πως όσο μεγαλύτερη είναι η αγάπη , τόσο μεγαλύτερη είναι και η λύπη . Κατά την ανθρώπινη φύση η Θεοτόκος δεν θα μπορούσε με κανένα τρόπο να μην υποκύψει στις θλίψεις Της ΄ παραδόθηκε όμως στο θέλημα του Θεού και το Άγιο Πνεύμα Την ενίσχυσε ν ‘ αντέξει στον πόνο της . Μετά την Ανάληψη του Κυρίου η Παναγία έγινε η μεγάλη παρηγοριά στις θλίψεις για όλο τον λαό του Θεού . Ο Κύριος έδωσε επί γης το Άγιο Πνεύμα και όσοι Το έλαβαν αισθάνονται τον παράδεισο μέσα τους . Ίσως πεις : Γιατί λοιπόν δεν έχω κι εγώ μια τέτοια χάρη ; Διότι συ δεν παραδόθηκες στο θέλημα του Θεού , αλλά ζεις κατά δικό σου θέλημα . Παρατηρήστε εκείνον που αγαπά το θέλημά του . Αυτός δεν έχει ποτέ ειρήνη στην ψυχή και δεν ευχαριστιέται με τίποτε ΄ γι ‘ αυτόν όλα γίνονται όπως δεν έπρεπε . Όποιος όμως δόθηκε ολοκληρωτικά στο θέλημα του Θεού , έχει την καθαρή προσευχή και η ψυχή του αγαπά τον Κύριο. []
Τετάρτη 9 Σεπτεμβρίου 2009
Μεγάλου Βασιλείου: Περί των Ψαλμών
Μεγάλου Βασλείου
Περί των Ψαλμών
Το βιβλίο των Ψαλμών προφητεύει τα μέλλοντα∙ υπενθυμίζει τα παρελθόντα∙ θεσπίζει νόμους για τη ζωή∙ υποδεικνύει όσα πρέπει να πράξουμε και με ένα λόγο είναι κοινό ταμείο καλών διδαγμάτων που προμηθεύει στον καθένα το κατάλληλο σύμφωνα με τη σπουδή του. Διότι και τα παλαιά τραύματα των ψυχών θεραπεύει και στο νετραυματισθέντα αποδίδει γρήγορα τη θεραπεία∙ και το άρρωστο περιποιείται και το υγειές προφυλάσσει και γενικώς ξεριζώνει , όσο είναι δυνατό , τα πάθη , τα οποία κατατυραννούν ποικιλοτρόπως στη ζωή τις ψυχές των ανθρώπων∙ και τούτο με κάποια μελωδική ψυχαγωγία και ευχαρίστηση που γεννά αγνή σκέψη. Τι έκανε λοιπόν το Πνεύμα το άγιο βλέποντας ότι το ανθρώπινο γένος δύσκολα οδηγείται προς την αρετή, και ότι εμείς εξ αιτίας της ροπής προς την ηδονή παραμελούμε τον ορθό βίο; Ανέμιξε με τις αλήθειες της πίστεως την τέρψη της μελωδίας, ώστε να δεχόμαστε χωρίς αντίδραση την ωφέλεια των λόγων που θα ακούονται γλυκά και απαλά. Έτσι και οι σοφοί ιατροί προσφέρουν και τα πικρότερα φάρμακα να τα πιούν δύσκολοι ασθενείς αλείφοντες πολλάκις το ποτήρι ολόγυρα με μέλι. Γι’ αυτό επινοήθησαν τα αρμονικά αυτά άσματα των Ψαλμών , ώστε και τα παιδιά , ή γενικώς και οι ανώριμοι στο ήθος να φαίνονται μεν ότι ψάλλουν , στην πραγματικότητα όμως να μορφώνονται ψυχικώς(…) Και ένα κανείς , από εκείνους που γίνονται θηρία ανήμερα από το θυμό, αρχίσει να λέγει τους ψαλμούς, αμέσως φεύγει η αγριότητα από την ψυχή του, διότι την αποκοίμισε με τη μελωδία.
Ο Ψαλμός γαληνεύει τις ψυχές, τις βραβεύει με ειρήνη, καθησυχάζει τους θορύβους και τα κύματα των λογισμών . Μαλακώνει την τάση της ψυχής για θυμό και σωφρονίζει την ακολασία της. Ο Ψαλμός συσφίγγει τη φιλία∙ ενώνει τα χωρισμένα∙ συμφιλιώνει τους εχθρούς. Διότι ποιός δύναται ακόμη να θεωρεί εχθρό εκείνον με τον οποίο ύψωσε την ίδια φωνή προς το Θεό; Ώστε η ψαλμωδία χορηγεί και το μέγιστο αγαθό, την αγάπη, διότι επινόησε ως συνδετικό κρίκο για την ένωση την από κοινού ψαλμωδία και συναρμόζει το λαό στη συμφωνία ενός χορού.
