Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος-Τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος

http://www.enoriaka.gr
Μεγάλα είναι και ξεπερνούν την ανθρώπινη λογική τα χαρίσματα που μάς δώρισε σήμερα ο φιλάνθρωπος Θεός. Γι’ αυτό ας χαρούμε όλοι μαζί και σκιρτώντας από αγαλλίαση ας ανυμνήσουμε τον Κύριό μας. Γιατί η σημερινή ημέρα είναι για μάς εορτή και πανηγύρι.Όπως δηλαδή διαδέχονται η μια την άλλη οι εποχές και οι κινήσεις του ήλιου, έτσι ακριβώς και στην Εκκλησία η μία εορτή διαδέχεται την άλλη και με τον τρόπο αυτό απ’ τη μια πηγαίνουμε στην άλλη. Πριν από λίγο καιρό εορτάσαμε τον σταυρό, το πάθος και την Ανάσταση, και ύστερα από αυτά την Ανάληψη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού στους ουρανούς. Σήμερα φθάσαμε στην κορυφή των αγαθών, σ’ αυτήν την κορωνίδα των εορτών, βρισκόμαστε πια στην πραγματοποίηση των επαγγελιών του Κυρίου. «Γιατί αν φύγω –λέει- θα σάς στείλω άλλον Παράκλητο, και δεν θα σάς αφήσω ορφανούς». (Ιωάν. 16,6). Βλέπετε το πατρικό Του ενδιαφέρον; Βλέπετε την ανέκφραστη φιλανθρωπία Του; Πριν λίγες ημέρες ανελήφθη στον ουρανό, κάθισε στον βασιλικό θρόνο, στα δεξιά του Πατρός, και σήμερα μάς στέλνει ως δώρο τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος και μ’ αυτόν τον τρόπο μάς χορηγεί άπειρα ουράνια αγαθά. Γιατί, πες μου, ποιο από τα αγαθά που συμβάλλουν στη σωτηρία μας δεν μάς δόθηκε από το Άγιο Πνεύμα;
Με τη χάρη Του απαλλασσόμαστε απ’ τη δουλεία του διαβόλου, καλούμαστε στην ελευθερία του Χριστού, οδηγούμαστε στην ουράνια υιοθεσία, αναγεννιόμαστε απ’ την αρχή και ξεφορτωνόμαστε το βαρύ και δυσβάστακτο φορτίο των αμαρτιών μας. Με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος βλέπουμε να υπάρχουν τόσοι ιερείς κι έχουμε τάγματα διδασκάλων της Εκκλησίας. Απ’ την πηγή αυτή πήγασαν πλούτη προφητειών και χαρίσματα ιάσεων και όλα τα άλλα που συνήθως στολίζουν την Εκκλησία του Θεού από το Άγιο Πνεύμα προέρχονται. Και φωνάζει ο Παύλος και λέει: «Για όλα αυτά τα χαρίσματα ενεργεί το ένα και μοναδικό Πνεύμα, που τα μοιράζει όπως θέλει στον καθένα χωριστά» (Α’ Κορ. 12,11).
«Όπως θέλει», λέει, όχι όπως έχει διαταχθεί. «Μοιράζει», και δεν μοιράζεται. Έχει εξουσία, και δεν εξουσιάζεται. Γιατί ο Παύλος λέει πως έχει και το Άγιο Πνεύμα την ίδια εξουσία, που έχει και ο Πατήρ. Κι όπως είπε για τον Πατέρα «ο Θεός είναι εκείνος που ενεργεί παντού και πάντα» (Α’ Κορ. 12,6), έτσι λέει και για το Άγιο Πνεύμα «για όλα αυτά τα χαρίσματα ενεργεί το ένα και μοναδικό Πνεύμα, που τα μοιράζει όπως θέλει στον καθένα χωριστά». Είδες τέλεια εξουσία που έχει; Γιατί όσα πρόσωπα έχουν την ίδια φύση και ουσία είναι φανερό ότι έχουν και την ίδια εξουσία, και όσα έχουν την ίδια αξία, σ’ αυτά μία είναι η δύναμη και η εξουσία.
Χάρη στη δύναμη του Αγίου Πνεύματος απαλλαχτήκαμε από τις αμαρτίες, μ’ αυτήν ξεπλύναμε την ψυχή μας από κάθε ρύπο. Με τη δωρεά του Αγίου Πνεύματος, ενώ ήμασταν άνθρωποι, γίναμε άγγελοι, όσοι βέβαια θελήσαμε να μάς βοηθήσει η χάρη Του, χωρίς να αλλάξει η φύση μας, αλλά, κι αυτό είναι το πιο αξιοθαύμαστο, διατηρήσαμε την ανθρώπινη φύση μας και μ’ αυτή επιδείξαμε αγγελική συμπεριφορά. Τόσο μεγάλη είναι λοιπόν η δύναμη του Αγίου Πνεύματος! Και όπως η πραγματική φωτιά όταν δεχτεί τον μαλακό πηλό τον καθιστά σκληρό κεραμίδι, έτσι ακριβώς και η φωτιά του Αγίου Πνεύματος, όταν δεχτεί μια ψυχή συνετή, ακόμη κι αν τη βρει πιο μαλακή κι απ’ τον πηλό, την κάνει πιο γερή κι απ’ το σίδερο. Και κάνει ξαφνικά πιο καθαρό απ’ τον ήλιο εκείνον που έως τώρα ήταν μολυσμένος απ’ την ακαθαρσία των αμαρτιών.[...]
«Με τη δύναμη του ονόματος του Κυρίου Ιησού Χριστού», λέει, «και με τη χάρη του Πνεύματος του Θεού μας». Είδες, αγαπητέ, τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος; Είδες ότι το Άγιο Πνεύμα, εξαφάνισε όλες αυτές τις κακίες, και ότι εκείνους που ήταν προηγουμένως υποδουλωμένοι στις αμαρτίες τους, τους ανέβασε ξαφνικά σε τόσο υψηλές τιμές;

Πάτερ Αντώνιος: Ο Ελληνας "άγιος" της Ουγκάντας

Στο χωριό Μόντε της Ουγκάντας, στην Ανατολική Αφρική, ένας ορθόδοξος ιεραπόστολος μαζί με την οικογένειά του δίνει καθημερινή μάχη με την πείνα, το AIDS, τη φτώχεια και την εξαθλίωση. Εχει αγκαλιάσει περίπου τετρακόσια ορφανά παιδιά και προσπαθεί με κάθε τρόπο να τα συντηρήσει με συσσίτιο, ελληνικά ...
γράμματα και τον Λόγο του Χριστού, φυτεύοντας στις παιδικές ψυχές τους τον σπόρο της ελπίδας.

«Κάθε μέρα σκέφτομαι και προσεύχομαι για την Ελλάδα» μας λέει ο πάτερ Αντώνιος, ο Ελληνας ιερέας που έφυγε από τη χώρα μας πριν από έξι χρόνια. Πήρε την απόφαση να εγκαταλείψει την Αθήνα και μαζί με την παπαδιά και τα παιδιά τους να εγκατασταθούν στην Ουγκάντα. «Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε εδώ είναι πολλά. Μόνον ο Θεός μπορεί να δώσει τη δύναμη να τα βγάλουμε πέρα. Ο χειρότερος εχθρός μας είναι οι ασθένειες που σκοτώνουν τα αθώα παιδιά» μας λέει ο πάτερ και συμπληρώνει: «Εδώ τα παιδιά πεθαίνουν από χολέρα, τύφο, ελονοσία και AIDS. Τρέφονται μόνο με καλαμπόκι και αλεύρι, δηλαδή παρασκευάζουμε κάτι που μοιάζει με μπομπότα. Αν τους εξασφαλίσουμε πού και πού λίγο ρύζι ή λίγα φασόλια είναι ευτυχισμένα. Τρώνε ίσα ίσα για να συντηρηθούν και διψούν».

