Πέρασε μισός αιώνας από τις απελάσεις των Ελλήνων από την Κωνσταντινούπολη

 «ΧΡΟΝΟΣ Δ΄ΑΜΑΥΡΕΙ ΠΑΝΤΑ,Κ’ ΕΙΣ ΛΗΘΗΝ ΑΓΕΙ» ΕΥΡΙΠΙΔΗΣ

 ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ 

Την περυσινή χρονιά συμπληρώθηκαν 50 χρόνια από τις μαζικές απελάσεις των ελλήνων υπηκόων Κωνσταντινουπολιτών ,ενώ φέτος 50 χρόνια από τη μαζική φυγή των οικογενειών των απελαθέντων, προς τις νέες τους πατρίδες. 

 Όπως ήταν αναμενόμενο σύλλογοι και εφημερίδες των Κωνσταντινουπολιτών έκαναν το αυτονόητο.Διοργάνωσαν ή θα διοργανώσουν εκδηλώσεις στη μνήμη των απελαθέντων οι περισσότεροι των οποίων έχουν αποβιώσει. Αξιοσημείωτο όμως είναι ότι τούρκικοι φορείς (*1) οργάνωσαν πέρυσι συζητήσεις και εκθέσεις ( με τον τίτλο “20 δολάρια 20 κιλά” )με την ίδια ευκαιρία αλλά κύρια για να ενημερώσουν την τουρκική κοινή γνώμη, ζητώντας παράλληλα συγνώμη από τους Κων/πολίτες συμπατριώτες και φίλους τους έλληνες.

 Μεταξύ 2 και 7 Φεβρουαρίου ,η εφημερίδα ΑΝΑΤΟΛΗ διοργάνωσε έκθεση και ημερίδες,με τον τίτλο ΑΠΕΛΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΙΤΩΝ ( 1964-65 ) «ΣΕ ΜΙΑ ΒΑΛΙΤΣΑ ΤΟ ΒΙΟΣ ΜΑΣ»(Τίτλος ημερίδας-Ορόσημο για την ομογενοποίηση της τουρκικής κοινωνίας ),στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων ( αίθουσες Κων. Καβάφη και Αντ. Τρίτση ).

 Η εκδήλωση στέφθηκε από πλήρη επιτυχία εφόσον πλήθος κόσμου,Κων/πολιτών και μη,επισκέφθηκαν την έκθεση ενώ τις μέρες των εκδηλώσεων υπήρχε το αδιαχώρητο στην αίθουσα Αντ.Τρίτση όπου έλαβαν χώρα οι ημερίδες.

 Το απόγευμα της Δευτέρας ,2ας Φεβρουαρίου, έγιναν τα εγκαίνια της έκθεσης ενώ προηγήθηκε χαιρετισμός από τη συντονίστρια των εκδηλώσεων Κα Έλλη Χαριτωνίδου-Κόβη. Προηγουμένως πήραν το λόγο οι Καθ. Χαρ.Παπασωτηρίου του Ι.ΔΙ.Σ. και Νικ.Ουζούνογλου Πρόεδρος της ΟΙ.ΟΜ.ΚΩ. και ακολούθησε χαιρετισμός των κ.κ. Χρ.Τεντόμα εκ μέρους της ΟΠΑΝΔΑ ( που πρόσφερε και την αφίσα της έκθεσης ) και του Κων/πολίτη ηθοποιού Αντ.Καφετζόπουλου ( πρόεδρου της Τεχνόπολις ο οποίος εκπροσώπησε και το Δήμαρχο Αθηναίων Γ. Καμίνη ).Επίσης μίλησαν τέκνα των απελαθέντων ,τα οποία εξέθεσαν τα βιώματά τους από εκείνες τις φρικτές μέρες των απελάσεων.Ενώ μλιλησαν και ο Πρόεδρος της Κοινότητας Παναγίας Νεοχωρίου Κων/πόλεως και τ. Εκπρόσωπος Μη Μουσουλμανικών Βακουφίων ,στο Ανώτατο Συμβούλιο Βακουφίων της Τουρκίας κ.Παντελή ( Λάκης ) Βίγγας καθώς και ο απελαθείς κ. Νικ. Ζαχαριάδης και ο Σεβ. Μητροπολίτης Δέρκων κ. Απόστολος.