Ο ψαλμός πρέπει σε φυγή τους δαίμονες, επιφέρει τη βοήθεια των αγγέλων∙ είναι όπλο στους φόβους της νύχτας και ανάπαυση στους κόπους της ημέρας∙ ασφάλεια για τα νήπια∙ κόσμημα για τους ακμαίους στην ηλικία άνδρες∙ παρηγοριά για τους πρεσβυτέρους∙ στολίδι πάρα πολύ ταιριαστό για τις γυναίκες. Κατοικίζει τις ερήμους, σωφρονίζει τις συγκεντρώσεις∙ είναι βάση για τους αρχαρίους, αύξηση αυτών που προκόπτουν , στήριγμα των τελείων , φωνή της Εκκλησίας. Αυτός λαμπρύνει τις εορτές, αυτός προξενεί την κατά Θεό λύπη. Διό τι ο Ψαλμός εξάγει δάκρυ και από πέτρινη καρδιά.
Ο Ψαλμός είναι το έργο των αγγέλων , το ουράνιο πολίτευμα , το πνευματικό θυμίαμα. Ω τι σοφή επινόηση του διδασκάλου , ο οποίος επινόησε να ψάλλουμε και συγχρόνως να μαθαίνουμε τα ωφέλιμα! Για το λόγο αυτόν και κάπως βαθύτερα εγχαράσσονται τα διδάγματα στις ψυχές. Διότι μάθημα που έγινε με βία δεν είναι δυνατό να παραμείνει, όσα όμως εισέρχονται με ευχαρίστηση και χάρη, κάπως σταθερότατα κατοικούν στις ψυχές μας. Διότι τι δέ δύνασαι να μάθεις από εδώ; Δεν μαθαίνεις τη μεγαλοπρέπεια της ανδρείας; την ακρίβεια της δικαιοσύνης; τη σεμνότητα της σωφροσύνης; την τελειότητα της φρονήσεως; τον τρόπο της μετανοίας; τα μέτρα της υπομονής; και οτιδήποτε πείς από τα αγαθά; Εδώ ενυπάρχει τέλεια θεολογία∙ πρόρρηση της ενανθρωπίσεως του Χριστού∙ απειλή της κρίσεως∙ η ελπίδα της Αναστάσεως∙ ο φόβος της κολάσεως∙ οι υποσχέσεις για τη δόξα∙ αποκαλύψεις μυστηρίων. ‘Ολα είναι αποθησαυρισμένα στο βιβλίο των Ψαλμών ως σε κάποιο μεγάλο και κοινό θησαυροφυλάκιο.
Αποσπάσματα από την Ομιλία τις τον πρώτον Ψαλμόν, σε νεοελληνική απόδοση ( ΒΕΠΕΣ, τόμ, 52 , σελ. 11-12 Μigne .PG. τομ. 29, στ. 212-213)
Από το βιβλιαράκι: ΤΟ ΨΑΛΤΗΡΙ
ΕΚΔΟΣΙΣ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΚΟΝΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Περί των Ψαλμών
Το βιβλίο των Ψαλμών προφητεύει τα μέλλοντα∙ υπενθυμίζει τα παρελθόντα∙ θεσπίζει νόμους για τη ζωή∙ υποδεικνύει όσα πρέπει να πράξουμε και με ένα λόγο είναι κοινό ταμείο καλών διδαγμάτων που προμηθεύει στον καθένα το κατάλληλο σύμφωνα με τη σπουδή του. Διότι και τα παλαιά τραύματα των ψυχών θεραπεύει και στο νετραυματισθέντα αποδίδει γρήγορα τη θεραπεία∙ και το άρρωστο περιποιείται και το υγειές προφυλάσσει και γενικώς ξεριζώνει , όσο είναι δυνατό , τα πάθη , τα οποία κατατυραννούν ποικιλοτρόπως στη ζωή τις ψυχές των ανθρώπων∙ και τούτο με κάποια μελωδική ψυχαγωγία και ευχαρίστηση που γεννά αγνή σκέψη. Τι έκανε λοιπόν το Πνεύμα το άγιο βλέποντας ότι το ανθρώπινο γένος δύσκολα οδηγείται προς την αρετή, και ότι εμείς εξ αιτίας της ροπής προς την ηδονή παραμελούμε τον ορθό βίο; Ανέμιξε με τις αλήθειες της πίστεως την τέρψη της μελωδίας, ώστε να δεχόμαστε χωρίς αντίδραση την ωφέλεια των λόγων που θα ακούονται γλυκά και απαλά. Έτσι και οι σοφοί ιατροί προσφέρουν και τα πικρότερα φάρμακα να τα πιούν δύσκολοι ασθενείς αλείφοντες πολλάκις το ποτήρι ολόγυρα με μέλι. Γι’ αυτό επινοήθησαν τα αρμονικά αυτά άσματα των Ψαλμών , ώστε και τα παιδιά , ή γενικώς και οι ανώριμοι στο ήθος να φαίνονται μεν ότι ψάλλουν , στην πραγματικότητα όμως να μορφώνονται ψυχικώς(…) Και ένα κανείς , από εκείνους που γίνονται θηρία ανήμερα από το θυμό, αρχίσει να λέγει τους ψαλμούς, αμέσως φεύγει η αγριότητα από την ψυχή του, διότι την αποκοίμισε με τη μελωδία.
