Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 2011
Πέμπτη 10 Φεβρουαρίου 2011
Σοφία Σειράχ- χωρία
Απο την μετάφραση της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρίας.
Η ταπεινοφροσύνη.
Παιδί μου με πραότητα να κάνεις τις δουλείες σου, κι απ' τον καλοπροαίρετο τον άνθρωπο θ' αγαπηθείς. Όσο είσαι μεγαλύτερος τόσο να ταπεινώνεσαι και μπρός στον Κύριο θα βρείς χάρη. Πολλοί είν' οι υπερόπτες αλλά ο Κύριος στους ταπεινούς τα μυστικά του αποκαλύπτει. Πράγματι μεγάλη είναι του Κυρίου η δύναμη αλλά αυτός δοξάζεται απ' τους ταπεινόυς. Μη ζητάς πράγματα που είναι για σένα πολύ δύσκολα· κι όσα τη δύναμή σου ξεπερνουν μη τα εξετάζεις· όσα σου δόθηκαν ως εντολή αυτά να εξετάζεις· δεν έχεις χρεία με τα απόκρυφα να ασχολείσαι. Μ'εκείνα που σε ξεπερνούν μη βασανίζεσαι· όσα σου φανερώθηκαν είναι ήδη περισσότερα απο όσα το ανθρώπινο μυαλό μπορεί να καταλάβει. Πολλούς τους εξαπάτησε ο μάταιος στοχασμός τους, και η σκέψη η πονηρή το νού τους έκανε να πλανηθεί. Αν δεν έχεις τις κόρες των ματιών σου στερείσαι το φως· κι όταν σου λείπει η γνώση για κάτι, μην κάνεις πως το ξέρεις.
Η υπερηφάνεια.
Ο σκληρόκαρδος κακοπαθαίνει στα στερνα· κι όποιος τον κινδυνο αγαπά μέσα σ' αυτόν θα πέσει. Ο σκληροτράχηλος με λύπες θα φορτώνεται, και θα σωρεύει ο αμαρτωλός κρίμα πάνω στο κρίμα. Για του περήφανου τα βάσανα δεν βρίσκεται γιατριά, γιατί το δέντρο της κακίας έχει φυτρώσει μέσα του. Του συνετού ανθρώπου η καρδιά την παροιμία θα στοχαστεί και του σοφού η επιθυμία είν' ένα αυτί που ξέρει να προσέχει.
Ευσπλαχνία
΄Ετσι όπως σβήνει το νερό φωτιά που λαμπδιάζει, το ίδιο κι η ελεημοσύνη πλήθος αμαρτιών τις συγχωρεί. Όποιος ανταποδίδει το καλό που του 'γινε, σκέφτεται ότι δε θα πάει χαμένο αυτό που κάνει· όταν κάποτε κονιστεί θα βρεί ένα στήριγμα.
Ντροπή και αξιοπρέπεια
Τις περιστάσεις πρόσεχε κι απο το πονηρό φυλάξου· και ποτέ να μην έχεις κάτι να ντραπείς. Γιατί υπάρχει μια ντροπή που οδηγεί στην αμαρτία, κι άλλη ντροπή, που δόξα είναι και χάρη.....Στα λόγια σου μην είσαι βιαστικός ουτε να΄σαι στα έργα σου νωθρός και ράθυμος. Μέσα στο σπίτι σου μην είσαι σαν λιοντάρι ούτε με τους υπηρέτες σου καχύποπτος. Ας μην είναι το χέρι σου απλωμένο για να πάρει· ούτε όταν πρόκειται να δώσει , σφιγγμένο να'ναι και κλειστό.
Πλούτη και υπερηφάνεια
Στα πλουτη σου απάνω μη στηρίζεσαι κι ούτε να λες: "Μ' ετούτα είμ' αυτάρκης". Μην παρασέρνεσαι απ' τους ποθους σου ή απ' τη δύναμή σου· και απο τα πάθη της καρδιάς σου μην πηγαίνεις. Μη λές , "κανείς δε θα μ΄εξουσιάσει εμένα!" γιατί είναι βέβαιο πως θα σε τιμωρήσει ο κύριος. Μη πείς, "αμάρτησα, ε, και λοιπόν τι έπαθα;" Μπορεί ο Κύριος να είν' αλήθεια μεγαλόψυχος, αλλά αν προσθέτεις τη μια αμαρτία πάνω στην άλλη, μην είσαι τόσο βέβαιος για την άφεση. Και μην πείς"μα εκείνος είναι πολυεύσπλαχνος και τις πολλές μου αμαρτίες θα συγχωρήσει"· γιατ ίαυτός έχει και έλεος, έχει κι οργή. Και πάνω στους αμαρτωλούς ξεσπάει ο θυμός του. Στον Κύριο να γυρίσεις μην αργείς, κι άφησε τις αναβολές απο μέρα σε μέρα, γιατί αναπάντεχα η οργή θε να'ρθει του Κυρίου , και στον καιρό της τιμωρίας θ' αφανιστείς. Σε πράγματα αδικομαζωμένα μη στηρίζεσαι, γιατί σου είναι ανώφελα στις τιμωρίας τη μέρα
Να μένεις σταθερός στην κρίση σου κι ο λόγος σου ας είναι πάντα ένας. Πρόθυμος να΄σαι όταν προκειται ν'ακούσεις και πάρε χρόνο για να δώσεις την απόκριση. Αν κάτι το ξερεις καλά, απάντησε στον άλλο· αλλιώτικα, κράτα το στομα σου κλειστό. Η τιμή κι ο διασυρμός βρίσκονται με στα λόγια· κι η γλώσσα του ανθρώπου γίνεται η δυστυχία του. Ας μη σε πούν ψιθυριστή και με τη γλώσσα σου μην παγιδεύεις· γιατί αν του κλέφτη του πρέπει η ντροπή, στον διπλοπρόσωπο σκληρή αρμόζει καταδίκη. Μη γίνεις φταίχτης στα μεγάλα απο άγνοια ούτε και στα μικρά.
Απο φίλος μη γίνεσαι εχθρός· γιατί το κακό όνομα φέρενει ντροπή κι ατίμωση.
Η φιλία
Τα λόγια τα γλυκά τους φίλους τους πληθαίνουν κι η γλώσσα η καλοσυνάτη πληθαίνει τις φιλοφρονήσεις. Πολλοί να είναι εκείνοι που σε χαιρετούν αλλά οι σύμβουλοί σου ένας να'ναι μες στους χίλιους. Πρίν αποκτήσεις φίλο να τον δοκιμάσεις και μη βιαστείς να τον εμπιστευτείς. Συμβαίνει, αλήθεια, κάποιος να είναι φίλος όταν τον συμφέρει, μα που δεν μένει φίλος όταν σε εύρουν συμφορές. Υπάρχει φίλος που μετατρέπεται σε εχθρό όταν μια διαμάχη σας τη φανερώνει για να σε ντροπιάσει. Και υπάρχει φίλος που κάθεται στο τραπέζι σου σου, μα δε θα μείνει όταν σε βρούνε συμφορές. Στην ευτυχία θα είναι ένα μ' εσένα και σαν αφέντης θα μιλάει στους υπηρέτες σου. Αν όμως δυστυχήσεις θα στραφεί εναντίον σου , και θ'αποφεύγει να τον συναντήσεις.
Απομακρύνσου απ' τους εχθρούς σου, φυλάξεου απο τους φίλους σου. Ο πιστός φίλος είναι καταφύγιο γερό, κι όποιος τον βρήκε, βρήκε θησαυρό. Αντάλλαγμα για τον πιστό φίλο δεν υπάρχει και η αξία του είν' ανεκτίμητη. Ο πιστός φίλος είναι ελιξίριο ζωής και θα τον βρούν αυτό που σέβονται τον Κύριο. Όποιος τον Κύριο σέβεται κατευθύνει σωστά και τη φιλία του· γιατί όπως είν' αυτός, έτσι θα'ναι κι ο φίλος του.
Τη μόρφωση παιδί μου, να εκλέξεις απ' τα νιάτα σου , κι ως τα βαθιά σου γηρατειά θα βρίσκεις τη Σοφία.
Κακό μη κάνεις και καλό δε θα σε βρεί. Φύγε μακριά απ' το άδικο κι αυτό θα φύγει απο κοντά σου.Γιέ μου, μη σπέρνει μες στ' αυλακι αδικίες , για να μην τις θερίσεις εφτά φορές περισσότερες.... Μην αποκάμεις να προσεύχεσαι και μην παραμελείς την ελεημοσύνη
Μην περιγελάς τον πικραμένο άνθρωπο γιατί υπάρχει εκείνος που ταπεινώνει και ανυψώνει.
Όσο κι αν έχει ο γείτονας σου άδικο μην του κρατάς κακία και τίποτα μην κάνει σπρωγμένος απο εμπάθεια.
Η έπαρση του ανθρώπου αρχίζει όταν αυτός απομακρύνεται απ' τον Κύριο, όταν κρατάει την καρδιά του απ' τον Πλάστη του μακρυά. Πράγματι, η έπαρση αρχίζει απο την ανταρσία στο Θεό· κι όποιος μ' αυτήν εξοικειώνεται θα κάνει απαίσιες πράξεις ένα σωρό. Για τούτο ο Κύριος ρίχνει πάνω του απρόσμενος ολεθρους και τον εξαφανίζει ολότελα. Ο Κύριος ανατρέπει των ισχυρών τους θρόνους και βάζει πράους να καθίσουν στη θέση τους. Ο Κύριος ξερζιώνει τους περήφανους λαούς και φυτεύει τους ταπεινούς λαούς στη θεση τους. Ο Κύριος καταστρέφει των λαών τις χώρες και τις εξαφνίζει συθέμελ./ Μερικούς λαούς τους σαρώνει και τους εξαφνίζει και την ανάμηνση τους τη σβήνει απο τη γη. Η αλαζονεία δεν έγινε για τους ανθρώπους, ούτε αυτοι γεννήθηκαν για να παραδίδονται στη βίαιη οργή.
Μην επαινέσεις άνθρωπο για την ομορφιά του, κι άνθρωπο μην αποστραφείς για την κακή του εμφάνιση. Ανάμεσα στα φτερωτά μικρή είναι η μέλισσα, μα απ΄τα γλυκά γλυκύτερο είν' αυτό που φτιάχνει.
Πριν εξετάσεις μην κατηγορήσει· πληροφορήσου πρώτα κι ύστρα κάνει επίπληξη. Πρίν πρώτα ακούσεις , μη δίνεις απάντηση, κι ενώ κάποιος μιλαει μην παρεμβαίνεις. Για πράγματα που δεν σε αφορούν μη διαπληκτίζεσαι και μην ανακατεύεσαι σε αμαρτωλών αντιδικίες.
Στο σπίτι σου μη βάζει όποιον να'ναι γιατί ο άνθρωπος ο δολερός στήνει πολλες παγίδες.
Ευτυχισμένος ο άνθρωπος που με τα λόγια του δε σφάλλει, και δεν τον βασανίζουν τύψεις για τις αμαρτίες του. Ευτυχσμένος είν'αυτός , που δεν τον μεμφεται η συνείδησή του και την ελπίδα του δεν έχασε.
