Η ΜΕΤΑ ΘΑΝΑΤΟΝ ΖΩΗ
Η ΜΕΤΑ ΘΑΝΑΤΟΝ ΖΩΗ
http://koinoniaagion.blogspot.com/2010/05/blog-post_31.html - Οι υπόδικοι νεκροί
Ναι, συνέρχεται και λέει «τι έκανα;», αλλά «φαϊντά γιόκ[1]», δηλαδή δεν ωφελεί αυτό. Όπως ένας μεθυσμένος, αν σκοτώσει λ.χ. την μάνα του, γελάει, τραγουδάει, επειδή δεν καταλαβαίνει τι έκανε, και, όταν ξεμεθύση, κλαίει και οδύρεται και λέει «τι έκανα;», έτσι και όσοι σ' αυτήν την ζωή κάνουν αταξίες είναι σαν μεθυσμένοι. Δεν καταλαβαίνουν τι κάνουν, δεν αισθάνονται την ενοχή τους. Όταν όμως πεθάνουν, τότε φεύγει αυτή η μέθη και συνέρχονται. Ανοίγουν τα μάτια της ψυχής τους και συναισθάνονται την ενοχή τους, γιατί η ψυχή, όταν βγη από το σώμα, κινείται, βλέπει, αντιλαμβάνεται με μια ασύλληπτη ταχύτητα.
Μερικοί ρωτούν πότε θα γίνη η Δευτέρα Παρουσία. Για τον άνθρωπο όμως που πεθαίνει γίνεται κατά κάποιον τρόπο η Δευτέρα Παρουσία, γιατί κρίνεται ανάλογα με την κατάσταση στην οποία τον βρίσκει ο θάνατος.
- Γέροντα, πως είναι οι κολασμένοι;
- Είναι υπόδικοι, φυλακισμένοι, που βασανίζονται ανάλογα με τις αμαρτίες που έκαναν και περιμένουν να γίνη η τελική δίκη, η μέλλουσα κρίση. Υπάρχουν βαρυποινίτες, υπάρχουν και υπόδικοι με ελαφρότερες ποινές.
- Και οι Άγιοι και ο ληστής[2];
- Οι Άγιοι και ο ληστής είναι στον Παράδεισο, άλλα δεν έχουν λάβει την τέλεια δόξα, όπως και οι υπόδικοι είναι στην κόλαση, άλλα δεν έχουν λάβει την τέλεια καταδίκη. Ο Θεός, ενώ έχει πει εδώ και τόσους αιώνες το «μετανοείτε ήγγικε γαρ η βασιλεία των ουρανών[3]», παρατείνει-παρατείνει τον χρόνο, επειδή περιμένει εμάς[4] να διορθωθούμε. Αλλά εμείς παραμένοντας στις κακομοιριές μας αδικούμε τους Αγίους, γιατί δεν μπορούν να λάβουν την τέλεια δόξα, την οποία θα λάβουν μετά την μέλλουσα Κρίση.
Η προσευχή και τα μνημόσυνα για τους κεκοιμημένους[5]
- Γέροντα, οι υπόδικοι νεκροί μπορούν να προσεύχονται;
- Έρχονται σε συναίσθηση και ζητούν βοήθεια, αλλά δεν μπορούν να βοηθήσουν τον εαυτό τους. Όσοι βρίσκονται στον Άδη μόνον ένα πράγμα θα ήθελαν από τον Χριστό: να ζήσουν πέντε λεπτά, για να μετανοήσουν. Εμείς που ζούμε, έχουμε περιθώρια μετανοίας, ενώ οι καημένοι οι κεκοιμημένοι δεν μπορούν πια μόνοι τους να καλυτερεύσουν την θέση τους, αλλά περιμένουν από μας βοήθεια. Γι' αυτό έχουμε χρέος να τους βοηθούμε με την προσευχή μας.
Μου λέει ο λογισμός ότι μόνον το δέκα τοις εκατό από τους υπόδικους νεκρούς βρίσκονται σε δαιμονική κατάσταση και, εκεί που είναι, βρίζουν τον Θεό, όπως οι δαίμονες. Δεν ζητούν βοήθεια, αλλά και δεν δέχονται βοήθεια. Γιατί, τι να τους κάνη ο Θεός; Σαν ένα παιδί που απομακρύνεται από τον πατέρα του, σπαταλάει όλη την περιουσία του και από πάνω βρίζει τον πατέρα του. Ε, τι να το κάνη αυτό ο πατέρας του; Οι άλλοι όμως υπόδικοι, που έχουν λίγο φιλότιμο, αισθάνονται την ενοχή τους, μετανοούν και υποφέρουν για τις αμαρτίες τους. Ζητούν να βοηθηθούν και βοηθιούνται θετικά με τις προσευχές των πιστών. Τους δίνει δηλαδή ο Θεός μια ευκαιρία, τώρα που είναι υπόδικοι, να βοηθηθούν μέχρι να γίνη η Δευτέρα Παρουσία. Και όπως σ' αυτήν την ζωή, αν κάποιος είναι φίλος με τον βασιλιά, μπορεί να μεσολαβήση και να βοηθήση έναν υπόδικο, έτσι και αν είναι κανείς «φίλος» με τον Θεό, μπορεί να μεσολαβήση στον Θεό με την προσευχή του και να μεταφέρη τους υπόδικους νεκρούς από την μια «φυλακή» σε άλλη καλύτερη, από το ένα «κρατητήριο» σε ένα άλλο καλύτερο. Η ακόμη μπορεί να τους μεταφέρη και σε «δωμάτιο» η σε «διαμέρισμα».
Όπως ανακουφίζουμε τους φυλακισμένους με αναψυκτικά κ.λπ. που τους πηγαίνουμε, έτσι και τους νεκρούς τους ανακουφίζουμε με τις προσευχές και τις ελεημοσύνες που κάνουμε για την ψυχή τους. Οι προσευχές των ζώντων για τους κεκοιμημένους και τα μνημόσυνα είναι η τελευταία ευκαιρία που δίνει ο Θεός στους κεκοιμημένους να βοηθηθούν, μέχρι να γίνη η τελική Κρίση. Μετά την δίκη δεν θα υπάρχη πλέον δυνατότητα να βοηθηθούν.Ο Θεός θέλει να βοηθήση τους κεκοιμημένους, γιατί πονάει για την σωτηρία τους, αλλά δεν το κάνει, γιατί έχει αρχοντιά. Δεν θέλει να δώση δικαίωμα στον διάβολο να πη: «Πως τον σώζεις αυτόν, ενώ δεν κοπίασε;». Όταν όμως εμείς προσευχώμαστε για τους κεκοιμημένους, Του δίνουμε το δικαίωμα να επεμβαίνη. Περισσότερο μάλιστα συγκινείται ο Θεός, όταν κάνουμε προσευχή για τους κεκοιμημένους παρά για τους ζώντες.
