Τα δώρα των Μάγων

Αγίου Επισκόπου Νικολάου (Βελιμίροβιτς)

«ΚΑΙ πεσόντες προσεκύνησαν Αὐτῷ» (Ματθ. β´ 11). Αὐτοὶ ποὺ εἶχαν λατρεύσει τὰ ἄστρα μὲ φόβο καὶ τρόμο, τώρα μὲ μεγάλη χαρὰ πίπτουν στὸ ἔδαφος καὶ λατρεύουν τὸν ζῶντα Κύριο, ὁ ῾Οποῖος ἦλθε στὴν γῆ γιὰ νὰ τοὺς ἐλευθερώση ἀπὸ τὴν δουλεία τους στὰ ἄστρα καὶ ἀπὸ τὴν πίστι τους στὴν τυφλὴ μοῖρα. «Καὶ ἀνοίξαντες τοὺς θησαυροὺς αὐτῶν προσήνεγκαν Αὐτῷ δῶρα, χρυσὸν καὶ λίβανον καὶ σμύρναν» (αὐτόθι). Τοῦ ἔφεραν τρία δῶρα, τὰ ὁποῖα ὑπεδήλωναν ἀνεπίγνωστα τὴν ῾Αγία καὶ Ζωοποιὸ Τριάδα, εἰς τὸ ῎Ονομα τῆς ῾Οποίας τὸ Παιδίον ᾿Ιησοῦς ἦλθε μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων, καὶ μὲ τὸν τρόπο αὐτὸ ἔκαναν γνωστὸ τὸ τριπλὸ λειτούργημα τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ: Βασιλικό, ῾Ιερατικὸ καὶ Προφητικὸ - διότι ὁ χρυσὸς συμβολίζει τὴν Βασιλεία, ὁ λίβανος τὴν ῾Ιερωσύνη καὶ τὸ μύρο τὴν Προφητεία ἤ Θυσία. Τὸ νεογέννητο Παιδίον θὰ ἦταν Βασιλεὺς τῆς αἰωνίου Βασιλείας, ὁ ἀναμάρτητος ῾Ιερεὺς καὶ ὁ Προφήτης, ὅπως δὲ οἱ περισσότεροι Προφῆτες πρὸ Αὐτοῦ, θὰ θανατωνόταν. Εἶναι φανερὸ σὲ ὅλους, ὅτι ὁ χρυσὸς δηλώνει Βασιλέα καὶ τὴν Βασιλεία του· εἶναι φανερό, ὅτι τὸ λιβάνι δηλώνει προσευχὴ ἤ ἱερωσύνη· καὶ εἶναι ἐπίσης φανερὸ ἀπὸ τὴν ῾Αγία Γραφή, ὅτι τὸ μύρο δηλώνει ἀθανασία (ἀφθαρσία): ὁ Νικόδημος ἤλειψε τὸ νεκρὸ σῶμα τοῦ ᾿Ιησοῦ μὲ μύρο (᾿Ιωάν. ιθ´ 39, 40· πρβλ. Ψαλμ. μδ´ 8), καὶ ἄλειφαν τὰ σώματα γιὰ νὰ τὰ συντηρήσουν ἀπὸ τὴν φθορὰ καὶ ἀποσύνθεσι, γιὰ νὰ τὰ διατηρήσουν ὀλίγο περισσότερο ἀπὸ τὴν φρίκη τῆς καταστροφῆς τοῦ θανάτου. ῾Ο κόσμος ἐπρόκειτο νὰ φωτισθῆ ἀπὸ τὸν Χριστὸ ὡσὰν μὲ χρυσό· ἐπρόκειτο νὰ γεμίση μὲ προσευχές, ὅπως ὁ Ναὸς πληροῦται μὲ τὴν εὐωδία τοῦ θυμιάματος·  καὶ ὅλο τὸ σύμπαν ἐπρόκειτο νὰ διαπερασθῆ ἀπὸ τὴν εὐωδία τῆς διδασκαλίας Του καὶ τοῦ Σώματός Του ὡσὰν μὲ μύρο. ᾿Επὶ πλέον, τὰ τρία ἐκεῖνα δῶρα συμβολίζουν τὸ διαρκὲς (ἀνθεκτικὸ) καὶ τὸ ἀπαράλλακτο: ὁ χρυσὸς