Παιδί μου σύμφωνα με τις δυνάμεις σου να ζείς καλά και δώρα άξια στον Κύριος να προσφέρεις.
Τρίτη 8 Φεβρουαρίου 2011
«ΥΠΟΜΟΝΗ»....ΜΙΑ ΠΑΡΕΞΗΓΗΜΕΝΗ ΑΡΕΤΗ
Από τη στιγμή που ο άνθρωποςέρχεται στη γη και πλέει στο πέλαγος αυτής της ζωής,εκτος από την ηρεμία και τη γαλήνη,τις ευχάριστες ειρηνικές,συχνά συναντά θύελλες και καταιγίδες και περικυκλώνεται από ορμητικά κύματα θλίψεων και δυσκολιών.
Για να τις ξεπεράσει,πρέπει να βρει το θάρρος να τις αντιμετωπίσει.
Πολλές φορές νομίζουμε,πως η υπομονή είναι αναγκαστική αποδοχή ενός γεγονότος,που θέλουμε-δε θέλουμε,αναστατώνει τη ζωή μας.
Η υπομονή είναι κάτι πολύ πέρα και πάνω απ’αυτά.
Δεν είναι παθητική μοιρολατρία ούτε πνευματική απραξία.
Ο άνθρωπος της υπομονής,είναι συνετός,πράος και νηφάλιος.Αντιμετωπίζει κάθε αντιξοότητα με καθαρό μυαλό,αγωνιστική διαθέση και σωστή δράση.
Είναι ανδρείος.Δέχεται τις δοκιμασίες με το κεφάλι ψηλά,δεν γογγύζει,ούτε καταθέτει τα όπλα.Δεν σπαταλά δυνάμεις για μεμψιροιρίες αλλά συσπειρώνεται τα ψυχικά αποθέματα για να σηκώνει το βάρος της δοκιμασίας.
Η υπομονή είναι το θερμοκήπιο που βοηθά στην ανθοφορία και άλλων αρετών.Ξεκινά από την πίστη και οδηγεί στην ελπίδα.Στηρίζεται στην υπόσχεση του Θεού: «Ου μη σε εγκαταλίπω»(Εβρ.ιγ΄,5).
Τον Θεό τον έχεις κοντά σου.Σε παρακολουθεί πάντοτε.Την ημέρα και τη νύχτα.Στη χαρά και τη λύπη.Στη νεότητα και στα γηρατειά.Γνωρίζει τι έχεις.Και ξέρει τι θέλεις.
Μπορεί η κάθε θλίψη –όπως λέει ο Απ.Παύλος στην προς Ρωμαίους επιστολή- «να φέρει σιγά-σιγά ως πολύτιμο αγαθό την υπομονή και η υπομονή έχει ως καρπόν την δοκιμασμένη αρετή,που αυτή οδηγεί στη σταθερή ελπίδα προς τον Θεό και η ελπίδα αυτή δεν διαψεύδεται και δεν απογοητεύει»(ε΄,3-5).
Η υπομονή είναι όπλο ακαταμάχητο στην πνευματική φαρέτρα και στήριγμα σίγουρο στον ανηφορικό δρόμο,που πορεύεται ο καθένας μας για να φτάσει στην τελείωση.
ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΘΕΟΛΟΓΩΝ Η "ΖΩΗ"
ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ - ΟΡΟΣ ΑΓΙΩΝ. ΟΣΙΟΣ ΜΑΞΙΜΟΣ Ο ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΗΣ
Απο το ιστολόγιο http://agioritikoslogos.blogspot.com
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου
13 Ἰανουαρίου: Ὅσιος Μάξιμος ὁ Καυσοκαλύβης
Μάξιμος ὁ Καυσοκαλύβης, ὁ διά Χριστόν σαλός, ὁ Νέος Προφήτης, ὁ
ὑπόπτερος, ὁ θαυματουργός, ἡ Ἡσυχαστής, ὁ Νηπτικός Πατήρ, ὁ Ἅγιος.
Ἀρκετές εἶναι οἱ προσωνυμίες πού ἡ παράδοση τῆς Ἑκκλησίας μας ἀπέδωσε στόν Ἅγ. Μάξιμο, τήν πολυεδρική αὐτή ὁσιακή προσωπικότητα, πού συνδύαζε τήν ὑπακοή καί τήν τέλεια ταπείνωση τῶν ἀληθινῶν δούλων τοῦ Θεοῦ μέ τήν ἐκκεντρικότητα τοῦ διά Χριστόν σαλοῦ· τήν ἰδιότητα τοῦ θεραπευτῆ μέ τό διορατικό χάρισμα τοῦ προφήτη καί τόν φωτισμό ἑνός μυστικοῦ θεολόγου· τήν ἐνεργό ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τόν πλησίον μέ τόν θεωρητικό ἀναχωρητισμό, πού προϋποθέτει τήν ἀπομάκρυνση ἀπό τόν κόσμο.
Ὁ Ἅγ. Μάξιμος θά μποροῦσε νά θεωρηθεῖ ὡς ἡ "διαπρεπέστερη ἁγιορειτική ἀσκητική μορφή καθ' ὅλους τούς αἰῶνες" . Στά στενά πλαίσια τοῦ ἄρθρου αὐτοῦ, θά προσπαθήσουμε νά σκιαγραφήσουμε μέ μικρές πινελιές τό συναξάρι τοῦ Ἁγίου. Ἡ χειρόγραφη παράδοση μᾶς ἀποκαλύπτει τήν φιλοσοφικώτατη καί χαριτόβρυτη μορφή του, μέσω τεσσάρων βιογράφων του: τοῦ Ἁγ. Νήφωνος τοῦ Καυσοκαλυβίτου, μαθητοῦ καί ὑμνογράφου αὐτοῦ, τοῦ Ἁγ. Θεοφάνους Περιθεωρίου τοῦ Βατοπεδινοῦ , τοῦ ἱερομ. Ἰωαννικίου τοῦ Κόχυλα καί τοῦ ἱερομ. Μακαρίου τοῦ Μακρῆ.
Ὁ Μικρασιάτης αὐτός Ἅγιος, γεννήθηκε στή Λάμψακο τοῦ Ἑλλησπόντου καί ἔλαβε τό ὄνομα Μανουήλ κατά τό ἅγιο βάπτισμα. Ὅταν ἦλθε σέ ἱκανή ἡλικία, οἱ γονεῖς του τόν ἀφιέρωσαν στό Ναό τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἐκπληρώνοντας ἔτσι τό τάμα τους στό Θεό, μιά πού ἦσαν πρίν γιά χρόνια ἄτεκνοι. Παραμένοντας στό ναό, πρόκοπτε σέ ὅλα τά πνευματικά καί φυσικά χαρίσματα. Πολύ συχνά ἐπισκεπτόταν Ὁσίους Γέροντες πού ἡσύχαζαν ἐκεῖ κοντά, γιά νά ἀκούει τίς ψυχωφελεῖς νουθεσίες τους. Τότε ὁ θεῖος ἔρωτας ἄναψε στή καρδιά του καί στά δεκαεπτά του χρόνια, ἄφησε γονεῖς καί πατρίδα περνώντας στό Ὄρος Γάνου ὅπου φόρεσε τό μέγα σχῆμα μετονομασθείς Μάξιμος . Μετα τήν κοίμηση τοῦ γέροντά του Μάρκου, ἀνεχώρησε γιά τό Παπίκιον , ὅπου βρῆκε ὁσίους ἄνδρες, ὅμοιους μέ τούς παλαιούς, μέ τούς ὁποίους συναναστρεφόμενος, ἀνέλαβε στόν ἑαυτό του ὅλες τίς ὑπέρ ἄνθρωπον ἀρετές τους, "καθώς δέχεται τό κερί τούς χαρακτῆρες τῆς βούλλας". Ἔπειτα πῆγε στή Κωνσταντινούπολη, ὅπου ἐπισκέφθηκε ὅλα τά προσκυνήματα καί τούς ναούς της, καταλήγοντας στό Ναό τῆς Παναγίας τῶν Βλαχερνῶν, ὅπου παρέμεινε στό προαύλιό της μέ πεῖνα καί ἄσκηση, ἀγρυπνώντας ὅλη τή νύχτα καί συμπεριφερόμενος ὡς διά Χριστόν σαλός. Ἐπισκεπτόταν ὅμως καί τόν Πατριάρχη Ἅγ. Ἀθανάσιο , γιά νά ἀκούει τούς σοφούς λόγους του. Ὀ Πατριάρχης βλέποντας τήν ἀρετή του, προσπάθησε νά τόν πείσει νά κοινοβιάσει σέ μία ἀπό τίς Μονές τῆς Πόλης. Δέν τά κατάφερε ὅμως, μιά πού ὁ Ὅσιος προτίμησε τήν ἄσκησή του στό παραπάνω ναό.
Μετά ἀπό καιρό ἀνεχώρησε γιά τό Ἅγ. Ὄρος, ὅπου περιδιάβασε ὅλα τά μοναστήρια, καταλήγοντας στή Λαύρα τοῦ Ἁγ. Ἀθανασίου τοῦ Ἀθωνίτου. Ἐκεῖ, διαβάζοντας τόν βίο καί τούς ἀγώνες τοῦ Ἁγίου, ὁμοίως καί τοῦ Ἁγ. Πέτρου τοῦ Ἀθωνίτου, ἐθαύμαζε τοῦ μέν Πέτρου τήν ἡσυχία, τοῦ δέ Ἀθανασίου τήν κοινοβιακή ζωή. Συλλογιζόμενος τήν προθυμία καί τήν ἐπιμέλεια πού εἶχαν καί οἱ δύο στό νά φυλάξουν τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, ἐπόθησε νά μείνει στόν τόπο ἐκεῖνο καί νά μιμηθεῖ καί τῶν δύο τή ζωή. Ἔμεινε λοιπόν στή Λαύρα, ἔχοντας τό διακόνημα νά ψάλλει στό Καθολικό, καθώς ὅταν ἦταν νέος ἔμαθε τήν μουσική. Ψάλλοντας συνετά καί μέ γνώση τῶν λεγομένων, ὕψωνε τό νοῦ του στόν ὑμνούμενο Θεό, χύνοντας δάκρυα κατανύξεως ὁ μακάριος. Ζοῦσε ὅμως μέ τήν ἴδια σκληραγωγία ὅπως τότε στό ναό τῶν Βαχερνῶν, καθώς οὔτε κελλίον εἶχε δικό του, ἔπαιρνε μόνο τήν ἀναγκαία τροφή ἀπό τήν τράπεζα καί ἀναπαυόταν στά στασίδια τοῦ νάρθηκα τῆς ἐκκλησίας.