Γι' αυτό και η Εκκλησία μας έχει τα κόλλυβα, τα μνημόσυνα. Τα μνημόσυνα είναι ο καλύτερος δικηγόρος για τις ψυχές των κεκοιμημένων. Έχουν την δυνατότητα και από την κόλαση να βγάλουν την ψυχή. Κι εσείς σε κάθε Θεία Λειτουργία να διαβάζετε κόλλυβα για τους κεκοιμημένους. Έχει νόημα το σιτάρι. «Σπείρεται εν φθορά, εγείρεται εν αφθαρσία»[6], λέει η Γραφή. Στον κόσμο μερικοί βαριούνται να βράσουν λίγο σιτάρι και πηγαίνουν στην εκκλησία σταφίδες, κουραμπιέδες, κουλουράκια, για να τα διαβάσουν οι ιερείς. Και βλέπεις, εκεί στο Άγιον Όρος κάτι γεροντάκια τα καημένα σε κάθε Θεία Λειτουργία κάνουν κόλλυβα και για τους κεκοιμημένους και για τον Άγιο που γιορτάζει, για να έχουν την ευλογία του.
- Γέροντα, αυτοί που έχουν πεθάνει πρόσφατα έχουν μεγαλύτερη ανάγκη από προσευχή;- Εμ, όταν μπαίνη κάποιος στην φυλακή, στην αρχή δεν δυσκολεύεται πιο πολύ; Να κάνουμε προσευχή για τους κεκοιμημένους που δεν ευαρέστησαν στον Θεό, για να κάνη κάτι και γι' αυτούς ο Θεός. Ιδίως, όταν ξέρουμε ότι κάποιος ήταν σκληρός -θέλω να πω, ότι φαινόταν σκληρός, γιατί μπορεί να νομίζουμε ότι ήταν σκληρός, αλλά στην πραγματικότητα να μην ήταν- και είχε και αμαρτωλή ζωή, τότε να κάνουμε πολλή προσευχή, Θείες Λειτουργίες, Σαρανταλείτουργα για την ψυχή του και να δίνουμε ελεημοσύνη[7] σε φτωχούς για την σωτηρία της ψυχής του, για να ευχηθούν οι φτωχοί «ν' αγιάσουν τα κόκκαλά του», ώστε να καμφθή ο Θεός και να τον ελεήση. Έτσι, ότι δεν έκανε εκείνος, το κάνουμε εμείς γι' αυτόν. Ενώ ένας άνθρωπος που είχε καλωσύνη, ακόμη και αν η ζωή του δεν ήταν καλή, επειδή είχε καλή διάθεση, με λίγη προσευχή πολύ βοηθιέται.
Έχω υπ' όψιν μου γεγονότα που μαρτυρούν πόσο οι κεκοιμημένοι βοηθιούνται με την προσευχή πνευματικών ανθρώπων. Κάποιος ήρθε στο Καλύβι και μου είπε με κλάματα: «Γέροντα, δεν έκανα προσευχή για κάποιον γνωστό μου κεκοιμημένο και μου παρουσιάσθηκε στον ύπνο μου. «Είκοσι μέρες, μου είπε, έχεις να με βοηθήσεις με ξέχασες και υποφέρω». Πράγματι, μου λέει, εδώ και είκοσι μέρες είχα ξεχασθή με διάφορες μέριμνες και ούτε για τον εαυτό μου δεν προσευχόμουν».
- Όταν, Γέροντα, πεθάνη κάποιος και μας ζητήσουν να προσευχηθούμε γι' αυτόν, είναι καλό να κάνουμε κάθε μέρα ένα κομποσχοίνι μέχρι τα σαράντα;
- Άμα κάνης κομποσχοίνι γι' αυτόν, βάλε και άλλους κεκοιμημένους. Γιατί να πάη μια αμαξοστοιχία στον προορισμό της με έναν μόνον επιβάτη, ενώ χωράει και άλλους; Πόσοι κεκοιμημένοι έχουν ανάγκη οι καημένοι και ζητούν βοήθεια και δεν έχουν κανέναν να προσευχηθή γι' αυτούς!
Μερικοί κάθε τόσο κάνουν μνημόσυνο μόνο για κάποιον δικό τους. Με αυτόν τον τρόπο δεν βοηθιέται ούτε ο δικός τους, γιατί η προσευχή τους δεν είναι τόσο ευάρεστη στον Θεό. Αφού τόσα μνημόσυνα έκαναν γι' αυτόν, ας κάνουν συγχρόνως και για τους ξένους.
- Γέροντα, με απασχολεί μερικές φορές η σωτηρία του πατέρα μου, γιατί δεν είχε καμία σχέση με την Εκκλησία.
- Δεν ξέρεις την κρίση του Θεού την τελευταία στιγμή. Πότε σε απασχολεί; Κάθε Σάββατο;
- Δεν έχω παρακολουθήσει, αλλά γιατί το Σάββατο;
- Γιατί αυτήν την ημέρα την δικαιούνται οι κεκοιμημένοι.
- Γέροντα, οι νεκροί που δεν έχουν ανθρώπους να προσεύχωνται γι' αυτούς βοηθιούνται από τις προσευχές εκείνων που προσεύχονται γενικά για τους κεκοιμημένους;
- Και βέβαια βοηθιούνται. Εγώ, όταν προσεύχομαι για όλους τους κεκοιμημένους, βλέπω στον ύπνο μου τους γονείς μου, γιατί αναπαύονται από την προσευχή που κάνω. Κάθε φορά που έχω Θεία Λειτουργία, κάνω και γενικό μνημόσυνο για όλους τους κεκοιμημένους και εύχομαι για τους βασιλείς, για τους αρχιερείς κ.λπ. και στο τέλος λέω «και υπέρ ων τα ονόματα ουκ εμνημονεύθησαν». Αν καμία φορά δεν κάνω ευχή για τους κεκοιμημένους, παρουσιάζονται γνωστοί κεκοιμημένοι μπροστά μου. Έναν συγγενή μου, που είχε σκοτωθή στον πόλεμο, τον είδα ολόκληρο μπροστά μου μετά την Θεία Λειτουργία, την ώρα του μνημοσύνου, γιατί αυτόν δεν τον είχα ολόκληρο γραμμένο με τα ονόματα των κεκοιμημένων, επειδή μνημονευόταν στην Προσκομιδή με τους ηρωικώς πεσόντες. Κι εσείς στην Αγία Πρόθεση να μη δίνετε να μνημονευθούν μόνον ονόματα ασθενών, αλλά και ονόματα κεκοιμημένων, γιατί μεγαλύτερη ανάγκη έχουν οι κεκοιμημένοι.