Ο Ψαλμός γαληνεύει τις ψυχές, τις βραβεύει με ειρήνη, καθησυχάζει τους θορύβους και τα κύματα των λογισμών . Μαλακώνει την τάση της ψυχής για θυμό και σωφρονίζει την ακολασία της. Ο Ψαλμός συσφίγγει τη φιλία∙ ενώνει τα χωρισμένα∙ συμφιλιώνει τους εχθρούς. Διότι ποιός δύναται ακόμη να θεωρεί εχθρό εκείνον με τον οποίο ύψωσε την ίδια φωνή προς το Θεό; Ώστε η ψαλμωδία χορηγεί και το μέγιστο αγαθό, την αγάπη, διότι επινόησε ως συνδετικό κρίκο για την ένωση την από κοινού ψαλμωδία και συναρμόζει το λαό στη συμφωνία ενός χορού.
Ο ψαλμός πρέπει σε φυγή τους δαίμονες, επιφέρει τη βοήθεια των αγγέλων∙ είναι όπλο στους φόβους της νύχτας και ανάπαυση στους κόπους της ημέρας∙ ασφάλεια για τα νήπια∙ κόσμημα για τους ακμαίους στην ηλικία άνδρες∙ παρηγοριά για τους πρεσβυτέρους∙ στολίδι πάρα πολύ ταιριαστό για τις γυναίκες. Κατοικίζει τις ερήμους, σωφρονίζει τις συγκεντρώσεις∙ είναι βάση για τους αρχαρίους, αύξηση αυτών που προκόπτουν , στήριγμα των τελείων , φωνή της Εκκλησίας. Αυτός λαμπρύνει τις εορτές, αυτός προξενεί την κατά Θεό λύπη. Διό τι ο Ψαλμός εξάγει δάκρυ και από πέτρινη καρδιά.
Ο Ψαλμός είναι το έργο των αγγέλων , το ουράνιο πολίτευμα , το πνευματικό θυμίαμα. Ω τι σοφή επινόηση του διδασκάλου , ο οποίος επινόησε να ψάλλουμε και συγχρόνως να μαθαίνουμε τα ωφέλιμα! Για το λόγο αυτόν και κάπως βαθύτερα εγχαράσσονται τα διδάγματα στις ψυχές. Διότι μάθημα που έγινε με βία δεν είναι δυνατό να παραμείνει, όσα όμως εισέρχονται με ευχαρίστηση και χάρη, κάπως σταθερότατα κατοικούν στις ψυχές μας. Διότι τι δέ δύνασαι να μάθεις από εδώ; Δεν μαθαίνεις τη μεγαλοπρέπεια της ανδρείας; την ακρίβεια της δικαιοσύνης; τη σεμνότητα της σωφροσύνης; την τελειότητα της φρονήσεως; τον τρόπο της μετανοίας; τα μέτρα της υπομονής; και οτιδήποτε πείς από τα αγαθά; Εδώ ενυπάρχει τέλεια θεολογία∙ πρόρρηση της ενανθρωπίσεως του Χριστού∙ απειλή της κρίσεως∙ η ελπίδα της Αναστάσεως∙ ο φόβος της κολάσεως∙ οι υποσχέσεις για τη δόξα∙ αποκαλύψεις μυστηρίων. ‘Ολα είναι αποθησαυρισμένα στο βιβλίο των Ψαλμών ως σε κάποιο μεγάλο και κοινό θησαυροφυλάκιο.