Μετά ἀπό θεία ἐμφάνεια τῆς Θεοτόκου βρεφοκρατούσας, ὁ πιστός δούλος της, ἀποφάσισε νά ἀκολουθήσει τήν προτροπή της καί μιά μέρα, Σάββατο τῆς Πεντηκοστῆς, ἀνέβηκε στή κορυφή τοῦ Ἄθω, ὅπου ἔμεινε τρία μερόνυχτα προσευχόμενος ἀδιαλείπτως, δεχόμενος συνάμα φοβερούς πειρασμούς ἀπό τόν ἐχθρό. Ὅμως ὅλα αὐτά διαλύθηκαν, ὅταν ἐμφανίστηκε σ' αὐτόν ἡ Θεοτόκος μετά δόξης πολλῆς, περικυκλούμενη ἀπό πλῆθος φωτεινές μορφές, κρατοῦσα πάλι στά χέρια της τόν Υἱό της καί δημιουργό τῆς Κτίσεως καί ἐκπέμποντα ἄρρητη εὐωδία. Ἀφοῦ προσκύνησε ὁ Ἅγιος, ἄκουσε ἀπό τήν Παναγία τά παρακάτω: "Λάβε τήν χάριν κατά τῶν δαιμόνων, ὁ σεπτός ἀθλοφόρος καί κατοίκησε στούς πρόποδες τῆς κορυφῆς ττοῦ Ἄθω· διότι τοῦτο εἶναι τό θέλημα τοῦ Υἱοῦ μου, γιά ν' ἀνέβεις σέ ὕψος ἀρετῆς καί να γίνεις διδάσκαλος καί ὁδηγός σέ πολλούς καί νά τούς σώσεις". Μετά τοῦ δόθηκε οὐράνιος ἄρτος γιά τροφή. Καί με τή λήψη αὐτῆς, τόν μέν Ὅσιο περικύκλωσε θεῖο φῶς, ἡ δέ Θεοτόκος ἀνέβηκε στά οὐράνια, ἀφήνοντας στόν τόπο ἄρρητη εὐωδία καί ὑπερκόσμια λάμψη. Ὑπακούοντας τότε στή προσταγή τῆς Παναγίας, ὁ Ἅγιος κατέβηκε πρός τό Καρμήλιο , ὅπου βρίσκοντας ἕνα γέροντα, τοῦ διηγήθηκε τάς τῆς θείας ἐμφάνειας. Ἐκεῖνος ὅμως, θεώρησε αὐτά πλάνες. Ἔτσι τοῦ βγῆκε ἡ φήμη ὅτι εἶναι πλανεμένος καί περιφρονεῖτο ἀπό ὅλους. Ὅμως ὁ ἀπλανής ἐκεῖνος φωστήρας, δέχτηκε μέ χαρά τό νά τόν ὀνομάζουν πλανεμένο. Ὑποκρινόταν δέ πάντοτε ὅτι ἤταν πλανεμένος καί παρίστανε τόν διά Χριστόν σαλό, καλλιεργώντας ἔτσι τήν θεοειδή ἀρετή τῆς ταπεινοφροσύνης. Γι αὐτό καί δέν κατοίκησε σ' ἕνα τόπο σταθερά, ἀλλά σάν πλανεμένος μετατοπιζόταν συνεχῶς, ζώντας σέ σπήλαια ἤ κτίζοντας ὅπου πήγαινε μικρή καλύβα ἀπό ξύλα καί χόρτα, τήν ὁποία ἔκαιγε μετά ἀπό λίγο, πηγαίνοντας σέ ἄλλο μέρος καί φτιάχνοντας ἄλλη. Γι αὐτό καί τόν ἔλεγαν "καυσοκαλύβη" , καθώς σέ κανένα δέν εἶχε γίνει ἀντιληπτή ἡ μεγἀλη του ἀρετή. Ζοῦσε συνάμα μέ ὑπερβολική ἀκτημοσύνη. Κανείς δέν μπορεῖ νά παραστήσει τήν πείνα καί τήν δίψα πού ὑπέμενε, μαζί μέ τούς παγετούς τοῦ χειμώνα καί τά καύματα τοῦ θέρους, χωρίς δεύτερο ἔνδυμα, ἀνυπόδητος, χωρίς νά ἔχει ἀπό κάποιον καμμία ὑπόληψη. Μέ τόν καιρό ὅμως, κάποιοι ἀπό τούς ἁγίους γέροντες πού τόν συναναστράφηκαν, γνώρισαν τήν θεία χάρη πού κατοικοῦσε σ' αὐτόν καί δέν τόν ἔλεγαν πλέον πλανεμένο, ἀλλά τίμιο Μάξιμο καί φωστῆρα ὑπέρλαμπρο.
Κορυφαία στιγμή στό βίο τοῦ Ἁγ. Μαξίμου ἀποτελεῖ ὁ πολύ διαφωτιστικός διάλογός του μέ τόν Ἅγ. Γρηγόριο τό Σιναΐτη, τόν διαπρεπῆ αὐτόν διδάσκαλο τῆς νοερᾶς προσευχῆς τοῦ ΙΔ' αἰ.. ὁ ὁποῖος ἐπισκέφθηκε πολλούς Ὁσίους καί νηπτικούς ἄνδρες, ἀπό τό Ὄρος Σινᾶ μέχρι καί τήν Κρήτη καί ὁ ὁποῖος φθάνοντας γιά πρώτη φορά στό Ἅγ.Ὄρος, δέν βρῆκε- ὅπως ὁ ἴδιος ὁμολόγησε στούς μαθητές του-παρά 3 ἤ 4 μοναχούς νά ἀσκοῦνται στή νοερά προσευχή, ἀνάμεσα στούς ὁποίους ἦταν καί ὁ Ἅγ. Μάξιμος. Ἀφοῦ ἐγκαταστάθηκε στή σκήτη τοῦ Μαγουλᾶ , ἔγινε ποθητός σ'ὅλους τούς Πατέρες τοῦ Ὄρους καί ἰδιαίτερα στούς ἡσυχαστές, πού ἔτρεχαν σ'αὐτόν νά διδαχθοῦν τά μυστήρια τῆς νοερᾶς προσευχῆς. Ἀκούγοντας ὁ Ἅγ. Γρηγόριος νά διηγοῦνται γιά τήν ὑπεράνθρωπη βιοτή καί τήν πλαστή μωρία τοῦ Ἁγ.Μαξίμου, θαύμασε καί ἔστειλε τούς μαθητές του νά προσκαλέσουν τόν Ὅσιο νά τόν ἐπισκεφθεῖ. Κατά θαυμάσιο τρόπο, ἐκεῖνος τούς ὑποδέχτηκε, χαιρετώντας καθένα μέ τό ὄνομά του, προλέγοντας καί τήν ἐπιθυμία τοῦ διδασκάλου τους. Ἀμέσως δέ, ἀναχώρησαν γιά τό κελλίον τοῦ Γρηγορίου. Ἐκεῖ οἱ δύο Ἅγιοι εἶχαν ἕναν διάλογο πού ἀποτελεῖ τήν διαφανέστερη ἀνάπτυξη τῆς θεωρίας περί νήψεως καί ἐκστάσεως τοῦ νοῦ, καί περιγράφει τήν κατάστασή του ὅταν ἐλλάμπεται ἀπό τό θεῖο φῶς κατά τήν προσευχή. Διακρίνει δέ μέ σαφήνεια καί προσοχή τά σημεῖα τῆς χάριτος ἀπό αὐτά τῆς πλάνης. Στό τέλος, ὁ Ἅγ. Γρηγόριος ἔπεισε τόν Ἅγ. Μάξιμο νά παύσει πλέον νά καίει καλύβες καί νά μείνει σταθερά σ' ἕνα τόπο γιά νά ὠφελήσει καί ἄλλους πολλούς, σάν ἐμπειροτατος στήν ἀρετή.
Τότε ὁ Ὅσιος βρῆκε ἕνα σπήλαιο κοντά στοῦ κυρ Ἠσαΐα στό ὁποῖο διαμόρφωσε ἕνα ἀσκηταριό. Τότε ἔλαμψε ὅχι μόνο ἡ ἀρετή του- μιά πού ἐρχόντουσαν ἀπό ὅλα τά μέρη τοῦ Ὄρους μοναχοί γιά νά τόν συμβουλευτοῦν- μά καί ἡ ἁγιότητά του, μιά πού πλῆθος εἶναι τά θαύματα πού ἐπιτέλεσε. Τέλος, προλέγοντας τό τέλος του, ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ σέ ἡλικία 95 ἐτῶν, τήν 13η Ἰανουαρίου . Προηγουμένως εἶχε δώσει ἐντολή στούς ἐνταφιαστές του νά μή μεταθέσουν σέ ἄλλο τόπο τό λείψανό του, ἀλλά νά τό ἀφήσουν κρυμμένο στό τάφο γιά νά μή δοξάζεται ἀπό τούς ἀνθρώπους .
Τό γεγονός ὅτι λίγο μετά τήν ὁσιακή κοίμηση τοῦ ὁσίου Μαξίμου τοῦ Καυσοκαλύβη καί σέ διάστημα λίγων δεκαετιῶν (τέλη 14ου-ἀρχές 15ου αἰ.), γράφηκαν πρός τιμήν του τέσσερις Βίοι (ὑπό τῶν ἱερομονάχων Νήφωνος, Θεοφάνους Περιθεωρίου, Μακαρίου Μακρῆ καί Ἰωαννικίου Κόχιλα), οἱ ὁποῖοι σέ μεταγενέστερες ἐποχές παρουσιάστηκαν σέ ἁπλούστερη δημώδη γλώσσα μέ τή βοήθεια τεσσάρων παραφράσεων (ὑπό Διονύσιου Ρήτορος, Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Ἰακώβου Νεασκητιώτου καί ἑνός ἑτέρου ἀγνώστου) -ὅλα τους κείμενα ἀθωνικῆς προέλευσης- ἀποδεικνύει τήν μεγάλη ἀπήχηση πού εἶχε στόν ἁγιορειτικό κόσμο ἡ ἱερή μορφή τοῦ ὁσίου Μαξίμου. Ἐδῶ θά πρέπει νά τονιστεῖ ὅτι οἱ Βίοι τοῦ ὁσίου Μαξίμου τοῦ Καυσοκαλύβη, ἐκτός ἀπό ὑψηλοῦ ἐπιπέδου ἁγιολογικά κείμενα, ἀποτελοῦν ταυτόχρονα καί σημαντικές πηγές τόσο γιά τά θεολογικά ζητήματα τῆς ἐποχῆς (αἵρεση Μασσαλιανῶν, Ἀκινδύνου) ὅσο γιά ἱστορικά γεγονότα, πρόσωπα καί τοπωνύμια πού ἔχουν μεγάλη σημασία γιά τήν ἱστορία πού ἀφορᾶ εἰδικότερα στόν ὑστεροβυζαντινό Ἄθω καί γενικότερα τό Βυζάντιο κατά τήν ἐξεταζόμενη περίοδο. Ὁρισμένες μάλιστα ἀπό τίς πληροφορίες πού μᾶς δίνουν οἱ Βίοι, θά μποροῦσε νά θεωρηθεῖ ὅτι ἔχουν τόν χαρακτῆρα τῆς μοναδικότητας.