Τα παιδιά που βρίσκονται υπό τη σκέπη του πατέρα Αντώνιου μιλούν και μαθαίνουν να γράφουν ελληνικά. «Σε αυτά τα παιδιά δεν λείπει μόνον η τροφή και η μόρφωση. Τις περισσότερες φορές λείπει και το χάδι του γονέα, καθώς οι πόλεμοι είναι η μεγάλη πληγή της χώρας αυτής» εξηγεί. Η ενορία του Αγίου Δημητρίου, στην οποία διακονεί ο πάτερ Αντώνιος, κατάφερε να χτίσει ένα σχολείο, όμως ακόμα έχει πολλές ελλείψεις, καθώς στις αίθουσες δεν υπάρχουν ούτε καν θρανία. Ενα παιδί για να λάβει τη στοιχειώδη εκπαίδευση, δηλαδή από το δημοτικό μέχρι και το γυμνάσιο, απαιτούνται συνολικά διακόσια ευρώ. «Για εμάς είναι εξαιρετικά δύσκολο να συγκεντρώσουμε αυτά τα χρήματα χωρίς βοήθεια» εξηγεί.

Ο ίδιος γνωρίζει πολύ καλά τι θα πει φτώχεια και εξαθλίωση. Ο πάτερ Αντώνιος γεννήθηκε στην Ουγκάντα, όμως σε πολύ μικρή ηλικία έφυγε και εγκαταστάθηκε στην Κρήτη. Ο ίδιος γλίτωσε από τις παιδικές ασθένειες και κατάφερε να επιβιώσει. Ωστόσο, γύρισε πίσω για να γιατρέψει τις πληγές των συνανθρώπων του.

troktiko

Βασιλεύ ουράνιε

Χρήσιμες οδηγίες για προσκυνητές

http://agioritikesmnimes.pblogs.gr

Στη γνωστή ιστοσελίδα ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ και στο χώρο συζήτησης των μελών, αποφασίστηκε πριν από καιρό να οργανωθεί μια ομαδική προσκυνηματική επίσκεψη στο Άγιο Όρος. Μετά από πολλές συζητήσεις, προτάσεις και προσπάθειες καταρτισμού προγράμματος, όλα πήγαν κατ' ευχή και την Κυριακή 16 Μαΐου μια ομάδα 23 φιλοαγιορειτών θα επισκεφθεί το Περιβόλι της Παναγίας.

.

.

Σήμερα δημοσιεύεται στη σελίδα ένας κατάλογος με κατευθυντήριες οδηγίες για τον απαραίτητο εξοπλισμό. Αξίζει να τον δούμε:

.

από panagiotisspy » Πέμ Απρ 29, 2010 9:55 am

.

Μετά από αίτημα κάποιων αδελφών, οι οποίοι δεν έχουν ξαναπάει στο Ορος, παραθέτω κάποιες βασικές κατευθύνσεις, όσο αφορά το τι πρέπει νάχει μαζί του ένας προσκυνητής.

Εμφαση πρέπει πάντα να δίδεται, στην ανάγκη να έχουμε μαζί μας όλα όσα θα χρειαστούμε, αλλά όμως χωρίς να κάνουμε καταχρήσεις σε θέματα όγκου και (κυρίως) βάρους.

Προτείνω λοιπόν τα εξής σε σχέση με τον ρουχισμό, καθώς και άλλα είδη, που πρέπει να υπάρχουν στην αποσκευή μας (η οποία πρέπει νάναι ΜΟΝΟ ΜΙΑ, όχι περισσότερες).

(Ισως φανεί σε κάποιους, κάπως γραφικό, αστείο, ή υπερβολικό, να γίνεται περί όλων αυτών λόγος, αλλά πολλές φορές έχει αποδειχθεί χρήσιμο, όσο αφορά εμένα τουλάχιστον είμαι παθών και μαθών!)

1. ΔΕΝ προτείνω, το να πάρει κάποιος μαζί του παπούτσια (εκτός φυσικά από αυτά που φοράει κατά την διάρκεια του ταξιδιού). Τα παπούτσια πρέπει νάναι γερά, αθλητικά ίσως, ή τύπου αρβύλας.

2. Μην πάρετε επίσης μαζί σας, παντόφλες, σαγιονάρες κλπ, κατά τη γνώμη μου. Εξάλλου αυτά συνήθως υπάρχουν στα μοναστήρια.

3. Ενα (1) παντελόνι και μόνο. Εννοείται ότι το δεύτερο, το οποίο επίσης απαιτείται, το φοράμε κατά το ταξίδι μας.

4. Δύο (2) μπλούζες κοντομάνικες ή πουκάμισα (συν ένα τρίτο, το οποίο φοράμε ήδη). Δέον εδώ να επισημανθεί, ότι ένα εκ των προηγουμένων, το προορίζουμε για ενδυμασία Εκκλησιασμού αποκλειστικώς.

5. Σημασία ιδιαίτερη να δοθεί στην ανάγκη άφθονων υποενδυμάτων και καλτσών.

6. Η χρονική συγκυρία του Μαΐου, είναι αμφιλεγόμενη, από άποψης ζέστης. Επομένως καλό είναι να έχετε, ένα κάπως πιό "βαρύ" ρούχο, ή μπουφάν, για το βράδυ, ή για νωρίς το ξημέρωμα (θα ξυπνάμε καθημερινά περίπου στις 3.00 - 4.00 π.μ.).

7. Απαραίτητο επίσης είναι, ένα καπελλάκι για τον ήλιο, κατά την διάρκεια των πεζοποριών.

8. Πολλοί παίρνουν μαζί τους πετσέτες, προσώπου ή σώματος κλπ. Δεν είναι υπερβολικό αυτό βέβαια. Αλλά πάντως σε όλα τα μοναστήρια διατίθενται πετσέτες στους προσκυνητές.

9. Οσοι, για οποιονδήποτε λόγο, ακολουθείτε αγωγές, θεραπείες, μην ξεχάσετε τα σχετικά σκευάσματα. Δεν μπορείτε να τα βρείτε στο Ορος.

10. Μιάς και ο λόγος περί φαρμάκων γενικώς, να αναφέρω: Αν κάποιος έχει για παράδειγμα, συχνούς πονοκεφάλους, ή ευαισθησία στο στομάχι, είτε εποχικές αλλεργίες, καλό είναι να φροντίσει, έστω και προληπτικά, νάχει κάτι μαζί του. Να σας πω για παράδειγμα, ότι εγώ, αν και δεν έχω τίποτα από όλα αυτά, παίρνω πάντα μαζί μου αναλγητικά. (Διότι μία φορά, προ πολλών ετών, με έπιασε πονόδοντος στο Ορος και υπέφερα για ολόκληρες μέρες).

11. Εγινε λόγος περί κουνουπιών και εντόμων. Η αλήθεια είναι, ότι τα τελευταία δυό-τρία χρόνια, δεν υπήρξε κανένα πρόβλημα. Παλιότερα όμως, αν δεν είχα μαζί μου φιδάκι (σπιράλ, που ανάβει και καίγεται), δεν την "πάλευα". Συνεχίζω επομένως να παίρνω (αχρείαστο νάναι). Επίσης έχω δει στο Ορος συχνά, αλοιφές για τσιμπήματα εντόμων. Δεν παίρνω κάτι τέτοιο προσωπικά. Αλλος όμως μπορεί να το κρίνει σκόπιμο να πάρει. Επίσης έχω δει και άλλα υπερ-ακραία φαινόμενα, όπως για παράδειγμα έναν αδελφό, ο οποίος κουβαλούσε αντι-οφικό ορό. Εντάξει έχει φίδια το Ορος, αλλά είπαμε!

12. Κινητά τηλέφωνα. Προσωπικά, δεν έχω πάρει ποτέ ως τώρα κινητό στο Ορος. Πείτε το παραξενιά από μέρους μου. Δεν θέλω να με "αποκόπτει" από την ηρεμία του τόπου. Φέτος θα πάρω, αλλά μόνο για τις ανάγκες συνεννόησης και οργάνωσης κατά την διαδρομή. Σκέφτομαι να το αφήσω στο αυτοκίνητο και να μην το πάρω στο Ορος. Εντός του Ορους, χρησιμοποιώ τηλεκάρτες ΟΤΕ. Φυσικά ας κάνει ο καθένας ό,τι θέλει, στο συγκεκριμένο ζήτημα. Επισημαίνω όμως, ότι είναι λίγα στο Ορος, τα σημεία εκείνα, στα οποία μπορεί να φορτιστεί το κινητό σας. Πολλές μονές έχουν ηλεκτροδοτήσεις, σε χαμηλότερη τάση (π.χ. 110 Volt), όπου οι φορτιστές δεν δουλεύουν. Υπάρχουν επίσης μονές (όπως η Κωνσταμονίτου στην οποία θα πάμε), που δεν υπάρχει ΚΑΘΟΛΟΥ ηλεκτρικό ρεύμα. Οσοι επομένως πάρετε μαζί σας κινητό, πρέπει να το απενεργοποιείτε για αρκετές ώρες ημερησίως, ώστε να "αντέξει" για μιά βδομάδα αφόρτιστο.