 Το απόγευμα της Τρίτης ,3ης Φεβρουαρίου, ενώ πλήθος κόσμου Κων/πολιτών ή μη επισκεπτόταν την έκθεση, ακολούθησε η δεύτερη ημερίδα την οποία συντόνισε ο Κων/πολίτης δημοσιογράφος του ΣΚΑΙ κ. Άρης Πορτοσάλτε με επιτυχία. Στο πάνελ κάθισαν ο Καθ. Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Αθηνών κ.Αγγ. Συρίγος και ο Καθ. Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Ευάνθης Χατζηδημητρίου. Πάλι ακούστηκαν εμπειρίες και αναμνήσεις απελαθέντων και τέκνων απελαθέντων που παραβρέθηκαν στην εκδήλωση. Και τις δύο μέρες προβλήθηκε η πολύ συγκινητική ταινία για τις απελάσεις. Στο τέλος έλαβε το λόγο ο εκδότης της εφημερίδας ΑΝΑΤΟΛΗ κ. Γρηγόρης Κεσίσογλου αναφερόμενος στις εισηγήσεις που προηγήθηκαν αλλά και στις εντυπώσεις των απελαθέντων. 

Την Παρασκευή, 6η Φεβρουαρίου, ενώπιον μιας κατάμεστης αίθουσας μίλησε ο Πρέσβης Λεωνίδας Χρυσανθόπουλος (αναφέρθηκε στα δικά του βιώματα ) ως εξής «Εγώ ήμουνα παρών πριν και όταν άρχισαν οι απελάσεις στην Κων/πολη. Ο πατέρας μου είναι ο Θεμιστοκλής Χρυσανθόπουλος,τότε Γεν.Πρόξενος της Ελλάδος στην Κων/πολη. Φτάσαμε τον Νοέμβριο του 1961,με πλοίο. Μέχρι τα Χριστούγεννα του 1963 είχα την τύχη να ζήσω τον Ελληνισμό της Πόλης στο μεγαλείο του των 80.000 ατόμων του τότε.Παντού ελληνικά στο κέντρο της πόλης αλλά και στα προάστεια, στο Βόσπορο και στα Πριγκηπόνησα. Τα σχολεία μας ήταν γεμάτα από μαθητές που πλημύριζαν τη λεωφόρο του Πέρα όταν το σχολείο έληγε………….Ολα υπέροχα όλα καλά μέχρις ότου ξέσπασε η κρίση στην Κύπρο το Δεκέμβριο του 1963…………Στις 16/3/1964 η Τουρκία κατήγγειλε την «Ελληνοτουρκική Συμφωνία εγκατάστασης, εμπορίου και ναυτιλίας» που είχε υπογράψει στην Άγκυρα στις 30/10/1930… Σύμφωνα με το κείμενο της συμφωνίας η καταγγελία θα ετίθετο σε ισχύ 6 μήνες μετά, δηλαδή στις 16 Σεπτεμβρίου. Οι πρώτες όμως απελάσεις άρχισαν την παραμονή της Εθνικής μας επετείου, δηλαδή στις 24/3/1964.Η ανακοίνωση γινόταν από τις ημερήσιες εφημερίδες και όσοι διάβαζαν τα ονόματά τους έπρεπε να παρουσιαστούν στο οικείο αστυνομικό τμήμα για να λάβουν τα έγγραφα της απέλασης τους. Από τις απελάσεις είχαν εξαιρεθεί οι μουσουλμάνοι, οι καθολικοί και οι προτεστάντες έλληνες υπήκοοι. Μέχρι τον Οκτώβριο του 1964 είχαν απελαθεί 1180 έλληνες που είχαν 600 άτομα στις οικογένειές τους. …………….Τον Νοέμβριο του 1964 υιοθετείται το Μυστικό Διάταγμα 6/3801 το οποίο πάγωσε τα περιουσιακά στοιχεία των απελαθέντων Ελλήνων της Πόλης και τους αποστερούσε το Κληρονομικό Δικαίωμα.…………….12500 έλληνες υπήκοοι απελάθηκαν συμπαρασύροντας 50.000 άτομα επί πλέον. Το 1963 Έλληνες και Ρωμιοί ήσαν 80.000 άτομα ενώ το 1965 έμειναν 30.000.Σήμερα όμως απέμειναν κάπου 3.000 άτομα στην Πόλη.

