Ο Μωυσής και η βάτος

Απο τους Χαιρετισμούς της Θεοτόκου

Μωσής κατενόησε εν βάτω, το μέγα μυστήριον του τόκου σου∙ Παίδες προεικόνισαν , τούτο εμφανέστατα, μέσον πυρός ιστάμενοι , και μη φλεγόμενοι, ακήρατε αγία Παρθένε∙ όθεν σε υμνούμε εις πάντας τους αιώνας.

ΕΞΟΔΟΣ


ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

ΚΑΙ Μωυσῆς ἦν ποιμαίνων τὰ πρόβατα ᾿Ιοθόρ τοῦ γαμβροῦ αὐτοῦ τοῦ ἱερέως Μαδιὰμ καὶ ἤγαγε τὰ πρόβατα ὑπὸ τὴν ἔρημον καὶ ἦλθεν εἰς τὸ ὄρος Χωρήβ. 2 ὤφθη δὲ αὐτῷ ἄγγελος Κυρίου ἐν πυρὶ φλογὸς ἐκ τοῦ βάτου, καὶ ὁρᾷ ὅτι ὁ βάτος καίεται πυρί, ὁ δὲ βάτος οὐ κατεκαίετο. 3 εἶπε δὲ Μωυσῆς· παρελθὼν ὄψομαι τὸ ὅραμα τὸ μέγα τοῦτο, ὅτι οὐ κατακαίεται ὁ βάτος. 4 ὡς δὲ εἶδε Κύριος ὅτι προσάγει ἰδεῖν, ἐκάλεσεν αὐτὸν ὁ Κύριος ἐκ τοῦ βάτου λέγων· Μωυσῆ, Μωυσῆ. ὁ δὲ εἶπε· τί ἐστι; 5 ὁ δὲ εἶπε· μή ἐγγίσῃς ὧδε. λῦσαι τὸ ὑπόδημα ἐκ τῶν ποδῶν σου· ὁ γὰρ τόπος, ἐν ᾧ σὺ ἕστηκας, γῆ ἁγία ἐστί. 6 καὶ εἶπεν· ἐγώ εἰμι ὁ Θεὸς τοῦ πατρός σου, Θεὸς ῾Αβραὰμ καὶ Θεὸς ᾿Ισαὰκ καὶ Θεὸς ᾿Ιακώβ. ἀπέστρεψε δὲ Μωυσῆς τὸ πρόσωπον αὐτοῦ· εὐλαβεῖτο γὰρ κατεμβλέψαι ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. 7 εἶπε δὲ Κύριος πρὸς Μωυσῆν· ἰδὼν εἶδον τὴν κάκωσιν τοῦ λαοῦ μου τοῦ ἐν Αἰγύπτῳ καὶ τῆς κραυγῆς αὐτῶν ἀκήκοα ἀπὸ τῶν ἐργοδιωκτῶν· οἶδα γὰρ τὴν ὀδύνην αὐτῶν, 8 καὶ κατέβην ἐξελέσθαι αὐτοὺς ἐκ χειρὸς τῶν Αἰγυπτίων καὶ ἐξαγαγεῖν αὐτοὺς ἐκ τῆς γῆς ἐκείνης καὶ εἰσαγαγεῖν αὐτοὺς εἰς γῆν ἀγαθὴν καὶ πολλήν, εἰς γῆν ρέουσαν γάλα καὶ μέλι, εἰς τὸν τόπον τῶν Χαναναίων καὶ Χετταίων καὶ ᾿Αμορραίων καὶ Φερεζαίων καὶ Γεργεσαίων καὶ Εὐαίων καὶ ᾿Ιεβουσαίων 9 καὶ νῦν ἰδοὺ κραυγὴ τῶν υἱῶν ᾿Ισραὴλ ἥκει πρός με, κἀγὼ ἑώρακα τὸν θλιμμόν, ὃν οἱ Αἰγύπτιοι θλίβουσιν αὐτούς. 10 καὶ νῦν δεῦρο ἀποστείλω σε πρὸς Φαραὼ βασιλέα Αἰγύπτου, καὶ ἐξάξεις τὸν λαόν μου τοὺς υἱοὺς ᾿Ισρὴλ ἐκ γῆς Αἰγύπτου. 11 καὶ εἶπε Μωυσῆς πρὸς τὸν Θεόν· τίς εἰμι ἐγώ, ὅτι πορεύσομαι πρὸς Φαραὼ βασιλέα Αἰγύπτου, καὶ ὅτι ἐξάξω τοὺς υἱοὺς ᾿Ισραὴλ ἐκ γῆς Αἰγύπτου; 12 εἶπε δὲ ὁ Θεὸς Μωυσῇ λέγων· ὅτι ἔσομαι μετὰ σοῦ, καὶ τοῦτό σοι τὸ σημεῖον, ὅτι ἐγώ σε ἐξαποστέλλω ἐν τῷ ἐξαγαγεῖν σε τὸν λαόν μου ἐξ Αἰγύπτου καὶ λατρεύσετε τῷ Θεῷ ἐν τῷ ὄρει τούτῳ. 