Γ. Γνωρίσματα του αυθεντικού
χριστιανικού βιώματος.
Ποια όμως είναι τα γνωρίσματα του αυθεντικού χριστιανικού βιώματος;
Αφορμή θα πάρουμε από το τέλος του πρώτου κεφαλαίου του κατά Ιωάννην ευαγγελίου, από την περικοπή της κλήσεως των μαθητών. Αυτή η περικοπή έχει ένα ενδιαφέρον ιδιαίτερο. Και τούτο διότι αποτελεί μια εικόνα του πώς καλεί ο Χριστός τον κάθε χριστιανό ξεχωριστά και τί τελικά μας προσφέρει η χάρις και η αγάπη του Θεού μέσα στην κιβωτό της σωτηρίας, την Εκκλησία.
Στη συγκεκριμένη ευαγγελική περικοπή παρουσιάζονται τρεις κλήσεις, τρία προσκλητήρια προς τρεις μαθητές. Τα ένα είναι του αποστόλου Ανδρέα , το δεύτερο του Φιλίππου και τι τρίτο του Ναθαναήλ.
Κατ’ αρχάς ,και οι τρεις ανταποκρίνονται στην κλήση με μια έκρηξη πνευματικού ενθουσιασμού. Ο Ανδρέας αναφωνεί ότι «ευρήκαμεν τον Μεσσίαν» ο Φίλιππος τρέχει στον Ναθαναήλ και του λέγει: «ον έγραψε Μωυσής εν τω νόμω και οι προφήται ευρήκαμεν, Ιησούν», ο δε Ναθαναήλ απευθύνεται στον Κύριο και του λέγει: «συ ει ο Υιός του Θεού, συ ει ο Βασιλεύς του Ισραήλ».
Το πρώτο γνώρισμα του αυθεντικού βιώματος είναι η αίσθηση της εκ Θεού κλήσεως και η αυθόρμητη ανταπόκριση σ’ αυτήν, κάτι που εδράζεται στο άδολον της ψυχής. Ευθέως, αμέσως, χωρίς δισταγμό, χωρίς ορθολογιστικές σκέψεις, η ψυχή ανταποκρίνεται στη κλήση Του. Το είπε ο Κύριος∙ «ίδε αγαθός Ισραηλίτης, εν ω δόλος ουκ έστι»∙ δεν υπάρχει πονηρία, δεν υπάρχει μπέρδεμα, σύγχυση, πολυπλοκότητα, αλλά αυτό που κυριαρχεί στην καρδιά του Ναθαναήλ είναι η καθαρότητα και η απλοϊκότητα.
Η χριστιανική ζωή δεν είναι προσωπική ανακάλυψη ή επιλογή, αλλά φιλότιμη ανταπόκριση σε θεϊκό κάλεσμα. Δεν είναι τρόπος ζωής αλλά κατάσταση χάριτος. Δεν φανερώνει έναν καλό άνθρωπο με ορθό κριτήριο και καλό χαρακτήρα, αλλά αποτελεί απόδειξη της αγάπης του Θεού στον άνθρωπο και του θεϊκού προορισμού του τελευταίου.
Αυτές οι αυθόρμητες πνευματικές εκρήξεις, σύμφωνα με το υπόμνημα της εορτής του αποστόλου Ανδρέου, είναι αποτέλεσμα «ψυχής ωδινούσης» και «προσδοκώσης» «την παρουσίαν Εκείνου». Αυτό μας οδηγεί σε δύο επόμενα γνωρίσματα. Το ένα είναι ο έμπονος πόθος, η επιθυμία για τον Θεό, η αίσθηση της ανάγκης Του. Και το άλλο ,η προσδοκία της ελεύσεως του Κυρίου και της επισκέψεώς Του.
Αυτή η οδύνη της ψυχής και η εσωτερική λαχτάρα και αναμονή, η βαθιά ενδόμυχη προσδοκία, αυτό που οι Πατέρες ονομάζουν «τρώσιν», φάγωμα της ψυχής, η διαρκής ετοιμότητα ότι έρχεται ο Κύριος να επισκεφθεί και τη δική μου ψυχή, να μπει και στη δική μου ζωή, έρχεται να αλλάξει, να μεταστρέψει, να μεταμορφώσει, να ανακαινίσει τα χαρακτηριστικά και του δικού μου βίου, και τα ιδιώματα και του δικού μου προσώπου, αυτές οι εμπειρίες αποτελούν απόδειξη αυθεντικού χριστιανικού βιώματος.
Δεν είναι η αλλαγή που προκαλεί το γνήσιο χριστιανικό βίωμα. Αυτή θα μπορούσε να γεννήσει και έπαρση και υπερηφάνεια. Αλλά είναι ο ενεργών την αλλαγή. Αυτός που αποτελεί την εγγύηση του βιώματος και την απόδειξη του παράλληλου μεγαλείου του, Αυτός που φανερώνεται μέσα από αυτήν.
Στο σημείο αυτό, αξίζει να σημειωθεί ότι ο ενθουσιασμός των αποστόλων δεν ήταν μια απλή έκφραση χαράς και έκπληξης ή αγνής διαθέσεως, αλλά είχε τα στοιχεία μιας μεγαλειώδους ομολογίας πίστεως , ομολογίας την οποία κρατάει η Εκκλησία ως θησαυρό στα χέρια της. Τον ομολόγησαν από την αρχή ως Θεό∙ ως τον Μεσσία ο Ανδρέας, ως Αυτόν για τον οποίον έγραψαν οι προφήτες ο Φίλιππος , ως τον Υιό του Θεού του Ζώντος, ως τον Χριστό, ο Ναθαναήλ.
Και όχι μόνο αυτό. Έκαναν ακόμη ένα βήμα: κατέστησαν κοινωνούς της δικής τους πίστεως και τους ανθρώπους του περιβάλλοντός τους. Διέσωσαν αμέσως το μήνυμα ,το κοινοποίησαν . Ο Ανδρέας «ήγαγε τον Σίμωνα προς τον Ιησούν», ο Φίλιππος απευθύνεται στον Ναθαναήλ: «έρχου και ίδε», έλα και συ να δεις, έλα και συ να γευθείς. Αυτό το στοιχείο της κοινωνία του θησαυρού της αγάπης του Θεού, που ξεχειλίζει από μέσα μας και εκφράζεται ως η πιο λεπτή και η πιο ωραία εκδήλωση της δικής μας αγάπης προς τους συνανθρώπους και τους αδελφούς μας, αυτό αποτελεί ένα ακόμη γνώρισμα του αυθεντικού χριστιανικού βιώματος.
Θα κλείσουμε με ένα επιπλέον γνώρισμα∙ τη διάθεση του μαρτυρίου. Όλοι αυτοί οι απόστολοι μαρτύρησαν. Επισφράγισαν την κλήση τους με το μαρτύριο του αίματός τους. Είχαν τέτοια πηγαιότητα που, ενώ ήταν πολύ εύκολη η αρχή- «ευθέως» δέχθηκαν το μήνυμα και την πρόσκληση του Κυρίου- ήταν εξίσου εύκολο και το τέλος- πρόθυμα έχυσαν το αίμα τους γι’ Αυτόν. Του έδωσαν τη ζωή τους και, όσο εύκολα Τον ακολούθησαν στην επίγεια πορεία Του, τόσο πρόθυμα Τον ακολουθούν αιωνίως ενωμένοι μαζί του και στη Βασιλεία Του.
Η αυθεντικότητα του βιώματος δεν ταυτίζεται με πομπώδη έκφραση, πληθωρικό εντυπωσιασμό, αιφνιδιασμό και έκπληξη ή κοσμικό θαυμασμό. Το χριστιανικό βίωμα είναι μυστικό, είναι βαθύ και εσωτερικό. Το βίωμα της Χαναναίας, η οποία δέχθηκε ο Κύριος να τη συγκρίνει με τα σκυλάκια, του Ζακχαίου που ομολόγησε δημόσια τις αδικίες του, της αιμορροούσης που κρυφά απέσπασε δύναμη από τον Θεό, αποτελούν υποδείγματα αυθεντικότητας. Κανείς δεν πρόσεξε αυτούς τους ανθρώπους. Ούτε οι μαθητές. Ο Κύριος όμως ακούει τις κραυγές της Χαναναίας, βλέπει και καλεί ο ίδιος τον Ζακχαίο, αισθάνεται το άγγιγμα της αιμορροούσης. Γι’ αυτό και ξεχώρισε τη Χαναναία παρακάμπτοντας τους απόστολους, τον Ζακχαίο διακρίνοντας τον μέσα από το πλήθος, την αιμορροούσα αισθανόμενος την ιδιαιτερότητα του αγγίγματός της. Το αυθεντικό βίωμα πείθει και επιβάλλεται και στις δυσκολότερες και πιο αντίξοες συνθήκες. Επισύρει επάνω του το βλέμμα του θεού, ξεχωρίζει τον άνθρωπο κι όταν αυτός σκεπάζεται από το πλήθος, την αδιαφορία του κόσμου, τη δική του ασημαντότητα.
Ο γνήσιος χριστιανός είναι ασφαλής, δεν φοβάται τίποτε, εμπιστεύεται εύκολα, συμπαθεί, κατανοεί, αναδίδει σιγουριά και αίσθηση καθαρότητος.
Από το βιβλίο: «ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ
ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ
Άνθρωπος μεθόριος
Από τα αναπάντητα διλήμματα
Στα περάσματα της «άλλης λογικής»
Εκδόσεις: «Εν πλω»
Τετάρτη 16 Σεπτεμβρίου 2009
"Οικογενειακή ζωή"-Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου
Η εργαζόμενη μητέρα
- Γέροντα, είναι σωστό να εργάζεται η μητέρα;
- Ο άνδρας της τι λέει;
- Ό,τι αναπαύει την γυναίκα.
- Μια κοπέλα που σπούδασε και άρχισε να εργάζεται πριν από το γάμο της , δύσκολα αφήνει την δουλειά της , όταν γίνη μάνα, για να αφοσιωθή στα παιδιά της, Ενώ μια άλλη που δεν σπούδασε και έχει μια απλή δουλειά, πιο εύκολα μπορεί να την αφήση.
- Αν δεν έχη παιδιά, Γέροντα, νομίζω ότι την βοηθάει η δουλειά.
- Δηλαδή, αν δεν έχη παιδιά , πρέπει οπωσδήποτε να εργάζεται επαγγελματικά; Υπάρχουν τόσα άλλα πράγματα που μπορεί να κάνη. Φυσικά , αν έχη παιδιά, το καλύτερο είναι να μείνη στο σπίτι. Γιατί τα παιδιά πώς θα βοηθηθούν;
- Γέροντα, πολλές γυναίκες λένε ότι δεν τα βγάζουν πέρα, για αυτό αναγκάζονται να δουλεύουν.
- Δεν τα βγάζουν πέρα, γιατί θέλουν να έχουν τηλεόραση, βίντεο, αυτοκίνητο προσωπικό κ.λ.π. ,οπότε πρέπει να εργασθούν , με αποτέλεσμα να παραμελούν και να χάνουν τα παιδιά τους. Αν εργάζεται μόνον ο πατέρας και αρκούνται στα λίγα; τότε δεν θα υπάρχει πρόβλημα. Με το να εργάζωνται και οι δύο, δήθεν γιατί δεν τους φθάνουν τα χρήματα, η οικογένεια σκορπίζεται και χάνει το προσωπικό της νόημα. Τι να κάνουν και τα παιδιά; Αν ζούσαν πιο απλά, θα ήταν ξεκούραστες και αυτές , θα χαίρονταν και τα παιδιά. Κάποιος ήξερε επτά γλώσσες και η γυναίκα του ζοριζόταν να μάθη τέσσερις , παρέδιδε και μαθήματα και έπαιρνε φάρμακα ,για να τα βγάλη πέρα. Τα παιδιά τους γεννήθηκαν καλά και μεγάλωσαν βλαμμένα. Έπειτα ψυχαναλύσεις… Για αυτό λέω στις μητέρες να απλοποιήσουν την ζωή τους , για να μπορέσουν να ασχοληθούν περισσότερο με τα παιδιά τους που τις έχουν ανάγκη. Άλλο είναι να έχουν και κάποια απασχόληση στο σπίτι και να καταπιάνωνται με αυτήν, όταν κουράζωνται τα παιδιά. Όταν η μητέρα είναι μέσα στο σπίτι, μπορεί και παρακολουθεί τα παιδιά, ρυθμίζει τα πράγματα και αποφεύγονται πολλές στενοχώριες.
Σήμερα τα παιδιά δεν χορταίνουν την μητρική αγάπη , αλλά ούτε την μητρική τους γλώσσα μαθαίνουν, γιατί η μάνα λείπει όλη την ημέρα στην δουλειά και αφήνει τα παιδιά με ξένες γυναίκες. Χίλιες φορές καλύτερα περνούν τα παιδιά του βρεφοκομείου , όπου βρίσκεται και κάποια αφιερωμένη νοσοκόμα που τους δείχνει λίγη στοργή, παρά τα παιδιά ,που τα εγκαταλείπουν οι γονείς τους και πληρώνουν μία γυναίκα, για να τα φροντίζη. Και ύστερα τι γίνεται; Όποιος δεν έχει μία μάνα, έχει ένα σωρό παραμάνες!
Το « φταίξιμο » και το « δίκαιο » των συζύγων
Έχω παρατηρήσει ότι ορισμένοι πνευματικοί λένε στους άνδρες που έχουν προβλήματα με τις γυναίκες τους : « Κάνε υπομονή, αυτός είναι ο σταυρός σου. Τι να κάνουμε; Θα έχης μισθό από τον Θεό ». Πάνε μετά οι γυναίκες και λένε και σε αυτές: « Κάνε υπομονή, για να έχης μισθό από τον Θεό ». Δηλαδή μπορεί να φταίνε και οι δύο και να λέη και στους δύο ο Πνευματικός: « Κάνε υπομονή ». Οπότε αυτός που φταίει αναπαύει τον λογισμό του ότι ανέχεται τον άλλο, ενώ κάθε μέρα τον σκάζει.
Μια φορά ήρθε εδώ στο Καλύβι κάποιος και μου είπε ότι είχε προβλήματα με την γυναίκα του. Πήγαιναν για χωρισμό. Δεν ήθελε ο ένας να δη τον άλλον. Ήταν και οι δύο δάσκαλοι , είχαν και δυο παιδάκια. Δεν έτρωγαν ποτέ στο σπίτι. Σε άλλο εστιατόριο έτρωγε ο ένας μετά το σχολείο, σε άλλο ο άλλος, και αγόραζαν και κάτι σάντουιτς ,για να φάνε τα παιδιά. Τα καημένα, όταν οι γονείς γύριζαν στο σπίτι, πήγαιναν και έψαχναν τις τσάντες τους , για να δουν τι τους έφεραν απέξω να φάνε. Περνούσαν μεγάλο δράμα! Αυτός έκανε και τον ψάλτη. Σε άλλη εκκλησία πήγαινε η γυναίκα του, σε άλλη έψαλλε αυτός. Τόσο πολύ! « Τι να κάνω, Πάτερ, μου λέει, σηκώνω μεγάλο σταυρό, πολύ μεγάλο. Κάθε μέρα έχουμε φασαρίες στο σπίτι » . « Πήγες στον Πνευματικό; » τον ρωτάω. « Ναι, πήγα ,μου λέει, και μου είπε:”Υπομονή να κάνης. Σηκώνεις μεγάλο σταυρό ” ». “ Για να δω, του λέω, ποιος σηκώνει μεγάλο σταυρό. Να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Όταν παντρευτήκατε , μαλώνατε έτσι; ». « Όχι, μου λέει. Οκτώ χρόνια ήμασταν πολύ αγαπημένοι. Λάτρευα την γυναίκα μου περισσότερο από τον Θεό! Μετά εκείνη άλλαξε. Έγινε γκρινιάρα, ιδιότροπη…» . Ακούς; Την λάτρευε περισσότερο από τον Θεό! « Έλα δω, του λέω. Λάτρευες την γυναίκα σου περισσότερο από τον Θεό! Η γυναίκα σου φταίει τώρα ή εσύ, που φθάσατε σε αυτήν την κατάσταση; Εξαιτίας σου πήρε την Χάρη Του ο Θεός από την γυναίκα σου. Και τι σκέφτεσαι να κάνης τώρα; », τον ρωτάω. « Μάλλον να χωρίσουμε », μου λέει. « Μήπως έμπλεξες και με καμμιά άλλη; ». « Ναι , έχω υπόψιν μου κάποια », μου λέει. « Βρε δεν καταλαβαίνεις ότι εσύ είσαι ο φταίχτης; Να ζητήσεις πρώτα συγχώρεση από τον Θεό, γιατί λάτρευες την γυναίκα σου περισσότερο από Εκείνον. Μετά να πας να ζητήσης συγχώρεση από την γυναίκα σου. « Να με συγχωρέσης, να της πης, εγώ έγινα αιτία να δημιουργηθή αυτή η κατάσταση στο σπίτι και να ταλαιπωρούνται και τα παιδιά » . Έπειτα να πας να εξομολογηθής και να λατρεύης τον Θεό σαν Θεό και να αγαπάς την γυναίκα σου σαν γυναίκα σου , και θα δης, τα πράγματα θα πάνε καλά » . Τον τράνταξα. Άρχισε να κλαίη. Μου υποσχέθηκε πως θα με ακούσει. Ήρθε μετά από λίγο καιρό χαρούμενος. « Σε ευχαριστώ, Πάτερ, μας έσωσες, μου λέει. Είμαστε μία χαρά , κι εμείς και τα παιδιά μας ». Βλέπεις; Να είναι αυτός ο φταίχτης και να νομίζει κιόλας ότι σηκώνει πολύ μεγάλο σταυρό!
Κι εσείς ποτέ να μη δικαιολογήτε τις γυναίκες που έρχονται και σας κάνουν παράπονα για τους άνδρες. Εγώ ούτε τους άνδρες δικαιολογώ ούτε τις γυναίκες, αλλά τους προβληματίζω. Μου λέει, ας υποθέσουμε , η γυναίκα: « Ο άνδρας μου πίνη, γυρίζει στο σπίτι αργά το βράδυ, με βρίζει… ». Κοίταξε, της λέω, όταν γυρίζη στο σπίτι τη νύχτα μεθυσμένος, να του φέρεσαι με καλωσύνη. Αν αρχίζης εσύ και γκρινιάζης « γιατί άργησες; τι ώρα είναι αυτή που ήρθες; δεν θα αλλάξης επιτέλους; τι κατάσταση είναι αυτή; δεν είναι μια μέρα, δεν είναι δυο ,πόσο θα κάνω υπομονή ; » και κατεβάζης τα μούτρα, ο διάβολος θα του πη: « Βρε, χαμένος είσαι που κάθεσαι με αυτήν την χαζή! Δεν πας να γλεντάς με καμμιά άλλη ; ». Μπορεί να έχεις δίκαιο, αλλά ο διάβολος θα τον μπλέξη αλλού. Ενώ, όταν εσύ του φερθής με καλωσύνη και κάνεις λίγο υπομονή και προσευχή, χωρίς να παραπονήσαι για το τι κάνει εκείνος, θα δη λίγο λιακάδα, θα προβληματισθή και θα διορθωθή ». Έρχεται μετά ο άνδρας και μου λέει: « Η γυναίκα μου γκρινιάζει, φωνάζει ». « Βρε,σε περιμένουν τα παιδιά και η φουκαριάρα η γυναίκα σου με λαχτάρα μέχρι τα μεσάνυχτα, του λέω, κι εσύ γυρνάς στο σπίτι μεθυσμένος και αρχίζεις να βρίζης! Είναι ντροπή! Για να βασανίζης την οικογένεια παντρεύτηκες; ».
Υπάρχουν και περιπτώσεις που μπορεί να έχη και ο ένας και ο άλλος δίκαιο . Κάποτε έλεγα σε μια συντροφιά πόσο αγνός ήταν ο Μακρυγιάννης. Είχε και σωματική και ψυχική αγνότητα. Οπότε πετάγεται κάποιος και μου λέει: « Όχι, να θέλουν να παρουσιάσουν τον Μακρυγιάννη και για άγιο! ». « Γιατί όχι; », τον ρωτάω. « Γιατί έδερνε την γυναίκα του », μου απαντάει. « Κοίταξε να σου πω τι συνέβαινε: Ο Μακρυγιάννης , όταν τύχαινε να έχη κανένα τάληρο και ερχόταν καμμιά χήρα που είχε παιδιά , της το έδινε. Η γυναίκα του, η καημένη, γκρίνιαζε. « Μα κι εσύ παιδιά έχεις, του έλεγε, γιατί το έδωσες; ». Κι εκείνος της έδινε κανένα μπάτσο και της έλεγε. « Εσύ έχεις τον άνδρα σου που θα σε οικονομήση . Αυτή η καημένη δεν έχει άνδρα , ποιος θα την οικονομήση; ». Δηλαδή και οι δύο είχαν δίκαιο".
Ύστερα, αν ο ένας από τους δύο συζύγους ζη πνευματικά , τότε και δίκαιο να έχη, δεν έχει κατά κάποιο τρόπο δίκαιο. Γιατί, σαν πνευματικός άνθρωπος που είναι, πρέπει να αντιμετωπίζη μια αδικία πνευματικά. Να τα αντιμετωπίζη δηλαδή όλα με την θεία δικαιοσύνη, να βλέπη τι αναπαύη τον άλλον. Γιατί, αν μια ψυχή είναι αδύνατη και σφάλλη , έχει κατά κάποιο τρόπο ελαφρυντικά. Ο άλλος όμως , που είναι σε καλύτερη κατάσταση και δεν δείχνει κατανόηση , σφάλλει πολύ περισσότερο. Όταν και οι πνευματικοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν τα πράγματα κοσμικά , με την κοσμική, την ανθρώπινη δικαιοσύνη, τι γίνεται μετά; Πρέπει να πηγαίνουν συνέχεια στα δικαστήρια. Για αυτό βασανίζονται οι άνθρωποι.
Από το βιβλίο «Οικογενειακή ζωή»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Δ΄
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
- Γέροντα, είναι σωστό να εργάζεται η μητέρα;
- Ο άνδρας της τι λέει;
- Ό,τι αναπαύει την γυναίκα.
- Μια κοπέλα που σπούδασε και άρχισε να εργάζεται πριν από το γάμο της , δύσκολα αφήνει την δουλειά της , όταν γίνη μάνα, για να αφοσιωθή στα παιδιά της, Ενώ μια άλλη που δεν σπούδασε και έχει μια απλή δουλειά, πιο εύκολα μπορεί να την αφήση.
- Αν δεν έχη παιδιά, Γέροντα, νομίζω ότι την βοηθάει η δουλειά.
- Δηλαδή, αν δεν έχη παιδιά , πρέπει οπωσδήποτε να εργάζεται επαγγελματικά; Υπάρχουν τόσα άλλα πράγματα που μπορεί να κάνη. Φυσικά , αν έχη παιδιά, το καλύτερο είναι να μείνη στο σπίτι. Γιατί τα παιδιά πώς θα βοηθηθούν;
- Γέροντα, πολλές γυναίκες λένε ότι δεν τα βγάζουν πέρα, για αυτό αναγκάζονται να δουλεύουν.
- Δεν τα βγάζουν πέρα, γιατί θέλουν να έχουν τηλεόραση, βίντεο, αυτοκίνητο προσωπικό κ.λ.π. ,οπότε πρέπει να εργασθούν , με αποτέλεσμα να παραμελούν και να χάνουν τα παιδιά τους. Αν εργάζεται μόνον ο πατέρας και αρκούνται στα λίγα; τότε δεν θα υπάρχει πρόβλημα. Με το να εργάζωνται και οι δύο, δήθεν γιατί δεν τους φθάνουν τα χρήματα, η οικογένεια σκορπίζεται και χάνει το προσωπικό της νόημα. Τι να κάνουν και τα παιδιά; Αν ζούσαν πιο απλά, θα ήταν ξεκούραστες και αυτές , θα χαίρονταν και τα παιδιά. Κάποιος ήξερε επτά γλώσσες και η γυναίκα του ζοριζόταν να μάθη τέσσερις , παρέδιδε και μαθήματα και έπαιρνε φάρμακα ,για να τα βγάλη πέρα. Τα παιδιά τους γεννήθηκαν καλά και μεγάλωσαν βλαμμένα. Έπειτα ψυχαναλύσεις… Για αυτό λέω στις μητέρες να απλοποιήσουν την ζωή τους , για να μπορέσουν να ασχοληθούν περισσότερο με τα παιδιά τους που τις έχουν ανάγκη. Άλλο είναι να έχουν και κάποια απασχόληση στο σπίτι και να καταπιάνωνται με αυτήν, όταν κουράζωνται τα παιδιά. Όταν η μητέρα είναι μέσα στο σπίτι, μπορεί και παρακολουθεί τα παιδιά, ρυθμίζει τα πράγματα και αποφεύγονται πολλές στενοχώριες.
Σήμερα τα παιδιά δεν χορταίνουν την μητρική αγάπη , αλλά ούτε την μητρική τους γλώσσα μαθαίνουν, γιατί η μάνα λείπει όλη την ημέρα στην δουλειά και αφήνει τα παιδιά με ξένες γυναίκες. Χίλιες φορές καλύτερα περνούν τα παιδιά του βρεφοκομείου , όπου βρίσκεται και κάποια αφιερωμένη νοσοκόμα που τους δείχνει λίγη στοργή, παρά τα παιδιά ,που τα εγκαταλείπουν οι γονείς τους και πληρώνουν μία γυναίκα, για να τα φροντίζη. Και ύστερα τι γίνεται; Όποιος δεν έχει μία μάνα, έχει ένα σωρό παραμάνες!