 Το Νοέμβριο το Πανεπιστήμιο Bilgi έκανε ένα συνέδριο για τα 50 χρόνια των απελάσεων.Το συμπέρασμα των Τούρκων συμμετεχόντων ήταν ότι ανεξάρτητα από τις απελάσεις που έγιναν για κάποια αιτία το Τουρκικό κράτος θα πραγματοποιούσε τις απελάσεις ανεξάρτητα από το Κυπριακό ζήτημα που,κ. Νικ.Ζαχαριάδης γιατί απουσίαζε ο κ. Τάσος Τέλλογλου. 

 Την επομένη ,Σάββατο 7η Φεβρουαρίου, από νωρίς το πρωί κατακλύστηκε η αίθουσα από κόσμο,στην πλειοψηφία τους Κων/πολίτες, για να παρακολουθήσουν μια σημαντική ημερίδα που την διοργάνωνε,ανεξάρτητα από την έκθεση και την πρωτοβουλία της εφημερίδας ΑΝΑΤΟΛΗ, η Οικουμενική Ομοσπονδία Κωνσταντινουπολιτών από κοινού με το τουρκικό Πανεπιστήμιο Bilgi. 

 Μετά τον χαιρετισμό που απεύθυναν ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Καθ.Νικ Ουζούνογλου και ο καθηγητής Ilay Ors ο λόγος δόθηκε στον κ.Σταύρο Ανεστίδη ο οποίος μίλησε για τις απελάσεις του 1964. 

 Στη συνέχεια ακολούθησαν οι παρακάτω εισηγήσεις: Αιμιλία Θεμοπούλου – Η οικονομική πολιτική της Τουρκίας έναντι των Ελληνορθοδόξων και οι επιπτώσεις της στις απελάσεις του 1964-1965. 

 Αλεξάνδρα Ναυπλιώτη- Οι ΗΠΑ,η Βρατανία και το τρίγωνο Ελλάδος-Κύπρου και Τουρκίας -Το διεθνές πλαίσιο των απελάσεων του 1964.

 Χριστίνα Βαμβούρη –Ο ρόλος του ελληνικού τύπου στις ελληνοτουρκικές σχέσεις Μαρία Καζαντζίδου- Οι Ρωμιοί απελαθέντες της Πόλης στη Θεσσαλονίκη. 

 Χαράλαμπος Παπαγεωργίου – Η μετάδοση του τραύματος του εκπατρισμού στις επόμενες γενιές των Κωνσταντινουπολιτών. 

Μετά το διάλειμμα, με συντονιστή τον Καθ.Ν.Ουζούνογλου ακούστηκαν οι μαρτυρίες των Νικ.Ζαχαριάδη,Αντ.Θήριου,Κων.Ιβράκη,Λίτσας Κλουκίνα και Καίτης Μπάχλα πάνω «στην εμπειρία των απελάσεων στη Νέα Γενιά της Εποχής» 

 Ακολούθησε δεύτερο διάλλειμα και μετά ακούστηκαν οι προσκεκλημένοι τούρκοι καθηγητές Ilay Ors,Samim Akgonul,Cengiz Aktar,Elcin Macar ( οι οποίοι είχαν λάβει μέρος και στην ημερίδα της τουρκικής έκθεσης για τις απελάσεις στην Depo Galeri ,μεταξύ 4/3/2014-5/4/2014, με τον τίτλο «20 δολάρια 20 κιλά»,) καθώς και ο Νικ.Ουζούνογλου 

 Οι τούρκοι προσκεκλημένοι μίλησαν πάνω στο θέμα «Οι απελάσεις μισόν αιώνα μετά-Αναστοχασμός και σκέψεις για το μέλλον» αλλά βλέποντας τις ανθελληνικές ενέργειες από νομικής,ηθικής και επιστημονικής άποψης.Στο μεταξύ οι παρευρισκόμενοι επισκεπτόταν την έκθεση στον επάνω όροφο και συγκινιότανε βλέποντας τις εφημερίδες της εποχής εκείνης καθώς και τις φωτογραφίες αρκετών απελαθέντων. 

