Η εφηβεία δυσκολεύει περισσότερο τους γονείς

ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΟΥ

    Η αρχή των εφηβικών εξόδων αποτελεί για πολλούς γονείς μια περίοδο δύσκολη, γεμάτη αγωνία και αμφιβολίες για το πώς πρέπει να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι σημαντικό να μπαίνουν εξαρχής τα όρια, πάντα αντίστοιχα με την ηλικία του παιδιού.

Η αρχή των εφηβικών εξόδων αποτελεί για πολλούς γονείς μια περίοδο δύσκολη, γεμάτη αγωνία και αμφιβολίες για το πώς πρέπει να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. Σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι σημαντικό να μπαίνουν εξαρχής τα όρια, πάντα αντίστοιχα με την ηλικία του παιδιού.

ΕΤΙΚΕΤΕΣ:

«Αυτό ήταν! Μεγάλωσε!», οι σκέψεις καθ’ οδόν για τον πρώτο επίσημο χορό του σχολείου στο Γυμνάσιο. Στον καθρέπτη του αυτοκινήτου, μια ματιά στο πίσω κάθισμα. Δεκατριών τον Απρίλιο η μικρή. Στο μυαλό της μαμάς, ένα ακούσιο flashback – μαιευτήριο, πρώτα βήματα... Ανοησίες ή απλώς υπερβολές;

Πώς καταγράφονται οι σκέψεις και οι αντιδράσεις των γονέων όταν τα παιδιά τους ξεκινούν τις εξόδους στην εφηβεία; «Ημουν πολύ αγχωμένη εκείνο το βράδυ», θυμάται η κ. Ευαγγελινού, μητέρα της Κωνσταντίνας, μαθήτριας της Α΄ Γυμνασίου. «Χαρά και συγκίνηση», τα συναισθήματα που κατέκλυσαν την κ. Γρίβα, για την επίσης δωδεκάχρονη κόρη της, Τάνια. «Ψυχραιμία και ελπίδα να πιάσουν τόπο όσα του λέμε τόσο καιρό», οι αντιδράσεις των γονέων του Γιώργου Μπίζιου, μαθητή της Β΄ Γυμνασίου, ο οποίος φέτος άρχισε να βγαίνει. «Η πιο κρίσιμη ηλικία είναι από τα 12 έως τα 15, επειδή τα παιδιά είναι πιο ευάλωτα στις επιρροές της παρέας. Τότε είναι που πρέπει να μπουν αυστηρά τα όρια από τους γονείς, εξηγώντας πάντα το γιατί», επισημαίνει η κ. Κωνσταντίνα Δήμα, ψυχολόγος (επιστημονική συνεργάτιδα Μονάδας Εφηβικής Υγείας της Β΄ Παιδιατρικής Κλινικής Πανεπιστημίου Αθηνών, Νοσοκομείου Παίδων Π&Α Κυριακού και μέλος Κέντρου Στήριξης Οικογένειας της Αρχιεπισκοπής Αθηνών).

Ποια είναι αυτά τα όρια, όπως τα βλέπουν οι γονείς; «Η κόρη μου δεν έχει αρχίσει ακόμη να βγαίνει μόνη της. Στην εκδήλωση του σχολείου, ήταν και οι καθηγητές. Δεν θα την άφηνα μόνη με την παρέα της σε κάποιο δημόσιο χώρο, όπως κινηματογράφο. Ανεξάρτητα από ωριμότητα, νομίζω ότι, στα 12, είναι ακόμη πολύ μικρή για να αντεπεξέλθει σε τυχόν κινδύνους. Οταν θα αρχίσουν οι έξοδοι, απαραίτητη η διακριτική επίβλεψη ενός ενήλικα -δυστυχώς, τόσα ακούμε στην καθημερινότητά μας! Οι γονείς βάζουν τα όρια, βάζουν και την ελευθερία, σύμφωνα με την ηλικία», θα πει η κ. Γρίβα. «Προς το παρόν, η Κωνσταντίνα αισθάνεται φοβισμένη για να βγει μόνη» εκμυστηρεύεται η κ. Ευαγγελινού. «Πάμε μαζί στο Mall για βόλτα με την παρέα της και μου τηλεφωνεί στα 5΄: “Εδώ είμαστε!” Πιστεύω, ωστόσο, ότι η κανονική έξοδος δεν αργεί -μέχρι το καλοκαίρι, θα μου τη ζητήσει. Και δεν θα της αρνηθώ. Αν είναι παρέα μεγάλη, δεν έχω πρόβλημα, αρκεί να γνωρίζω τα παιδιά. Με αγόρι; Νομίζω θα αργήσει. Οταν έρθει η ώρα, και πάλι θα την πάω, όχι όμως σε σινεμά -μόνο σε ανοιχτό χώρο! Κι εγώ, πιο πέρα. Της έχω δηλώσει: “Θα ζήσεις ό,τι είναι να ζήσεις για την ηλικία σου”». Η κ. Μπίζιου, μητέρα τριών αγοριών, με τον Γιώργο μεγαλύτερο, οι έξοδοι... επίσης στο Mall: «Για σινεμά και φαγητό με τους φίλους του. Τον αφήνουμε και επιστρέφουμε να τον πάρουμε από το ίδιο σημείο. Προ ημερών, πήγε στον χορό του 15μελούς σε κλαμπ -χωρίς καθηγητές. Προς το παρόν, δεν επιδιώκει τις εξόδους. Προτιμά να ασχολείται με τον αθλητισμό -παίζει πόλο. Πάντως, το γεγονός ότι πρόκειται για ένα παιδί ψηλό και γεροδεμένο, που δεν θυμίζει 13χρονο, μας καθησυχάζει, αφού δεν αποτελεί εύκολο στόχο».