Το « φταίξιμο » και το « δίκαιο » των συζύγων
Έχω παρατηρήσει ότι ορισμένοι πνευματικοί λένε στους άνδρες που έχουν προβλήματα με τις γυναίκες τους : « Κάνε υπομονή, αυτός είναι ο σταυρός σου. Τι να κάνουμε; Θα έχης μισθό από τον Θεό ». Πάνε μετά οι γυναίκες και λένε και σε αυτές: « Κάνε υπομονή, για να έχης μισθό από τον Θεό ». Δηλαδή μπορεί να φταίνε και οι δύο και να λέη και στους δύο ο Πνευματικός: « Κάνε υπομονή ». Οπότε αυτός που φταίει αναπαύει τον λογισμό του ότι ανέχεται τον άλλο, ενώ κάθε μέρα τον σκάζει.
Μια φορά ήρθε εδώ στο Καλύβι κάποιος και μου είπε ότι είχε προβλήματα με την γυναίκα του. Πήγαιναν για χωρισμό. Δεν ήθελε ο ένας να δη τον άλλον. Ήταν και οι δύο δάσκαλοι , είχαν και δυο παιδάκια. Δεν έτρωγαν ποτέ στο σπίτι. Σε άλλο εστιατόριο έτρωγε ο ένας μετά το σχολείο, σε άλλο ο άλλος, και αγόραζαν και κάτι σάντουιτς ,για να φάνε τα παιδιά. Τα καημένα, όταν οι γονείς γύριζαν στο σπίτι, πήγαιναν και έψαχναν τις τσάντες τους , για να δουν τι τους έφεραν απέξω να φάνε. Περνούσαν μεγάλο δράμα! Αυτός έκανε και τον ψάλτη. Σε άλλη εκκλησία πήγαινε η γυναίκα του, σε άλλη έψαλλε αυτός. Τόσο πολύ! « Τι να κάνω, Πάτερ, μου λέει, σηκώνω μεγάλο σταυρό, πολύ μεγάλο. Κάθε μέρα έχουμε φασαρίες στο σπίτι » . « Πήγες στον Πνευματικό; » τον ρωτάω. « Ναι, πήγα ,μου λέει, και μου είπε:”Υπομονή να κάνης. Σηκώνεις μεγάλο σταυρό ” ». “ Για να δω, του λέω, ποιος σηκώνει μεγάλο σταυρό. Να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Όταν παντρευτήκατε , μαλώνατε έτσι; ». « Όχι, μου λέει. Οκτώ χρόνια ήμασταν πολύ αγαπημένοι. Λάτρευα την γυναίκα μου περισσότερο από τον Θεό! Μετά εκείνη άλλαξε. Έγινε γκρινιάρα, ιδιότροπη…» . Ακούς; Την λάτρευε περισσότερο από τον Θεό! « Έλα δω, του λέω. Λάτρευες την γυναίκα σου περισσότερο από τον Θεό! Η γυναίκα σου φταίει τώρα ή εσύ, που φθάσατε σε αυτήν την κατάσταση; Εξαιτίας σου πήρε την Χάρη Του ο Θεός από την γυναίκα σου. Και τι σκέφτεσαι να κάνης τώρα; », τον ρωτάω. « Μάλλον να χωρίσουμε », μου λέει. « Μήπως έμπλεξες και με καμμιά άλλη; ». « Ναι , έχω υπόψιν μου κάποια », μου λέει. « Βρε δεν καταλαβαίνεις ότι εσύ είσαι ο φταίχτης; Να ζητήσεις πρώτα συγχώρεση από τον Θεό, γιατί λάτρευες την γυναίκα σου περισσότερο από Εκείνον. Μετά να πας να ζητήσης συγχώρεση από την γυναίκα σου. « Να με συγχωρέσης, να της πης, εγώ έγινα αιτία να δημιουργηθή αυτή η κατάσταση στο σπίτι και να ταλαιπωρούνται και τα παιδιά » . Έπειτα να πας να εξομολογηθής και να λατρεύης τον Θεό σαν Θεό και να αγαπάς την γυναίκα σου σαν γυναίκα σου , και θα δης, τα πράγματα θα πάνε καλά » . Τον τράνταξα. Άρχισε να κλαίη. Μου υποσχέθηκε πως θα με ακούσει. Ήρθε μετά από λίγο καιρό χαρούμενος. « Σε ευχαριστώ, Πάτερ, μας έσωσες, μου λέει. Είμαστε μία χαρά , κι εμείς και τα παιδιά μας ». Βλέπεις; Να είναι αυτός ο φταίχτης και να νομίζει κιόλας ότι σηκώνει πολύ μεγάλο σταυρό!
Κι εσείς ποτέ να μη δικαιολογήτε τις γυναίκες που έρχονται και σας κάνουν παράπονα για τους άνδρες. Εγώ ούτε τους άνδρες δικαιολογώ ούτε τις γυναίκες, αλλά τους προβληματίζω. Μου λέει, ας υποθέσουμε , η γυναίκα: « Ο άνδρας μου πίνη, γυρίζει στο σπίτι αργά το βράδυ, με βρίζει… ». Κοίταξε, της λέω, όταν γυρίζη στο σπίτι τη νύχτα μεθυσμένος, να του φέρεσαι με καλωσύνη. Αν αρχίζης εσύ και γκρινιάζης « γιατί άργησες; τι ώρα είναι αυτή που ήρθες; δεν θα αλλάξης επιτέλους; τι κατάσταση είναι αυτή; δεν είναι μια μέρα, δεν είναι δυο ,πόσο θα κάνω υπομονή ; » και κατεβάζης τα μούτρα, ο διάβολος θα του πη: « Βρε, χαμένος είσαι που κάθεσαι με αυτήν την χαζή! Δεν πας να γλεντάς με καμμιά άλλη ; ». Μπορεί να έχεις δίκαιο, αλλά ο διάβολος θα τον μπλέξη αλλού. Ενώ, όταν εσύ του φερθής με καλωσύνη και κάνεις λίγο υπομονή και προσευχή, χωρίς να παραπονήσαι για το τι κάνει εκείνος, θα δη λίγο λιακάδα, θα προβληματισθή και θα διορθωθή ». Έρχεται μετά ο άνδρας και μου λέει: « Η γυναίκα μου γκρινιάζει, φωνάζει ». « Βρε,σε περιμένουν τα παιδιά και η φουκαριάρα η γυναίκα σου με λαχτάρα μέχρι τα μεσάνυχτα, του λέω, κι εσύ γυρνάς στο σπίτι μεθυσμένος και αρχίζεις να βρίζης! Είναι ντροπή! Για να βασανίζης την οικογένεια παντρεύτηκες; ».
Υπάρχουν και περιπτώσεις που μπορεί να έχη και ο ένας και ο άλλος δίκαιο . Κάποτε έλεγα σε μια συντροφιά πόσο αγνός ήταν ο Μακρυγιάννης. Είχε και σωματική και ψυχική αγνότητα. Οπότε πετάγεται κάποιος και μου λέει: « Όχι, να θέλουν να παρουσιάσουν τον Μακρυγιάννη και για άγιο! ». « Γιατί όχι; », τον ρωτάω. « Γιατί έδερνε την γυναίκα του », μου απαντάει. « Κοίταξε να σου πω τι συνέβαινε: Ο Μακρυγιάννης , όταν τύχαινε να έχη κανένα τάληρο και ερχόταν καμμιά χήρα που είχε παιδιά , της το έδινε. Η γυναίκα του, η καημένη, γκρίνιαζε. « Μα κι εσύ παιδιά έχεις, του έλεγε, γιατί το έδωσες; ». Κι εκείνος της έδινε κανένα μπάτσο και της έλεγε. « Εσύ έχεις τον άνδρα σου που θα σε οικονομήση . Αυτή η καημένη δεν έχει άνδρα , ποιος θα την οικονομήση; ». Δηλαδή και οι δύο είχαν δίκαιο".
Ύστερα, αν ο ένας από τους δύο συζύγους ζη πνευματικά , τότε και δίκαιο να έχη, δεν έχει κατά κάποιο τρόπο δίκαιο. Γιατί, σαν πνευματικός άνθρωπος που είναι, πρέπει να αντιμετωπίζη μια αδικία πνευματικά. Να τα αντιμετωπίζη δηλαδή όλα με την θεία δικαιοσύνη, να βλέπη τι αναπαύη τον άλλον. Γιατί, αν μια ψυχή είναι αδύνατη και σφάλλη , έχει κατά κάποιο τρόπο ελαφρυντικά. Ο άλλος όμως , που είναι σε καλύτερη κατάσταση και δεν δείχνει κατανόηση , σφάλλει πολύ περισσότερο. Όταν και οι πνευματικοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν τα πράγματα κοσμικά , με την κοσμική, την ανθρώπινη δικαιοσύνη, τι γίνεται μετά; Πρέπει να πηγαίνουν συνέχεια στα δικαστήρια. Για αυτό βασανίζονται οι άνθρωποι.
Από το βιβλίο «Οικογενειακή ζωή»
ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Δ΄
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
«ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ»
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Περί πορνείας και ελεημοσύνης
Ο αββάς Τιμοόθεος ο πρεσβύτερος, είπε μιά μέρα στον αββά Ποιμένα:
-Ξέρεις Γέροντα, υπάρχει στην Αίγυπτο μιά γυναίκα , η οποία είναι δοσμένη στην πορνεία· μα τα χρήματα που παίρνει τα δίνει σε ελεημοσύνες.
Ο αββάς Ποιμήν του αποκρίθηκε, λέγοντας:
-Σίγουρα η γυναίκα αυτή δεν προκειται να μείνει στην πορενία· γιατί μου φαίνεται πως υπάρχει κάοιος καρπός μέσα της.
Εκείνες τις ημέρες έτυχε να έρθει και η μητέρα του αββά Τιμόθεου, για να τον ιδεί, και τη ρώτησε για το θέμα αυτό:
-Εκείνη η γυναίκα τι έγινε; Έμεινε , όπως ήταν δοσμένη στην πορνεία;
Και η μητέρα του του αποκρίθηκε:
-Ναι δυστυχώς, και μεγάλωσε πιό πολύ τον αριθμό των εραστών της. Αλλά πρέπει να σου πω ακόμη, πως τώρα κάνει πιό πολλές ελεημοσύνες.
Φεύγει τότε ο αββάς Τιμόθεος και πάει πάλι στον αββά Ποιμένα, να του πει τα καθέκαστα. Κ’ εκείνος επιμένει στην πρώτη του γνώμη:
-Όπως σου είπα και την πρώτη φορά, δεν πρόκειται να μείνει στην πορνεία.
Ύστερ’ απο λόγον καιρό, ήρθε πάλι στο μοναστήρι τους μητέρα του Τιμόθεου του πρεσβύτερου, και του λέει:
-Ξέρεις, εκείν’ η πόρνη για την οποία με ρώτησες την άλλη φορά, ήρθε ως εδώ μαζί μου· ήθελε να σε ιδεί , για να προσευχηθείς γι’ αυτήν, μα εγώ δεν τη δέχτηκα.
Μόλις τ’ άκουσε αυτά ο Τιμόθεος, πήγε και τα είπε στον αββά Ποιμένα. Και τότε του λεέι ο Γέροντας:
-Μάλλον εσύ πρέπει, αδελφέ μου, να πας και να τη συναντήσεις.
Σηκώθηκε , λοιπόν , ο Τιμόθεος και πήγε να τη βρεί. Στη συνάντηση , της μίλησε με τα συνήθη πνευματικά λόγια και τις παραινέσεις για τέτοιος πειριστάσεις. Εκείνη άκουσε μ’ ευχαρίστηση μεγάλη και πολύ πόθο, απ’ το στόμα του, τον λόγο του Θεού· έδειξε να ωφεληθηκε πολύ και άρχισε να κλαίει απο κατάνυξη . Σε μιά στιγμή του λέει:
- Εγώ, γέροντα, παύω απο σήμερα να δίνει το σώμα μου στην πορνεία, και ντύνομαι κατάσαρκα το φόβο του Θεού.
Πήρε τότε όλα τα υπάρχοντα της και τα μοίρασε· παράτησε μετά, τους πάντες και τα πάντα, και μπήκε σ’ ένα γυναικείο μοναστήρι, όποθ απο κείνη τηνημέρα έκανε μεγάλη πρόοδο στα πνευματικά, όκως αγαπάει και θέλει ο Θεός.
Βιβλίο Γυναίκες της Ερήμου
Π.Β Πάσχου
Μικρό Γεροντικό
Ακρίτας.
-Ξέρεις Γέροντα, υπάρχει στην Αίγυπτο μιά γυναίκα , η οποία είναι δοσμένη στην πορνεία· μα τα χρήματα που παίρνει τα δίνει σε ελεημοσύνες.
Ο αββάς Ποιμήν του αποκρίθηκε, λέγοντας:
-Σίγουρα η γυναίκα αυτή δεν προκειται να μείνει στην πορενία· γιατί μου φαίνεται πως υπάρχει κάοιος καρπός μέσα της.
Εκείνες τις ημέρες έτυχε να έρθει και η μητέρα του αββά Τιμόθεου, για να τον ιδεί, και τη ρώτησε για το θέμα αυτό:
-Εκείνη η γυναίκα τι έγινε; Έμεινε , όπως ήταν δοσμένη στην πορνεία;
Και η μητέρα του του αποκρίθηκε:
-Ναι δυστυχώς, και μεγάλωσε πιό πολύ τον αριθμό των εραστών της. Αλλά πρέπει να σου πω ακόμη, πως τώρα κάνει πιό πολλές ελεημοσύνες.
Φεύγει τότε ο αββάς Τιμόθεος και πάει πάλι στον αββά Ποιμένα, να του πει τα καθέκαστα. Κ’ εκείνος επιμένει στην πρώτη του γνώμη:
-Όπως σου είπα και την πρώτη φορά, δεν πρόκειται να μείνει στην πορνεία.
Ύστερ’ απο λόγον καιρό, ήρθε πάλι στο μοναστήρι τους μητέρα του Τιμόθεου του πρεσβύτερου, και του λέει:
-Ξέρεις, εκείν’ η πόρνη για την οποία με ρώτησες την άλλη φορά, ήρθε ως εδώ μαζί μου· ήθελε να σε ιδεί , για να προσευχηθείς γι’ αυτήν, μα εγώ δεν τη δέχτηκα.
Μόλις τ’ άκουσε αυτά ο Τιμόθεος, πήγε και τα είπε στον αββά Ποιμένα. Και τότε του λεέι ο Γέροντας:
-Μάλλον εσύ πρέπει, αδελφέ μου, να πας και να τη συναντήσεις.
Σηκώθηκε , λοιπόν , ο Τιμόθεος και πήγε να τη βρεί. Στη συνάντηση , της μίλησε με τα συνήθη πνευματικά λόγια και τις παραινέσεις για τέτοιος πειριστάσεις. Εκείνη άκουσε μ’ ευχαρίστηση μεγάλη και πολύ πόθο, απ’ το στόμα του, τον λόγο του Θεού· έδειξε να ωφεληθηκε πολύ και άρχισε να κλαίει απο κατάνυξη . Σε μιά στιγμή του λέει:
- Εγώ, γέροντα, παύω απο σήμερα να δίνει το σώμα μου στην πορνεία, και ντύνομαι κατάσαρκα το φόβο του Θεού.
Πήρε τότε όλα τα υπάρχοντα της και τα μοίρασε· παράτησε μετά, τους πάντες και τα πάντα, και μπήκε σ’ ένα γυναικείο μοναστήρι, όποθ απο κείνη τηνημέρα έκανε μεγάλη πρόοδο στα πνευματικά, όκως αγαπάει και θέλει ο Θεός.
Βιβλίο Γυναίκες της Ερήμου
Π.Β Πάσχου
Μικρό Γεροντικό
Ακρίτας.
Το θέλημα του Θεού
Το θέλημα του Θεού αποτελεί έκφραση της αγίας βουλήσεώς Του. Ο θεός «πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν». Θέλημά Του είναι η σωτηρία μας και η επίγνωση της αλήθειας Του. Οι εντολές, στις οποίες αναφερθήκαμε νωρίτερα, και η τήρησή τους ( ή τουλάχιστον η επιθυμία μας να ζήσουμε το πνεύμα των εντολών του Θεού) προσδιορίζουν το άγιο θέλημά Του και χαρίζουν τον απαραίτητο για την επίγνωση της αλήθειας Του φωτισμό.
Είναι βέβαια αλήθεια ότι η ζωή μας ξεδιπλώνεται μέσα από διλήμματα, ευκαιρίες και δυνατότητες, οι οποίες προκαλούν ιδιαίτερα την ελευθερία μας∙ κι ακόμα μέσα από επιλογές που συχνά μας υποχρεώνουν να παλινδρομούμε μεταξύ της έκφρασης του δικού μας θελήματος και της αναγνώρισης του δικού Του. Ο Θεός όμως, δεν λειτουργεί σαν γραμμική εξίσωση με μία λύση, διότι τότε θα έφτιαχνε ανθρώπους χωρίς ελευθερία. Ο Θεός για κάθε άνθρωπο, για κάθε περίσταση, για κάθε στιγμή προσφέρει ως θελήμά Του άπειρες δυνατότητες, που όλες όμως εκφράζουν τη βούλησή Του. Γι’ αυτό και το θέλημα του Θεού δεν μοιάζει με το εγωιστικό δικό μας. Δεν υπάρχει για να δεσμεύει τη ελευθερία μας, αλλά για να την ενεργοποιεί και να τη ζωντανεύει. Το ένα θέλημά μας καταργεί την ελευθερία μας και την υποδουλώνει στον εγωισμό μας. Τα άπειρα θελήματα του Θεού μας βοηθούν να ανακαλύψουμε την ελευθερία ως ύψιστο δώρο.
Η υποταγή και η ταύτιση της βούλησής μας στη βούληση του Θεού ,φωτίζει το νου, γεννά την απόφαση και αναδεικνύει το πρόσωπο. Υπάρχει μια θαυμάσια μονολόγιστη προσευχή που εκφράζει αυτό το φρόνημα: «Κύριε, ποίησόν με οίον θέλεις και ως θέλεις∙ καν θέλω, καν μη θέλω». Αν η καρδιά ενός ανθρώπου μπορεί να προσεύχεται με αυτό τον τρόπο, είναι δυνατόν να διερωτάται ποιό είναι το θέλημα του Θεού; Ο Θεός έχει άπειρα θελήματα που τα προσφέρει στον καθένα μας ως ευκαιρίες και δυνατότητες. Όταν εμείς ταυτιστούμε με τη βούλησή Του, τότε διακρίνουμε ξεκάθαρα το ένα που μπορούμε να επιλέξουμε και ξεκάθαρα να αποφασίσουμε.
Η κοσμική ηθική , η ηθική των αρχαίων ελλήνων φιλοσόφων, στηριζόταν στην υποταγή της φύσεως στη βούληση του ανθρώπου. Αντίθετα, η πνευματική ηθική βασίζεται στην υποταγή της ανθρώπινης βούλησης στη βούληση του Θεού. Έτσι, υποτάσσεται όλος ο άνθρωπος – ψυχή και σώμα, φύση και πνεύμα- στη χάρι Του. Έτσι γίνεται «θείας κοινωνός φύσεως» και «εγνωσμένος υπό Θεού».
Από το βιβλίο: «ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ
ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ
Άνθρωπος μεθόριος
Από τα αναπάντητα διλήμματα
Στα περάσματα της «άλλης λογικής»
Εκδόσεις: «Εν πλω»
Είναι βέβαια αλήθεια ότι η ζωή μας ξεδιπλώνεται μέσα από διλήμματα, ευκαιρίες και δυνατότητες, οι οποίες προκαλούν ιδιαίτερα την ελευθερία μας∙ κι ακόμα μέσα από επιλογές που συχνά μας υποχρεώνουν να παλινδρομούμε μεταξύ της έκφρασης του δικού μας θελήματος και της αναγνώρισης του δικού Του. Ο Θεός όμως, δεν λειτουργεί σαν γραμμική εξίσωση με μία λύση, διότι τότε θα έφτιαχνε ανθρώπους χωρίς ελευθερία. Ο Θεός για κάθε άνθρωπο, για κάθε περίσταση, για κάθε στιγμή προσφέρει ως θελήμά Του άπειρες δυνατότητες, που όλες όμως εκφράζουν τη βούλησή Του. Γι’ αυτό και το θέλημα του Θεού δεν μοιάζει με το εγωιστικό δικό μας. Δεν υπάρχει για να δεσμεύει τη ελευθερία μας, αλλά για να την ενεργοποιεί και να τη ζωντανεύει. Το ένα θέλημά μας καταργεί την ελευθερία μας και την υποδουλώνει στον εγωισμό μας. Τα άπειρα θελήματα του Θεού μας βοηθούν να ανακαλύψουμε την ελευθερία ως ύψιστο δώρο.
Η υποταγή και η ταύτιση της βούλησής μας στη βούληση του Θεού ,φωτίζει το νου, γεννά την απόφαση και αναδεικνύει το πρόσωπο. Υπάρχει μια θαυμάσια μονολόγιστη προσευχή που εκφράζει αυτό το φρόνημα: «Κύριε, ποίησόν με οίον θέλεις και ως θέλεις∙ καν θέλω, καν μη θέλω». Αν η καρδιά ενός ανθρώπου μπορεί να προσεύχεται με αυτό τον τρόπο, είναι δυνατόν να διερωτάται ποιό είναι το θέλημα του Θεού; Ο Θεός έχει άπειρα θελήματα που τα προσφέρει στον καθένα μας ως ευκαιρίες και δυνατότητες. Όταν εμείς ταυτιστούμε με τη βούλησή Του, τότε διακρίνουμε ξεκάθαρα το ένα που μπορούμε να επιλέξουμε και ξεκάθαρα να αποφασίσουμε.
Η κοσμική ηθική , η ηθική των αρχαίων ελλήνων φιλοσόφων, στηριζόταν στην υποταγή της φύσεως στη βούληση του ανθρώπου. Αντίθετα, η πνευματική ηθική βασίζεται στην υποταγή της ανθρώπινης βούλησης στη βούληση του Θεού. Έτσι, υποτάσσεται όλος ο άνθρωπος – ψυχή και σώμα, φύση και πνεύμα- στη χάρι Του. Έτσι γίνεται «θείας κοινωνός φύσεως» και «εγνωσμένος υπό Θεού».
Από το βιβλίο: «ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ
ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ
Άνθρωπος μεθόριος
Από τα αναπάντητα διλήμματα
Στα περάσματα της «άλλης λογικής»
Εκδόσεις: «Εν πλω»
''Γιατί σε μένα , Θεέ μου;''-ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ
“Γιατί σε μένα , Θεέ μου;”
…
Η ευλογία του πόνου
Ευλογημένα γιατί! Τα καθαγίασε ο Ίδιος ο Χριστός στο σταυρό: «Θεέ μου, Θεέ μου, ίνα τι με εγκατέλιπες;». Θεέ μου, γιατί μου το έκανες αυτό; Τι σου έκανα; Δεν είμαι ο Υιός σου; Το ίδιο ακριβώς ερώτημα με το δικό μου∙ και έμεινε και αυτό αναπάντητο. Έμεινε αναπάντητο στα φαινόμενα. Τα γεγονότα όμως φανέρωσαν την απάντηση.
Τέτοια πολλά «γιατί» βγήκαν και από το στόμα του πολύαθλου Ιώβ ή τη γραφίδα του τραυματισμένου Δαυίδ, δύο ανθρώπων που οι τραγικοί θάνατοι των παιδιών τους σφράγισαν το πέρασμά τους από την ιστορία και που μας παρουσιάζονται συχνά ως τα μοναδικά πρότυπα πίστης, εγκαρτέρησης και υπομονής.
Το ερώτημα αυτό το απευθύνουμε στο Θεό, το λέμε στον εαυτό μας, το επαναλαμβάνουμε στους ανθρώπους που νιώθουμε ότι ιδιαίτερα μας αγαπούν. Το λέμε κυρίως για να εκφράσουμε το μέσα μας, το λέμε όμως και προσδοκώντας το χάδι μιας απάντησης. Ποιος όμως μπορεί να δώσει μια απάντηση; Ακόμη κι αν την ξέρει, ποιος μπορεί να μας την πει;
Λέγει ο Μέγας Βασίλειος προς πενθούντα πατέρα ότι ο πόνος κάνει τον άνθρωπο τόσο ευαίσθητο, ώστε μοιάζει με το μάτι που δεν ανέχεται ούτε το φτερό. Και η πιο τρυφερή κίνηση αυξάνει τον πόνο του πονεμένου. Και η πιο διακριτική αναλογία δεν αντέχεται. Ο λόγος που εκφέρεται ως λογικό επιχείρημα ενοχλεί αβάσταχτα. Μόνο το δάκρυ, η κοινωνία της απορίας, η σιωπή, η εσωτερική προσευχή θα μπορούσαν να ανακουφίσουν τον πόνο, να φωτίσουν το σκοτάδι ή να γεννήσουν μια μικρή ελπίδα.