Αποσπάσματα από την Ομιλία τις τον πρώτον Ψαλμόν, σε νεοελληνική απόδοση ( ΒΕΠΕΣ, τόμ, 52 , σελ. 11-12 Μigne .PG. τομ. 29, στ. 212-213)
Από το βιβλιαράκι: ΤΟ ΨΑΛΤΗΡΙ
ΕΚΔΟΣΙΣ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΚΟΝΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Ο Υμνος Αγάπης
ΕΑΝ ταῖς γλώσσαις τῶν ἀνθρώπων λαλῶ καὶ τῶν ἀγγέλων, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, γέγονα χαλκὸς ἠχῶν ἢ κύμβαλον ἀλαλάζον. 2 καὶ ἐὰν ἔχω προφητείαν καὶ εἰδῶ τὰ μυστήρια πάντα καὶ πᾶσαν τὴν γνῶσιν, καὶ ἐὰν ἔχω πᾶσαν τὴν πίστιν, ὥστε ὄρη μεθιστάνειν, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, οὐδέν εἰμι. 3 καὶ ἐὰν ψωμίσω πάντα τὰ ὑπάρχοντά μου, καὶ ἐὰν παραδῶ τὸ σῶμά μου ἵνα καυθήσωμαι, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, οὐδὲν ὠφελοῦμαι. 4 ῾Η ἀγάπη μακροθυμεῖ, χρηστεύεται, ἡ ἀγάπη οὐ ζηλοῖ, ἡ ἀγάπη οὐ περπερεύεται, οὐ φυσιοῦται, 5 οὐκ ἀσχημονεῖ, οὐ ζητεῖ τὰ ἑαυτῆς, οὐ παροξύνεται, οὐ λογίζεται τὸ κακόν, 6 οὐ χαίρει ἐπὶ τῇ ἀδικίᾳ, συγχαίρει δὲ τῇ ἀληθείᾳ· 7 πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ἐλπίζει, πάντα ὑπομένει. 8 ἡ ἀγάπη οὐδέποτε ἐκπίπτει. εἴτε δὲ προφητεῖαι, καταργηθήσονται· εἴτε γλῶσσαι, παύσονται· εἴτε γνῶσις, καταργηθήσεται. 9 ἐκ μέρους δὲ γινώσκομεν καὶ ἐκ μέρους προφητεύομεν· 10 ὅταν δὲ ἔλθῃ τὸ τέλειον, τότε τὸ ἐκ μέρους καταργηθήσεται. 11 ὅτε ἤμην νήπιος, ὡς νήπιος ἐλάλουν, ὡς νήπιος ἐφρόνουν, ὡς νήπιος ἐλογιζόμην· ὅτε δὲ γέγονα ἀνήρ, κατήργηκα τὰ τοῦ νηπίου. 12 βλέπομεν γὰρ ἄρτι δι᾿ ἐσόπτρου ἐν αἰνίγματι, τότε δὲ πρόσωπον πρὸς πρόσωπον· ἄρτι γινώσκω ἐκ μέρους, τότε δὲ ἐπιγνώσομαι καθὼς καὶ ἐπεγνώσθην. 13 νυνὶ δὲ μένει πίστις, ἐλπίς, ἀγάπη, τὰ τρία ταῦτα· μείζων δὲ τούτων ἡ ἀγάπη.
Αποδοση
Εάν μιλώ τας γλώσσας των ανθρώπων και των αγγέλων , αλλά δεν έχω αγάπη, έγινα χαλκός που δίνει ήχους ή κύμβαλον που βγάζει κρότους. Και εάν έχω χάρισμα προφητείας και γνωρίζω όλα τα μυστήρια και όλη την γνώσιν, και εάν έχω όλη την πίστην , ώστε να μεταθέτω βουνά, αλλά δεν έχω αγάπην, δεν είμαι τίποτε. Και εάν παραδώσω το σώμα μου διά να καή, αλλά δεν έχω αγάπην, καμμία ωφέλεια δεν έχω. Η αγάπη είναι μακρόθυμη, είναι γεμάτη από ευμένεια, η αγάπη δεν είναι ζηλότυπη, η αγάπη δεν καυχάται, δεν είναι υπερήφανη, δεν κάνει ασχήμιες, δεν ζητεί το συμφέρον της, δεν ερεθίζεται, δεν λογαριάζει το κακόν, δεν χαίρει διά το κακόν, αλλά συγχαίρει εις την αλήθειαν, όλα τα ανέχεται , όλα τα πιστεύει, ελπίζει για το κάθε τι, υπομένει το κάθε τι. Η αγάπη ποτέ δεν θα παύση να υπάρχει. Εάν είναι προφητείαι, θα καταργηθούν∙ εάν είναι γλώσσαι, θα παύσουν∙ εάν είναι γνώσις, θα καταργηθή. Διότι μερικήν γνώσιν έχομεν και μερικήν προφητείαν. Αλλ’ όταν έλθη το τέλειον, τότε το μερικόν θα καταργηθή. Όταν ήμουν νήπιον, εμιλούσα σας νήπιον, εσκεπτόμουν σαν νήπιον, εσυλλογιζόμουν σας νήπιον. Όταν έγινα άνδρας, κατήργησα τους νηπιακούς τρόπους. Τώρα βλέπομεν σαν σε καθρέφτη αμυδρώς, τότε όμως θα βλέπωμεν πρόσωπον προς πρόσωπον. Τώρα γνωρίζω μερικώς, αλλά τότε θα έχω πλήρη γνώσιν, όπως είναι και η γνώσις του Θεού δι ‘εμέ. Ώστε αυτά τα τρία μένουν: πίστις , ελπίς , αγάπη∙ μεγαλύτερη όμως από αυτά είναι η αγάπη.
Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος
Αποδοση
Εάν μιλώ τας γλώσσας των ανθρώπων και των αγγέλων , αλλά δεν έχω αγάπη, έγινα χαλκός που δίνει ήχους ή κύμβαλον που βγάζει κρότους. Και εάν έχω χάρισμα προφητείας και γνωρίζω όλα τα μυστήρια και όλη την γνώσιν, και εάν έχω όλη την πίστην , ώστε να μεταθέτω βουνά, αλλά δεν έχω αγάπην, δεν είμαι τίποτε. Και εάν παραδώσω το σώμα μου διά να καή, αλλά δεν έχω αγάπην, καμμία ωφέλεια δεν έχω. Η αγάπη είναι μακρόθυμη, είναι γεμάτη από ευμένεια, η αγάπη δεν είναι ζηλότυπη, η αγάπη δεν καυχάται, δεν είναι υπερήφανη, δεν κάνει ασχήμιες, δεν ζητεί το συμφέρον της, δεν ερεθίζεται, δεν λογαριάζει το κακόν, δεν χαίρει διά το κακόν, αλλά συγχαίρει εις την αλήθειαν, όλα τα ανέχεται , όλα τα πιστεύει, ελπίζει για το κάθε τι, υπομένει το κάθε τι. Η αγάπη ποτέ δεν θα παύση να υπάρχει. Εάν είναι προφητείαι, θα καταργηθούν∙ εάν είναι γλώσσαι, θα παύσουν∙ εάν είναι γνώσις, θα καταργηθή. Διότι μερικήν γνώσιν έχομεν και μερικήν προφητείαν. Αλλ’ όταν έλθη το τέλειον, τότε το μερικόν θα καταργηθή. Όταν ήμουν νήπιον, εμιλούσα σας νήπιον, εσκεπτόμουν σαν νήπιον, εσυλλογιζόμουν σας νήπιον. Όταν έγινα άνδρας, κατήργησα τους νηπιακούς τρόπους. Τώρα βλέπομεν σαν σε καθρέφτη αμυδρώς, τότε όμως θα βλέπωμεν πρόσωπον προς πρόσωπον. Τώρα γνωρίζω μερικώς, αλλά τότε θα έχω πλήρη γνώσιν, όπως είναι και η γνώσις του Θεού δι ‘εμέ. Ώστε αυτά τα τρία μένουν: πίστις , ελπίς , αγάπη∙ μεγαλύτερη όμως από αυτά είναι η αγάπη.
Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος
Η Αειπαρθένος Θεοτόκος Μαρία
Οι μάτυρες του Ιεχωβά προκειμένου να υποβιβάσουν το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου , μας λένε ότι η Παναγία μετά την γέννηση του Κυρίου γέννησε και άλλα παιδιά με τον δίκαιο Ιωσήφ. Ως επιχείρημα φέρνουν τα εξής ρητά της Γραφής. « Και ούκ εγίνωσκε αυτήν έως ου (έως ότου) έτεκε τον υιόν αυτής τον πρωτότοκον» (Ματθ.α΄25) Επίσης το ρητό: «Ούχ ούτος εστίν ο τέκτων , ο υιός της Μαρίας, αδελφός δε Ιακώβου και Ιωσή και Ιούδα και Σιμωνος, και ούκ εισίν αι αδελφοί αυτού ώδε προς ημάς;» (Μαρκ στ΄3). Επίσης το ρητό: «Ουδέ γάρ οι αδερφοί αυτοί επίστευον εις αυτόν» (Ιωάν. ζ΄5).
Για όσους δεν γνωρίζουν την παράδοση της Εκκλησίας μας, ασφαλώς τα ρητά αυτά τους σκανδαλίζουν και τους φέρνουν σε απορία. Αλλά πρίν μιλήσουμε για την παράδοση της Εκκλησίαςμας, σχετικά με τους νομιζόμενους αδελφούς του Ιησού, ας δούμε την σωστή ερμηνεία των στίχων αυτών , όπως ακριβώς τους ερμηνεύουν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας.
Το «έως ου» ( έως ότου) δεν έχει την έννοια που του αποδίδουν οι Μ. του Ιεχωβά και άλλοι αιρετικοί. Για να εξηγήσουμε το παραπάνω χωρίο οφείλουμε να αντρέξουμε σε όλα τα όμοια χωρία που χρησιμοποιούν την ίδια φράση. Αναφέρεται στο βιβλίο της Γενέσως: « Και εγένετο μετά τεσσαράκοντα ημέρς ηνέωξε Νώε την θύρα της κιβωτού , ην εποίησε , και απέστειλε τον κόρακα του ιδείν, ει κετόπακε το ύδωρ· και εξελθών , ούκ ανέστρεψεν έως του ξηρανθήναι το ύδωρ απο της γής».(Γεν. η΄ 6-7). Και εδώ το έως φανερώνει μία κατάσταση αμετάβλητη , διότι όπως μας είναι γνωστό ο κόρακας δεν επέστρεψε ποτέ, γι’ αυτό και ο Νώε εξαπέστειλε το περιστέρι. Επίσης αναφέρεται στο Β΄Βασιλειών στ΄23( Β΄Σαμουήλ στ΄23). «Και τη Μελχόλ θυγατρί Σαούλ ουκ εγένετο παιδίον έως της ημέρας του αποθανείν αυτήν» δηλαδή δεν γέννησε παιδί έως όπου πέθανε. Ασφαλώς δεν θα γέννησε και μετά τον θάνατό της. Και εδώ το έως φανερώνει μια κατάσταση αμετάβλητη.
