Το Ψαλτήρι

Άραγε τι να σημαίνει το Ψαλτήρι στον αγώνα κατά των λογισμών; Οι Ψαλμοί του Δαβίδ μέσα στους αιώνες αποτέλεσαν το εκφραστικότερο βιβλίο προσευχών για κάθε περίσταση του ανθρώπου. Ο Μέγας Βασίλειος το ονόμασε ως «την γαλήνη των ψυχών». «Ψαλμοί γαλήνη ψυχών , βραβευτής ειρήνης, το θορυβούν και κυμαίνων των λογισμών καταστέλλων». Μέσα στους αιώνες οι προσευχές του Δαβίδ, που τις απηύθυνε σε δύσκολες και χαρούμενες περιστάσεις, είναι οι πιο ταιριαστές προσευχές της καρδιάς του ανθρώπου. Μέσα από το πρωτότυπο και εύχρηστο αυτό προσευχητάρι ανοίγει και εκφράζει και την δική του καρδιά ο κάθε άνθρωπος τον βοηθά με την προσευχητική χρήση του να ανοίξει την ψυχή του και να κλάψει και να εκζητήσει την βοήθεια και την αγάπη του Θεού και να απευθύνει στην πρόνοιά Του. Αυτή είναι η θεραπευτική πρακτική της Εκκλησίας μέσα στους αιώνες, με το να συστήνει στις δύσκολες καταστάσεις και στις ιδεοληψίες και καταθλίψεις το Ψαλτήρι σαν σε μία μόνιμη καταφυγή προσευχής και μελέτης. Ο Δαβίδ που το έγραψε ήταν ένας καρδιακώς προσευχόμενος και εν μετανοία άγιος, για τον οποίο έλεγε ο Θεός ότι βρήκα άνθρωπο «κατά την καρδίαν μου».
Στο προηγούμενο κεφάλαιο αναφέρθηκε το πρόσωπο του Σαούλ και η κατάθλιψη που τον είχε καταλάβει. Η Αγία Γραφή το περιγράφει σαν ένα αρρώστημα βαριάς λύπης, που τον καταλάμβανε και δεν μπορούσε να ησυχάσει. Το μόνο φάρμακο που τον συνέφερε, δεν ήταν κάποια βότανα των γιατρών της εποχής, αλλά το να φωνάζουν τον Δαβίδ να του παίζει το μουσικό όργανο του, το Ψαλτήρι και να του λέει εμμελώς τους Ψαλμούς του. Πνεύμα Θεού με τις προσευχές αυτές έπεφτε πάνω του και ηρεμούσε την καρδιά του, που έπασχε από την κατάθλιψη. Όταν έφευγε ο Δαβίδ, πάλι τον καταλάμβανε το πνεύμα της λύπης. Και μόνιμα καλούσε στο παλάτι του τον μικρόν αυτόν ποιητή και μουσικό για να του παίρνει τη θλίψη.
Για την κάθαρση του νου και την λύτρωση από τον καταιγισμό των λογισμών σωτήριο φάρμακο είναι η παρουσία των Ψαλτηρίου μονίμως στην τσέπη μας, ώστε ευκαίρως ακαίρως να καταφεύγει σ’ αυτό ο άνθρωπος σαν σε λιμάνι χαράς και ειρήνης. Σπουδαίο αντικαταθλιπτικό φάρμακο το βιβλίο τούτο των προσευχών του Δαβίδ, που ενσταλάζει την παράκληση και την ελπίδα και την εμπιστοσύνη και την χαρά του Θεού μέσα στο ανελέητο κυνηγητό των σκέψεων και της απελπισίας του εαυτού μας.

Αρχ. Σεβαστιανός Τοπάλης

Μετάνοια και ψυχική υγεία κατά τον Ιερό Χρυσόστομο

Γ΄. Η άμεση και πρακτική αντιμετώπιση των ψυχικών νοσημάτων από πνευματικής σκοπιάς
3. Το Ψαλτήρι

Έκδοσις Ιεράς Μητροπόλεως Φλωρίνης Πρεσπών και Εορδαίας.