13. Πολλές φορές υπάρχει στο Ορος ανάγκη φακού. Τούτο βέβαια δεν σημαίνει, ότι πρέπει 23 προσκυνητές, να πάρουμε μαζί μας 23 φακούς. Χρειάζεται συνεννόηση σε όλα αυτά τα θέματα, για να μην γίνονται υπερβολές.

14. Στο θέμα της υγειϊνής. Στο Αγιον Ορος, θα βρείτε παντού σαπούνι χειρός. Δεν θα βρείτε όμως πουθενά σαμπουάν. Επίσης αυτό δεν σημαίνει, ότι πρέπει να πάρουμε 23 σαμπουάν μαζί μας! Επίσης, αλλού υπάρχει χαρτί υγείας, αλλού όχι. Χρειάζεται και επ' αυτού μέριμνα. Ομοίως φροντίστε για ξυριστικά, οδοντόβουρτσες κλπ. Ξαναλέω (και γίνομαι κουραστικός), ότι οξύμωρο θάταν να πάρουμε μαζί μας 23 αφρούς ξυρίσματος! Κάποιοι προσκυνητές έχω δει να χρησιμοποιούν πούδρες ή αλοιφές για πληγές που τους παρουσιάζονται, συγκάμματα κλπ. Δεδομένου ότι στο πρόγραμμά μας δεν υπάρχουν ιδιαίτερες πεζοπορίες (η γνώμη μου είναι ότι θα ιδρώσουμε μόνο την 1η μέρα ανηφορίζοντας για Κωνσταμονίτου), πιστεύω ότι είναι λίγο ακραίο να πάρει κάποιος, αλλά βεβαίως δεν είναι και καθόλου παράλογο.

15. Δεν κρίνω σκόπιμο, να πάρουμε τροφή, κονσέρβες, ξηρούς καρπούς ή ο,τιδήποτε βρώσιμο. Η μοναστηριακή διατροφή είναι υπερεπαρκής, αν και λιτή. Αν κάποιος όμως είναι συνηθισμένος σε κάτι παραπάνω, ας φροντίσει να μην πεινάσει. Εγώ δεν θα πάρω πάντως.

16. Καφέδες. Προσωπικά παίρνω πάντα στο Ορος νεσκαφέ και ζάχαρη. Ο καθένας όπως αγαπά.

17. Οσοι είστε καπνιστές, καλό είναι να έχετε μαζί σας, ολόκληρη την ποσότητα καπνού που θα χρειαστείτε.

18. Χρήματα. Η φιλοξενία στο Αγιον Ορος είναι απολύτως δωρεάν. Το μόνο που χρειάζεται είναι να πληρωθεί το διαμονητήριο (25 ευρώ), τα εισιτήρια των πλοίων, του λεωφορείου και τα όποια ταξί. Το maximum του κόστους όλων αυτών, δεν θεωρώ ότι υπερβαίνει τα 100 ευρώ (και πολλά λέω). Γενικά το κόστος ενός Αγιορείτικου προσκυνήματος, είναι σχεδόν αμελητέο, όσο αφορά τα εντός του Ορους. Οι μεγαλύτερες δαπάνες, αφορούν την διαδρομή από και προς. Ο καθένας βέβαια ας υπολογίσει το κόστος μετάβασης (βενζίνες, διόδια, καφεδάκια στη διαδρομή, φαγητό επίσης, κόστος ξενοδοχείων κλπ). Επίσης αγορές εντός του Αγίου Ορους (κειμήλια, σταυρούς, κομποσχοίνια, λιβάνι, εικόνες κλπ).

Και βέβαια τελειώνοντας να πω, ότι όλα τα ανωτέρω λίγη σημασία έχουν, μπροστά στην ύπαρξη καλής διάθεσης, αγάπης και αδελφικότητας.

Γιατί αν υπάρχουν αυτά, συνοδοιπόρος μας θα είναι η Παναγία μας. Και θα είναι υπερβολικά, έως και άχρηστα, όλα τα ενδεχόμενα "εκδρομικά αξεσουάρ".

http://www.agiooros.net/forum/viewtopic.php?f=35&t=10686&start=830#p147395

Παιδευτικοί Λόγοι του Μεγάλου Κωνσταντίνου προς τους υπηκόους του

http://koinoniaagion.blogspot.com

«…Σ' εμένα εμπιστεύτηκε ο Ύψιστος Θεός την επίγεια βασιλεία καί εγώ ανέθεσα σ' εσάς τις επιμέρους διοικήσεις. Προσέχετε, μην κάνετε κατάχρηση της εξουσίας. Μην αρπάζετε από το φτωχό, μην κλέβετε τον ξένο πλούτο. Μην αδικείτε τους ταπεινούς. Μη συσσωρεύετε αγαθά για τον εαυτό σας, στερώντας τα από κάποιους άλλους. Θα δώσετε λόγο στο βασιλέα Χριστό, καί αν ακόμα δε θα σας αντιληφθεί ο επίγειος βασιλεύς»...

Έπειτα πήρε ένα δόρυ καί χάραξε στη γη τα μέτρα του αναστήματος ενός ανδρός καί είπε: «Καί όλο τον πλούτο του κόσμου αν κερδίσομε, καί ολόκληρη τη γη αν αποκτήσομε, δε θα πάρομε μαζί μας τίποτε περισσότερο από αυτό το τεμάχιο της γης. Αν το πάρομε καί αυτό».

Έτσι μιλούσε ο Κωνσταντίνος στο λαό καί στις συνεδριάσεις. Όμως οι περισσότεροι κωφοί καί αμελείς δεν συμμορφώνονταν. Τον χειροκροτούσαν, χωρίς να συμφωνούν με τις αυστηρές νουθεσίες του. Εκείνος, όταν άκουγε τις εγκωμιαστικές φωνές, τους έκανε νεύμα να κοιτάζουν μόνο στον ουρανό καί μόνο τον Ύψιστο Βασιλέα να τιμούν καί να θαυμάζουν. Επίσης, οπουδήποτε μιλούσε, όταν άγγιζε θεολογικό θέμα ο ίδιος ή άκουγε από άλλους ιερό λόγο, σηκωνόταν οπωσδήποτε όρθιος από υπερβολικό σεβασμό στα θεία λόγια.

Μέσα στο παλάτι είχε ξεχωρίσει έναν ιερό τόπο, που διαμόρφωσε σε ναό. Εκεί απομονωνόταν πολλές ώρες την ημέρα καί προσευχόταν. Κάθε ημέρα συγκέντρωνε όλους τους αυλικούς, τους συγγενείς καί τους φίλους του παλατιού καί μελετούσαν όρθιοι αποσπάσματα από την Καινή καί από την Παλαιά Διαθήκη.

Έλεγε επίσης ότι, Δημιουργός όλων είναι ο Θεός και όχι η τύχη: «Είναι επιπόλαιοι και παράλογοι οι άνθρωποι, που αποδίδουν στην τύχη, όσα δεν μπορούν να κατανοήσουν. Η ακριβής και αρμονική πρόνοια του Θεού είναι, που ρυθμίζει τα πάντα, ώστε να είναι εξαίσιο θαύμα όλη η κτίση… Ο σκοπός της ενανθρωπήσεως του Χριστού ήταν η σωτηρία των ανθρώπων και η απόδειξη της φροντίδας και της αγάπης του Δημιουργού για τα δημιουργήματά του. Τα ευεργετήματα του Σωτήρος είναι μέγιστα. Η όραση αντί της τυφλότητος, η ευρωστία αντί της ασθενείας, η ζωή αντί του θανάτου… Οι δίκαιοι και οι σώφρονες οδηγούνται στον Όσιο Δικαστή όχι για να κριθούν, αλλά για να απολαύσουν τις τιμές, που τους υποσχέθηκε. Οι ακάθαρτοι και οι άδικοι θα προσαχθούν βίαια και οδυρόμενοι στη δίκη, όπου θα ακούσουν την καταδικαστική απόφαση του Θεού. Εκεί τους περιμένει άσβεστο πυρ και ακατάπαυστο, απότομο και κατηφορικό βάραθρο».