Το καλύτερο μνημόσυνο για τους κεκοιμημένους
Το καλύτερο από όλα τα μνημόσυνα που μπορούμε να κάνουμε για τους κεκοιμημένους είναι η προσεκτική ζωή μας, ο αγώνας που θα κάνουμε, για να κόψουμε τα ελαττώματά μας και να λαμπικάρουμε την ψυχή μας. Γιατί η δική μας ελευθερία από τα υλικά πράγμα τα και από τα ψυχικά πάθη, έκτος από την δική μας ανακούφιση, έχει ως αποτέλεσμα και την ανακούφιση των κεκοιμημένων προπάππων όλης της γενιάς μας. Οι κεκοιμημένοι νιώθουν χαρά, όταν ένας απόγονός τους είναι κοντά στον Θεό. Αν εμείς δεν είμαστε σε καλή πνευματική κατάσταση, τότε υποφέρουν οι κεκοιμημένοι γονείς μας, ο πάππους μας, ο προπάππος μας, όλες οι γενεές. «Δες τι απογόνους κάναμε!», λένε και στενοχωριούνται. Αν όμως είμαστε σε καλή πνευματική κατάσταση, ευφραίνονται, γιατί και αυτοί έγιναν συνεργοί να γεννηθούμε και ο Θεός κατά κάποιον τρόπο υποχρεώνεται να τους βοηθήση. Αυτό δηλαδή που θα δώση χαρά στους κεκοιμημένους είναι να αγωνισθούμε να ευαρεστήσουμε στον Θεό με την ζωή μας, ώστε να τους συναντήσουμε στον Παράδεισο και να ζήσουμε όλοι μαζί στην αιώνια ζωή.
Επομένως, αξίζει τον κόπο να χτυπήσουμε τον παλαιό μας άνθρωπο, για να γίνη καινός και να μη βλάπτη πια ούτε τον εαυτό του ούτε άλλους ανθρώπους, αλλά να βοηθάη και τον εαυτό του και τους άλλους, είτε ζώντες είναι είτε κεκοιμημένοι.
Η παρρησία των δικαίων προς τον Θεό
- Γέροντα, στην προς Αρχαρίους Επιστολή σας γράφετε: «Παρόλο που καταλαβαίνουν οι αληθινοί μοναχοί ότι αυτό που απολαμβάνουν σ' αυτήν την ζωή είναι μέρος της χαράς του Παραδείσου και ότι στον Παράδεισο θα είναι περισσότερη, εν τούτοις από πολλή αγάπη προς τον πλησίον τους θέλουν να ζήσουν επί της γης, για να βοηθούν τους ανθρώπους με την προσευχή, να επεμβαίνη ο Θεός και να βοηθιέται ο κόσμος»[8].
- Γράψε: «Θέλουν να ζήσουν επί της γης, για να συμπάσχουν με τους ανθρώπους και να τους βοηθούν με την προσευχή».
- Στην άλλη ζωή, Γέροντα, ένας σωστός μοναχός πάλι δεν θα βοηθάη με την προσευχή του τους ανθρώπους;
- Και στην άλλη ζωή θα βοηθάη με την προσευχή του, αλλά δεν θα υποφέρη, ενώ τώρα συμπάσχει δεν περνάει χαρούμενα εδώ, «με χαρούμενη την όψη και με βλέμμα λαμπερό»! Όσο όμως υποφέρει για τον πλησίον του, τόσο ανταμείβεται με θεία παρηγοριά, και αυτό είναι κατά κάποιον τρόπο και η πληροφορία ότι βοηθιέται ο άλλος. Αύτη η παραδεισένια χαρά είναι η θεία ανταμοιβή για τον πόνο που νιώθει για τον αδελφό του.
- Δηλαδή, Γέροντα, οι Άγιοι που επικαλούμαστε να μας βοηθήσουν δεν συμπάσχουν μαζί μας;
- Εκεί δεν έχει πόνο, βρε παιδάκι μου! Στον Παράδεισο υποφέρουν; «Ένθα ουκ έστι πόνος ου λύπη ου στεναγμός»[9] δεν λέει;
Ύστερα οι Άγιοι έχουν υπ όψιν τους την θεία ανταμοιβή που θα λάβουν όσοι άνθρωποι βασανίζονται σ' αυτήν την ζωή και αυτό τους κάνει να χαίρωνται. Μα και ο Ίδιος ο Θεός που έχει τόση αγάπη, τόση ευσπλαχνία, πως αντέχει αυτόν τον μεγάλο πόνο των ανθρώπων; Αντέχει, γιατί έχει υπ' όψιν Του την θεία ανταμοιβή που τους περιμένει. Όσο δηλαδή βασανίζονται εδώ οι άνθρωποι, τόσο τους αποταμιεύει εκεί ουράνιο μισθό. Ενώ εμείς αυτά δεν τα βλέπουμε και συμπάσχουμε με όσους υποφέρουν. Γι' αυτό, όταν κάποιος τα βλέπη λίγο αυτά και έχη υπ' όψιν του την ανταμοιβή που θα λάβουν, δεν υποφέρει τόσο πολύ.
- Όταν, Γέροντα, παρακαλούμε τον Θεό να βοηθήση κάποιον κεκοιμημένο που δεν έχει ανάγκη, πάει χαμένη αυτή η προσευχή;
- Πως να πάη χαμένη; Όταν λέμε «ανάπαυσον τον τάδε» και αυτός είναι σε καλή θέση στην άλλη ζωή, δεν παρεξηγείται ίσα- ίσα συγκινείται. «Για δες, λέει, εγώ είμαι σε καλή θέση και εκείνοι αγωνιούν», οπότε φιλοτιμείται και μας βοηθάει πιο πολύ, πρεσβεύοντας στον Θεό για μας. Άλλα που να ξέρης σε τι κατάσταση βρίσκεται ο άλλος; Φυσιολογικά κάνεις ευχή πρώτα γι' αυτούς που γνωρίζεις ότι με την ζωή τους λύπησαν τον Θεό και εύχεσαι και για άλλες ανάλογες περιπτώσεις και ύστερα εύχεσαι και για όλους τους κεκοιμημένους.
Η μέλλουσα Κρίση
- Γέροντα, πως εξαγνίζεται η ψυχή;
- Όταν ο άνθρωπος εργασθή τις εντολές του Θεού, κάνη δουλειά στον εαυτό του και καθαρισθή από τα πάθη, τότε ο νους φωτίζεται, φθάνει σε ύψος θεωρίας, και η ψυχή λαμπρύνεται και γίνεται όπως ήταν πρίν από την πτώση των Πρωτοπλάστων. Σε τέτοια κατάσταση θα βρίσκεται μετά την ανάσταση των νεκρών. Μπορεί όμως ο άνθρωπος να δη την ανάσταση της ψυχής του πριν από την κοινή ανάσταση, αν καθαρισθή τελείως από τα πάθη. Το σώμα του τότε θα είναι αγγελικό, άυλο, και δεν θα νοιάζεται για τροφή υλική.