Ο πόνος γεννά αλήθεια, συμπόνια, κοινωνία
Ο πόνος δεν ξυπνάει μόνο εμάς, αλλά γεννάει και την αγάπη στους γύρω μας. Προσπαθούν να μπουν στη θέση μας. Αγωνίζονται στον καιρό της ασφάλειάς τους να μοιρασθούν τα πιο ανεπιθύμητα γι’ αυτούς δικά μας αισθήματα. Και το κάνουν. Ο πόνος γεννά την υπομονή μας, ταυτόχρονα όμως γεννά και τον εξ αγάπης σύνδεσμο με τους αδελφούς μας. Ο πόνος γεννά την αλήθεια. Η συμπόνια των άλλων τη φυτεύει στη δική μας καρδιά. Εκεί διακριτικά κρύβεται και η απάντηση.
Έτσι γεννιέται στην καρδιά η παρηγοριά, της οποίας η γλύκα και η ανακούφιση είναι πολύ εντονότερες ως εμπειρίες από το βάρος του πόνου.
Η απάντηση γεννιέται μέσα μας
Δυο γονείς, μας λέγουν οι επιστήμονες, μπορούν να κάνουν άπειρα διαφορετικά παιδιά. Όσο διαφέρουν οι φυσιογνωμίες μας, άλλο τόσο και παραπάνω ποικίλουν οι εκφράσεις του εσωτερικού κόσμου μας. Το ίδιο και οι απαντήσεις στα μεγάλα αυτά ερωτήματα. Αν ένας τρίτος μας δώσει τη μία «σωστή» δήθεν απάντησή του, θα καταστρέψει την ποικιλία και την προσωπικότητα των δικών μας απαντήσεων- των ιερών απαντήσεων που για τον καθένα μας επιφυλάσσει ο Θεός. Η υποτιθέμενη σοφία του όποιου σοφού θα συντρίψει την αλήθεια και την ελευθερία του Θεού μέσα μας.
Το μεγάλο λάθος είναι να περιμένουμε την απάντηση απ’ έξω μας, από τους άλλους. Ποιος σοφός; Ποιος φιλόσοφος; Ποιος ασφαλισμένος στην ορθότητα των επιχειρημάτων του ιερέας γνωρίζει την απάντηση των τόσο προσωπικών μας «γιατί»; Η απάντηση μπορεί να ανιχνευθεί μόνο μέσα μας. Όχι στις ανάλογες δήθεν περιπτώσεις ,ούτε σε βαρύγδουπα βιβλία, ούτε σε συνταγές παρηγοριάς και σοφίας. Η απάντηση δεν υπάρχει κάπου, δεν την ξέρει κάποιος. Η απάντηση γεννιέται μέσα μας. Η δική μας απάντηση είναι το δώρο του θεού.
Ο πόνος μας βγάζει από τα ανθρώπινα μέτρα.
Τελικά αυτά τα «γιατί» δεν έχουν τις απαντήσεις που η φτώχεια και η αδυναμία μας περιμένει. Στη λογική αυτή συνήθως παραμένουν αναπάντητα. Γι’ αυτό και ο Χριστός για το θάνατο δεν είπε παρά ελάχιστα. Απλά ο Ίδιος τον επέλεξε∙ και πόνεσε όσο κανένας άλλος. Και όταν αναστήθηκε ,το στόμα Του έβγαλε περισσότερη πνοή και λιγότερα λόγια. Δεν είπε τίποτε για τη ζωή και θάνατο- μόνο προφήτευσε το μαρτύριο του Πέτρου. Ο πόνος δεν απαντιέται με επιχειρήματα . Ούτε η αδικία και ο θάνατος αντιμετωπίζονται με τη λογική. Τα προβλήματα αυτά λύνονται με το εμφύσημα και την πνοή που μόνο ο Θεός δίνει. Λύνονται με το Άγιο Πνεύμα . Ξεπερνιούνται με την ταπεινή αποδοχή του θελήματος του Θεού, που είναι τόσο αληθινό αλλά συνήθως και τόσο ακατανόητο.
Στο διάβα της, η δοκιμασία συνοδεύεται από το σφυροκόπημα των αναπάντητων ερωτημάτων. Κι εμείς, γαντζωμένοι στα «μήπως», στα «γιατί», στα «αν», συντηρούμε τις ελπίδες και αντέχουμε την επιβίωση σε αυτό τον κόσμο , προσδοκώντας κάτι σίγουρο ή κάτι σταθερό.
Αυτό όμως συνήθως δεν εντοπίζεται στην προτεινόμενη από μας λύση, αλλά επικεντρώνεται στην απροσδόκητη, υπέρλογη θεϊκή παρηγοριά. Κάθε προσπάθεια αντικατάστασής της με ανθρώπινα υποκατάστατα αδικεί εμάς τους ίδιους. Κάθε περιορισμός στην ασφυκτική θηλιά των ορθολογιστικών απαντήσεων μας παγιδεύει βαθύτερα στο δράμα μας. Στο διάλογο με τον πόνο, την αδικία και το θάνατο είμαστε υποχρεωμένοι να βγούμε από τα ανθρώπινα μέτρα. Αυτή είναι όχι μόνο η έξοδος από τη δοκιμασία αλλά και η ευεργεσία της.
Η μοναδική ευκαιρία
Τελικά, το μεν ερώτημα μπορούμε να το υποβάλλουμε, τη δε απάντηση πρέπει να την περιμένουμε. Ή ο Θεός δεν υπάρχει ή παραχωρεί μια δοκιμασία για να μας δώσει μια μοναδική ευκαιρία. Αν δεν γινόταν η Σταύρωση , δεν θα υπήρχε η Ανάσταση. Ο Χριστός θα ήταν ένας καλός δάσκαλος∙ όχι ο Θεός. Ο Θεός δίνει την ευκαιρία . Σε μας μένει να τη δούμε και να την αξιοποιήσουμε. Η δε χαρά και το περιεχόμενο αυτής της ευκαιρίας είναι πολύ μεγαλύτερα από την ένταση και τον πόνο της δοκιμασίας.
Ο θάνατος , ο πόνος, η αδικία αποτελούν μυστήριο που η όποια απάντηση το διασαλεύει. Στις περιπτώσεις αυτές η αλήθεια δεν εκφράζεται ως άποψη ή επιχείρημα ,αλλά προσφέρεται ως ταπείνωση και κοινός πόνος. Η πορεία στο μεθόριο της ζωής και του θανάτου, του σκανδαλισμού και της δοξολογίας, του θαύματος και της αδικίας παρουσιάζει στροφές και κρυμμένες γωνιές, όπου διασφαλίζεται η αλήθεια της ζωής. Αν ξεφύγει κανείς τον πειρασμό να λυγίσει, τότε αντικρίζει την αλήθεια με τέτοια όψη που ποτέ του δεν είχε καν φαντασθεί. Ο πόνος, αν κάποιος καταφέρει να τον αγκαλιάσει, γεννά πρωτόγνωρες ευαισθησίες και ξεδιπλώνει πραγματικότητες που με άλλο τρόπο δεν μπορούν να ιδωθούν. Η πρόκληση δεν είναι να συμβούν γεγονότα και αποκαλύψεις∙ αυτά υπάρχουν. Η πρόκληση είναι να ανοίξει κανείς μάτια του για να μπορεί να τα αντικρίσει.
Είναι αναντίλεκτη αλήθεια δυστυχώς: συνήθως μόνο χάνοντας τα πολύ επιθυμητά ,γνωρίζουμε και κερδίζουμε τα πολύ μεγάλα.
Σίγουρα ο πόνος και η αδικία δεν μπορούν να καταργήσουν την αγάπη του Θεού. Ο Θεός υπάρχει. Και είναι και αγάπη και ζωή. Η τέλεια αγάπη και το πλήρωμα της ζωής . Και το μεγαλύτερο θαύμα της ύπαρξής Του είναι η συνύπαρξη Του με τον πόνο, την αδικία και το θάνατο.
Ίσως και η μεγαλύτερη πρόκληση για τον καθένα μας να είναι η συνύπαρξη με το δικό του προσωπικό πόνο, το ελπιδοφόρο σφιχταγκάλιασμα με τα βαθύτερα αυτά «γιατί», η ταπεινή εσωτερική περιχώρηση στην προσδοκία του Θεού μέσα από τις «αδικίες» που νομίζουμε πως Αυτός μας κάνει.
Πριν από λίγες μέρες με πλησίασε κάποια νεαρή κοπέλα , που το καντηλάκι της ζωής της φαίνεται να τρεμοσβήνει. Μέσα στον αβάσταχτο πόνο της διέκρινα την ελπίδα. Μέσα από τα δακρυσμένα μάτια της αντίκρισα τη χαρά, τη δύναμη και τη σοφία.
- Θέλω να ζήσω, μου είπε. Αλλά δεν ήλθα για να μου το επιβεβαιώσετε. Ήλθα για να με βοηθήσετε να φύγω έτοιμη από αυτό τον κόσμο.
- Εγώ είμαι παπάς της ζωής και όχι του θανάτου, της απαντώ. Γι’ αυτό και θέλω να ζήσεις . Επίτρεψέ μου, όμως, να σε ρωτήσω κάτι: μέσα στη δοκιμασία σου, ρωτάς ποτέ «γιατί σε μένα ,Θεέ μου;»
- Δεν σας καταλαβαίνω, πάτερ, μου λέει. Εγώ ρωτώ «γιατί όχι σε μένα, Θεέ μου;». Και δεν περιμένω το θάνατό μου ,αλλά προσδοκώ το φωτισμό μου!
Από το βιβλίο: «ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ
ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ
Άνθρωπος μεθόριος
Από τα αναπάντητα διλήμματα
Στα περάσματα της «άλλης λογικής»
Εκδόσεις: «Εν πλω»
…
Η ευλογία του πόνου
Ευλογημένα γιατί! Τα καθαγίασε ο Ίδιος ο Χριστός στο σταυρό: «Θεέ μου, Θεέ μου, ίνα τι με εγκατέλιπες;». Θεέ μου, γιατί μου το έκανες αυτό; Τι σου έκανα; Δεν είμαι ο Υιός σου; Το ίδιο ακριβώς ερώτημα με το δικό μου∙ και έμεινε και αυτό αναπάντητο. Έμεινε αναπάντητο στα φαινόμενα. Τα γεγονότα όμως φανέρωσαν την απάντηση.
Τέτοια πολλά «γιατί» βγήκαν και από το στόμα του πολύαθλου Ιώβ ή τη γραφίδα του τραυματισμένου Δαυίδ, δύο ανθρώπων που οι τραγικοί θάνατοι των παιδιών τους σφράγισαν το πέρασμά τους από την ιστορία και που μας παρουσιάζονται συχνά ως τα μοναδικά πρότυπα πίστης, εγκαρτέρησης και υπομονής.
Το ερώτημα αυτό το απευθύνουμε στο Θεό, το λέμε στον εαυτό μας, το επαναλαμβάνουμε στους ανθρώπους που νιώθουμε ότι ιδιαίτερα μας αγαπούν. Το λέμε κυρίως για να εκφράσουμε το μέσα μας, το λέμε όμως και προσδοκώντας το χάδι μιας απάντησης. Ποιος όμως μπορεί να δώσει μια απάντηση; Ακόμη κι αν την ξέρει, ποιος μπορεί να μας την πει;
Λέγει ο Μέγας Βασίλειος προς πενθούντα πατέρα ότι ο πόνος κάνει τον άνθρωπο τόσο ευαίσθητο, ώστε μοιάζει με το μάτι που δεν ανέχεται ούτε το φτερό. Και η πιο τρυφερή κίνηση αυξάνει τον πόνο του πονεμένου. Και η πιο διακριτική αναλογία δεν αντέχεται. Ο λόγος που εκφέρεται ως λογικό επιχείρημα ενοχλεί αβάσταχτα. Μόνο το δάκρυ, η κοινωνία της απορίας, η σιωπή, η εσωτερική προσευχή θα μπορούσαν να ανακουφίσουν τον πόνο, να φωτίσουν το σκοτάδι ή να γεννήσουν μια μικρή ελπίδα.
Ο πόνος γεννά αλήθεια, συμπόνια, κοινωνία
Ο πόνος δεν ξυπνάει μόνο εμάς, αλλά γεννάει και την αγάπη στους γύρω μας. Προσπαθούν να μπουν στη θέση μας. Αγωνίζονται στον καιρό της ασφάλειάς τους να μοιρασθούν τα πιο ανεπιθύμητα γι’ αυτούς δικά μας αισθήματα. Και το κάνουν. Ο πόνος γεννά την υπομονή μας, ταυτόχρονα όμως γεννά και τον εξ αγάπης σύνδεσμο με τους αδελφούς μας. Ο πόνος γεννά την αλήθεια. Η συμπόνια των άλλων τη φυτεύει στη δική μας καρδιά. Εκεί διακριτικά κρύβεται και η απάντηση.
Έτσι γεννιέται στην καρδιά η παρηγοριά, της οποίας η γλύκα και η ανακούφιση είναι πολύ εντονότερες ως εμπειρίες από το βάρος του πόνου.
Η απάντηση γεννιέται μέσα μας
Δυο γονείς, μας λέγουν οι επιστήμονες, μπορούν να κάνουν άπειρα διαφορετικά παιδιά. Όσο διαφέρουν οι φυσιογνωμίες μας, άλλο τόσο και παραπάνω ποικίλουν οι εκφράσεις του εσωτερικού κόσμου μας. Το ίδιο και οι απαντήσεις στα μεγάλα αυτά ερωτήματα. Αν ένας τρίτος μας δώσει τη μία «σωστή» δήθεν απάντησή του, θα καταστρέψει την ποικιλία και την προσωπικότητα των δικών μας απαντήσεων- των ιερών απαντήσεων που για τον καθένα μας επιφυλάσσει ο Θεός. Η υποτιθέμενη σοφία του όποιου σοφού θα συντρίψει την αλήθεια και την ελευθερία του Θεού μέσα μας.
Το μεγάλο λάθος είναι να περιμένουμε την απάντηση απ’ έξω μας, από τους άλλους. Ποιος σοφός; Ποιος φιλόσοφος; Ποιος ασφαλισμένος στην ορθότητα των επιχειρημάτων του ιερέας γνωρίζει την απάντηση των τόσο προσωπικών μας «γιατί»; Η απάντηση μπορεί να ανιχνευθεί μόνο μέσα μας. Όχι στις ανάλογες δήθεν περιπτώσεις ,ούτε σε βαρύγδουπα βιβλία, ούτε σε συνταγές παρηγοριάς και σοφίας. Η απάντηση δεν υπάρχει κάπου, δεν την ξέρει κάποιος. Η απάντηση γεννιέται μέσα μας. Η δική μας απάντηση είναι το δώρο του θεού.
Ο πόνος μας βγάζει από τα ανθρώπινα μέτρα.
Τελικά αυτά τα «γιατί» δεν έχουν τις απαντήσεις που η φτώχεια και η αδυναμία μας περιμένει. Στη λογική αυτή συνήθως παραμένουν αναπάντητα. Γι’ αυτό και ο Χριστός για το θάνατο δεν είπε παρά ελάχιστα. Απλά ο Ίδιος τον επέλεξε∙ και πόνεσε όσο κανένας άλλος. Και όταν αναστήθηκε ,το στόμα Του έβγαλε περισσότερη πνοή και λιγότερα λόγια. Δεν είπε τίποτε για τη ζωή και θάνατο- μόνο προφήτευσε το μαρτύριο του Πέτρου. Ο πόνος δεν απαντιέται με επιχειρήματα . Ούτε η αδικία και ο θάνατος αντιμετωπίζονται με τη λογική. Τα προβλήματα αυτά λύνονται με το εμφύσημα και την πνοή που μόνο ο Θεός δίνει. Λύνονται με το Άγιο Πνεύμα . Ξεπερνιούνται με την ταπεινή αποδοχή του θελήματος του Θεού, που είναι τόσο αληθινό αλλά συνήθως και τόσο ακατανόητο.
Στο διάβα της, η δοκιμασία συνοδεύεται από το σφυροκόπημα των αναπάντητων ερωτημάτων. Κι εμείς, γαντζωμένοι στα «μήπως», στα «γιατί», στα «αν», συντηρούμε τις ελπίδες και αντέχουμε την επιβίωση σε αυτό τον κόσμο , προσδοκώντας κάτι σίγουρο ή κάτι σταθερό.
Αυτό όμως συνήθως δεν εντοπίζεται στην προτεινόμενη από μας λύση, αλλά επικεντρώνεται στην απροσδόκητη, υπέρλογη θεϊκή παρηγοριά. Κάθε προσπάθεια αντικατάστασής της με ανθρώπινα υποκατάστατα αδικεί εμάς τους ίδιους. Κάθε περιορισμός στην ασφυκτική θηλιά των ορθολογιστικών απαντήσεων μας παγιδεύει βαθύτερα στο δράμα μας. Στο διάλογο με τον πόνο, την αδικία και το θάνατο είμαστε υποχρεωμένοι να βγούμε από τα ανθρώπινα μέτρα. Αυτή είναι όχι μόνο η έξοδος από τη δοκιμασία αλλά και η ευεργεσία της.
Η μοναδική ευκαιρία
Τελικά, το μεν ερώτημα μπορούμε να το υποβάλλουμε, τη δε απάντηση πρέπει να την περιμένουμε. Ή ο Θεός δεν υπάρχει ή παραχωρεί μια δοκιμασία για να μας δώσει μια μοναδική ευκαιρία. Αν δεν γινόταν η Σταύρωση , δεν θα υπήρχε η Ανάσταση. Ο Χριστός θα ήταν ένας καλός δάσκαλος∙ όχι ο Θεός. Ο Θεός δίνει την ευκαιρία . Σε μας μένει να τη δούμε και να την αξιοποιήσουμε. Η δε χαρά και το περιεχόμενο αυτής της ευκαιρίας είναι πολύ μεγαλύτερα από την ένταση και τον πόνο της δοκιμασίας.
Ο θάνατος , ο πόνος, η αδικία αποτελούν μυστήριο που η όποια απάντηση το διασαλεύει. Στις περιπτώσεις αυτές η αλήθεια δεν εκφράζεται ως άποψη ή επιχείρημα ,αλλά προσφέρεται ως ταπείνωση και κοινός πόνος. Η πορεία στο μεθόριο της ζωής και του θανάτου, του σκανδαλισμού και της δοξολογίας, του θαύματος και της αδικίας παρουσιάζει στροφές και κρυμμένες γωνιές, όπου διασφαλίζεται η αλήθεια της ζωής. Αν ξεφύγει κανείς τον πειρασμό να λυγίσει, τότε αντικρίζει την αλήθεια με τέτοια όψη που ποτέ του δεν είχε καν φαντασθεί. Ο πόνος, αν κάποιος καταφέρει να τον αγκαλιάσει, γεννά πρωτόγνωρες ευαισθησίες και ξεδιπλώνει πραγματικότητες που με άλλο τρόπο δεν μπορούν να ιδωθούν. Η πρόκληση δεν είναι να συμβούν γεγονότα και αποκαλύψεις∙ αυτά υπάρχουν. Η πρόκληση είναι να ανοίξει κανείς μάτια του για να μπορεί να τα αντικρίσει.
Είναι αναντίλεκτη αλήθεια δυστυχώς: συνήθως μόνο χάνοντας τα πολύ επιθυμητά ,γνωρίζουμε και κερδίζουμε τα πολύ μεγάλα.
Σίγουρα ο πόνος και η αδικία δεν μπορούν να καταργήσουν την αγάπη του Θεού. Ο Θεός υπάρχει. Και είναι και αγάπη και ζωή. Η τέλεια αγάπη και το πλήρωμα της ζωής . Και το μεγαλύτερο θαύμα της ύπαρξής Του είναι η συνύπαρξη Του με τον πόνο, την αδικία και το θάνατο.
Ίσως και η μεγαλύτερη πρόκληση για τον καθένα μας να είναι η συνύπαρξη με το δικό του προσωπικό πόνο, το ελπιδοφόρο σφιχταγκάλιασμα με τα βαθύτερα αυτά «γιατί», η ταπεινή εσωτερική περιχώρηση στην προσδοκία του Θεού μέσα από τις «αδικίες» που νομίζουμε πως Αυτός μας κάνει.
Πριν από λίγες μέρες με πλησίασε κάποια νεαρή κοπέλα , που το καντηλάκι της ζωής της φαίνεται να τρεμοσβήνει. Μέσα στον αβάσταχτο πόνο της διέκρινα την ελπίδα. Μέσα από τα δακρυσμένα μάτια της αντίκρισα τη χαρά, τη δύναμη και τη σοφία.
- Θέλω να ζήσω, μου είπε. Αλλά δεν ήλθα για να μου το επιβεβαιώσετε. Ήλθα για να με βοηθήσετε να φύγω έτοιμη από αυτό τον κόσμο.
- Εγώ είμαι παπάς της ζωής και όχι του θανάτου, της απαντώ. Γι’ αυτό και θέλω να ζήσεις . Επίτρεψέ μου, όμως, να σε ρωτήσω κάτι: μέσα στη δοκιμασία σου, ρωτάς ποτέ «γιατί σε μένα ,Θεέ μου;»
- Δεν σας καταλαβαίνω, πάτερ, μου λέει. Εγώ ρωτώ «γιατί όχι σε μένα, Θεέ μου;». Και δεν περιμένω το θάνατό μου ,αλλά προσδοκώ το φωτισμό μου!
Από το βιβλίο: «ΝΙΚΟΛΑΟΥ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ
ΚΑΙ ΛΑΥΡΕΩΤΙΚΗΣ
Άνθρωπος μεθόριος
Από τα αναπάντητα διλήμματα
Στα περάσματα της «άλλης λογικής»
Εκδόσεις: «Εν πλω»
« Η ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΖΩΗ »-ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΗΣ ΚΡΟΣΤΑΝΔΗΣ
Εμμονή εν τη προσευχή
« Η βασιλεία των ουρανών βιάζεται , και βιασταί αρπάζουσιν αυτήν » ( Ματθ. 11, 12 ) .
Λέγεται ότι ταχέως κουραζόμεθα εις την προσευχήν. Διατί άραγε; Διότι δεν ενθυμούμεθα πάντοτε ζωηρώς τον Κύριον, ο Οποίος ευρίσκεται εις τα δεξιά μας. Βλέπε Αυτόν ακαταπαύστως με τους οφθαλμούς της καρδίας σου και τότε, και αν ακόμη προσεύχεσαι όλην την νύκτα, θα ημπορείς να ίστασαι και να προσεύχεσαι και δύο και τρεις νύκτας χωρίς να αισθανθής κούρασιν…
… Προσεύχεσαι. Η προσευχή σου γίνεται επιτυχώς και έχεις εσωτερικήν απόδειξιν ότι ο Κύριος ακούει αυτήν και ευδοκεί ευμενώς να την δεχθή. Αι σκέψεις σου ευρίσκονται εν ειρήνη. Αισθάνεσαι ανακούφισιν και γλυκύτητα εν τη καρδία σου . Εις το τέλος όμως της προσευχής σου, ένεκα της παραμικράς αδυναμίας της καρδίας και των σκέψεών σου ,βαρύ φορτίον πλακώνει την καρδίαν σου ,και αισθάνεσαι μεγάλην δυσκολίαν εις την προσευχήν και μάλιστα αποστροφήν προς αυτήν , αντί της προηγούμενης ανακουφίσεως και τάσεως προς προσευχήν . Μην απελπίζεσαι ,αγαπητέ μου . Αυταί είναι παγίδες του εχθρού , ο οποίος θέλει να μας ειρωνεύεται ιδιαιτέρως εις το τέλος μιας ευσεβούς πράξεως , δια να υποπέσωμεν εις απογοήτευσιν και να νομίσωμεν ότι οι προηγούμενοι μας κόποι εις το άγιον έργον το οποίον εκάμαμεν είναι χαμένοι. Μάθε , λοιπόν , να μη χαλαρώνης την ψυχήν σου κατά της προσευχής την ώραν ούτε επί μίαν στιγμήν. Προσεύχου εν πνεύματι και αληθεία , αδιαλείπτως και μη θέλης να κολακεύσης τον Θεόν με μίαν μόνον λέξιν – μη δηλαδή προφέρης ούτε μίαν μόνο λέξιν με υπόκρισιν. Ας είναι η προσευχή σου η έκφρασις της αληθείας , του Αγίου Πνεύματος το στόμα και μη επιτρέπης να εξυπηρετήση ούτε και με μίαν μόνον λέξιν το ψεύδος του εχθρού , ούτε να γίνη καθ ’ οιονδήποτε τρόπον όργανο του διαβόλου…
Ευχαριστία και πνευματική χαρά
… Σημείον και απόδειξις της ευσπλαχνίας του Κυρίου ή της Παναχράντου Αυτού Μητρός προς ημάς είναι η ειρήνη της ψυχής μετά την προσευχήν ή και κατ ’ αυτήν, ιδιαιτέρως μετά την τρικυμίαν πάθους , ιδιότης του οποίου είναι απουσία της ψυχικής ειρήνης. Απ ’ αυτήν την ψυχικήν ειρήνην και την ανακούφισην της καρδίας ημπορούμεν επίσης ευκόλως να εννοήσωμεν ότι η προσευχή μας εισακούσθη και ότι η χάρις την οποίαν εζητήσαμεν κατ’ αυτήν, μας εδόθη. Η επιτυχία της προσευχής αναγνωρίζεται ωσαύτως από την πνευματικήν δύναμιν ,την οποίαν αισθανόμεθα εντός μας μετά την εκπλήρωσιν των καθηκόντων μας και της αποστολής μας και από το εσωτερικόν φως το οποίον πλημμυρίζει την ψυχήν μας.