13 καὶ εἶπε Μωυσῆς πρὸς τὸν Θεόν· ἰδοὺ ἐγὼ ἐξελεύσομαι πρὸς τοὺς υἱοὺς ᾿Ισραήλ, καὶ ἐρῶ πρὸς αὐτούς· ὁ Θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν ἀπέσταλκέ με πρὸς ὑμᾶς. ἐρωτήσουσί με· τί ὄνομα αὐτῷ; τί ἐρῶ πρὸς αὐτούς; 14 καὶ εἶπεν ὁ Θεὸς πρὸς Μωυσῆν λέγων· ἐγώ εἰμι ὁ ὤν. καὶ εἶπεν· οὕτως ἐρεῖς τοῖς υἱοῖς ᾿Ισραήλ· ὁ ὢν ἀπέσταλκέ με πρὸς ὑμᾶς. 15 καὶ εἶπεν ὁ Θεὸς πάλιν πρὸς Μωυσῆν· οὕτως ἐρεῖς τοῖς υἱοῖς ᾿Ισραήλ· Κύριος ὁ Θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν, Θεὸς ῾Αβραὰμ καὶ Θεὸς ᾿Ισαὰκ καὶ Θεὸς ᾿Ιακὼβ ἀπέσταλκέ με πρὸς ὑμᾶς· τοῦτό μού ἐστιν ὄνομα αἰώνιον καὶ μνημόσυνον γενεῶν γενεαῖς. 16 ἐλθὼν οὖν συνάγαγε τὴν γερουσίαν τῶν υἱῶν ᾿Ισραὴλ καὶ ἐρεῖς πρὸς αὐτούς· Κύριος ὁ Θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν ὦπταί μοι, Θεὸς ᾿Αβραὰμ καὶ Θεὸς ᾿Ισαὰκ καὶ Θεὸς ᾿Ιακώβ, λέγων· ἐπισκοπῇ ἐπέσκεμμαι ὑμᾶς καὶ ὅσα συμβέβηκεν ὑμῖν ἐν Αἰγύπτῳ. 17 καὶ εἶπεν· ἀναβιβάσω ὑμᾶς ἐκ τῆς κακώσεως τῶν Αἰγυπτίων εἰς τὴν γῆν τῶν Χαναναίων καὶ Χετταίων καὶ ᾿Αμορραίων καὶ Φερεζαίων καὶ Γεργεσαίων καὶ Εὐαίων καὶ ᾿Ιεβουσαίων, εἰς γῆν ρέουσαν γάλα καὶ μέλι. 18 καὶ εἰσακούσονταί σου τῆς φωνῆς· καὶ εἰσελεύσῃ σὺ καὶ ἡ γερουσία ᾿Ισραὴλ πρὸς Φαραὼ βασιλέα Αἰγύπτου καὶ ἐρεῖς πρὸς αὐτόν· ὁ Θεὸς τῶν ῾Εβραίων προσκέκληται ἡμᾶς· πορευσόμεθα οὖν ὁδὸν τριῶν ἡμερῶν εἰς τὴν ἔρημον, ἵνα θύσωμεν τῷ Θεῷ ἡμῶν. 19 ἐγὼ δὲ οἶδα ὅτι οὐ προήσεται ὑμᾶς Φαραὼ βασιλεὺς Αἰγύπτου πορευθῆναι, ἐὰν μὴ μετὰ χειρὸς κραταιᾶς. 20 καὶ ἐκτείνας τὴν χεῖρα πατάξω τοὺς Αἰγυπτίους ἐν πᾶσι τοῖς θαυμασίοις μου, οἷς ποιήσω ἐν αὐτοῖς, καὶ μετὰ ταῦτα ἐξαποστελεῖ ὑμᾶς. 21 καὶ δώσω χάριν τῷ λαῷ τούτῳ ἐναντίον τῶν Αἰγυπτίων· ὅταν δὲ ἀποτρέχητε, οὐκ ἀπελεύσεσθε κενοί· 22 ἀλλὰ αἰτήσει γυνὴ παρὰ γείτονος καὶ συσκήνου αὐτῆς σκεύη ἀργυρᾶ καὶ χρυσᾶ καὶ ἱματισμόν, καὶ ἐπιθήσετε ἐπὶ τοὺς υἱοὺς ὑμῶν καὶ ἐπὶ τὰς θυγατέρας ὑμῶν καὶ σκυλεύσετε τούς Αἰγυπτίους.