Το Σάββατο ,28η Φεβρουαρίου 2015 και ώρα 18.00, η εφημερίδα «Ο Πολίτης» και τα πρωτοβάθμια Κωνσταντινουπολίτικα σωματεία (*2 )τιμώντας τη μνήμη των απελαθέντων ιδρυτών της εφημερίδας διοργανώνουν ,στη Μεγάλη Αίθουσα Τελετών του Φιλολογικού Συλλόγου Παρνασσός ,εκδήλωση για τις απελάσεις των Ελλήνων Υπηκόων από την Τουρκία. 

Τίτλος «Μισός Αιώνας από τις Απελάσεις» – Το πρόγραμμα θα έχει ως εξής : 

 Πρώτα χαιρετισμοί εκπροσώπων των σωματείων. Συντονισμός Δρ. Ελίζας Φερεκύδου. 

 Στη συνέχεια ο ομιλητής της ημέρας ( ερχόμενος πάλι επί τούτου από την Κων/πολη ) κ.Παντελής Βίγγας θα εκφωνήσει λόγο με θέμα «Ο αντίκτυπος των απελάσεων στην ελληνορθόδοξη κοινότητα της Κωνσταντινούπολης» και ,στη συνέχεια ,θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ του Γιώργου Κουρμούζα ,σε σενάριο του Λεωνίδα Κουμάκη, με τίτλο «Απελάσεις Ελλήνων υπηκόων από την Τουρκία το 1964» -παραγωγής του Σωματείου Ελλ. Υπηκόων Απελαθέντων εκ Τουρκίας. Η ηθοποιός Μαίρη Ραζή θα διαβάσει απόσπασμα από το βιβλίο του Χαρ. Βάϊο με τίτλο «Μνήμη της άλλης όχθης» 

______________________________________________________________________ 

 *1 Όπως προαναφέραμε, στην Τουρκία ,όπου πνέει σήμερα ένας τελείως διαφορετικός άνεμος τα τελευταία χρόνια σε σχέση με το 1964-65 -της περιόδου των απελάσεων -όταν κάθε αναφορά σε ο,τιδήποτε ελληνικό ήταν κατακριτέα και καταδικαστέα,καλλιεργημένοι τούρκοι, διάφοροι πνευματικοί φορείς αλλά και δημοσιογράφοι μαζί με καθηγητές Πανεπιστημίου προβαίνουν σε δημόσιες συζητήσεις αλλά και στη διοργάνωση εκδηλώσεων σχετικά με τις απελάσεις αλλά και με τη στάση των τότε τουρκικών κυβερνήσεων απέναντι στους Ρωμιούς της Πόλης οι οποίοι είχαν ουσιαστικά εκδιωχτεί. 

Τις εκδηλώσεις που έλαβαν χώρα στην Τουρκία μπορούμε να σταχυολογήσουμε ως εξής : 