Η προσευχή δροσίζει και ζωογονεί την ψυχήν ,όπως ο εξωτερικός αήρ δροσίζει και ζωογονεί το σώμα. Όταν προσευχώμεθα αισθανόμεθα τους εαυτούς μας γενναιότερους και λαμπρότερους, ακριβώς όπως αισθανόμεθα τους εαυτούς μας φυσικώς και διανοητικώς υγιέστερους και νηφαλιώτερους όταν αναπνέωμεν τον καθαρόν ατμοσφαιρικόν αέραν…
… Μεγάλως ευεργετούνται όλοι όσοι προσεύχονται. Η προσευχή δίδει ανάπαυσιν εις την ψυχήν και το σώμα. Και αναπαύει όχι μόνον το σώμα και την ψυχήν εκείνου ο οποίος προσεύχεται – « καγώ αναπαύσω υμάς » ( Ματθ. 11, 28 ) -, αλλά και τας ψυχάς των προαπελθόντων προπατόρων, πατέρων και αδελφών μας. Βλέπεις πόσο σπουδαία είναι η προσευχή!
… Όταν, προσευχόμενοι με ζέσιν ιστάμενοι, καθήμενοι, εξηπλωμένοι ή περιπατούντες ,αίφνης μας επισκέπτεται το πνεύμα του Θεού και ακούοντες την Φωνήν Του αισθανόμεθα ότι εισέρχεται εις την ψυχήν μας όχι δια του στόματος ,ούτε δια της ρινός μας, ούτε δια των ώτων - μολονότι ο Σωτήρ μετέδωκε το Πνεύμα δια του λόγου και της πνοής και μολονότι « η πίστις έρχεται δι ’ ακοής » ( Ρωμ. 10, 17 ) – αλλ ’ απ ’ ευθείας δια του σώματος εις την καρδίαν , όπως ακριβώς ο Κύριος επέρασε δια των τοίχων της οικίας όταν επεσκέφθη τους Αποστόλους μετά την Ανάστασιν ,και ενεργεί ταχέως όπως ο ηλεκτρισμός και μάλιστα ταχύτερον από κάθε ηλεκτρικόν ρεύμα. Τότε αισθανόμεθα την ύπαρξίν μας ελαφράν, διότι αιφνιδίως ελευθερωνόμεθα από το βάρος των αμαρτιών μας ,το αίσθημα της συντριβής δια της αμαρτίας , το πνεύμα της ευλαβείας , της ειρήνης και της χαράς μας επισκέπτεται …
Από το βιβλίο « Η ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΖΩΗ »
ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ
ΠΡΟΘΙΕΡΕΩΣ ΤΗΣ ΚΡΟΣΤΑΝΔΗΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ
« Η βασιλεία των ουρανών βιάζεται , και βιασταί αρπάζουσιν αυτήν » ( Ματθ. 11, 12 ) .
Λέγεται ότι ταχέως κουραζόμεθα εις την προσευχήν. Διατί άραγε; Διότι δεν ενθυμούμεθα πάντοτε ζωηρώς τον Κύριον, ο Οποίος ευρίσκεται εις τα δεξιά μας. Βλέπε Αυτόν ακαταπαύστως με τους οφθαλμούς της καρδίας σου και τότε, και αν ακόμη προσεύχεσαι όλην την νύκτα, θα ημπορείς να ίστασαι και να προσεύχεσαι και δύο και τρεις νύκτας χωρίς να αισθανθής κούρασιν…
… Προσεύχεσαι. Η προσευχή σου γίνεται επιτυχώς και έχεις εσωτερικήν απόδειξιν ότι ο Κύριος ακούει αυτήν και ευδοκεί ευμενώς να την δεχθή. Αι σκέψεις σου ευρίσκονται εν ειρήνη. Αισθάνεσαι ανακούφισιν και γλυκύτητα εν τη καρδία σου . Εις το τέλος όμως της προσευχής σου, ένεκα της παραμικράς αδυναμίας της καρδίας και των σκέψεών σου ,βαρύ φορτίον πλακώνει την καρδίαν σου ,και αισθάνεσαι μεγάλην δυσκολίαν εις την προσευχήν και μάλιστα αποστροφήν προς αυτήν , αντί της προηγούμενης ανακουφίσεως και τάσεως προς προσευχήν . Μην απελπίζεσαι ,αγαπητέ μου . Αυταί είναι παγίδες του εχθρού , ο οποίος θέλει να μας ειρωνεύεται ιδιαιτέρως εις το τέλος μιας ευσεβούς πράξεως , δια να υποπέσωμεν εις απογοήτευσιν και να νομίσωμεν ότι οι προηγούμενοι μας κόποι εις το άγιον έργον το οποίον εκάμαμεν είναι χαμένοι. Μάθε , λοιπόν , να μη χαλαρώνης την ψυχήν σου κατά της προσευχής την ώραν ούτε επί μίαν στιγμήν. Προσεύχου εν πνεύματι και αληθεία , αδιαλείπτως και μη θέλης να κολακεύσης τον Θεόν με μίαν μόνον λέξιν – μη δηλαδή προφέρης ούτε μίαν μόνο λέξιν με υπόκρισιν. Ας είναι η προσευχή σου η έκφρασις της αληθείας , του Αγίου Πνεύματος το στόμα και μη επιτρέπης να εξυπηρετήση ούτε και με μίαν μόνον λέξιν το ψεύδος του εχθρού , ούτε να γίνη καθ ’ οιονδήποτε τρόπον όργανο του διαβόλου…
Ευχαριστία και πνευματική χαρά
… Σημείον και απόδειξις της ευσπλαχνίας του Κυρίου ή της Παναχράντου Αυτού Μητρός προς ημάς είναι η ειρήνη της ψυχής μετά την προσευχήν ή και κατ ’ αυτήν, ιδιαιτέρως μετά την τρικυμίαν πάθους , ιδιότης του οποίου είναι απουσία της ψυχικής ειρήνης. Απ ’ αυτήν την ψυχικήν ειρήνην και την ανακούφισην της καρδίας ημπορούμεν επίσης ευκόλως να εννοήσωμεν ότι η προσευχή μας εισακούσθη και ότι η χάρις την οποίαν εζητήσαμεν κατ’ αυτήν, μας εδόθη. Η επιτυχία της προσευχής αναγνωρίζεται ωσαύτως από την πνευματικήν δύναμιν ,την οποίαν αισθανόμεθα εντός μας μετά την εκπλήρωσιν των καθηκόντων μας και της αποστολής μας και από το εσωτερικόν φως το οποίον πλημμυρίζει την ψυχήν μας.
Η προσευχή δροσίζει και ζωογονεί την ψυχήν ,όπως ο εξωτερικός αήρ δροσίζει και ζωογονεί το σώμα. Όταν προσευχώμεθα αισθανόμεθα τους εαυτούς μας γενναιότερους και λαμπρότερους, ακριβώς όπως αισθανόμεθα τους εαυτούς μας φυσικώς και διανοητικώς υγιέστερους και νηφαλιώτερους όταν αναπνέωμεν τον καθαρόν ατμοσφαιρικόν αέραν…
… Μεγάλως ευεργετούνται όλοι όσοι προσεύχονται. Η προσευχή δίδει ανάπαυσιν εις την ψυχήν και το σώμα. Και αναπαύει όχι μόνον το σώμα και την ψυχήν εκείνου ο οποίος προσεύχεται – « καγώ αναπαύσω υμάς » ( Ματθ. 11, 28 ) -, αλλά και τας ψυχάς των προαπελθόντων προπατόρων, πατέρων και αδελφών μας. Βλέπεις πόσο σπουδαία είναι η προσευχή!
… Όταν, προσευχόμενοι με ζέσιν ιστάμενοι, καθήμενοι, εξηπλωμένοι ή περιπατούντες ,αίφνης μας επισκέπτεται το πνεύμα του Θεού και ακούοντες την Φωνήν Του αισθανόμεθα ότι εισέρχεται εις την ψυχήν μας όχι δια του στόματος ,ούτε δια της ρινός μας, ούτε δια των ώτων - μολονότι ο Σωτήρ μετέδωκε το Πνεύμα δια του λόγου και της πνοής και μολονότι « η πίστις έρχεται δι ’ ακοής » ( Ρωμ. 10, 17 ) – αλλ ’ απ ’ ευθείας δια του σώματος εις την καρδίαν , όπως ακριβώς ο Κύριος επέρασε δια των τοίχων της οικίας όταν επεσκέφθη τους Αποστόλους μετά την Ανάστασιν ,και ενεργεί ταχέως όπως ο ηλεκτρισμός και μάλιστα ταχύτερον από κάθε ηλεκτρικόν ρεύμα. Τότε αισθανόμεθα την ύπαρξίν μας ελαφράν, διότι αιφνιδίως ελευθερωνόμεθα από το βάρος των αμαρτιών μας ,το αίσθημα της συντριβής δια της αμαρτίας , το πνεύμα της ευλαβείας , της ειρήνης και της χαράς μας επισκέπτεται …
Από το βιβλίο « Η ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΖΩΗ »
ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ
ΠΡΟΘΙΕΡΕΩΣ ΤΗΣ ΚΡΟΣΤΑΝΔΗΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΤΟ ΠΕΡΙΒΟΛΙ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ
"Το πάθος της βλασφημίας"
ΟΜΙΛΙΑ ΙΓ΄
Το πάθος της βλασφημίας
Αγαπητά μου παιδιά,
Σήμερα θα μιλήσουμε για το επάρατον πάθος της βλασφημίας. Είναι κάτι πολύ φοβερό. Η γη μας σηκώνει ένα ασήκωτο βάρος βλασφημίας από τους υιούς των ανθρώπων. Βογγάει η γη από το έγκλημα αυτό. Το βλέπουμε στην πράξι. Δεν ξέρω πόσο είναι το ποσοστό ,κυρίως βέβαια των ανδρών, που προφέρουν τις φοβερές βλασφημίες εναντίον Εκείνου, που κρατά το σύμπαν με το νεύμα Του. Εγκληματούν κάθε στιγμή. Αν θα ρίξουμε μια ματιά με την φαντασία μας στο πλήθος των ανθρώπων, θα μπορέσουμε να υπολογίσουμε σε κάθε στιγμή χρόνου, πόσες τρομερές βλασφημίες εκτοξεύονται προς τον ουρανό και συναντούν ή μάλλον πληγώνουν την καρδιά Εκείνου, που σταυρώθηκε γι’ αυτούς.
Έχουμε και το άπειρον πλήθος των δαιμόνων, που βλασφημούν απεριόριστα και ασίγαστα. Η ζωή τους, η ύπαρξίς τους ,το νόημα της υπάρξεώς τους ,δεν είναι τίποτε άλλο∙ δεν έχουν κανένα άλλο σκοπό να ζουν, παρά μόνον το πώς να κατεβάζουν τον Θεό κάτω από τα πόδια τους. Δισεκατομμύρια δαίμονες βλασφημούν απεριόριστα∙ ακολουθούν οι άνθρωποι πίσω απ’ αυτούς ,που συνεχίζουν και συμπληρώνουν το έργο των δαιμόνων. Κι έτσι ο καλός μας Χριστός βρίσκεται ανά πάσαν στιγμήν Εσταυρωμένος από τα πλάσματά Του.
Οι Εβραίοι μία φορά Τον σταύρωσαν. Ενώ εμείς οι Χριστιανοί, οι Ορθόδοξοι, οι λυτρωθέντες από την αιώνιο καταδίκη με το Πανάγιον Αίμα Του, εμείς Τον ξανασταυρώνουμε ,τον ξαναπληγώνουμε, του ξαναβάζουμε το ακάνθινο στεφάνι στην Άχραντον Κεφαλήν Του και Του προξενούμε τόσον πόνο – περισσότερο και από τον πόνο των Ιουδαίων, οι οποίοι δεν τον πίστευαν. Εμείς Τον πιστεύουμε, έχουμε λουσθή στο Ιερόν Βάπτισμα, Τον κοινωνούμε, και μετά Τον βλασφημούμε. Αυτό μπορώ να πω ότι είναι το μεγαλύτερο αμάρτημα και έγκλημα από όλα τα αμαρτήματα και εγκλήματα, που μπορεί να διαπράξη ο άνθρωπος. Όσα άλλα κι αν κάνη, θα είναι ή στον εαυτό του ή στους άλλους. Αυτό όμως αναφέρεται κατ’ ευθείαν στον Χριστό ή στην Παναγία μας.
Ο βλάσφημος άνθρωπος βλασφημεί, όχι γιατί του φταίει ο Θεός. Κάτι άλλο του συμβαίνει ή στην δουλειά του ή στο σπίτι του ή στα παιδιά του ή στη γυναίκα του κ.λπ. , και αντί να βλασφημήση αυτά τα πρόσωπα, αθέλητα και ανεξέλεγκτα κατεβάζει τον Θεό κάτω, και Τον ποδοπατεί με βλασφημίες κι απαίσια λόγια.
Να σκεφθούμε την καρδιά του Χριστού και της Παναγίας, πόσο πολύ πληγώνονται, όταν συνεχώς ,συνεχώς ακούνε βλασφημίες. Παρ’ όλην αυτήν την κατάστασι ο Χριστός μας ανά πάσαν στιγμήν είναι έτοιμος, η καρδιά Του ανοιχτή, να δεχθή αυτόν τον βλάσφημο , να τον συγχωρέση, να τον αγκαλιάση, να τον ασπασθή και να του ανοίξη την Πύλη του Παραδείσου. Η μακροθυμία του Θεού δεν έχει όρια. Εμείς οι άνθρωποι αμαρτάνουμε συνεχώς, πότε με το ένα αμάρτημα, πότε με το άλλο και συνεχώς πικραίνουμε τον Θεό. Ευτυχώς που υπάρχουν ελάχιστοι άνθρωποι ακόμη, οι οποίοι του δίνουν παρηγορία∙ «και επί τοις δούλοις αυτού παρακληθήσεται» ( Δευτερ. 32, 36 ) .
Και η Παναγία μας πολύ πικραίνεται μ’ αυτό το συνεχές αμάρτημα ! Θα σας πω το εξής: Οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας θέλοντας να στολίσουν την Μεγάλη Τεσσαρακοστή, αλλά και να προσφέρουν ιδιαίτερη τιμή και δόξα και λατρεία στην Μεγάλη μας Μητέρα, την Παναγία μας, κανόνισαν ώστε ο Ακάθιστος Ύμνος με τα αμέτρητα «Χαίρε» προς Αυτήν, να ψάλλεται κάθε Παρασκευή βράδυ τις πέντε εβδομάδες της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Αυτά τα «Χαίρε» τα ψάλλουμε από ευγνωμοσύνη στην Παναγία μας, λέγοντάς της να χαίρεται ,διότι έφερε την λύτρωσι στον κόσμο.
Μέσα όμως από αυτά τα πολλά «Χαίρε» ακούγεται μία φωνή ,η οποία μας λέγει: «Γιατί μου λέτε να χαίρωμαι;»- είναι η φωνή της Παναγίας μας. «Πώς να χαίρωμαι , καθ’ ην στιγμήν εσείς οι ορθόδοξοι Χριστιανοί ,που αναγνωρίζετε όλο αυτό το μεγαλείο της ενανθρωπήσεως του Υιού μου, φθάνετε στο σημείο να σταυρώνετε το Παιδί Μου!»….
…Ξανασταυρώνουμε τον Κύριον της Δόξης ημείς οι ταλαίπωροι κι μετά περιμένουμε να μας έρθουν ημέρες καλές, ημέρες ευλογίας. Δυστυχώς μας έρχονται όλο και χειρότερες ημέρες από αυτήν την βλασφημίαν του Θεού…
Μήπως ο Θεός ζητά πολλά πράγματα; Όχι. Το βλέπουμε στην παραβολή του ασώτου υιού. Εκείνος ζήτησε το μερίδιό του, το πήρε, το σπατάλησε, και μετά με την φώτησι του Θεού Πατέρα επιστρέφει. Μόλις σκέφθηκε ότι απέτυχε στην προσπάθειά του να ζήση μόνος του κι ότι πρέπει να γυρίση πίσω, ο Θεός και Πατέρας βγήκε από το σπίτι Του και τον περίμενε. Έτσι περιμένει τον κάθε αμαρτωλό άνθρωπο.
Κι αφού ο Θεός αγαπά τον βλάσφημο και τον περιμένει, κι εμείς πρέπει να τους αγαπάμε τους ανθρώπους αυτούς και να αναλάβουμε τον αγώνα να τους βοηθήσουμε να σταματήσουν αυτό το έγκλημα. Ο κάθε ένας από μας, όταν βλέπουμε τους γύρω μας , τον άνδρα, το παιδί , τον γείτονα, να υποπίπτη στο έγκλημα της βλασφημίας, με την προσευχή μας και με διάκρισι να τους βοηθούμε, όσο μπορούμε. Να τους διαφωτίζουμε, να τους νουθετούμε καταλλήλως με αγάπη και καλό τρόπο, ώστε να μην πληγώνουν άλλο την καρδιά του Χριστού και της Παναγίας μας και να μην πανηγυρίζη άλλο ο διάβολος. Διότι ξέρει ότι με τον θάνατο αυτοί θα αντιμετωπίσουν αδέκαστο Κριτή τον Θεό, οπότε θα τους κερδίση εκείνος, ο δαίμονας.
Είναι πολύ ευχάριστο και ενθαρρυντικό το ότι έρχονται άνδρες στην εξομολόγησι, που επιστρέφουν, κλαίνε κι αλλάζουν τρόπο ζωής. Κι αυτό προέρχεται από την φώτησι του Θεού κι από τις προσευχές και την βοήθεια των Χριστιανών και ιδιαίτερα των γυναικών.
Γι’ αυτό, ας βοηθούμε, όσο μπορούμε, με την Χάρι του θεού, ώστε να χάνη ο διάβολος συνεχώς ψυχές και να τις κερδίζη ο Χριστός μας. Αμήν.
Από το βιβλίο «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΦΡΑΙΜ ΦΙΛΟΘΕΪΤΟΥ
Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ»
(ΟΜΙΛΙΑΙ)
ΤΟΜΟΣ Α΄
ΕΚΔΟΣΙΣ
ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ
2005
Το πάθος της βλασφημίας
Αγαπητά μου παιδιά,
Σήμερα θα μιλήσουμε για το επάρατον πάθος της βλασφημίας. Είναι κάτι πολύ φοβερό. Η γη μας σηκώνει ένα ασήκωτο βάρος βλασφημίας από τους υιούς των ανθρώπων. Βογγάει η γη από το έγκλημα αυτό. Το βλέπουμε στην πράξι. Δεν ξέρω πόσο είναι το ποσοστό ,κυρίως βέβαια των ανδρών, που προφέρουν τις φοβερές βλασφημίες εναντίον Εκείνου, που κρατά το σύμπαν με το νεύμα Του. Εγκληματούν κάθε στιγμή. Αν θα ρίξουμε μια ματιά με την φαντασία μας στο πλήθος των ανθρώπων, θα μπορέσουμε να υπολογίσουμε σε κάθε στιγμή χρόνου, πόσες τρομερές βλασφημίες εκτοξεύονται προς τον ουρανό και συναντούν ή μάλλον πληγώνουν την καρδιά Εκείνου, που σταυρώθηκε γι’ αυτούς.
Έχουμε και το άπειρον πλήθος των δαιμόνων, που βλασφημούν απεριόριστα και ασίγαστα. Η ζωή τους, η ύπαρξίς τους ,το νόημα της υπάρξεώς τους ,δεν είναι τίποτε άλλο∙ δεν έχουν κανένα άλλο σκοπό να ζουν, παρά μόνον το πώς να κατεβάζουν τον Θεό κάτω από τα πόδια τους. Δισεκατομμύρια δαίμονες βλασφημούν απεριόριστα∙ ακολουθούν οι άνθρωποι πίσω απ’ αυτούς ,που συνεχίζουν και συμπληρώνουν το έργο των δαιμόνων. Κι έτσι ο καλός μας Χριστός βρίσκεται ανά πάσαν στιγμήν Εσταυρωμένος από τα πλάσματά Του.
Οι Εβραίοι μία φορά Τον σταύρωσαν. Ενώ εμείς οι Χριστιανοί, οι Ορθόδοξοι, οι λυτρωθέντες από την αιώνιο καταδίκη με το Πανάγιον Αίμα Του, εμείς Τον ξανασταυρώνουμε ,τον ξαναπληγώνουμε, του ξαναβάζουμε το ακάνθινο στεφάνι στην Άχραντον Κεφαλήν Του και Του προξενούμε τόσον πόνο – περισσότερο και από τον πόνο των Ιουδαίων, οι οποίοι δεν τον πίστευαν. Εμείς Τον πιστεύουμε, έχουμε λουσθή στο Ιερόν Βάπτισμα, Τον κοινωνούμε, και μετά Τον βλασφημούμε. Αυτό μπορώ να πω ότι είναι το μεγαλύτερο αμάρτημα και έγκλημα από όλα τα αμαρτήματα και εγκλήματα, που μπορεί να διαπράξη ο άνθρωπος. Όσα άλλα κι αν κάνη, θα είναι ή στον εαυτό του ή στους άλλους. Αυτό όμως αναφέρεται κατ’ ευθείαν στον Χριστό ή στην Παναγία μας.
Ο βλάσφημος άνθρωπος βλασφημεί, όχι γιατί του φταίει ο Θεός. Κάτι άλλο του συμβαίνει ή στην δουλειά του ή στο σπίτι του ή στα παιδιά του ή στη γυναίκα του κ.λπ. , και αντί να βλασφημήση αυτά τα πρόσωπα, αθέλητα και ανεξέλεγκτα κατεβάζει τον Θεό κάτω, και Τον ποδοπατεί με βλασφημίες κι απαίσια λόγια.
Να σκεφθούμε την καρδιά του Χριστού και της Παναγίας, πόσο πολύ πληγώνονται, όταν συνεχώς ,συνεχώς ακούνε βλασφημίες. Παρ’ όλην αυτήν την κατάστασι ο Χριστός μας ανά πάσαν στιγμήν είναι έτοιμος, η καρδιά Του ανοιχτή, να δεχθή αυτόν τον βλάσφημο , να τον συγχωρέση, να τον αγκαλιάση, να τον ασπασθή και να του ανοίξη την Πύλη του Παραδείσου. Η μακροθυμία του Θεού δεν έχει όρια. Εμείς οι άνθρωποι αμαρτάνουμε συνεχώς, πότε με το ένα αμάρτημα, πότε με το άλλο και συνεχώς πικραίνουμε τον Θεό. Ευτυχώς που υπάρχουν ελάχιστοι άνθρωποι ακόμη, οι οποίοι του δίνουν παρηγορία∙ «και επί τοις δούλοις αυτού παρακληθήσεται» ( Δευτερ. 32, 36 ) .
Και η Παναγία μας πολύ πικραίνεται μ’ αυτό το συνεχές αμάρτημα ! Θα σας πω το εξής: Οι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας μας θέλοντας να στολίσουν την Μεγάλη Τεσσαρακοστή, αλλά και να προσφέρουν ιδιαίτερη τιμή και δόξα και λατρεία στην Μεγάλη μας Μητέρα, την Παναγία μας, κανόνισαν ώστε ο Ακάθιστος Ύμνος με τα αμέτρητα «Χαίρε» προς Αυτήν, να ψάλλεται κάθε Παρασκευή βράδυ τις πέντε εβδομάδες της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Αυτά τα «Χαίρε» τα ψάλλουμε από ευγνωμοσύνη στην Παναγία μας, λέγοντάς της να χαίρεται ,διότι έφερε την λύτρωσι στον κόσμο.
Μέσα όμως από αυτά τα πολλά «Χαίρε» ακούγεται μία φωνή ,η οποία μας λέγει: «Γιατί μου λέτε να χαίρωμαι;»- είναι η φωνή της Παναγίας μας. «Πώς να χαίρωμαι , καθ’ ην στιγμήν εσείς οι ορθόδοξοι Χριστιανοί ,που αναγνωρίζετε όλο αυτό το μεγαλείο της ενανθρωπήσεως του Υιού μου, φθάνετε στο σημείο να σταυρώνετε το Παιδί Μου!»….
…Ξανασταυρώνουμε τον Κύριον της Δόξης ημείς οι ταλαίπωροι κι μετά περιμένουμε να μας έρθουν ημέρες καλές, ημέρες ευλογίας. Δυστυχώς μας έρχονται όλο και χειρότερες ημέρες από αυτήν την βλασφημίαν του Θεού…
Μήπως ο Θεός ζητά πολλά πράγματα; Όχι. Το βλέπουμε στην παραβολή του ασώτου υιού. Εκείνος ζήτησε το μερίδιό του, το πήρε, το σπατάλησε, και μετά με την φώτησι του Θεού Πατέρα επιστρέφει. Μόλις σκέφθηκε ότι απέτυχε στην προσπάθειά του να ζήση μόνος του κι ότι πρέπει να γυρίση πίσω, ο Θεός και Πατέρας βγήκε από το σπίτι Του και τον περίμενε. Έτσι περιμένει τον κάθε αμαρτωλό άνθρωπο.
