Τη στιγμή της εξόδου, οι ψυχές θυμούνται τα πάντα με λεπτομέρεια

(απόσπασμα από το βιβλίο του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου κυρού Χριστοδούλου «Η μετά θάνατον ζωή»-Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Χρυσοπηγή)

Τη στιγμή της εξόδου, οι ψυχές θυμούνται τα πάντα με λεπτομέρεια. Είναι κάτι που ο ανθρώπινος νους δεν μπορεί να το εξηγήσει. Εκείνη τη στιγμή ξεκαθαρίζει το μυαλό μας και η ψυχή μας βρίσκεται σε μία εγρήγορση. Δηλαδή θυμάται τα πάντα ,ωσάν αυτά να συμβαίνουν εκείνη τη στιγμή.

Σαν μία ταινία αναπαράγονται όλες οι στιγμές του ανθρώπου. Κι όχι μόνο εκείνα τα οποία διέπραξε αλλά και εκείνα τα οποία θα των λογισμών του σκέφθηκε. Και επειδή ο άνθρωπος δεν αμαρτάνει μόνο δια των πράξεων και παραλείψεών του ,αλλά και δια των πονηρών λογισμών ,εκείνη τη στιγμή τα ενθυμείτε όλα η ψυχή στην εντέλεια ,ώστε να ελέγχεται ακόνη περισσότερο.

Λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος «Ο διάβολος την στιγμή εκείνη συστρέφει την ψυχή και επανέρχονται στη μνήμη της ξεχασμένα και αποθημένα γεγονότα. Γι αυτό το λόγο η οδύνη της ψυχής είναι ακόμη μεγαλύτερη». Δηλαδή επειδή η ψυχή τα θυμάται όλα για υτό και πονάει π[ερισσότερο αυτήν την ώρα που δεν μπορεί από πουθενά να πάρει βοήθεια «εν τω Άδη ουκ έστι μετάνοια» .άπαξ και ήρθε ο θάνατος διακόπτεται εκείνη τη στιγμή η δυνατότητα λήθης και γίνεται πλήρης ανανέωση της μνήμης. Ο άνθρωπος γυμνός και τετραχειλισμένος ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει από τη μια μεριά τους κατηγόρους του και από την άλλη τους υπερασπιστές του.