- Γέροντα, πως θα γίνη η μέλλουσα Κρίση;
- Στην μέλλουσα Κρίση θα αποκαλυφθή σε μια στιγμή η κατάσταση του κάθε ανθρώπου και μόνος του καθένας θα τραβήξη για 'κει που είναι. Καθένας θα βλέπη[10] σαν σε τηλεόραση τα δικά του χάλια και την πνευματική κατάσταση του άλλου. Θα καθρεφτίζη τον εαυτό του στον άλλον και θα σκύβη το κεφάλι και θα πηγαίνη στην θέση του. Δεν θα μπορή λ.χ. να πη μια νύφη που καθόταν μπροστά στην πεθερά της σταυροπόδι και η πεθερά της με σπασμένο πόδι φρόντιζε το εγγονάκι: «γιατί, Χριστέ μου, βάζεις την πεθερά μου στον Παράδεισο κι εμένα δεν με βάζεις;», επειδή θα έρχεται μπροστά της εκείνη η σκηνή. Θα θυμάται την πεθερά της που στεκόταν όρθια με σπασμένο πόδι και φρόντιζε το εγγονάκι της και δεν θα έχη μούτρα να πάη στον Παράδεισο, αλλά ούτε και θα χωράη στον Παράδεισο. Ή οι μοναχοί θα βλέπουν τι δυσκολίες, τι δοκιμασίες είχαν οι κοσμικοί και πως τις αντιμετώπισαν και, αν δεν έχουν ζήσει σωστά, θα σκύψουν το κεφάλι και θα τραβήξουν μόνοι τους για εκεί που θα είναι.
Θα δουν εκεί οι μοναχές, που δεν ευαρέστησαν στον Θεό, ηρωίδες μάνες, που ούτε υποσχέσεις έδωσαν, ούτε τις ευλογίες και τις ευκαιρίες τις δικές τους είχαν, πως αγωνίσθηκαν και σε τι κατάσταση πνευματική έφθασαν, και εκείνες, καλόγριες, με τι μικροπρέπειες ασχολούνταν και βασανίζονταν, και θα ντρέπονται! Έτσι μου λέει ο λογισμός ότι θα γίνη η Κρίση. Δεν θα πη δηλαδή ο Χριστός: «έλα εδώ εσύ, τι έκανες;» η «εσύ θα πας στην κόλαση, εσύ στον Παράδεισο», αλλά ο καθένας θα συγκρίνη τον εαυτό του με τον άλλον και θα τραβήξη για εκεί που θα είναι[11].
Η μέλλουσα ζωή
- Γέροντα, έφερα γλυκά να κεράσετε.
- Δες πως χαίρονται! Στην άλλη ζωή θα λέμε: «Με τι χαζά χαιρόμασταν! Τι μας συγκινούσαν τότε!». Ενώ τώρα σκιρτάει η καρδιά γι' αυτά.
- Γέροντα, πως θα το καταλάβουμε αυτό από τώρα;
- Άμα το καταλάβετε αυτό από τώρα, δεν θα το πήτε μεθαύριο στην άλλη ζωή. Πάντως, όσοι βρίσκονται εκεί επάνω, καλά περνούν. Ξέρεις τι εργόχειρο κάνουν εκεί στον Ουρανό; Συνέχεια δοξολογούν τον Θεό.
- Γέροντα, γιατί το σώμα Του νεκρού λέγεται «λείψανο»;
- Γιατί είναι ό,τι μένει εδώ στην γη από τον άνθρωπο μετά τον θάνατο. Ο κυρίως άνθρωπος, που είναι η ψυχή, φεύγει στον Ουρανό. Στην μέλλουσα Κρίση θα αναστήση ο Θεός και το σώμα, για να κριθή με αυτό ο άνθρωπος, γιατί με αυτό έζησε και αμάρτησε. Στην άλλη ζωή όλοι θα έχουν το ίδιο σώμα - πνευματικό σώμα-, το ίδιο ανάστημα, και οι κοντοί και οι ψηλοί, την ίδια ηλικία, και οι νέοι και οι γέροι και τα μωρά, αφού η ψυχή είναι ίδια. Θα υπάρχη δηλαδή μια αγγελική ηλικία.
- Γέροντα, στην άλλη ζωή όσοι θα είναι στην Κόλα ση θα βλέπουν αυτούς που θα είναι στον Παράδεισο;
- Κοίταξε, όπως αυτοί που είναι την νύχτα έξω στο σκοτάδι βλέπουν όσους είναι μέσα σε ένα δωμάτιο φωτισμένο, έτσι και όσοι θα βρίσκονται στην κόλα ση θα βλέπουν όσους θα είναι στον Παράδεισο. Και αυτό θα είναι μεγαλύτερη κόλαση. Όπως πάλι όσοι την νύχτα είναι στο φως, δεν βλέπουν αυτούς που είναι έξω στο σκοτάδι, έτσι και αυτοί που θα βρίσκονται στον Παράδεισο δεν θα βλέπουν αυτούς που θα είναι στην κόλαση. Γιατί, αν έβλεπαν τους κολασμένους, θα πονούσαν, θα θλίβονταν για την ταλαιπωρία τους, και δεν θα απολάμβαναν τον Παράδεισο, αλλά εκεί «ουκ εστί πόνος...»[12]. Και όχι μόνο δεν θα τους βλέπουν, αλλά ούτε θα θυμούνται αν είχαν αδελφό η πατέρα η μητέρα, αν δεν είναι και εκείνοι στον Παράδεισο. «Εν εκείνη τη ημέρα απολούνται πάντες οι διαλογισμοί αυτού»[13]λέει ο Ψαλμωδός. Γιατί, άμα τους θυμούνται, πως θα είναι Παράδεισος; Αυτός μάλιστα που θα είναι στον Παράδεισο, θα νομίζουν ότι δεν θα υπάρχουν άλλοι άνθρωποι, ούτε θα θυμούνται τις αμαρτίες που είχαν κάνει. Γιατί, αν θυμούνται τις αμαρτίες τους, δεν θα αντέχουν από φιλότιμο στην σκέψη ότι λύπησαν τον Θεό.
Η ποσότητα πάλι της χαράς του καθενός στον Παράδεισο θα είναι διαφορετική. Άλλος θα έχη μια δαχτυλήθρα χαρά, άλλος ένα ποτήρι, άλλος μια ολόκληρη δεξαμενή. Όλοι όμως θα αισθάνονται πλήρεις και κανένας δεν θα ξέρη το μέγεθος της χαράς, της αγαλλιάσεως, του άλλου. Τα κανόνισε έτσι ο Καλός Θεός, γιατί, αν γνώριζε ο ένας ότι ο άλλος έχει περισσότερη χαρά, δεν θα ήταν τότε Παράδεισος, επειδή θα υπήρχε το «γιατί εκείνος να έχη περισσότερη χαρά και εγώ λιγότερη; ». Δηλαδή καθένας θα βλέπη στον Παράδεισο την δόξα του Θεού ανάλογα με την καθαρότητα των οφθαλμών της ψυχής του. Η ορατότητα όμως δεν θα καθορισθή από τον Θεό, άλλα θα εξαρτηθή από την δική του καθαρότητα.