Κι αφού ο Θεός αγαπά τον βλάσφημο και τον περιμένει, κι εμείς πρέπει να τους αγαπάμε τους ανθρώπους αυτούς και να αναλάβουμε τον αγώνα να τους βοηθήσουμε να σταματήσουν αυτό το έγκλημα. Ο κάθε ένας από μας, όταν βλέπουμε τους γύρω μας , τον άνδρα, το παιδί , τον γείτονα, να υποπίπτη στο έγκλημα της βλασφημίας, με την προσευχή μας και με διάκρισι να τους βοηθούμε, όσο μπορούμε. Να τους διαφωτίζουμε, να τους νουθετούμε καταλλήλως με αγάπη και καλό τρόπο, ώστε να μην πληγώνουν άλλο την καρδιά του Χριστού και της Παναγίας μας και να μην πανηγυρίζη άλλο ο διάβολος. Διότι ξέρει ότι με τον θάνατο αυτοί θα αντιμετωπίσουν αδέκαστο Κριτή τον Θεό, οπότε θα τους κερδίση εκείνος, ο δαίμονας.
Είναι πολύ ευχάριστο και ενθαρρυντικό το ότι έρχονται άνδρες στην εξομολόγησι, που επιστρέφουν, κλαίνε κι αλλάζουν τρόπο ζωής. Κι αυτό προέρχεται από την φώτησι του Θεού κι από τις προσευχές και την βοήθεια των Χριστιανών και ιδιαίτερα των γυναικών.
Γι’ αυτό, ας βοηθούμε, όσο μπορούμε, με την Χάρι του θεού, ώστε να χάνη ο διάβολος συνεχώς ψυχές και να τις κερδίζη ο Χριστός μας. Αμήν.
Από το βιβλίο «ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΕΦΡΑΙΜ ΦΙΛΟΘΕΪΤΟΥ
Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ»
(ΟΜΙΛΙΑΙ)
ΤΟΜΟΣ Α΄
ΕΚΔΟΣΙΣ
ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ
2005
Πως βρέθηκε ο Τίμιος Σταυρός
Πως βρέθηκε ο Τίμιος Σταυρός
Η Αγία Ελένη ξεκίνησε για τους Αγίους Τόπους το καλοκαίρι του 326. Το 70 μΧ. την Ιερουσαλήμ την είχε κατεδαφίσει ο Τίτος. Στα ερείπια της Ιερουσαλήμ είχε κτιστεί μια νέα πόλη , η Αιλεία Καπιτωλίνα. Στα ερείπια του ναού του Σολομώντος έκτισαν το πολυτελές ιερό του Καπιτωλίνου Διός. Οι Ιουδαίοι είχαν σχεδόν εξαφανιστεί και υπήρχαν μόνο λίγοι χριστιανοί με επίσκοπο , που υπαγόταν στην Μητρόπολη Καισάρειας.
Κανείς όμως στην πόλη δεν γνώριζε με βεβαιότητα κάτι για τα μέρη που έζησε και έπαθε ο Χριστός.
Ένας κάτοικος Εβραίος με το όνομα Ιούδας τους υπέδειξε έναν τόπο, όπου λεγόταν ότι σταυρώθηκε ο Χριστός. Εκεί ήταν κτισμένος ένας ναός της Αφροδίτης. Ωστόσο οι προσπάθειες απέβαιναν άκαρπες
Τελικά κατά την παράδοση ένας στρατιώτης απέσπασε το μυστικό για τον ακριβή τόπο της σταυρώσεως του Χριστού από μια Εβαιοπούλα ερωμένη του , κόρη Ραβίνου. Στο σημείο , που ήταν χωμένος ο σταυρός , φύτρωνε συνεχώς ο καταπράσινος και ευωδιαστός βασιλικός. Μάταια τον ξερίζωναν οι προσκυνητές της Αφροδίτης. Ο βασιλικός του σταυρού ξαναφύτρωνε αμέσως. Γι΄ αυτό με βασιλικό η Εκκλησία μας μέχρι σήμερα επιτελεί τον αγιασμό.
Επιτέλους βρήκαν οι στρατιώτες τρεις σταυρούς στο μαρτυρικό τόπο. Η Ελένη περιχαρής κάλεσε τον επίσκοπο της πόλεως Μακάριο και του παρουσίασε τους τρείς σταυρούς.
-Ποιος είναι ο σταυρός του Κυρίου μας, επίσκοπε; είπε δακρυσμένη και λυπημένη η Ελένη. Και οι τρείς σταυροί είναι το ίδιο.
-Μη λυπάσαι , Αυγούστα , γι’ αυτό . Ο Κύριος που βοήθησε να βρεθεί ο σταυρός Του , θα τον αποκαλύψει κιόλας με το θαύμα Του.
Εκείνη την ώρα γινόταν η εκφορά νεκρής χήρας. Ο επίσκοπος άρπαξε τους σταυρούς με ακράδαντη πίστη και τους ακούμπησε έναν- έναν επάνω στο νεκρό σώμα. Τότε έγινε το θαύμα και η αποκάλυψη.
Μόλις ο σταυρός του Κυρίου μας ακούμπησε τη νεκρή , αμέσως σάλεψε και και ανασηκώθηκε από το νεκροκρέβατο η χήρα νεκρή. Όσοι από γύρω φώναζαν με θαυμασμό και με τρόμο.
-Κύριε ελέησον , Κύριε ελέησον.
Ο επίσκοπος Μακάριος πήρε με ευλάβεια το σταυρό του Κυρίου και τον ύψωσε , όσο μπορούσε πιο ψηλά, για να τον δουν οι πιστοί , που είχαν ήδη καταφθάσει εκεί. Έπεσαν όλοι κάτω συγκινημένοι και φώναζαν
-Κύριε ελέησον , Κύριε ελέησον.
Αυτήν την ύψωση του Τιμίου Σταυρού γιορτάζουμε στις 14 Σεπτεμβρίου ως ανάμνηση εκείνης της πρώτης υψώσεως του σταυρού στα Ιεροσόλυμα. Και όπως οι πιστοί τότε έσκυψαν στη γη και προσκυνούσαν το σταυρό φωνάζοντας «Κύριε ελέησον», έτσι σκύβει μέχρι σήμερα στο δάπεδο ο ιερεύς, προσκυνά το σταυρό λέγοντας πολλές φορές, «Κύριε ελέησον , Κύριε ελέησον , Κύριε ελέησον…»
Η Αγία Ελένη θεμελίωσε αμέσως το ναό της Αναστάσεως του Κυρίου , που περιλάμβανε και το φρικτό Γολγοθά. Επίσης έκτισε ναούς στο Σπήλαιο της Βηθλεέμ και στο Όρος των Ελαιών, όπου έγινε η Ανάληψη του Χριστού.
Από το Τίμιο Ξύλο , που ήταν άσηπτο τριακόσια τριάντα χρόνια, ένα μεγάλο μέρος άφησε στον επίσκοπο Μακάριο μέσα σε αργυρό κιβώτιο. Το άλλο μέρος του σταυρού μαζί με τα τρία καρφιά το πήρε μαζί της , για να το φέρει στην Κωνσταντινούπολη.
Εδώ πληροφοριακά να πούμε κάτι. Αναρωτιούνται πολλοί , πως ο σταυρός του Κυρίου , το Τίμιο Ξύλο, διαμοιράζεται συνεχώς και δε δαπανάται; Μήπως δεν είναι Τίμιο Ξύλο αυτό, που κυκλοφορεί στα πέρατα του κόσμου , αλλά μια απάτη;
Τι γράφουν οι άγιοι πατέρες σχετικά;
«Διά του σταυρικού ξύλου εις τμήματα μερισθέντος άπας ο κόσμος της γής δαπελπήρωται», γράφει ο θείος Κύριλλος στην Τετάρτη Κατήχηση. Διαμοιράζεται δηλαδή το Τίμιο Ξύλο σε όλα τα μέρη του κόσμου και δεν ελαττώνεται.
«Μεταδίδεται το Τίμιο Ξύλο σε κοινή ωφέλεια, αλλά δεν υφίσταται μείωση . μένει ακέραιο και ανελιπές», γράφει ο Παυλίνος στην ενδέκατη επιστολή.
«Αυτό δε το Ξύλο εκείνο, ένθα το Άγιον ετάθη σώμα και ανεσκολοπίσθη, πως ετί περιμάχητον άπασι; Και μικρόν τινά κόκκον λαμβάνοντες εξ εκείνου πολλοί και χρυσώ κατακλείοντες άνδρες και γυναίκες των τραχήλων εξαρτώσι», γράφει ο ιερός Χρυσόστομος (Λόγος , ότι Θεός ο Χριστός).
Αλήθεια διασκορπίζεται σε όλους το Τίμιο Ξύλο, και όμως είναι «περιμάχητον», δηλαδή νικά, δεν ελαττώνεται. Έτσι οι προσκυνητές των Αγίων Τόπων έπαιρναν κόκκους από το Τίμιο Ξύλο για ευλογία. Ο αρχιερεύς έκοβε και μοίραζε από το Τίμιο Ξύλο, και όμως πληθυνόταν, όπως οι πέντε άρτοι. Αυτό είναι ένα θαύμα του Τίμιου Σταυρού , που για τη δική μας ωφέλεια, παραμένει ανεξάντλητο.
Αποσπάσματα από το κεφάλαιο ΄΄–Κύριε ελέησον Κύριε ελέησον΄΄ από το Βιβλίο της Ολυμπιάδος Μοναχής ‘’Ο ΠΑΤΗΡ ΤΗΣ ΡΩΜΙΟΣΥΝΗΣ΄΄
( αφηγηματική βιογραφία του Αγίου και Μεγάλου Κωνσταντίνου)
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
ΗΜΑΘΙΑ
Η Αγία Ελένη ξεκίνησε για τους Αγίους Τόπους το καλοκαίρι του 326. Το 70 μΧ. την Ιερουσαλήμ την είχε κατεδαφίσει ο Τίτος. Στα ερείπια της Ιερουσαλήμ είχε κτιστεί μια νέα πόλη , η Αιλεία Καπιτωλίνα. Στα ερείπια του ναού του Σολομώντος έκτισαν το πολυτελές ιερό του Καπιτωλίνου Διός. Οι Ιουδαίοι είχαν σχεδόν εξαφανιστεί και υπήρχαν μόνο λίγοι χριστιανοί με επίσκοπο , που υπαγόταν στην Μητρόπολη Καισάρειας.
Κανείς όμως στην πόλη δεν γνώριζε με βεβαιότητα κάτι για τα μέρη που έζησε και έπαθε ο Χριστός.
Ένας κάτοικος Εβραίος με το όνομα Ιούδας τους υπέδειξε έναν τόπο, όπου λεγόταν ότι σταυρώθηκε ο Χριστός. Εκεί ήταν κτισμένος ένας ναός της Αφροδίτης. Ωστόσο οι προσπάθειες απέβαιναν άκαρπες
Τελικά κατά την παράδοση ένας στρατιώτης απέσπασε το μυστικό για τον ακριβή τόπο της σταυρώσεως του Χριστού από μια Εβαιοπούλα ερωμένη του , κόρη Ραβίνου. Στο σημείο , που ήταν χωμένος ο σταυρός , φύτρωνε συνεχώς ο καταπράσινος και ευωδιαστός βασιλικός. Μάταια τον ξερίζωναν οι προσκυνητές της Αφροδίτης. Ο βασιλικός του σταυρού ξαναφύτρωνε αμέσως. Γι΄ αυτό με βασιλικό η Εκκλησία μας μέχρι σήμερα επιτελεί τον αγιασμό.
Επιτέλους βρήκαν οι στρατιώτες τρεις σταυρούς στο μαρτυρικό τόπο. Η Ελένη περιχαρής κάλεσε τον επίσκοπο της πόλεως Μακάριο και του παρουσίασε τους τρείς σταυρούς.
-Ποιος είναι ο σταυρός του Κυρίου μας, επίσκοπε; είπε δακρυσμένη και λυπημένη η Ελένη. Και οι τρείς σταυροί είναι το ίδιο.
-Μη λυπάσαι , Αυγούστα , γι’ αυτό . Ο Κύριος που βοήθησε να βρεθεί ο σταυρός Του , θα τον αποκαλύψει κιόλας με το θαύμα Του.
Εκείνη την ώρα γινόταν η εκφορά νεκρής χήρας. Ο επίσκοπος άρπαξε τους σταυρούς με ακράδαντη πίστη και τους ακούμπησε έναν- έναν επάνω στο νεκρό σώμα. Τότε έγινε το θαύμα και η αποκάλυψη.
Μόλις ο σταυρός του Κυρίου μας ακούμπησε τη νεκρή , αμέσως σάλεψε και και ανασηκώθηκε από το νεκροκρέβατο η χήρα νεκρή. Όσοι από γύρω φώναζαν με θαυμασμό και με τρόμο.
-Κύριε ελέησον , Κύριε ελέησον.
Ο επίσκοπος Μακάριος πήρε με ευλάβεια το σταυρό του Κυρίου και τον ύψωσε , όσο μπορούσε πιο ψηλά, για να τον δουν οι πιστοί , που είχαν ήδη καταφθάσει εκεί. Έπεσαν όλοι κάτω συγκινημένοι και φώναζαν
-Κύριε ελέησον , Κύριε ελέησον.
Αυτήν την ύψωση του Τιμίου Σταυρού γιορτάζουμε στις 14 Σεπτεμβρίου ως ανάμνηση εκείνης της πρώτης υψώσεως του σταυρού στα Ιεροσόλυμα. Και όπως οι πιστοί τότε έσκυψαν στη γη και προσκυνούσαν το σταυρό φωνάζοντας «Κύριε ελέησον», έτσι σκύβει μέχρι σήμερα στο δάπεδο ο ιερεύς, προσκυνά το σταυρό λέγοντας πολλές φορές, «Κύριε ελέησον , Κύριε ελέησον , Κύριε ελέησον…»
Η Αγία Ελένη θεμελίωσε αμέσως το ναό της Αναστάσεως του Κυρίου , που περιλάμβανε και το φρικτό Γολγοθά. Επίσης έκτισε ναούς στο Σπήλαιο της Βηθλεέμ και στο Όρος των Ελαιών, όπου έγινε η Ανάληψη του Χριστού.
Από το Τίμιο Ξύλο , που ήταν άσηπτο τριακόσια τριάντα χρόνια, ένα μεγάλο μέρος άφησε στον επίσκοπο Μακάριο μέσα σε αργυρό κιβώτιο. Το άλλο μέρος του σταυρού μαζί με τα τρία καρφιά το πήρε μαζί της , για να το φέρει στην Κωνσταντινούπολη.
Εδώ πληροφοριακά να πούμε κάτι. Αναρωτιούνται πολλοί , πως ο σταυρός του Κυρίου , το Τίμιο Ξύλο, διαμοιράζεται συνεχώς και δε δαπανάται; Μήπως δεν είναι Τίμιο Ξύλο αυτό, που κυκλοφορεί στα πέρατα του κόσμου , αλλά μια απάτη;
Τι γράφουν οι άγιοι πατέρες σχετικά;
«Διά του σταυρικού ξύλου εις τμήματα μερισθέντος άπας ο κόσμος της γής δαπελπήρωται», γράφει ο θείος Κύριλλος στην Τετάρτη Κατήχηση. Διαμοιράζεται δηλαδή το Τίμιο Ξύλο σε όλα τα μέρη του κόσμου και δεν ελαττώνεται.
«Μεταδίδεται το Τίμιο Ξύλο σε κοινή ωφέλεια, αλλά δεν υφίσταται μείωση . μένει ακέραιο και ανελιπές», γράφει ο Παυλίνος στην ενδέκατη επιστολή.
«Αυτό δε το Ξύλο εκείνο, ένθα το Άγιον ετάθη σώμα και ανεσκολοπίσθη, πως ετί περιμάχητον άπασι; Και μικρόν τινά κόκκον λαμβάνοντες εξ εκείνου πολλοί και χρυσώ κατακλείοντες άνδρες και γυναίκες των τραχήλων εξαρτώσι», γράφει ο ιερός Χρυσόστομος (Λόγος , ότι Θεός ο Χριστός).
Αλήθεια διασκορπίζεται σε όλους το Τίμιο Ξύλο, και όμως είναι «περιμάχητον», δηλαδή νικά, δεν ελαττώνεται. Έτσι οι προσκυνητές των Αγίων Τόπων έπαιρναν κόκκους από το Τίμιο Ξύλο για ευλογία. Ο αρχιερεύς έκοβε και μοίραζε από το Τίμιο Ξύλο, και όμως πληθυνόταν, όπως οι πέντε άρτοι. Αυτό είναι ένα θαύμα του Τίμιου Σταυρού , που για τη δική μας ωφέλεια, παραμένει ανεξάντλητο.
Αποσπάσματα από το κεφάλαιο ΄΄–Κύριε ελέησον Κύριε ελέησον΄΄ από το Βιβλίο της Ολυμπιάδος Μοναχής ‘’Ο ΠΑΤΗΡ ΤΗΣ ΡΩΜΙΟΣΥΝΗΣ΄΄
( αφηγηματική βιογραφία του Αγίου και Μεγάλου Κωνσταντίνου)
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
ΗΜΑΘΙΑ
ΟΙ ΔΟΚΙΜΑΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΖΩΗ ΜΑΣ-ΠΑΙΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
Οι σταυροί των δοκιμασιών
Γέροντα, το σταυρουδάκι που μου δώσατε το φορώ συνέχεια και με βοηθάει στις δυσκολίες.
- Να, τέτοια σταυρουδάκια είναι οι δικοί μας σταυροί, σαν αυτά που κρεμούμε στον λαιμό μας και μας προστατεύουν στην ζωή μας. Τι νομίζεις, έχουμε μεγάλο σταυρό εμείς; Μόνον ο Σταυρός του Χριστού μας ήταν πολύ βαρύς, γιατί ο Χριστός από αγάπη προς εμάς τους ανθρώπους δεν θέλησε να χρησιμοποιήση για τον εαυτό Του την θεϊκή Του δύναμη. Και στην συνέχεια σηκώνει το βάρος των σταυρών όλου του κόσμου και μας ελαφρώνει από τους πόνους των δοκιμασιών με την θεία Του βοήθεια και με την γλυκειά Του παρηγοριά.
Ο Καλός Θεός οικονομάει για τον κάθε άνθρωπο έναν σταυρό ανάλογο με την αντοχή του, όχι για να βασανιστή, αλλά για να ανεβή από τον σταυρό στον Ουρανό – γιατί στην ουσία ο σταυρός είναι σκάλα προς τον Ουρανό. Αν καταλάβουμε τι θησαυρό αποταμιεύουμε από τον πόνο των δοκιμασιών, δεν θα γογγύζουμε, αλλά θα δοξολογούμε τον Θεό σηκώνοντας το σταυρουδάκι που μας χάρισε, οπότε και σε τούτη την ζωή θα χαιρώμαστε, και στην άλλη θα έχουμε να λάβουμε και σύνταξη και «εφάπαξ». Ο Θεός μας έχει εξασφαλισμένα κτήματα εκεί στον Ουρανό. Όταν όμως ζητούμε να μας απαλλάξη από μια δοκιμασία, δίνει αυτά τα κτήματα σε άλλους και τα χάνουμε. Ενώ, αν κάνουμε υπομονή, θα μας δώση και τόκο.
Είναι μακάριος αυτός που βασανίζεται εδώ, γιατί, όσο πιο πολύ παιδεύεται σ’ αυτήν την ζωή, τόσο περισσότερο βοηθιέται για την άλλη, επειδή εξοφλά αμαρτίες. Οι σταυροί των δοκιμασιών είναι ανώτεροι από τα «τάλαντα», από τα χαρίσματα, που μας δίνει ο Θεός. Είναι μακάριος εκείνος που έχει όχι έναν σταυρό αλλά πέντε. Μια ταλαιπωρία ή ένας θάνατος μαρτυρικός είναι και καθαρός μισθός. Γι’ αυτό σε κάθε δοκιμασία να λέμε: «Σ’ ευχαριστώ, Θεέ μου, γιατί αυτό χρειαζόταν για την σωτηρία μου».
Οι δοκιμασίες βοηθούν
να συνέλθουν οι άνθρωποι
- Γέροντα, μαθαίνω για την ταλαιπωρία των δικών μου. Θα τελειώσουν ποτέ τα βάσανά τους;
- Κάνε υπομονή, αδελφή μου, και μη χάνεις την ελπίδα σου στον Θεό. Όπως κατάλαβα από όλες τις δοκιμασίες που περνούν οι δικοί σου, ο Θεός σας αγαπάει και επιτρέπει όλες αυτές τις δοκιμασίες για ένα λαμπικάρισμα πνευματικό ολόκληρης της οικογένειας. Εάν εξετάσουμε κοσμικά τις δοκιμασίες της οικογένειάς σου, φαίνεστε δυστυχισμένοι. Εάν όμως τις εξετάσουμε πνευματικά, είστε ευτυχισμένοι, και στην άλλη ζωή θα σας ζηλεύουν όσοι θεωρούνται σε τούτη την ζωή ευτυχισμένοι. Με αυτόν τον τρόπο ασκούνται και οι γονείς σου, μια που τον αρχοντικό τρόπο, τον πνευματικό, δεν τον γνωρίζουν ή δεν τον καταλαβαίνουν. Πάντως, κρύβεται ένα μυστήριο στις δοκιμασίες του σπιτιού σου, αλλά και σε ωρισμένα άλλα σπίτια, ενώ γίνεται τόση προσευχή! «Τις οίδε τα κρίματα του Θεού;» . Ο Θεός να βάλη το χέρι Του και να δώση τέρμα στις δοκιμασίες.
- Γέροντα, δεν γίνεται οι άνθρωποι να συνέλθουν με άλλον τρόπο και όχι με κάποια δοκιμασία;
- Πριν επιτρέψη ο Θεός να έρθη μια δοκιμασία, εργάστηκε με καλό τρόπο, αλλά δεν τον καταλάβαιναν, γι’ αυτό μετά επέτρεψε την δοκιμασία. Βλέπετε, και όταν ένα παιδί είναι ανάποδο, στην αρχή ο πατέρας του το παίρνει με το καλό, του κάνει τα χατίρια, αλλά, όταν εκείνο δεν αλλάζη, τότε του φέρεται αυστηρά, για να διορθωθή. Έτσι και ο Θεός μερικές φορές, όταν κάποιος δεν καταλαβαίνη με το καλό, του δίνει μια δοκιμασία, για να συνέλθη. Αν δεν υπήρχε λίγος πόνος, αρρώστιες κ.λπ., θα γίνονταν θηρία οι άνθρωποι• δεν θα πλησίαζαν καθόλου στον Θεό.
Η ζωή αυτή είναι ψεύτικη και σύντομη• λίγα είναι τα χρόνια της. Και ευτυχώς που είναι λίγα, γιατί γρήγορα θα περάσουν οι πίκρες, οι οποίες θα θεραπεύσουν τις ψυχές μας σαν τα πικροφάρμακα. Βλέπεις, οι γιατροί, ενώ οι καημένοι οι άρρωστοι πονούν, τους δίνουν πικρό φάρμακο, γιατί με το πικρό θα γίνουν καλά, όχι με το γλυκό. Θέλω να πω ότι και η υγεία από το πικρό βγαίνει, και η σωτηρία της ψυχής από το πικρό βγαίνει.
Με τον πόνο
μας επισκέπτεται ο Χριστός
Άνθρωπος που δεν περνάει δοκιμασίες, που δεν θέλει να πονάη, να ταλαιπωρήται, που δεν θέλει να τον στεναχωρούν ή να του κάνουν μια παρατήρηση, αλλά θέλει να καλοπερνάη, είναι εκτός πραγματικότητος. «Διήλθομεν δια πυρός και ύδατος, και εξήγαγες ημάς εις αναψυχήν» , λέει ο Ψαλμωδός.
Βλέπεις, και η Παναγία μας πόνεσε και οι Άγιοί μας πόνεσαν, γι’ αυτό και εμείς πρέπει να πονέσουμε, μια που τον ίδιο δρόμο ακολουθούμε. Με την διαφορά ότι εμείς, όταν έχουμε λίγη ταλαιπωρία σ’ αυτήν την ζωή, ξοφλούμε λογαριασμούς και σωζόμαστε. Αλλά και ο Χριστός με πόνο ήρθε στην γη. Κατέβηκε από τον Ουρανό, σαρκώθηκε, ταλαιπωρήθηκε, σταυρώθηκε. Και τώρα ο Χριστιανός την επίσκεψη του Χριστού έτσι την καταλαβαίνει, με τον πόνο.
Όταν επισκέπτεται ο πόνος τον άνθρωπο, τότε του κάνει επίσκεψη ο Χριστός. Ενώ, όταν δεν περνάη ο άνθρωπος καμμιά δοκιμασία, είναι σαν μία εγκατάλειψη του Θεού. Ούτε ξοφλάει, ούτε αποταμιεύει. Μιλάω βέβαια για έναν ο οποίος δεν θέλει την κακοπάθεια για την αγάπη του Χριστού. Σου λέει: «Έχω την υγεία μου, έχω την όρεξή μου, τρώω, περνάω μια χαρά, ήσυχα...», και δεν λέει ένα «δόξα Σοι ο Θεός». Τουλάχιστον, αν αναγνωρίζη όλες αυτές τις ευλογίες του Θεού, κάπως τακτοποιείται η υπόθεση. «Δεν μου άξιζαν αυτά, να πη, αλλά, επειδή είμαι αδύνατος, γι’ αυτό ο Θεός με οικονομάει». Στον βίο του Αγίου Αμβροσίου αναφέρεται ότι κάποτε ο Άγιος φιλοξενήθηκε με την συνοδεία του στο σπίτι κάποιου πλουσίου. Βλέποντας ο Άγιος τα αμύθητα πλούτη του τον ρώτησε να είχε καμμιά φορά δοκιμάσει κάποια θλίψη. «Όχι, ποτέ, του απάντησε εκείνος. Τα πλούτη μου συνέχεια αυξάνονται, τα κτήματά μου ευφορούν, ούτε πόνο έχω, ούτε αρρώστια είδα ποτέ». Τότε ο Άγιος δάκρυσε και είπε στην συνοδεία του: «Ετοιμάστε τα αμάξια να φύγουμε γρήγορα από ‘δώ, γιατί αυτόν δεν τον επισκέφθηκε ο Θεός!». Και μόλις βγήκαν στον δρόμο, το σπίτι του πλουσίου βούλιαξε! Η καλοπέραση που είχε ήταν εγκατάλειψη Θεού .