ΚΑΦΑΛΑΙΟ 4

ΑΠΕΚΡΙΘΗ δὲ Μωυσῆς καὶ εἶπεν· ἐὰν μὴ πιστεύσωσί μοι, μηδὲ εἰσακούσωσι τῆς φωνῆς μου, ἐροῦσι γάρ, ὅτι οὐκ ὦπταί σοι ὁ Θεός, τί ἐρῶ πρὸς αὐτούς; 2 εἶπε δὲ αὐτῷ Κύριος· τί τοῦτό ἐστι τὸ ἐν τῇ χειρί σου; ὁ δὲ εἶπε· ράβδος. 3 καὶ εἶπε· ρίψον αὐτὴν ἐπὶ τὴν γῆν. καὶ ἔρριψεν αὐτὴν ἐπὶ τὴν γῆν, καὶ ἐγένετο ὄφις· καὶ ἔφυγε Μωυσῆς ἀπ᾿ αὐτοῦ. 4 καὶ εἶπε Κύριος πρὸς Μωυσῆν· ἔκτεινον τὴν χεῖρα καὶ ἐπιλαβοῦ τῆς κέρκου· ἐκτείνας οὖν τὴν χεῖρα ἐπελάβετο τῆς κέρκου, καὶ ἐγένετο ράβδος ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ· 5 ἵνα πιστεύσωσί σοι ὅτι ὦπταί σοι ὁ Θεὸς τῶν πατέρων αὐτῶν, Θεὸς ῾Αβραὰμ καὶ Θεὸς ᾿Ισαὰκ καὶ Θεὸς ᾿Ιακώβ. 6 εἶπε δὲ αὐτῷ Κύριος πάλιν· εἰσένεγκον τὴν χεῖρά σου εἰς τὸν κόλπον σου. καὶ εἰσήνεγκε τὴν χεῖρα αὐτοῦ εἰς τὸν κόλπον αὐτοῦ· καὶ ἐξήνεγκε τὴν χεῖρα αὐτοῦ ἐκ τοῦ κόλπου αὐτοῦ, καὶ ἐγενήθη ἡ χεὶρ αὐτοῦ ὡσεὶ χιών. 7 καὶ εἶπε πάλιν· εἰσένεγκον τὴν χεῖρά σου εἰς τὸν κόλπον σου. καὶ εἰσήνεγκε τὴν χεῖρα εἰς τὸν κόλπον αὐτοῦ· καὶ ἐξήνεγκεν αὐτὴν ἐκ τοῦ κόλπου αὐτοῦ, καὶ πάλιν ἀποκατέστη εἰς τὴν χρόαν τῆς σαρκὸς αὐτῆς. 8 ἐὰν δὲ μὴ πιστεύσωσί σοι, μηδὲ εἰσακούσωσι τῆς φωνῆς τοῦ σημείου τοῦ πρώτου, πιστεύσουσί σοι τῆς φωνῆς τοῦ σημείου τοῦ δευτέρου. 