Α) Μεταξύ 4/3/2014 και 5/4/2014 ( μετά από παράταση )οργανώθηκε μια πολύ σημαντική,για τις απελάσεις, έκθεση με ομιλίες στην Κων/πολη ( συνοικία Τοπχανέ ) και στο χώρο εκθέσεων Depo Galeri .Στα εγκαίνια παραβρέθηκαν αντιπροσωπίες πολλών σωματείων από την Ελλάδα και την Τουρκία, και ορισμένοι μάλιστα μίλησαν τιμώντας τους απελαθέντες, παρουσία του Οικ. Πατριάρχη.Οι Τούρκοι δημοσιογράφοι και καθηγητές που έλαβαν το λόγο ήταν οι ίδιοι που τίμησαν την ημερίδα της ΟΙΟΜΚΩ στις 7/2/2015 στην Αθήνα. Το Μάρτιο του 2014 το κανάλι της τουρκικής τηλεόρασης CNN TURK παρουσίασε μια ενδιαφέρουσα εκπομπή με τίτλο Hayatin tanigi για τις απελάσεις και τους Κων/πολίτες. Μεταξύ 16/9/2014 και 11/10/2014 παρουσιάστηκε στην Άγκυρα ( παίρνοντας μάλιστα και παράταση )η ίδια έκθεση της Κωνσταντινούπολης προσελκύοντας πλήθος κόσμου. Μεταξύ 30/10/2014 και 30/11/2014 παρουσιάστηκε από το Πανεπιστήμιο Bilgi της Πόλης πάλι η ίδια έκθεση ,με τίτλο«20 lira 20 kilo», στους χώρους εκθέσεων του πανεπιστημίου δημιουργώντας αίσθηση στους φοιτητές και διδακτικό προσωπικό. Τέλος,στις 11/1/2015 οργανώθηκε στη Χαλκηδόνα ( Kadikoy ) της Πόλης ανοικτή συζήτηση με τίτλο «1964 Rum surgunu» ( 1964 Ρωμαίικη εξορία)με σχετική επιτυχία.Μια ερώτηση που τέθηκε κατά τη συζήτηση διατύπωνε το «πόσα μπορείτε να χωρέσετε από τις αναμνήσεις σας, το βιός σας και τη ζωή σας μέσα σε μια βαλίτσα….» 

 *2 Αδελφότητα Μεγάλου Ρεύματος Βοσπόρου «Ο Ταξιάρχης» -Εστία Κωνσταντινουπολιτών Μορφωτικός Σύνδεσμος Χάλκης «Ο Άγιος Νικόλαος»- Νέος Κύκλος Κωνσταντινουπολιτών Πολιτιστικός, Μορφωτικός ,Φιλανθρωπικός και Φιλαθλητικός Σύνδεσμος «Γαλατά» Πόλης Σύλλογος Ζαππίδων-Σύλλογος Κωνσταντινουπολιτών-Σύνδεσμος Ελλήνων Βετεράνων Αθλητών Στίβου Κων/πόλεως ( ΣΕΒΑΣΚ )-Σύνδεσμος Κεντρικιάδων-Σύνδεσμος των εν Ελλάδι Ζωγραφειωτών- Σύνδεσμος Μεγαλοσχολιτών -Σωματείο Ελλήνων Υπηκόων Απελαθέντων εκ Τουρκίας. Σχόλια από Facebook 0 Σχόλια Share Διαβάστε επίσης: APELASEIS-EGAINIA2Βίντεο από τα εγκαίνια της Εκθεσης “Σε μια βαλίτσα όλο το βιός μας” Posted in: Αρθρογραφία, Κείμενα About the Author: admin Subscribe If you enjoyed this article, subscribe to receive more just like it. Privacy guaranteed. We never share your info. Subscribe via RSS Feed Ακολούθησε μας στο Facebook Ακολούθησε μας στο Twitter Ακολούθησε μας στο Pinterest Connect on Google Plus Ακολούθησε μας στο LinkedIn Το κανάλι μας στο YouTube Post a Comment Name ( required ) Email ( required; will not be published ) Website Notify me of follow-up comments by email. Notify me of new posts by email. DIKTYO-STIRIZEI Εργαστήρι Λαϊκής Τέχνης του Δικτύου Μικρασιάτης Ξεκίνησε το Εργαστήριο Λαϊκής Μικρασιατικής Τέχνης του Δικτύου Μικρασιάτης Ξεκίνησε το Εργαστήριο Λαϊκής Μικρασιατικής Τέχνης του Δικτύου Μικρασιάτης Μετά από προσπάθειες δύο ετών και την εθελοντική εργασία, ανθρώπων που μοιραζόμαστε το ίδιο όραμα, ξεκίνησε την Παρασκευή 5 Δεκεμβρίου 2014 το απόγευμα το Εργαστήριο Λαϊκής Μικρασιατικής Τέχνης του Δικτύου Μικρασιάτης. Ενα παλιό προσφυγικό σπίτι στην επίσης προσφυγική συνοικία Απόλλων του Δήμου Ρέντη, στην οδό Χρυσοστόμου Σμύρνης 14 (απέναντι από το factory outlet), ξαναπαίρνει ζωη

 http://mikrasiatis.gr