Επίσης αναφέρεται την Καινή Διαθήκη (Ματθ. κη΄20) «....Και ιδού εγώ μεθ’ ημών ειμί πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος». Και εδώ το έως φανερώνει μια κατάσταση αμετάβλητη, διότι ο Κύριος δεν θα παύσει ποτέ να είναι μαζί με τους δικούς του αιωνίως.
Έτσι και το «ούκ εγίνωσκεν αυτήν έως του έτεκε τον υιόν αυτής τον πρωτότοκον» δεν σημαίνει ότι ο δίκαιος Ιωσήφ μετά την γέννησή του Ιησού γνώρισε την Θεοτόκο και γέννησε και άλλα παιδιά.
Εκείνο όμως που αποκλείει αυτό το ενδεχόμενο είναι αυτή η Αγία Γραφή. Αν μελετήσουμε προσεκτικά τα Α΄και Β΄ κεφάλαια του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου , βλέπουμε τα εξής:
Εν όσο δεν γεννήθηκε το παιδί , ο Ιησούς , η Παρθένος αποκαλείται γυναίκα του Ιωσήφ.
«Ιδού άγγελος Κυρίου κατ’όναρ εφάνη αυτώ λέγων · Ιωσήφ υιός Δαυΐδ, μη φοβηθείς παραλαβείν Μαριάμ την γυναίκα σου» (Ματθ. α΄20). Επίσης· «Διεγερθείς δε ο Ιωσήφ απο του ύπνου εποίησεν ως προσέταξεν αυτώ ο άγγελος Κυρίου και παρέλαβε την γυναίκα αυτού (Ματθ. α΄24).
Μετά την γέννηση όμως του Ιησόυ η Παρθένος δεν καλείται πλέον η γυναίκα του Ιωσήφ, αλλά η μητέρα του παιδού.
«’Ιδόντες δε τον αστέρα εχάρησαν χαράν μεγάλην σφόδρα, και ελθόντες εις την οικίαν είδον το παιδίον μετά Μαρίας της μητρός αυτού» (Ματθ.β΄ 10-11). Επίσης · «Αναχωρησάντων δε αυτών ιδού άγγελος Κυρίου φαίνεται κατ’ όναρ Ιωσήφ λέγων· Εγερθείς παράλαβε το παιδίον και την μητέρα αυτού και φεύγε εις Αίγυπτον» (Ματθ. β΄13).
Επίσης· « Ο δε εγερθείς παρέλαβε το παιδίον και την μητέρα αυτού νυκτός και ανεχώρησε εις Αίγυπτον» (Ματθ.β΄ 19).Επίσης "Τελευτήσαντος δε του Ξρώδου ιδού άγγελος Κυρίου κατ' όναρ φαίνεται τω Ιωσήφ εν Αιγύπτω λέγων εγερθείς παράλαβε το παιδίον και την μητέρα αυτού και πορεύου εις γήν Ισραήλ (Ματθ. β΄19)
Επίσης· « Ο δε εγερθείς παρέλαβε το παιδίον και την μητέρα αυτού και ήλθεν εις γήν Ισραήλ» (Ματθ. β΄21).
Εάν , μετά την γέννηση του Ιησού , η Παρθένος έτεκε και άλλα παιδιά με τον Ιωσήφ, γιατί δεν αποκαλείται πλεόν άφοβα γυναίκα του Ιωσήφ, αλλά αποκαλείται μητέρα του παιδιού; Μετά την γέννηση του Κυρίου μας η Παρθένος καλείται η μητέρα του παιδιού, διότι ουδέποτε έγινε σύζυγος του Ιωσήφ.
Οι Μ. του Ιεχωβά επιμένουν στην πλάνη του , φέρνοντας ως επιχειρήμα το ότι τα Ευαγγέλια μιλούν περί αδελφών του Ιησού. Πρέπει όμως να γνωριζουμε ότι οι ευαγγελισταί δεν είχαν σκοπό να ασχοληθούν με την ζωή του Ιωσήφ· γι’ αυτό και ο Ιωσήφ, μετά το δωδέκατο έτος της ζωής του Κυρίου , δεν εμφανίζεται πλέον· δεν γνωρίζουμε τι έγινε. Εάν τα Ευαγγέλια κάνουν λόγο περί αδελφών του Ιησού , δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι αυτά είναι παιδιά τα οποία απέκτησε η Παναγία με τον Ιωσήφ, εφ’ όσον όπως αποδείξαμε με τις Γραφές καμία τέτοια σχέση δεν υπήρχε ούτε πριν ούτε μετά την γέννηση του Κυρίου μας. Πως όμως δικαιολογούνται οι αδελφοί του;
Στο σημείο αυτο την απάντηση μας την δίνει η Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας μας. Η Παράδοση της Εκκλησίας μας αναφέρει ίτ τα παιδά αυτά ήταν του Ιωσήφ απο προηγούμενη γυναίκα του.
Έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι κατά την ώρα που ο Κύριος βρισκόταν επάνω στο Σταυρό απευθύνεται στην μητέρα του και λέγει· «Γύναι , ίδε ο υιός σου». Επίσης απευθύνεται προς τον μαθητή που αγαπούσε και λέγει πρός αυτόν· «Ιδού η μήτηρ σου «. Πως εξηγούνται όμως όλα αυτά, εάν ο Ιησούς είχε και άλλους αδελφούς; Τι έγιναν ; γιατί δεν άφησε σε αυτούς την μητέρα του αλλά την ανφήνει στον Ιωάννη;
Απ’ όλα αυτά φαίνεται ότι οι αδελφοί του Κυρίου ήταν παιδιά απλώς του Ιωσήφ απο πρόηγούμενη γυναίκα του.
Απο το βιβλιαράκι του Π. Παναγιωτίδου
‘'Οι Ψευδομάρτυρες του Ιεχωβά’’
1992
Για όσους δεν γνωρίζουν την παράδοση της Εκκλησίας μας, ασφαλώς τα ρητά αυτά τους σκανδαλίζουν και τους φέρνουν σε απορία. Αλλά πρίν μιλήσουμε για την παράδοση της Εκκλησίαςμας, σχετικά με τους νομιζόμενους αδελφούς του Ιησού, ας δούμε την σωστή ερμηνεία των στίχων αυτών , όπως ακριβώς τους ερμηνεύουν οι Πατέρες της Εκκλησίας μας.
Το «έως ου» ( έως ότου) δεν έχει την έννοια που του αποδίδουν οι Μ. του Ιεχωβά και άλλοι αιρετικοί. Για να εξηγήσουμε το παραπάνω χωρίο οφείλουμε να αντρέξουμε σε όλα τα όμοια χωρία που χρησιμοποιούν την ίδια φράση. Αναφέρεται στο βιβλίο της Γενέσως: « Και εγένετο μετά τεσσαράκοντα ημέρς ηνέωξε Νώε την θύρα της κιβωτού , ην εποίησε , και απέστειλε τον κόρακα του ιδείν, ει κετόπακε το ύδωρ· και εξελθών , ούκ ανέστρεψεν έως του ξηρανθήναι το ύδωρ απο της γής».(Γεν. η΄ 6-7). Και εδώ το έως φανερώνει μία κατάσταση αμετάβλητη , διότι όπως μας είναι γνωστό ο κόρακας δεν επέστρεψε ποτέ, γι’ αυτό και ο Νώε εξαπέστειλε το περιστέρι. Επίσης αναφέρεται στο Β΄Βασιλειών στ΄23( Β΄Σαμουήλ στ΄23). «Και τη Μελχόλ θυγατρί Σαούλ ουκ εγένετο παιδίον έως της ημέρας του αποθανείν αυτήν» δηλαδή δεν γέννησε παιδί έως όπου πέθανε. Ασφαλώς δεν θα γέννησε και μετά τον θάνατό της. Και εδώ το έως φανερώνει μια κατάσταση αμετάβλητη.
Επίσης αναφέρεται την Καινή Διαθήκη (Ματθ. κη΄20) «....Και ιδού εγώ μεθ’ ημών ειμί πάσας τας ημέρας έως της συντελείας του αιώνος». Και εδώ το έως φανερώνει μια κατάσταση αμετάβλητη, διότι ο Κύριος δεν θα παύσει ποτέ να είναι μαζί με τους δικούς του αιωνίως.
Έτσι και το «ούκ εγίνωσκεν αυτήν έως του έτεκε τον υιόν αυτής τον πρωτότοκον» δεν σημαίνει ότι ο δίκαιος Ιωσήφ μετά την γέννησή του Ιησού γνώρισε την Θεοτόκο και γέννησε και άλλα παιδιά.
Εκείνο όμως που αποκλείει αυτό το ενδεχόμενο είναι αυτή η Αγία Γραφή. Αν μελετήσουμε προσεκτικά τα Α΄και Β΄ κεφάλαια του κατά Ματθαίον Ευαγγελίου , βλέπουμε τα εξής:
Εν όσο δεν γεννήθηκε το παιδί , ο Ιησούς , η Παρθένος αποκαλείται γυναίκα του Ιωσήφ.