Είναι θαυμαστό και μεγαλειώδες και ασύλληπτο ο Μέγας κοσμοκράτωρ, Κωνσταντίνος, ευρισκόμενος στο απόγειο της δόξης, να μετανοιώνει, να ταπεινώνεται και να χαμηλώνει, για να περάσει τις πύλες του ουρανού. Διότι οι πύλες του ουρανού μόνο για τους ταπεινούς ανοίγουν. Αυτό το χαμήλωμα του Μεγάλου απαιτούσε πίστη ακράδαντη. Προϋπόθετε ανδρεία ψυχής. Ενείχε σύνεση και αγιότητα. Φανέρωνε μεγαλείο ψυχής. Όλα αυτά τα είχε ο Κωνσταντίνος. Γι’ αυτό κοντά στα επίγεια μεγαλουργήματά του, ενήργησε και τα «ουράνια έργα», ασφαλή ελπίδα για την Αιώνια Βασιλεία.

Από το βιβλίο «Ο πατήρ της Ρωμηοσύνης» της Μοναχής Ολυμπιάδος Ντίτορα – Ι.Μ. Αγ. Αθανασίου Ημαθίας

Ο Κωνσταντίνος Νικητής

Ο Κωνσταντίνος αποκαλούσε τον εαυτό του Victor, Νικητή. Έτσι ξεκινούσε τα διτάγματα του και τις επιστολές του και έτσι τα υπέγραφε. Το επίθετο αυτο δεν ήταν υπερβολικό και κενό απο περιεχόμενο. Ήταν η απόλυτη και ακριβής αλήθεια.

Ήταν νικητής. Σε κανένα παδίο μάχης δέ γνώρισε την ήττα.

Ήταν νικητής. Σε καμιά εσωτερική διαμάχη δέ νικήθηκε.

Ήταν νικητής. Στην ειρήνη κρατούσε το ξίφος, χωρίς να το χρησιμοποιήσει.

Ήταν νικητής. Στη διπλωματία χειρίστηκε με υποδειγματική στρατηγική τις προσωπικές του υποθέσεις χρησιμοποιώντας πότε την ισχύ και πότε το συμβιβασμό.

Ήταν νικητής. Θεμελίωσε και νομιμοποίησε τη δύναμη του, στηρίζοντας την στον Κλαύδιο, στον Ηρακλή, στον Ήλιο, στους δεσμούς του με τον Αύγουστο  και κυρίως στη Χριστιανική πίστη.

Ήταν νικητής. Με τη νομοθεσία του εξυγίανε και ανόρθωσε την οικουμένη.

Ήταν νικητής. Με το οικοδομικο έργο η αυτοκρατορία απολάμβανε την ευημερία, την ποιότητα ζωής και τα πολιτιστικά αγαθά.

Νικητής απαράμιλλος αποδείχτηκε και στις εκκλησιαστικές έριδες. Πέτυχε την πιό περίφανη νίκη της Ορθοδοξίας στην Α' Οικουμενική Σύνοδο της Νίκαιας.

Ήταν νικητής. Κατήργησε τους φρικτούς διωγμούς και πάταξε τη διαφθορά των υπαλληλων.

Ήταν νικητής. Διάλεξε για τη νέα Πρωτεύουσα του τον πιο όμοφρο , τον πιο κατάλληλο , το μοναδικό τόπο του Βοσπόρου , την Κωνσταντινούπολη, για να ακουμπήσει εκεί την καρδιά της οικουμένης.

Αυτός έκτισε το θησαυροφυλάκιο  των πολιτιστικών αγαθών της αρχαιοτητος και της Ορθοδοξίας. Αυτός ευτρέπισε το λίκνο του βυζαντινού πολιτισμού , που συμπεριέλαβε και τα δύο.

Ο Κωνσταντίνος φανερώθηκε Νικητής περιφανέστατος, Μέγιστος.

Δεν θα παραλείψομε όμως να μνημονεύσομε και δύο περιπτώσεις στις οποίες ηττήθηκε. Στην προσωπική του ζωή ο Κωνσταντίνος δεν ευτύχησε. Έδειξε σκληρότητα  ο βασιλεύς στην περίπτωση της οικογένειας του όχι απο αγριότητα, αλλά απο πολιτική ανάγκη.

Ηττήθηκε επίσης και απο τις κακές επιρροές. Βρέθηκε απροσδόκητα στο θρησκευτικό βάλτο της Ανατολής, σε αντιδικίες και δογματικές αντιθέσεις και ως άπειρος κολυμβητής στα δογματικά , δεν κατάφερε να βγεί σώος.

Συμπερασματικά γράφομε, πως η τριακονταετής διακυβέρνηση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας απο τον Κωνσταντίνο ήταν μιά "κωνσταντίνεια" επανάσταση.

Η προσωπικότητα του Μεγάλου Κωνσταντίνου ήταν η ανάμοιξη στο ίδιο πρόσωπο ανόμοιων προτραίτων και η σύνθεση μεγάλων αντιθέσεων. Αυτό έφερε την επανάσταση , που δεν είχε προηγούμενο, αλλά ούτε επαναλήφθηκε ποτέ στην ιστορία.

Έτσι ομολογείται πως ήταν ριζοσπάστης , αλλά και συντηριτικός.

Καινοτόμος, αλλά και θεματοφύλακας του έργου των προκατόχων του.

Ήταν ειδωλολάτρης αλλά και προτιμούσε το χριστιανισμό.

Ηράκλειος τετράρχης κατά τους εθνικούς, αλλά άγιος και ισαπόστολος για την Εκκλησία. Ήταν ο δημοφιλέστερος ηγέτης όλων των εποχών , αλλά και ο πιό αδικημένος απο την ιστορία. 

Συγκαταβατικός και καλοσυνάτος ήταν για τους πονεμένους και αδυνάτους, αλλά σκληρός και αμείλικτος για τους ισχυρούς και άδικους. Εγκρατής στην προσωπική του ζωή και συντηριτικός, αλλα ορμητικός στις αποφάσεις και στις δράσεις.

Συνήθως οι μεγάλοι και ξεχωριστοί ηγέτες έχουν μεγάλα χαρίσματα, αλλά και μεγάλα ελαττώματα. Το έργο τους  δηλαδή έχει δύο όψεις και μειώνετα απο την κριτική.

Στην περίπτωση του Κωνσταντίνου έχομε το εξής μοναδικό φαινόμενο. Την υπερβολή ενός χαρίσματος, ανταγωνίζεται η υπερβολή της αντίθετης αρετής. Ώστε έχομε το άριστο μέτρο, την τελειότητα. Αναφέρομε ένα παράδειγμα. Η εμείλικτη σκληρότητα του Κωνσταντίνου απένταντι στη διαφθορά, θα μποροπύσε να τον παρουσιάσει σαν τέρας. Όμως η υπερβολικη καλόσύνη ανέναντι στους αδυνάτους ημέρευε την αγριεμενη ψυχή του, μέτριαζε  την υπερβολή. Το αποτέλεσμα ήταν άριστο.

Έτσι έκανε την επανάσταση. Έτσι έκανε την ανατροπή του κατεστημένου. Θεμελίωσε έναν υγιή πολιτισμό, που είναι σε ισχύ μέχρι σήμερα, τον Ελληνοχριστιανικό πολιτισμό.

Πιστεύομε πως αυτός ο πολιτισμός της Ρωμιοσύνης, παρά την πολεμική, που δέχεται απο την παγκοσμιοποίηση , την άθεη και κοσμική κουλτούρα, θα αποδειχτεί Victor, Νικητής , όπως Νικητής ήταν και ο θεμελιωτής του Μέγας Κωνσταντινος.

ΜΟΝΑΧΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΟΣ ΝΤΙΤΟΡΑ

Ο ΠΑΤΗΡ ΤΗΣ ΡΩΜΙΟΣΥΝΗΣ

(Αφηγηματική βιογραφία του Αγίου και Μεγάλου Κωνσταντίνου)

Εξετάσεις και θέματα

http://sites.google.com/site/agrinioculture/

Χθές 19 Μαΐου άνημερα της Γενοκτονίας των Ποντίων τα παιδιά εξεταζόμενα στο μάθημα της λογοτεχνίας κλήθηκαν να σχολιάσουν το διήγημα «Στου Κεμάλ το σπίτι», που ανήκει στην συλλογή «Η μόνη κληρονομιά» και γράφτηκε το 1974 από τον Γιώργο Ιωάννου. Το κείμενο πραγματεύεται τις διαδοχικές επισκέψεις μίας τουρκάλας που είχε εγκαταλείψει την Θεσσαλονίκη με την ανταλλαγή των πληθυσμών, στο σπίτι που κατοικούσε, δίπλα ακριβώς σε αυτό που γεννήθηκε Κεμάλ, που σήμερα φιλοξενεί το τουρκικό προξενείο. Είναι το ίδιο σπίτι που το 1955 οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες τοποθέτησαν μιας μικρής ισχύος βόμβα και στην συνέχεια διέδωσαν πως ανατινάχθηκε από τους Έλληνες, με αποτέλεσμα την καταστροφή του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης με τα «Σεπτεμβριανά», κάτι που βέβαια τα παιδιά δεν θα μάθουν ποτέ γιατί πολύ απλά δεν το διδάσκονται. Την περασμένη Τρίτη στο μάθημα της ιστορίας οι μαθητές κλήθηκαν να απαντήσουν σχετικά με το Ολοκάυτωμα και τη Σφαγή των Εβραίων στη Θεσσαλονίκη, ενώ τη πρώτη μέρα των εξετάσεων στο μάθημα της έκθεσης οι μαθητές έπρεπε να αναπτύξουν της σκέψεις τους πάνω στις έννοιες "αυτομόρφωση, δια βίου μάθηση, αριστεία" που είναι τα δομικά υλικά με τα οποία η κα Διαμαντοπούλου χτίζει την Παιδεία με τις τάξεις των 30 μαθητών....

Τι δίδάσκονται οι Τούρκοι στο σχολείο

TΟΥΡΚΙΚΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ:

Ενώ το βιβλίο Ιστορίας που διδάσκονται τα Ελληνόπουλα στη ΣΤ'
Δημοτικού επευφημεί τις «προοδευτικές» προσπάθειες των Οθωμανών να
ενισχύσουν την εκπαίδευση των Ελλήνων κατά την Τουρκοκρατία
το αντίστοιχο βιβλίο των Τούρκων διδάσκει στους μαθητές ότι:

-Σελίδα19: «Τα νησιά του Αιγαίου βρίσκονται σήμερα υπό ελληνική κατοχή».

-Σελίδα 21: «Η Ελλάδα δεν έχει τη δύναμη να διατηρήσει στο Αιγαίο την ειρήνη». (!!!)

-Σελί δα 65: «Η ειρήνη στη Μέση Ανατολή και η ασφάλεια στην Ασία
είναι δυνατόν να διατηρηθεί με την επιστροφή αυτών των νησιών στην Τουρκία».

-Σελίδα 110: «Η Τουρκία καθόρισε τα χωρικά της ύδατα στα 6 μίλια
το 1930. Έτσι η Χίος, η Μυτιλήνη και η Σάμος βρίσκονται μέσα στα χωρικά
ύδατα της Τουρκίας.Το δικαίωμα κυριαρχίας μιας χώρας στα δικά της
χωρικά ύδατα της επιτρέπει να ασκεί τα ίδια δικαιώματα στα νησιά που
βρίσκονται σε αυτά τα ύδατα».

Αυτά και άλλα πολλά αντιλαμβάνεται κάποιος από την πρώτη κιόλας
ανάγνωση του βιβλίου Ιστορίας (έκδοση 1996) το οποίο διδάσκεται σήμερα
συστηματικά στις μεγαλύτερες τάξεις του τουρκικού σχολείου. Το συγκεκριμένο σύγγραμμα που τιτλοφορείται τα
«Τα δίκαια της Τουρκίας στο Αιγαίο» (EgeDenizinde TurkHaklari) και
κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1955! με την υπογραφή του
Τούρκου καθηγητή Ιστορίας Μεχμέτ Σακά.

Βάση των αυθαίρετων ιστορικών θεωριών τις οποίες σήμερα
διδάσκονται στις ιστορικές ακαδημίες και στις στρατιωτικές σχολές της
Τουρκίας, όλοι οι πολιτισμοί του Αιγαίου-μεταξύ αυτών και ο ελληνικός-
ήταν τουρκικής προέλευσης!

Φτάνουν στον παραλογισμό να θεωρούν Μινωίτες, Μυκηναίους, Ίωνες,
Τρώες και Πελασγούς προτουρκικές φυλές που κατοικούσαν στο Αιγαίο.
Σύμφωνα με αυτές τις απίστευτες θεωρίες, οι Έλληνες δεν ήταν παρά ένα
μικρό παρακλάδι του «μεγάλου τουρκικού λαού»,του «μοναδικού που είχε
τη δύναμη να δημιουργεί μεγάλα κράτη και πολιτισμούς»!

Ακόμη πιο προχωρήμενη είναι η εργασία του Σελαχατίν Σαλιζίκ
(Turk Yunaniliskilerive filiki eteria) όπου περιλαμβάνονται αλλόκοτοι
ισχυρισμοί όπως ότι ο ελληνικός πολιτισμός ήρθε από την
Ασία και δεν είχε κανένα πρωτότυπο στοιχείο,
ότι οι Τούρκοι ήρθαν στο Αιγαίο το...2480 π.Χ. και ότι
ο Δημόκριτος, Ηρόδοτος, Ιπποκράτης,Πυθαγόρας και Όμηρος  ήταν
όλοι τους τουρκικής καταγωγής.
Η εργασία του εγκρίθηκε απ' το τουρκικό υπουργείο Παιδείας και
διδάσκεται στα τουρκικά σχολεία. ..

http://kontari.blogspot.com/2010/05/blog-post_9330.html

Η βάφτιση του Μ. Κωνσταντίνου.

...Κατόπιν έφυγε απο τον Ελενόπολη και πήγε σε προάστιο της Νικομήδειας, όπου συνεκάλεσε τους επισκόπους της περιοχής και τους είπε.

-Κάποτε, άγιοι πατέρες, επιθυμούσα να πάω στον Ιορδάνη ποταμό. Ήθελα να βαπτιστώ εκεί, όπου βαπτίστηκε ο Σωτήρας μας. Ο Θεός όμως, που γνωρίζει το συμφέρον μας, θέλει εδώ να απολαύσομε την αθανατοποιό σφραγίδα του βαπτίσματος. Θα βαπτιστώ τώρα χωρίς καμιά αναβολή. Αν μου επιτρέψει ο Θεός να συνεχίσω τη ζωή μου και μετά το βάπτισμα, θα ρυθμίσω το βίο μου  σύμφωνα με τους νόμους του Θεού. Επλίζω πως θα πετύχω τη σωτηρία μου.

Οι αρχιερείς είχαν συγκινηθεί , γιατί το "χωρίς αναβολή " του Κωνσταντίνου σήμαινε κάτι. Ο βασιλεύς προαισθανόταν το τέλος του και βιαζόνταν.

Και να , μέσα στον περίλαμπρο Ναό της Νικομήδειας βρισκόταν οι επίσκοποι της περιοχής.