Παράλληλα, γιά τίς λειτουργικές ἀνάγκες ὅσων ἐπιθυμοῦσαν νά προστρέξουν στίς πρεσβεῖες του καί νά ἔχουν μία ἐναργέστερη σχέση μαζί του, συντέθηκαν τρεῖς Ἀκολουθίες, Παρακλητικοί Κανόνες, Χαιρετιστήριοι Οἶκοι καί πλῆθος ἄλλων ὑμνογραφημάτων (κυρίως ἀπό τούς Νήφωνα Ἀθωνίτη, Ἱερεμία Πατητᾶ, Ἰάκωβο Νεασκητιώτη, Νήφωνα Ἰβηροσκητιώτη, Ἱλαρίωνα Ξενοφωντινό καί Γεράσιμο Μικραγιαννανίτη), ἐνῶ παράλληλα, οἱ πολυάριθμες ἀπεικονίσεις του στούς ἀθωνικούς ναούς ἐπέτειναν τήν παρουσία του στίς ψυχές τῶν Ἁγιορειτῶν μοναχῶν πού ἔβλεπαν σ’ αὐτόν ἕνα ἀσφαλές πρότυπο πρός μίμηση γιά τή σωστή βίωση τῶν μοναχικῶν ἀρετῶν καί τήν ἐπίτευξη τῆς σωτηρίας τους.
Ἀκόμη καί κατά τούς ἔσχατους αὐτούς καιρούς πού ζοῦμε, ὅπου τά πάντα ἀμφισβητοῦνται καί ἀναθεωροῦνται καί πού ἴσως κανείς πιά δέν πολιτεύεται ὅπως ὁ Ἅγ. Μάξιμος, αὐτός ἐπιμένει νά προτείνει τή δική του χαρισματική "ὑπέρβαση" σάν διέξοδο ἀπό τά σημερινά "ἀδιέξοδα". Ἡ ἐνθύμηση καί μόνο τοῦ μεγάλου αὐτοῦ ἀγωνιστοῦ εἶναι γιά μᾶς πηγή ἔμπνευσης καί ἐλπίδας ὅτι μέ τή τιμή καί προσευχή μας πρός αὐτόν, θά ἐλκύσουμε τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία μας.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχ. πλ. Α΄. Τόν συνάναρχον Λόγον.
Μητρικῆς ἐκ νηδύος ὅσιε Μάξιμε, ἐκλογῆς ὡς δοχεῖον ἀνατεθείς τῷ Θεῷ, τοῦ θείου γνόφου ὡς Μωσῆς κατηξίωσαι, καί τά πόῤῥῳ προορᾶν, κατά τόν μέγαν Σαμουήλ, τοῦ Ἄθω τό θεῖον θαῦμα, τῆς Θεοτόκου ὁ λάτρης ᾗ καί πρεσβεύεις ὑπέρ πάντων ἡμῶν.
Ἀπό τήν Καλύβη τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου ἔχει ἐκδοθεῖ ἡ Ἱερά Ἀσματική καί Πανηγυρική Ἀκολουθία τοῦ ὁσίου Μαξίμου, ἐνῶ πρόσφατα, ἀπό τίς ἐκδόσεις ΜΥΓΔΟΝΙΑ ἔχει ἐκδοθεῖ τό βιβλίο:
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, Ὁσιος Μάξιμος ὁ Καυσοκαλύβης. Ἁγιολογία-Ὑμνογραφία-Τέχνη. Συμβολή στή μελέτη τοῦ Ἁγιορειτικοῦ Μοναχισμοῦ κατά τόν 14ο αἰώνα, Θεσσαλονίκη 2010,σελίδες 550, ὅπου συγκεφαλαιώνεται ἡ περί τοῦ ὁσίου Μαξίμου βιβλιογραφία.
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου
13 Ἰανουαρίου: Ὅσιος Μάξιμος ὁ Καυσοκαλύβης
Μάξιμος ὁ Καυσοκαλύβης, ὁ διά Χριστόν σαλός, ὁ Νέος Προφήτης, ὁ
ὑπόπτερος, ὁ θαυματουργός, ἡ Ἡσυχαστής, ὁ Νηπτικός Πατήρ, ὁ Ἅγιος.Ἀρκετές εἶναι οἱ προσωνυμίες πού ἡ παράδοση τῆς Ἑκκλησίας μας ἀπέδωσε στόν Ἅγ. Μάξιμο, τήν πολυεδρική αὐτή ὁσιακή προσωπικότητα, πού συνδύαζε τήν ὑπακοή καί τήν τέλεια ταπείνωση τῶν ἀληθινῶν δούλων τοῦ Θεοῦ μέ τήν ἐκκεντρικότητα τοῦ διά Χριστόν σαλοῦ· τήν ἰδιότητα τοῦ θεραπευτῆ μέ τό διορατικό χάρισμα τοῦ προφήτη καί τόν φωτισμό ἑνός μυστικοῦ θεολόγου· τήν ἐνεργό ἀγάπη πρός τόν Θεό καί τόν πλησίον μέ τόν θεωρητικό ἀναχωρητισμό, πού προϋποθέτει τήν ἀπομάκρυνση ἀπό τόν κόσμο.
Ὁ Ἅγ. Μάξιμος θά μποροῦσε νά θεωρηθεῖ ὡς ἡ "διαπρεπέστερη ἁγιορειτική ἀσκητική μορφή καθ' ὅλους τούς αἰῶνες" . Στά στενά πλαίσια τοῦ ἄρθρου αὐτοῦ, θά προσπαθήσουμε νά σκιαγραφήσουμε μέ μικρές πινελιές τό συναξάρι τοῦ Ἁγίου. Ἡ χειρόγραφη παράδοση μᾶς ἀποκαλύπτει τήν φιλοσοφικώτατη καί χαριτόβρυτη μορφή του, μέσω τεσσάρων βιογράφων του: τοῦ Ἁγ. Νήφωνος τοῦ Καυσοκαλυβίτου, μαθητοῦ καί ὑμνογράφου αὐτοῦ, τοῦ Ἁγ. Θεοφάνους Περιθεωρίου τοῦ Βατοπεδινοῦ , τοῦ ἱερομ. Ἰωαννικίου τοῦ Κόχυλα καί τοῦ ἱερομ. Μακαρίου τοῦ Μακρῆ.
Ὁ Μικρασιάτης αὐτός Ἅγιος, γεννήθηκε στή Λάμψακο τοῦ Ἑλλησπόντου καί ἔλαβε τό ὄνομα Μανουήλ κατά τό ἅγιο βάπτισμα. Ὅταν ἦλθε σέ ἱκανή ἡλικία, οἱ γονεῖς του τόν ἀφιέρωσαν στό Ναό τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἐκπληρώνοντας ἔτσι τό τάμα τους στό Θεό, μιά πού ἦσαν πρίν γιά χρόνια ἄτεκνοι. Παραμένοντας στό ναό, πρόκοπτε σέ ὅλα τά πνευματικά καί φυσικά χαρίσματα. Πολύ συχνά ἐπισκεπτόταν Ὁσίους Γέροντες πού ἡσύχαζαν ἐκεῖ κοντά, γιά νά ἀκούει τίς ψυχωφελεῖς νουθεσίες τους. Τότε ὁ θεῖος ἔρωτας ἄναψε στή καρδιά του καί στά δεκαεπτά του χρόνια, ἄφησε γονεῖς καί πατρίδα περνώντας στό Ὄρος Γάνου ὅπου φόρεσε τό μέγα σχῆμα μετονομασθείς Μάξιμος . Μετα τήν κοίμηση τοῦ γέροντά του Μάρκου, ἀνεχώρησε γιά τό Παπίκιον , ὅπου βρῆκε ὁσίους ἄνδρες, ὅμοιους μέ τούς παλαιούς, μέ τούς ὁποίους συναναστρεφόμενος, ἀνέλαβε στόν ἑαυτό του ὅλες τίς ὑπέρ ἄνθρωπον ἀρετές τους, "καθώς δέχεται τό κερί τούς χαρακτῆρες τῆς βούλλας". Ἔπειτα πῆγε στή Κωνσταντινούπολη, ὅπου ἐπισκέφθηκε ὅλα τά προσκυνήματα καί τούς ναούς της, καταλήγοντας στό Ναό τῆς Παναγίας τῶν Βλαχερνῶν, ὅπου παρέμεινε στό προαύλιό της μέ πεῖνα καί ἄσκηση, ἀγρυπνώντας ὅλη τή νύχτα καί συμπεριφερόμενος ὡς διά Χριστόν σαλός. Ἐπισκεπτόταν ὅμως καί τόν Πατριάρχη Ἅγ. Ἀθανάσιο , γιά νά ἀκούει τούς σοφούς λόγους του. Ὀ Πατριάρχης βλέποντας τήν ἀρετή του, προσπάθησε νά τόν πείσει νά κοινοβιάσει σέ μία ἀπό τίς Μονές τῆς Πόλης. Δέν τά κατάφερε ὅμως, μιά πού ὁ Ὅσιος προτίμησε τήν ἄσκησή του στό παραπάνω ναό.
Μετά ἀπό καιρό ἀνεχώρησε γιά τό Ἅγ. Ὄρος, ὅπου περιδιάβασε ὅλα τά μοναστήρια, καταλήγοντας στή Λαύρα τοῦ Ἁγ. Ἀθανασίου τοῦ Ἀθωνίτου. Ἐκεῖ, διαβάζοντας τόν βίο καί τούς ἀγώνες τοῦ Ἁγίου, ὁμοίως καί τοῦ Ἁγ. Πέτρου τοῦ Ἀθωνίτου, ἐθαύμαζε τοῦ μέν Πέτρου τήν ἡσυχία, τοῦ δέ Ἀθανασίου τήν κοινοβιακή ζωή. Συλλογιζόμενος τήν προθυμία καί τήν ἐπιμέλεια πού εἶχαν καί οἱ δύο στό νά φυλάξουν τίς ἐντολές τοῦ Θεοῦ, ἐπόθησε νά μείνει στόν τόπο ἐκεῖνο καί νά μιμηθεῖ καί τῶν δύο τή ζωή. Ἔμεινε λοιπόν στή Λαύρα, ἔχοντας τό διακόνημα νά ψάλλει στό Καθολικό, καθώς ὅταν ἦταν νέος ἔμαθε τήν μουσική. Ψάλλοντας συνετά καί μέ γνώση τῶν λεγομένων, ὕψωνε τό νοῦ του στόν ὑμνούμενο Θεό, χύνοντας δάκρυα κατανύξεως ὁ μακάριος. Ζοῦσε ὅμως μέ τήν ἴδια σκληραγωγία ὅπως τότε στό ναό τῶν Βαχερνῶν, καθώς οὔτε κελλίον εἶχε δικό του, ἔπαιρνε μόνο τήν ἀναγκαία τροφή ἀπό τήν τράπεζα καί ἀναπαυόταν στά στασίδια τοῦ νάρθηκα τῆς ἐκκλησίας.