«Ον αγαπά Κύριος παιδεύει»
- Γέροντα, γιατί ο κόσμος υποφέρει σήμερα τόσο πολύ;
- Από την αγάπη του Θεού! Εσύ σαν μοναχή σηκώνεσαι το πρωί, κάνεις τον κανόνα σου, κάνεις κομποσχοίνια, μετάνοιες κ.λπ. Για τους κοσμικούς οι δυσκολίες που περνούν είναι ο κανόνας τους, οπότε εξαγνίζονται μ’ αυτές. Τους κάνουν μεγαλύτερο καλό από την κοσμική καλοπέραση, η οποία δεν τους βοηθάει ούτε να πλησιάσουν στον Θεό, ούτε να αποταμιεύσουν μισθό ουράνιο. Γι’ αυτό πρέπει να τις δέχωνται ως δώρα από τον Θεό.
Ο Καλός Θεός με τις δοκιμασίες παιδαγωγεί σαν καλός Πατέρας τα παιδιά Του, από αγάπη, από θεία καλωσύνη, και όχι από κακότητα ούτε από κοσμική, νομική, δικαιοσύνη, γιατί θέλει να επιστρέψουν κοντά Του. Επειδή δηλαδή θέλει να σώση τα πλάσματά Του και να κληρονομήσουν την ουράνια Βασιλεία Του, επιτρέπει τις δοκιμασίες, για να παλέψη ο άνθρωπος, να αγωνισθή και να δώση εξετάσεις στην υπομονή στους πόνους, ώστε να μην μπορή να Του πη ο διάβολος: «Πως τον ανταμείβεις αυτόν ή πως τον σώζεις, αφού δεν κοπίασε;». Τον Θεό δεν Τον ενδιαφέρει αυτή η ζωή, αλλά η άλλη. Πρώτα μας φροντίζει για την άλλη ζωή και ύστερα γι’ αυτήν.
- Γιατί όμως, Γέροντα, ο Θεός σε μερικούς ανθρώπους δίνει πολλές δοκιμασίες, ενώ σε άλλους δεν δίνει;
- Τι λέει η Αγία Γραφή; «Ον αγαπά Κύριος παιδεύει» . Ένας πατέρας έχει λ.χ. οκτώ παιδιά. Τα πέντε μένουν στο σπίτι, κοντά στον πατέρα τους, και τα τρία φεύγουν μακριά του και δεν τον σκέφτονται. Σ’ αυτά που μένουν κοντά του, αν κάνουν καμμιά αταξία, τους τραβάει το αυτί, τους δίνει κανένα σκαμπιλάκι• ή, αν είναι φρόνιμα, τα χαϊδεύει, τους δίνει και καμμιά σοκολάτα. Ενώ αυτά που είναι μακριά, ούτε χάδι ούτε σκαμπίλι έχουν. Έτσι κάνει και ο Θεός. Τους ανθρώπους που είναι κοντά Του και εκείνους που έχουν καλή διάθεση, αν σφάλουν λίγο, τους δίνει ένα σκαμπιλάκι και εξοφλούν ή, αν τους δώση περισσότερα σκαμπίλια, αποταμιεύουν. Σ’ εκείνους πάλι που είναι μακριά Του δίνει χρόνια, για να μετανοήσουν. Γι’ αυτό βλέπουμε κοσμικούς ανθρώπους να κάνουν σοβαρές αμαρτίες και παρ’ όλα αυτά να έχουν άφθονα υλικά αγαθά και να ζουν πολλά χρόνια, χωρίς να περνούν δοκιμασίες. Αυτό γίνεται κατ’ οικονομίαν Θεού, για να μετανοήσουν. Αν δεν μετανοήσουν, θα είναι αναπολόγητοι στην άλλη ζωή.
Ο πόνος του Θεού
για τις δοκιμασίες των ανθρώπων
Πόσα βάσανα έχει ο κόσμος! Πόσα προβλήματα! Και έρχονται μερικοί εδώ να μου τα πουν σε δυο λεπτά στο πόδι, για να παρηγορηθούν λίγο. Μια βασανισμένη μάνα μου έλεγε: «Γέροντα, έρχονται στιγμές που δεν αντέχω άλλο και τότε λέω : ‘’Χριστέ μου, κάνε μια μικρή διακοπή και ύστερα ας ξαναρχίσουν τα βάσανα’’». Πόση ανάγκη από προσευχή έχουν οι άνθρωποι! Αλλά και κάθε δοκιμασία είναι δώρο από τον Θεό, είναι ένας βαθμός για την άλλη ζωή. Αυτή η ελπίδα της ανταμοιβής στην άλλη ζωή μου δίνει χαρά, παρηγοριά και κουράγιο, και μπορώ να αντέξω τον πόνο για τις δοκιμασίες που περνούν πολλοί άνθρωποι.
Ο Θεός μας δεν είναι Βάαλ, αλλά Θεός αγάπης. Είναι Πατέρας που βλέπει την ταλαιπωρία των παιδιών Του από τους διάφορους πειρασμούς και τις δοκιμασίες που περνούν και θα μας ανταμείψη, φθάνει να κάνουμε υπομονή στο μικρό μαρτύριο της δοκιμασίας ή μάλλον της ευλογίας.
- Γέροντα, μερικοί λένε: «Δεν είναι σκληρό αυτό που επέτρεψε ο Θεός; Δεν πονάει ο Θεός;».
- Ο πόνος του Θεού για τους ανθρώπους που βασανίζονται από αρρώστιες, από δαίμονες, από βαρβάρους κ.λπ. έχει συγχρόνως και χαρά για την ουράνια αμοιβή που τους έχει ετοιμάσει. Έχοντας δηλαδή υπ’ όψιν Του ο Θεός την ανταπόδοση που θα λάβη στον Ουρανό όποιος περνάει δοκιμασίες και γνωρίζοντας τι τον περιμένει στην άλλη ζωή, αυτό Τον κάνει να μπορή να «αντέχη» τον πόνο. Εδώ επέτρεψε να κάνη τόσα εγκλήματα ο Ηρώδης . Δεκατέσσερις χιλιάδες νήπια έσφαξε και πόσους γονείς, που δεν άφηναν τους στρατιώτες να σκοτώσουν τα παιδιά τους, τους σκότωναν κι εκείνους! Οι βάρβαροι στρατιώτες, για να φανούν στους αρχηγούς τους καλύτεροι, έκοβαν τα παιδάκια κομματάκια. Όσο πιο πολύ βασανίζονταν τα παιδάκια, τόσο περισσότερο πονούσε ο Θεός, αλλά και τόσο περισσότερο χαιρόταν για την μεγαλύτερη δόξα που θα είχαν να απολαύσουν στον Ουρανό. Χαιρόταν για τα Αγγελουδάκια αυτά, που θα αποτελούσαν το αγγελικό μαρτυρικό τάγμα. Άγγελοι από Μάρτυρες!
ΛΟΓΙΟ Δ΄
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
‘’ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ’’
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Γέροντα, το σταυρουδάκι που μου δώσατε το φορώ συνέχεια και με βοηθάει στις δυσκολίες.
- Να, τέτοια σταυρουδάκια είναι οι δικοί μας σταυροί, σαν αυτά που κρεμούμε στον λαιμό μας και μας προστατεύουν στην ζωή μας. Τι νομίζεις, έχουμε μεγάλο σταυρό εμείς; Μόνον ο Σταυρός του Χριστού μας ήταν πολύ βαρύς, γιατί ο Χριστός από αγάπη προς εμάς τους ανθρώπους δεν θέλησε να χρησιμοποιήση για τον εαυτό Του την θεϊκή Του δύναμη. Και στην συνέχεια σηκώνει το βάρος των σταυρών όλου του κόσμου και μας ελαφρώνει από τους πόνους των δοκιμασιών με την θεία Του βοήθεια και με την γλυκειά Του παρηγοριά.
Ο Καλός Θεός οικονομάει για τον κάθε άνθρωπο έναν σταυρό ανάλογο με την αντοχή του, όχι για να βασανιστή, αλλά για να ανεβή από τον σταυρό στον Ουρανό – γιατί στην ουσία ο σταυρός είναι σκάλα προς τον Ουρανό. Αν καταλάβουμε τι θησαυρό αποταμιεύουμε από τον πόνο των δοκιμασιών, δεν θα γογγύζουμε, αλλά θα δοξολογούμε τον Θεό σηκώνοντας το σταυρουδάκι που μας χάρισε, οπότε και σε τούτη την ζωή θα χαιρώμαστε, και στην άλλη θα έχουμε να λάβουμε και σύνταξη και «εφάπαξ». Ο Θεός μας έχει εξασφαλισμένα κτήματα εκεί στον Ουρανό. Όταν όμως ζητούμε να μας απαλλάξη από μια δοκιμασία, δίνει αυτά τα κτήματα σε άλλους και τα χάνουμε. Ενώ, αν κάνουμε υπομονή, θα μας δώση και τόκο.
Είναι μακάριος αυτός που βασανίζεται εδώ, γιατί, όσο πιο πολύ παιδεύεται σ’ αυτήν την ζωή, τόσο περισσότερο βοηθιέται για την άλλη, επειδή εξοφλά αμαρτίες. Οι σταυροί των δοκιμασιών είναι ανώτεροι από τα «τάλαντα», από τα χαρίσματα, που μας δίνει ο Θεός. Είναι μακάριος εκείνος που έχει όχι έναν σταυρό αλλά πέντε. Μια ταλαιπωρία ή ένας θάνατος μαρτυρικός είναι και καθαρός μισθός. Γι’ αυτό σε κάθε δοκιμασία να λέμε: «Σ’ ευχαριστώ, Θεέ μου, γιατί αυτό χρειαζόταν για την σωτηρία μου».
Οι δοκιμασίες βοηθούν
να συνέλθουν οι άνθρωποι
- Γέροντα, μαθαίνω για την ταλαιπωρία των δικών μου. Θα τελειώσουν ποτέ τα βάσανά τους;
- Κάνε υπομονή, αδελφή μου, και μη χάνεις την ελπίδα σου στον Θεό. Όπως κατάλαβα από όλες τις δοκιμασίες που περνούν οι δικοί σου, ο Θεός σας αγαπάει και επιτρέπει όλες αυτές τις δοκιμασίες για ένα λαμπικάρισμα πνευματικό ολόκληρης της οικογένειας. Εάν εξετάσουμε κοσμικά τις δοκιμασίες της οικογένειάς σου, φαίνεστε δυστυχισμένοι. Εάν όμως τις εξετάσουμε πνευματικά, είστε ευτυχισμένοι, και στην άλλη ζωή θα σας ζηλεύουν όσοι θεωρούνται σε τούτη την ζωή ευτυχισμένοι. Με αυτόν τον τρόπο ασκούνται και οι γονείς σου, μια που τον αρχοντικό τρόπο, τον πνευματικό, δεν τον γνωρίζουν ή δεν τον καταλαβαίνουν. Πάντως, κρύβεται ένα μυστήριο στις δοκιμασίες του σπιτιού σου, αλλά και σε ωρισμένα άλλα σπίτια, ενώ γίνεται τόση προσευχή! «Τις οίδε τα κρίματα του Θεού;» . Ο Θεός να βάλη το χέρι Του και να δώση τέρμα στις δοκιμασίες.
- Γέροντα, δεν γίνεται οι άνθρωποι να συνέλθουν με άλλον τρόπο και όχι με κάποια δοκιμασία;
- Πριν επιτρέψη ο Θεός να έρθη μια δοκιμασία, εργάστηκε με καλό τρόπο, αλλά δεν τον καταλάβαιναν, γι’ αυτό μετά επέτρεψε την δοκιμασία. Βλέπετε, και όταν ένα παιδί είναι ανάποδο, στην αρχή ο πατέρας του το παίρνει με το καλό, του κάνει τα χατίρια, αλλά, όταν εκείνο δεν αλλάζη, τότε του φέρεται αυστηρά, για να διορθωθή. Έτσι και ο Θεός μερικές φορές, όταν κάποιος δεν καταλαβαίνη με το καλό, του δίνει μια δοκιμασία, για να συνέλθη. Αν δεν υπήρχε λίγος πόνος, αρρώστιες κ.λπ., θα γίνονταν θηρία οι άνθρωποι• δεν θα πλησίαζαν καθόλου στον Θεό.
Η ζωή αυτή είναι ψεύτικη και σύντομη• λίγα είναι τα χρόνια της. Και ευτυχώς που είναι λίγα, γιατί γρήγορα θα περάσουν οι πίκρες, οι οποίες θα θεραπεύσουν τις ψυχές μας σαν τα πικροφάρμακα. Βλέπεις, οι γιατροί, ενώ οι καημένοι οι άρρωστοι πονούν, τους δίνουν πικρό φάρμακο, γιατί με το πικρό θα γίνουν καλά, όχι με το γλυκό. Θέλω να πω ότι και η υγεία από το πικρό βγαίνει, και η σωτηρία της ψυχής από το πικρό βγαίνει.
Με τον πόνο
μας επισκέπτεται ο Χριστός
Άνθρωπος που δεν περνάει δοκιμασίες, που δεν θέλει να πονάη, να ταλαιπωρήται, που δεν θέλει να τον στεναχωρούν ή να του κάνουν μια παρατήρηση, αλλά θέλει να καλοπερνάη, είναι εκτός πραγματικότητος. «Διήλθομεν δια πυρός και ύδατος, και εξήγαγες ημάς εις αναψυχήν» , λέει ο Ψαλμωδός.
Βλέπεις, και η Παναγία μας πόνεσε και οι Άγιοί μας πόνεσαν, γι’ αυτό και εμείς πρέπει να πονέσουμε, μια που τον ίδιο δρόμο ακολουθούμε. Με την διαφορά ότι εμείς, όταν έχουμε λίγη ταλαιπωρία σ’ αυτήν την ζωή, ξοφλούμε λογαριασμούς και σωζόμαστε. Αλλά και ο Χριστός με πόνο ήρθε στην γη. Κατέβηκε από τον Ουρανό, σαρκώθηκε, ταλαιπωρήθηκε, σταυρώθηκε. Και τώρα ο Χριστιανός την επίσκεψη του Χριστού έτσι την καταλαβαίνει, με τον πόνο.
Όταν επισκέπτεται ο πόνος τον άνθρωπο, τότε του κάνει επίσκεψη ο Χριστός. Ενώ, όταν δεν περνάη ο άνθρωπος καμμιά δοκιμασία, είναι σαν μία εγκατάλειψη του Θεού. Ούτε ξοφλάει, ούτε αποταμιεύει. Μιλάω βέβαια για έναν ο οποίος δεν θέλει την κακοπάθεια για την αγάπη του Χριστού. Σου λέει: «Έχω την υγεία μου, έχω την όρεξή μου, τρώω, περνάω μια χαρά, ήσυχα...», και δεν λέει ένα «δόξα Σοι ο Θεός». Τουλάχιστον, αν αναγνωρίζη όλες αυτές τις ευλογίες του Θεού, κάπως τακτοποιείται η υπόθεση. «Δεν μου άξιζαν αυτά, να πη, αλλά, επειδή είμαι αδύνατος, γι’ αυτό ο Θεός με οικονομάει». Στον βίο του Αγίου Αμβροσίου αναφέρεται ότι κάποτε ο Άγιος φιλοξενήθηκε με την συνοδεία του στο σπίτι κάποιου πλουσίου. Βλέποντας ο Άγιος τα αμύθητα πλούτη του τον ρώτησε να είχε καμμιά φορά δοκιμάσει κάποια θλίψη. «Όχι, ποτέ, του απάντησε εκείνος. Τα πλούτη μου συνέχεια αυξάνονται, τα κτήματά μου ευφορούν, ούτε πόνο έχω, ούτε αρρώστια είδα ποτέ». Τότε ο Άγιος δάκρυσε και είπε στην συνοδεία του: «Ετοιμάστε τα αμάξια να φύγουμε γρήγορα από ‘δώ, γιατί αυτόν δεν τον επισκέφθηκε ο Θεός!». Και μόλις βγήκαν στον δρόμο, το σπίτι του πλουσίου βούλιαξε! Η καλοπέραση που είχε ήταν εγκατάλειψη Θεού .
«Ον αγαπά Κύριος παιδεύει»
- Γέροντα, γιατί ο κόσμος υποφέρει σήμερα τόσο πολύ;
- Από την αγάπη του Θεού! Εσύ σαν μοναχή σηκώνεσαι το πρωί, κάνεις τον κανόνα σου, κάνεις κομποσχοίνια, μετάνοιες κ.λπ. Για τους κοσμικούς οι δυσκολίες που περνούν είναι ο κανόνας τους, οπότε εξαγνίζονται μ’ αυτές. Τους κάνουν μεγαλύτερο καλό από την κοσμική καλοπέραση, η οποία δεν τους βοηθάει ούτε να πλησιάσουν στον Θεό, ούτε να αποταμιεύσουν μισθό ουράνιο. Γι’ αυτό πρέπει να τις δέχωνται ως δώρα από τον Θεό.
Ο Καλός Θεός με τις δοκιμασίες παιδαγωγεί σαν καλός Πατέρας τα παιδιά Του, από αγάπη, από θεία καλωσύνη, και όχι από κακότητα ούτε από κοσμική, νομική, δικαιοσύνη, γιατί θέλει να επιστρέψουν κοντά Του. Επειδή δηλαδή θέλει να σώση τα πλάσματά Του και να κληρονομήσουν την ουράνια Βασιλεία Του, επιτρέπει τις δοκιμασίες, για να παλέψη ο άνθρωπος, να αγωνισθή και να δώση εξετάσεις στην υπομονή στους πόνους, ώστε να μην μπορή να Του πη ο διάβολος: «Πως τον ανταμείβεις αυτόν ή πως τον σώζεις, αφού δεν κοπίασε;». Τον Θεό δεν Τον ενδιαφέρει αυτή η ζωή, αλλά η άλλη. Πρώτα μας φροντίζει για την άλλη ζωή και ύστερα γι’ αυτήν.
- Γιατί όμως, Γέροντα, ο Θεός σε μερικούς ανθρώπους δίνει πολλές δοκιμασίες, ενώ σε άλλους δεν δίνει;
- Τι λέει η Αγία Γραφή; «Ον αγαπά Κύριος παιδεύει» . Ένας πατέρας έχει λ.χ. οκτώ παιδιά. Τα πέντε μένουν στο σπίτι, κοντά στον πατέρα τους, και τα τρία φεύγουν μακριά του και δεν τον σκέφτονται. Σ’ αυτά που μένουν κοντά του, αν κάνουν καμμιά αταξία, τους τραβάει το αυτί, τους δίνει κανένα σκαμπιλάκι• ή, αν είναι φρόνιμα, τα χαϊδεύει, τους δίνει και καμμιά σοκολάτα. Ενώ αυτά που είναι μακριά, ούτε χάδι ούτε σκαμπίλι έχουν. Έτσι κάνει και ο Θεός. Τους ανθρώπους που είναι κοντά Του και εκείνους που έχουν καλή διάθεση, αν σφάλουν λίγο, τους δίνει ένα σκαμπιλάκι και εξοφλούν ή, αν τους δώση περισσότερα σκαμπίλια, αποταμιεύουν. Σ’ εκείνους πάλι που είναι μακριά Του δίνει χρόνια, για να μετανοήσουν. Γι’ αυτό βλέπουμε κοσμικούς ανθρώπους να κάνουν σοβαρές αμαρτίες και παρ’ όλα αυτά να έχουν άφθονα υλικά αγαθά και να ζουν πολλά χρόνια, χωρίς να περνούν δοκιμασίες. Αυτό γίνεται κατ’ οικονομίαν Θεού, για να μετανοήσουν. Αν δεν μετανοήσουν, θα είναι αναπολόγητοι στην άλλη ζωή.
Ο πόνος του Θεού
για τις δοκιμασίες των ανθρώπων
Πόσα βάσανα έχει ο κόσμος! Πόσα προβλήματα! Και έρχονται μερικοί εδώ να μου τα πουν σε δυο λεπτά στο πόδι, για να παρηγορηθούν λίγο. Μια βασανισμένη μάνα μου έλεγε: «Γέροντα, έρχονται στιγμές που δεν αντέχω άλλο και τότε λέω : ‘’Χριστέ μου, κάνε μια μικρή διακοπή και ύστερα ας ξαναρχίσουν τα βάσανα’’». Πόση ανάγκη από προσευχή έχουν οι άνθρωποι! Αλλά και κάθε δοκιμασία είναι δώρο από τον Θεό, είναι ένας βαθμός για την άλλη ζωή. Αυτή η ελπίδα της ανταμοιβής στην άλλη ζωή μου δίνει χαρά, παρηγοριά και κουράγιο, και μπορώ να αντέξω τον πόνο για τις δοκιμασίες που περνούν πολλοί άνθρωποι.
Ο Θεός μας δεν είναι Βάαλ, αλλά Θεός αγάπης. Είναι Πατέρας που βλέπει την ταλαιπωρία των παιδιών Του από τους διάφορους πειρασμούς και τις δοκιμασίες που περνούν και θα μας ανταμείψη, φθάνει να κάνουμε υπομονή στο μικρό μαρτύριο της δοκιμασίας ή μάλλον της ευλογίας.
- Γέροντα, μερικοί λένε: «Δεν είναι σκληρό αυτό που επέτρεψε ο Θεός; Δεν πονάει ο Θεός;».
- Ο πόνος του Θεού για τους ανθρώπους που βασανίζονται από αρρώστιες, από δαίμονες, από βαρβάρους κ.λπ. έχει συγχρόνως και χαρά για την ουράνια αμοιβή που τους έχει ετοιμάσει. Έχοντας δηλαδή υπ’ όψιν Του ο Θεός την ανταπόδοση που θα λάβη στον Ουρανό όποιος περνάει δοκιμασίες και γνωρίζοντας τι τον περιμένει στην άλλη ζωή, αυτό Τον κάνει να μπορή να «αντέχη» τον πόνο. Εδώ επέτρεψε να κάνη τόσα εγκλήματα ο Ηρώδης . Δεκατέσσερις χιλιάδες νήπια έσφαξε και πόσους γονείς, που δεν άφηναν τους στρατιώτες να σκοτώσουν τα παιδιά τους, τους σκότωναν κι εκείνους! Οι βάρβαροι στρατιώτες, για να φανούν στους αρχηγούς τους καλύτεροι, έκοβαν τα παιδάκια κομματάκια. Όσο πιο πολύ βασανίζονταν τα παιδάκια, τόσο περισσότερο πονούσε ο Θεός, αλλά και τόσο περισσότερο χαιρόταν για την μεγαλύτερη δόξα που θα είχαν να απολαύσουν στον Ουρανό. Χαιρόταν για τα Αγγελουδάκια αυτά, που θα αποτελούσαν το αγγελικό μαρτυρικό τάγμα. Άγγελοι από Μάρτυρες!
ΛΟΓΙΟ Δ΄
ΙΕΡΟΝ ΗΣΥΧΑΣΤΗΡΙΟΝ
‘’ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ’’
ΣΟΥΡΩΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Φως ή Σκοτάδι
Απόσπασμα από το βιβλίο : Οι Γκουρού, Ο Νέος και ο Γέροντας Παϊσιος
Ένοιωθα βαθιά μέσα μου την ανεπάρκεια του νου. Δεν μπορούσε ο νους να κρίνει γεγονότα που τον ξεπερνούσαν απείρως. Πως λοιπόν θ’ αποφάσιζα για το τι είναι τι; και με ποιους θα πάω και ποιους θ’ αφήσω; Κι όμως έπρεπε να κάνω κάποια κίνηση κι εγώ δεν ήξερα πως να κινηθώ... Οι άλλοι, αλλά και ο γέροντας, περίμεναν αυτή μου την κίνηση, αυτή μου την τοποθέτηση.
Σήμερα ξέρω ότι αυτός που εκαλείτο να αποφασίσει δεν ήταν η διάνοια, αλλά η καρδιά. Κάτι δηλαδή πολύ βαθύτερο και δυνατότερο. Το κέντρο της ύπαρξης του ανθρώπου. Δε θα δημιουργούσε ο νους μια ιδεολογία, αλλά μια πίστη θα γεννιόταν μέσα στην καρδιά.
Μια μέρα, αφού είχα πια γυρίσει από την Ινδία, ρώτησα το γέροντα για τους γιόγκι:
- Δεν μπορώ να καταλάβω, γέροντα· είναι έξυπνοι, μορφωμένοι άνθρωποι, με πολλές δυνατότητες, γιατί να είναι κακοί;... Δεν έχουν κανένα λόγο!!.. Δεν μπορώ να καταλάβω!...
Ο Γέροντας με κοίταξε, κούνησε το κεφάλι του δε μου είπε τίποτα εκείνη τη στιγμή (το κείμενο που ακολουθεί το έγραψα τότε, όταν συνέβη το γεγονός).