- Γέροντα, μερικοί δεν πιστεύουν ότι υπάρχει κόλαση και Παράδεισος.
- Δεν πιστεύουν ότι υπάρχει κόλαση και Παράδεισος; Πως είναι δυνατόν οι νεκροί να μείνουν στην ανυπαρξία, αφού είναι ψυχές; Ο Θεός είναι αθάνατος και ο άνθρωπος είναι κατά χάριν αθάνατος. Επομένως αθάνατος θα είναι και στην κόλαση. Ύστερα τον Παράδεισο και την κόλαση τα ζη η ψυχή μας σε έναν βαθμό και από αυτήν την ζωή, ανάλογα με την κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Όταν κάποιος έχη τύψεις συνειδήσεως και νιώθη φόβο, ταραχή, άγχος, απελπισία, η είναι κυριευμένος από μίσος, από φθόνο κ.λπ., τότε ζη την κόλαση. Ενώ, όταν μέσα του υπάρχη αγάπη, χαρά, ειρήνη, πραότητα, καλοσύνη κ.λπ., τότε ζη τον Παράδεισο. Όλη η βάση είναι η ψυχή, γιατί αυτή είναι που αισθάνεται και την χαρά και τον πόνο. Να, πήγαινε σε έναν πεθαμένο και πες του τα πιο ευχάριστα πράγμα τα, λ.χ. «ήρθε ο αδελφός σου από την Αμερική» κ.λπ., δεν θα καταλάβη τίποτε. Αν Του σπάσης τα χέρια, τα πόδια, πάλι δεν θα καταλάβη. Επομένως η ψυχή είναι που αισθάνεται. Αυτά όλα δεν τους προβληματίζουν; Η, ας υποθέσουμε, βλέπεις ένα ωραίο, ένα ευχάριστο όνειρο, χαίρεσαι, χτυπάει γλυκά η καρδιά σου και, δεν θέλεις να τελείωση. Ξυπνάς και στενοχωριέσαι, γιατί ξύπνησες. Η βλέπεις ένα άσχημο όνειρο, ότι έπεσες λ.χ. και έσπασες τα πόδια σου, και υποφέρεις, κλαις. Από την αγωνία σου ξυπνάς με δάκρυα στα μάτια, βλέπεις ότι δεν έπαθες τίποτε και λες: «Ευτυχώς όνειρο ήταν!». Δηλαδή συμμετέχει η ψυχή. Από ένα άσχημο όνειρο υποφέρει κανείς περισσότερο από ό,τι στην πραγματικότητα, όπως και ο άρρωστος υποφέρει πιο πολύ την νύχτα απ' ό,τι την ημέρα. Έτσι και όταν πεθάνη ο άνθρωπος, αν πάη στην κόλαση, θα είναι πιο οδυνηρό. Σκεφθήτε να ζη κανείς ένα αιώνιο εφιαλτικό όνειρο και να βασανίζεται αιώνια! 'Εδώ δεν μπορείς να αντέξης για λίγα λεπτά ένα άσχημο όνειρο, άντε τώρα αιώνια -Θεός φυλάξοι- να είσαι μέσα στην θλίψη. Γι' αυτό καλύτερα να μην πάμε στην κόλαση. 'Εσείς τι λέτε;
- Τόσον καιρό, Γέροντα, κάνουμε αγώνα να μην πάμε στην κόλαση λέτε, εκεί να καταλήξουμε;
Ο Καλός Θεός ας μας δώση καλή μετάνοια, για να μας βρη ο θάνατος σε καλή πνευματική κατάσταση και, να απόκατασταθούμε στην Ουράνια Βασιλεία Του. Αμήν.
Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου
"Η μετά θάνατον ζωή"
Λόγοι Δ' Οικογενειακή ζωή.
Από έντυπο που διανέμεται από την Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, Σοχού Θεσσαλονίκης."Η μετά θάνατον ζωή"
Λόγοι Δ' Οικογενειακή ζωή.
[2] Λουκ. 23, 32-33 και 39-43
[3] Ματθ. 3,2 και 4, 17· βλ. και Ματθ. 10, 7· Μάρκ. 1,15-
[4] Με το «εμάς» ο Γέροντας εννοεί την σύνολη ανθρωπότητα.
[5] Ο Άγιος Νεκτάριος στο έργο του «Μελέτη περί της αθανασίας της ψυχής κει περί των ιερών μνημοσύνων», εκδ. Βασ. Ρηγοπούλου, Θεσσαλονίκη 1973, σ.202, γράφει ως συμπέρασμα των όσων ανέπτυξε βά σει των σχετικών μαρτυριών των Αγίων Πατέρων:«Εξ όλων δη τούτων δήλον γίνεται, ότι η ψνχή μετά θάνατον αδυνατεί να κάμη τι έργον σωτηριώδες και να απαλλαγή των τον Άδου αλύτων δεσμών, και οτι μόνον αι θείαι λειτουργίαι, αι προσευχαί των οικείων, των δικαίων, αι υπέρ αυτών γινόμενοι και αι ελεημοσύναι γίνονται πρόξενοι σωτηρίας κει ελευθερίας από των δεσμών του Άδου».17 Α. Κορ. 15.42
[7] Πρβλ. Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού, Περί των εν πίστει κεκοιμημένων, όπως αι περί αυτών γινόμεναι λειτουργίαι και ευποιίαι τούτους ονίνησιν, PG 95, 248.
[8] Γέροντος Παϊσίου Άγιορείτου, Επιστολές, Ιερόν Ησυχαστήριον «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος», εκδ. 6η, Σουρωτή Θεσσαλονίκης 2002, σ. 49.
[9] Βλ. Ευχολόγιον το Μεγα, Ακολουθία Νεκρώσιμος, σ. 411.
[10] Ο Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός γράφει: «Μη γαρ οίεσθω τις, οτι ουκ άναγνωρισμος εκάστου προς έκαστον επί τής φοβέρας εκείνης συναγωγής γενήσεται. Ναι, όντως έκαστος άναγνωριεί τον πλησί ον αυτού, ου τω του σώματος σχήματι, αλλά τω διορατικώ της ψυχής όμματι». PG 95, 276Α.
[11] Ο Άγιος Συμεών ο Νέος Θεολόγος γράφει: «Και απλώς πας άνθρωπος αμαρτωλός εν τη φοβερά ημέρα της κρίσεως απεναντίας αυτού εις την αιωνίαν ζωήν και εις το ανεκλάλητον εκείνο φως όψεται τον όμοιον αυτού και κριθήσεται παρ' αυτου», Περί μετανοίας, Λογος Ε', Sources Chretiennes 96, 434.
[12] Βλ. Ευχολόγιον το Μέγα, Ακολουθία Νεκρώσιμος, σ. 411.
[13] Ψαλμ. 145, 4.
ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΕΝΤΥΠΟ ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΩΣ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΑΣ ΣΟΧΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. ΤΚ. 57002.
ΤΗΛ. 23950 22562 ΑΠΟ 9Π.Μ-12 Π.Μ
Διαβάστε περισσότερα http://koinoniaagion.blogspot.com/2010/05/blog-post_31.html#ixzz0pW67E2cS
Μετά χαρά και λέγουν: «Ίδωμεν το φως το αληθινόν,ελάβομεν πνεύμα επουράνιον. Εύρομεν πίστην αληθήν, αδιαίρετον τριάδαν προσκυνούντες, αύτη γαρ ημάς έσωσεν». Αμήν γένοιτο εις πάντας ημάς αυτή η χάρη του αγίου πνεύματος, τω δε Θεώ δόξα ημοίς εις τους αιώνας των αιώνων. Αυτά. Δι’ευχών... Ο απόστολος Παύλος, είναι το στόμα του Χριστού μας. Οι πεφωτισμένες επιστολές του είναι κατάφορτες από πνευματική ωφέλεια από πνευματικό φώς και χαράζουν τον πιο φωτεινό δρόμο της σωτηρίας. Μέσα στις επιστολές του γράφει και την εξής φράση: «Οι δε τέκνα και κληρονόμοι. Κληρονόμοι δε Θεού, συγκλιρονόμοι δε Χριστού» Προς Ρωμαίους. Τι λοιπόν να πρωτοθαυμάσει κανείς. Το τί είναι κληρονομία Θεού, την οποία κληρονομούμεν; Το πως γινόμεθα παιδιά του Θεού, εμείς τα απόπαιδα της αμαρτία; και πως γινόμεθα όλοι κληρονόμοι του Θεού; Επίσης οχι το πως να θαυμάσουμε αλλά να συλλάβουμε, ει δυνατόν με τον ασθενικό μας και περιορισμένο νού, το πως άλλος πλήρωσε τον φόρο της κληρονομίας, ο Χριστός μας πάνω στον σταυρό κατέβασε τον φόρο της κληρονομίας, για να γίνουμε εμείς όχι κάτοχοι, αλλά μέτοχοι της αιωνίου ζωής. Μπορούμε να συλλάβουμε το νόημα, το τί είναι κληρονομία, συγκληρονομία μετά του Χριστού του Θεού; Γνωρίζουμε το τί κληρονομούμεν; Αυτό είναι το μεγάλο δίλημα εις την σύλληψην του νοήματος. Και πόσοι είναι οι κληρονόμοι του Θεού; Όσα είναι τα παιδιά του Θεού. Και πόσα είναι τα παιδιά του Θεού; Όσοι και οι άνθρωποι. Όλοι είναι, ή μάλλον όλοι μπορούν να γίνουν παιδιά του Θεού. Αν ο πατέρας σερβίρει στο τραπέζι μερίδα για όλα τα παιδιά του, φταίει ο πατέρας εάν ορισμένα παιδιά του δεν έχουν όρεξη και περιφρονούν την μερίδα τους; Ο Θεός πατέρας για όλους έστρωσε τραπέζι της σωτηρίας. Ο υιός του ήλθε για όλους. Αν τώρα πολλοί περιφρονούν το τραπέζι της αγάπης του Θεού, ασφαλώς δεν φταίει ο Θεός. Φταίνε οι καταφρονητές. Όσοι πιστοί, οι λίγοι πιστοί, ευχαριστούν μαζί με τον απόστολο Παύλο τον Θεό, διότι έχουν μερίδα στον κλήρο των αγίων. Και ποιοί είναι αυτοί που έχουν μερίδα και κλήρο εις την κληρονομίαν του Θεού μετά του αποστόλου Παύλου; Εκείνοι που τηρούν, όχι μόνο το Ευαγγέλιο, αλλά και τις παραγγελίες αυτού του μεγάλου αποστόλου. Ο Θεός έστειλε στην γη τον μονογενή του ιυό. Τον κύριο ημών Ιησού Χριστό. Για να μας κάνει κληρονόμους της βασιλείας του. Δεν ήταν εύκολο αυτό το πράγμα. Αυτό το κατόρθωμα, αυτό το μεγάλο και ασύλληπτο κατέβασμα, του υιού του Θεού από τους ουρανούς στην γη. Όχι βέβαια σαν άνθρωπος ότι ήταν στην γη. Σαν Θεός ήτανε και στον ουρανό και στην γή. Και εν θρόνο και εν πόλω. Ο Θεός έστειλε στην γη τον μονογενή του υιό, τον κύριο ημών Ιησού Χριστό, για να μας κάνει κληρονόμους της βασιλείας του. Έστειλε τον υιό του στην γη για να μαζέψει στον ουρανό, τον άσωτο υιό του, το αλητόπαιδο της αμαρτίας, εμένα και σένα. 
Κάποτε στην Παλαιά Διαθήκη, ζήτησε ο Θεός από τον Αβραάμ, να υπογράψει την πίστη του, με το αίμα του μονάκριβου παιδιού του του Ισαάκ.Κι ήταν έτοιμος να το κάνει. Αλλά την τελευταία στιγμή δεν τον άφησε ο Θεός. Τον σταμάτησε. Γιατί τον σταμάτησε; Διότι είδε στην πράξη την πίστη του. Το χέρι Του κράτησε το μαχαίρι και αυτό που ζήτησε από τον Αβραάμ και δεν τον άφησε να το κάνει, το έκανε ο ίδιος στο δικό του παιδί. Στο μονάκριβο παιδί Του. Τον Ιησού Χριστό. Το θυσίασε πάνω στον σταυρό. Για να σφραγίζει τη επαγγελία, την αξιοπιστία του, την Διαθήκη Του. Μπορούμε να συλλάβουμε το μεγαλείο αυτό της αγάπης του Θεού σε μάς; Εάν δούμε το πως εμείς συμπεριφερόμεθα στον Θεό, απέναντι σ’αυτήν την άπειρη αγάπη Του, πρέπει να μας καταλάβει καταισχύνη και ντροπή. Ο Θεός πατέρας θυσίασε τον μονογενή Του υιό, πάνω στον σταυρό και εμείς οι οποίοι απολαύσαμε αυτήν την θυσία και κερδίσαμε την συγκληρονομία μετά του υιού Του, φθάνουμε στο, φθάνουμε στο σημείο, να βλαστημούμε τον υιό του Θεού. Αυτόν που θυσιάστηκε επάνω στον σταυρό. Εάν θα ρίξουμε μία ματιά – ας αφήσουμε του απίστους στους Ορθοδόξους θα έρθω – εάν ρίξουμε μία ματιά, μια έρευνα, μια εξακρίβωση και θα δούμε ότι εις του δέκα άνδρες Ορθοδόξους Χριστιανούς, οι εννέα βλαστημούν το όνομα του Θεού. Είναι το μεγαλύτερο έγκλημα που μπορεί να διαπράξει ο Ορθόδοξος Χριστιανός. Όταν το διαπράττει αυτό, απλώς νομίζει ότι κάνει μια κακή πράξη. Λέει ότι δεν το θέλω να το κάνω. Ξέρω ότι είναι κακό, μα το κάνω από συνήθεια, μα δεν το κάνω σοβαρά, δεν θέλω να βλαστημήσω. Ναί, αλλά, εσένα άνθρωπε αν σε βλαστημήσει μια φορά το παιδί σου, αμέσως θα σηκώσεις το χέρι σου να το κτυπήσεις, να διαμαρτυρηθείς και θα πείς χίλια δυο πράγματα. Εσύ βλασφημείς ολόκληρα χρόνια τον Θεό, τον Χριστό μας, την Παναγία και ο Χριστός δεν κατέβασε το χέρι Του να σε τιμωρήσει. Όταν όμως αποφασίσει και το κατεβάσει, δεν θα γυρίσει πίσω άδειο. Θα κτυπήσει σοβαρά προς δυμμόρφωση, όχι για εκδίκηση. Ο Θεός δεν εκδικείται, αλλά μόνο και μόνο από αγάπη για να συνέλθεις να το σταματήσεις αυτό το έγκλημα, διότι εάν σε’βρει ο θάνατος δίκαια και αληθινά από το κρεβάτι θα οδηγηθείς στην κόλαση. 