Μετά ἀπό θεία ἐμφάνεια τῆς Θεοτόκου βρεφοκρατούσας, ὁ πιστός δούλος της, ἀποφάσισε νά ἀκολουθήσει τήν προτροπή της καί μιά μέρα, Σάββατο τῆς Πεντηκοστῆς, ἀνέβηκε στή κορυφή τοῦ Ἄθω, ὅπου ἔμεινε τρία μερόνυχτα προσευχόμενος ἀδιαλείπτως, δεχόμενος συνάμα φοβερούς πειρασμούς ἀπό τόν ἐχθρό. Ὅμως ὅλα αὐτά διαλύθηκαν, ὅταν ἐμφανίστηκε σ' αὐτόν ἡ Θεοτόκος μετά δόξης πολλῆς, περικυκλούμενη ἀπό πλῆθος φωτεινές μορφές, κρατοῦσα πάλι στά χέρια της τόν Υἱό της καί δημιουργό τῆς Κτίσεως καί ἐκπέμποντα ἄρρητη εὐωδία. Ἀφοῦ προσκύνησε ὁ Ἅγιος, ἄκουσε ἀπό τήν Παναγία τά παρακάτω: "Λάβε τήν χάριν κατά τῶν δαιμόνων, ὁ σεπτός ἀθλοφόρος καί κατοίκησε στούς πρόποδες τῆς κορυφῆς ττοῦ Ἄθω· διότι τοῦτο εἶναι τό θέλημα τοῦ Υἱοῦ μου, γιά ν' ἀνέβεις σέ ὕψος ἀρετῆς καί να γίνεις διδάσκαλος καί ὁδηγός σέ πολλούς καί νά τούς σώσεις". Μετά τοῦ δόθηκε οὐράνιος ἄρτος γιά τροφή. Καί με τή λήψη αὐτῆς, τόν μέν Ὅσιο περικύκλωσε θεῖο φῶς, ἡ δέ Θεοτόκος ἀνέβηκε στά οὐράνια, ἀφήνοντας στόν τόπο ἄρρητη εὐωδία καί ὑπερκόσμια λάμψη. Ὑπακούοντας τότε στή προσταγή τῆς Παναγίας, ὁ Ἅγιος κατέβηκε πρός τό Καρμήλιο , ὅπου βρίσκοντας ἕνα γέροντα, τοῦ διηγήθηκε τάς τῆς θείας ἐμφάνειας. Ἐκεῖνος ὅμως, θεώρησε αὐτά πλάνες. Ἔτσι τοῦ βγῆκε ἡ φήμη ὅτι εἶναι πλανεμένος καί περιφρονεῖτο ἀπό ὅλους. Ὅμως ὁ ἀπλανής ἐκεῖνος φωστήρας, δέχτηκε μέ χαρά τό νά τόν ὀνομάζουν πλανεμένο. Ὑποκρινόταν δέ πάντοτε ὅτι ἤταν πλανεμένος καί παρίστανε τόν διά Χριστόν σαλό, καλλιεργώντας ἔτσι τήν θεοειδή ἀρετή τῆς ταπεινοφροσύνης. Γι αὐτό καί δέν κατοίκησε σ' ἕνα τόπο σταθερά, ἀλλά σάν πλανεμένος μετατοπιζόταν συνεχῶς, ζώντας σέ σπήλαια ἤ κτίζοντας ὅπου πήγαινε μικρή καλύβα ἀπό ξύλα καί χόρτα, τήν ὁποία ἔκαιγε μετά ἀπό λίγο, πηγαίνοντας σέ ἄλλο μέρος καί φτιάχνοντας ἄλλη. Γι αὐτό καί τόν ἔλεγαν "καυσοκαλύβη" , καθώς σέ κανένα δέν εἶχε γίνει ἀντιληπτή ἡ μεγἀλη του ἀρετή. Ζοῦσε συνάμα μέ ὑπερβολική ἀκτημοσύνη. Κανείς δέν μπορεῖ νά παραστήσει τήν πείνα καί τήν δίψα πού ὑπέμενε, μαζί μέ τούς παγετούς τοῦ χειμώνα καί τά καύματα τοῦ θέρους, χωρίς δεύτερο ἔνδυμα, ἀνυπόδητος, χωρίς νά ἔχει ἀπό κάποιον καμμία ὑπόληψη. Μέ τόν καιρό ὅμως, κάποιοι ἀπό τούς ἁγίους γέροντες πού τόν συναναστράφηκαν, γνώρισαν τήν θεία χάρη πού κατοικοῦσε σ' αὐτόν καί δέν τόν ἔλεγαν πλέον πλανεμένο, ἀλλά τίμιο Μάξιμο καί φωστῆρα ὑπέρλαμπρο.
Κορυφαία στιγμή στό βίο τοῦ Ἁγ. Μαξίμου ἀποτελεῖ ὁ πολύ διαφωτιστικός διάλογός του μέ τόν Ἅγ. Γρηγόριο τό Σιναΐτη, τόν διαπρεπῆ αὐτόν διδάσκαλο τῆς νοερᾶς προσευχῆς τοῦ ΙΔ' αἰ.. ὁ ὁποῖος ἐπισκέφθηκε πολλούς Ὁσίους καί νηπτικούς ἄνδρες, ἀπό τό Ὄρος Σινᾶ μέχρι καί τήν Κρήτη καί ὁ ὁποῖος φθάνοντας γιά πρώτη φορά στό Ἅγ.Ὄρος, δέν βρῆκε- ὅπως ὁ ἴδιος ὁμολόγησε στούς μαθητές του-παρά 3 ἤ 4 μοναχούς νά ἀσκοῦνται στή νοερά προσευχή, ἀνάμεσα στούς ὁποίους ἦταν καί ὁ Ἅγ. Μάξιμος. Ἀφοῦ ἐγκαταστάθηκε στή σκήτη τοῦ Μαγουλᾶ , ἔγινε ποθητός σ'ὅλους τούς Πατέρες τοῦ Ὄρους καί ἰδιαίτερα στούς ἡσυχαστές, πού ἔτρεχαν σ'αὐτόν νά διδαχθοῦν τά μυστήρια τῆς νοερᾶς προσευχῆς. Ἀκούγοντας ὁ Ἅγ. Γρηγόριος νά διηγοῦνται γιά τήν ὑπεράνθρωπη βιοτή καί τήν πλαστή μωρία τοῦ Ἁγ.Μαξίμου, θαύμασε καί ἔστειλε τούς μαθητές του νά προσκαλέσουν τόν Ὅσιο νά τόν ἐπισκεφθεῖ. Κατά θαυμάσιο τρόπο, ἐκεῖνος τούς ὑποδέχτηκε, χαιρετώντας καθένα μέ τό ὄνομά του, προλέγοντας καί τήν ἐπιθυμία τοῦ διδασκάλου τους. Ἀμέσως δέ, ἀναχώρησαν γιά τό κελλίον τοῦ Γρηγορίου. Ἐκεῖ οἱ δύο Ἅγιοι εἶχαν ἕναν διάλογο πού ἀποτελεῖ τήν διαφανέστερη ἀνάπτυξη τῆς θεωρίας περί νήψεως καί ἐκστάσεως τοῦ νοῦ, καί περιγράφει τήν κατάστασή του ὅταν ἐλλάμπεται ἀπό τό θεῖο φῶς κατά τήν προσευχή. Διακρίνει δέ μέ σαφήνεια καί προσοχή τά σημεῖα τῆς χάριτος ἀπό αὐτά τῆς πλάνης. Στό τέλος, ὁ Ἅγ. Γρηγόριος ἔπεισε τόν Ἅγ. Μάξιμο νά παύσει πλέον νά καίει καλύβες καί νά μείνει σταθερά σ' ἕνα τόπο γιά νά ὠφελήσει καί ἄλλους πολλούς, σάν ἐμπειροτατος στήν ἀρετή.
Τότε ὁ Ὅσιος βρῆκε ἕνα σπήλαιο κοντά στοῦ κυρ Ἠσαΐα στό ὁποῖο διαμόρφωσε ἕνα ἀσκηταριό. Τότε ἔλαμψε ὅχι μόνο ἡ ἀρετή του- μιά πού ἐρχόντουσαν ἀπό ὅλα τά μέρη τοῦ Ὄρους μοναχοί γιά νά τόν συμβουλευτοῦν- μά καί ἡ ἁγιότητά του, μιά πού πλῆθος εἶναι τά θαύματα πού ἐπιτέλεσε. Τέλος, προλέγοντας τό τέλος του, ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ σέ ἡλικία 95 ἐτῶν, τήν 13η Ἰανουαρίου . Προηγουμένως εἶχε δώσει ἐντολή στούς ἐνταφιαστές του νά μή μεταθέσουν σέ ἄλλο τόπο τό λείψανό του, ἀλλά νά τό ἀφήσουν κρυμμένο στό τάφο γιά νά μή δοξάζεται ἀπό τούς ἀνθρώπους .
Τό γεγονός ὅτι λίγο μετά τήν ὁσιακή κοίμηση τοῦ ὁσίου Μαξίμου τοῦ Καυσοκαλύβη καί σέ διάστημα λίγων δεκαετιῶν (τέλη 14ου-ἀρχές 15ου αἰ.), γράφηκαν πρός τιμήν του τέσσερις Βίοι (ὑπό τῶν ἱερομονάχων Νήφωνος, Θεοφάνους Περιθεωρίου, Μακαρίου Μακρῆ καί Ἰωαννικίου Κόχιλα), οἱ ὁποῖοι σέ μεταγενέστερες ἐποχές παρουσιάστηκαν σέ ἁπλούστερη δημώδη γλώσσα μέ τή βοήθεια τεσσάρων παραφράσεων (ὑπό Διονύσιου Ρήτορος, Νικοδήμου Ἁγιορείτου, Ἰακώβου Νεασκητιώτου καί ἑνός ἑτέρου ἀγνώστου) -ὅλα τους κείμενα ἀθωνικῆς προέλευσης- ἀποδεικνύει τήν μεγάλη ἀπήχηση πού εἶχε στόν ἁγιορειτικό κόσμο ἡ ἱερή μορφή τοῦ ὁσίου Μαξίμου. Ἐδῶ θά πρέπει νά τονιστεῖ ὅτι οἱ Βίοι τοῦ ὁσίου Μαξίμου τοῦ Καυσοκαλύβη, ἐκτός ἀπό ὑψηλοῦ ἐπιπέδου ἁγιολογικά κείμενα, ἀποτελοῦν ταυτόχρονα καί σημαντικές πηγές τόσο γιά τά θεολογικά ζητήματα τῆς ἐποχῆς (αἵρεση Μασσαλιανῶν, Ἀκινδύνου) ὅσο γιά ἱστορικά γεγονότα, πρόσωπα καί τοπωνύμια πού ἔχουν μεγάλη σημασία γιά τήν ἱστορία πού ἀφορᾶ εἰδικότερα στόν ὑστεροβυζαντινό Ἄθω καί γενικότερα τό Βυζάντιο κατά τήν ἐξεταζόμενη περίοδο. Ὁρισμένες μάλιστα ἀπό τίς πληροφορίες πού μᾶς δίνουν οἱ Βίοι, θά μποροῦσε νά θεωρηθεῖ ὅτι ἔχουν τόν χαρακτῆρα τῆς μοναδικότητας.
