Προετοιμασία για τα άχραντα Μυστήρια. Ο τελωνισμός των ψυχών.

ΠΩΣ θα χρησιμοποιήσεις τη γνώση που απέκτησες για τον εαυτό σου;

Πρώτα απ’ όλα πρέπει να καταδικάσεις τον εαυτό σου για όλα του τα ελαττώματα , δίχως προφάσεις και δικαιολογίες. Στον εσπερινό, σ’ ένα από τους πρώτους στίχους μετά το «Κύριε εκέκραξα..», αναφέρεται: «Μή ἐκκλίνης τήν καρδίαν μου εἰς λόγους πονηρίας, τοῦ προφασίζεσθαι προφάσεις ἐν ἁμαρτίαις». Αυτός ο στίχος υποδεικνύει στους χριστιανούς , να προσεύχονται , ώστε ο Θεός να μην επιτρέψει την εκτροπή της καρδιάς τους σε λόγια πονηρά και, συνακόλουθα, στην επινόηση προφάσεων για αμαρτίες. Μην περιμένεις μετάνοια από έναν  άνθρωπο που επινοεί τέτοιες προφάσεις. Και όποιος δεν έχει μετάνοια, δεν μπορεί να διορθωθεί. Το βασικό, συνεπώς, είναι να καταδικάσεις τον εαυτό σου χωρίς επιείκεια, να πεις μέσα σου με ειλικρίνεια: «Είναι πέρα για πέρα ένοχη».

Στη συναίσθηση και παραδοχή της ενοχής πρόσθεσε το φόβο της μελλοντικής Κρίσεως. Αν κρίνεσαι ένοχη από τη συνείδησή σου, τότε θα καταδικαστείς και από τον Κριτή. Και αν καταδικαστείς, θα υποστείς την ανάλογη τιμωρία, την τιμωρία που ήδη κρέμεται πάνω απ’ το κεφάλι σου, αφού η άγνωστη ώρα του θανάτου σου ίσως να βρίσκεται πολύ κοντά.

Πώς τότε πρέπει να είναι κανείς; Αν δεν υπήρχε η θεία χάρη, δεν θα ξέραμε πώς πρέπει να είμαστε. Ο φιλεύσπλαχνος Θεός μας δίνει την ελπίδα της συγχωρήσεως , αν μετανοήσουμε με συντριβή και αν πάρουμε σταθερή απόφαση να μην επαναλάβουμε παλιές αμαρτίες, που Τον λυπούν. Αυτή είναι η ουσία της μετάνοιας.

Μην είσαι μόνο μια ψυχρή αναζητήτρια των σφαλμάτων και ελαττωμάτων σου ˙ να πενθείς γι’ αυτά με ειλικρινή μετάνοια. Το πένθος γεννάει την ταπεινή απόφαση της απαλλαγής από τα ελαττώματα, ενώ η ψυχρή γνώση των ελαττωμάτων , μολονότι συνοδεύεται από την προσοχή, oδηγεί στην υπερηφάνεια, από την οποία είθε να μας λυτρώσει ο Κύριος!

Αφού πάρεις την απόφαση να απαλλαγείς από τα ελαττώματά σου, είναι έπειτα αναγκαίο να σχεδιάσεις το πώς θα πραγματοποιήσεις την απόφασή σου με επιτυχία, έτσι ώστε ν’ αρχίσεις δίχως καθυστέρηση τη θεραπεία της ψυχής σου. Ας υποθέσουμε , π.χ., ότι θυμώνεις με κάτι. Πρώτα-πρώτα προσπάθησε να μην αυξήσεις το θυμό σου. Ύστερα βρες τον καλύτερο τρόπο διορθώσεώς σου, ώστε να μη θυμώνεις καθόλου. Και κάθε φορά που από αδυναμία θα θυμώνεις, να παίρνεις νέα απόφαση και να συνεχίζεις την προσπάθειά σου για την τέλεια απαλλαγή από το θυμό. Το ίδιο να κάνεις με κάθε ελάττωμα, με κάθε πάθος. Σκέψου, μάλιστα, και αποφάσισε από πριν, πώς θ’ αντιδράς σε κάθε συγκεκριμένη περίσταση, ώστε να μην επαναλαμβάνεις το ίδιο σφάλμα. Ένας καλός πρακτικός τρόπος, για να το πετύχεις, είναι τούτος: Μόλις αντιλαμβάνεσαι ότι έχεις κάποιο ελάττωμα να το καταγράφεις. Και στη συνέχεια να καταστρώνεις ένα σχέδιο ,για το πώς σκοπεύεις να το διορθώσεις. Σ’ αυτή την καταγραφή, θα βασιστεί η πρώτη γενική Εξομολόγησή σου. Κάνε αυτό τον κόπο για τον Κύριο. Θα δεις τι αυτοέλεγχο θ’ αποκτήσεις, πόσο δυναμικά θ’ αρχίσεις να συγκρατείς και να κυβερνάς τον εαυτό σου.