Άνθρωπε, όταν έχεις ένα σπυράκι και σε πονάει και λές σπυράκι είναι, με πονάει λίγο δεν είναι τίποτε. Δεν παίρνεις σοβαρή θέση στην θεραπεία του. Όταν όμως περάσεις από τις ακτίνες και σου πεί ο γιατρός ότι είναι καρκίνος, αμέσως θα λάβεις όλα τα μέτρα να ξεκινήσεις θεραπεία και σωτηρία. Όταν σου πεί ο πνευματικός ότι δεν είναι απλή ύβρις το όνομα του Θεού και της Παναγίας, αλλά είναι έγκλημα Θείο, τότε πρέπει να αναλάβεις τον αγώνα το να σταματήσεις αυτό το έγκλημα. Και ερχόμεθα πάλι στην αγάπη του Θεού και στην ανάλυση της συκληρονομία μετά του Χριστού μας. Τί άλλο θέλουμε για να πιστέψουμε στην αγάπη Του Θεού; Μας κάνει κληρονόμους. Το σχετικό συμβόλαιο υπογράφει με το αίμα του υιού Του. Ο αρραβών της κληρονομίας ημών. Τί προσφέρουμε εμείς για την Διαθήκη αυτή; Την πίστη μας, που και αυτή δεν είναι δική μας. Είναι δωρεάν του Θεού. Ε τότε, γιατί δεν γίνονται όλοι κληρονόμοι του Θεού; Διότι δεν θέλουν. Δηλαδή ποιός θέλει; Εκείνος που έχει τις προϋποθέσεις για να γίνει κληρονόμος. Η επίγνωσις του Χριστού είναι προυπόθεσις. Να εξετάζουμε, να ξέρουμε τι είναι ο Χριστός. Τί ζητεί ο Χριστός από μας. Μας ζητεί να αγαπούμε του αδελφούς μας. Να τους αγαπώμεν μέχρι θυσίας. Με ταπείνωση και να μήν κατακρίνωμεν ο ένας τον άλλο. Πότε δύο αδελφοί λέγονται αδελφοί. Όταν έχουν το ίδιο αίμα. Μέσα στις φλέβες τρέχει αίμα αδελφικό. Κάτι τέτοιο και απείρως σπουδαιότερο έκανε ο Ιησούς Χριστός. Άνοιξε τις φλέβες του και μετάγγισε το αίμα του σε μας. Και το αίμα αυτό υπάρχει πάντοτε κατά μετάγγιση μέσα στην εκκλησία, την Ορθόδοξη εκκλησία. Αδελφοί μου, την ειδοποίηση αυτή ακούμε σε κάθε θεία λειτουργία. «ποίετε εξ’αυτού πάντες, τούτο εστί το αίμα μου το της Καινής Διαθήκης, το υπερ ημών εκχυνόμενον εις άφεσιν αμαρτιών και ζωήν την αιώνιο». Ελάτε όλοι όσοι πάσχετε από μεσογειακή αναιμία που λέγεται αμαρτία από την αμαρτία που μεταδίδει στο αίμα μας στο είναι μας στο μικρόβιο του θανάτου. Βεβαίως. Η αμαρτία γεννά τα μικρόβια όχι μόνο τα ψυχικά τα οποία μετδίδουν ψυχική αρρώστια, αλλά και σωματικά. Η αμαρτία δημιουργεί ασθένειες οι οποίες επιφέρουν βέβαιο θάναντο. Ελάτε και δεχθείτε την μετάνοια. Είναι το αίμα του Χριστού που μεταγγίζεται το πεντακάθαρο. Αυτό σας κάνει αδελφούς του Ιησού Χριστού. Αυτό σας χαρίζει την αιώνιο ζωή και δόξα. Σας κάνει κληρονόμους μεν Θεού, συγκληρονόμους δε Χριστού. Να γιατί μετά την θεία κοινωνία γινόμεθα αδελφοί του Χριστού και κληρονόμοι του. Γιατί το αίμα του Χριστού παίρνοντας το με την θεία κοινωνία γινόμεθα αδελφοί του Χριστού και επομένως συγκληρονόμοι του Θεού πατέρα. 