Παράλληλα, γιά τίς λειτουργικές ἀνάγκες ὅσων ἐπιθυμοῦσαν νά προστρέξουν στίς πρεσβεῖες του καί νά ἔχουν μία ἐναργέστερη σχέση μαζί του, συντέθηκαν τρεῖς Ἀκολουθίες, Παρακλητικοί Κανόνες, Χαιρετιστήριοι Οἶκοι καί πλῆθος ἄλλων ὑμνογραφημάτων (κυρίως ἀπό τούς Νήφωνα Ἀθωνίτη, Ἱερεμία Πατητᾶ, Ἰάκωβο Νεασκητιώτη, Νήφωνα Ἰβηροσκητιώτη, Ἱλαρίωνα Ξενοφωντινό καί Γεράσιμο Μικραγιαννανίτη), ἐνῶ παράλληλα, οἱ πολυάριθμες ἀπεικονίσεις του στούς ἀθωνικούς ναούς ἐπέτειναν τήν παρουσία του στίς ψυχές τῶν Ἁγιορειτῶν μοναχῶν πού ἔβλεπαν σ’ αὐτόν ἕνα ἀσφαλές πρότυπο πρός μίμηση γιά τή σωστή βίωση τῶν μοναχικῶν ἀρετῶν καί τήν ἐπίτευξη τῆς σωτηρίας τους.
Ἀκόμη καί κατά τούς ἔσχατους αὐτούς καιρούς πού ζοῦμε, ὅπου τά πάντα ἀμφισβητοῦνται καί ἀναθεωροῦνται καί πού ἴσως κανείς πιά δέν πολιτεύεται ὅπως ὁ Ἅγ. Μάξιμος, αὐτός ἐπιμένει νά προτείνει τή δική του χαρισματική "ὑπέρβαση" σάν διέξοδο ἀπό τά σημερινά "ἀδιέξοδα". Ἡ ἐνθύμηση καί μόνο τοῦ μεγάλου αὐτοῦ ἀγωνιστοῦ εἶναι γιά μᾶς πηγή ἔμπνευσης καί ἐλπίδας ὅτι μέ τή τιμή καί προσευχή μας πρός αὐτόν, θά ἐλκύσουμε τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ γιά τή σωτηρία μας.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχ. πλ. Α΄. Τόν συνάναρχον Λόγον.
Μητρικῆς ἐκ νηδύος ὅσιε Μάξιμε, ἐκλογῆς ὡς δοχεῖον ἀνατεθείς τῷ Θεῷ, τοῦ θείου γνόφου ὡς Μωσῆς κατηξίωσαι, καί τά πόῤῥῳ προορᾶν, κατά τόν μέγαν Σαμουήλ, τοῦ Ἄθω τό θεῖον θαῦμα, τῆς Θεοτόκου ὁ λάτρης ᾗ καί πρεσβεύεις ὑπέρ πάντων ἡμῶν.
Ἀπό τήν Καλύβη τοῦ Ἁγίου Ἀκακίου ἔχει ἐκδοθεῖ ἡ Ἱερά Ἀσματική καί Πανηγυρική Ἀκολουθία τοῦ ὁσίου Μαξίμου, ἐνῶ πρόσφατα, ἀπό τίς ἐκδόσεις ΜΥΓΔΟΝΙΑ ἔχει ἐκδοθεῖ τό βιβλίο:
Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου, Ὁσιος Μάξιμος ὁ Καυσοκαλύβης. Ἁγιολογία-Ὑμνογραφία-Τέχνη. Συμβολή στή μελέτη τοῦ Ἁγιορειτικοῦ Μοναχισμοῦ κατά τόν 14ο αἰώνα, Θεσσαλονίκη 2010,σελίδες 550, ὅπου συγκεφαλαιώνεται ἡ περί τοῦ ὁσίου Μαξίμου βιβλιογραφία.
Η Αρχιεπισκοπή Αθηνών ταϊζει καθημερινά εκατοντάδες ανθρώπους, Έλληνες και ξένους.
http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.video&id=704-Βίντεο μόλις ανοίξει η σελίδα πατήστε στο κέντρο της οθόνης.
Η Αρχιεπισκοπή Αθηνών ταϊζει καθημερινά εκατοντάδες ανθρώπους, Έλληνες και ξένους. Από τις 3.00 το μεσημέρι και μετά όλοι είναι ευπρόσδεκτοι στο συσσίτιο της εκκλησίας στην οδό Σοφοκλέους.
Η Αρχιεπισκοπή Αθηνών ταϊζει καθημερινά εκατοντάδες ανθρώπους, Έλληνες και ξένους. Από τις 3.00 το μεσημέρι και μετά όλοι είναι ευπρόσδεκτοι στο συσσίτιο της εκκλησίας στην οδό Σοφοκλέους.
Σάββατο 5 Φεβρουαρίου 2011
Σοφία Σειραχ- Ο σεβασμός στον Κύριο μέσα στις δοκιμασίες
Αντιγραφή απο την ιστοσελίδα της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος
Κεφ 2ο
ΤΕΚΝΟΝ, εἰ προσέρχῃ δουλεύειν Κυρίῳ Θεῷ, ἑτοίμασον τὴν ψυχήν σου εἰς πειρασμόν· 2 εὔθυνον τὴν καρδίαν σου καὶ καρτέρησον καὶ μὴ σπεύσῃς ἐν καιρῷ ἐπαγωγῆς· 3 κολλήθητι αὐτῷ καὶ μὴ ἀποστῇς, ἵνα αὐξηθῇς ἐπ᾿ ἐσχάτων σου. 4 πᾶν ὃ ἐὰν ἐπαχθῇ σοι, δέξαι καὶ ἐν ἀλλάγμασι ταπεινώσεώς σου μακροθύμησον· 5 ὅτι ἐν πυρὶ δοκιμάζεται χρυσὸς καὶ ἄνθρωποι δεκτοὶ ἐν καμίνῳ ταπεινώσεως. 6 πίστευσον αὐτῷ, καὶ ἀντιλήψεταί σου· εὔθυνον τὰς ὁδούς σου καὶ ἔλπισον ἐπ᾿ αὐτόν. 7 οἱ φοβούμενοι τὸν Κύριον ἀναμείνατε τὸ ἔλεος αὐτοῦ καὶ μὴ ἐκκλίνητε, ἵνα μὴ πέσητε. 8 οἱ φοβούμενοι Κύριον πιστεύσατε αὐτῷ, καὶ οὐ μὴ πταίσῃ ὁ μισθὸς ὑμῶν. 9 οἱ φοβούμενοι Κύριον ἐλπίσατε εἰς ἀγαθὰ καὶ εἰς εὐφροσύνην αἰῶνος καὶ ἐλέους. 10 ἐμβλέψατε εἰς ἀρχαίας γενεὰς καὶ ἴδετε· τίς ἐνεπίστευσε Κυρίῳ καὶ κατῃσχύνθη; ἢ τίς ἐνέμεινε τῷ φόβῳ αὐτοῦ καὶ ἐγκατελείφθη; ἢ τίς ἐπεκαλέσατο αὐτόν, καὶ ὑπερεῖδεν αὐτόν; 11 διότι οἰκτίρμων καὶ ἐλεήμων ὁ Κύριος καὶ ἀφίησιν ἁμαρτίας καὶ σώζει ἐν καιρῷ θλίψεως. 12 οὐαὶ καρδίαις δειλαῖς καὶ χερσὶ παρειμέναις καὶ ἁμαρτωλῷ ἐπιβαίνοντι ἐπὶ δύο τρίβους. 13 οὐαὶ καρδίᾳ παρειμένῃ, ὅτι οὐ πιστεύει· διὰ τοῦτο οὐ σκεπασθήσεται. 14 οὐαὶ ὑμῖν τοῖς ἀπολωλεκόσι τὴν ὑπομονήν· καὶ τί ποιήσετε ὅταν ἐπισκέπτηται ὁ Κύριος; 15 οἱ φοβούμενοι Κύριον οὐκ ἀπειθήσουσι ρημάτων αὐτοῦ, καὶ οἱ ἀγαπῶντες αὐτὸν συντηρήσουσι τὰς ὁδοὺς αὐτοῦ. 16 οἱ φοβούμενοι κύριον ζητήσουσιν εὐδοκίαν αὐτοῦ, καὶ οἱ ἀγαπῶντες αὐτὸν ἐμπλησθήσονται τοῦ νόμου. 17 οἱ φοβούμενοι Κύριον ἑτοιμάσουσι καρδίας αὐτῶν καὶ ἐνώπιον αὐτοῦ ταπεινώσουσι τὰς ψυχὰς αὐτῶν. 18 ἐμπεσούμεθα εἰς χεῖρας Κυρίου καὶ οὐκ εἰς χεῖρας ἀνθρώπων· ὡς γὰρ ἡ μεγαλωσύνη αὐτοῦ, οὕτως καὶ τὸ ἔλεος αὐτοῦ.
Απόδοση της Βιβλικής Εταιρίας
Παιδί μου αν στη δούλεψη θες να μπεις του Κυρίου , για δοκιμασίες φρόντισε να ετοιμαστείς. Όπλισε την καρδιά σου με κουράγιο και μην πορεύεσαι με βία στους δυσκολους καιρους. Σ' εκείνον προσκολλήσου και μην τον αφήνεις, για να 'χεις τιμημένα υστερηνά. Ότι κι αν σ' εύρει δέξου το· κι όταν θα' ρθούν οι αναποδιές και χαμηλά σε ρίξουν , δείξε υπομονή. Γιατί το μάλαμα μες στη φωτιά ξελαγαρίζεται, κι οι εκλεκτοί μες στης ταπείνωσής τους το καμίνι. Στον Κύριο εμπιστέψου και θα σου γίνει βοηθός· ίσια πορεύου και σ' εκείνο έλπιζε.
Όσοι τον Κύριο σέβεστε, προσμένετε το έλεος του και μην παραστρατείτε, να μη σας βρεί ο όλεθρος. Όσοι τον Κύριο σέβεστε, δώστε την πίστη σας σ' αυτόν και δε θα χάστε την ανταμοιβή σας. Όσοι τον Κύριο σέβεστε, ελπίστε στ' αγαθά που σας προσμένουν και στην αιώνια τη χαρά και στο έλεος. Κοιτάξτε τις γενιές που πέρασαν και στοχαστείτε: Ποιός εμπιστεύθηκε τον Κύριο και ντροπιάστηκε; Ή ποιός επέμεινε σταθερά να τον σέβεται κι εγκαταλείφθηκε; Ή ποιός τον αναζήτησε κι εκείνος τον αγνόησε; Πράγματι, συμπάθεια γεμάτος είν' ο Κύριος κι ευσπλαχνία· αμαρτίες συγχωρεί και στης δοκιμασίας την ώρα σώζει.