Στο πένθος για τα σφάλματά μας και στην απόφαση αποφυγής τους στο μέλλον πρέπει να προσθέσουμε και την εκτενή προσευχή στον Κύριο, για να μας στείλει τη βοήθειά Του στον αγώνα μας εναντίον των παθών και της αμαρτίας. Όλοι οι χριστιανοί οφείλουμε να πιστεύουμε ακράδαντα ότι οι αμαρτίες για τις οποίες πενθούμε και τις οποίες εξομολογούμαστε με ειλικρινή μετάνοια, μας συγχωρούνται με τη χάρη του Κυρίου, που πέθανε πάνω στον Σταυρό ακριβώς για να μας σώσει από την αμαρτία. Οφείλουμε ακόμα να πιστεύουμε ότι μας παρέχεται η θεία ευλογία και ενίσχυση για την αποφυγή της αμαρτίας. Η ευλογία αυτή δίνεται σ’ όποιον , πρώτον, παίρνει ισχυρή απόφαση αποφυγής της αμαρτίας και, δεύτερον, έχει ακλόνητη πίστη στον Χριστό ως Σωτήρα.

Ύστερ’ από όλα αυτά, θα είσαι έτοιμη για την Εξομολόγηση. Και μετά την Εξομολόγηση , έχοντας λάβει την άφεση των αμαρτιών σου, θα είσαι έτοιμη για τη θεία Μετάληψη. Όταν είσαι ειλικρινά μετανοημένη για τα σφάλματά σου και ειλικρινά αποφασισμένη να τα επανορθώσεις, τότε ο Κύριος μπαίνει μέσα σου με τα άχραντα Μυστήριά Του και ενώνεται μαζί σου, κι εσύ μ’ Αυτόν. Ω μεγάλη και ανέκφραστη χάρη του πανάγαθου Θεού!

Σου συνιστώ να διαβάσεις από το Συναξαριστή του Μαρτίου πώς η μακαρία Θεοδώρα πέρασε από τα εναέρια τελώνια μετά την αποβίωσή της. Η σχετική διήγηση περιέχεται στο βίο του οσίου Βασιλείου του Νέου (26 Μαρτίου) , όπου έζησε από τα τέλη του 9^ου ως τα  μέσα του 10^ου αι. Ασκήτεψε σε μιαν ορεινή και απρόσιτη περιοχή της Μικράς Ασίας, όχι μακριά από την Κωνσταντινούπολη , όταν συνελήφθη από βασιλικούς αξιωματούχους σαν κατάσκοπος. Ύστερ’ από φοβερά βασανιστήρια, οι δήμιοί του τον έριξαν στη θάλασσα. Σώθηκε θαυματουργικά από τον Θεό και ήρθε κρυφά στη Βασιλεύουσα, όπου ένας καλός άνθρωπος , ο Ιωάννης, τον δέχτηκε στο σπίτι του. Μετά το θάνατό του Ιωάννη ο όσιος φιλοξενήθηκε από άλλον Κωνσταντίνο, ο οποίος είχε μιαν ευλαβέστατη υπηρέτρια, την ηλικιωμένη Θεοδώρα. Όταν η Θεοδώρα πέθανε, ο μαθητής του οσίου Βασιλείου και μετέπειτα βιογράφος του Γρηγόριος ήθελε να μάθει αν σώθηκε. Πολλές φορές ρώτησε γι’ αυτό τον όσιο. Κι εκείνος μια μέρα του υποσχέθηκε ότι θα έβλεπε τη Θεοδώρα. Πραγματικά, την ίσια νύχτα ο Γρηγόριος την είδε στον ύπνο του. Βρισκόταν σ’ έναν τόπο λαμπρό και εξαίσιο, που είχε ετοιμαστεί για το Βασίλειο. Ο Γρηγόριος τη ρώτησε πώς είχε χωριστεί το σώμα της και πώς είχε φτάσει σ’ εκείνον τον ευλογημένο τόπο. Η Θεοδώρα του διηγήθηκε πώς είχε πεθάνει και περάσει από τα εναέρια τελώνια. Αυτή, λοιπόν, τη διήγηση σου συνιστώ να μελετήσεις με μεγάλη προσοχή. Είναι πολύ διδακτική και ωφέλιμη. Θα σε οδηγήσει στην αυτογνωσία και θα αναζωογονήσει μέσα σου την πίστη στη δύναμη της μετάνοιας και της Εξομολογήσεως. Ώσπου, όμως, να βρεις το βιβλίο, θα σου μεταφέρω εδώ ελεύθερα και συνοπτικά την ιστορία.

