Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΗΣ ΥΠΑΠΑΝΤΗΣ

                                             Νικολάου Στ. Μπακοδήμου, θεολόγου

                                                 

  

Παλαιὸς Μητροπολιτικὸς Ναὸς Ἁγίου Μηνᾶ.

Ἡ Ὑπαπαντὴ (Ἐργο Γεωργίου Καστροφυλάκου 1746)   

                Η σκηνή της Υπαπαντής, τοποθετείται μπροστά στο Άγιο Βήμα. Διακρίνουμε την Αγία Τράπεζα, το βημόθυρο και το θολωτό κιβώριο, στηριγμένο σε τέσσερεις κολώνες. Η Θεοτόκος απλώνει τα χέρια της για να παραλάβει το Βρέφος από το Συμεών. Εκείνος με χέρια σκεπασμένα, κρατάει το Βρέφος, το Οποίο με το δεξί χέρι απλωμένο, λαχταρά να πέσει στην αγκαλιά της. Η μορφή του Συμεών εντυπωσιάζει∙ δείχνει να συγκλονίζεται από τα γενόμενα, έτοιμος να πει ‹‹Νῦν ἀπολύεις τόν δοῦλόν σου, Δέσποτα».

Το Θείο Βρέφος, αν και η σκηνή τοποθετείται σαράντα ημέρες μετά τη Γέννηση, δε φαίνεται σπαργανωμένο∙ έχει φωτοστέφανο, ειλητάριο στο χέρι και θεία εμφάνιση, Είναι ο Εμμανουήλ, ο Λόγος του Θεού, το σωτήριον που ετοίμασε ο Θεός για όλους τους ανθρώπους, το φως και η δόξα των λαών.

   Διακρίνουμε επίσης την προφήτιδα Άννα. Το ένα της χέρι υψωμένο σε σχήμα ομιλίας, ενώ με το άλλο κρατάει ειλητάριο που γράφει κείμενο για το Χριστό. Γέρνει το κεφάλι προς τον Ιωσήφ, σα να απευθύνει το λόγο σε εκείνον.

Σε άλλες εικόνες εμφανίζεται ο Ιωσήφ να κρατάει δύο τρυγόνια ή περιστέρια. Τα πουλιά αυτά συμβόλιζαν Ιουδαιοχριστιανούς και τους εξ εθνών, αλλά και τις δύο Διαθήκες. ‹‹Ὁ τοῖς Χερουβίμ ἐποχούμενος καί ὑμνούμενος ὑπό τῶν Σεραφίμ, σήμερον τῷ θείῳ ἱερῷ κατά νόμον προσφερόμενος, πρεσβυτικαῖς ἐνθρονίζεται ἀγκάλαις' καί ὑπό Ἰωσήφ εἰσδέχεται δῶρα θεοπρεπῶς, ὡς ζεῦγος τρυγόνων τήν ἀμίαντον Ἐκκλησίαν καί τῶν ἐθνῶν τόν νεόλεκτον emoticon smile νεοσύλεκτο) λαόν' περιστερῶν δέ δύο νεοσσούς, ὡς ἀρχηγός Παλαιᾶς τέ καί Καινῆς...» (Δοξαστικό στιχηρῶν).