παραμένει χρυσός, τὸ λιβάνι παραμένει λιβάνι καὶ τὸ μύρο παραμένει μύρο: κανένα ἀπὸ αὐτὰ δὲν χάνει τὴν φύσι του στὸ πέρασμα τοῦ χρόνου. Μετὰ χίλια χρόνια, ὁ χρυσὸς ἀκόμη λάμπει, τὸ λιβάνι καίει καὶ τὸ μύρο διατηρεῖ τὴν εὐωδία του. Δὲν θὰ μποροῦσαν νὰ εὕρουν στὴν γῆ τρία ἄλλα πράγματα, τὰ ὁποῖα τόσο πιστὰ νὰ συμβολίζουν τὴν ἐπίγεια ἀποστολὴ τοῦ Χριστοῦ ἤ τὰ ὁποῖα θὰ ἔδειχναν καθαρώτερα καὶ ἐκφραστικώτερα τὸν διαρκῆ -τὸν αἰώνιο- χαρακτῆρα τοῦ ἔργου τοῦ Χριστοῦ στὴν γῆ καὶ ὅλων τῶν πνευματικῶν καὶ ἠθικῶν ἀξιῶν, τὶς ὁποῖες ἐκόμισε στὸν ἄνθρωπο ἀπὸ τὸν οὐρανό. ῎Εφερε ἀλήθεια καὶ προσευχὴ καὶ ἀθανασία. Μὲ ποιό ἄλλο πρᾶγμα στὴν γῆ θὰ μποροῦσε ἡ ἀλήθεια νὰ ἀντιπροσωπευθῆ καλύτερα παρὰ μὲ τὸν χρυσό; Κάνε ὅ,τι θέλεις μὲ τὸν χρυσὸ καὶ αὐτὸς θὰ κρατήση τὴν λάμψι του. Μὲ ποιό ἄλλο πρᾶγμα στὴν γῆ θὰ μποροῦσε ἡ προσευχὴ νὰ ἀντι- προσωπευθῆ καλύτερα παρὰ μὲ τὸ λιβάνι; ῞Οπως ὁ καπνὸς τοῦ θυμιάματος διαποτίζει ὅλο τὸν Ναό, ἔτσι καὶ ἡ προσευχὴ διαποτίζει ὅλη τὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου, καὶ ὅπως ὁ καπνὸς ἀνέρχεται ὑψηλά, ἔτσι καὶ ἡ προσευχὴ ἀνεβάζει τὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου στὸν Θεό: «Κατευθυνθήτω ἡ προσευχή μου ὡς θυμίαμα ἐνώπιόν Σου» (Ψαλμ. 140/141, 2). Εἶναι βέβαια ἀλήθεια ὅτι καὶ ἄλλα πράγματα ἀναδίδουν καπνό, ἀλλὰ κανεὶς ἄλλος καπνὸς σὰν τοῦ θυμιάματος δὲν μπορεῖ νὰ ἑλκύση τὴν ψυχὴ σὲ προσευχή. Μὲ ποιό ἄλλο πρᾶγμα στὴν γῆ θὰ μποροῦσε ἡ ἀθανασία νὰ ἀντιπροσω- πευθῆ καλύτερα παρὰ μὲ τὸ μύρο; ῾Η θνητότητα παράγει μία δυσοσμία, ἡ ἀθανασία εἶναι μία σταθερὴ εὐωδία. Καὶ ἔτσι, οἱ ἀστρολόγοι ἀπὸ τὴν ᾿Ανατολὴ ἐξέφρασαν συμβολικὰ ὁλόκληρη τὴν Χριστιανικὴ πίστι, ἀρχίζοντας ἀπὸ τὴν ῾Αγία Τριάδα ὥς τὴν ᾿Ανάστασι καὶ τὴν ἀφθαρσία τοῦ Κυρίου ᾿Ιησοῦ καὶ αὐτῶν ποὺ θὰ Τὸν ἀκολοθοῦσαν. Δὲν εἶναι λοιπὸν ἁπλοῖ προσκυνηταί, ἀλλὰ προφῆται: προφῆται τῆς Χριστι- ανικῆς πίστεως καὶ τῆς ζωῆς καὶ τῶν ἔργων τοῦ Χριστοῦ