Λίγες μέρες μετά, και συγκεκριμένα πριν το Πάσχα του 1984 συνέβη το εξής:
Στη Θεσσαλονίκη κάποιο απόγευμα, μόνος, κάτι διάβαζα, κάτι σκεφτόμουν, δεν ξέρω τι.
Εντελώς ξαφνικά και απότομα· εντελώς ολοκληρωτικά, ο κόσμος εξαφανίστηκε γύρω μου. Δεν... υπήρχαν οπτικές παραστάσεις, δεν υπήρχε ήχος ούτε αφή. Οι πέντε αισθήσεις έπαψαν να λειτουργούν και να στέλνουν μηνύματα. Ο έξω κόσμος έσβησε απότομα και ολοκληρωτικά. Όπως όταν πατάμε το διακόπτη και το δωμάτιο από τη μια στιγμή στην άλλη βυθίζεται στο σκοτάδι.
Ο νους μου δεν ασχολιόταν με τα μηνύματα που έστελναν οι πέντε αισθήσεις. Όλη η ενέργειά του, όλη η προσοχή του είχαν στραφεί αλλού. Είχε απορροφηθεί ολοκληρωτικά, είχε τραβηχθεί σ’ έναν πνευματικό χώρο. Ένα πνευματικό γεγονός τον είχε καθηλώσει.
Είδα φως και σκοτάδι. Ένα λευκό φως, απαλό και γλυκό, εντονότατο και λαμπερό, από τη μια μεριά· ένα σκοτάδι βαθύ και πηχτό από την άλλη. Στην αρχή η προσοχή μου στράφηκε στο σκοτάδι. Μου δημιούργησε ένα αίσθημα φόβου αλλά και δέους. Μια ανατριχίλα, αλλά και μια περιέργεια με κατέλαβαν. Ήθελα να γνωρίσω τι ήταν αυτό. Προχώρησε προς αυτό ο νους μου, και αντιλήφθηκα το μέγεθος της άρνησης. Όσο πιο βαθειά πήγαινε κανείς, τόσο πιο πηχτό γινόταν το σκοτάδι, τόσο πιο μεγάλη ήταν η άρνηση. Υπήρχε μια τεράστια δύναμη, ένα «μεγαλείο» τολμώ να πω. Ήταν η αρνητική όψη των πραγμάτων.
Όσο τραβούσε το φως και υψωνόταν, τόσο τραβούσε το σκοτάδι και βυθιζόταν. Μέχρι τέρμα, χωρίς δισταγμό, απόλυτα. Μεγάλη αγάπη απ’ εδώ, μεγάλο μίσος από εκεί. Ο απόλυτος αλτρουισμός από το φως ξεχυνόταν... τραβούσε αντιμαχόμενο το σκοτάδι στον απόλυτο εγωισμό. Το σκοτάδι αρνιόταν το φως, το αποστρεφόταν, το έδιωχνε!... έτσι «δημιουργούσε» έναν άλλο χώρο.
Ο κόσμος και τα όντα ήταν δημιούργημα του φωτός. Ο «υπαρξιακός χώρος» του κάθε προσώπου, το κάθε πρόσωπο καθ’ εαυτό, είναι δημιούργημα, κτίσμα, πλάσμα του φωτός. Το φως διαπερνούσε και πληρούσε όλους αυτούς τους «χώρους». Κάποια συνείδηση αποφάσισε να κρατήσει έξω από τον «υπαρξιακό της χώρο» το φως, που τη δημιούργησε. Αρνήθηκε το φως. Το φως σεβάσθηκε την ελεύθερη απόφαση του δημιουργήματός του και κρατήθηκε έξω. Έτσι παρουσιάσθηκε ένας σκοτεινός «υπαρξιακός χώρος». Έτσι έγινε πραγματικότητα το σκοτάδι. Με το ν’ αρνιέται το φως «δημιουργούσε» το σκοτάδι. Το σκοτάδι δεν υπήρχε από μόνο του. Το φως υπήρχε από τον εαυτό του. Το σκοτάδι υπήρχε μόνο, όσο υπήρχε η άρνηση του φωτός. Το σκοτάδι χωρίς το φως δεν μπορεί να υπάρξει. Το φως δεν έχει ανάγκη το σκοτάδι, για να υπάρχει. Το φως μπορεί να υπάρχει από μόνο του.
Το σκοτάδι ήταν αποτέλεσμα μιας προαίρεσης, μιας συνείδησης. Είναι ο τρόπος που διάλεξε να υπάρχει ένα ον, δηλαδή ο Διάβολος. Το σκοτάδι άρχισε να υπάρχει χωρίς λόγο· χωρίς αιτία, χωρίς αφορμή. Έτσι του ήρθε κάποιου. Κινούμενος μόνο από την προαίρεσή του αρνήθηκε το φως. Αυτή η άρνηση έκανε το σκοτάδι πραγματικότητα, το έφερε στην «ύπαρξη», το γέννησε». Ένας άλλος χώρος αντίθετος από το χώρο του φωτός.
Αυτή η πράξη της άρνησης μοιάζει με «δημιουργία», αλλά δεν είναι. Μιμούνταν την πράξη δημιουργίας του Θεού από την... ανάποδη. Ήταν η πιστή απομίμηση από την αντίθετη μεριά. Προσπαθούσε να κλέψει το Θεό, προσπαθούσε να κλέψει τη δυνατότητα δημιουργίας. Ήθελε να είναι Θεός. Συμπεριφερόταν ως «Θεός». Επειδή δεν είχε τη δύναμη της δημιουργίας μέσα του, αρνούμενος όλη τη δημιουργία, όλο το φως, όλη την ενέργεια, όλη τη χάρη του Θεού, τραβώντας το πράγμα στα όριά του, έκανε πραγματικότητα... την ανυπαρξία... « δημιουργούσε» το θάνατο... το σκοτάδι. Πριν δεν υπήρχε ούτε θάνατος ούτε σκοτάδι, αλλά τα πάντα ήταν γεμάτα από φως και ζωή.
Όπως η ένωση των πάντων, έτσι και ο διαχωρισμός τους. Όπως από την αγάπη ήρθε η ύπαρξη· έτσι από το μίσος γεννιέται το σκοτάδι της ανυπαρξίας. Όπως η δημιουργία έτσι και η καταστροφή. Άπειρα εκτείνεται το φως, άπειρα και το σκοτάδι. Δεν ένοιωσα πουθενά την ύπαρξη ορίου. Λάμπει περισσότερο το φως, σκοτεινιάζει περισσότερο το σκοτάδι, σε μια προσπάθεια να καταπιεί το φως. Ήταν απόλυτη η αντιστροφή.
Υπήρχε ο Θεός· οι ιδιότητές του· οι ενέργειές του. Υπήρχε το φως· απέραντο... μεγάλο... απλό.
Η άρνηση του σκοταδιού ήταν απέραντη· μεγάλη· απλή· σκέτη· απροσχημάτιστη· βαθειά· άγρια· πεισματική· καταστροφική· αυτοκαταστροφική· μανία· τρέλα· λύσσα.
Δεν μπορούσα να βλέπω γύρω μου, μόνο ένοιωθα. Κάποιες ψυχές, μ’ έναν τρελό, στριγγλιό γέλιο πηδούσαν μέσα στο σκοτάδι, που τις τραβούσε βαθειά σαν τον ωκεανό και χάνονταν.
Φοβισμένος τράβηξα τον εαυτό μου στη μεριά του φωτός. Ζήτησα την προστασία του. Φοβήθηκα το σκοτάδι, την αγριάδα και την τρέλα του. Δεν το ήθελα. Βρέθηκα... στις παρυφές του φωτός, ανακουφισμένος, σαν να είχα γλυτώσει από μεγάλο κίνδυνο.
Είχα προχωρήσει πολύ λίγο μέσα στο σκοτάδι. Ίσα που έχωσα το κεφάλι μου κάτω από το νερό. Το βάθος του ωκεανού... το μάντευα, το ένοιωθα. Κατάλαβα όμως τη δύναμη της αμαρτίας, της γοητείας της, τον πειρασμό της, τον πυρήνα της, την ουσία της... μα κατάλαβα και την ανυπαρξία της· τη μέχρι γέλιου αδυναμία της... Δεν υπάρχει. Είναι απουσία... Δεν μπορεί να υπάρξει μόνη της... Όσο φοβερή είναι, όταν σε κερδίσει, τόσο γελοία και ανίσχυρη είναι, όταν κρατιέσαι μακριά της. Ούτε ένα παιδάκι δεν μπορεί να νικήσει, αν αυτό δεν πέσει μόνο του.
Ούτε στο φως προχώρησα πολύ. Ίσα-ίσα που πέρασα το σύνορο. βρισκόμουν πολύ κοντά στο μεταίχμιο. Όμως πόσο με παρηγόρησε... και τι σιγουριά μου έδωσε... Με πλημμύρισε ζωή. Ειρήνη... χαρά... γνώση... Με αγαπούσε πολύ και μου χάριζε πολύτιμα δώρα, που αγνοούσα την ύπαρξή τους, μου έδινε από τα δικά του και ας ήμουν ανάξιος.
Ξαφνικά εικόνες, ήχοι από το σαλόνι πλημμύρισαν το νου μου. Ο διακόπτης γύρισε από την άλλη μεριά. Τελείωσε ξαφνικά, όπως άρχισε. Ένα βαθύ μάθημα, σε λίγα λεπτά. Όσα δεν μπορεί να εξηγήσει καμία κουβέντα. Λεπτές διαφορές και όμως πολύ βαθειές και σημαντικές έννοιες, που δεν υπάρχουν... σε λέξεις, που δε χωράν σε σκέψεις. Μια αποκάλυψη. Μια πιο πολύ ένα test. Μια δοκιμασία. Με ποιους θα πας και ποιους θ’ αφήσεις. Δοκιμάσθηκε... κρίθηκε η βαθύτατη προαίρεσή μου. Φανερώθηκε η κλίση της καρδιάς μου.
Ευτυχώς η καρδιά μου, αν και στην αρχή κινήθηκε προς το σκοτάδι... τελικά βρήκε ανάπαυση στο φως. Ευτυχώς που με δέχθηκε το φως.
Τι ήταν το φως; Λέει ο Χριστός στο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο: «εγώ φως εις τον κόσμον ελήλυθα, ίνα πας ο πιστεύων εις εμέ εν τη σκοτία μη μείνη» (Ιωαν. ιβ΄ 46) και εξηγεί ο απόστολος «Γιατί εσείς είστε παιδιά του φωτός και σαν παιδιά του φωτός να περιπατείτε» (στη ζωή, στις αποφάσεις σας) (Α΄ Ιωαν. α΄ 5-7, β΄ 8-11).
Το γεγονός αυτό βύθισε τη συνείδησή μου στο μυστήριο της προαίρεσης και της ελευθερίας των ανθρώπων και των αγγέλων.
Η ελευθερία της προαίρεσης είναι θείο δώρο και είναι μυστήριο ακατανόητο, ανεξήγητο στο βάθος και στην ουσία του για την ανθρώπινη λογική.
Όπως ο Θεός ξεπερνά τον ανθρώπινο νου, το ίδιο και οι πράξεις Του, τα δημιουργήματά Του και τα δώρα Του. Μόνο σχετικά ο ανθρώπινος νους μπορεί να τα κατανοήσει και μόνο με τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος μπορεί να εμβαθύνει.
Δια της διανοητικής... εξεύρεσης, καταλήγουμε σε υποθέσεις, πιθανολογίες, απόψεις ή φαντασιακά ιδεολογήματα. Αυτά που ονομάζω «διανοητικές μπουρμπουλήθρες».
Οι άνθρωποι και οι άγγελοι προικίσθηκαν από το Θεό με ελευθερία προαίρεσης. Είναι αυτοκινούμενοι. Δεν αναγκάζονται ηθικά από τίποτα. Μπορούν να κινηθούν όπως θέλουν στον ηθικό, πνευματικό χώρο, στο βαθμό και την ένταση που επιθυμούν.
Κάπου βαθειά μέσα στο κέντρο της ύπαρξής τους λειτουργεί το μυστήριο αυτό της ελευθερίας. Τα όντα αυτά κλείνουν προς το καλό ή προς το κακό από μία δικιά τους εσωτερική διάθεση, από μία δικιά τους εσωτερική απόφαση. Γιατί έτσι θέλουν! Δεν υπάρχει λόγος ή αιτία στην πραγματικότητα, που να δικαιολογεί την απόφασή τους. Πολύ περισσότερο δεν υπάρχει τρόπος να επιβληθεί ή να αναιρεθεί αυτή η ελευθερία της προαίρεσης.
Αυτή η απόφαση, αυτή η προαίρεση, αυτή η εκλογή,... είναι μυστήριο... Είναι καλοί ή κακοί, στο βάθος τους, γιατί έτσι θέλουν. Χωρίς δικαιολογία, χωρίς εξήγηση.
Τα όντα αυτά πλάθουν τον εαυτό τους. Είναι αυτοδημιούργητα, αυτοκινούμενα. Αποφασίζουν για το πως θα είναι, για την οντολογία της ίδιας τους της φύσης, για τον τρόπο που θα υπάρχουν. Έχει κάτι το θεϊκό αυτή τους η ελευθερία, γιατί είναι δώρο του Θεού.
Το πρώτο ον που έκανε κακή χρήση της ελευθερίας του, κάποια στιγμή του χρόνου, ήταν ο αρχάγγελος Εωσφόρος. Αυτός είναι ο μεγάλος αρνητής: Αυτός είναι «ο δημιουργός» του σκοταδιού. Αυτός είναι η πηγή του κακού, ο βασιλιάς του σκότους: Αυτός παρέσυρε και τους υπόλοιπους αγγέλους που γίνανε δαίμονες. Αυτός παρασέρνει και τους ανθρώπους στο δικό του χώρο, στο δικό του τρόπο ύπαρξης. Αυτός είναι ο εφευρέτης της κακία
Δεν είχε κανένα λόγο να κινηθεί μ’ αυτό τον τρόπο. Είχε πολλούς λόγους και τα πάντα γύρω του τον προέτρεπαν να μένει κοντά στο Θεό, ν’ ανεβαίνει πνευματικά, να απολαμβάνει τη θεία μακαριότητα και να δικαιώνεται ως ύπαρξη.
Όμως... ήταν ελεύθερος... και κάποια στιγμή διάλεξε την άρνηση, την απομάκρυνση από το Θεό, και επιμένει μέχρι σήμερα σ’ αυτήν. Όσο περνάν τα χρόνια, τόσο χειρότερος γίνεται!!...
Έτσι και οι άνθρωποι που τον ακολουθούν. Χωρίς λόγο, χωρίς αιτία, επειδή έτσι θέλουν, στρέφονται εναντίον του Θεού, αν και γνωρίζουν ότι έτσι αυτοκαταστρέφονται. Υπάρχει κάποια τρέλα μέσα σ’ αυτά τα μυαλά. Δεν υπήρχε τίποτα το στραβό μέσα τους. Μόνα τους θέλησαν να γεννήσουν μέσα τους αυτό το πάθος, την τρέλα της υπερηφανείας.
Ο Θεός σέβεται την ελευθερία με την οποία προίκισε τα όντα του, και δεν την καταργεί δυναστικώς, ακόμη κι όταν στρέφεται εναντίον Του. Με χίλιους τρόπους, προσπαθεί να τα ξαναελκύσει κοντά στην αγάπη Του. Δε θέλουν!!!
Η αγάπη του Θεού είναι πολύ μεγαλύτερη από την αγάπη της μάνας, του πατέρα, που μηχανεύονται τα πάντα για να ελκύσουν τα τέκνα τους στο καλό και ν’ απομακρύνουν από κοντά τους κάθε θλίψη, πόνο, αρρώστια, δυστυχία.
Όμως ο διάβολος, οι δαίμονες, οι μάγοι, οι κακοί άνθρωποι, δεν θέλουν ν’ αλλάξουν!!!... Τι διαστροφή! Τι ανοησία!... Να προτιμά κανείς το θάνατο από τη ζωή, το μίσος από την αγάπη, τον πόνο από τη μακαριότητα, τη θλίψη από τη χαρά, τον πόλεμο από την ειρήνη, την κακία από την καλοσύνη... Και όλα αυτά χωρίς λόγο... αιτία... αφορμή.
Είναι ακατανόητο! Είναι τρέλα!
Κι όμως υπάρχουν συνειδήσεις, (δαίμονες και άνθρωποι), που κάνουν αυτή την εκλογή. Νοιώθει κανείς το μυαλό του να σαλεύει από το μέγεθος του παραλογισμού. Μόνοι τους καταστρέφονται, ενώ θα μπορούσαν να ζήσουν, να «τη δουν» αλλοιώς. Μόνοι τους γεννούν μέσα στην ψυχή τους αυτή την τρέλα, που λέγεται πάθος της υπερηφανείας. Αυτή τη σκοτεινή μητέρα που γεννάει χιλιάδες αλλά σκοτεινά παιδιά – πάθη. Αυτό το σκοτεινό χταπόδι που σφίγγει και πνίγει την ψυχή. Είναι να τους λυπάται κανείς βαθειά, γιατί είναι άρρωστοι βαθειά.
«Ένα ‘Κύριε, ελέησον’ να 'λεγε ο Διάβολος, ο Θεός θα τον συγχωρούσε» μου είπε κάποτε ο γέροντας.
«Ένα γεροντάκι εδώ πιο κάτω, προσευχόταν για το Διάβολο. Τον πόνεσε. Πλάσμα του Θεού είναι και αυτός. Αρχάγγελος ήταν και κοίτα πως κατάντησε. Προσευχόταν λοιπόν γι’ αυτόν. Τότε παρουσιάσθηκε στη γωνία ο πονηρός και άρχισε να τον μουντζώνει και να τον κοροϊδεύει. Με κάτι κέρατα εκεί, βρωμούσε κιόλας. Να! Να! τον μούντζωνε με τα δύο του τα χέρια» και μου έδειχνε πως. «Ο Διάβολος είναι αμετανόητος».
Ο ίδιος, ο π. Παΐσιος, ήταν το γεροντάκι, απλά δεν ήθελε να μου το πει φανερά... αλλά μου το είπε αργότερα, άλλη φορά.
Ευχαριστώ το Θεό που μου χάρισε αυτό το βίωμα, γιατί μη πιστεύοντας ότι μπορεί να είναι κάποιος κακός, εξέθετα τον εαυτό μου σε θανάσιμους κινδύνους.
Βέβαια ο Θεός γνωρίζει, αλλά μέσα μου υπάρχει η πεποίθηση ότι οι ευχές του γέροντα ενήργησαν και μου χαρίστηκε αυτό το πνευματικό δώρο, που έδωσε απάντηση, περίσσεια απάντηση, στις ερωτήσεις που είχα υποβάλει στο γέροντα σχετικά με τους γκουρού (γιατί να είναι κακοί; Δεν έχουν κανένα λόγο... κλπ.).
«εν αυτώ ζωή ην, και η ζωή ην το φως των ανθρώπων και το φως εν τη σκοτία φαίνει, και η σκοτία αυτό ου κατέλαβεν».
«εγώ φως εις τον κόσμον ελήλυθα, ίνα πας ο πιστεύων εις εμέ εν τη σκοτία μη μείνη» (Ιωαν. 12,46).
«ότι ο Θεός φως εστί και σκοτία εν αυτώ ουκ εστίν ουδεμία» (Α’ Ιωαν. 1, 5).
«πας γαρ ο φαύλα πράσσων μισεί το φως και ουκ έρχεται προς το φως, ίνα μη ελεγχθή τα έργα αυτού» (Ιωάννη 3,20).
Ένοιωθα βαθιά μέσα μου την ανεπάρκεια του νου. Δεν μπορούσε ο νους να κρίνει γεγονότα που τον ξεπερνούσαν απείρως. Πως λοιπόν θ’ αποφάσιζα για το τι είναι τι; και με ποιους θα πάω και ποιους θ’ αφήσω; Κι όμως έπρεπε να κάνω κάποια κίνηση κι εγώ δεν ήξερα πως να κινηθώ... Οι άλλοι, αλλά και ο γέροντας, περίμεναν αυτή μου την κίνηση, αυτή μου την τοποθέτηση.
Σήμερα ξέρω ότι αυτός που εκαλείτο να αποφασίσει δεν ήταν η διάνοια, αλλά η καρδιά. Κάτι δηλαδή πολύ βαθύτερο και δυνατότερο. Το κέντρο της ύπαρξης του ανθρώπου. Δε θα δημιουργούσε ο νους μια ιδεολογία, αλλά μια πίστη θα γεννιόταν μέσα στην καρδιά.
Μια μέρα, αφού είχα πια γυρίσει από την Ινδία, ρώτησα το γέροντα για τους γιόγκι:
- Δεν μπορώ να καταλάβω, γέροντα· είναι έξυπνοι, μορφωμένοι άνθρωποι, με πολλές δυνατότητες, γιατί να είναι κακοί;... Δεν έχουν κανένα λόγο!!.. Δεν μπορώ να καταλάβω!...
Ο Γέροντας με κοίταξε, κούνησε το κεφάλι του δε μου είπε τίποτα εκείνη τη στιγμή (το κείμενο που ακολουθεί το έγραψα τότε, όταν συνέβη το γεγονός).
Λίγες μέρες μετά, και συγκεκριμένα πριν το Πάσχα του 1984 συνέβη το εξής:
Στη Θεσσαλονίκη κάποιο απόγευμα, μόνος, κάτι διάβαζα, κάτι σκεφτόμουν, δεν ξέρω τι.
Εντελώς ξαφνικά και απότομα· εντελώς ολοκληρωτικά, ο κόσμος εξαφανίστηκε γύρω μου. Δεν... υπήρχαν οπτικές παραστάσεις, δεν υπήρχε ήχος ούτε αφή. Οι πέντε αισθήσεις έπαψαν να λειτουργούν και να στέλνουν μηνύματα. Ο έξω κόσμος έσβησε απότομα και ολοκληρωτικά. Όπως όταν πατάμε το διακόπτη και το δωμάτιο από τη μια στιγμή στην άλλη βυθίζεται στο σκοτάδι.
Ο νους μου δεν ασχολιόταν με τα μηνύματα που έστελναν οι πέντε αισθήσεις. Όλη η ενέργειά του, όλη η προσοχή του είχαν στραφεί αλλού. Είχε απορροφηθεί ολοκληρωτικά, είχε τραβηχθεί σ’ έναν πνευματικό χώρο. Ένα πνευματικό γεγονός τον είχε καθηλώσει.
Είδα φως και σκοτάδι. Ένα λευκό φως, απαλό και γλυκό, εντονότατο και λαμπερό, από τη μια μεριά· ένα σκοτάδι βαθύ και πηχτό από την άλλη. Στην αρχή η προσοχή μου στράφηκε στο σκοτάδι. Μου δημιούργησε ένα αίσθημα φόβου αλλά και δέους. Μια ανατριχίλα, αλλά και μια περιέργεια με κατέλαβαν. Ήθελα να γνωρίσω τι ήταν αυτό. Προχώρησε προς αυτό ο νους μου, και αντιλήφθηκα το μέγεθος της άρνησης. Όσο πιο βαθειά πήγαινε κανείς, τόσο πιο πηχτό γινόταν το σκοτάδι, τόσο πιο μεγάλη ήταν η άρνηση. Υπήρχε μια τεράστια δύναμη, ένα «μεγαλείο» τολμώ να πω. Ήταν η αρνητική όψη των πραγμάτων.
Όσο τραβούσε το φως και υψωνόταν, τόσο τραβούσε το σκοτάδι και βυθιζόταν. Μέχρι τέρμα, χωρίς δισταγμό, απόλυτα. Μεγάλη αγάπη απ’ εδώ, μεγάλο μίσος από εκεί. Ο απόλυτος αλτρουισμός από το φως ξεχυνόταν... τραβούσε αντιμαχόμενο το σκοτάδι στον απόλυτο εγωισμό. Το σκοτάδι αρνιόταν το φως, το αποστρεφόταν, το έδιωχνε!... έτσι «δημιουργούσε» έναν άλλο χώρο.
Ο κόσμος και τα όντα ήταν δημιούργημα του φωτός. Ο «υπαρξιακός χώρος» του κάθε προσώπου, το κάθε πρόσωπο καθ’ εαυτό, είναι δημιούργημα, κτίσμα, πλάσμα του φωτός. Το φως διαπερνούσε και πληρούσε όλους αυτούς τους «χώρους». Κάποια συνείδηση αποφάσισε να κρατήσει έξω από τον «υπαρξιακό της χώρο» το φως, που τη δημιούργησε. Αρνήθηκε το φως. Το φως σεβάσθηκε την ελεύθερη απόφαση του δημιουργήματός του και κρατήθηκε έξω. Έτσι παρουσιάσθηκε ένας σκοτεινός «υπαρξιακός χώρος». Έτσι έγινε πραγματικότητα το σκοτάδι. Με το ν’ αρνιέται το φως «δημιουργούσε» το σκοτάδι. Το σκοτάδι δεν υπήρχε από μόνο του. Το φως υπήρχε από τον εαυτό του. Το σκοτάδι υπήρχε μόνο, όσο υπήρχε η άρνηση του φωτός. Το σκοτάδι χωρίς το φως δεν μπορεί να υπάρξει. Το φως δεν έχει ανάγκη το σκοτάδι, για να υπάρχει. Το φως μπορεί να υπάρχει από μόνο του.