9 καὶ ἔσται ἐὰν μὴ πιστεύσωσί σοι τοῖς δυσὶ σημείοις τούτοις, μηδὲ εἰσακούσωσι τῆς φωνῆς σου, λήψῃ ἀπὸ τοῦ ὕδατος τοῦ ποταμοῦ καὶ ἐκχεεῖς ἐπὶ τὸ ξηρόν, καὶ ἔσται τὸ ὕδωρ, ὃ ἐὰν λάβῃς ἀπὸ τοῦ ποταμοῦ, αἷμα ἐπὶ τοῦ ξηροῦ. 10 εἶπε δὲ Μωυσῆς πρὸς Κύριον· δέομαι, Κύριε, οὐχ ἱκανός εἰμι πρὸ τῆς χθές, οὐδὲ πρὸ τῆς τρίτης ἡμέρας, οὐδὲ ἀφ᾿ οὗ ἤρξω λαλεῖν τῷ θεράποντί σου· ἰσχνόφωνος καὶ βραδύγλωσσος ἐγώ εἰμι. 11 εἶπε δὲ Κύριος πρὸς Μωυσῆν· τίς ἔδωκε στόμα ἀνθρώπῳ, καὶ τίς ἐποίησε δύσκωφον καὶ κωφόν, βλέποντα καὶ τυφλόν; οὐκ ἐγὼ ὁ Θεός; 12 καὶ νῦν πορεύου, καὶ ἐγὼ ἀνοίξω τὸ στόμα σου, καὶ συμβιβάσω σε, ὃ μέλλεις λαλῆσαι. 13 καὶ εἶπε Μωυσῆς· δέομαι, Κύριε, προχείρισαι δυνάμενον ἄλλον, ὃν ἀποστελεῖς. 14 καὶ θυμωθεὶς ὀργῇ Κύριος ἐπὶ Μωυσῆν εἶπεν· οὐκ ἰδοὺ ᾿Ααρὼν ὁ ἀδελφός σου ὁ Λευΐτης; ἐπίσταμαι ὅτι λαλῶν λαλήσει αὐτός σοι· καὶ ἰδοὺ αὐτὸς ἐξελεύσεται εἰς συνάντησίν σοι καὶ ἰδών σε χαρήσεται ἐν ἑαυτῷ. 15 καὶ ἐρεῖς πρὸς αὐτὸν καὶ δώσεις τὰ ρήματά μου εἰς τὸ στόμα αὐτοῦ· καὶ ἐγὼ ἀνοίξω τὸ στόμα σου καὶ τὸ στόμα αὐτοῦ καὶ συμβιβάσω ὑμᾶς ἃ ποιήσετε. 16 καὶ αὐτός σοι λαλήσει πρὸς τὸν λαόν, καὶ αὐτὸς ἔσται σου στόμα, σὺ δὲ αὐτῷ ἔσῃ τὰ πρὸς τὸν Θεόν. 17 καὶ τὴν ράβδον ταύτην τὴν στραφεῖσαν εἰς ὄφιν λήψῃ ἐν τῇ χειρί σου, ἐν ᾗ ποιήσεις ἐν αὐτῇ τὰ σημεῖα.