Σημείωνουμε ότι ο Κωνσταντίνος βαπτίστηκε όχι μονο απο τον Ευσέβιο Νικομήδειας, όπως υποστηρίζουν κάποιοι - ήταν και ο Ευσέβιος-, αλλά απο τους επισκόπους της περιοχής, που κλήθηκαν γι' αυτό το σκοπό. Επομένως είναι λανθασμένος ο ισχυρισμός ότι αρειανός επίσκοπος βάπτισε τον Κωνσταντίνο, που συνεπάγεται δήθεν ότι το μυστήριο ήταν άκυρο. Ακόμα και αν μόνο ο Νικομήδειας βάπτιζε τον Κωνσταντίνο, το βάπτισμα ήταν έγκυρο , γιατί ο Ευσέβιος είχε χειροτονηθεί επίσκοπος κανονικά, ανεξάρτητα απο τα αιρετικά φρονήματα , που είχε στη συνέχεια.

Οι επίσκοποι ντυμένοι με τα λευκά άμφια τους , έτοιμοι για το μυστήριο του βαπτίσματος.Εξαίσιο θαύμα ήταν αυτό ,το οποίο έβλαπαν τα μάτια τους τούτη τη στιγμή. Ο Κοσμοκράτωρ, ο Μέγας, ο επιφανής Κωνσταντίνος, η απόλυτη ισχύς και δύναμη απέβαλε τα προφυρά βασιλικα ενδύματα και το στέμμα. Απέβαλε μαζί τη δόξα, το μεγαλείο , την παντοδυναμία, θολές σκιές μιάς ληξιπρόθεσμης αίγλης, και ντυμένος το λευκό χειτόνα, "εν λευκοίς", προσέρχεται στο μυστήριο του βαπτίσματος. Με το πρόσωπο κόκκινο απο σεμνότητα, με το κεφάλι ασκεπές σαν βρέφος, με το κορμί στητό σαν κυπαρίσσι και το πρόσωπο σκυμμένο προς τη γη , φαντάζει σαν ουράνιος άγγελος. Ο επίσκοπος τεμει απο συγκίνηση , όταν προφέρει τις λέξεις.

-Βαπτίζεται ο δούλος του Θεού Κωνσταντίνος. Βαπτίζεται ο βασιλεύς Κωνστατίνος...

ΜΟΝΑΧΗΣ ΟΛΥΜΠΙΑΔΟΣ ΝΤΙΤΟΡΑ
Ο ΠΑΤΗΡ ΤΗς ΡΩΜΙΟΣΥΝΗΣ
(Αφηγηματική βιογραφία του Αγίου και Μεγάλου Κωνσταντίνου)

Δύο Θαύματα στο Άγιον Όρος

 
 Του Ντίνου Χριστιανόπουλου

Φίλος της μοναστικής ζωής δεν είμαι, αλλά φίλος του Αγίου Όρους βεβαίως ναι. Στο Όρος πήγα όλο κι όλο δυο φορές-μια το 1959 και μια πριν δέκα χρόνια- και γύρισα με αρκετές εντυπώσεις , άλλοτε καλές κι άλλοτε κακές.

***

(1959)

Με αποζημιίωσε όμως η Σιμωνόπετρα. Εντυπωσιακό μοναστήρι, αλλά η ανηφόρα δεν υποφερόταν. Ανεβήκαμε πολλοί , αλλα ευτυχώς εκεί μας δεχτηκαν με αγάπη. εμένα δε μου ζήτησαν διαμονητήριο, ούτε φέρθηκαν άγαρπα σε δύο ξένους που ήταν καθολικοί. Η ιδιότητα μου ως βιβλιοθηκάριος τους ενυπωσίασε, αλλά το σπουδαιότερο, είχα συστατική επιστολή του μητροπολίτη Θεσσαλινίκης Παντελεήμονος Παπαγεωργίου (αυτού που τον έδιωξε άσπλαχνα η χούντα και η μεταπολιτευση δεν τον αποκατέστησε). Αμέσως μου άνοιξαν οι πόρτες της βιβλιοθήκης, με τους σπάνιους κώδικες και τα παλαίτυπα και ο βιβλιοθηκάριος μου έκανε μια λαμπρή ξενάγηση. Για χατίρι μου ο ηγούμενος επέτρεψε σε δύο Ελβετούς αρχιτέκτονες, που κι αυτοί είχαν συστατικές επιστολές, να φωτογραφίσουν μινιατούρες απο παλιούς κώδικες, και μάλιστα στη φωτογράφηση βοήθησα κι εγώ. (Δυστυχώς, οι δύο αρχιτέκτοες αποδείχτηκαν αναξιόπιστοι: δε μου έστειλαν ποτέ τις φωτογραφίες που μου υποσχέθηκαν. 'Εχουν δίκιο οι πατέρες που βλέπουν τους ξένους με μισό μάτι). Ωστόσο, το σημαντικότερο γεγονός που ζήσαμε στη Σιμωνόπετρα ήταν άλλο: Πρίν απο τρείς μέρες είχε πεθάνει ένας μοναχός και η σορός που ήταν εκεθημένη σε κοινή θέμα. Η αγιότητα του ανδρός φαινόταν και απο το ότι, αν και είχαν περάσει τρείς μέρες, το χέρι του δεν είχε κοκαλώσει αλλά μπορούσε κανείς να το κινήσει προς κάθε κατεύθυνση. Αυτό έκανε και ο ηγούμενος θέλονας να δείξει στους επισκέπτες ότι επρόκειτο περί θαύματος, πράγμα που το επιβεβαίωσε και κάποιος γιατρός, ως εκπρόσωπος της επιστήμης, που είχε αρευρεθεί μαζί μας. Όντως επρόκειτο για θαύμα που το είδα. Η εμπειρία στη σιμωνόπετρα μου έμεινε αξέχαστη.

***

Και τώρα θα πω για ένα θαύμα που μου έτυχε -πιστεύω στα θαύματα- και που δέθηκε κι αυτό με τη ζωή μου. Στη Δάφνη είχα αγοράσει μια μικρή καλοτυπωμένη ρεπροντουξιόν(αναπαγαγωγή αγιογραφίας) που έδειχνε  τον άγιο Δημήτριο, έργο του Πανσέληνου που βρισκόταν στο Πρωτάτο. Τη ρεπροντουξιόν αυτή την είχε τυπώσει ο σπουδαίος βυζαντινολόγος Andre Grabat στο Παρίσι και πού γουστάριζα να την αποκτήσω, μα δεν την έρβικα ούτε στη Θεσσαλονίκη ούτε στην Αθήνα. Και τη βρήκα στη Δάνφη!  Την κρατούσα στο χέρι για να μην τσαλακωθεί μέσα στον εκδρομικό μου σάκο. Θα πήγαινα  απο ένα μοναστήρι σε κάποιο άλλο και θα έκανα δρόμο τεσσάρων ωρών. Ο ήλιος  έγερνε και άρχισα να φοβάμαι το δάσος. Επιλέον είχα κάνει και λάθος και κινδύνευα να χαθώ. Ο δρόμος που είχα πάρει  δεν οδηγούσε πουθενά και χάνοντα μέσα στα χόρτα, ενω το έδαφος μου φαίνονταν ολισθηρό και ύποπτο. Έντρομος υποψιάστηκα πως πήγαινα κατευθείαν σε ένα γκρεμό. Καταπτοημένος παρακάλεσα τον άγιο Δημήτριο να με σώσει και έβαλα μια κραυγή ''Βοήθεια! Βοήθεια!". Ξαφνικά, μέσα στη μαύρη μου απελπισία, ακούω πίσω μου μια δυνατή φωνή ''Πίσω!Πίσω!".  Σταμάτησα απότομα, έκανα μερικά βήματα προς τα πίσω και τότε είδα πως ήμουν ακριβώς στο χείλος ενός γκρεμού. Πάντως, είχα σωθεί. Προσπαθώντας να δω απο που ακούστηκε η φωνή, πρόσεξα ένα σπιτάκι, κάπου πεντακόσια βήματα απόσταση, και στο μπαλκόνι φαινόταν κάποιος που μου φώναζε κουνώντας τα χέρια του. Σταυροκοπήθηκα με ανακούφιση , ξαναφίλησα τον άγιο Δημήτριο και άρχισα να βαδίζω προς το σπιτάκι για να μου πουν  ποιό δρόμο να πάρω. Και σκέφτηκα πόσο ήμουν ανόητος που ήθελα τον άγιο σαν ένα συλλεκτικό είδος, ξεχνώντας πως οι άγιοι είναι ζωντανές εικόνες παρουσίες στη ζωή μας.