Το σκοτάδι ήταν αποτέλεσμα μιας προαίρεσης, μιας συνείδησης. Είναι ο τρόπος που διάλεξε να υπάρχει ένα ον, δηλαδή ο Διάβολος. Το σκοτάδι άρχισε να υπάρχει χωρίς λόγο· χωρίς αιτία, χωρίς αφορμή. Έτσι του ήρθε κάποιου. Κινούμενος μόνο από την προαίρεσή του αρνήθηκε το φως. Αυτή η άρνηση έκανε το σκοτάδι πραγματικότητα, το έφερε στην «ύπαρξη», το γέννησε». Ένας άλλος χώρος αντίθετος από το χώρο του φωτός.
Αυτή η πράξη της άρνησης μοιάζει με «δημιουργία», αλλά δεν είναι. Μιμούνταν την πράξη δημιουργίας του Θεού από την... ανάποδη. Ήταν η πιστή απομίμηση από την αντίθετη μεριά. Προσπαθούσε να κλέψει το Θεό, προσπαθούσε να κλέψει τη δυνατότητα δημιουργίας. Ήθελε να είναι Θεός. Συμπεριφερόταν ως «Θεός». Επειδή δεν είχε τη δύναμη της δημιουργίας μέσα του, αρνούμενος όλη τη δημιουργία, όλο το φως, όλη την ενέργεια, όλη τη χάρη του Θεού, τραβώντας το πράγμα στα όριά του, έκανε πραγματικότητα... την ανυπαρξία... « δημιουργούσε» το θάνατο... το σκοτάδι. Πριν δεν υπήρχε ούτε θάνατος ούτε σκοτάδι, αλλά τα πάντα ήταν γεμάτα από φως και ζωή.
Όπως η ένωση των πάντων, έτσι και ο διαχωρισμός τους. Όπως από την αγάπη ήρθε η ύπαρξη· έτσι από το μίσος γεννιέται το σκοτάδι της ανυπαρξίας. Όπως η δημιουργία έτσι και η καταστροφή. Άπειρα εκτείνεται το φως, άπειρα και το σκοτάδι. Δεν ένοιωσα πουθενά την ύπαρξη ορίου. Λάμπει περισσότερο το φως, σκοτεινιάζει περισσότερο το σκοτάδι, σε μια προσπάθεια να καταπιεί το φως. Ήταν απόλυτη η αντιστροφή.
Υπήρχε ο Θεός· οι ιδιότητές του· οι ενέργειές του. Υπήρχε το φως· απέραντο... μεγάλο... απλό.
Η άρνηση του σκοταδιού ήταν απέραντη· μεγάλη· απλή· σκέτη· απροσχημάτιστη· βαθειά· άγρια· πεισματική· καταστροφική· αυτοκαταστροφική· μανία· τρέλα· λύσσα.
Δεν μπορούσα να βλέπω γύρω μου, μόνο ένοιωθα. Κάποιες ψυχές, μ’ έναν τρελό, στριγγλιό γέλιο πηδούσαν μέσα στο σκοτάδι, που τις τραβούσε βαθειά σαν τον ωκεανό και χάνονταν.
Φοβισμένος τράβηξα τον εαυτό μου στη μεριά του φωτός. Ζήτησα την προστασία του. Φοβήθηκα το σκοτάδι, την αγριάδα και την τρέλα του. Δεν το ήθελα. Βρέθηκα... στις παρυφές του φωτός, ανακουφισμένος, σαν να είχα γλυτώσει από μεγάλο κίνδυνο.
Είχα προχωρήσει πολύ λίγο μέσα στο σκοτάδι. Ίσα που έχωσα το κεφάλι μου κάτω από το νερό. Το βάθος του ωκεανού... το μάντευα, το ένοιωθα. Κατάλαβα όμως τη δύναμη της αμαρτίας, της γοητείας της, τον πειρασμό της, τον πυρήνα της, την ουσία της... μα κατάλαβα και την ανυπαρξία της· τη μέχρι γέλιου αδυναμία της... Δεν υπάρχει. Είναι απουσία... Δεν μπορεί να υπάρξει μόνη της... Όσο φοβερή είναι, όταν σε κερδίσει, τόσο γελοία και ανίσχυρη είναι, όταν κρατιέσαι μακριά της. Ούτε ένα παιδάκι δεν μπορεί να νικήσει, αν αυτό δεν πέσει μόνο του.
Ούτε στο φως προχώρησα πολύ. Ίσα-ίσα που πέρασα το σύνορο. βρισκόμουν πολύ κοντά στο μεταίχμιο. Όμως πόσο με παρηγόρησε... και τι σιγουριά μου έδωσε... Με πλημμύρισε ζωή. Ειρήνη... χαρά... γνώση... Με αγαπούσε πολύ και μου χάριζε πολύτιμα δώρα, που αγνοούσα την ύπαρξή τους, μου έδινε από τα δικά του και ας ήμουν ανάξιος.
Ξαφνικά εικόνες, ήχοι από το σαλόνι πλημμύρισαν το νου μου. Ο διακόπτης γύρισε από την άλλη μεριά. Τελείωσε ξαφνικά, όπως άρχισε. Ένα βαθύ μάθημα, σε λίγα λεπτά. Όσα δεν μπορεί να εξηγήσει καμία κουβέντα. Λεπτές διαφορές και όμως πολύ βαθειές και σημαντικές έννοιες, που δεν υπάρχουν... σε λέξεις, που δε χωράν σε σκέψεις. Μια αποκάλυψη. Μια πιο πολύ ένα test. Μια δοκιμασία. Με ποιους θα πας και ποιους θ’ αφήσεις. Δοκιμάσθηκε... κρίθηκε η βαθύτατη προαίρεσή μου. Φανερώθηκε η κλίση της καρδιάς μου.
Ευτυχώς η καρδιά μου, αν και στην αρχή κινήθηκε προς το σκοτάδι... τελικά βρήκε ανάπαυση στο φως. Ευτυχώς που με δέχθηκε το φως.
Τι ήταν το φως; Λέει ο Χριστός στο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο: «εγώ φως εις τον κόσμον ελήλυθα, ίνα πας ο πιστεύων εις εμέ εν τη σκοτία μη μείνη» (Ιωαν. ιβ΄ 46) και εξηγεί ο απόστολος «Γιατί εσείς είστε παιδιά του φωτός και σαν παιδιά του φωτός να περιπατείτε» (στη ζωή, στις αποφάσεις σας) (Α΄ Ιωαν. α΄ 5-7, β΄ 8-11).
Το γεγονός αυτό βύθισε τη συνείδησή μου στο μυστήριο της προαίρεσης και της ελευθερίας των ανθρώπων και των αγγέλων.
Η ελευθερία της προαίρεσης είναι θείο δώρο και είναι μυστήριο ακατανόητο, ανεξήγητο στο βάθος και στην ουσία του για την ανθρώπινη λογική.
Όπως ο Θεός ξεπερνά τον ανθρώπινο νου, το ίδιο και οι πράξεις Του, τα δημιουργήματά Του και τα δώρα Του. Μόνο σχετικά ο ανθρώπινος νους μπορεί να τα κατανοήσει και μόνο με τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος μπορεί να εμβαθύνει.
Δια της διανοητικής... εξεύρεσης, καταλήγουμε σε υποθέσεις, πιθανολογίες, απόψεις ή φαντασιακά ιδεολογήματα. Αυτά που ονομάζω «διανοητικές μπουρμπουλήθρες».
Οι άνθρωποι και οι άγγελοι προικίσθηκαν από το Θεό με ελευθερία προαίρεσης. Είναι αυτοκινούμενοι. Δεν αναγκάζονται ηθικά από τίποτα. Μπορούν να κινηθούν όπως θέλουν στον ηθικό, πνευματικό χώρο, στο βαθμό και την ένταση που επιθυμούν.
Κάπου βαθειά μέσα στο κέντρο της ύπαρξής τους λειτουργεί το μυστήριο αυτό της ελευθερίας. Τα όντα αυτά κλείνουν προς το καλό ή προς το κακό από μία δικιά τους εσωτερική διάθεση, από μία δικιά τους εσωτερική απόφαση. Γιατί έτσι θέλουν! Δεν υπάρχει λόγος ή αιτία στην πραγματικότητα, που να δικαιολογεί την απόφασή τους. Πολύ περισσότερο δεν υπάρχει τρόπος να επιβληθεί ή να αναιρεθεί αυτή η ελευθερία της προαίρεσης.
Αυτή η απόφαση, αυτή η προαίρεση, αυτή η εκλογή,... είναι μυστήριο... Είναι καλοί ή κακοί, στο βάθος τους, γιατί έτσι θέλουν. Χωρίς δικαιολογία, χωρίς εξήγηση.
Τα όντα αυτά πλάθουν τον εαυτό τους. Είναι αυτοδημιούργητα, αυτοκινούμενα. Αποφασίζουν για το πως θα είναι, για την οντολογία της ίδιας τους της φύσης, για τον τρόπο που θα υπάρχουν. Έχει κάτι το θεϊκό αυτή τους η ελευθερία, γιατί είναι δώρο του Θεού.
Το πρώτο ον που έκανε κακή χρήση της ελευθερίας του, κάποια στιγμή του χρόνου, ήταν ο αρχάγγελος Εωσφόρος. Αυτός είναι ο μεγάλος αρνητής: Αυτός είναι «ο δημιουργός» του σκοταδιού. Αυτός είναι η πηγή του κακού, ο βασιλιάς του σκότους: Αυτός παρέσυρε και τους υπόλοιπους αγγέλους που γίνανε δαίμονες. Αυτός παρασέρνει και τους ανθρώπους στο δικό του χώρο, στο δικό του τρόπο ύπαρξης. Αυτός είναι ο εφευρέτης της κακία
Δεν είχε κανένα λόγο να κινηθεί μ’ αυτό τον τρόπο. Είχε πολλούς λόγους και τα πάντα γύρω του τον προέτρεπαν να μένει κοντά στο Θεό, ν’ ανεβαίνει πνευματικά, να απολαμβάνει τη θεία μακαριότητα και να δικαιώνεται ως ύπαρξη.
Όμως... ήταν ελεύθερος... και κάποια στιγμή διάλεξε την άρνηση, την απομάκρυνση από το Θεό, και επιμένει μέχρι σήμερα σ’ αυτήν. Όσο περνάν τα χρόνια, τόσο χειρότερος γίνεται!!...
Έτσι και οι άνθρωποι που τον ακολουθούν. Χωρίς λόγο, χωρίς αιτία, επειδή έτσι θέλουν, στρέφονται εναντίον του Θεού, αν και γνωρίζουν ότι έτσι αυτοκαταστρέφονται. Υπάρχει κάποια τρέλα μέσα σ’ αυτά τα μυαλά. Δεν υπήρχε τίποτα το στραβό μέσα τους. Μόνα τους θέλησαν να γεννήσουν μέσα τους αυτό το πάθος, την τρέλα της υπερηφανείας.
Ο Θεός σέβεται την ελευθερία με την οποία προίκισε τα όντα του, και δεν την καταργεί δυναστικώς, ακόμη κι όταν στρέφεται εναντίον Του. Με χίλιους τρόπους, προσπαθεί να τα ξαναελκύσει κοντά στην αγάπη Του. Δε θέλουν!!!
Η αγάπη του Θεού είναι πολύ μεγαλύτερη από την αγάπη της μάνας, του πατέρα, που μηχανεύονται τα πάντα για να ελκύσουν τα τέκνα τους στο καλό και ν’ απομακρύνουν από κοντά τους κάθε θλίψη, πόνο, αρρώστια, δυστυχία.
Όμως ο διάβολος, οι δαίμονες, οι μάγοι, οι κακοί άνθρωποι, δεν θέλουν ν’ αλλάξουν!!!... Τι διαστροφή! Τι ανοησία!... Να προτιμά κανείς το θάνατο από τη ζωή, το μίσος από την αγάπη, τον πόνο από τη μακαριότητα, τη θλίψη από τη χαρά, τον πόλεμο από την ειρήνη, την κακία από την καλοσύνη... Και όλα αυτά χωρίς λόγο... αιτία... αφορμή.
Είναι ακατανόητο! Είναι τρέλα!
Κι όμως υπάρχουν συνειδήσεις, (δαίμονες και άνθρωποι), που κάνουν αυτή την εκλογή. Νοιώθει κανείς το μυαλό του να σαλεύει από το μέγεθος του παραλογισμού. Μόνοι τους καταστρέφονται, ενώ θα μπορούσαν να ζήσουν, να «τη δουν» αλλοιώς. Μόνοι τους γεννούν μέσα στην ψυχή τους αυτή την τρέλα, που λέγεται πάθος της υπερηφανείας. Αυτή τη σκοτεινή μητέρα που γεννάει χιλιάδες αλλά σκοτεινά παιδιά – πάθη. Αυτό το σκοτεινό χταπόδι που σφίγγει και πνίγει την ψυχή. Είναι να τους λυπάται κανείς βαθειά, γιατί είναι άρρωστοι βαθειά.
«Ένα ‘Κύριε, ελέησον’ να 'λεγε ο Διάβολος, ο Θεός θα τον συγχωρούσε» μου είπε κάποτε ο γέροντας.
«Ένα γεροντάκι εδώ πιο κάτω, προσευχόταν για το Διάβολο. Τον πόνεσε. Πλάσμα του Θεού είναι και αυτός. Αρχάγγελος ήταν και κοίτα πως κατάντησε. Προσευχόταν λοιπόν γι’ αυτόν. Τότε παρουσιάσθηκε στη γωνία ο πονηρός και άρχισε να τον μουντζώνει και να τον κοροϊδεύει. Με κάτι κέρατα εκεί, βρωμούσε κιόλας. Να! Να! τον μούντζωνε με τα δύο του τα χέρια» και μου έδειχνε πως. «Ο Διάβολος είναι αμετανόητος».
Ο ίδιος, ο π. Παΐσιος, ήταν το γεροντάκι, απλά δεν ήθελε να μου το πει φανερά... αλλά μου το είπε αργότερα, άλλη φορά.
Ευχαριστώ το Θεό που μου χάρισε αυτό το βίωμα, γιατί μη πιστεύοντας ότι μπορεί να είναι κάποιος κακός, εξέθετα τον εαυτό μου σε θανάσιμους κινδύνους.
Βέβαια ο Θεός γνωρίζει, αλλά μέσα μου υπάρχει η πεποίθηση ότι οι ευχές του γέροντα ενήργησαν και μου χαρίστηκε αυτό το πνευματικό δώρο, που έδωσε απάντηση, περίσσεια απάντηση, στις ερωτήσεις που είχα υποβάλει στο γέροντα σχετικά με τους γκουρού (γιατί να είναι κακοί; Δεν έχουν κανένα λόγο... κλπ.).
«εν αυτώ ζωή ην, και η ζωή ην το φως των ανθρώπων και το φως εν τη σκοτία φαίνει, και η σκοτία αυτό ου κατέλαβεν».
«εγώ φως εις τον κόσμον ελήλυθα, ίνα πας ο πιστεύων εις εμέ εν τη σκοτία μη μείνη» (Ιωαν. 12,46).
«ότι ο Θεός φως εστί και σκοτία εν αυτώ ουκ εστίν ουδεμία» (Α’ Ιωαν. 1, 5).
«πας γαρ ο φαύλα πράσσων μισεί το φως και ουκ έρχεται προς το φως, ίνα μη ελεγχθή τα έργα αυτού» (Ιωάννη 3,20).
Η αστρολογία
Μ.Μ.Γιατί η αστρολογία είναι σήμερα σ’ έξαρση , ενώ την ίδια στιγμή η επιστήμη είναι στο απόγειο της;
Π. Ι. Κ. Αυτό είναι η περιεργότατη ειρωνεία του θέματος. Αυτό συμβαίνει επειδή δεν λύνονται όλα τα προβλήματά με την ψυχρή επιστήμη, ούτε με τα μαθηματικά, ούτε με τη φυσική ,ούτε με τη χημεία, ούτε με τη μηχανική, ούτε με τίποτε απ’ όλα αυτά. Δεν λύνονται έτσι οι υποθέσεις της ζωής! Η ψυχή του ανθρώπου είναι πλασμένη- όπως έλεγε ο Τερτυλλιανός-«εκ φύσεως χριστιανική». Και πρέπει ως χριστιανή η ψυχή, να τρέφεται με τον πραγματικό λόγο του Θεού. Όταν δεν τρέφουμε την ψυχή μας με τον πραγματικό λόγο του Θεού, θα την τρέφουμε με τα ξυλοκέρατα της αμαρτίας, της αθεΐας, της αρνήσεως, όπως έκανε ο άσωτος της παραβολής. Επειδή ο σύγχρονος άνθρωπος γκρέμισε από το βάθρο της ψυχής του τον αληθινό Θεό, την πίστη στον αληθινό Θεό, το Δημιουργό του και Λυτρωτή του κόσμου, και δεν μπορεί να βάλει στο μηδέν στη θέση του – όποιος λέει ότι βάζει το μηδέν ψεύδεται∙ δεν υπάρχει άνθρωπος πραγματικά μηδενιστής και πραγματικά άθεος-, βάζει μια άλλη θεότητα, είτε πολιτική λέγεται αυτή, είτε θέατρο λέγεται, είτε κινηματογράφος, είτε αθλητισμός… Οτιδήποτε άλλο βάζει στη θέση του Θεού και πάνω απ’ το Θεό. Αυτοί οι άνθρωπο, εφόσον έδιωξαν απ’ τη ζωή τους τον πραγματικό Θεό, έβαλαν στη θέση του τα άστρα! Το κτίσμα δηλαδή το φθαρτό και πεπερασμένο, στη θέση του Αφθάρτου και Απείρου Θεού. Κι έτσι δεν καθορίζει πλέον τη ζωή τους ο Θεός αλλά τα άστρα. Εκεί κατήντησαν! Ενώ τα άστα δεν μπορούν να επηρεάσουν καθόλου την ανθρώπινη θέληση , την οποία ο Ίδιος ο Κύριος θέλησε να είναι ελεύθερη ακόμη και απέναντι στον Ίδιο!...
…Για το θέμα , τώρα, της αστρολογίας έχω να προσθέσω και το εξής;: Ότι ο άνθρωπος είναι ελεύθερος, αποδεικνύεται από το μεγάλο αγώνα που γίνεται στην ψυχή του ανθρώπου, όταν έχει να πάρει κάποια απόφαση. Αν ήμασταν αυστηρά καθορισμένοι, αν εξαρτιόταν η θέληση μας από τα άστρα, δεν θα είχαμε αυτή τη φοβερή διελκυστίνδα κατά τη λήψη αποφάσεων , ούτε τύψεις συνειδήσεως, όταν πράττουμε κάτι κακό, κάτι το αμαρτωλό, ούτε επαίνους από τη συνείδησή μας, όταν πράττουμε κάτι καλό. Το ρομπότ δεν δέχεται ούτε επαίνους, ούτε ψόγους. Το ότι ο άνθρωπος αισθάνεται μέσα του και τον έπαινο και τον ψόγο, είναι απόδειξη ότι είναι ελεύθερος. Και ακριβώς ως ελεύθερο τον αντιμετώπισε ο Θεός και έθεσε μπροστά του τις «τιμωρίες» της κολάσεως και τις «αμοιβές» του παραδείσου.
Ο άνθρωπος , λοιπόν, είναι ελεύθερος. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα αυτό που αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη. Παρουσιάζεται εκεί ο Θεός να λέει σε ορισμένους προφήτες: «σε εξέλεξα από κοιλίας μητρός σου» που σημαίνει ότι ήδη η εκλογή του Θεού είχε γίνει πριν από τη γέννηση τους , η οποία σύμφωνα με τους αστρολόγους, καθορίζει τη ζωή των ανθρώπων. Βλέπουμε , λοιπόν, ότι ο Θεός «επεμβαίνει» στη ζωή του ανθρώπου ήδη από το εμβρυικό στάδιο. Και όχι μόνο αυτό. Υπάρχουν κι άλλα χωρία που λένε ότι ο Θεός «καθορίζει» τη ζωή του ανθρώπου πριν και από τη σύλληψη του.
Πίστη και Λογική
Το τραίνο της λογικής στις ράγες του Θεού.
Διαδρομή Β΄
1993
Π. Ι. Κ. Αυτό είναι η περιεργότατη ειρωνεία του θέματος. Αυτό συμβαίνει επειδή δεν λύνονται όλα τα προβλήματά με την ψυχρή επιστήμη, ούτε με τα μαθηματικά, ούτε με τη φυσική ,ούτε με τη χημεία, ούτε με τη μηχανική, ούτε με τίποτε απ’ όλα αυτά. Δεν λύνονται έτσι οι υποθέσεις της ζωής! Η ψυχή του ανθρώπου είναι πλασμένη- όπως έλεγε ο Τερτυλλιανός-«εκ φύσεως χριστιανική». Και πρέπει ως χριστιανή η ψυχή, να τρέφεται με τον πραγματικό λόγο του Θεού. Όταν δεν τρέφουμε την ψυχή μας με τον πραγματικό λόγο του Θεού, θα την τρέφουμε με τα ξυλοκέρατα της αμαρτίας, της αθεΐας, της αρνήσεως, όπως έκανε ο άσωτος της παραβολής. Επειδή ο σύγχρονος άνθρωπος γκρέμισε από το βάθρο της ψυχής του τον αληθινό Θεό, την πίστη στον αληθινό Θεό, το Δημιουργό του και Λυτρωτή του κόσμου, και δεν μπορεί να βάλει στο μηδέν στη θέση του – όποιος λέει ότι βάζει το μηδέν ψεύδεται∙ δεν υπάρχει άνθρωπος πραγματικά μηδενιστής και πραγματικά άθεος-, βάζει μια άλλη θεότητα, είτε πολιτική λέγεται αυτή, είτε θέατρο λέγεται, είτε κινηματογράφος, είτε αθλητισμός… Οτιδήποτε άλλο βάζει στη θέση του Θεού και πάνω απ’ το Θεό. Αυτοί οι άνθρωπο, εφόσον έδιωξαν απ’ τη ζωή τους τον πραγματικό Θεό, έβαλαν στη θέση του τα άστρα! Το κτίσμα δηλαδή το φθαρτό και πεπερασμένο, στη θέση του Αφθάρτου και Απείρου Θεού. Κι έτσι δεν καθορίζει πλέον τη ζωή τους ο Θεός αλλά τα άστρα. Εκεί κατήντησαν! Ενώ τα άστα δεν μπορούν να επηρεάσουν καθόλου την ανθρώπινη θέληση , την οποία ο Ίδιος ο Κύριος θέλησε να είναι ελεύθερη ακόμη και απέναντι στον Ίδιο!...
…Για το θέμα , τώρα, της αστρολογίας έχω να προσθέσω και το εξής;: Ότι ο άνθρωπος είναι ελεύθερος, αποδεικνύεται από το μεγάλο αγώνα που γίνεται στην ψυχή του ανθρώπου, όταν έχει να πάρει κάποια απόφαση. Αν ήμασταν αυστηρά καθορισμένοι, αν εξαρτιόταν η θέληση μας από τα άστρα, δεν θα είχαμε αυτή τη φοβερή διελκυστίνδα κατά τη λήψη αποφάσεων , ούτε τύψεις συνειδήσεως, όταν πράττουμε κάτι κακό, κάτι το αμαρτωλό, ούτε επαίνους από τη συνείδησή μας, όταν πράττουμε κάτι καλό. Το ρομπότ δεν δέχεται ούτε επαίνους, ούτε ψόγους. Το ότι ο άνθρωπος αισθάνεται μέσα του και τον έπαινο και τον ψόγο, είναι απόδειξη ότι είναι ελεύθερος. Και ακριβώς ως ελεύθερο τον αντιμετώπισε ο Θεός και έθεσε μπροστά του τις «τιμωρίες» της κολάσεως και τις «αμοιβές» του παραδείσου.
Ο άνθρωπος , λοιπόν, είναι ελεύθερος. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα αυτό που αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη. Παρουσιάζεται εκεί ο Θεός να λέει σε ορισμένους προφήτες: «σε εξέλεξα από κοιλίας μητρός σου» που σημαίνει ότι ήδη η εκλογή του Θεού είχε γίνει πριν από τη γέννηση τους , η οποία σύμφωνα με τους αστρολόγους, καθορίζει τη ζωή των ανθρώπων. Βλέπουμε , λοιπόν, ότι ο Θεός «επεμβαίνει» στη ζωή του ανθρώπου ήδη από το εμβρυικό στάδιο. Και όχι μόνο αυτό. Υπάρχουν κι άλλα χωρία που λένε ότι ο Θεός «καθορίζει» τη ζωή του ανθρώπου πριν και από τη σύλληψη του.
Πίστη και Λογική
Το τραίνο της λογικής στις ράγες του Θεού.
Διαδρομή Β΄
1993
Η ιδιόχειρη διαθήκη του πατρός Παϊσίου του Αγιορείτου
Του λόγου μου ο Μοναχός Παΐσιος, όπως εξέτασα τον εαυτόν μου, ίδα ότι όλες της εντολές του Κυρίου της παρέβην, όλες της αμαρτίες της έχω κάνη. Δεν έχει σημασία εάν, ορισμένες έχουν γίνη σε μικρότερο βαθμό, διότι δεν έχω καθόλου ελαφριντικά, επειδή με έχει εβεργετίση πολύ ο Κύριος.
Εύχεσθε να με ελεήση ο Χριστός. Συνχωρέστε με, και συνχωρημένοι να είναι όσοι νομίζουν ότι με λύπησαν.
Ευχαριστώ πολύ, και πάλη εύχεσθε.
Μοναχός Παΐσιος
Απο το :
www.arxontariki.net |
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)