Απόδοση

Και ο Μωυσής έβοσκε τα πρόβατα του Ιοθόρ του γαμπρού του ιερέα της Μαδιάμ και οδήγησε τα πρόβατα μέσω της ερήμου και ήλθε στο όρος Χωρήβ. Και του παρουσιάστηκε άγγελος Κυρίου μέσα σε πύρινη φλόγα από το βάτο , και βλέπει ότι ο βάτος καίγεται σε φωτιά, αλλά ο βάτος δεν καιγόταν. Και είπε ο Μωυσής∙ θα πάω κοντά να δω το μεγάλο αυτό όραμα, ότι δεν καίγεται η βάτος. Και καθώς τον είδε ο Κύριος ότι πλησιάζει να δει, τον φώναξε ο Κύριος από τη βάτο λέγοντας∙ Μωησή , Μωυσή. Και απάντησε∙ τι είναι; Και του είπε∙ μη πλησιάζεις εδώ. Λύσε τα υποδήματα από τα πόδια σου∙ διότι ο τόπος που στέκεσαι είναι γη αγία∙ και είπε∙ εγώ είμαι ο Θεός του πατέρα σου , Θεός του Αβραάμ και Θεός του Ισαάκ και Θεός του Ιακώβ. Γύρισε να μη βλέπει ο Μωυσής το πρόσωπο του. Είχε ευλάβεια ο Μωυσής να βλέπει προς τον Θεό. Και είπε ο Κύριος στον Μωυσή∙ είδα την ταλαιπωρία του λαού μου στην Αίγυπτο και άκουσα την κραυγή του από τους τύραννους του. Είδα τον πόνο τους και κατέβηκα να του ελευθερώσω από τα χέρια των Αιγυπτίων και να τους οδηγήσω έξω από αυτή τη γη και να τους πάω σε γη αγαθή και μεγάλη , όπου ρέει γάλα και μέλι, στον τόπο των Χαναναίων και Χετταίων και Αμορραίων και Φερεζαίων και Γεργεσαίων και Ευαίων και Ιεβουσαίων, και να, δες η κραυγή των παιδιών του Ισραήλ έφτασε σε μένα, και εγώ είδα τη θλίψη που τους κάνουν οι Αιγύπτιοι. Και τώρα θα σε στείλω στον Φαραώ τον βασιλιά της Αιγύπτου, και θα βγάλεις τον λαό μου, τους γιους του Ισραήλ, από την γη της Αιγύπτου. Και είπε Μωυσής προς τον Θεό∙ ποιος είμαι εγώ που θα πάω στον Φαραώ τον βασιλιά της Αιγύπτου, και που θα βγάλω του γιούς του Ισραήλ από την Αίγυπτο; Είπε ο Θεός στον Μωυσή∙ αυτό θα είναι σημάδι για σένα ότι θα είμαι μαζί σου και ότι εγώ σε στέλνω για να βγάλεις τον λαό μου από την Αίγυπτο και θα λατρεύσετε τον Θεό στο όρος αυτό. Και είπε Μωυσής προς τον Θεό∙ θα πάω εγώ προς τους γιούς του Ισραήλ και θα τους πω∙ ο Θεός των πατέρων σας με στέλνει∙ και θα με ρωτήσουν∙ ποιο είναι το όνομά του; Τι θα τους πω εγώ; Και είπε ο Θεός στον Μωυσή∙ εγώ είμαι ο ών. Και είπε∙ έτσι θα πείς στους γιούς του Ισραήλ∙ ο ών με έστειλε σε εσάς. Και είπε ο Θεός πάλι στον Μωυσή∙ έτσι θα πεις τους γιούς του Ισραήλ∙ Κύριος ο Θεός των πατέρων μας , ο Θεός του Αβραάμ και ο Θεός του Ισαάκ και ο Θεός του Ιακώβ με έστειλε σε εσάς. Αυτό είναι το όνομα μου και η ενθύμησή μου από γενιά σε γενιά. Πήγαινε και μάζεψε τη γερουσία του Ισραήλ και πες τους. Κύριος ο Θεός των πατέρων μας μου φανερώθηκε, ο Θεός του Αβραάμ και ο Θεός του Ισαάκ και ο Θεός του Ιακώβ και μου είπε∙ παρατήρησα όσα σας συμβαίνουν στην Αίγυπτο. Και είπε∙ θα σας ελευθερώσω από τη σκλαβιά της Αιγύπτου και θα σας ανεβάσω στη γη των Χαναναίων και Χετταίων και Αμορραίων και Φερεζαίων και Γεργεσαίων και Ευαίων και Ιεβουσαίων όπου εκεί ρέει γάλα και μέλι. Και θα σε πιστέψουν∙ και θα πας εσύ και η γερουσία του Ισραήλ προς τον βασιλιά Φαραώ της Αιγύπτου και θα του πείς∙ ο Θεός των Εβραίων μας κάλεσε∙ θα πάμε λοιπόν δρόμο τριών ημερών στην έρημο για να θυσιάσουμε στον Θεό μας. Και εγώ γνωρίζω ότι δεν θα σας αφήσει ο Φαραώ ο βασιλιάς της Αιγύπτου να πάτε, παρά μόνο με την κραταιά δύναμη μου. Και θα απλώσω το χέρι μου και θα χτυπήσω του Αιγυπτίους με όλα τα θαυμάσια που θα κάνω σε αυτούς, και μετά θα σας αποστείλει. Και θα δώσω δώρα στο λαό αυτό ενάντια στους Αιγυπτίους. Όταν θα φεύγετε δεν θα φεύγετε με άδεια χέρια∙ αλλά θα ζητήσουν οι γυναίκες σας από τους γείτονες σκεύη αργυρά και χρυσά και ρούχα και θα τα δώσετε στους γιους και στις θυγατέρες σας και θα τα πάρετε τρόπαια.