Αλίμονο στις άτολμες καρδιές και στα παραλυμένα χέρια και στον αμαρτωλό που δύο βαδίζει δρόμους. Αλίμονο σ' εκείνον που παρέλυσε επειδή δεν πιστεύει·γι' αυτό και καταφύγιο δεν θα 'βρεί. Αλίμονο σ' εσάς που την υπομονή τη χάσατε· και τι θα κάνετε όταν ο Κύριος έρθει; Όσοι τον Κύριο σέβονται , τα λόγια του δε θα τα παραβούν· κι εκείνοι που τον αγαπούν , τις εντολές του θα τηρήσουν. όσοι τον Κύριο σέβονται θα επιδιώξουν να του αρέσουν· και θα χορτάσουν απ' το νόμο του εκείνοι που τον αγαπούν . Όσοι τον Κύριο σέβονται , θα ετοιμάσουν τις καρδιές τους και μπρός του θα ταπεινωθούν. Στα χέρια του Κυρίου θα πέσουνμε κι όχι σε χέρια ανθρώπων· γιατί είναι και το έλεος του σαν τη μεγαλοσύνη του.
Πέμπτη 3 Φεβρουαρίου 2011
Υπουργός Παιδείας «Πρέπει να επέλθει διαχωρισμός Εκκλησίας και Κράτους»
http://www.romfea.gr
Διάλεξη στο London School of Economics έδωσε σήμερα Πέμπτη, 3 Φεβρουαρίου 2011 η Υπουργός Παιδείας, Δια βίου μάθησης και Θρησκευμάτων κ. Άννα Διαμαντοπούλου.
Η Υπουργός σε ερώτηση που δέχθηκε όσο αφορά τον διαχωρισμό Εκκλησίας και Κράτους, σχολίασε ότι η σωστή απάντηση στο δίλημμα είναι «ναι», ότι δηλαδή πρέπει να επέλθει διαχωρισμός, αλλά όπως είπε το πρόβλημα είναι πώς θα εφαρμοστεί αυτός ο διαχωρισμός.
Επίσης, κ. Διαμαντοπούλου αναφέρθηκε και στο μάθημα των θρησκευτικών επισημαίνοντας, ότι το μάθημα των Θρησκευτικών απαλλάσσεται από εκκλησιαστικές επιρροές και θα αναφέρεται πλέον σε όλες τις θρησκείες
Διάλεξη στο London School of Economics έδωσε σήμερα Πέμπτη, 3 Φεβρουαρίου 2011 η Υπουργός Παιδείας, Δια βίου μάθησης και Θρησκευμάτων κ. Άννα Διαμαντοπούλου.
Η Υπουργός σε ερώτηση που δέχθηκε όσο αφορά τον διαχωρισμό Εκκλησίας και Κράτους, σχολίασε ότι η σωστή απάντηση στο δίλημμα είναι «ναι», ότι δηλαδή πρέπει να επέλθει διαχωρισμός, αλλά όπως είπε το πρόβλημα είναι πώς θα εφαρμοστεί αυτός ο διαχωρισμός.
Επίσης, κ. Διαμαντοπούλου αναφέρθηκε και στο μάθημα των θρησκευτικών επισημαίνοντας, ότι το μάθημα των Θρησκευτικών απαλλάσσεται από εκκλησιαστικές επιρροές και θα αναφέρεται πλέον σε όλες τις θρησκείες
ΕΥΧΗ
«Ενώπιον της Παναχράντου και Σεπτής Σου θείας Εικόνος κλίνων το γόνυ της ψυχής και του σώματος,συναισθανόμενος το πλήθος των πολλών σου οικτιρμών και τα πολλά και υπέρ φύσιν μεγαλεία Σου,συγκεκινημένος και δακρύων,Σε ικετεύω εξ'όλης μου της ψυχής,της διανοίας καρδίας.Δέξαι,Δέσποινα Κυρία και Βασίλισσα του Ουρανού και της γης την εκ των ρυπαρών μου χειλέων προσφερομένην Σοι ευχαριστήριον δέησιν`και προσάγαγε ταύτην τω Σω Υιώ και Θεώ.Αξίωσόν με δια πρεσβειών σου,όπως μέχρι τέλους του βίου μου υμνώ,ευλογώ,δοξάζω και γεραίρω το Υπερύμνητον Όνομά Σου,και ενθυμούμαι τας ευεργεσίας Σου.
Φύλαξόν με υπό την κραταιάν σου Σου σκέπην και προστασίαν,ίνα απροσκόπτως και ακινδύνως διαπλεύσω το πέλαγος της παρούσης ζωής,και φθάσω εις τον ακύμαντον λιμένα της αιωνίου και ατελευτήτου ζωής.»
Τετάρτη 2 Φεβρουαρίου 2011
Η ανιστόρητη Ιστορία του 1821
http://www.antibaro.gr
Εν αρχή ην η κ. Ρεπούση που προσπαθούσε να πείσει τα ελληνόπουλα ότι η Τουρκοκρατία ήταν μία ιδανική περίοδος για τους προγόνους μας. Στη συνέχεια ήλθε η τετράτομη ιστορία των Βαλκανίων που χρηματοδοτήθηκε από τον γνωστό χρηματιστή Τζορτζ Σόρος και κινείται στη ίδια γραμμή υπέρ των Οθωμανών. Μετά ήλθε στην επικαιρότητα η άποψη ότι πριν από το 1821 δεν υπήρχε συγκροτημένη ελληνική εθνική συνείδηση, αλλά οι Ευρωπαίοι Διαφωτιστές μάς έμαθαν να λέμε ότι είμαστε Έλληνες. Όλα αυτά τα ιδεολογήματα συγκεντρώνονται σήμερα στη νέα τηλεοπτική σειρά του ΣΚΑΪ για το 1821. Δεν προσχωρώ σε συνωμοσιολογίες, αλλά πολλοί συμπατριώτες μας ευλόγως διερωτώνται αν υπάρχει πολιτική σκοπιμότητα πίσω από την εργώδη αυτή προσπάθεια να ξαναγραφεί ή μάλλον να σβηστεί οριστικά η Ελληνική Ιστορία. Αφήνω την απάντηση στον κάθε νουνεχή αναγνώστη και θα ασχοληθώ με την αμιγώς ιστορική πλευρά της υποθέσεως.
Ερώτημα πρώτον. Έχει δίκιο η άποψη που προβάλλεται στη σειρά του ΣΚΑΪ ότι η εθνική συνείδηση των Νεοελλήνων διαμορφώθηκε μόλις λίγα χρόνια πριν από το 1821; Φυσικά όχι. Εκατοντάδες μαρτυρίες Ελλήνων και ξένων, κληρικών και λαϊκών, περισσότερο ή λιγότερο μορφωμένων διαψεύδουν τους συντελεστές της σειράς. Ελληνικό έθνος με συνείδηση ενότητος υπάρχει από την Αρχαιότητα. Ήδη τον 5ο αιώνα π.Χ. ο Ηρόδοτος καταγράφει τα συνδετικά στοιχεία που ένωναν τις ελληνικές πόλεις κράτη: Η κοινή καταγωγή, η γλώσσα, η θρησκεία, τα ομότροπα ήθη. Συνεχίζεται αυτή η συνείδηση στην ελληνιστική και βυζαντινή περίοδο, με αποκορύφωμα την απάντηση του Αυτοκράτορα της Νικαίας Ιωάννη Βατάτζη προς τον Πάπα Νικόλαο Θ΄ το 1250: Είμαστε το αρχαίο γένος των Ελλήνων, από το οποίο άνθισε η σοφία για όλον τον κόσμο. Συνεχίζεται με την τελευταία ομιλία του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου όταν ονομάζει την Κωνσταντινούπολη «ελπίδα και χαρά πάντων των Ελλήνων».
Γύρω στο 1700 ο φλογερός ιεροκήρυκας Ηλίας Μηνιάτης παρακαλεί την Παναγία ως εξής: «Έως πότε το τρισάθλιον γένος των Ελλήνων έχει να ευρίσκεται εις τα δεσμά μιας ανυποφέρτου δουλείας;». Οι όροι Ρωμηός, Γραικός και Έλλην χρησιμοποιούνται ταυτόχρονα και με παρεμφερή σημασία. Χαρακτηριστικό είναι το ποίημα του Ματθαίου Επισκόπου Μυρέων, ο οποίος το 1619 θρηνεί για την Άλωση χρησιμοποιώντας για το έθνος μας και τα τρία αυτά ονόματα. Από το 1529 έως το 1821 το δημοφιλέστερο ανάγνωσμα του λαού μας ήταν η «Φυλλάδα του Μεγαλέξανδρου» που θύμιζε την δόξα των αρχαίων προγόνων. Το 1708 ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος στο έργο του «Φιλοθέου Πάρεργα» γράφει ότι είμαστε το γένος των «άγαν Ελλήνων», δηλαδή καθαρόαιμοι Έλληνες. Και οι καραβοκύρηδες επί Τουρκοκρατίας τοποθετούσαν στα πλοία τους ως ακρόπρωρα τις μορφές των Αρχαίων Ελλήνων. Λαός, λοιπόν, και διανοούμενοι γνωρίζουν πολύ καλά ότι υπάρχει συνέχεια του Ελληνισμού.
Ερώτημα δεύτερο: Περνούσαν καλά οι Έλληνες επί Τουρκοκρατίας, με δικαιώματα και ελευθερίες, όπως ακούσαμε από τον ΣΚΑΪ στις 25.1.2011; Ας αφήσουμε τις μαρτυρίες της εποχής εκείνης να απαντήσουν:
Στα μέσα του 17ου αιώνος ο Γάλλος Ιησουίτης Ρισάρ καταγράφει τις εντυπώσεις του από την υπόδουλη Ελλάδα: «Να σκεφθεί κανείς ότι ουδέποτε από την εποχή του Νέρωνος, του Δομητιανού και του Διοκλητιανού έχει υποστεί ο Χριστιανισμός διωγμούς σκληρότερους από αυτούς που αντιμετωπίζει σήμερα η ανατολική Εκκλησία...». Τον 17ο αιώνα ο Μουσουλμάνος περιηγητής Εβλιγιά Τσελεμπή περιγράφει βιαίους εξισλαμισμούς και παιδομάζωμα στη Βέροια, στην Έδεσα και σε άλλες πόλεις. Το δημοτικό μας τραγούδι έχει καταγράψει τον θρήνο των μανάδων για τα παιδιά τους ως εξής: «Ανάθεμά σε Βασιλιά (σ.σ. Σουλτάνε) και τρισανάθεμά σε.... να μάσεις παιδομάζωμα , να κάνεις Γενιτσάρους... πέρσυ πήραν τον γιόκα μου φέτος τον αδελφό μου»! Περί το 1760 ο Ιωάννης Πρίγκος από το Πήλιο γράφει: «Τέτοιος βάρβαρος άδικος είναι ο Τούρκος». Στα τέλη του 18ου αιώνος ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης καταγράφει 87 από τα αναρίθμητα μαρτύρια Νεομαρτύρων, δηλαδή Χριστιανών που βασανίσθηκαν και θανατώθηκαν λόγω της Χριστιανικής τους πίστης. Ο Φωτάκος Χρυσανθόπουλος, υπασπιστής του Θ. Κολοκοτρώνη, στα Απομνημονεύματά του μάς δίνει μαρτυρία κρυφού σχολειού που οργάνωναν οι ιερείς φοβούμενοι τους Τούρκους.