Η μακαρία Θεοδώρα πέρασε από είκοσι τελώνια. Πρώτο είναι το τελώνιο των αμαρτημάτων γλώσσας- ματαιολογίας, φλυαρίας, χυδαιολογίας, σκανδαλολογίας, βλασφημίας, κοροϊδίας, άσεμνων τραγουδιών, άκαιρου και υπέρμετρου γέλιου. Και το δεύτερο τελώνιο σχετίζεται με τη γλώσσα. Είναι το τελώνιο του ψεύδους σε κάθε μορφή του- ψευδομαρτυρίας, ψευδορκίας,  αθετήσεως υποσχέσεων, ανειλικρινούς εξομολογήσεως, μάταιης ή καταχρηστικής χρήσεως του ονόματος του Θεού και άλλων παρόμοιων. Το τρίτο είναι το τελώνιο της κατακρίσεως και της καταλαλιάς, της συκοφαντίας και του διασυρμού, του κουτσομπολιού και του στιγματισμού των αδυναμιών και των ελαττωμάτων του πλησίον. Το τέταρτο είναι της ακρασίας και ασωτίας, της γαστριμαργίας, της φιληδονίας , των ξεφαντωμάτων, της μέθης, της αθετήσεως των νηστειών. Το πέμπτο είναι της οκνηρίας και της ραθυμίας. Απ’ αυτό αρπάζονται οι τεμπέληδες και οι αργόμισθοι, όσοι δεν εκκλησιάζονται τις Κυριακές και τις εορτές, όσοι δεν προσεύχονται και όσοι, γενικά, αδιαφορούν για τη σωτηρία τους. Το έκτο τελώνιο είναι της κλοπής και της αρπαγής. Το έβδομο είναι της φιλαργυρίας και της τσιγκουνιάς. Το όγδοο είναι της τοκογλυφίας και κάθε λογής εκμεταλλεύσεως του πλησίον. Το ένατο είναι της αδικίας. Απ’ αυτό αρπάζονται οι δικαστές που δεν κρίνουν δίκαια, οι εργοδότες που δεν πληρώνουν όσο πρέπει τους εργάτες τους και οι έμποροι που δεν είναι τίμιοι στις συναλλαγές τους. Το δέκατο τελώνιο είναι του φθόνου και του μίσους. Το ενδέκατο είναι της υπερηφάνειας, της ματαιοδοξίας, της αλαζονείας, της υπεροψίας, του κομπασμού, της ανυπακοής   στις αρχές , της ασέβειας προς τους γονείς. Το δωδέκατο είναι του θυμού και της οργής. Το δέκατο τρίτο είναι της μνησικακίας  και της εκδικητικότητας . Το δέκατο τέταρτο είναι του φόνου, του τραυματισμού και της χειροδικίας. Το δέκατο πέμπτο είναι της μαγείας, της γοητείας ,της φαρμακείας, της μαγγανείας και της επικλήσεως των δαιμόνων. Το δέκατο έκτο, το δέκατο έβδομο και το δέκατο όγδοο είναι των διαφόρων σαρκικών αμαρτημάτων. Το δέκατο ένατο  είναι τη αιρέσεως , της πλάνης, της απιστίας, της βεβηλώσεως των ιερών και των οσίων. Το εικοστό είναι της ασπλαχνίας, της αναισθησίας και της σκληροκαρδίας.

Η Θεοδώρα συνάντησε και αντιμετώπισε ό,τι κάθε ψυχή αντιμετωπίζει μετά την έξοδό της από το σώμα. Ο απόστολος Παύλος αποκάλεσε τους δαίμονες «εξουσία του αέρα» (εφ. 2:2 ) , γιατί βρίσκονται ανάμεσα στον ουρανό και τη γη. Θα άφηναν, λοιπόν, μοχθηροί και μισάνθρωποι καθώς είναι, να περάσει ανεμπόδιστα μια ψυχή, που ανεβαίνει προς το Θρόνο του Θεού; Δεν θα έκαναν , όπως και κάνουν, τα πάντα για να την αρπάξουν ή τουλάχιστο να την τρομοκρατήσουν; Πώς θα γλυτώσει, αλήθεια, πώς θα γλυτώσουμε όλοι απ’ αυτούς; Υπάρχει τρόπος; Ναι! Τα δάκρυα της μετάνοιας και τα έργα της μετάνοιας , ιδιαίτερα η ελεημοσύνη, ξεπλένουν όλες τις αμαρτίες . Η μακαρία Θεοδώρα είδε πολλές φορές τους δαίμονες να φέρνουν ειλητάρια , όπου ήταν γραμμένες οι αμαρτίες της˙  όταν όμως , ξετύλιγαν τα ειλητάρια, για να τις φανερώσουν ,δεν έβρισκαν τίποτα γραμμένο. Γεμάτη απορία, ρώτησε τους αγγέλους  που τη συνόδευαν ,τί σήμαινε αυτό. Κι εκείνοι της εξήγησαν , πως οι αμαρτίες εξαλείφονται , όταν κάποιος ειλικρινά μετανοεί, προσεύχεται , νηστεύει και κάνει αγαθοεργίες.

Μην επιθυμείς την κοσμική σοφία. Κλείσε στην καρδιά σου τούτη τη διήγηση και καταπιάσου με τη διόρθωσή σου σύμφωνα μ’ όσα διδάσκει.

Από το βιβλίο: «ΟΣΙΟΥ ΘΕΟΦΑΝΟΥΣ ΤΟΥ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥ
Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
γράμματα σε μια ψυχή»
ΕΚΔΟΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΩΠΟΣ ΑΤΙΙΚΗΣ 2000