Του αποκρίθηκε ο Μωυσής και είπε∙ εάν δεν με πιστέψουν, ούτε ακούσουν ότι τους πω, και αν μου πουν δεν είδες τον Θεό, τι θα τους πω; Και του είπε ο Κύριος. Τι κρατάς στα χέρια σου; Και είπε∙ ράβδο. Και είπε∙ ρίξε την πάνω στη γη. Και την έριξε και έγινε φίδι∙ και έφυγε ο Μωυσής από αυτό. Και είπε ο Κύριος στον Μωυσή∙ άπλωσε το χέρι σου και πιάσε την άκρη του φιδιού∙ άπλωσε το χέρι του και έπιασε το φίδι και έγινε ραβδί πάνω στο χέρι του∙ για να πιστεύσουν ότι σου φανερώθηκε ο Θεός των πατέρων τους, ο Θεός του Αβραάμ και ο Θεός του Ισαάκ και ο Θεός του Ιακώβ. Και του είπε ο Κύριος πάλι. Βάλε το χέρι σου στο στήθος σου. Και έβαλε το χέρι του στο στήθος του∙ και έβγαλε το χέρι από το στήθος του και έγινε το χέρι του σαν χιόνι. Και είπε παλι ∙ βάλε το χέρι του στο στήθος σου. και το έβγαλε και αποκαταστάθηκε στο χέρι στο χρώμα της σάρκας του. Και εάν δεν σε πιστεύσουν , ούτε στο σημείο το πρώτο ούτε στο σημείο το δεύτερο και αν δεν ακούσουν σε ότι τους λες, θα πάρεις από το νερό του ποταμού και θα το χύσεις στην ξηρά και το νερό αυτό που θα πάρεις θα γίνει αίμα πάνω στην ξηρά. Είπε ο Μωυσής προς τον Κύριο∙ Σε παρακαλώ Κύριε δεν είμαι ικανός, ούτε χθες ήμουν , ούτε θα είμαι αύριο, ούτε και όταν θα ξεκινήσω να μιλάω. Γιατί είμαι ισχνόφωνος και βραδύγλωσσός. Και είπε ο Κύριος στον Μωυσή. Ποιος έδωσε στόμα στον άνθρωπο και ποιος έκανε τον βαρήκοο και τον κουφό, αυτόν που βλέπει και τον τυφλό; Δεν το έκανα εγώ ο Θεός; Και τώρα πήγαινε, και εγώ θα ανοίξω το στόμα σου και θα κανονίσω ότι πρόκειται να πεις. Και είπε ο Μωυσής. σε παρακαλώ Κύριε, βάλε κάποιον άλλον που να μπορεί, τον οποίο θα στείλεις. Και θύμωσε ο Κύριος με τον Μωυσή και είπε∙ δεν είναι αυτός ο αδελφός σου ο Ααρών ο Λευίτης; Γνωρίζω ότι θα μιλήσει αυτός για σένα∙ και να θα τον συναντήσεις και θα χαρεί που θα σε δεί. Και θα του μιλήσεις και θα του δώσεις τα λόγια μου στο στόμα του ∙ και θα ανοίξω το στόμα σου και το στόμα του και θα κανονίσω αυτά που πρέπει να κάνετε∙ και αυτός θα μιλήσει για εσένα προς τον λαό, και αυτός θα είναι το στόμα σου, και εσύ θα του είσαι τα προ τον Θεό. Και αυτή τη ράβδο που έγινε φίδι θα είναι στο χέρι σου και θα κάνεις με αυτή σημεία.