«Ιδού άγγελος Κυρίου κατ’όναρ εφάνη αυτώ λέγων · Ιωσήφ υιός Δαυΐδ, μη φοβηθείς παραλαβείν Μαριάμ την γυναίκα σου» (Ματθ. α΄20). Επίσης· «Διεγερθείς δε ο Ιωσήφ απο του ύπνου εποίησεν ως προσέταξεν αυτώ ο άγγελος Κυρίου και παρέλαβε την γυναίκα αυτού (Ματθ. α΄24).
Μετά την γέννηση όμως του Ιησόυ η Παρθένος δεν καλείται πλέον η γυναίκα του Ιωσήφ, αλλά η μητέρα του παιδού.
«’Ιδόντες δε τον αστέρα εχάρησαν χαράν μεγάλην σφόδρα, και ελθόντες εις την οικίαν είδον το παιδίον μετά Μαρίας της μητρός αυτού» (Ματθ.β΄ 10-11). Επίσης · «Αναχωρησάντων δε αυτών ιδού άγγελος Κυρίου φαίνεται κατ’ όναρ Ιωσήφ λέγων· Εγερθείς παράλαβε το παιδίον και την μητέρα αυτού και φεύγε εις Αίγυπτον» (Ματθ. β΄13).
Επίσης· « Ο δε εγερθείς παρέλαβε το παιδίον και την μητέρα αυτού νυκτός και ανεχώρησε εις Αίγυπτον» (Ματθ.β΄ 19).Επίσης "Τελευτήσαντος δε του Ξρώδου ιδού άγγελος Κυρίου κατ' όναρ φαίνεται τω Ιωσήφ εν Αιγύπτω λέγων εγερθείς παράλαβε το παιδίον και την μητέρα αυτού και πορεύου εις γήν Ισραήλ (Ματθ. β΄19)
Επίσης· « Ο δε εγερθείς παρέλαβε το παιδίον και την μητέρα αυτού και ήλθεν εις γήν Ισραήλ» (Ματθ. β΄21).
Εάν , μετά την γέννηση του Ιησού , η Παρθένος έτεκε και άλλα παιδιά με τον Ιωσήφ, γιατί δεν αποκαλείται πλεόν άφοβα γυναίκα του Ιωσήφ, αλλά αποκαλείται μητέρα του παιδιού; Μετά την γέννηση του Κυρίου μας η Παρθένος καλείται η μητέρα του παιδιού, διότι ουδέποτε έγινε σύζυγος του Ιωσήφ.
Οι Μ. του Ιεχωβά επιμένουν στην πλάνη του , φέρνοντας ως επιχειρήμα το ότι τα Ευαγγέλια μιλούν περί αδελφών του Ιησού. Πρέπει όμως να γνωριζουμε ότι οι ευαγγελισταί δεν είχαν σκοπό να ασχοληθούν με την ζωή του Ιωσήφ· γι’ αυτό και ο Ιωσήφ, μετά το δωδέκατο έτος της ζωής του Κυρίου , δεν εμφανίζεται πλέον· δεν γνωρίζουμε τι έγινε. Εάν τα Ευαγγέλια κάνουν λόγο περί αδελφών του Ιησού , δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη ότι αυτά είναι παιδιά τα οποία απέκτησε η Παναγία με τον Ιωσήφ, εφ’ όσον όπως αποδείξαμε με τις Γραφές καμία τέτοια σχέση δεν υπήρχε ούτε πριν ούτε μετά την γέννηση του Κυρίου μας. Πως όμως δικαιολογούνται οι αδελφοί του;
Στο σημείο αυτο την απάντηση μας την δίνει η Ιερά Παράδοση της Εκκλησίας μας. Η Παράδοση της Εκκλησίας μας αναφέρει ίτ τα παιδά αυτά ήταν του Ιωσήφ απο προηγούμενη γυναίκα του.
Έτσι εξηγείται και το γεγονός ότι κατά την ώρα που ο Κύριος βρισκόταν επάνω στο Σταυρό απευθύνεται στην μητέρα του και λέγει· «Γύναι , ίδε ο υιός σου». Επίσης απευθύνεται προς τον μαθητή που αγαπούσε και λέγει πρός αυτόν· «Ιδού η μήτηρ σου «. Πως εξηγούνται όμως όλα αυτά, εάν ο Ιησούς είχε και άλλους αδελφούς; Τι έγιναν ; γιατί δεν άφησε σε αυτούς την μητέρα του αλλά την ανφήνει στον Ιωάννη;
Απ’ όλα αυτά φαίνεται ότι οι αδελφοί του Κυρίου ήταν παιδιά απλώς του Ιωσήφ απο πρόηγούμενη γυναίκα του.
Απο το βιβλιαράκι του Π. Παναγιωτίδου
‘'Οι Ψευδομάρτυρες του Ιεχωβά’’
1992
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)