Ερώτημα τρίτο: Οι κλέφτες ήσαν εθνικοί αγωνιστές ή φυγόδικοι εγκληματίες, όπως ακούσαμε από τον ΣΚΑΪ; Αν κάποιος Έλληνας έβλεπε τον Τούρκο να βιάζει την αδελφή του και επετέθη στον βιαστή, τότε ναι, ίσως κάποιοι από τους κλέφτες των βουνών να ήσαν φυγόδικοι. Αλλά από το άδικο δικαστήριο του κατακτητή. Σημαντική λεπτομέρεια, η οποία αποσιωπήθηκε. Όσο δε για την συνείδηση των ίδιων των κλεφτών, την εξηγεί ο Θ. Κολοκοτρώνης, ο οποίος ανδρώθηκε μέσα στην κλεφτουριά. Λέγει, λοιπόν, στον Άγγλο Ναύαρχο Χάμιλτον ότι οι κλέφτες και οι αρματολοί στα βουνά είναι η φρουρά του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, η οποία συνεχίζει ακόμη να πολεμά.
Ερώτημα τέταρτο: Ήσαν μόνο οικονομικά τα αίτια της Ελληνικής Επαναστάσεως; Αυτή τη μονομερή ερμηνεία την καθιέρωσαν κάποτε οι Έλληνες μαρξιστές, αλλά οι ίδιοι την απέσυραν στο συνέδριο του Κέντρου Μαρξιστικών Ερευνών το 1981. Όμως αξία έχει η άποψη των ίδιων των αγωνιστών: Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος, διεκήρυξε ο Αλ. Υψηλάντης τον Φεβρουάριο του 1821. Αγωνιζόμαστε για τον Χριστό και τον Λεωνίδα, έγραφε η προκήρυξη του Αθανασίου Διάκου που δημοσιεύθηκε σε ιταλική εφημερίδα της Τεργέστης. Αυτά προς το παρόν.
Κωνσταντίνος Χολέβας-Πολιτικός Επιστήμων
Κ.Χ. 1.2.2011
Εν αρχή ην η κ. Ρεπούση που προσπαθούσε να πείσει τα ελληνόπουλα ότι η Τουρκοκρατία ήταν μία ιδανική περίοδος για τους προγόνους μας. Στη συνέχεια ήλθε η τετράτομη ιστορία των Βαλκανίων που χρηματοδοτήθηκε από τον γνωστό χρηματιστή Τζορτζ Σόρος και κινείται στη ίδια γραμμή υπέρ των Οθωμανών. Μετά ήλθε στην επικαιρότητα η άποψη ότι πριν από το 1821 δεν υπήρχε συγκροτημένη ελληνική εθνική συνείδηση, αλλά οι Ευρωπαίοι Διαφωτιστές μάς έμαθαν να λέμε ότι είμαστε Έλληνες. Όλα αυτά τα ιδεολογήματα συγκεντρώνονται σήμερα στη νέα τηλεοπτική σειρά του ΣΚΑΪ για το 1821. Δεν προσχωρώ σε συνωμοσιολογίες, αλλά πολλοί συμπατριώτες μας ευλόγως διερωτώνται αν υπάρχει πολιτική σκοπιμότητα πίσω από την εργώδη αυτή προσπάθεια να ξαναγραφεί ή μάλλον να σβηστεί οριστικά η Ελληνική Ιστορία. Αφήνω την απάντηση στον κάθε νουνεχή αναγνώστη και θα ασχοληθώ με την αμιγώς ιστορική πλευρά της υποθέσεως.
Ερώτημα πρώτον. Έχει δίκιο η άποψη που προβάλλεται στη σειρά του ΣΚΑΪ ότι η εθνική συνείδηση των Νεοελλήνων διαμορφώθηκε μόλις λίγα χρόνια πριν από το 1821; Φυσικά όχι. Εκατοντάδες μαρτυρίες Ελλήνων και ξένων, κληρικών και λαϊκών, περισσότερο ή λιγότερο μορφωμένων διαψεύδουν τους συντελεστές της σειράς. Ελληνικό έθνος με συνείδηση ενότητος υπάρχει από την Αρχαιότητα. Ήδη τον 5ο αιώνα π.Χ. ο Ηρόδοτος καταγράφει τα συνδετικά στοιχεία που ένωναν τις ελληνικές πόλεις κράτη: Η κοινή καταγωγή, η γλώσσα, η θρησκεία, τα ομότροπα ήθη. Συνεχίζεται αυτή η συνείδηση στην ελληνιστική και βυζαντινή περίοδο, με αποκορύφωμα την απάντηση του Αυτοκράτορα της Νικαίας Ιωάννη Βατάτζη προς τον Πάπα Νικόλαο Θ΄ το 1250: Είμαστε το αρχαίο γένος των Ελλήνων, από το οποίο άνθισε η σοφία για όλον τον κόσμο. Συνεχίζεται με την τελευταία ομιλία του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου όταν ονομάζει την Κωνσταντινούπολη «ελπίδα και χαρά πάντων των Ελλήνων».
Γύρω στο 1700 ο φλογερός ιεροκήρυκας Ηλίας Μηνιάτης παρακαλεί την Παναγία ως εξής: «Έως πότε το τρισάθλιον γένος των Ελλήνων έχει να ευρίσκεται εις τα δεσμά μιας ανυποφέρτου δουλείας;». Οι όροι Ρωμηός, Γραικός και Έλλην χρησιμοποιούνται ταυτόχρονα και με παρεμφερή σημασία. Χαρακτηριστικό είναι το ποίημα του Ματθαίου Επισκόπου Μυρέων, ο οποίος το 1619 θρηνεί για την Άλωση χρησιμοποιώντας για το έθνος μας και τα τρία αυτά ονόματα. Από το 1529 έως το 1821 το δημοφιλέστερο ανάγνωσμα του λαού μας ήταν η «Φυλλάδα του Μεγαλέξανδρου» που θύμιζε την δόξα των αρχαίων προγόνων. Το 1708 ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος στο έργο του «Φιλοθέου Πάρεργα» γράφει ότι είμαστε το γένος των «άγαν Ελλήνων», δηλαδή καθαρόαιμοι Έλληνες. Και οι καραβοκύρηδες επί Τουρκοκρατίας τοποθετούσαν στα πλοία τους ως ακρόπρωρα τις μορφές των Αρχαίων Ελλήνων. Λαός, λοιπόν, και διανοούμενοι γνωρίζουν πολύ καλά ότι υπάρχει συνέχεια του Ελληνισμού.
Ερώτημα δεύτερο: Περνούσαν καλά οι Έλληνες επί Τουρκοκρατίας, με δικαιώματα και ελευθερίες, όπως ακούσαμε από τον ΣΚΑΪ στις 25.1.2011; Ας αφήσουμε τις μαρτυρίες της εποχής εκείνης να απαντήσουν:
Στα μέσα του 17ου αιώνος ο Γάλλος Ιησουίτης Ρισάρ καταγράφει τις εντυπώσεις του από την υπόδουλη Ελλάδα: «Να σκεφθεί κανείς ότι ουδέποτε από την εποχή του Νέρωνος, του Δομητιανού και του Διοκλητιανού έχει υποστεί ο Χριστιανισμός διωγμούς σκληρότερους από αυτούς που αντιμετωπίζει σήμερα η ανατολική Εκκλησία...». Τον 17ο αιώνα ο Μουσουλμάνος περιηγητής Εβλιγιά Τσελεμπή περιγράφει βιαίους εξισλαμισμούς και παιδομάζωμα στη Βέροια, στην Έδεσα και σε άλλες πόλεις. Το δημοτικό μας τραγούδι έχει καταγράψει τον θρήνο των μανάδων για τα παιδιά τους ως εξής: «Ανάθεμά σε Βασιλιά (σ.σ. Σουλτάνε) και τρισανάθεμά σε.... να μάσεις παιδομάζωμα , να κάνεις Γενιτσάρους... πέρσυ πήραν τον γιόκα μου φέτος τον αδελφό μου»! Περί το 1760 ο Ιωάννης Πρίγκος από το Πήλιο γράφει: «Τέτοιος βάρβαρος άδικος είναι ο Τούρκος». Στα τέλη του 18ου αιώνος ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης καταγράφει 87 από τα αναρίθμητα μαρτύρια Νεομαρτύρων, δηλαδή Χριστιανών που βασανίσθηκαν και θανατώθηκαν λόγω της Χριστιανικής τους πίστης. Ο Φωτάκος Χρυσανθόπουλος, υπασπιστής του Θ. Κολοκοτρώνη, στα Απομνημονεύματά του μάς δίνει μαρτυρία κρυφού σχολειού που οργάνωναν οι ιερείς φοβούμενοι τους Τούρκους.
Ερώτημα τρίτο: Οι κλέφτες ήσαν εθνικοί αγωνιστές ή φυγόδικοι εγκληματίες, όπως ακούσαμε από τον ΣΚΑΪ; Αν κάποιος Έλληνας έβλεπε τον Τούρκο να βιάζει την αδελφή του και επετέθη στον βιαστή, τότε ναι, ίσως κάποιοι από τους κλέφτες των βουνών να ήσαν φυγόδικοι. Αλλά από το άδικο δικαστήριο του κατακτητή. Σημαντική λεπτομέρεια, η οποία αποσιωπήθηκε. Όσο δε για την συνείδηση των ίδιων των κλεφτών, την εξηγεί ο Θ. Κολοκοτρώνης, ο οποίος ανδρώθηκε μέσα στην κλεφτουριά. Λέγει, λοιπόν, στον Άγγλο Ναύαρχο Χάμιλτον ότι οι κλέφτες και οι αρματολοί στα βουνά είναι η φρουρά του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, η οποία συνεχίζει ακόμη να πολεμά.
Ερώτημα τέταρτο: Ήσαν μόνο οικονομικά τα αίτια της Ελληνικής Επαναστάσεως; Αυτή τη μονομερή ερμηνεία την καθιέρωσαν κάποτε οι Έλληνες μαρξιστές, αλλά οι ίδιοι την απέσυραν στο συνέδριο του Κέντρου Μαρξιστικών Ερευνών το 1981. Όμως αξία έχει η άποψη των ίδιων των αγωνιστών: Μάχου υπέρ Πίστεως και Πατρίδος, διεκήρυξε ο Αλ. Υψηλάντης τον Φεβρουάριο του 1821. Αγωνιζόμαστε για τον Χριστό και τον Λεωνίδα, έγραφε η προκήρυξη του Αθανασίου Διάκου που δημοσιεύθηκε σε ιταλική εφημερίδα της Τεργέστης. Αυτά προς το παρόν.
Κωνσταντίνος Χολέβας-Πολιτικός Επιστήμων
Κ.Χ. 1.2.2011
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