Σχόλια δικά μας: Δεν ξέρουμε  και δεν μας ενδιαφέρει βέβαια πόσο Χριστιανός είναι ή δεν ειναι ο ποιητής Ντίνος Χριστιανόπουλος αλλά όπως  σε ένα περιβόλι υπάρχουν πολλά μέσα,  απο λουλούδια μέχρι έντομα και ερπετά έτσι κι εμείς, διαβάσαμε ολόκληρη τη διήγηση του, αλλά κρατήσαμε το άνθος που ομορφαίνει και βοηθάει τις καρδιές μας. Νομίζουμε ότι ότι ζητάει ο καθένας κατα τον πόθο της καρδιάς του και της πίστης του το βρίσκει.

Είναι χαρακτηριστικό των Αγιορειτών Πατέρων ότι μετά την κοιμησή τους δεν παρουσιάζουν το φαινόμενο της ακαμψίας, όπως   αναφέρεται στην παραπάνω διήγηση ως θαύμα.

ΤΑ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑ ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥΣ

http://antiairetikos.blogspot.com

Ο Ορφέας - Χριστός

Η ανάγκη του ανθρώπου να επικοινωνήσει με το θείο, να το νιώσει κοντά του και να το ευχαριστήσει, υπάρχει από τη πρώτη στιγμή της ύπαρξης του και εκφράστηκε όχι μόνο μέσω της λατρείας και της προσευχής, αλλά και μέσω της τέχνης.
Έτσι ο άνθρωπος όλων των εποχών και όλων των θρησκειών, δημιούργησε έργα τέχνης άξια θαυμασμού, όπως τα τεράστια Ζιγκουράτ (είδος πυραμίδων) στην Αρχαία Μεσοποταμία, το Ναό του Σολομώντα στο Ισραήλ, το Παρθενώνα στην Αρχαία Ελλάδα, το Ταζ Μαχάλ στην Ινδία και έναν ακόμα ατέλειωτο κατάλογο κάθε μορφής και κάθε είδους τέχνης.
Ακόμα και όταν κάποιες μορφές της τέχνης θεωρούνται απαγορευμένες από το θρησκευτικό πιστεύω του ανθρώπου, αυτός μηχανεύεται τρόπους να ξεπεράσει αυτή την απαγόρευση ή δημιουργεί νέου είδους καλλιτεχνήματα μένοντας πιστός σ’ αυτή την απαγόρευση. Έτσι π.χ. όταν ο Μουσουλμάνος καλλιτέχνης θέλει να απεικονίσει τον προφήτη του Μωάμεθ – κάτι που απαγορεύεται στον Ισλαμισμό – μηχανεύεται το εξής. Ζωγραφίζει ολόκληρο τον προφήτη Μωάμεθ, αλλά τη θέση του προσώπου την αφήνει κενή. Αλλά και η απαγόρευση απεικόνισης του θείου δεν στέκεται εμπόδιο να εκφράσει τη τέχνη του και δημιουργεί τα περίφημα «αραβουργήματα» που στολίζουν τα τζαμιά και τα τεμένη του.
Κατ’ όμοιο τρόπο και ο πρώϊμος Χριστιανισμός φοβούμενος να μην ολισθήσει στην ειδωλολατρία – αφού ως γνωστόν η πλειοψηφία των πιστών του προέρχονταν από αυτή – αποφεύγει να απεικονίσει το Θείο. Αλλά η επιθυμία του πιστού της εποχής εκείνης να εκφραστεί μέσω της Τέχνης είναι τόσο μεγάλη και τόσο αδήριτη που δεν μπορεί να την καταπνίξει με τίποτα και θέλει οπωσδήποτε να την εκφράσει. Έτσι καταφεύγει στα σύμβολα με τα οποία ζητεί να εκφράσει τα βαθύτερα νοήματα τη πίστης του. Γι’ αυτό άλλωστε και η ζωγραφική των συμβόλων αδιαφορεί για τον νατουραλισμό και την φυσικότητα που εκφράζεται μέσω των τριών διατάσεων και καταφεύγει στην απεικόνιση των μορφών διά ελαφρών κινήσεων θέλοντας ταυτοχρόνως να αναδείξει την ιδέα του υπερφυσικού κόσμου. Η καταφυγή του στα σύμβολα γίνεται και για ένα πρόσθετο λόγο. Πως με τα σύμβολα και την αλληγορία προσπαθεί να συγκαλύψει τις ιδέες της πίστης του οι οποίες εδιώκοντο την εποχή εκείνη από την ειδωλολατρία.
Τα πρωτοχριστιανικά αυτά σύμβολα ιστορούνταν συνήθως σε τρία μέρη. Είτε σε μεμονωμένους τάφους των πιστών, είτε στις χριστιανικές σαρκοφάγους – ορθογώνιες λάρνακες των νεκρών – είτε το κυριότερον όπου άλλωστε αναδεικνύονταν και ο πλούτος της ζωγραφικής στις περίφημες κατακόμβες.
Τριμερής υπήρξε επίσης και το θεματολόγιο των συμβόλων το οποίο ήταν ειλημμένο από τον Ελληνιστικό και ειδωλολατρικό κόσμο, την Παλαιά Διαθήκη και την Καινή Διαθήκη.

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΤΙΚΟ ΚΑΙ ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΙΚΟ ΚΟΣΜΟ
Ο μύθος του έρωτα και της ψυχής. Η ψυχή παριστάνεται σαν πεταλούδα ο δε έρωτας σαν πτερωτό παιδί. Συμβολίζει τον πόθο της ένωσης στην μακαριότητα του Παραδείσου. Πολλές φορές απεικονίζονται ερωτευμένοι νέοι να συλλέγουν σταφύλια ή άνθη. Ο συμβολισμός είναι ο ίδιος.
Οι τέσσερις εποχές. Από τα πιο προσφιλή θέματα. Εικονίζονται με την μορφή τεσσάρων γυναικών που φέρουν στα κεφάλια τους: ρόδα η Άνοιξη, στάχυα το Καλοκαίρι, κλήματα το Φθινόπωρο, κλάδους ελαίας ο Χειμώνας. Η ηλικία τους είναι ανάλογη με την εποχή που αντιπροσωπεύουν. Συμβολίζουν την ζωή που προέρχεται από τον θάνατο.
Η περιστερά. Ένα από τα κορυφαία σύμβολα. Άλλοτε φέρει κλαδί ελιάς ή δάφνης στο ράμφος της συμβολίζοντας την ψυχική ειρήνη στον Παράδεισο. Όταν κάθεται σε αγγείο ή πετάει σε παραδεισιακό τοπίο συμβολίζει την αθωότητα των ψυχών, όσων πέθαναν για τον Χριστό. Άλλοτε εικονίζονται δύο ή παραπάνω περιστερές να κάθονται σε κύλικα – αρχαίο κύπελλο – να πίνουν νερό που συμβολίζει το νερό της ζωής.

Οι περιστερά επί του κύλικος

Ο ταώς (παγώνι). Ένα ακόμη προσφιλές θέμα. Συμβολίζει την αθανασία της ψυχής.
Το ελάφι. Συμβολίζει την ψυχή που επιποθεί τον Κύριο.
Τα ειδυλλιακά τοπία. Παριστάνονται με φυτά και άνθη και συμβολίζουν τον Παράδεισο.
Ο φοίνικας. Συμβολίζει τον Παράδεισο. Όταν ζωγραφίζονται κλαδιά του φοίνικα συμβολίζουν την νίκη κατά του θανάτου. Ο φοίνικας θεωρείται κατ’ εξοχήν δέντρο της ζωής και πολλές φορές απεικονίζονται γύρω του οι Απόστολοι με την μορφή προβάτων.
Το αμπέλι με τα κλήματα. Από τα πιο γνωστά θέματα. Συμβολίζει τον Χριστό και την Εκκλησία σύμφωνα και με τα λόγια του Χριστού «εγώ είμαι το αμπέλι και εσείς τα κλήματα».
Η ναυς (καράβι). Άλλοτε έχει κυβερνήτη τον Χριστό και συμβολίζει την Εκκλησία που την οδηγεί στον ασφαλή λιμένα της πίστης και άλλοτε τον Επίσκοπο με την ίδια σημασία.
Η άγκυρα. Σύμβολο της ελπίδας. Ανεστραμμένη υπονοεί τον Σταυρό του Κυρίου.
Ο ΙΧΘΥΣ (το ψάρι). Ίσως το πιο γνωστό σύμβολο των Χριστιανών μετά το Σταυρό. Συμβολίζει τον Χριστό και η ακροστιχίδα του σημαίνει την σωτηρία που προσφέρει ο Χριστός. Ι (Ιησούς) Χ(Χριστός) Θ(Θεού) Υ(Υιός) Σ(Σωτήρ). Ο ιχθύς συμβόλιζε και την Θεία Ευχαριστία, όπως και την έννοια του Βαπτίσματος. Οι πολλοί ιχθείς συμβολίζουν τους πιστούς.