Να γιατί μέσα στην εκκλησία την Ορθόδοξη νοιώθομε ως μέλη του Χριστού. Όταν έρθει η χάρις του Θεού, η χάρις του αγίου πνεύματος και ιδιαίτερα στην θεία λειτουργία, ίσως να το έχετε γνωρίσει εν πράξη, όταν έρχεται η ευλογημένη χάρις του Θεού, νοιώθουμε να αγαπάμε όλους τους ανθρώπους και σε κατάσταση εί δυνατόν να αγκαλιάζουμε όλους τους ανθρώπους και να τους δώσουμε αυτό που εμείς νοιώθουμε μέσα μας. Αυτό φανερώνει και χαρακτηρίζει την αδελφοσύνη η οποία γεννάται μέσα στην εκκλησία και ιδιαίτερα μετά την θεία κοινωνία. Ο Χριστός μας είναι η κεφαλή. Η εκκλησία εμείς όλοι. Όλοι εμείς ήμεθα το σώμα του Χριστού. Αφού αναστήθηκε η κεφαλή, θα αναστηθούμε και τα μέλη, όλοι εμείς. Γι’αυτό ο απόστολος Παύλος δεν ονομάζει τον Χριστό μας μόνο πρωτότοκο υιόν του Θεού, τον ονομάζει και πρωτότοκο εκ των νεκρών. Δόξα ο Χριστός, δοξασμένοι και εμείς. Κληρονόμος εκείνος κληρονόμοι και εμείς. Ο Χριστός μας στην λίστα της αγάπης του μας έχει βάλει στην πρώτη θέση, βαθιά μες την καρδιά του. Γι’αυτό μας ανέχεται και μακροθυμοί στα τόσα που του κάνουμε. Εμείς οι πιστοί στην λίστα της αγάπης μας, έχουμε τον Ιησούν Χριστό μας πρώτο; Ίνα γένοιτε εν πολλοίς πρωτεύων; Πρώτος στην καρδιά μας που σημαίνει το κέντρο της αγάπης μας. Ο πρώτος έρωτας μας να είναι ο Χριστός. Πρώτος στο σπίτι μας, που σημαίνει στο σαλόνι του σπιτιού μας να δεσπόζει η εικόνα του Χριστού. Τη ζωή του σπιτιού μας να την κυβερνάει ο Χριστός. Εάν το τιμόνι της οικογένειας το δώσουμε στον μεγάλο κυβερνήτη τον Χριστό μας, το σπίτι το καράβι του σπιτιού μας θα πάει ίσια. Και στις φουρτούνες που συναντάει το καράβι και η οικογένεια στην ζωή, θα τύχει καλής οδηγήσεως με αποτέλεσμα να φτάσει στο λιμάνι της σωτηρίας. Συνεχίζω. Πρώτος στην εκλογή μας, που σημαίνει ψηφίζουμε για αρχηγό μας τον Χριστό μας. Πρώτος στην σκέψη μας που σημαίνει να σκεφτόμεθα να κάνουμε ότι θέλει ο Χριστός. Εάν σε κάθε πράξη μας σκεφτόμεθα, αυτό που θα κάνω, αυτό που θα πω, αυτή την πράξη που θα εκτελέσω, την θέλει ο Χριστός, τότε να την κάνω. Όταν όμως η συνείδηση μου πεί ότι αυτή η πράξη δεν του αρέσει του Χριστού, δεν πρέπει να την κάνω. Κι όμως εγώ την κάνω. Πρώτος ο Χριστός μας στον προυπολογισμό μας, που σημαίνει το μεγαλύτερο κονδύλιο στην ελεημοσύνη, στα έργα του Χριστού. Πρώτος παντού. Και γιατί να μην είναι πρώτος; Το αξίζει. Όχι μόνο γιατί είναι Θεός μας, αλλά και για το ότι μας κάνει κληρονόμους του. Πως το γνωρίζουμε ; Μας δίνει στην ζωή αυτή την προκαταβολή της κληρονομίας. Και ποιά είναι η προκαταβολή της κληρονομίας; Η άφεσις των αμαρτιών μας, η απολύτρωση. Η τελεία απαλλαγή από την κόλαση και η είσοδος εις την βασιλεία των ουρανών. Ήδη μας έχει κάνει την σπουδαία μετάθεση. Μας πήρε από το σκοτάδι και μας μετέθεσε στο φως. Αυτός που μας λυτρώνει από την αμαρτία μας σώζει και από τον θάνατο και μας κάνει κληρονόμους της αιωνίας ζωής και βασιλείας. Μας λυτρώνει από τον θάνατο, τον ψυχικό θάνατο, που σημαίνει τελεία αλλωτρίωσις από του Θεού. Αιώνιος χωρισμός από του Θεού. Τελεία αποξένωσις με ότι έχει σχέση με τον Θεό. Αυτό λέγεται ψυχικός θάνατος. Εμείς οι άνθρωποι δεν έχουμε συλλάβει και πρώτος εγώ, δεν έχουμε συλλάβει το νόημα, τί θα πεί ψυχικός θάνατος και σε πόσο καιρό μπορεί να μας συμβεί. Όπως είπαμε ο ψυχικός θάνατος είναι ο χωρισμός, ο αιώνιος από τον Θεό και μπορεί να συμβεί μέσα στις στιγμές του χρόνου, να μας έβρει ο θάνατος ο σωματικός, ανεξομολόγητους και αδιόθρωτους. Παρ’ ότι είμεθα αδιόρθωτοι ον πρώτος είμαι εγώ και πιστεύουμε ότι ο θάνατος μπορεί να μας έρθει μετά από στιγμές, παρά ταύτα το σκοτάδι της άγνοιας, δεν θα πω άγνοια, αλλά μάλλον από αδιαφορία και από το ότι δεν έχουμε συλλάβει σοβαρά το θέμα της σωτηρίας, μας κάνει να βρισκόμεθα ανά πάσα στιγμή, στην επικίνδυνο θέση να χάσουμε την ψυχή μας συγχρόνως. 
Μεταθέτουμε την εξομολόγηση, την διόρθωση, του καλού έργου για αργότερα. Και λέει η γραφή ότι : Κάτι που έχεις να κάνεις αύριο, μην το αφήσεις για την αύριο. Δεν ξέρεις αν θα την συναντήσεις την αύριο για να κάνεις αυτό το έργο. Σήμερα κάντο το καλό έργο. Αυτή την στιγμή εί δυνατόν. Και έχοντας αυτό το σοβαρότατον πρόβλημα ο καθένας μας, το θέμα της σωτηρίας, πρέπει να το κρατήσουμε με όλη την δύναμη του πιστεύω μας και να φροντίζουμε ανά πάσα στιγμή να είμεθα έτοιμοι. Να εξομολογούμεθα, η οποία εξομολόγηση είναι λουτρό, είναι αυτό που μας δίνει την δυνατότητα, μας δίνει το κλειδί με το οποίο ανοίγουμε την πόρτα της βασιλείας των ουρανών. Χωρίς αυτό το κλειδί δεν ανοίγει η πόρτα. Όσα καλά έργα κι αν κάνουμε, όσες θείες κοινωνίες και αν πάρουμε, εάν δεν θα οδηγηθεί το κλειδί αυτό να ανοίξει την θύρα της μετάνοιας της επιστροφής, σωτηρία δεν τυχάνουμε, δεν παίρνουμε. Γι’αυτό ακριβώς και ο Χριστός μας εις το άγιον Ευαγγέλιο μας φωνάζει, μας κράζει και μας λέγει «γρηγορείτε, ουκ είδατε την ημέρα, ουδέ την ώρα εν ή ο υιός του ανθρώπου έρχετε να σου κτυπήσει την θύρα της ζωής. Να ευχηθώ με όλη μου την καρδιά, να μας χαρίσει ο καλός Χριστός μας, ο μεγάλος μας αδελφός, ο συκληρονόμος της βασιλείας του Θεού και πατρός, να μας δώσει αυτή την αγιασμένη συναίσθηση, να καταλάβουμε το πόσο πρέπει να ετοιμαστούμε και να μας καταστήσει ετοίμους και μας πάρει σε μια στιγμή μετάνοιας και σωτηρίας. Αμήν. 