Ενημέρωση

Πόσο σκόπιμη θεωρούν την ενημέρωση των παιδιών για τα «καυτά» θέματα της εφηβείας, προκειμένου η έναρξη της κοινωνικής τους ζωής να τα βρει προετοιμασμένα; Για την κ. Γρίβα, «αν και τα παιδιά σίγουρα συζητούν μεταξύ τους, εδώ πρωταρχικό ρόλο έχουν οι γονείς. Για παράδειγμα, στις καλοκαιρινές διακοπές, μπορεί να γίνει κουβέντα σε ανύποπτο χρόνο για τις επιπτώσεις του αλκοόλ. Για ναρκωτικά ή σεξ, όχι ακόμη. Αισθάνομαι ότι θα φοβηθεί αν δεν υπάρχει αιτία. Υπάρχουν γονείς που πιστεύουν ότι το παιδί τους θα κάνει κάποια σχέση στα 12, ώστε να χρειάζεται μια τέτοια συζήτηση;». Τι λέει η μητέρα της Κωνσταντίνας σχετικά; «Νομίζω ότι δεν είναι ακόμη καιρός. Μήπως θα βγει μόνη της και θα παραγγείλει ουίσκι; Οσο για το τσιγάρο, επειδή βλέπει εμένα που καπνίζω, το απεχθάνεται, άρα είμαι ήσυχη». Η οπτική γωνία της κ. Μπίζιου, κάπως, διαφορετική: «Η προετοιμασία είναι απαραίτητη, ενώ σίγουρα δεν περιμένεις την παραμονή της εξόδου για να κάνεις... σεμινάρια. Στην οικογένειά μας, μιλάμε και στα τρία παιδιά -κι ας είναι μικρότερα τα άλλα.

Στην καθημερινότητα, βρίσκεις διαρκώς αφορμές για συζητήσεις σχετικά με ενδεχόμενους κινδύνους. Εχουμε μιλήσει στον Γιώργο ανοιχτά για όλα -ποτό, ναρκωτικά, μέχρι για απαγωγές με σκοπό τη διάθεση οργάνων! Θεωρούμε προτιμότερο να είναι ενημερωμένο το παιδί, ώστε να ξέρει να προφυλαχθεί. Δεν περιμένουμε να φτάσει μπροστά στον κίνδυνο. Του έχουμε εμφυσήσει από νωρίς τις αρχές της οικογένειάς μας, βλέπουμε ότι έχουμε να κάνουμε με ένα ώριμο παιδί. Από κει και πέρα, εμπιστευόμαστε το μυαλό και την κρίση του».

Επικοινωνία ψύχραιμα, χωρίς αυταρχισμό

Με ποιο τρόπο συστήνει στους γονείς η κ. Κωνσταντίνα Δήμα, ψυχολόγος, να διαχειριστούν το θέμα των πρώτων εφηβικών εξόδων; «Πρωταρχικό ρόλο παίζει η ανοιχτή επικοινωνία μεταξύ γονέων και παιδιού, με ψυχραιμία και χωρίς αυταρχισμό. Εκτός από την ενημέρωση για τυχόν κινδύνους, είναι σημαντικό να μπουν εξαρχής τα όρια, πάντα αντίστοιχα με την ηλικία του παιδιού: η ώρα επιστροφής, το είδος της εξόδου και η συχνότητα, η παρέα, ακόμη και οι συνέπειες αν το παιδί δεν τηρήσει τα συμφωνηθέντα. Με τη σεξουαλικότητα να κάνει έντονη την εμφάνισή της σ’ αυτές τις ηλικίες -στα κορίτσια κυρίως- είναι συχνοί οι... πειραματισμοί των παιδιών με πιο προκλητικό ντύσιμο. Εκεί, καλό είναι ο γονέας να αφήσει χώρο στον έφηβο, ο οποίος είναι σαν να θέλει να του πει “εγώ θέλω να διαφέρω από σένα”. Επίσης, σημαντικό για τους γονείς να γνωρίζουν τις παρέες των παιδιών, αποφεύγοντας όμως να απαξιώνουν τα άτομα που δεν εγκρίνουν οι ίδιοι, καθώς το παιδί θα αντιδράσει. Προτιμότερο να μοιραστούν τις σκέψεις τους: “με ανησυχεί που ο τάδε καπνίζει...", για παράδειγμα.

Τέλος, όταν οι μικρότεροι συνοδεύονται στις εξόδους από μεγαλύτερους εφήβους, όπως αδέρφια, αν και οι γονείς νιώθουν πιο ασφαλείς, ελλοχεύει ο κίνδυνος της μίμησης από τον μικρότερο, όπως όταν ο άλλος πίνει.

Σε κάθε περίπτωση, οι γονείς πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως οι έξοδοι του εφήβου είναι μέρος της ηλικίας του -μάλλον ανησυχητικό όταν το παιδί δεν θέλει να κοινωνικοποιηθεί. Ο αποχωρισμός του παιδιού, η απώλεια του ελέγχου, σίγουρα είναι δύσκολα για τους γονείς να τα επεξεργαστούν. Εκείνο, όμως, που έχει τελικά σημασία είναι να μπορούν να εμπιστεύονται το παιδί τους, να γνωρίζουν ότι μπορεί πλέον μόνο του να βάλει τα όρια, να πει το “όχι” ή το “ναι”».

Έντυπη
 http://www.kathimerini.gr/802682/article/epikairothta/ellada/h-efhveia-dyskoleyei-perissotero-toys-goneis