Το σύμβολο ΙΧΘΥΣ

Ο Σταυρός. Το «Κυριακό σημείο» κατά τον Κλήμη Αλεξανδρείας είναι το πιο αγαπημένο σύμβολο των Χριστιανών. Είναι το κατ’ εξοχή σύμβολο που δηλώνει και ορίζει τον Χριστιανισμό. Με το γράμμα Ρ στην κεραία του είναι το μονόγραμμα του Χριστού. Από τον Δ΄ αιώνα και μετά συμπλέκεται το μονόγραμμα του Χριστού με τα αποκαλυπτικά γράμμα τα Α – Ω. Τον ανευρίσκουμε τον Σταυρό και στις κατακόμβες ως ταυόμορφο με την μορφή Τ δηλαδή στο μέσο ονομάτων. Π.χ. AGATPE.
Ο Ορφέας: Ο μυθικός ήρωας Ορφέας ο οποίος όταν έπαιζε την λύρα του ημέρωνε τα άγρια θηρία συμβολίζει τον Χριστό που θέλγει με την διδασκαλία του και εξημερώνει τα θηρία των παθών μας.
Εκτός των ανωτέρω απεικονίσεων στις κατακόμβες ζωγραφίζονται – σε σχέση με τα εθνικά δείπνα – ουράνια δείπνα στα οποία παριστάνονται πρόσωπα να τρώνε και να πίνουν. Τα ουράνια αυτά δείπνα πρέπει να εκλαμβάνονται συμβολικά και όχι κυριολεκτικά, διότι αναπαριστούν την μακαριότητα των τεθνεώτων οι οποίοι απολαμβάνουν τον άρτον και τον ιχθύν (Χριστό). Τέτοιου είδους έχουμε στην κατακόμβη της Αγίας Πρισκίλλας, του Αγίου Καλλίστου κ.λ.π.

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΛΑΙΑ ΔΙΑΘΗΚΗΑρκετές σκηνές της διήγησης της Παλαιάς Διαθήκης και γνωστά πρόσωπα αυτής χρησιμοποιούνται από την πρωτοχριστιανική Τέχνη. Προσοχή όμως. Οι σκηνές και τα ιστορικά αυτά πρόσωπα δεν πρέπει να εκλαμβάνονται ιστορικώς αλλά συμβολικώς.
Η πτώση των πρωτοπλάστων. Από τα αρχαιότερα θέματα της Χριστιανικής ζωγραφικής. Συμβολίζει την αμαρτία και την απομάκρυνση του ανθρώπου από τη σχέση του με το Θεό (Παράδεισο).
Ο Νώε στη κιβωτό. Έχει την έννοια της δεομένης ψυχής.
Η θυσία του Αβραάμ. Συμβολίζει την ψυχή που θα λυτρωθεί με την θυσία.
Ο Μωϋσής αγένειος χτυπώντας με το ραβδί του για να βγάλει νερό. Σύμβολο της λυτρωτικής δύναμης του νερού κατά το Βάπτισμα.
Η ανάληψη του προφήτη Ηλία. Συμβολίζει την προς τον Παράδεισο φορά της ψυχής. Αργότερα θα εικονίζει την ανάληψη του Κυρίου.
Οι τρείς παίδες εν τη καμίνω και ο προφήτης Δανιήλ ανάμεσα στα λιοντάρια. Σύμβολα λυτρώσεως της ψυχής.
Ο προφήτης Ιωνάς. Από τα πιο αγαπημένα θέματα. Η ζωή του ιστορείται σε τρεις ή τέσσερις σκηνές. Συμβολίζει την ανάσταση των νεκρών. Αργότερα θα συμβολίσει την Ανάσταση του Κυρίου.

Ο προφήτης Ιωνάς ρίχνεται στη θάλασσα

ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗΟ καλός Ποιμήν. Συμβολίζει τον Χριστό «εγώ είμαι ο καλός Ποιμένας» Ιωάννη 15:11 ο οποίος ψάχνει να βρει και να σώσει το χαμένο πρόβατο (αμαρτωλό). Αγαπημένο θέμα κυρίως στη Χριστιανική γλυπτική των κοιμητηρίων. Ενέπνευσε και τις νεκρώσιμες ακολουθίες όπου ψάλλεται «το απολωλός πρόβατο εγώ ειμί».

Ο Χριστός ως "Καλός Ποιμήν"

Ο Χριστός ως αμνός. Όταν απεικονίζεται ένας συμβολίζει τον Χριστόν, δύο τους κορυφαίους αποστόλους Πέτρο και Παύλο. Οι πολλοί τους πιστούς. Τα 12 πρόβατα ολόγυρα του αμνού, τους 12 Αποστόλους. Η Πενθέκτη Οικουμενική Σύνοδος του 692 απαγορεύει με τον 82 κανόνα της την απεικόνιση του Χριστού ως αμνού. Παρίσταται πλέον με ανθρώπινο χαρακτήρα. Περίφημη είναι η παράσταση του Χριστού ως αμνού στο ψηφιδωτό του Αγίου Βιταλίου στη Ραβέννα.
Η Βάπτιση του Χριστού. Έχει την συμβολική έννοια της λυτρωτικής δύναμης του νερού κατά το Βάπτισμα.
Η θεραπεία του τυφλού. Συμβολίζει την σωτηρία δια του Ιησού, ο οποίος άνοιξε τα μάτια της ψυχής μας.
Η θεραπεία του Παραλυτικού. Ζωγραφίζεται σε δύο φάσεις. Ως άρρωστος και μετά την θεραπεία του από το Χριστό να σηκώνει το κρεβάτι του και να φεύγει. Συμβολίζει την απαλλαγή από την αμαρτία.
Η θεραπεία της αιμορροούσας. Ομοίως συμβολίζει την λύτρωση εκ της αμαρτίας.
Ο χορτασμός των πεντασχιλίων. Οι πέντε άρτοι συμβολίζουν την ευδαιμονία του Παραδείσου.
Ο Ιησούς και η Σαμαρείτιδα. Απεικονίζεται η Σαμαρείτιδα είτε να μεταφέρει το δοχείο με το νερό ή να σκύβει και να το αντλεί από το πηγάδι. Συμβολίζει την αιώνια ζωή δια του Χριστού.
Η ανάσταση του Λαζάρου. Ως γνωστόν η ανάσταση του Λαζάρου τι άλλο μπορεί να υποδηλώνει από την ανάσταση των νεκρών.
Ο Χριστός και οι Απόστολοι. Εικονίζεται ο Χριστός ένθρονος να παραδίδει το Ευαγγέλιο είτε σε όλους τους Αποστόλους είτε στους κορυφαίους Πέτρο και Παύλο. Συμβολίζει την διάδοση των λόγων του Χριστού δια μέσου των Αποστόλων.


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΚωνσταντίνου Καλοκύρη: Εισαγωγή στη Χριστιανική και Βυζαντινή Αρχαιολογία (Η Τέχνη Ανατολής & Δύσεως)

Ο βίος του αγίου Σεραφείμ του Σαρώφ για παιδιά και όχι μόνο (βίντεο με ελληνικούς υπότιτλους)!

http://vatopaidi.wordpress.com